Problemy ochrony środowiska
Problemy ekologiczne
Edyta Maklakiewicz
Problemy globalne
• Pojawiają się przez nierównomierny rozwój
ludzkości;
• Ich rozwiązanie wymaga współpracy i
uzgodnionych działao większości paostw
świata;
• Mają dwoisty charakter.
cd.
• Problemy ekologiczne są globalne,
charakteryzują się współzależnością;
• Jest to związane z eksploatacją globalnych
zasobów naturalnych, dóbr należących do
całej społeczności międzynarodowej;
• Nadmierna eksploatacja, degradacja
środowiska ma miejsce lokalne, jednak jego
skutki mogą byd odczuwalne nawet na drugim
koocu globu.
Problem ekologiczny
• Równoczesny rozwój biologiczny i cywilizacyjny
oraz ochrona środowiska stanowią istotę
problemu;
• Jego specyfikę określa jednośd i ograniczonośd
zasobów środowiska naturalnego;
• Zagrożenie dla środowiska naturalnego stanowi
jeden z kluczowych problemów przeżycia całej
ludzkości;
• Jednak w tym zakresie nie można uzyskad
szybkich efektów.
Przyczyna problemu
• Industrializacja;
• Urbanizacja.
• Nie jest to problem zamknięty w jednym
paostwie, jest on rozprzestrzeniony na cały
świat;
• Dla zahamowania potrzebna jest współpraca
całej społeczności międzynarodowej.
Podstawowe zagrożenia środowiska
naturalnego
• Rozprzestrzenianie się substancji toksycznych,
które się biologiczne nie rozkładają;
• Niszczenie lasów oraz zakwaszanie jezior przez
trucizny przemysłowe
• Zanieczyszczenie górnych warstw atmosfery
przez chlorofluorowęglowodory;
• Efekt cieplarniany;
• Zagłada lasów tropikalnych;
• Wymieranie gatunków.
Niszczenie lasów tropikalnych
Następuje w Azji, Afryce oraz Ameryce
Łacioskiej.
Przyczyny
• Rolnictwo (wypalanie);
• Inwestycje i projekty rozwojowe;
• Rabunkowe wykorzystywanie drewna na opał.
Smutna statystyka
• 15% ziemi uległo degradacji przez działanie
ludzi;
• W 1992 r. już 26 krajów cierpiało na niedobór
wody, w 2010 r. liczba ta wzrosła do 34;
• W ciągu najbliższych kilkudziesięciu lat może
wyginąd ok. 1,5 mln gatunków roślin.
Efekt cieplarniany- przyczyny
• Wytwarzanie energii i komunikację- ok50%;
• Produkcja substancji chemicznych- 20%;
• Niszczenie lasów- 15%;
• Rolnictwo (hodowla i nawożenie)- 15%.
• Największa emisja gazów cieplarnianych- USA,
UE, Chiny oraz Japonia.
Efekt cieplarniany- następstwa
• Przesunięcie się okresu wegetacji roślin;
• Zmiany temperatury;
• Podniesienie się poziomu wody morskiej.
Dziura ozonowa
• Największe zmiany w Arktyce- powiększyła się
tam o 60%;
• Negatywne skutki:
Schorzenia skóry ludzi;
Osłabienie zdrowia;
Niszczenie planktonu oceanicznego;
Niszczenie komórek niektórych roślin.
Raport U Thanta
• Na sesji Zgromadzenia Ogólnego NZ 26.05.1969r.
Ówczesny Sekretarz Generalny U Thant
przedstawił raport ,,Człowiek i jego środowisko’’;
• Prezentował on dane na temat zniszczenia
środowiska naturalnego oraz o jego
konsekwencjach;
• Zawierał wykaz zagrożeo istotnych dla całej
ludzkości i wskazywał do rozwiązywania ich przez
całą społecznośd międzynarodową;
Raport U Thanta cd.
• Po raz pierwszy została wtedy poruszona
kwestia globalnych problemów ochrony
przyrody i środowiska naturalnego;
• U Thant apelował o podjęcie akcji, która
miałaby na celu ratowanie środowiska;
• Zgromadzenie zadecydowało wtedy o
zwołaniu konferencji międzynarodowej w tej
sprawie.
Sytuacja w Polsce
• Raport ten uświadomił globalne zagrożenie i
stał się impulsem do rozpoczęcia w większości
krajów cywilizowanego świata działao
chroniących środowisko;
• W Polsce powołano Polski Komitet Ochrony
Środowiska Człowieka, który działał przy
premierze;
• Następnie został przekształcony w Paostwową
Radę Ochrony Środowiska.
Konferencja w Sprawie Środowiska
Człowieka
• Była to pierwsza konferencja na temat
ochrony środowiska;
• Odbyła się w czerwcu 1972 r. w Sztokholmie;
• Wzięło w niej udział 113 paostw(brak krajów
socjalistycznych);
• Konferencja wskazywała na koniecznośd
powstania wyspecjalizowanej agencji przy
ONZ, która zajmowałaby się zagadnieniami
ochrony środowiska.
Program Środowiskowy Narodów
Zjednoczonych- UNEP
UNEP
• Jest to wyspecjalizowana organizacja
powołana przez ONZ;
• Zajęła się upowszechnieniem nowoczesnych
technologii ochrony środowiska, inicjowaniem
regionalnych konferencji na ten temat i
organizowaniem międzynarodowego systemu
informacji o stanie środowiska.
Komisja Brundtland
• Raport Światowej Komisji do Spraw
Środowiska i Rozwoju;
• Przedstawiono w nim założenia nowej
,,polityki zrównoważonego harmonijnego
wzrostu’’;
• Miała ona uwzględniad sytuację krajów
zamożnych i biednych;
• Raport stał się dyrektywą dla kolejnej
konferencji ONZ.
,,Ekologia i rozwój’’
• Konferencja ONZ odbyła się w czerwcu 1992 r
w Rio de Janeiro;
• Zakooczyła się podpisaniem tzw. Deklaracji z
Rio, która jest kodeksem postępowania
człowieka wobec środowiska naturalnego;
• Wzięło w niej udział przedstawiciele 180
paostw.
Dokumenty uchwalone na konferencji
w Rio
• Konwencja o zmianie klimatu, ograniczenie emisji
,,gazów cieplarnianych’’(154 sytgnatariuszy);
• Konwencja o biologicznej różnorodności, ochrona
flory i fauny (153 kraje, bez USA);
• Deklaracja zasad współpracy na rzecz ochrony
wszystkich lasów;
• Agenda 21- odnosi się do wszystkich sfer
środowiska (globalna strategia postępowania w
XXI wieku).
Agenda 21
• Program ratowania
planety;
• Zawarty na prawie 500
stronach w 40
rozdziałach;
• Wyceniony na 600 mld.
Dolarów.
Konferencja w Berlinie
• Odbyła się w kwietniu 1995 r.;
• Uczestniczyło w niej 170 paostw;
• Była poświęcona zmianom klimatycznym;
• Miała na celu wprowadzenie prawa
ograniczającego lub eliminującego emisję
szkodliwych gazów.
Ramowa konwencja Narodów
Zjednoczonych w sprawie zmian
klimatu
• umowa międzynarodowa określająca
założenia międzynarodowej współpracy
dotyczącej ograniczenia emisji gazów
cieplarnianych odpowiedzialnych za zjawisko
globalnego ocieplenia.
Protokół z Kioto
• Uzupełnienie Ramowej Konwencji w sprawie
zmian klimatu;
• Został wynegocjowany w grudniu 1997 r.
podczas konferencji w Kioto;
• Traktat wszedł w życie 16.02.2005 r. po
ratyfikowaniu go przez Rosję.
Protokół z Kioto
Postanowienia protokołu z Kioto
• 8% dla Unii Europejskiej (Polska ma obniżyć
swoją emisję o 6%), 7% dla USA, 6% dla
Japonii, 0% dla Rosji oraz możliwy wzrost dla
Australii o 8% i 10% dla Islandii;
• kraje rozwinięte są zobowiązane do
wspierania rozwoju technologicznego słabiej
rozwiniętych krajów oraz studiów i projektów
związanych z badaniem klimatu.
Znaczenie Protokołu z Kioto
•
zasada „2 razy 55” – minimum 55 krajów ratyfikujących Konwencję,
wytwarzających minimum 55% światowej emisji dwutlenku węgla
•
pierwszy krok międzynarodowej społeczności do wspólnego
sformalizowanego działania na rzecz skutecznej ochrony środowiska
•
zwolennicy: UE, ONZ, organizacje ekologiczne, kraje Pacyfiku, którym
grozi zalanie, środowiska naukowe,
•
przeciwnicy: USA,
•
łagodne potraktowanie Chin – czołowego emitenta gazów,
•
cap-and-trade (ogranicz-i-handluj) – handel emisjami.
•
Z zasady wspólnego działania wynika, iż jeden kraj uprzemysłowiony
płaci za środki służące obniżeniu emisji innemu krajowi
uprzemysłowionemu. Daje to nabywcy prawo do emitowania większej
ilości gazów na własnym podwórku, sprzedawca zaś będzie
zobligowany, by emitowad odpowiednio mniej.
•
Mechanizm Czystego Rozwoju (CDM) zezwala paostwom
uprzemysłowionym uzyskiwad kredyty emisyjne (prawo do emitowania
gazów cieplarnianych), w zamian za to, iż będą one przekazywad środki
konieczne do redukcji emisji krajom rozwijającym się, które nie
posiadają wyznaczonych poziomów redukcji.
Unia Europejska
• 31 maja 2002 roku Unia
Europejska ratyfikowała
protokół z Kioto, dzięki
czemu wszedł on w
życie 16 lutego 2005
roku
Szczyt w Kopenhadze
• Miał on uzupełniad protokół z Kioto;
• Odbył się w 2009 r.;
• Miał zawierad konkretne zobowiązania do
ograniczenia emisji;
• Jednak nie udało się doprowadzid do
wiążących ustaleo;
• Uznano go za zagrożenie dla wypełnienia
zobowiązao wynikających z Protokołu z Kioto.
Stanowisko Unii Europejskiej na
Konferencję Klimatyczną NZ w Kopenhadze
• UE jest 3 na świecie emitentem gazów
cieplarnianych;
• Zanotował jeden z największych spadków
emisji z 5,7 do 5 t CO2 od 1990 do 2007 r.;
• Źródło emisji- sektor energetyczny- 60%,
transport- 20%, rolnictwo i przemysł po ok.
10%;
• Ponad połowa paostw członkowskich
zrealizowała zobowiązania wynikające z
protokołu z Kioto.
UE 2
• W 2005r. Uruchomiła system handlu
uprawnieniami do emisji CO2;
• Unia sądzi, że przeciwdziałanie zmianom
klimatu może byd katalizatorem przemian
gospodarczych i technologicznych, które mogą
zwiększyd jej globalną konkurencyjnośd;
• Jednak stanowisko wewnątrz samej Unii jest
zróżnicowane, ale wypracowała ona wspólne
stanowisko w sprawach redukcji, adaptacji,
finansowania oraz transferu technologii.
UE- stanowisko negocjacyjne
• Międzynarodowy Panel ds. Zmian Klimatu (IPCC)-
zahamowanie globalnego ocieplenia wymaga
redukcji emisji gazów cieplarnianych o połowę do
roku 2050 w stosunku do 1990 r.
• Zobowiązała się również do obniżenia do 2020 r. o
20% emisji tych gazów;
• Od paostw rozwiniętych UE oczekuje redukcji emisji o
30% do 2020r.
• Proponuje utworzenie Programu, który
zintegrowałby działania poszczególnych paostw.
UE- wnioski
• Najbardziej szczegółowe i ambitne stanowisko;
• Zawiera oczekiwania wobec innych oraz
zobowiązania dla siebie;
• Chce wypracowad deklarację polityczną, która
byłaby wiążąca dla paostw.
Japonia kupiła od Polski prawa do emisji CO2
źródło: 5 marca 2010 13:37 Newsweek
http://www.newsweek.pl/artykuly/sekcje/biznes/japonia-kupila-od-polski-prawa-do-emisji-
co2,54644,1
„Polskie prawa do emisji dwutlenku węgla
łatwo znajdują nabywców. Umowę o wartości
30 mln euro podpisano w środę z Japonią.
Uprawnienia do produkcji tego gazu
cieplarnianego to wynik ustaleo Protokołu z
Kioto. Polska ma trzecią co do wielkości
nadwyżkę limitów na świecie.”
Stanowisko USA na Konferencję
Klimatyczną NZ w Kopenhadze
• Drugi największy emitent Co2 na świecie (5,7
mld t w 2007r.);
• Emisja pochodzi z:
Produkcji energii- 43%
Transportu- 31%
Przemysłu i budownictwa- 17%.
USA nie ma ilościowych
zobowiązao w sprawie redukcji
emisji gazów cieplarnianych ze
względu na nieratyfikowanie
protokołu z Kioto.
Ustawa Waxmana- Markeya
(ACESA)
• Izba Reprezentantów zakooczyła nad nią prace
w czerwcu 2009r.;
• Traktowana jako punkt odniesienia do
formułowania amerykaoskiego stanowiska
negocjacyjnego.
USA- zarys stanowiska
• ACESA zakłada redukcję emisji gazów o 17 i
83% w 2020 i 2050 r.
• System działao offsetowych- można
przekroczyd limit uprawnieo do emisji o 30%
jeżeli dokona się wkładu do projektu
obniżającego faktycznie emisję;
• ACESA przewiduje również powołanie
Programu adaptacji do zmian klimatu
USA- wnioski
• Nie podejmie ryzyka przyjęcia
międzynarodowych zobowiązao w dziedzinie
walki ze zmianami klimatu do czasu
zakooczenia prac nad ustawą klimatyczną.
Stanowisko Chin na Konferencję
Klimatyczną NZ w Kopenhadze
• Chiny są największym emitentem CO2 na
świecie (6,1 mld t w 2007 r.);
• Emisja pochodzi z:
Sektora energetycznego (ok. 50%);
Przemysłu (28%);
Transportu (wzrasta).
Chiny- stanowisko negocjacyjne
• Priorytet kraju- rozwój, nie chcą robid nic, co
mogłoby temu zaszkodzid;
• Poziom emisji per capita wynosi 4,6 t CO2 i
jest niższy od innych krajów
uprzemysłowionych;
• Redukcja emisji GHG o 40-45% do 2020r. W
stosunki do 2005 r. w przeliczeniu na
jednostkę;
• Jest tam najwięcej projektów mechanizmów
czystego rozwoju (673);
Chiny- stanowisko negocjacyjne 2
• Chcą, aby kraje rozwinięte dostarczały
technologię krajom rozwijającym się;
• Transfer tych technologii powinien byd przez
nie finansowany;
• Jako członek G77 Chiny mają decydujący
wpływ na stanowisko większości paostw
rozwijających się.