background image

POTENCJOMETRIA – miareczkowanie potencjometryczne 

2010/2011 

 

ANALIZA INSTRUMENTALNA 

 

Strona 1 

 

 

 

Oznaczanie kwasów chlorowodorowego i octowego w mieszaninie metodą 

alkacymetrycznego miareczkowania potencjometrycznego 

 

 

Metoda: 

Potencjometria. 

Cel ćwiczenia: 

Celem  ćwiczenia  jest  pokazanie  możliwości  jednoczesnego  oznaczenia  dwóch  kwasów: 

organicznego i nieorganicznego w mieszaninie metodą potencjometryczną. 

Odczynniki: 

 

Wodorotlenek sodu (NaOH), roztwór mianowany o stężeniu c=0.1 M. 

 

Kwas octowy (CH

3

COOH), roztwór mianowany o stężeniu c=0.1M. 

 

Kwas solny (HCl), roztwór mianowany o stężeniu c=0.1M. 

 

Aceton cz.d.a. 

Aparatura i sprzęt laboratoryjny: 

 

Kolba miarowa o pojemności 50 ml – 1 szt. 

 

Pipeta wielomiarowa pojemności 10 ml – 1 szt. 

 

Pipeta wielomiarowa pojemności 5 ml – 2 szt. 

 

Titrator CerkoLab. 

 

Elektroda szklana kombinowana. 

Sposób wykonania: 

1.

 

Do  kolbki  o  pojemności  50  ml  odmierzyć  pipetą  3  ml  0.1M  kwasu  octowego  i  3  ml  0.1M 
kwasu solnego, następnie dodać 30 ml acetonu. Uzupełnić woda destylowaną do kreski. 

2.

 

Do  naczynka  pomiarowego  pobrać  dokładnie  10  ml  oznaczanego  roztworu.  W 
naczynku umieścić elektrodę szklaną i mieszadełko. Włączyć mieszadło magnetyczne. 

3.

 

Strzykawkę  titratora  napełnić  roztworem  wodorotlenku  sodu  (w  celu  dokładnego 
napełnienia  strzykawki  zaleca  się  dwukrotne  napełnienie  i  opróżnienie  strzykawki 
titrantem). 

4.

 

Ustawić titrator na pauzę wynoszącą 13 sekund. Objętość kroku titranta na 0.01 ml i 

ilość kroków 150 (patrz instrukcja obsługi titratora CerkoLab).

 

5.

 

Opisane miareczkowanie wykonać dwukrotnie (1 pomiar trwa 26 minut).

 

Opracowanie wyników: 

1.

 

Na  otrzymanej  krzywej  miareczkowania  wyznaczyć  punkty  końcowe,  odpowiadające 

odmiareczkowaniu  kwasu  chlorowodorowego  (PK1)  i  octowego  (PK2),  korzystając  z  dwóch 

metod podanych poniżej: 

a)

 

metoda stycznych równoległych, 

b)

 

metoda pierwszej pochodnej, 

c)

 

metoda drugiej pochodnej, 

d)

 

metoda Hahna. 

 

 

background image

POTENCJOMETRIA – miareczkowanie potencjometryczne 

2010/2011 

 

ANALIZA INSTRUMENTALNA 

 

Strona 2 

 

 

 

2.

 

Obliczyć  masę  kwasu  chlorowodorowego  i  kwasu  octowego  w  badanej  próbce, 

korzystając ze wzoru:

 

݉ = ܸ

ே௔ைு

∙ ܥ

ே௔ைு

∙ ܯ 

Gdzie:  m – masa HCL lub CH

3

COOH [g] w badanej próbce

 

ܸ

ே௔ைு

 - objętość roztworu NaOH [l], zużytego na odmiareczkowanie poszczególnych  

kwasów, 

 

ܥ

ே௔ைு

 - stężenie molowe roztworu NaOH [mol∙l

-1

], 

 

ܸ

௣௥

 - objętość próbki pobranej do analizy [l], 

 

ܯ - masa molowa kwasu chlorowodorowego lub octowego [

g∙l

-1

].

 

3.

 

Otrzymane wyniki porównać z wartościami podawanymi przez titrator. 

Literatura: 

1.

 

Praca zbiorowa po red. I. Głuch i M. Balcerzak „Chemia analityczna” WPW 2007; str. 

254-255. 

2.

 

W. Szczepaniak „Metody instrumentalne w analizie chemicznej” PWN 1985-2005.  

3.

 

A. Cygański „Metody elektroanalityczne” WNT 1991. 

4.

 

K. Cammann „Zastosowanie elektrod jonoselektywnych” WNT 1997. 

5.

 

J.  Minczewski,  Z.  Marczenko  „Chemia  Analityczna  T3  Analiza  Instrumentalna”  PWN 

1998. 

6.

 

D.  A.  Skoog,  D.  M.  West,  F.  J.  Holler,  S.  R.  Crouch  “Podstawy  chemii  analitycznej” 

PWN 2007.