• Praca pisemna na studia. Razem z bibliografią około 5 stron.

• Całość pracy – 40 zł.

• KOD pracy-PR12

• Napisz [e-mail]

1. Początki awangardy w filmie

Film to życie, z którego wymazano plamy nudy. Alfred Hitchcock¹.

Film, na początku swojej historii był niemalże jarmarczną rozrywką dla mas, pokazywaną w budach skleconych na placach targowych. Ludzie należący wówczas do intelektualnej społecznej elity tworzyli awangardę artystyczną. Wszystkie burty przesiąknięte były mesjanistycznym mistycyzmem, z wyjątkiem dadaistów (publicznie wystąpili po raz pierwszy dopiero pod koniec I wojny światowej) i kubistów (ostatnia formacja realistów)².

Rozwój filmu przypada właściwie na czasy modernistycznej rewolucji w sztuce, kiedy to film stał się wówczas ważnym zjawiskiem w kulturze masowej, a publiczność kinowa z proletariackiej zmieniła się w mieszczańską. W pewnej części awangarda modernistyczna, była zrewoltowaną czołówką mieszczaństwa, które doświadczało okresu prosperity na początku lat dwudziestych.

Poza głównym nurtem komercyjnego filmu kinowego, zaczęto tworzyć inny gatunek filmowy, jako tzw. film awangardowy. Idea tego typu filmu sprowadza się do poszukiwania innego niż klasyczny (hollywoodzki) - sposobu narracji. Dlatego, że film awangardowy powstawał w wąskich kręgach artystów skupionych w kilku wzajemnie przenikających się grupach i często ci sami artyści uprawiali kilka różnych gatunków filmowych, to zaistniało spore terminologiczne zamieszanie, które starano się uporządkować w kilku nurtach filmu awangardowego i w ten sposób możemy wyróżnić:

- film abstrakcjonistyczny,
- film absolutny (czysty),
- film impresjonistyczny,
- film surrealistyczny.

Jedynym wspólnym mianownikiem dla awangardy była negacja sztuki tradycyjnej, ale cele różnych nurtów były skrajnie odmienne, a sama awangarda nie pozostawała formacją jednolitą. Filmowa awangarda, obejmuje tendencje twórcze, których celem jest wypracowanie nowych form ekspresji filmowej. Przeciwstawianie się tradycyjnym formom narracji – literackim i teatralnym, stanowi ideę przewodnią podejmowanych działań. Awangardy filmowe w historii kina wyróżniły się w latach 20. tj. awangardy francuskie, radzieckie i niemieckie. W Polsce, w tym czasie do ugrupowań awangardowych należały zwłaszcza: w Warszawie - START (Stowarzyszenie Miłośników Filmu Artystycznego - 1930-1934), we Lwowie - Awangarda (1932-1936), w Krakowie - SPAF (Stowarzyszenie Polskiej Awangardy Filmowej) z udziałem J.M. Brzeskiego, realizatora filmów: Przekroje (1931) i Beton (1933), K. Podsadeckiego, Z. Strychalskiego, J.M. Szancera, W. Zechentera. Osobno działał J. Kurek, realizator filmu Obliczenia rytmiczne (1932).

1. Awangardowi filmowcy z lat 30. XX wieku-Themersonowie

Spotkali się w Warszawie, ona studiowała malarstwo a on fizykę i architekturę. Pobrali się w roku 1930, następnie przez prawie 60 lat razem żyli i tworzyli. Poprzez swoją sztukę chcieli ujrzeć świat z innego punktu widzenia. Ich dokonania często porównywane są w historii kina do osiągnięć takich artystów jak: Luis Buñuel, Man Ray, Fernando Léger czy Hans Richter. Mowa o małżeństwie Themersonów, które bezsprzecznie zalicza się do elity polskich najlepszych filmowców awangardowych XX-lecia międzywojennego. Stworzyli oni aż siedem filmów na przełomie lat trzydziestych i czterdziestych, co - jak na ówczesne warunki - jest swoistym rekordem³. Przy tym pozostawali artystami niezwiązanymi z modnymi nurtami i artystycznymi ugrupowaniami tamtych czasów. Należeli do Spółdzielni Autorów Filmowych, która zajmowała się produkcją filmową oraz opowiadała się za filmem społecznie użytecznym, ich ambicją było stworzenie jak najbardziej regularnej, profesjonalnej produkcji, która zdolna by była przełamać monopol branży. Można powiedzieć, ze twórczość Themersonów była próbą wzbogacenia wąskiego utylitaryzmu społecznego o hasło filmu czystego, ale wykorzystanego w służbie społeczeństwu. Zarówno w zakresie doboru metody animacji materiału filmowego, jak i podejścia do kinematografu Themersonowie dysponowali szeroko pojętą wolnością. Autorami pierwszego polskiego filmu awangardowego i zarazem pierwszego polskiego filmu abstrakcyjnego…

Chcesz uzyskać dostęp do całej pracy? Napisz podając kod pracy na [e-mail]

---

1. http://cytaty.o.pl/alfred-hitchcock-film-to-zycie-z-ktorego-wymazano-plamy-nudy/↩

2. http://www.historiasztuki.com.pl/strony/015-00-04-FILM-ART.html↩

3. http://gu.us.edu.pl/node/220701↩