[e-mail]

GALWANO TECHNIKA

–zajmuje się osadzaniem metodami elektrolitycznymi powłok na różnych

podłożach; powłoki metalowe

Substancje z których zbudowana jest powłoka mogą pochodzid z elektrolitu lub są wynikiem
przetwarzania podłoża.

Galwanoplastyka

-grube powłoki metalowe niezwiązane trwale z podłożem;
-dla utrwalenia kształtu podłoża i wykorzystania powłok jako form do matryc wtryskowych lub
odlewniczych
-dla wytworzenia przedmiotów o skomplikowanym kształcie

Galwanostegia

- wytwarzanie powłok trwale przylegających do podłoża

(Prąd wywołuje reakcja na katodzie i anodzie; osadzanie, elektrolityczne- elektroda)

Metody wytwarza powłok ( warstw) powierzchniowych:

-mechaniczne

-nagniatanie
-natryskiwanie detonacyjne
-skrawanie
-obróbka plastyczna na zimno

-cieplno-mechaniczne

-Natryskiwanie cieplne (gazowe i
łukowe)
-platerowanie (naporowe,
detonacyjne, skurczowe)
-natapianie natryskowe
-utwardzanie detonacyjne
-obróbka plastyczna na zimno

-cieplne

-powlekanie zanurzeniowe
-hartowanie, odpuszczanie,
wyżarzanie
-nadtapianie
-stapianie (wypalanie)

-cieplno-chemiczne

-nasycanie
-stopowanie
-zestalanie cieplno -chemiczne

-

elektrochemiczne i chemiczne

-osadzanie: elektrolityczne,
chemiczne, konwersyjne
-polerowanie
-trawienie
-zestalanie chemiczne

-fizyczne

-zestalanie fizyczne
-osadzanie par
-implantowanie jonów

*(najważniejsze podkreślone)

Złoto

- metal szlachetny, nie ma korozji, nie ulega niszczeniu, metal miękki, ( odporny chemicznie)

Metody złocenia

(chronologicznie)

-listkowa (otrzymywano bardzo cienkie blaszki ze złota, bardzo powszechna, od 300r.p.n.e. , kopuły
kremlowskie – Moskwa, naniesienie listków złota o ok. 1 nanom i gładzenia pędzelkiem)

-pokrywanie ogniowe (duże skażenie rtęcią, polegała na pokryciu amalgamatem ze złota i
odparowaniem rtęci; kolumna Zygmunta- metoda ogniowa)

-przygotowanie amalgamatu złota (1 cz. Au + 9 cz. Hg)
-przygotowanie pokrywy ( z Cu lub Cu-Sn) oczyszczany i trawiony w kwasie
-powlekany amalgamatem
-ogrzewanie w ogniu na węglu drzewnym
-odparowywanie rtęci
-polerowanie kamieniem półszlachetnym zmoczonym w occie dla uzyskania połysku

-platerowanie
-Ogrzewanie przedmiotu pokrywanego (blachy) oraz cienkiego ( mikro metry) arkusza złota
- walcowanie

Zastosowanie

Jubilerstwo
Elektronika
Przemysł zegarmistrzowski
Konserwacja dzieł sztuki + cos od sb)

(stosuje się w celu zabezpieczenia przed korozją, uzyskania specjalnych własności elektrycznych lub
cieplnych, odpowiednie efektu artystyczne ( powlekanie przedmiotu ;głównie miedzianego; warstwą
metalu szlachetnegoplatery)

-osadzanie elektrolityczne używa się Au

2

C

2

N

2

O

2

(piorunian złota); K*Au(CN)

2

+ (dwuzyjanozłocin); oraz

kąpiele oparte na bezcyjankowych kompleksach złota

(amalgamet- stop rtęci z innymi metalami)

Srebro

Zastosowanie
-W elektronice i elektrotechnice na styki elektryczne
-W budowie aparatury chemicznej jako powłoki odporne na korozje
(jajka zawierają duża ilośd związków siarki, cyjanek- czyśd zenie srebra)

Chrom (

metal srebrzysty z niebieskawym odcieniem; odporny na działanie wielu agresywnych

środowisk)

-dekoracyjne i techniczne (twardsze od stali hartowanej i odporne na ścieranie, nanoszony metodą
elektrolityczna, związki kancerogenne na +6 st. utlenianiu, twardośd i odpornośd na ścieranie jest
niezastąpiona,

Powłoki wielowarstwowe ( Cu, Ni Cr), powłoki chromowe- nie są powłokami szczelnymi,
przepuszczają produkty korozji,

Szkodliwośd chromu
- III wartościowe- nieszkodliwe
- VI wartościowa wypadanie przegrody nosowej -> zmiany w górnych drogach oddechowych,
zapalenie oskrzeli, zmiany w płucach, wątrobie, nerkach, mięśniu sercowym, działa również przez
skórę

Nikiel

- powłoka ochronno dekoracyjna, duża alergicznośd
-NiSO

4

*7H

2

O- źródło jonów Ni

2+

-NiCl

2

*6H

2

O- obecnośd chlorków wpływa na proces anodowy

-H

3

BO

3

– substancja buforująca

-Problem z kontaktem z samym metalem
- nikiel osadza się bardzo twardymi proszkami tlenków, azotanów i węglików metali, diamentu,
grafitu, tworzyw sztucznych ( Al

2

O

3

, ZrO

2

, SiO

2

…); oraz miękkimi proszkami siarczanów, fluorków, z

grafitem i sproszkowanymi tworzywami sztucznymi;

Dodatki do kąpieli

-Blaskotwórcze (wywołują lub zwiększają połysk)
-Zwilżające (zapobiegają pittingowi i nieciągłościom powłok)
-Przeciwnapręzeniowe (zmniejszają naprężenie własne)
-wyrównujące (umożliwiają nakładanie powłok o gładkości większej niż podłoże)
-kompleksujące (wiążą szkodliwe zanieczyszczenia)
-wywołujące specjalne efekty (mikronieciągłości, satynowe)