I. Człowiek w s´rodowisku
1.
Zaznacz sfery, w kto
´rych rozwija sie˛ z
˙ycie organiczne:
a. atmosfera
r
b. hydrosfera
r
c. pedosfera
r
d. astenosfera
r
e. litosfera
r
f. egzosfera
r
2.
Geostacjonarny satelita pogodowy prowadzi monitoring przemieszczaja˛cych sie˛ nad
obszarem USA tornad i cyklono
´w. Wymien
´ 3 korzys
´ci, jakie mieszkan
´cy obszaro
´w na-
wiedzanych przez huragany odnosza˛ z systematycznej rejestracji i analizy danych po-
godowych.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
3.
Wiele elektrociepłowni buduje wysokie emitory (kominy) o wysokos
´ci 200–250 m.
Wyjas
´nij wpływ, jaki na przenoszenie zanieczyszczen
´ maja˛ wiatry wyste˛puja˛ce na tej
wysokos
´ci.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
4.
Sztuczne nawadnianie obszaro
´w rolniczych ma wiele ujemnych skutko
´w. Zaznacz dwa
skutki, spos
´ro
´d wymienionych, najgroz
´niejsze dla s
´rodowiska.
a. wypłukiwanie składniko
´w pokarmowych
r
b. zasolenie gleby w suchym klimacie
r
c. powstawanie osetowisk
r
d. podnoszenie poziomu wo
´d gruntowych
r
e. wyjaławianie gleby
r
5.
Regulacja koryta rzeki powoduje szereg zmian w s
´rodowisku. Wymien
´ po dwa argu-
menty za prowadzeniem takiej działalnos
´ci przez człowieka i dwa przeciw niej.
Argumenty za
Argumenty przeciw
1
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
6.
W ostatnich latach w Europie, cze˛sto na rozległych obszarach, wyste
˛puja˛ powodzie.
Zaproponuj 3 działania, jakie nalez
˙y podja˛c
´, aby ograniczyc
´ lub wyeliminowac
´ rozległe
skutki powodzi.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
7.
Obieg wody w przyrodzie moz
˙e ulec zakło
´ceniu wskutek działan
´ człowieka. Uzupełnij
tabele
˛, wpisuja˛c przykłady działan
´ człowieka, kto
´re skutkuja˛ wieloma niekorzystnymi
zmianami w s
´rodowisku.
Działania człowieka: masowa turystyka i rekreacja,
budowa kopaln
´, sztuczne nawadnianie po´l,
regulacja rzek, wycinanie laso´w, uje˛cia głe˛binowe wo´d, budowa kanało´w, wzmoz˙ona z˙egluga morska.
a. Najwie˛ksze zmiany w rzez
´bie terenu
b. Zmniejszenie zasobo´w wodnych
8.
Niekto
´re z niekorzystnych skutko
´w działalnos
´ci antropogenicznej maja˛ charakter lo-
kalny, a inne oddziałuja˛ na duz
˙ych obszarach. Zaznacz te, spos
´ro
´d wymienionych, kto
´re
wyste˛puja˛ tylko lokalnie.
a. efekt cieplarniany
r
b. smog
r
c. dziura ozonowa
r
d. wycinanie laso
´w
r
e. lej depresyjny
r
f. zanieczyszczenie rzek
r
9.
Trze˛sienia ziemi maja˛ ro
´z
˙ne przyczyny i wyste˛puja˛ na rozległych obszarach. Wymien
´
2 korzystne i 2 niekorzystne skutki trze˛sien
´ ziemi.
a. Skutki korzystne dla człowieka:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
b. Skutki niekorzystne dla człowieka:
.............................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
10.
Procesy wulkaniczne zachodziły w najdawniejszych dziejach Ziemi i zachodza˛
wspo
´łczes
´nie. Przedstaw 2 skutki wpływu wulkanizmu na rzez
´be˛ powierzchni Ziemi
i 2 skutki wpływu na gospodarke
˛ człowieka.
a. Wpływ wulkanizmu na rzez
´be
˛ powierzchni Ziemi:
.............................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
b. Wpływ wulkanizmu na gospodarke˛ człowieka:
...................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
2
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
11.
Wykaz
˙ na przykładzie Holandii wpływ rucho
´w izostatycznych na z
˙ycie i działalnos
´c
´
człowieka.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
12.
Wiele obszaro
´w s
´wiata zagroz
˙onych jest kle
˛skami z
˙ywiołowymi. Wypisz co najmniej
3 ro
´z
˙ne rodzaje z
˙ywioło
´w wyste
˛puja˛cych w podanych pan
´stwach.
Przykładowe pan
´stwa
Rodzaje z
˙ywioło
´w
a. Włochy
b. USA
c. Japonia
13.
Grawitacyjne ruchy masowe skał cze
˛sto sa˛ powodowane działalnos
´cia˛ człowieka.
Korzystaja˛c z zamieszczonego rysunku, okres
´l 3 cechy procesu spełzywania.
14.
Człowiek moz
˙e powodowac
´ grawitacyjne ruchy masowe, ale ro
´wniez
˙ moz
˙e im prze-
ciwdziałac
´. Podaj po 2 przykłady działan
´, kto
´re przyczyniaja˛ sie˛ do:
a. nasilania rucho
´w masowych
............................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
b. osłabiania rucho
´w masowych
.........................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
15.
Erozja gleby to niszczenie poziomu pro
´chnicznego. W Polsce najbardziej naraz
˙one na
erozje˛ gleb sa˛ południowe obszary wyz
˙ynne. Podaj przyczyny tego zjawiska.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
......................................................................................................
......................................................................................................
......................................................................................................
......................................................................................................
......................................................................................................
......................................................................................................
3
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
16.
Na podstawie zamieszczonego rysunku rozpoznaj zobrazowane zjawiska katas-
troficzne i okres
´l ich przyczyny.
17.
Poro
´wnaj rysunek do zadania 16 i zamieszczony poniz
˙ej. Wskaz
˙ działania, jakie
podje˛to, aby zapobiec zjawiskom katastroficznym.
18.
Gospodarka rolna w ro
´z
˙nych regionach s
´wiata wymaga podejmowania przez człowieka
ro
´z
˙norodnych działan
´ zmieniaja˛cych stosunki wodne. Uzupełnij tabele
˛, wpisuja˛c przykłady
takich działan
´, kto
´re ła˛cza˛ wymienione obszary.
Obszar
Przykłady działan
´
Nizina Mezopotamii
i Nizina Indusu
Japonia i Holandia
19.
Litera˛ P oznacz zdania prawdziwe, a litera˛ B zdania błe˛dne.
a. Osuszanie bagien jest przykładem konfliktu mie˛dzy interesem lokalnym a globalnym
w ochronie przyrody.
.............
b. Intensywne nawoz
˙enie po
´l uprawnych poprawia wygla˛d i smak ros
´lin.
.............
c. Działalnos
´c
´ gospodarcza człowieka w strefie Sahelu, naruszaja˛ca naturalna˛ ro
´wnowage˛
w s
´rodowisku, doprowadziła do strat dla s
´rodowiska i gospodarki.
.............
20.
Uzupełnij tabelke˛, wpisuja˛c składniki s
´rodowiska przyrodniczego, na kto
´re ujemny
wpływ wywiera prezentowana działalnos
´c
´ gospodarcza.
Działalnos
´c
´ gospodarcza
Składniki s
´rodowiska
a. Wydobywanie we˛gla kamien-
nego metoda˛ głe˛binowa˛
b. Eksploatacja z
˙wiro´w
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
.............................................................................
4
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
21.
Przeobraz
˙enia s
´rodowiska moga˛ miec
´ ro
´z
˙ny przebieg i przyczyny. Podanym opisom
stanu s
´rodowiska przyrodniczego przyporza˛dkuj okres
´laja˛ce je poje
˛cia.
Stan s
´rodowiska:
a. Pogorszenie stanu s
´rodowiska przyrodniczego najcze
˛s
´ciej w wyniku działalnos
´ci gos-
podarczej człowieka.
b. Nieodwracalna degradacja s
´rodowiska przyrodniczego w wyniku antropopresji.
c. Całkowita utrata wartos
´ci uz
˙ytkowej gruntu na skutek niekorzystnych zmian rzez
´by terenu,
gleb, szaty ros
´linnej i warunko
´w hydrologicznych. Przyczynami sa˛ siły natury lub działalnos
´c
´
gospodarcza człowieka.
Poje
˛cia:
1. dewastacja
2. degradacja
3. kle˛ska ekologiczna
4. antropopresja
22.
Zaznacz czynniki, kto
´re utrudniaja˛ z
˙ycie człowieka na Saharze:
a. wysokie temperatury cała˛ dobe˛
r
b. duz
˙e dobowe amplitudy temperatury
r
c. zbyt niskie opady
r
d. brak rzek
r
e. silne wiatry
r
f. dzikie zwierze˛ta
r
g. eksploatacja surowco
´w
r
h. we˛druja˛ce wydmy
r
23.
W wielu regionach s
´wiata rytm z
˙ycia człowieka zalez
˙y mie˛dzy innymi od warunko
´w
klimatycznych. Uzupełnij tabelke˛, wpisuja˛c ten czynnik klimatu, kto
´ry przyczynia sie˛ do
wyste˛powania kle
˛ski głodu na wymienionym obszarze.
Obszar
Czynnik klimatyczny be
˛da˛cy przyczyna˛ głodu
a. Sudan
b. Indie
c. Bangladesz
24.
Ros
´liny stanowia˛ postawe
˛ wyz
˙ywienia ludnos
´ci w wielu strefach klimatycznych. Za-
znacz te formacje ros
´linne, w kto
´rych nie sa˛ one podstawa˛ diety z
˙ywieniowej ludzi.
a. tundra
r
b. tajga
r
c. step
r
d. pustynia lodowa
r
e. lasostep
r
f. las ro
´wnikowy
r
g. makia
r
h. las mieszany
r
i. pustynia piaszczysta
r
25.
Naturalna ros
´linnos
´c
´ Polski została znacznie zmieniona przez gospodarke˛ człowieka.
Podaj 3 działania człowieka, kto
´re doprowadziły do tych zmian.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
a
b
c
5
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
26.
Do ros
´linnos
´ci astrefowej zaliczamy ro
´wniez
˙ zbiorowiska zwia˛zane z działalnos
´cia˛
człowieka. Okres
´l warunki wyste˛powania:
a. ros
´linnos
´ci ruderalnej
..........................................................................................................................................................
b. ros
´linnos
´ci synantropijnej
.................................................................................................................................................
27.
Z
˙ycie człowieka w wielu strefach klimatyczno-ros
´linnych jest utrudnione wieloma
czynnikami. Opisz utrudnienia działalnos
´ci gospodarczej człowieka wynikaja˛ce ze s
´rodo-
wiska na obszarze tajgi.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
28.
Produkcja s
´mieci ros
´nie z kaz
˙dym rokiem i zwie˛ksza sie˛ liczba obszaro
´w zaje˛tych pod
budowe
˛ wysypisk. Nie kaz
˙dy jednak obszar nadaje sie˛ na wysypisko. Okres
´l 3 warunki,
jakie musza˛ byc
´ spełnione, aby miejsce nadawało sie˛ do składowania s
´mieci.
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
....................................................................................................................................................................................................................
29.
Duz
˙e znaczenie dla przyszłych pokolen
´ maja˛ obszary zachowuja˛ce pierwotna˛ przyrode˛
oraz elementy kultury danego regionu. Na podstawie opisu rozpoznaj typ formy ochrony
przyrody.
Charakterystyka obszaro
´w:
a. Sa˛ to obszary o wyja˛tkowo cennych krajobrazach naturalnych lub kulturowych, np. tarasy
widokowe, ruiny dawnych budowli, stare cmentarze.
b. Sa˛ to obszary o niewielkich powierzchniach, gdzie zostały zachowane charakterystyczne dla
tych tereno
´w ekosystemy, np. starorzecza, oczka wodne, torfowiska.
c. Sa˛ to miejsca cenne ze wzgle
˛do
´w naukowych i dydaktycznych, np. wyrobiska go
´rnicze,
kamieniołomy ze skamieniałos
´ciami, odkrywki glebowe.
Typy form ochrony przyrody:
1. stanowiska dokumentacyjne
2. zespoły przyrodniczo-krajobrazowe
3. uz
˙ytki ekologiczne
4. parki krajobrazowe
a
b
c
6
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
30.
Zaklasyfikuj do odpowiedniej formy ochrony przyrody wymienione obiekty przy-
rodnicze.
Obiekty przyrodnicze:
Magurski,
Wyspa Kormorano´w,
Park Wzniesien
´ Ło´dzkich,
da˛b Bartek,
zespo´ł pałacowy w Gołuchowie,
eratyk Trygław,
Mie˛dzyrzecze Warty i Widawki,
jezioro Łuknajno,
Wigerski,
zespo´ł pałacowy Arkadia-Nieboro´w.
Formy ochrony przyrody
Obiekty przyrodnicze
a. parki narodowe
b. rezerwaty
c. parki krajobrazowe
d. pomniki przyrody
e. obszary chronionego krajobrazu
7
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
Modele poprawnych odpowiedzi
do testo
´w
I. CZŁOWIEK W S
´RODOWISKU
Nr
zad.
Prawidłowa odpowiedz
´
Nazwa sprawdzanej umieje
˛tnos
´ci
Poziom
wymagan
´
Kat.
takson.
1.
a. atmosfera
b. hydrosfera
c. pedosfera
Znajomos
´c
´ fakto´w, poje˛c
´, zalez
˙nos
´ci, pra-
widłowos
´ci i teorii niezbe˛dnych do zro-
zumienia i przedstawienia zdarzen
´, zja-
wisk i proceso
´w w zakresie geografii fi-
zycznej.
P
B
2.
– Przewidywanie dokładnego czasu na-
dejs
´cia huraganu.
– Budowa odpowiednich schrono
´w na
drogach huragano´w.
– Budowa domo
´w o lekkich konstruk-
cjach na drodze cyklono
´w.
– Planowanie zachowan
´ i sposobu poste˛-
powania ludzi w katastroficznych sy-
tuacjach.
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
PP
D
3.
Im wyz
˙szy komin, tym dłuz
˙sze pasmo prze-
noszenia zanieczyszczen
´ (na wyz
˙szych
wysokos
´ciach wieja˛ silniejsze wiatry).
jw.
PP
C
4.
b. zasolenie gleby
e. wyjaławianie gleby
Znajomos
´c
´ fakto´w, poje˛c
´, zalez
˙nos
´ci, pra-
widłowos
´ci i teorii niezbe˛dnych do zro-
zumienia i przedstawienia zdarzen
´, zja-
wisk i proceso
´w w zakresie kształtowa-
nia s
´rodowiska przyrodniczego.
P
B
5.
Argumenty za regulacja˛ koryta rzeki:
Zlikwidowanie lub ograniczenie powodzi,
poprawa bezpieczen
´stwa dla osadnictwa
w dolinach, moz
˙liwos
´c
´ innego zagospo-
darowania terenu, np. eksploatacja bo-
gactw, rozwo´j z˙eglugi, z˙eglarstwa i in-
nych form wypoczynku.
Argumenty przeciw:
Znikna˛ naturalne ekosystemy, ulegna˛
zmianie warunki hydrograficzne i krajo-
brazowe, niewłas
´ciwie zbudowane i eks-
ploatowane rzeki moga˛ zwie˛kszac
´ za-
groz
˙enie powodziowe.
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych oraz społeczno-ekonomicznych.
P
D
6.
– Stworzenie odpowiedniej bazy danych,
– prowadzenie monitoringu obszaro
´w za-
groz
˙onych powodziami,
– zorganizowanie skutecznego systemu
ostrzegania mieszkan
´co
´w,
– budowa tam i urza˛dzen
´ zabezpiecza-
ja˛cych,
– regulacja rzek,
– budowa kaskadowych zbiorniko
´w re-
tencyjnych.
Dostrzeganie i rozwia˛zywanie problemo
´w
istnieja˛cych w s
´rodowisku geograficznym
w skali lokalnej w ro
´z
˙nych skalach cza-
sowych; wykorzystywanie swojej wiedzy,
przez
˙yc
´ i dos
´wiadczen
´ takz
˙e z innych
dziedzin.
PP
D
7.
a. budowa kopaln
´, regulacja rzek,
wycinanie laso´w;
b. budowa kopaln
´, regulacja rzek, wy-
cinanie laso´w, uje˛cia głe˛binowe wo´d.
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
P
C
8
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
Nr
zad.
Prawidłowa odpowiedz
´
Nazwa sprawdzanej umieje
˛tnos
´ci
Poziom
wymagan
´
Kat.
takson.
8.
b, e, f
Znajomos
´c
´ fakto´w, poje˛c
´, zalez
˙nos
´ci, pra-
widłowos
´ci i teorii niezbe˛dnych do zro-
zumienia i przedstawienia zdarzen
´, zja-
wisk i proceso
´w w zakresie kształtowa-
nia s
´rodowiska geograficznego.
P
B
9.
a. Odkrywanie zbiorniko
´w wody i bo-
gactw mineralnych, poznawanie budowy
geologicznej Ziemi, w krajach bogatych
motywacja do poste˛pu technicznego;
b. Zniszczenia materialne, s
´mierc
´ ludzi, bez-
powrotna zmiana rzez
´by i krajobrazu, pogłe˛-
bianie sfery ubo
´stwa na obszarach biednych.
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
PP
C
10.
a. Powstawanie wysp, go
´r i jezior wulka-
nicznych, nasilenie niekto´rych proceso´w
egzogenicznych (np. spływy mas błot-
nych), zmiana krajobrazu;
b. Powstawanie gejzero
´w i cieplic, two-
rzenie bogactw mineralnych, np. siarki,
powstawanie z
˙yznych gleb na tufach
wulkanicznych.
jw.
PP
C
11.
– Obniz
˙enie poziomu powierzchni la˛do-
wych zmusza ludzi do zmiany miejsca
zamieszkania;
– Brak miejsc pod osadnictwo skłania
Holendro
´w do osuszania przybrzez
˙nych
lagun i uzyskiwania poldero
´w;
– Wzrost koszto
´w ekonomicznych (ko-
niecznos
´c
´ budowy urza˛dzen
´ przeciw-
powodziowych);
– Inne poprawne.
jw.
PP
D
12.
a. powodzie, lawiny, trze˛sienia ziemi,
wybuchy wulkano
´w;
b. huragany, cyklony, powodzie, susze,
trze˛sienia ziemi, wybuchy wulkano´w;
c. trze˛sienia ziemi, wybuchy wulkano´w,
tsunami, tajfuny;
Znajomos
´c
´ fakto´w, poje˛c
´, zalez
˙nos
´ci,
prawidłowos
´ci i teorii niezbe˛dnych do
zrozumienia i przedstawienia zdarzen
´,
zjawisk i proceso´w w zakresie geografii
fizycznej.
P
B
13.
– Powolny ruch zwietrzeliny na stoku;
– Ruch nasila sie˛ pod wpływem opado
´w
atmosferycznych i tajania s
´niegu;
– Zwietrzelina przemieszcza sie˛ na niz
˙ej
połoz
˙one
obszary,
powoduja˛c
nie-
wielkie zmiany w krajobrazie;
– Przyczynia sie˛ do erozji gleby;
– Nasila sie˛ pod wpływem działalnos
´ci
człowieka.
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
PP
C
14.
a. Niewłas
´ciwa orka zbocza go
´rskiego
wzdłuz
˙ stoku, masowe wycinanie drzew
i likwidacja tereno´w zadarnionych na
stokach, podcinanie stoku;
b. Umacnianie zboczy ros
´linnos
´cia˛, za-
kładanie siatek ochronnych na zbocza
go
´rskie, np. przy autostradach.
Dostrzeganie i rozwia˛zywanie problemo
´w
istnieja˛cych w s
´rodowisku geograficznym
w skali lokalnej w ro
´z
˙nych skalach cza-
sowych; wykorzystywanie swojej wiedzy,
przez
˙yc
´ i dos
´wiadczen
´ takz
˙e z innych
dziedzin.
PP
D
15.
– Działalnos
´c
´ wo
´d (opadowych i rozto-
powych),
– urozmaicona rzez
´ba terenu,
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
PP
C
9
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
Nr
zad.
Prawidłowa odpowiedz
´
Nazwa sprawdzanej umieje
˛tnos
´ci
Poziom
wymagan
´
Kat.
takson.
– duz
˙e nachylenie stoku,
– wymywanie z
˙yznych cza˛steczek gleby
przez spływ powierzchniowy,
– erozja eoliczna,
– wyste˛powanie licznych pokryw lesso-
wych podatnych na erozje˛,
– niewłas
´ciwe
zabiegi
agrotechniczne
(orka wzdłuz
˙ stoku),
– niszczenie naturalnych formacji ros
´linnych.
16.
– Spływ zwietrzeliny, nasa˛czonej woda˛ w
porze monsunowej, ze stoko
´w go
´rskich,
spowodowany wycie˛ciem drzew w wyz
˙-
szych partiach go´r;
– Powodzie w porze monsunowej na nisko
połoz
˙onych
obszarach
przybrzez
˙nych
spowodowane sa˛ brakiem zabezpieczen
´
przeciwpowodziowych i osadnictwem usy-
tuowanym na terenach nisko połoz
˙onych.
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
P
C
17.
– Posadzono las, kto
´ry powstrzymuje
grawitacyjne ruchy masowe i reguluje
gospodarke˛ wodna˛;
– Zbudowano wały chronia˛ce przed fala-
mi sztormowymi i powodziowymi;
– Zabudowania usytuowano na grobli, co
chroni je przed podtapianiem;
jw.
PP
C
18.
a. konieczne nawadnianie gleby
b. budowa poldero´w poprzez osuszanie
płytkich zatok
Znajomos
´c
´ fakto´w, poje˛c
´, zalez
˙nos
´ci, pra-
widłowos
´ci i teorii niezbe˛dnych do zro-
zumienia i przedstawienia zdarzen
´, zja-
wisk i proceso
´w w zakresie kształtowa-
nia s
´rodowiska geograficznego.
P
B
19.
a – P, b – B, c – P
jw.
P
B
20.
a. skały, gleby, wody, ros
´linnos
´c
´, po-
wietrze b. skały, gleby, wody, ros
´linnos
´c
´,
powietrze
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
P
D
21.
a – 2, b – 3, c – 1
Znajomos
´c
´ fakto´w, poje˛c
´, zalez
˙nos
´ci, pra-
widłowos
´ci i teorii niezbe˛dnych do zro-
zumienia i przedstawienia zdarzen
´, zja-
wisk i proceso
´w w zakresie kształtowa-
nia s
´rodowiska geograficznego.
P
B
22.
b, c, d
Korzystanie z ro
´z
˙nych z
´ro
´deł informacji
w celu budowania prostych modeli funk-
cjonowania człowieka w s
´rodowisku geo-
graficznym.
P
D
23.
a. Nieregularne wyste˛powanie opado
´w
(wydłuz
˙aja˛ca sie˛ pora sucha);
b. Opo´z´nienie sie˛ monsunu letniego, od
kto
´rego zalez
˙y termin zasiewo
´w, a zatem
i wielkos
´c
´ zbioro´w;
c. Monsun letni (nadmierne opady po-
woduja˛ powodzie).
jw.
PP
D
24.
a, b, d, i
jw.
P
B
25.
– Masowe wycinanie laso´w w poprzed-
nich wiekach;
jw.
PP
C
10
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl
Nr
zad.
Prawidłowa odpowiedz
´
Nazwa sprawdzanej umieje
˛tnos
´ci
Poziom
wymagan
´
Kat.
takson.
– Zmiana składu gatunkowego poprzez
wprowadzanie ros
´lin obcych dla naszej
strefy klimatycznej (np. kasztanowiec,
grochodrzew);
– Zakładanie laso´w monokulturowych z
przewaga˛ sosny;
– Emisja gazo
´w przemysłowych powoduje
zakwaszanie gleby i niszczenie drzew.
26.
a. Wyste˛puje w podłoz
˙u zmienionym przez
człowieka, czyli w pobliz
˙u jego siedzib (na
wysypiskach, hałdach itp.);
b. Wyste˛puje na obszarach stałej pozy-
tywnej ingerencji człowieka (np. na po-
lach uprawnych, w parkach).
jw.
PP
C
27.
Niskie ujemne temperatury powietrza zi-
ma˛, wiosenne roztopy, roje owado´w la-
tem, drapiez
˙ne zwierze˛ta, wieczna zmar-
zlina roztapiaja˛ca sie˛ latem, utrudniaja˛ca
budownictwo i rozwo
´j transportu.
Wyjas
´nianie i ocenianie przebiegu oraz
konsekwencji zjawisk i proceso
´w przy-
rodniczych.
P
C
28.
Obszar nie moz
˙e byc
´ poła˛czony z woda-
mi podziemnymi, podłoz
˙e musi zostac
´ u-
szczelnione, aby nie było odcieko
´w; Po-
winna zostac
´ zachowana odpowiednia od-
ległos
´c
´ od tereno
´w zamieszkałych (prze-
mieszczanie sie˛ gryzoni, brzydki zapach,
wywiewanie s
´mieci) oraz załoz
˙one urza˛-
dzenia odgazowuja˛ce wysypisko.
Korzystanie z ro
´z
˙nych z
´ro
´deł informacji
w celu budowania prostych modeli funk-
cjonowania człowieka w s
´rodowisku geo-
graficznym.
PP
D
29.
a – 2, b – 3, c – 1
jw.
PP
B
30.
a. Magurski, Wigierski,
b. Wyspa Kormorano
´w, jezioro Łuknajno,
c. Park Wzniesien
´ Ło
´dzkich, Mie˛dzyrze-
cze Warty i Widawki,
d. da˛b Bartek, eratyk Trygław,
e. zespo´ł pałacowy w Gołuchowie, zespo´ł
pałacowy Arkadia-Nieboro
´w.
jw.
P
B
11
LICEUM – TESTY DLA CIEBIE – publikacja internetowa
Geografia, 3. semestr nauki
Marianna Bugdał, Barbara Kłos
Copyright # 2004 by Wydawnictwo Szkolne PWN
www.egzaminyszkolne.pl