„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Jolanta Górska
Suszenie skór wyprawionych z okrywą włosową
744[03].Z3.02
Poradnik dla nauczyciela
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom
2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Recenzenci:
dr inż. Marian Grabkowski
inż. Stanisław Pietryka
Opracowanie redakcyjne:
inż. Jolanta Górska
Konsultacja:
mgr inż. Zdzisław Feldo
Korekta:
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 744[03].Z3.02
„Suszenie skór wyprawionych z okrywą włosową” zawartego w modułowym programie
nauczania dla zawodu GARBARZ SKÓR 744[03].
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie
3
2. Wymagania
wstępne
5
3. Cele
kształcenia
6
4. Przykładowe scenariusze zajęć
7
5.
Ćwiczenia
12
5.1. Podstawy teoretyczne procesu suszenia skór z okrywą włosową
12
5.1.1. Ćwiczenia 12
5.2. Urządzenia suszarnicze do suszenia skór z okrywą włosową
14
5.2.1. Ćwiczenia 14
5.3. Technika suszenia skór z okrywą włosową
17
5.3.1. Ćwiczenia 17
6. Ewaluacja
osiągnięć ucznia
19
7. Literatura
30
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
1. WPROWADZENIE
Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu
zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie GARBARZ SKÓR.
W poradniku zamieszczono:
− wymagania wstępne,
− wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć,
− przykładowe scenariusze zajęć,
− propozycje ćwiczeń, które mają na celu wykształcenie u uczniów umiejętności
praktycznych,
− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki,
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami aktywizującymi
ze szczególnym uwzględnieniem:
− pokazu z objaśnieniem,
− tekstu przewodniego,
− metody projektów,
− ćwiczeń praktycznych,
− próby pracy.
Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, począwszy od samodzielnej
pracy uczniów do pracy zespołowej.
W celu przeprowadzenia sprawdzianu wiadomości i umiejętności ucznia, nauczyciel może
posłużyć się zamieszczonym w rozdziale 6 zestawem zadań testowych, zawierającym
różnego rodzaju zadania.
W tym rozdziale podano również:
− plan testu w formie tabelarycznej,
− punktacje zadań i uczenia się,
− propozycje norm wymagań,
− instrukcję dla nauczyciela,
− instrukcję dla ucznia,
− kartę odpowiedzi,
− zestaw zadań testowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Schemat układu jednostek modułowych
744[03].Z3.01
Natłuszczanie skór z okrywą włosową
744[03].Z3.03
Przygotowanie skór wyprawionych
z okrywą włosową do uszlachetniania
744[03].Z3.02
Suszenie skór wyprawionych z okrywą
włosową
744[03].Z3.04
Uszlachetnianie okrywy włosowej
skór
744[03].Z3
Technologia wykończania i uszlachetniania
skór z włosem
744[03].Z3.05
Uszlachetnianie tkanki skórnej skór
z włosem
744[03].Z3.06
Ocena jakościowa, rozsortowywanie
i przechowywanie skór wyprawionych z okrywą
włosową
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć:
− odczytywać i stosować instrukcje technologiczne dotyczące czynności i operacji
wyprawy różnych rodzajów skór z okrywą włosową,
− stosować metody badania organoleptycznego wilgotności skór,
− posługiwać się przyrządami pomiarowymi do określania temperatury i wilgotności
powietrza,
− definiować pojęcia wilgotność względna i bezwzględna powietrza,
− zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii,
− dobierać i stosować odzież ochrony osobistej na stanowisku pracy,
− stosować zasady bezpiecznej pracy i ochrony środowiska wykonując czynności
technologiczne przy wyprawie skór z włosem,
− układać skóry na boczki garbarskie lub podesty,
− korzystać z różnych źródeł informacji zawodowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji ćwiczeń podanych w poradniku uczeń powinien umieć:
–
wyjaśnić cel i zasady obowiązujące w procesie suszenia skór,
–
dobrać urządzenia suszarnicze w zależności od rodzaju i przeznaczenia skór,
–
dobrać metodę i technikę suszenia, ustawić parametry suszenia dla różnych rodzajów
skór,
–
przeprowadzić proces suszenia skór, obsłużyć urządzenia suszarnicze,
–
dokonać organoleptycznej oceny wysuszenia skór,
–
zdjąć, rozłożyć i dokonać klimatyzacji skóry po suszeniu,
–
przygotować skóry do wykończania właściwego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ
Scenariusz zajęć 1
Osoba prowadząca …………………………………….………….
Modułowy program nauczania: GARBARZ SKÓR – 744[03].
Moduł: Technologia wykończania i uszlachetniania skór z włosem – 744[03].Z3.
Jednostka modułowa: Suszenie skór wyprawionych z okrywą włosową – 744[03].Z3.02.
Temat: Dobieranie urządzeń suszarniczych do suszenia różnych rodzajów skór z okrywą
włosową.
Cel ogólny: kształtowanie umiejętności dobierania typu suszarni do suszenia skór
z okrywą włosową w zależności od ich rodzaju.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
− dobrać i użytkować odzież ochronną do pracy przy suszeniu skór,
− scharakteryzować i określić właściwości wytrzymałości mechanicznych skór na
podstawie oględzin półfabrykatu skór, oraz przewidzieć sposób ich wykończenia,
− dobrać typ suszarni do właściwości skór i wymogów technologicznych wyprawy,
− wykonać podstawowe prace i czynności technologiczne w procesie suszenia skór
z okrywą włosową.
Metody nauczania:
− pokaz z objaśnieniem,
− ćwiczenia praktyczne.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
− zespoły lub grupy w zależności od rodzaju stanowisk pracy dla danego typu suszarni.
Czas: na bieżąco określa nauczyciel w zależności od rodzaju skór i wyposażenia
technicznego warsztatów szkolnych lub zakładu garbarskiego.
Środki dydaktyczne:
− różne rodzaje skór w półfabrykacie wyprawiane z okrywą włosową,
− różne typy urządzeń suszarniczych,
− boczki garbarskie lub podesty do układania skór,
− narzędzia pomocnicze: haczyki, spinacze,
− dzienniczek do notowania spostrzeżeń, uwag i wniosków z wykonywanej pracy.
Przebieg zajęć:
1. Uczniowie dobierają i zakładają odzież ochronną.
2. Nauczyciel przeprowadza instruktarz tematyczny z:
− pokazem i omówieniem budowy konstrukcyjno - technicznej różnych typów suszarń
do skór,
− wykonaniem oględzin skór i charakteryzowaniem ich właściwości mechanicznych
oraz przeznaczenia w towarze gotowym,
− wskazaniem i uzasadnieniem doboru typu suszarni do rodzaju i wykończenia skór,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
3. Uczniowie w zespołach:
− zapoznają się z budową i sposobem suszenia skór w różnych typach suszarń,
− charakteryzują różne rodzaje skór,
− na podstawie charakterystyki skór wnioskują o sposobie wykończenia,
− dobierają typ suszarni w zależności od rodzaju skór i sposobu wykończenia.
− spostrzeżenia i wnioski zapisują w formie planu pracy i przedstawiają nauczycielowi
do zatwierdzenia,
− wykonują czynności suszenia przydzielonych skór zgodnie z instrukcją
technologiczną.
Przykład:
Uczniowie otrzymali zadanie wysuszenia skór owczych zdjętych płasko, wyprawionych
z okrywą włosową. Po dokładnych oględzinach skór:
a) stwierdzili:
skóry owcze z równą, zwartą i cienką ale mocną tkanką skórną,
niezbyt długim i nie przerośniętym włosie oraz niezbyt gęstej
okrywie włosowej,
b) zaproponowali: wykończenie skór na welur futrzarski,
c) wskazali:
suszenie skór w suszarni komorowej na płytach perforowanych,
d) uzasadnili:
charakter tkanki i okrywy włosowej kwalifikuje półfabrykat do
przeznaczenia na welur futrzarski. Skóry napinane są na ramy przy
pomocy spinaczy na całym obrzeżu. Podczas wysychania następuje
rozprostowanie i wyrównanie powierzchni mizdry skór co jest
niezbędne przy operacjach mechanicznego wykończania skór na
welur przede wszystkim – szlifowania.
4. Po zakończeniu zadania układają skóry do następnych operacji i sprzątają stanowisko
pracy.
Zakończenie zajęć
1. Uczniowie w dyskusji wyjaśniają i analizują wykonanie zadania, formułują swoje
spostrzeżenia i wnioski.
2. Nauczyciel przysłuchuje się dyskusji i wysuwanym wnioskom uczniów, wyjaśnia
powstałe problemy.
3. Uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny wykonanych zadań.
Praca domowa
Spostrzeżenia i wnioski zanotowane w dzienniczku praktyki porównaj z opisem
technologicznym w literaturze fachowej.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:
− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
Scenariusz zajęć 2
Osoba prowadząca: …………………………………………………….
Modułowy program nauczania: GARBARZ SKÓR 744[03].
Moduł: Technologia wykończania i uszlachetniania skór z włosem
744[03].Z2.
Jednostka modułowa: Suszenie skór wyprawionych z okrywą włosową
744[03]Z2.03.
Temat: Suszenie skór futerkowych szlachetnych, zdejmowanych workowo
a wyprawianych z okrywą włosową w stanie naturalnym.
Cel ogólny: Dobrać typ suszarni do suszenia skór z okrywą włosową w zależności od
rodzaju i właściwości asortymentowych skór.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:
− scharakteryzować i określić właściwości skór przeznaczonych do suszenia,
− przewidzieć i scharakteryzować cechy skór w towarze gotowym,
− dobrać urządzenia do suszenia skór aby uzyskać przewidywane właściwości skór
wyprawionych,
− wyjaśnić zasady doboru metody suszenia i typu suszarni,
− wykonać praktycznie prace organizacyjne i czynności technologiczne procesu suszenia
skór zgodnie z obowiązującą instrukcją technologiczną,
Metoda nauczania–uczenia się:
− ćwiczenia praktyczne,
− metoda przewodniego tekstu.
Formy organizacyjne pracy uczniów:
− grupowa lub indywidualna.
Strategia:
− uczenie się przez doświadczenie.
Środki dydaktyczne:
− instrukcje technologiczne wykończania różnych asortymentów skór z okrywą włosową,
− urządzenia suszarnicze.
PRZEBIEG ZAJĘĆ
ZADANIE DLA UCZNIÓW:
Zadaniem jest wskazanie właściwego sposobu i dobór typu suszarni umożliwiającej
wysuszenie wskazanego rodzaju i asortymentu skór.
FAZA WSTĘPNA
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
CZYNNOŚCI ORGANIZACYJNE:
− podanie terminu wykonania zadania,
− zaznajomienie uczniów z instrukcją technologiczną wykończania różnych asortymentów
skór z okrywą włosową,
− przygotowanie stanowiska pracy do wykonywania czynności przy suszeniu skór,
− przypomnienie zasad z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy podczas suszenia skór
i dobranie odzieży ochronnej.
FAZA WŁAŚCIWA
INFORMACJE
1. Cel suszenia skór z okrywą włosową.
2. Różnice w suszeniu skór różnych rodzajów i asortymentów.
3. Wpływ parametrów temperatury i wilgotności powietrza w suszarni.
4. Wady i uszkodzenia skór w procesie suszenia. Prowadzenie kontroli międzyoperacyjnej
procesu.
PLANOWANIE
1. Określenie rodzaju i asortymentu skór przeznaczonych do suszenia:
− skóry futerkowe szlachetne, zdejmowane workowo, wyprawiane z okrywą włosową
w stanie naturalnym.
2. Dobór typu suszarni i sposobu wykonania suszenia w zależności od rodzaju, asortymentu
i stanu przygotowania skór:
− suszarnia tunelowa drążkowa, skóry wieszane przy pomocy haczyków zaczepianych
w otworach naturalnych w łebkach skór.
3. Określenie, według instrukcji technologicznej, wartości parametrów suszenia skór:
− według ogólnych zasad:
1. temperatura początkowa - 45
0
C, końcowa - 35
0
C
2. wilgotność względna
powietrza początkowa - 60%, końcowa - 40%
4. Wykaz urządzeń pomocniczych do suszenia skór:
− boczki garbarskie do układania skór ,
− haczyki do zawieszania skór.
UZGODNIENIE
1. Omówienie wszystkich punktów z fazy informacji i planowania z nauczycielem.
2. Pytania do uwag i sugestii nauczyciela.
WYKONANIE
1. Założenie odzieży ochronnej i sprawdzenie stanowiska pracy pod względem
bezpieczeństwa i warunków ergonomii.
2. Odczytanie z instrukcji technologicznej techniki wykonania suszenia skór określonego
asortymentu.
3. Przygotowanie i ułożenie skór na stanowisku suszenia.
4. Nastawienie odpowiednich wartości parametrów suszenia zgodnych z instrukcją
technologiczną.
5. Uruchomienie ogrzewania i cyrkulacji powietrza suszącego w suszarni.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
6. Zawieszenie skór na drążkach przy pomocy haczyków.
7. Uruchomienie przenośnika transportowego.
8. Zdjęcie skór i ułożenie na boczku.
9. Przekazanie skór do dalszej produkcji.
SPRAWDZANIE
1. Wartości parametrów procesu suszenia i porównanie z instrukcją technologiczną.
2. Ocena organoleptyczna wysuszenia skór.
3. Ocena jakościowa wykonania procesu.
FAZA KOŃCOWA
ANALIZA
Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które etapy zadania sprawiły im najwięcej
trudności. Nauczyciel w podsumowaniu wskazuje jakie nowe, ważne umiejętności zostały
wykształcone, jakie wystąpiły błędy i nieprawidłowości i jak ich unikać w przyszłości,
ZAKOŃCZENIE ZAJĘĆ
Praca domowa:
Na podstawie literatury i wyuczonych na zajęciach umiejętności praktycznych
i teoretycznych, wyjaśnij cel i zadania procesu suszenia skór wyprawianych z okrywą
włosową w zależności od rodzaju, asortymentu i sposobu przygotowania /metoda
zdejmowania skór, metoda garbowania/.
Sposób uzyskiwania informacji zwrotnej od uczniów po zakończonych zajęciach:
− anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć, trudności podczas
realizowania zadania i zdobywania umiejętności,
− dyskusja w grupie uczniów na temat zakładanych do osiągnięcia celów kształcenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
5. ĆWICZENIA
5.1. Podstawy teoretyczne procesu suszenia skór z okrywą
włosową
5.1.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Korzystając z planszy obrazującej budowę histologiczną i strukturalną skór, omów
mechanizm procesu suszenia skór.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ćwiczenie należy wykonać w pracowni materiałoznawstwa.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tej jednostki modułowej.
2) przygotować planszę obrazującą budowę strukturalną i histologiczną skóry,
3) przedstawić kolejne fazy procesu suszenia skór:
− dyfuzji kapilarnej wody,
− przechodzenia wody na powierzchnię suszonej skóry,
− odparowywania wody z powierzchni suszonej skóry,
4) wyjaśnić zależność procesu suszenia od parametrów temperatury i wilgotności powietrza,
5) wyjaśnić pojęcie wilgotności względnej powietrza.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
− pokaz z objaśnieniem.
Środki dydaktyczne:
− plansza obrazujące budowę strukturalną skóry,
− plansza obrazująca budowę histologiczną skóry.
Ćwiczenie 2
Zbadaj zawartość wilgoci w skórach wyprawianych z okrywą włosową:
a) po operacji odwirowania skór przed suszeniem,
b) po procesie suszenia.
Badanie wykonaj metodą wagową.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ćwiczenie należy wykonać w pracowni materiałoznawstwa.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z materiałem nauczania tej części jednostki modułowej,
2) przypomnieć sobie wiadomości z jednostki modułowej 744[03].O1.04 „Wykonywanie
oznaczeń kontrolno-pomiarowych w procesach wyprawy skór”,
3) przygotować i zapoznać się z instrukcją badania zawartości wilgoci w skórach,
4) przygotować próbki skór futerkowych do badania:
− wykroić próbki pierwotne ze skór po operacji odwirowania przed suszeniem i po
procesie suszenia,
− rozdrobnić próbki pierwotne skór i przygotować próbki laboratoryjne,
5) przygotować urządzenia laboratoryjne i pomiarowe oraz naczynia laboratoryjne:
− waga laboratoryjna analityczna,
− suszarka laboratoryjna,
− naczyńka wagowe,
6) wykonać badanie i oznaczyć zawartości wilgoci w próbkach skór:
− naczyńka wagowe wymyć, wysuszyć i ważyć do ustalenia stałej masy – wynik
zapisać w dzienniczku praktyki
− przenieść rozdrobnione próbki laboratoryjne skór do osobnych, oznaczonych
naczyniek wagowych,
− zważyć i ustalić masę naczyniek wagowych z próbkami skór– wynik zapisać
w dzienniczku praktyk,
− obliczyć masę skór wilgotnych – wynik zapisać,
− przenieść naczyńka z próbkami skór do suszarki i suszyć w warunkach określonych
w instrukcji wykonania badania,
− oznaczyć masę skór po wysuszeniu próbek - wyniki zapisać,
− obliczyć zawartość wilgoci w skórach – wynik podać w procentach,
7) uporządkować stanowisko pracy,
8) wziąć udział w dyskusji podsumowującej zadanie.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
− pokaz z objaśnieniem,
− ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
− instrukcja wykonania badania na zawartość wilgoci w skórze,
− próbki skór futerkowych po operacji odwirowania przed suszeniem,
− próbki skór po procesie suszenia,
− waga laboratoryjna,
− suszarka laboratoryjna,
− naczyńka wagowe,
− dzienniczek praktyki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
5.2. Urządzenia suszarnicze stosowane do suszenia skór z okrywą
włosową
5.2.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Narysuj schemat budowy suszarni komorowej drążkowej do suszenia skór futerkowych
i oznacz podstawowe elementy konstrukcji. Wyjaśnij w jaki sposób przeprowadza się
suszenie skór wyprawianych z okrywą włosową.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazane jest aby ćwiczenie wykonywane było w pracowni technologicznej. Pomocne mogą
być ilustracje i katalogi o tematyce suszarniczej skór.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować karton i przybory do rysowania,
2) narysować schemat budowy suszarni z podstawowymi elementami konstrukcji:
a. przestrzeń suszącą,
b. urządzenia doprowadzające ciepło do ogrzania środowiska suszącego,
c. urządzenia do wymiany powietrza,
d. urządzenia do zakładania i przenoszenia skór w obrębie suszarni,
3) oznaczyć i opisać narysowane elementy konstrukcyjne suszarni,
4) wyjaśnić sposób działania suszarni komorowej i metodę suszenia zastosowaną w tego
typu suszarniach,
5) omówić inne typy suszarń komorowych stosowane do suszenia skór wyprawianych
z włosem.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
− instruktaż z objaśnieniem,
− ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
− stół do pracy,
− arkusz kartonu A-4 /lub większy/,
− przybory do rysowania i opisywania rysunku: ołówki, mazaki kolorowe, linijka, gumka,
− ilustracje i prospekty obrazujące różne rodzaje suszarń do skór.
Ćwiczenie 2
Narysuj schemat budowy suszarni tunelowej do skór futerkowych i oznacz podstawowe
elementy konstrukcji. Wyjaśnij w jaki sposób przeprowadza się suszenie skór wyprawianych
z okrywą włosową.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazane jest aby ćwiczenie wykonywane było w pracowni technologicznej. Pomocne mogą
być ilustracje i katalogi o tematyce suszarniczej skór.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) przygotować karton i przybory do rysowania,
2) narysować schemat budowy suszarni z podstawowymi elementami konstrukcji:
a. przestrzeń suszącą,
b. urządzenia doprowadzające ciepło do ogrzania środowiska suszącego,
c. urządzenia do wymiany powietrza,
d. urządzenia do zakładania i przenoszenia skór w obrębie suszarni,
3) oznaczyć i opisać narysowane elementy konstrukcyjne suszarni,
4) wyjaśnić sposób działania suszarni tunelowej i metodę suszenia skór z okrywą włosową,
5) omówić typ suszarni tunelowej segmentowej.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
− instruktaż z objaśnieniem,
− ćwiczenia praktyczne.
Środki dydaktyczne:
− stół do pracy,
− arkusz kartonu A-4 /lub większy/,
− przybory do rysowania i opisywania rysunku: ołówki, mazaki kolorowe, linijka, gumka,
− ilustracje i prospekty obrazujące różne rodzaje suszarń do skór.
Ćwiczenie 3
Korzystając z programu komputerowego i Internetu wyszukaj firmy produkujące
urządzenia suszarnicze do suszenia skór futerkowych. Uzyskane informacje przedstaw
w dyskusji na temat nowych rozwiązań technicznych i konstrukcyjnych w budowie urządzeń
suszarniczych do skór.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz ergonomii. Wskazane jest aby ćwiczenie wykonywane było w pracowni technologicznej
na stanowisku komputerowym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) uruchomić komputer podłączony do Internetu,
2) w wyszukiwarce internetowej wpisać hasło: „suszarnie do skór”,
3) z wyszukanych odpowiedzi wybrać informacje o firmach wskazanych w zadaniu,
4) „wchodząc” na strony internetowe firm, znaleźć katalogi produkowanych wyrobów,
5) odszukać informacje potrzebne do realizacji ćwiczenia,
6) uzyskane informacje przedstawić w dyskusji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
− ćwiczenia praktyczne.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− stanowisko komputerowe,
− komputer z odpowiednim oprogramowaniem i z podłączeniem do Internetu,
− drukarka komputerowa.
Ćwiczenie 4
Rozpoznaj i nazwij typy suszarń do skór futerkowych w wyposażeniu warsztatów
szkolnych lub zakładu produkcyjnego w którym obywasz praktykę zawodową. Uzasadnij
swój wybór i omów zasady suszenia skór w tych suszarniach.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wskazane jest aby ćwiczenie wykonywane było w warsztatach szkolnych lub zakładzie
produkcyjnym.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) zapoznać się z budową i konstrukcją suszarni do skór futerkowych w zakładzie,
2) przypomnieć sobie wiadomości teoretyczne z którymi zapoznał się realizując materiał
nauczania tej jednostki modułowej,
3) rozpoznać metodę suszenia skór na podstawie konstrukcji technicznej suszarni,
4) rozpoznać i nazwać typ suszarni – wybór uzasadnić.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
− pokaz z objaśnieniem,
− ćwiczenia praktyczne.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− różne typy suszarń do suszenia skór wyprawianych z okrywą włosową.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
5.3. Technika suszenia skór z okrywą włosową
5.3.1. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Wskaż i omów działanie przyrządów do pomiaru temperatury procesu suszenia skór
w suszarniach i agregatach suszarniczych. Odczytaj wartości parametru temperatury
w suszarni. Porównaj odczytaną wartość z wartością parametru temperatury wskazaną
w instrukcji technologicznej.
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ćwiczenie powinno być wykonane w warsztatach szkolnych lub zakładzie produkującym
skóry z okrywą włosową wyposażonych w urządzenia lub agregaty do suszenia skór.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wskazać i nazwać przyrząd do pomiaru temperatury znajdujący się w wyposażeniu
suszarni oraz zamontowany w agregacie do suszenia skór,
2) wyjaśnić zasadę działania wskazanych przyrządów pomiarowych,
3) odczytać wartość parametru temperatury w suszarni lub w agregacie suszarniczym
podczas aktualnie prowadzonego procesu suszenia skór,
4) porównać odczytaną wartość parametru temperatury z wartością wskazaną
w dokumentacji technologicznej.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne,
– próba pracy.
Środki dydaktyczne:
− różne typy suszarni do suszenia skór wyposażone w przyrządy do pomiaru temperatury,
− agregat suszarniczy do skór wyposażony w przyrządy pomiaru temperatury w kolejnych
fazach suszenia skór,
− instrukcja technologiczna procesu suszenia skór,
− instrukcja lub regulamin Bezpieczeństwa i Higieny Pracy na stanowisku suszenia skór.
Ćwiczenie 2
Omów działanie przyrządów do pomiaru wilgotności powietrza: higrometru
i psychrometru. Wskaż i nazwij przyrządy w wyposażeniu suszarni do skór w warsztatach
szkolnych lub zakładzie produkcyjnym. Odczytaj wartości parametru wilgotności powietrza
podczas suszenia skór. Porównaj odczytane wartości z wartościami parametru wskazanymi
w instrukcji technologicznej wyprawy skór.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres
i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.
Ćwiczenie powinno być wykonane w warsztatach szkolnych lub zakładzie produkującym
skóry z okrywą włosową wyposażonych w urządzenia lub agregaty do suszenia skór.
Sposób wykonania ćwiczenia
Uczeń powinien:
1) wskazać i nazwać przyrządy do pomiaru wilgotności powietrza,
2) omówić zasadę działania poszczególnych przyrządów do pomiaru wilgotności powietrza,
3) rozpoznać i nazwać przyrządy pomiaru wilgotności powietrza znajdujące się
w wyposażeniu urządzeń i agregatów do suszenia skór,
4) odczytać wartość parametru wilgotności powietrza w suszarni lub w agregacie
suszarniczym podczas aktualnie prowadzonego procesu suszenia skór,
5) porównać odczytaną wartość parametru temperatury z wartością wskazaną
w dokumentacji technologicznej.
Zalecane metody nauczania–uczenia się:
– pokaz z objaśnieniem,
– ćwiczenia praktyczne,
– próba pracy.
Środki dydaktyczne:
− higrometr włosowy,
− psychrometr,
− tablica psychrometryczna,
− różne typy suszarni do suszenia skór wyposażone w przyrządy do pomiaru wilgotności
powietrza,
− agregat suszarniczy do skór wyposażony w przyrządy pomiaru wilgotności powietrza
w kolejnych fazach suszenia skór,
− instrukcja technologiczna procesu suszenia skór,
− instrukcja lub regulamin bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowisku suszenia skór.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego
Test I
Test dwustopniowy do jednostki modułowej
„Suszenie skór wyprawionych
z okrywą włosową”
Test składa się z 20 zadań: wielokrotnego wyboru, tekst z luką, schematy rysunkowe
z których:
− zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 19, 20, są z poziomu podstawowego,
− zadania 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, są z poziomu ponadpodstawowego.
Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak
uczeń otrzymuje 0 punktów.
Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:
− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego,
− dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 9 zadań z poziomu podstawowego i 5 z poziomu
ponadpodstawowego,
− dobry – za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 5 z poziomu ponadpodstawowego,
− bardzo dobry – za rozwiązanie 19 zadań,
Plan testu
Klucz odpowiedzi
Nr
zad.
Cel operacyjny
(mierzone osiągnięcia
ucznia)
Katego-
ria celu
Poziom
wymagań
Poprawna odpowiedź
1. Wyjaśnić cel procesu
technologicznego.
B P
c
2. Rozróżnić urządzenia do
suszenia skór
A P
d
3. Wyjaśnić cel procesu
suszenia skór
A P
a
4. Zastosować zasady i techniki
suszenia skór
C P
a
5. Wyjaśnić wpływ różnych
czynników na przebieg
procesu suszenia skór
C
P
c
6. Wyjaśnić zasady procesu
suszenia
B P
b
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
7. Wyjaśnić zasady i sposoby
suszenia skór
C P
a
8. Określić prędkość suszenia
skór
A P
d
9.
Wyjaśnić zasady suszenia
skór
C P
….wilgoci….
….szybkości….
….wilgotności….
10. Wyjaśnić zasady działania
urządzeń suszarniczych
C
P
….tunelowej….
….przeciwprądowo….
….wysuszenia….
11. Charakteryzować typy
i budowę suszarni do skór
C PP
c
12. Dobrać typ suszarni do
rodzaju suszonych skór
D PP
a
13. Określić technikę suszenia
skór na ramach
perforowanych
D PP
a
14.
Wyjaśnić zasady suszenia
skór
C PP
….ciepła….
….wielkości….
….chemicznego….
15.
Charakteryzować budowę
suszarni do skór
C PP
1. drzwiczki do zawieszania i
zdejmowania skór
2. przenośnik z drążkami,
3. rurociąg wentylacyjny,
4. obudowa suszarni,
5. wentylator wyciągowy,
6. regulator wymiany powietrza,
7. odprowadzenie powietrza,
8. doprowadzenia powietrza,
9. pompa nadmuchu powietrza,
10. nadmuch świeżego powietrza,
11. grzejnik parowy,
12. podłoga perforowana.
16.
Rozróżniać typy i budowę
suszarni do skór
C PP
…tunelowej….
….segmentów….
….sekcje…..
17. Dobierać rodzaj suszarni do
rodzaju suszonych skór
D PP
c
18. Charakteryzować budowę i
działanie suszarni
promiennikowej.
C PP
….lampy….
….promieniowaniu….
….ciepła….
19. Określać metody i warunki
suszenia skór
C PP
a
20. Stosować międzyoperacyjną
kontrolę procesu suszenia
C PP
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Przebieg
testowania
Instrukcja dla nauczyciela
1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu co najmniej z jednotygodniowym
wyprzedzeniem.
2. Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3. Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4. Przeprowadź z uczniami próbę udzielania odpowiedzi na takie typy zadań testowych, ja-
kie będą w teście.
5. Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6. Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7. Rozdaj uczniom zestawy zadań testowych i karty odpowiedzi, podaj czas przeznaczony
na udzielanie odpowiedzi.
8. Postaraj się stworzyć odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru
dydaktycznego (rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).
9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się
czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.
10. Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11. Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12. Przeprowadź analizę uzyskanych wyników sprawdzianu i wybierz te zadania, które
sprawiły uczniom największe trudności.
13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń
dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.
Materiały dla ucznia:
– instrukcja,
– zestaw zadań testowych,
–
karta odpowiedzi.
Instrukcja dla ucznia
1. Przeczytaj uważnie instrukcję.
2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4. Test zawiera 20 pytań dotyczących procesu suszenia skór wykończanych z okrywą
włosową. Pytania: 1,2,3,4,5,6,7,8,11,12,13,17,19,20 są to pytania wielokrotnego wyboru
i tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa; pytania: 9,10,14,16.18 to pytania z luką,
w pytaniu, 15 jest rysunek przedstawiający schemat budowy suszarni komorowej
dwupoziomowej
i należy wpisać nazwy zaznaczonych numerami urządzeń techniczno-konstrukcyjnych.
5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:
− w pytaniach wielokrotnego wyboru zaznacz prawidłową odpowiedź X (w przypadku
pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie ponownie
zakreślić odpowiedź prawidłową),
− w zadaniach do uzupełnienia wpisz brakujące wyrazy,
− w pytaniu ze schematem działania urządzenia wpisz nazwy zaznaczone cyframi od
1 do12.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego rozwiązanie
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas. Trudności mogą przysporzyć Ci
pytania: 11 do 18, gdyż są one na poziomie trudniejszym niż pozostałe.
8. Na rozwiązanie
testu
masz
90
min.
Powodzenia
ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH
1. Proces suszenia skór z okrywa włosową polega na
a) wyżęciu wody ze skór na wyżymaczkach walcowych,
b) obcieknięciu wody ze skór ułożonych jedna na drugiej na boczku garbarskim,
c) odparowaniu wody ze skór po ogrzaniu ciepłym powietrzem,
d) odwirowaniu ze skór wody w wirówce odśrodkowej.
2. Do suszenia skór wyprawianych z okrywą włosową stosuje się
a) wirówkę odśrodkową,
b) wyżymarkę walcową,
c) suszarnię próżniową,
d) suszarnię tunelową drążkową.
3. Po procesie suszenia ilość wilgoci w skórze wynosi
a) 12 – 16%,
b) 35 – 45%,
c) 45 – 50%,
d) do 5%.
4. Skóry z okrywą włosową w suszarni komorowej zawiesza się na drążkach
a) pojedynczo obok siebie mizdrą do góry,
b) pojedynczo obok siebie okrywą włosową do góry,
c) po dwie złożone mizdrą do siebie,
d) po dwie złożone do siebie okrywą włosową.
5. Efekt suszenia skór w suszarni komorowej zależy od
a) objętości pomieszczenia suszarniczego,
b) stosunku wymiarów wysokości do szerokości komory suszarniczej,
c) temperatury i wilgotności powietrza w suszarni,
d) sposobu ogrzewania środowiska suszącego.
6. Zasada przeciwprądu stosowana często w suszarniach tunelowych polega na
a) transporcie skór w suszarni bez użycia silnika elektrycznego,
b) przepływie powietrza suszącego w kierunku przeciwnym do transportu skór,
c) przepływu powietrza suszącego w kierunku zgodnym do kierunku transportu skór,
d) podgrzewaniu powietrza suszącego bez użycia grzejników elektrycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
7. Suszenie konwekcyjne polega na
a) odparowaniu wilgoci z powierzchni skór suszonych przy pomocy podgrzanego
powietrza,
b) odparowaniu wilgoci ze skór przylegających do ogrzanych metalowych ram,
c) wysysaniu wilgoci ze skór przez pompę ssącą wentylatora,
d) obracanie skór w suchym bębnie garbarskim.
8. Prędkość suszenia to
a) szybkość transportu skór w suszarni,
b) szybkość nadmuchu świeżego powietrza do przestrzeni suszącej,
c) szybkość odprowadzania powietrza nasyconego wilgocią,
d) czas osiągnięcia stanu wysuszenia skór.
9. Odparowanie wody ze skór podczas suszenia powoduje że zawartość
……………………….. w otaczającym powietrzu stale wzrasta. Jest to przyczyną
zmniejszania się…………………… procesu. Suszenie przebiega do momentu wyrówna-
nia ……………………..powietrza z wilgotnością materiału suszonego.
10. W najprostszym typie suszarni………………………… skóry zawieszane na drążkach
przed tunelem suszarniczym, przesuwane są …………………………… z podgrzanym
powietrzem wzdłuż tunelu. Dopływ ciepłego powietrza i szybkość przesuwu przenośnika
są tak regulowane, aby po przejściu przez tunel uzyskały właściwy stopień
…………………………. .
11. Określenie –„suszarnia komorowa, drążkowa, dwupoziomowa” – oznacza że są to
a) dwie komory suszarnicze o tych samych wartościach parametrów temperatury
i wilgotności powietrza, usytuowane jedna nad drugą,
b) dwie komory suszarnicze o różnych wartościach parametrów temperatury
i wilgotności powietrza suszącego, usytuowane jedna obok drugiej,
c) dwa ciągi drążków do wieszania skór na różnych poziomach wysokości komory
suszarniczej,
d) dwa ciągi drążków obok siebie przesuwane w przeciwnych kierunkach po
zawieszeniu skór do suszenia.
12. Suszarnie komorowe z perforowanymi, metalowymi ramami stosowane są do suszenia
skór z okrywą włosową zdjętych
a) płasko o zwartej, mocnej tkance skórnej wysortowane do uszlachetniania na welur
futrzarski,
b) workowo o delikatnej tkance skórnej i wyprawianych w stanie naturalnym,
c) workowo odmian zwierząt szlachetnych o naturalnej okrywie włosowej,
d) workowo z odmian półszlachetnych wysortowanych do uszlachetniania na różne
imitacje.
13. Suszenie skór na ramach perforowanych polega na
a) przypinaniu do ram rozprostowanych skór specjalnymi spinaczami z zaczepem,
b) swobodnym zawieszeniu skór na ramie przy pomocy haczyka,
c) swobodnym rozłożeniu skór na płasko ustawionych ramach,
d) nadmuchiwaniu skór ciepłym powietrzem przepuszczanym przez perforacje ram.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
14. Pierwsza faza suszenia skór związana jest z doprowadzaniem …………………
i podgrzania powierzchni suszonej skóry. Jest to etap dyfuzji czyli przepływu wody
w kapilarach włókien białkowych do powierzchni skóry i zależy od
…………………………. kapilar oraz trwałości wiązania ……………………….wody
przez tkankę skórną.
15. Na rysunku przedstawiono schemat budowy suszarni komorowej drążkowej, dwupozio-
mowej. Podpisz elementy konstrukcyjne suszarni oznaczone cyframi.
16. Odmianą konstrukcyjną suszarni …………………….jest suszarnia segmentowa.
Zbudowana jest z ………………………. połączonych ze sobą w dowolnej ilości w tunel
zależny od wymaganej wydajności produkcji. Każdy segment stanowi
samodzielną……………………. suszącą z własnym systemem cyrkulacji powietrza.
17. Do suszenia skór wyprawianych z okrywą włosową można stosować suszarnie:
a) próżniową,
b) tunelową z płytami szklanymi,
c) tunelową z płytami metalowymi perforowanymi,
d) urządzenie „Secotherm” /klejenie skór do metalowych, ogrzewanych płyt/.
18. Suszarka promiennikowa zbudowana jest w postaci tunelu w którym w górnej ścianie są
wmontowane …………………. promiennikowe. Skóry ułożone na transporterze lub
napięte na ramach w pozycji poziomej są poddawane ………………………………
podczerwieni. Suszenie polega na odparowaniu wilgoci ze skór za pomocą
…………………… wytworzonego w skórze znajdującej się w polu
elektromagnetycznym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
19. Suszenie klimatyczne skór to suszenie
a) w warunkach naturalnych,
b) w sztucznie wytworzonej atmosferze,
c) w rozrzedzonym i podgrzanym powietrzu,
d) w pomieszczeniach z zagęszczonym gorącym powietrzem.
20. Kontrola międzyoperacyjna procesu suszenia skór wyprawianych z okrywą włosową
polega na
a) laboratoryjnym oznaczaniu wytrzymałości skór na rozerwanie,
b) organoleptycznym badaniu nawilżenia skór przez ich złożenie i ściskanie,
c) sprawdzaniu wilgotności względnej i temperatury powietrza suszącego,
d) oznaczaniu masy skór przed i po procesie suszenia.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
KARTA ODPOWIEDZI
Imię i nazwisko..........................................................................................
Suszenie skór wyprawionych z okrywą włosową
Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub opisz rysunek.
Nr
zadania
Odpowiedź Punkty
1
a b c d
2
a b c d
3
a b c d
4
a b c d
5
a b c d
6
a b c d
7
a b c d
8
a b c d
9
10
11
a b c d
12
a b c d
13
a b c d
14
15
1
7
2 8
3 9
4 10
5 11
6 12
16
17
a b c d
18
19
a b c d
20
a b c d
Razem:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Test II
Test praktyczny typu – „próba pracy” do jednostki modułowej
„Suszenie skór wyprawionych z okrywą włosową”
Treść zadania
Wykonaj czynności organizacyjne i przeprowadź suszenie skór tchórzy i tchórzofretek
zdjętych workowo i wyprawianych w stanie naturalnym. Skóry są w półfabrykacie po
wygarbowaniu i natłuszczaniu /przekręcone mizdrą na zewnątrz/. Postępuj zgodnie
z ”Instrukcją technologiczną wyprawy skór tchórzy i tchórzofretek w stanie naturalnym”,
obowiązującą w warsztatach szkolnych lub w zakładzie garbarskim w którym odbywasz
naukę zawodu.
Instrukcja dla nauczyciela
W badaniu osiągnięć ucznia w nabywaniu umiejętności praktycznych przewidzianych
w celach jednostki modułowej zaleca się przeprowadzenie zadania testowego typu „próba
pracy”. Zadanie jest tak dobrane aby pozwoliło sprawdzić poziom ukształtowanych
umiejętności w zakresie wiedzy teoretycznej i sprawności praktycznego wykonywania
czynności produkcyjnych.
Uczniowie powinni wykonać zadanie indywidualnie. Jest to jednocześnie możliwość
samodzielnego sprawdzenia przez ucznia poziomu nabytych umiejętności i dokonania analizy
podjętych działań praktycznych.
Zadaniem nauczyciela jest stworzenie warunków umożliwiających uczniowi wykonanie
zadania zgodnie z zasadami technologicznymi i w określonym czasie. Należy stworzyć
możliwość inwencji w zaplanowaniu poszczególnych etapów wykonywania zadania:
zorganizowania stanowiska pracy, doboru odpowiednich urządzeń suszarniczych, wykonanie
podstawowych ustawień parametrów suszenia skór z okrywą włosową, oraz wykazania się
umiejętnością wykonania czynności wieszania i zdejmowania skór w suszarni.
Uczeń powinien mieć udostępnione:
− stanowiska pracy związane z organizacją i praktycznym przeprowadzeniem suszenia
skór z okrywą włosową – wykonania czynności wieszania ,zakładania i zdejmowania
skór z suszarni,
− skóry futerkowe po procesach garbowania i natłuszczania,
− dokumentację techniczno-technologiczną wyprawy skór z okrywą włosową etapu
wykończania: instrukcję obsługi urządzeń suszarniczych, regulamin bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz recepturę technologiczną suszenia skór z włosem,
Nauczyciel powinien:
− zadbać o przygotowanie odpowiedniego stanowiska produkcyjnego w warsztatach
szkolnych lub zakładzie produkcyjnym,
− zabezpieczyć półfabrykaty skór,
− przypomnieć uczniom zasady bezpieczeństwa i higieny pracy i nakazać bezwzględne
ich przestrzeganie,
− skontrolować użycie właściwego ubioru ochronnego,
− przydzielić uczniom skóry do wykonania zadania,
− zatwierdzić ustalony przez uczniów plan i kolejność działań, na przykład: przeliczyć
ilości skór przydzieloną każdemu uczniowi, ułożyć skóry na boczkach lub podestach
obok stanowisk pracy, wykonać zadanie wieszania i zdejmowania skór w suszarni,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
dokonać oceny jakościowej wykonania zadania, przekazać skóry na następne
stanowiska pracy,
− określić kryteria oceny wykonywanego zadania,
− na bieżąco nadzorować pracę uczniów,
− dokonać oceny wykonanej pracy.
Instrukcja dla ucznia
Uczeń powinien wykonać następujące czynności:
− dobrać i założyć odzież ochronną,
− zapoznać się z dokumentacją technologiczną i techniczną wykonywanego zadania
produkcyjnego,
− zapisać plan działania oraz kolejność wykonywanych operacji i czynności
produkcyjnych zgodnie z recepturą technologiczną na przykład: przeliczyć ilości skór
przydzielonych do wysuszenia, ułożyć skóry na boczkach lub podestach obok stano-
wisk pracy, wykonać zadanie wieszania lub zdejmowania skór w suszarni, dokonać
oceny
jakościowej wykonania zadania, przekazać skóry na następne stanowiska pracy. Plan
przedstawić do zatwierdzenia nauczycielowi,
− przeliczyć, obejrzeć i scharakteryzować przydzielone do suszenia skóry,
− wskazać urządzenia suszarnicze w których będzie wykonywany proces suszenia skór,
− przygotować stanowisko pracy pod względem:
a) bezpieczeństwa i higieny pracy,
b) uporządkowania i łatwego dostępu do skór i urządzeń do suszenia,
c)
wyposażenia w potrzebne urządzenia i narzędzia pomocnicze: boczki lub podesty
do układania skór,
− ustawić parametry suszenia według receptury technologicznej,
− zgłosić nauczycielowi gotowość i wykonać zadanie według zatwierdzonego planu,
− prowadzić bieżącą kontrolę wartości parametrów suszenia,
− obejrzeć i scharakteryzować skóry po wykonaniu zadania – dokonać oceny wykonane-
go zadania,
− ułożyć skóry zgodnie z zasadami technologicznymi, zaprezentować i omówić wykona-
nie pracy, przedstawić nauczycielowi do oceny.
Umiejętności podlegające ocenie
Lp.
Czynność wykonywana przez ucznia
Punkty
do
uzyskania
Punkty
przyznane
1. Dobranie odzieży ochronnej
5
2. Sposób oględzin i scharakteryzowanie skór
przydzielonych do wysuszenia.
10
3. Zaplanowanie kolejnych czynności. 10
4. Dobranie urządzeń suszarniczych i pomocniczych do
zawieszania skór w suszarni.
5
5. Przygotowanie stanowiska pracy:
− czystość i porządek miejsca pracy,
− sprawdzenie i zabezpieczenie pod względem BHP,
− przygotowanie potrzebnych urządzeń pomocniczych,
10
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
6. Wykonywanie zadania:
a) przeliczenie i ułożenie skór na boczku lub podeście
obok suszarni i stanowiska do zawieszania skór,
b) nastawienie wartości parametrów temperatury
i wilgotności powietrza w suszarni zgodnie
z instrukcją technologiczną i obsługi technicznej,
c) włączenie ogrzewania i urządzeń do cyrkulacji
powietrza suszącego
d) rozprostowanie załamań i zagnieceń tkanki skórnej
z uwzględnieniem łepków, łapek i ogonków,
e) założenie haczyków w miejsca naturalnych
otworów w łepku skór i zawieszenie na drążku,
f) przesunięcie zawieszonego skórami drążka do
suszarni - ręcznie lub włącznikiem do przesuwu
przenośnika,
g) zamknięcie drzwiczek suszarni po zawieszeniu
skórami wszystkich drążków,
h) przeprowadzenie kontroli wartości parametrów
suszenia: temperatury, wilgotności i szybkości
przepływu powietrza,
i) przygotowanie stanowiska zdejmowania skór
z suszarni – boczków lub podestów do ułożenia
skór po suszeniu,,
j) zdejmowanie wysuszonych skór i ułożenie ich na
przygotowanych urządzeniach pomocniczych,
odłożenie do odpowiednich pojemników haczyków
do wieszania skór,
k) przeliczenie i przekazanie skór do dalszej
produkcji.
40
7.
Organoleptyczna ocena skór i ocena wykonania pracy
10
8. Przeliczenie i przekazanie skór do dalszej produkcji
Zaprezentowanie wykonania zadania
10
Razem
100
Normy wymagań na poszczególne oceny szkolne:
Ocena
Liczba uzyskanych punktów
dopuszczający 70
dostateczny 85
dobry 90
bardzo dobry
100
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
7. LITERATURA
1) Lasek W., Persz T.: Technologia wyprawy skór cz. II Wykończanie. WSiP, Warszawa
1985
2) Maleńczak J., Ćujan J.: Maszyny i urządzenia garbarskie. Skrypt uczelniany. WSI,
Radom 1981
3) Michalec T.: Technologia garbarstwa i futrzarstwa – ćwiczenia laboratoryjne. WSI,
skrypt nr 7, Radom 1996
4) Persz T.: Materiałoznawstwo dla zasadniczych szkół skórzanych. WSiP, Warszawa 1997
5) Persz T.: Materiałoznawstwo dla techników przemysłu skórzanego. WSiP, Warszawa 1997
6) Polskie Normy – wybór
7) Sadowski T.: Materiałoznawstwo dla kuśnierzy. WSiP, Warszawa 1988
8) Woźniakiewicz W.: Materiałoznawstwo futrzarskie. WPLiS, Warszawa 1965
9) Woźniakiewicz W.: Technologia futrzarstwa. WPLiS, Warszawa 1956
10) Vademecum garbarza. Praca zbiorowa. ITeE, Radom 1996