Ć

w. 4 MS EXCEL (1)

1.

Rozpocząć pracę w nowym skoroszycie.

2.

Kliknąć myszką dowolną komórkę i wprowadzić dowolny tekst.

3.

Wprowadzić dane do kilku komórek w różnych formatach, np.:

5 -4,5 20% 2,34E7 (tzw. format naukowy - odpowiada 2,34

⋅

10

7

).

Ocenić prawidłowość wpisania liczb dziesiętnych (domyślne wyrównanie do
prawej)

Jako separator części całkowitej i ułamkowej stosujemy standardowo przecinek,
chyba że w systemie Windows ustawiono inny w Panelu sterowania – Ustawienia
regionalne.

4.

Ć

wiczyć zaznaczanie prostokątnego wycinka arkusza przez:

•

przeciąganie myszką po arkuszu uzyskując zaciemnienie prostokątnego fragmentu
arkusza,

•

poruszanie się po arkuszu przy pomocy klawiszy nawigacyjnych z klawiszem
SHIFT,

•

zaznaczanie całych kolumn lub wierszy przez przeciąganie myszką po nagłówkach
kolumn lub numerach wierszy.

Uwaga: komórka aktywna pozostaje nie zaciemniona, lecz również wchodzi w skład
wycinka.

5.

Po uaktywnieniu komórki z daną liczbową dokonywać zmian postaci wyświetlanej
liczby i jej liczby miejsc dziesiętnych, używając odpowiednich przycisków paska
formatowania.

6.

Zapisać dokument w nowym Pliku (Plik

⇒

Zapisz jako..).

7.

Otworzyć okno nowego pustego skoroszytu wykonując operację: Plik

⇒

Nowy lub

ikoną tworzenia nowego arkusza w pasku narzędzi. W kilku wpisać tytuły kolumn
przykładowego zestawienia:

Lp.

Data

Towar

Ilość Cena jednostkowa Wartość

8.

Do komórki pod Lp. wpisać liczbę 1. Komórki poniżej wypełnić serią danych jed-
nym ze sposobów:

- wybranie zakresu razem z komórką początkową, następnie przy pomocy opera-
cji: Edycja

⇒

Wypełnij

⇒

Seria danych... z opcjami: wypełnianie kolumnami,

typ danych arytmetycznych, z krokiem 1.

- przeciąganie prawego dolnego narożnika komórki początkowej serii z wciśnię-
tym klawiszem CTRL (krok 1).

- wpisać do sąsiadujących komórek dwie kolejne dane z serii (tu 1 i 2), zazna-
czyć obie komórki i przeciągać w dół za prawy dolny narożnik zaznaczonego ob-
szaru.

Niektóre serie wykonywane są przez kopiowanie. Przykładowo wpisać do komórki
nazwę miesiąca lub nazwę dnia tygodnia i przeciągać prawy dolny narożnik tej ko-
mórki. Podobnie jest z datami.

9.

Do pierwszej komórki daty wpisać datę dzisiejszego dnia, np. 2010-3-5 (to zależy
od formatu daty ustawionego dla Windows) lub 3/5. Do innej komórki daty wpisać
tę samą datę, z zastosowaniem funkcji wpisywanej poprzez: Wstaw

⇒

Funkcje, z

parametrami: kategoria - Daty i czasu, wklejana funkcja – DZIŚ (jej wstawienie
spowoduje, że arkusz otwarty jutro będzie miał uaktualnioną datę w tej komórce).
Do kilku kolejnych komórek kolumny wpisać różne daty. Zaznaczyć komórkę z da-
tą, wykorzystać z menu Format – Komórki – kategoria Niestandardowe – zdefinio-
wać własny format daty (np. dd-mm-rrrr dddd).
Można również wprowadzać liczby reprezentujące czas, w formacie godz:min:sek,
np.

12:34

18:21:45

10.

Zaznaczyć cały obszar arkusza (przeciągnięcie myszką wzdłuż kolumny numerów
wierszy) i zmieniać wysokość i szerokość wszystkich komórek, za pomocą operacji:
Format ⇒ Wiersz ⇒ Wysokość, Format ⇒ Kolumna ⇒ Szerokość, ustawiając je na
wartości 15 pkt i 10 znaków. Zmieniać niezależnie wysokości niektórych wierszy i
szerokości kolumn, za pomocą przeciągania granicy nagłówków kolumn/wierszy.
Powrócić do podstawowych wartości wysokości i szerokości wierszy/kolumn (Au-
todopasowanie).

11.

Ć

wiczyć sposoby formatowania danych: zaznaczyć dane kolumny Lp i zmieniać jej

postać: Format

⇒

Komórki

⇒

Liczby

⇒

Liczbowe, w kolumnie data ustawiać róż-

ne postaci zapisu poprzez: Format

⇒

Komórki

⇒

Liczby

⇒

Daty, w kolumnie cena

jednostkowa zmieniać postać danych operacją: Format

⇒

Komórki

⇒

Liczby

⇒

Walutowe.

12.

Zapoznać się z parametrami odpowiednich zakładek menu Format

⇒

Komórki. Za-

poznać się z parametrami operacji ustawiania i modyfikowania krawędzi komórek
oraz ich wypełniania kolorami i wzorkami. Dla projektowanej tabeli (uprzednio za-
znaczając odpowiednie wycinki) ustawić kroje i rozmiary czcionek, wyrównania,
krawędzie pogrubieniem nagłówka tabeli i obramowaniem jej kolumn.. Po zazna-
czeniu prostokątnego wycinka arkusza wybrać w menu Format pozycję Autoforma-
towanie i zapoznać się z gotowymi wzorcami wyglądu tabel. Doprowadzić wygląd
arkusza do postaci jak na rysunku.

Wyrażenia obliczeniowe – formuły

Formułę (wyrażenie w komórce) rozpoczynamy znakiem =

Wyrażenie formuły zawierać może:

-

adresy (lub nazwy zdefiniowane przez użytkownika) komórek będących argumenta-

mi operacji,

-

funkcje standardowe (ich definiowanie ułatwia kreator funkcji – narzędzie f

x

), po-

stać funkcji:

nazwa_funkcji ( argument1; argument2; ...)

-

operatory działań na adresach lub funkcjach (według hierarchii kolejności działań):

-

powielenie znaku + i zmiana znaku –

-

potęgowanie ^

-

mnożenie * i dzielenie / (kolejność od lewej)

-

dodawanie + i odejmowanie – (kolejność od lewej)

Nawiasy okrągłe zmieniają standardową hierarchię działań. Niektóre funkcje, np.
SUMA, operują na zakresach komórek, używamy wówczas zapisu z dwukropkiem, np.
A1:A5.

Przykładowa formuła:

= – A1*B1 + C1^2 – D1*SUMA(E1:E5)

13.

Uaktywnić komórkę Wartość dla pierwszego towaru. Wpisać prostą formułę:

=E3*F3 (ENTER)

(adresy wg własnego arkusza)

gdzie E3 i F3 to adresy komórek Cena jednostkowa i Ilość dla tego towaru. W trak-
cie wpisywania formuły do komórki można wskazywać myszką argumenty wyraże-
nia, będą one przepisywane do wyrażenia. Zaobserwować wynik.

14.

Uaktywnić komórkę obliczonej Wartości. Wskazać myszką prawy dolny narożnik
komórki (zmiana wskaźnika na krzyżyk). Przeciągać w dół do komórek dla pozosta-
łych towarów. Obserwować skopiowanie formuły do sąsiednich komórek kolumny.
Obejrzeć w polu formuły (lub podwójny klik w komórkę, lub F2) postacie wszyst-
kich kopii formuły i odpowiednie

przeadresowanie ich argumentów

.

15.

Obliczyć sumę wartości wszystkich towarów - wpisać formułę:

=G2+G3+G4+G5+G6+G7+G8+G9 (ENTER)

(dobrać adresy wg własnego arkusza)

lub skorzystać w narzędzia Autosuma (

ΣΣΣΣ

),

lub wykorzystać zapis:

=SUMA(G2:G9).

Przyjrzeć się zapisowi formuły.

16.

Nazwać kilka komórek z danymi liczbowymi – dla wskazanej komórki wpisujemy
nazwę w polu nazwy (lewy-górny narożnik arkusza) i zatwierdzany klawiszem
ENTER

Podstawowe

funkcje

Funkcje matematyczne:
trygonometryczne.

(argument w radianach) !!!

SIN(wyra

ż

enie) sin(x)

COS(wyra

ż

enie)

TAN(wyra

ż

enie)

funkcje trygonometryczne odwrotne ASIN(wyra

ż

enie)

ACOS(wyra

ż

enie)

zamiana stopni na radiany

RADIANY(wyra

ż

enie)

zamiana radianów na stopnie

STOPNIE(wyra

ż

enie)

logarytm o podstawie p

LOG(wyra

ż

enie;p)

logarytm dziesi

ę

tny

LOG10(wyra

ż

enie)

logarytm naturalny

LN (wyra

ż

enie)

pierwiastek arytmetyczny

PIERWIASTEK(wyra

ż

enie)

pot

ę

ga

POT

Ę

GA(wyra

ż

enie;wykładnik)

pierwiastek rz

ę

du n

POT

Ę

GA(wyra

ż

enie; 1/n)

zaokr

ą

glenia z dokładno

ś

ci

ą

do

okre

ś

lonej liczby cyfr dziesi

ę

tnych

ZAOKR(wyra

ż

enie; l_cyfr)

ZAOKR.GÓRA(wyra

ż

enie; l_cyfr)

ZAOKR.DÓŁ(wyra

ż

enie; l_cyfr)

zaokr

ą

glenia do najbli

ż

szej wielo-

krotno

ś

ci n

ZAOKR.W.GÓR

Ę

(wyra

ż

enie; n)

ZAOKR.W.DÓŁ(wyra

ż

enie; n)

zaokr

ą

glenie do całkowitej

ZAOKR.DO.CAŁK(wyra

ż

enie)

ś

rednia arytmetyczna

Ś

REDNIA(zakres)

e

x

EXP(wyra

ż

enie)

liczba

π

PI()

warto

ść

bezwzgl

ę

dna

MODUŁ.LICZBY(wyra

ż

enie)

reszta z dzielenia x/d

MOD(x;d)

losowa z przedziału 0, 1

LOS ()

silnia

SILNIA(wyra

ż

enie)

funkcje czasu

= DZI

Ś

()

= TERAZ()

= CZAS (gg;mm;ss)

= DATA(rr; mm ;dd)

funkcje statystyczne

= SUMA(zakres)

=

Ś

REDNIA(zakres)

= ODCH.STANDARDOWE(zakres)

= MIN(zakres1;zakres2)

= MAX (zakres)

Wykonać i zrozumieć przykłady obliczeń:

= 2,5*E1

=PI()/2

= B15/3

=COS(B22)

= A1+C2

=SIN(B22)

= B7-D5

=STOPNIE(PI()/2)

= C5^4

=RADIANY(30)

= C5^(F3*3,23)

=SIN(RADIANY(90))

= (C4-V56)/6

=EXP(1)

= B3^3

=LOG10(X)

= (B7-D5)/(H10+D3) mno

ż

enie wie-

lomianów!!!

=LOG(EXP(A1);3)

= 2,8E7*H6 zapis wykładniczy
liczby!

=LN(A4)

= (x+G6+H7^3)/(F5-6,5E7) ułamek! =LOG(X;4)
=x +y +z operacja na nazwanych

komórkach

=MOD(17;3)

= 1/(A1^2+A1^3)

=2* RADIANY(90)

=SUMA(B3;D3;E3)

=ZAOKR.GÓRA(3,6667; 2)

=SUMA(B3:D3;g56:g100)

= ZAOKR.DO.CAŁK(-4,567)

=ILOCZYN(B3:D3)

=ZAOKR.W.GÓR

Ę

(3,6667; 0,25)

=

Ś

REDNIA(B3:D3)

=SILNIA(6)

=MODUŁ.LICZBY(C3*PI()-17)

=3*EXP(-X/2)

=PIERWIASTEK(A1);

=DZI

Ś

( )

=POT

Ę

GA(A1;1/3)

=TERAZ( )

=DATA(2003-11-11)

Do tworzenia wyra

ż

e

ń

z u

ż

yciem funkcji wykorzystywa

ć

kreator -Wklej Funkcj

ę

(f

x

)

17.

Wykonać przeniesienie komórki z formułą obliczeniową następującymi metodami:

- przeciągnięcie za krawędzie komórki/wycinka i upuszczanie w nowym miejscu,
- wycięcie komórki/wycinka do schowka (narzędzie Wytnij lub menu Edycja –

Wytnij lub CTRL+X) i wklejenie w nowym miejscu (narzędzie Wklej lub menu
Edycja – Wklej lub CTRL+V).

Po operacji przeniesienia przyjrzeć się formułom (np. dwukrotne kliknięcie w ko-
mórkę.

Adresy względne i bezwzględne

Adres względny : postać przykładowa A3
Adres bezwzględny : postać przykładowa $A$3 (lub nazwana komórka)

Adresy bezwzględne stosujemy, gdy nie chcemy by tak adresowany argument wyra-

ż

enia modyfikował się w trakcie kopiowania formuły do innych komórek.

Można również w wyrażeniach stosować zapis $A3 lub A3$, wówczas blokowana

będzie modyfikacja tego dresu w wyrażeniu przy kopiowaniu w kolumnie A ($A3) lub
w wierszu 3 (A$3).

Przykładowo chcemy zrobić arkusz obliczający liczby dni dzielące kilka dat od dnia

dzisiejszego.
1.

Do komórki A1 wstawiamy datę dzisiejszą wpisując formułę:

=DZIŚ();

2.

W kilku sąsiadujących pionowo komórkach (np. od B3 do B10) arkusza wstawiamy
kilka dat z przeszłości. W komórce C3 wpisujemy:

=$A$1-B3
a następnie ją formatujemy (Format - Komórki – Liczby – Ogólne)

3.

Kopiujemy formułę do pozostałych komórek. Sprawdzić jakie są postaci formuł ko-
pii i czy wyniki są prawidłowe.

4.

Można również nazwać komórkę A1 np. data_dzis (w okienku nad kolumną A lub z
menu Wstaw – Nazwa... – Definiuj) – wtedy formuła może wyglądać:

=data_dzis – B3

Zadanie 1

1.

Wpisać do komórek kolumny serię wartości kąta od 0 do 360 stopni z krokiem
co 5 stopni.

2.

W komórce obok kąta 0 wpisać formułę obliczającą wartość funkcji sin dla tego
kąta (uwaga: konieczne przeliczenie kąta w stopniach na radiany).

3.

Skopiować formułę do pozostałych komórek, zaobserwować poprawność wyni-
ków.

Zadanie 2

Obliczyć wartości następujących wyrażeń dla x= 4.23

4

x

x

)

3

x

(

x

sin

3

3

2

+

−

−

−

12

1

2

2

10

3

,

0

1

4

−

−

−

+

−

−

−

x

x

e

x

6

2

3

10

5

,

2

3

−

−

−

+

−

x

tg

x

x

x

4

,

5

e

x

x

ln

x

cos

x

2

3

−

−

+

−