32

Sytuacje dydaktyczne:

1.

Czy mamy „zgadujàce” oczy?

Czytamy pierwszy fragment lektury pt. „O oczach Matki Bo˝ej”. Nast´pnie
rozmawiamy na temat:

Co to znaczy mieç „zgadujàce” oczy? Jakie to sà oczy?

Co widzà, dostrzegajà? Pokazujemy mimikà twarzy sytuacje okreÊlone przez
nauczyciela:

Jestem szcz´Êliwy, bo zdoby∏em z∏oty medal w zawodach sportowych.
Oglàdam film o ˝yciu termitów, jestem bardzo zaciekawiony.
Stoj´ na szczycie góry i podziwiam wspania∏y widok.

Przygoda z klasà Klasa 3

SCENARIUSZ ZAJ¢å LEKTUROWYCH

na podstawie: „Patyki i patyczki” ks. Jana Twardowskiego

Modu∏ „Co jest najcenniejsze?”

Modu∏ „Co jest najcenniejsze?” opracowano na podstawie ksià˝ki ks. Jana Twardowskiego
pt.

„Patyki i patyczki” (Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, wydanie X, 1999 r.).

Ze wzgl´du na religijnà tematyk´ poruszanych problemów, proponujemy przeczytaç i opracowaç z dzieçmi
tylko wybrane rozdzia∏y z lektury, np.:
1. „O oczach Matki Bo˝ej” s. 10
2. „O ptakach niebieskich” s. 16
3. „O Cezarze i monecie czynszowej” s. 32
4. „Obiecanki cacanki” s. 49
5. „O op∏atku” i „Dawna Wigilia” s. 110
6. „Klasówka z religii” s. 108
7. „˚yczenia” s. 120
8. „Pami´tnik” s. 156
9. „Patyki i patyczki” s. 208 „Czy wiesz, ˝e....” s. 217

Modu∏ „Co jest najcenniejsze?” mo˝emy zrealizowaç w pierwszym semestrze klasy III po module 5. „Budu-
jemy zgod´” lub po module 15. „To samo, a inaczej”, w drugim semestrze klasy III w bloku IV „Równowa-
ga – myÊlimy o sobie i o innych”.

Cele modu∏u i wskaêniki przewidywanych osiàgni´ç:

•

p∏ynne czytanie wszelkich, odpowiednich do wieku, tekstów oraz ich interpretacja w ró˝nych formach

(1.2.b)

uczeƒ: wyodr´bnia i opisuje postacie z lektury
uczeƒ: g∏oÊno czyta fragment tekstu

•

czytelne pisanie liter w wyrazach, p∏ynne pisanie wyrazów (1.3.b)
uczeƒ: poprawnie zapisuje podpisy pod obrazkami

•

pos∏ugiwanie si´ zdobytà wiedzà i umiej´tnoÊciami w ˝yciu codziennym (1.7.h)

uczeƒ: dyskutuje o sposobach poprawy swojego zachowania

•

formu∏owanie zdaƒ o prostej i poprawnej strukturze (4.1.a)

uczeƒ: buduje ustnie poprawne gramatycznie zdania na temat wys∏uchanego tekstu
uczeƒ: zapisuje krótkà wypowiedê na podany temat

•

wyra˝anie w∏asnych stanów emocjonalnych i wiedzy przez pos∏ugiwanie si´ plastycznymi Êrodkami wyra-

zu (5.4.d)

uczeƒ: wykonuje prace plastyczne na temat Êwiàt Bo˝ego Narodzenia

•

dostrzeganie pi´kna w ludziach (6.1.d)

uczeƒ: okreÊla, na czym polegajà dobre i pi´kne czyny ludzkie.

Przyk∏adowy zapis w dzien-
niku: Rozmowa o umiej´t-
noÊci bystrego patrzenia na
Êwiat i dostrzegania pi´kna
w ludziach i przyrodzie. S∏u-
chanie fragmentów lektury
„Patyki i patyczki”, czytanej
przez nauczyciela lub wybra-
ne dzieci. Samodzielne kon-
struowanie krótkiej wypo-
wiedzi pisemnej na podany
temat. Nadawanie tytu∏ów

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

33

obrazkom i podpisywanie
ich. Utrwalanie wiadomoÊci
o przymiotniku i czasowni-
ku. Rozpoznawanie i nazy-
wanie ró˝nych dêwi´ków.

Pomoce: egzemplarze ksià-
˝ki ks. Jana Twardowskiego
pt. „Patyki i patyczki”, karty
pracy 1, 2, 3, 4, kartki z blo-
ku rysunkowego dla ka˝de-
go ucznia, kredki lub farby,
ró˝ne przedmioty (np. klu-
cze, d∏ugopis, kartka papie-
ru itp.), magnetofon lub
dyktafon, ewentualnie plan-
sza z trzema wspó∏Êrodko-
wymi ko∏ami i kartki samo-
przylepne dla ka˝dego
ucznia, pisaki.

Dobra rada (do syt. 4): Po-
dobny temat poruszaliÊmy
w klasie II w module 31.
„S∏owo daj´”. Tekst „Obie-
canki cacanki” by∏ wprowa-
dzeniem do tematu.

2.

Zobaczyç wi´cej...

Po przeczytaniu kolejnego fragmentu pt. „O ptakach niebieskich” zastana-
wiamy si´:

Dlaczego trzeba patrzeç na Êwiat z radoÊcià? Czego nie mo˝na do-

strzec, gdy jesteÊmy smutni – na czym, na kim jesteÊmy wtedy skupieni? Co
oznacza okreÊlenie „zgadujàce” oczy? Po co potrzebne nam sà „zgadujàce”
oczy? (˚eby zauwa˝yç to, co pi´kne i ciekawe i komu trzeba pomóc.)
Kiedy, w jakich sytuacjach ludzie majà „zgadujàce” oczy? Jakie imprezy, akcje
sprzyjajà posiadaniu „zgadujàcego” spojrzenia? (np. Wielka Orkiestra Âwiàtecz-
nej Pomocy).
Wykonujemy zadania z Karty Pracy 1.

3.

Czym p∏aciç?

Czytamy fragment pt. „O Cezarze i monecie czynszowej”.

Czy za wszystko

musimy p∏aciç pieni´dzmi? Jak mo˝emy zap∏aciç za uÊmiech, ˝yczliwoÊç i dobre
serce?
W jaki sposób zap∏aci∏byÊ mamie za pyszny obiad lub naprawienie spodni? –
napisz (ew. narysuj) w zeszycie.

4.

Obiecujemy i dotrzymujemy

Nast´pny tekst nosi tytu∏ „Obiecanki cacanki”. Rozmawiamy „

Co to sà obie-

canki cacanki? Czy to jest coÊ do jedzenia, czy do oglàdania? Czy to jest coÊ do-
brego, czy z∏ego? Jak mo˝emy odczarowaç obiecanki? Na koniec uzupe∏niamy
çwiczenie 1 – Karta Pracy 2.

5.

Jest taki czas...

Czytamy dwie cz´Êci lektury „O op∏atku” i „Dawna Wigilia”.

Jak wyglàdajà

Êwi´ta Bo˝ego Narodzenia w waszych domach? Jakie czynnoÊci wykonujà po-
szczególni cz∏onkowie rodziny? Jaka panuje atmosfera? Co dzieje si´ przed ∏a-
maniem op∏atkiem, a co potem? Dlaczego ten moment jest tak wa˝ny dla nas?
Dzieci rysujà na kartkach z bloku jednà czynnoÊç (zdarzenie, sytuacj´) na
podstawie w∏asnych doÊwiadczeƒ. Nast´pnie wybieramy te prace, które mo-
˝emy ustawiç wed∏ug kolejnoÊci zdarzeƒ.
Podpisujemy obrazki i zapisujemy w zeszycie np.:

1. Porzàdkowanie domu
2. Pieczenie ciasta
3. Przygotowywanie potraw wigilijnych
4. Ubieranie choinki
5. Czytanie fragmentu Pisma Êw.
6. Dzielenie si´ op∏atkiem
7. Spo˝ywanie wieczerzy wigilijnej
8. Wr´czanie prezentów
9. Wspólne kol´dowanie

6.

Co s∏yszysz?

Nauczyciel rzuca na stó∏ ró˝ne przedmioty. Dzieci odgadujà, jaki to przed-
miot i próbujà nazwaç ten dêwi´k, np. klucze – brz´k, linijka – stuk. Nast´p-
nie nauczyciel podaje nazw´ dêwi´ku, a dzieci podajà sposoby na wytworze-
nie go, np. Êwist, zgrzyt, szelest.
Czytamy rozdzia∏ pt. „Klasówka z religii”. W grupach opracowujemy „mu-
zycznie” wiersz, wykorzystujàc w∏asny g∏os i ró˝ne rekwizyty. Prezentacje po-
szczególnych grup mo˝emy nagraç na magnetofon. Na koniec uzupe∏niamy
Kart´ Pracy 3 – çwiczenie 1.

7.

Wszyscy wszystkim Êlà ˝yczenia

Wiersz „˚yczenia” ks. J. Twardowskiego to nietypowe ˝yczenia skierowane
do ludzi i zwierzàt. Zastanawiamy si´, kto tak napraw´ jest adresatem tych
˝yczeƒ. Mo˝emy to zadanie wykonaç w tabelce, na przyk∏ad:

www.wsip.pl

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

34

Kto jest adresatem

Czego ˝yczy poeta?

Czego ˝yczy nam poeta?

˝yczeƒ?

osio∏ek

by nie by∏ uparty i szary

byÊmy potrafili s∏uchaç innych

wó∏

by nie rycza∏

byÊmy panowali nad gniewem i z∏oÊcià

pastuszkowie

by nie byli w z∏ym humorze

uÊmiechu i pogody ducha

anio∏y

by byli ludzcy i boscy

byÊmy byli cierpliwi i tolerancyjni

królowie

by nie b∏àdzili

byÊmy kierowali si´ dobrem w ˝yciu

Êw. Józef

by by∏ pogodny

byÊmy byli radoÊni i pe∏ni optymizmu

Pan Jezus

by Go ludzie kochali

byÊmy kochali bezinteresownie

my

byÊmy byli lepsi

byÊmy starali si´ czyniç tylko dobro

Uzupe∏niamy çwiczenie 2. na Karcie Pracy 3.

8.

W pami´tniku

S∏uchamy kolejnego fragmentu lektury – „Pami´tnik”.

Dlaczego ludzie piszà

pami´tniki? Po co zapisujà ró˝ne zdarzenia ze swojego ˝ycia? Jaka jest ró˝nica
mi´dzy pami´tnikiem a dziennikiem? Uzupe∏niamy çwiczenie 1 na Karcie
Pracy 4.

Zadaniem dzieci jest opisaç ten sam dzieƒ ze swojego ˝ycia, ale

w ró˝nych konwencjach. Na ró˝owej kartce tylko to, co weso∏e i przyjemne,
a na szarej kartce to, co smutne i przykre wydarzy∏o si´ w danym dniu.

9.

W Patyczkowie

Analizujemy tekst „Patyki i patyczki”:

Co wynosili ludzie z po˝aru? To co by-

∏o dla nich najcenniejsze. Co wyniós∏ ma∏y ch∏opiec? Dlaczego patyki by∏y dla
niego tak wa˝ne? Uzupe∏niamy çwiczenie 2 na Karcie Pracy 4.

10. Jakie to zwierz´?
Czytamy rozdzia∏ „Czy wiesz, ˝e...”

Jakie g∏osy wydajà zwierz´ta? Zapisujemy

w zeszycie na podstawie tekstu:

Co? Co robi?

jeleƒ beczy
go∏àb grucha
wiewiórka pry

s

ka

˝ubr j´czy
lis skomli
kura gdacze
Pisz dalej:
wróbel...........................
wilk............................
kuku∏ka............................

Na koniec zapisujemy zdanie: Wyrazy, które wpisa∏em/am nazywamy czasowni-
kami.

10. Co jest najcenniejsze?
Na zakoƒczenie pracy z lekturà proponujemy zabaw´ „Poker kryterialny”.
Dzieci zapisujà na kartkach, co wed∏ug nich jest dla nas najcenniejsze. Na-
st´pnie zawieszajà swojà kartk´ w wybranym miejscu na tablicy (tu trzy
wspó∏Êrodkowe ko∏a), jednoczeÊnie uzasadniajà umieszczenie swojej kartki
w danym kole.

III. To co najmniej wa˝ne

II. To co mniej wa˝ne

I. To co najcenniejsze

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

35

www.wsip.pl

Karta pracy 1 „Patyki i patyczki”

1. Dorysuj brakujàce elementy twarzy, tak aby odzwierciedla∏y podpisy.

2. Podpisz i pokoloruj te zwierz´ta i roÊliny, które rozpoznajesz. Gdzie znajdziesz infor-

macje na temat pozosta∏ych zwierzàt i roÊlin?

Jakie to pi´kne!

Ciesz´ si´ razem z Tobà!

Tak mi przykro,

nie mog´ Ci pomóc!

To jest bardzo ciekawe!

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

36

Karta pracy 2 „Patyki i patyczki”

1. Napisz, jak mo˝na „odczarowaç” obiecanki z wiersza ks. J. Twardowskiego.

2. Uzupe∏nij, dopisujàc przymiotniki.

˝yczenia (jakie?)

karp (jaki?)

choinka (jaka?)

danie (jakie?)

b´d´ rozsàdny(a)

b´d´ porzàdny(a)

b´d´ grzeczny(a)

b´d´ kocha∏(a) ludzi

b´d´ szanowa∏(a)
przyrod´

b´d´ màdry (a), np. B´d´ si´ du˝o uczy∏ (a) i poszukiwa∏ (a)
odpowiedzi na pytania, na które nie znam odpowiedzi.

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

www.wsip.com.pl

37

Karta pracy 3 „Patyki i patyczki”

1. Narysuj, jak sobie wyobra˝asz te dêwi´ki:

szept plusk trzask ∏oskot

2. Zapisz tylko jedno ˝yczenie dla:

mamy –

taty –

babci –

dziadka –

kole˝anki –

kolegi –

wychowawczyni –

Pytanie Frania:

Czego mo˝na ˝yczyç i ludziom, i zwierz´tom?

Zagadka Agatki:

Ile listków musi mieç koniczynka, aby jej znalazca mia∏ szcz´Êcie?

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38

38

www.wsip.pl

Karta pracy 4 „Patyki i patyczki”

1. Oto kartka z Twojego pami´tnika. Opisz jeden dzieƒ ze swojego ˝ycia.

Tu opisz tylko to, co by∏o weso∏e i przyjemne.

2. Co dla tych ludzi by∏o najcenniejsze? Po∏àcz na podstawie tekstu „Patyki i patyczki”:

fryzjerka bia∏y

cylinder

student bràzowe

futro

poetka spokojne

˝ó∏wie

cyrkowiec porcelanowa

lampa

profesor górskie

kamienie

ch∏opiec patyki

i patyczki

Kartka ró˝owa

Kartka szara

Tu opisz tylko to, co by∏o smutne i przykre.

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

80%

40%

CM

CY

MY

CMY

C

80%

40%

M

80%

40%

Y

80%

40%

K

11/03/2008 16:38