Awangarda filmowa Themersonów
Strona 2
Praca pisemna na studia. Razem z
bibliografią około 5 stron.
Całość pracy
– 40 zł.
KOD pracy-
PR12
Napisz
chomikujpracepisemne@gmail.com
I. Początki awangardy w filmie
Film to życie, z którego wymazano plamy nudy
. Alfred Hitchcock
1
.
Film, na początku swojej historii był niemalże jarmarczną rozrywką dla mas,
pokazywaną w budach skleconych na placach targowych. Ludzie należący wówczas do
intelektualnej społecznej elity tworzyli awangardę artystyczną. Wszystkie burty przesiąknięte
były mesjanistycznym mistycyzmem, z wyjątkiem dadaistów (publicznie wystąpili po raz
pierwszy dopiero pod koniec I wojny światowej) i kubistów (ostatnia formacja realistów)
2
.
Rozwój filmu przypada właściwie na czasy modernistycznej rewolucji w sztuce, kiedy to
film stał się wówczas ważnym zjawiskiem w kulturze masowej, a publiczność kinowa z
proletariackiej zmieniła się w mieszczańską. W pewnej części awangarda modernistyczna,
była zrewoltowaną czołówką mieszczaństwa, które doświadczało okresu prosperity na
początku lat dwudziestych.
Poza głównym nurtem komercyjnego filmu kinowego, zaczęto tworzyć inny gatunek
filmowy, jako tzw. film awangardowy. Idea tego typu filmu sprowadza się do poszukiwania
innego niż klasyczny (hollywoodzki) - sposobu narracji. Dlatego, że film awangardowy
powstawał w wąskich kręgach artystów skupionych w kilku wzajemnie przenikających się
1
http://cytaty.o.pl/alfred-hitchcock-film-to-zycie-z-ktorego-wymazano-plamy-nudy/
2
http://www.historiasztuki.com.pl/strony/015-00-04-FILM-ART.html
Awangarda filmowa Themersonów
Strona 3
grupach i często ci sami artyści uprawiali kilka różnych gatunków filmowych, to zaistniało
spore terminologiczne zamieszanie, które starano się uporządkować w kilku nurtach filmu
awangardowego i w ten sposób możemy wyróżnić:
- film abstrakcjonistyczny,
- film absolutny (czysty),
- film impresjonistyczny,
- film surrealistyczny.
Jedynym wspólnym mianownikiem dla awangardy była negacja sztuki tradycyjnej, ale
cele różnych nurtów były skrajnie odmienne, a sama awangarda nie pozostawała formacją
jednolitą. Filmowa awangarda, obejmuje tendencje twórcze, których celem jest wypracowanie
nowych form ekspresji filmowej. Przeciwstawianie się tradycyjnym formom narracji –
literackim i teatralnym, stanowi ideę przewodnią podejmowanych działań. Awangardy
filmowe w historii kina wyróżniły się w latach 20. tj. awangardy francuskie, radzieckie i
niemieckie. W Polsce, w tym czasie do ugrupowań awangardowych należały zwłaszcza: w
Warszawie - START (Stowarzyszenie Miłośników Filmu Artystycznego - 1930-1934), we
Lwowie - Awangarda (1932-1936), w Krakowie - SPAF (Stowarzyszenie Polskiej
Awangardy Filmowej) z udziałem J.M. Brzeskiego, realizatora filmów: Przekroje (1931) i
Beton (1933), K. Podsadeckiego, Z. Strychalskiego, J.M. Szancera, W. Zechentera. Osobno
działał J. Kurek, realizator filmu Obliczenia rytmiczne (1932).
II. Awangardowi filmowcy z lat 30. XX wieku-Themersonowie
Spotkali się w Warszawie, ona studiowała malarstwo a on fizykę i architekturę. Pobrali się
w roku 1930, następnie przez prawie 60 lat razem żyli i tworzyli. Poprzez swoją sztukę chcieli
ujrzeć świat z innego punktu widzenia. Ich dokonania często porównywane są w historii kina
do osiągnięć takich artystów jak: Luis Buñuel, Man Ray, Fernando Léger czy Hans Richter.
Mowa o małżeństwie Themersonów, które bezsprzecznie zalicza się do elity polskich
najlepszych filmowców awangardowych XX-lecia międzywojennego. Stworzyli oni aż
siedem filmów na przełomie lat trzydziestych i czterdziestych, co - jak na ówczesne warunki -
jest swoistym rekordem
3
. Przy tym pozostawali artystami niezwiązanymi z modnymi nurtami
3
Awangarda filmowa Themersonów
Strona 4
i artystycznymi ugrupowaniami tamtych czasów. Należeli do Spółdzielni Autorów
Filmowych, która zajmowała się produkcją filmową oraz opowiadała się za filmem
społecznie użytecznym, ich ambicją było stworzenie jak najbardziej regularnej, profesjonalnej
produkcji, która zdolna by była przełamać monopol branży. Można powiedzieć, ze twórczość
Themersonów była próbą wzbogacenia wąskiego utylitaryzmu społecznego o hasło filmu
czystego, ale wykorzystanego w służbie społeczeństwu. Zarówno w zakresie doboru metody
animacji materiału filmowego, jak i podejścia do kinematografu Themersonowie dysponowali
szeroko pojętą wolnością. Autorami pierwszego polskiego filmu awangardowego i zarazem
pierwszego polskiego filmu abstrakcyjnego…
Chcesz uzyskać dostęp do całej pracy? Napisz podając kod
pracy na chomikujpracepisemne@gmail.com