B I B L I O T E K A E P
Elektronika Praktyczna 12/2001
132
Przegl¹daj¹c tÍ ksi¹økÍ doszed³em
do wniosku, øe fani mikrokontrolerÛw
w†naszym kraju s¹ w†doúÊ szczÍúli-
wym po³oøeniu, poniewaø wiele wy-
dawnictw dba o†to, aby dostarczaÊ im
dobrze napisane, a†przy tym kompe-
tentnie, ksi¹øki. Do coraz bardziej eli-
tarnego grona ksi¹øek wartych polece-
nia zaliczam takøe ksi¹økÍ Ryszarda
Pe³ki, w†ktÛrej autor przedstawi³
wszystkie istotne zagadnienia zwi¹za-
ne z†histori¹ powstania mikrokontrole-
rÛw, szczegÛ³owo omÛwi³ zasadÍ ich
dzia³ania oraz funkcje i†sposÛb obs³u-
gi rÛønego rodzaju modu³Ûw peryfe-
ryjnych (w tym CAN, USART, I
2
C,
liczniki-timery, pamiÍci rÛønego typu
itp.). CzytelnikÛw ceni¹cych praktycz-
n¹ stronÍ zagadnienia zainteresuj¹
z†pewnoúci¹ przygotowane przez auto-
ra przyk³ady prostych projektÛw opar-
tych na mikrokontrolerach, ilustrowa-
ne skomentowanymi listingami progra-
mÛw. Takøe na przyk³adach opar³ au-
tor prezentacjÍ narzÍdzi stosowanych
d o p r z y g o t o w y w a n i a p r o g r a m Û w
Ryszard Pełka: „Mikrokontrolery. Architektura,
programowanie, zastosowania”, WKŁ 2000
Krzysztof Franek:
ìIntermediumî, WK£ 2000
Z†jednej strony ma³o zachÍcaj¹ca
ok³adka i†niezrozumia³y tytu³, a†z†dru-
giej - rewelacyjnie opracowane kompen-
dium wiedzy na wiele tematÛw intere-
suj¹cych nie tylko elektronika, ale
praktycznie kaødego zainteresowanego
technik¹ ìmedialn¹î. Jak wyjaúnia au-
tor we wstÍpie, tytu³ ìIntermediumî
pochodzi od INTERaktywnego MEDIUM,
za pomoc¹ ktÛrego juø w†najbliøszym
czasie bÍdziemy kontaktowaÊ siÍ ze
úwiatem. W†piÍciu logicznie skompono-
wanych rozdzia³ach autor przedstawia
naturalne sposoby powstawania düwiÍ-
kÛw i†obrazÛw, metody ich rejestracji
i†przesy³ania, zastosowanie cyfrowych
metod ich konwersji, obrÛbki i†dystry-
bucji. Nieco miejsca autor przeznaczy³
na przybliøenie moøliwoúci najnowo-
czeúniejszej techniki: filmÛw na DVD,
düwiÍku przestrzennego w†kinach i†ze-
stawach kina domowego, interaktywnych
gier i†TV, Internetu, zwrÛci³ takøe uwa-
gÍ na - czÍsto nies³usznie lekcewaøone
- spo³eczne konsekwencje powszechne-
go stosowania nowoczesnych mediÛw.
Autor zwrÛci³ takøe uwagÍ na tematykÍ
przysz³oúciow¹: cyfrow¹ sprzedaø, sieci
medialne o†adaptowalnej (do inteligen-
cji odbiorcy!) treúci przekazu, tworze-
nie wirtualnej rzeczywistoúci itp.
TreúÊ ksi¹øki jest bogato, przy tym
czÍsto dowcipnie, ilustrowana (zamiesz-
czamy przyk³adowo rysunek ilustruj¹cy
obieg danych w†komputerze). CzÍúÊ z†ry-
sunkÛw zamieszczonych w†ksi¹øce jest
kolorowa, co u³atwia interpretacjÍ niektÛ-
rych wyjaúnieÒ autora, zw³aszcza tych
zwi¹zanych z†rÛønymi sposobami tworze-
nia kolorÛw.
W „Bibliotece EP” prezentujemy książki dotyczące zagadnień związanych z różnymi dziedzinami techniki,
jednak zawsze przydatne w pracy elektronika lub pomocne w uprawianiu elektronicznego hobby. Nasza
opinia jest oczywiście subiektywna, ale wynika z wieloletniego doświadczenia zawodowego i chyba jest
zgodna z oczekiwaniami tych, którzy chcą z książek korzystać, a nie przyozdabiać nimi półki. Aby nie
marnować miejsca w EP, nie będziemy publikować recenzji książek ocenianych na jedną lub dwie
„lutownice”. Przyjeliśmy szeroką skalę ocen, aby ułatwić Czytelnikom orientację w potencjalnej
przydatności książki.
Uwaga! Większość prezentowanych książek można zamówić w Dziale Handlowym AVT (patrz str. 143).
Chcemy w ten sposób udostępnić je Czytelnikom EP.
i†diagnozowania pracy systemÛw mik-
roprocesorowych. Wartym podkreúlenia
jest fakt, øe autor uwzglÍdni³ w†roz-
dziale szÛstym, poúwiÍconym prezen-
tacji narzÍdzi, takøe najnowsze narzÍ-
dzia firmy IAR - programy Visual-
STATE oraz MakeApp. Wartoúciowym
uzupe³nieniem treúci ksi¹øki jest tabe-
laryczne zestawienie najwaøniejszych
parametrÛw wybranych mikrokontrole-
rÛw 8-, 16- i†32-bitowych oraz listy
instrukcji i†opisy rejestrÛw mikrokont-
rolerÛw 51XA, x166 i†'51.
Ze wzglÍdu na przekrojowy cha-
rakter oraz kompetentn¹ prezentacjÍ
tematÛw, ksi¹øka jest prawdziwym ro-
dzynkiem na rynku wydawniczym -
gor¹co j¹ polecamy zw³aszcza pocz¹t-
kuj¹cym fanom techniki mikroproce-
sorowej. Wiele mog¹ z†niej skorzys-
taÊ takøe pocz¹tkuj¹cy programiúci,
dla ktÛrych zazwyczaj mechanizmy
funkcjonowania mikrokontrolerÛw lub
mikroprocesorÛw s¹ czÍsto tajemnicze.
Nieco draøni¹ce s¹ prÛby spol-
szczenia kilku terminÛw, ktÛre przy-
jͳy siÍ w†jÍzyku technicznym w†ory-
ginalnej postaci, jak na przyk³ad ìpa-
miÍÊ cacheî zast¹piono ìpamiÍci¹
kieszeniow¹î, ìpamiÍÊ flashî ìpamiÍ-
ci¹ b³yskow¹î, a†popularnego ìwatch-
dogaî - ìnadzorc¹î. Standardowo po-
traktowa³ tÍ ksi¹økÍ takøe redakcyjny
grafik, ktÛry w†tle ok³adki ksi¹øki
o†mikrokontrolerach wykorzysta³ zdjÍ-
cie p³yty bazowej odbiornika telewi-
zyjnego, na ktÛrej widnieje punkt po-
miarowy ì155Vî. Ale - na szczÍúcie
- nie ma to wp³ywu na treúÊ i†war-
toúÊ ksi¹øki.
133
Elektronika Praktyczna 12/2001
B I B L I O T E K A E P
Niebagatelnym atutem ksi¹øki jest
stosunkowo niska cena, ktÛr¹ w†tym mie-
si¹cu Dzia³ Handlowy AVT obniøy³ aø
o†10% (druk zamÛwienia zamieszczono
na kuponie kartonowym).
Zbigniew Bielecki, Antoni
Rogalski: ìDetekcja sygna³Ûw
optycznychî, WNT 2001
Jest to pierwsza od wielu lat na na-
szym rynku prezentacja zagadnieÒ zwi¹-
zanych z†budow¹ i†stosowaniem czujni-
kÛw umoøliwiaj¹cych wykrywanie pro-
mieniowania optycznego. Autorzy skupili
siÍ w†swoim opracowaniu na fizycznych
aspektach budowy detektorÛw rÛønego ty-
pu i†prezentacji zjawisk wystÍpuj¹cych
w†strukturach pÛ³przewodnikowych oraz
materia³ach wykorzystywanych do budo-
wy detektorÛw promieniowania. Osobny
rozdzia³ (10) poúwiÍcono zespolonym,
wieloelementowym czujnikom promienio-
wania, w†tym stosowanym w†aparatach
fotograficznych i†kamerach wideo (CCD).
PraktykÛw z pewnoúci¹ zainteresuj¹
rozdzia³y 9 i 11, w†ktÛrych przedstawiono
teoretyczne podstawy konstruowania przed-
wzmacniaczy wspÛ³pracuj¹cych z†czujnika-
mi rÛønego typu, a†takøe metody detekcji
promieniowania optycznego, ktÛrych opisy
wzbogacono skrÛtowym opisem matema-
tycznym. Reasumuj¹c, autorzy przygotowa-
li interesuj¹cy i†bardzo przejrzysty wyk³ad,
ktÛrego jakoúci i†kompetencji nie moøna
nic zarzuciÊ. Niestety, silna orientacja au-
torÛw na aspekty fizyczne, wzmocnione
duø¹ dawk¹ matematyki powoduj¹, øe gro-
no odbiorcÛw ksi¹øki zawÍøa siÍ do inøy-
nierÛw i†studentÛw wydzia³Ûw technicz-
nych. Faworyzowani przez nas odbiorcy -
konstruktorzy i†amatorzy-praktycy nie znaj-
d¹ w†niej bezpoúrednich odpowiedzi na
najczÍúciej nurtuj¹ce ich pytania, co nie
jest oczywiúcie zarzutem pod adresem
ksi¹øki, bo nie taki by³ zamiar autorÛw.
Bart³omiej ZieliÒski:
ìBezprzewodowe sieci
komputeroweî, Helion 2000
Tematyka ksi¹øki pozornie nie pokrywa
siÍ z†tym, czym najczÍúciej zajmujemy siÍ
w†EP. Pozornie. Tytu³ ksi¹øki wprowadza
bowiem potencjalnego czytelnika nieco
w†b³¹d, poniewaø w†ksi¹øce przedstawiono
praktycznie wszystkie ciesz¹ce siÍ obecnie
popularnoúci¹ systemy bezprzewodowej
transmisji danych, w†tym takøe GSM, Pac-
ket Radio, IEEE802.11, a†takøe systemy, ktÛ-
rych nie moøna zakwalifikowaÊ do klasycz-
nych systemÛw sieciowych, jak DECT, Ir-
DA, Bluetooth. Informacje bardzo cenne dla
elektronikÛw autor zawar³ przede wszystkim
w†rozdzia³ach 2 (charakterystyka bezprzewo-
dowych mediÛw transmisyjnych) i†3 (proto-
ko³y dostÍpu bezprzewodowego). Interesuj¹-
ksi¹øka wybitna, polecamy!
Legenda:
nie warto kupowaÊ
daleka od doskona³oúci
moøe siÍ przydaÊ
ksi¹øka o†duøych walorach
praktycznych, polecamy!
cy, choÊ niekompletny, jest takøe przyk³ad
sprzÍtowego konwertera protoko³Ûw.
Ksi¹økÍ szczegÛlnie polecamy kon-
struktorom zamierzaj¹cym budowaÊ urz¹-
dzenia wykorzystuj¹ce do transmisji da-
nych ³¹cza bezprzewodowe, a†takøe
wszystkim uøytkownikom urz¹dzeÒ wypo-
saøonych w†bezprzewodowy interfejs ko-
munikacyjny.
Andrzej Skorupski: ìPodstawy
techniki cyfrowejî, WK£ 2001
Ksi¹øka niezbyt gruba, w†porÍcznym
ìdopoduszkowymî formacie, zawiera pros-
ty w†przyswojeniu, a†przy tym kompletny,
kurs techniki cyfrowej. Po krÛtkim wpro-
B I B L I O T E K A E P
Elektronika Praktyczna 12/2001
134
wadzeniu autor przedstawia podstawy sta-
³o- i†zmiennopozycyjnej arytmetyki binar-
nej, nastÍpnie przechodzi do prezentacji
podstawowych metod projektowania uk³a-
dÛw cyfrowych (kombinacyjnych i†sekwen-
cyjnych). Z†powodÛw historycznych skrÛ-
towo przedstawia takøe metody projekto-
wania automatÛw w†oparciu o†uk³ady mik-
roprogramowane. Zakres prezentowanych
informacji jest szeroki, zahacza nawet nie-
co o†uk³ady programowalne (³¹cznie z†kil-
koma przyk³adami w†jÍzyku ABEL). Czy-
telnik, konsekwentnie prowadzony przez
autora, nie powinien mieÊ trudnoúci
w†przyswojeniu ktÛregokolwiek z fragmen-
tÛw ksi¹øki. Dlatego ksi¹økÍ szczegÛlnie
polecamy pocz¹tkuj¹cym elektronikom.
Jedyn¹ ukryt¹ w†ksi¹øce zagadk¹ -
przynajmniej dla nas - jest zalecanie jej
dla studentÛw kierunkÛw informatycznych,
ktÛrym tak szczegÛ³owa wiedza o†sposo-
bach projektowania uk³adÛw logicznych
nie jest niezbÍdna. Wybierzcie sami!
Marco Cantu: ìDelphi 5†-
praktyka programowaniaî,
2†tomy, Mikom 2000
Pojawienie siÍ na rynku Delphi by³o
jednym z†najbardziej znacz¹cych wydarzeÒ
w†zakresie programowania dla systemu
Windows. Od tego momentu, dziÍki wy-
korzystaniu wizualnego narzÍdzia progra-
mistycznego, jakim w³aúnie jest Delphi, ca-
³e rzesze programistÛw mog¹ ³atwo pisaÊ
programy dla tego systemu. Jednak napi-
sanie bardziej skomplikowanego programu,
wykorzystuj¹cego potencja³ systemu opera-
cyjnego i†úrodowiska Delphi, wymaga od
programisty wiÍkszej wiedzy. Ksi¹øka
ìDelphi - praktyka programowaniaî jest
w³aúnie przeznaczona dla tych programis-
tÛw, ktÛrzy maj¹ potrzebÍ wykorzystania
bardziej zaawansowanych technik progra-
mowania w†úrodowisku Delphi.
Ksi¹øka jest adresowana do programis-
tÛw znaj¹cych úrodowisko Delphi oraz
przynajmniej podstawy programowania
w†jÍzyku Object Pascal. Pomimo tego,
ksi¹økÍ rozpoczyna krÛtki opis jÍzyka Ob-
ject Pascal oraz zwiÍz³e zaprezentowanie
metod programowania dla systemu Win-
dows. Autor omawia sposÛb korzystania
z†biblioteki VCL oraz pokazuje praktyczne
zastosowanie niemal wszystkich elementÛw
s³uø¹cych do budowy interfejsu uøytkow-
nika. Po lekturze czÍúci poúwiÍconej apli-
kacjom bazodanowym, zbudowanie proste-
go programu pracuj¹cego w†architekturze
klient-serwer nie powinno juø byÊ trudne.
Na s³owa szczegÛlnej pochwa³y zas³uguje
czÍúÊ poúwiÍcona samodzielnemu tworze-
niu komponentÛw i†bibliotek. W†trakcie
lektury ksi¹øki od razu widaÊ, øe zosta³a
ona napisana przez praktyka, ktÛry sam,
w†trakcie poznawania Delphi, natkn¹³ siÍ
na problemy z†ktÛrymi nie mog¹ poradziÊ
sobie pocz¹tkuj¹cy i†úredniozaawansowani
programiúci. Przyk³adem moøe byÊ rozdzia³
poúwiÍcony budowaniu aplikacji wieloza-
daniowych i†wielow¹tkowych, w†ktÛrym na
czytelnych przyk³adach autor pokazuje me-
todÍ budowania takich programÛw.
Ksi¹øka jest bogato ilustrowana przy-
k³adowymi programami. Jest ich ponad
200, ale chc¹c je przetestowaÊ naleøy je
samodzielnie wpisaÊ (co niekiedy pozwo-
li lepiej je zrozumieÊ) lub úci¹gn¹Ê z†In-
ternetu. Na stronie autora (www.marco-
cantu.com) znajduj¹ siÍ rÛwnieø kody
ürÛd³owe programÛw przyk³adowych oraz
mnÛstwo innych wskazÛwek dla progra-
muj¹cych w†Delphi. Ponadto moøna
úci¹gn¹Ê dodatkowy rozdzia³ ksi¹øki
o†programowaniu grafiki w†Delphi (oczy-
wiúcie w†wersji angielskiej).
Na s³owa krytyki zas³uguje sposÛb
wydania ksi¹øki. MiÍkka oprawa z†pew-
noúci¹ nie zapewni d³ugiego øycia ksi¹ø-
ce, po ktÛr¹ mniej wprawni programiúci
mog¹ siÍgaÊ codziennie. W†ksi¹øce moø-
na znaleüÊ b³Ídy t³umaczenia úwiadcz¹ce
o†nieznajomoúci pakietu Delphi (przyk³a-
dem moøe byÊ lista czynnoúci do zro-
bienia To-Do List, wstawiaj¹ca w†kod
programu komentarz rozpoczynaj¹cy siÍ
od TODO, co t³umacz niezbyt zrÍcznie
przet³umaczy³). Ksi¹øce naleøy siÍ wyso-
ka ocena - z†pewnoúci¹ znajdzie uznanie
wúrÛd programuj¹cych w†Delphi 5. Szko-
da, øe wydawnictwo Mikom do tej pory
nie wyda³o ksi¹øki o†aktualnej wersji pa-
kietu pt. ìDelphi 6†- praktyka programo-
waniaî, ktÛra w†jÍzyku angielskim jest
dostÍpna juø od kilku miesiÍcy.
Harvey M. Deitel,
Paul J. Deitel: ìArkana:
C++ Programowanieî,
Wydawnictwo RM 1998
Jak na ksi¹økÍ informatyczn¹, jest juø
nieco nieúwieøa, ale z†kilku powodÛw
warto o†niej wspomnieÊ. Po pierwsze, jest
to jeden z†bardziej znanych podrÍcznikÛw
akademickich do nauki jÍzyka C++ (ANSI/
ISO C++). Po drugie, na ponad 1000 stro-
nach jest prowadzony wyk³ad w†sposÛb
wzorowy. Po trzecie, wyk³ad ten ma cha-
rakter uniwersalny, gdyø nie zajmuje siÍ
konkretnym kompilatorem czy úrodowis-
kiem programistycznym, ale czystym jÍzy-
kiem C++. Tak wiÍc mog¹ z†niego sko-
rzystaÊ zarÛwno zwolennicy kompilatorÛw
firmowanych przez Microsoft, jak i†progra-
miúci preferuj¹cy produkty Borlanda czy
innych producentÛw oprogramowania.
Ksi¹øka rozpoczyna siÍ od omÛwienia
programowania proceduralnego w†C++, ktÛ-
re moøna potraktowaÊ jako ³agodny wstÍp
dla znaj¹cych jÍzyk C. NastÍpnie zosta³y
wprowadzone pojÍcia klas, obiektÛw, prze-
ci¹øania operatorÛw, dziedziczenia, polimor-
fizm i†inne istotne dla programowania
obiektowego terminy. W†kolejnych rozdzia-
³ach moøna znaleüÊ informacje o†uøywaniu
w†C++ dynamicznych struktur danych, stru-
mieni, obs³udze wyj¹tkÛw, manipulowaniu
bitami, napisami itp. W†kaødym rozdziale
znajduje siÍ wiele listingÛw ilustruj¹cych
omawiane techniki programowania. Na s³o-
wa uznania zas³uguj¹ umieszczane w†tekú-
cie wskazÛwki programistyczne, wskazÛwki
dobrego stylu programisty (np. ìumieszczaj
znak spacji po kaødym przecinku, aby
uczyniÊ programy bardziej czytelnymiî),
uwagi o typowych b³Ídach programisty (np.
ìodwo³anie do elementu poza granicami
tablicy jest b³Ídem logicznym wykonania -
nie jest to b³¹d sk³adniî), wskazÛwki doty-
cz¹ce wydajnoúci i†przenoúnoúci (np.
ìuøywanie funkcji biblioteki standardowej
C++ pomaga tworzyÊ bardziej przenoúne
programyî) oraz wskazÛwki praktyczne i†po-
mocne w†testowaniu i†analizie programu.
Dodatkowo, wszystkie te wskazÛwki s¹
umieszczone na koÒcu kaødego rozdzia³u
wraz z†zadaniami i†pytaniami pomagaj¹cymi
sprawdziÊ stopieÒ opanowania materia³u
prezentowanego w†rozdziale.
Z e s t r o n y i n t e r n e t o w e j a u t o r Û w
(www.deitel.com) moøna pobraÊ plik
z†przyk³adami omÛwionymi w†ksi¹øce.
Ksi¹øka zosta³a wydana w†twardej opra-
wie, co jest jej duø¹ zalet¹, gdyø jako
dobry podrÍcznik akademicki z†pewnoúci¹
bÍdzie wykorzystywana przez wiele lat.
Materia³ przedstawiony w†ksi¹øce moøe
byÊ przydatny zarÛwno pocz¹tkuj¹cemu,
jak i†zaawansowanemu programiúcie.