103
Zbi gniew Ob miń ski
Za kład En do kry no lo gii, In sty tut Spor tu, War sza wa
De part ment of En do cri no lo gy, In sti tu te of Sport, War saw
HOR MO NAL NY I ME TA BO LICZ NY STA TUS
WE KRWI U ZA WOD NIC ZEK BOK SU
PO 4-RUN DO WEJ WAL CE JA KO MIA RA
STRE SU. BA DA NIE PI LO TA ŻO WE
DIA GNO STC VA LUE OF THE BLO OD HOR MO NAL
AND ME TA BO LIC STA TUS IN FE MA LE BO XERS FOL LO WING
A 4-RO UND MAT CHES. PI LO TA GE RE SE ARCH
Sło wa klu czo we: za wod nicz ki bok su, wal ka, hor mo ny, mle czan
Key words: fe ma le bo xers, con test, hor mo nes, lac ta te
Stresz cze nie
Wstęp. W bio me dycz nej li te ra tu rze nie opi sa no hor mo nal ne go i me ta bo licz ne go sta tu su
we krwi po ofi cjal nej wal ce bok ser skiej u ko biet. Ce lem pra cy by ła oce na psy cho fi zycz ne go
stre su u za wod ni czek bok su po 4-run do wej wal ce (4 x 2 min), na pod sta wie wy bra nych
wskaź ni ków we krwi, po 4-run do wych wal kach (4 x 2 min) na ofi cjal nych za wo dach.
Ma te riał i me to dy. W cza sie 3-dnio we go tur nie ju bok ser skie go (I – eli mi na cje, II – pół -
fi na ły, III – fi na ły), od pię ciu za wod ni czek po bie ra no krew ka pi lar ną w czwar tej mi nu cie po
trzech ko lej nych wal kach: eli mi na cyj nej (I), pół fi na ło wej (II) i fi na ło wej (III), roz gry wa nych
od po wied nio w I, II i III dniu tur nie ju. W su ro wi cy ozna czo no kor ty zol (C), te sto ste ron (T),
hor mon wzro stu (GH), a we krwi mle czan (LA).
Wy ni ki. Śred nie po zio my ba da nych zmien nych wy no si ły: C – 911±91 nmol/L, T – 2,7±
0,6 nmol/L, HGH – 36,3±10,9 ng/ml, LA – 11,2±2,8 mmol/L. Po wal kach fi na ło wych po -
ziom T u dwóch zło tych me da li stek (2,6 i 3,4 nmol/L) był wy ższy niż u ich prze ciw ni czek
– srebr nych me da li stek (1,9 i 2,5 nmol/L). Po wal ce eli mi na cyj nej (I dzień) LA był nie co niż -
szy (9,8±1,7 mmol/L) niż po ostat niej fi na ło wej (11,5±1,6 mmol/L). Śred nie stę że nie GH
po pierw szej wal
ce (36,3±10,2 ng/ml) by
ło ni
ższe niż po ostat
niej fi
na ło wej (40,2±5,0
ng/ml), pod czas gdy po zio my C i T by ły po dob ne w obu tych ter mi nach.
Wnio ski. Wal ka bok
ser ska u ko
biet jest wy
sił kiem ana
ero bo wym, któ
ry wy
wo łu je
chwi lo wo bar dzo wy so ki po ziom C i GH. T był po dob ny na za koń cze nie i na po cząt ku tur -
nie ju. Za wod nicz ki z wy ższym po zio mem te sto ste ro nu osią gnę ły lep szy wy nik spor to wy.
Sum ma ry
Back gro und. The bio me di cal li te ra tu re do es not de scri bes hor mo nal and me ta bo lic
sta tus in blo od fol lo wing of fi cial bo xing match in fe ma le bo xers. The aim of this stu dy to
as ses ses the psy cho -phy si cal stress ba sed on of se lec ted blo od in di ces fol lo wing 4-ro und
con te sts (4 x 2 min) play ed du ring a com pe ti tion.
Ma te rial and me thods. Du ring 3-day an in ter na tio nal box to ur na ment ca pil la ry blo -
od we re sam pled from fi ve fe ma le bo xers of va rio us bo dy mass in 4
th
mi nu te fol lo wing
three con se cu ti ve events, qu ali fiers, se mi -fi nal and fi nal match play ed on 1
st
, 2
nd
and 3
rd
day re spec ti ve ly. Se rum le vels of cor ti sol (C), te sto ste ro ne (T), growth hor mo ne (GH), and
blo od lac ta te (LA) con cen tra tion we re de ter mi ned.
Re sults. Me an le vels after three con te sts play ed on 1
st
, 2
nd
and 3
rd
day of com pe ti tion
du ring we re as fol lows: C – 911±91 nmol/L, T – 2.7±0.6 nmol/L, GH – 36.3±10.9 ng/ml, LA
– 11.2±2.8 mmol/L. After the fi nal con te sts so me what hi gher in di vi du al T we re fo und in two
gold me da li sts (2.6 and 3.4 nmol/L) than in the ir op po nents, si lver me da li sts (1.9 and 2.5
nmol/L). So me what hi gher LA was re cor ded after 3
rd
fi nal match (11.5±1.6 nmol/L) in com -
pa ri son to that fol lo wing the 1
st
eli mi na to ry bo ut (9.8±1.7 mmol/L). Li ke wi se, post -fi nal
match hi gher GH (40.2±5.0) was find com pa red with that after 1
st
match (36.3±10.2 ng/L),
whe re as T and C we re ali ke in the se both terms.
Conc lu sions. A bo xing match is an ana ero bic ef fort, which pro du ce acu te high le vels
of C and GH. T was ali ke at the end and in the be gin ning of to ur na ment. The bet ter out -
co me was achie ved by ath le tes of hi gher T.
A
RTYKUŁ ORYGINALNY /
O
RIGINAL ARTICLE
Medycyna Sportowa
© MEDSPORTPRESS, 2011; 2(4); Vol. 27, 103-108
Adres do korespondencji / Address for correspondence
Zbigniew Obmiński
Zakład Endokrynologii, Instytut Sportu
01-982 Warszawa, ul. Trylogii 2/16, tel./fax: (22) 834-95-07, e-mail: zbigniew.obminski@insp.waw.pl
Otrzymano / Received
13.03.2011 r.
Zaakceptowano / Accepted
20.05.2011 r.
Zaangażowanie Autorów
A – Przygotowanie projektu
badawczego
B – Zbieranie danych
C – Analiza statystyczna
D – Interpretacja danych
E – Przygotowanie manuskryptu
F – Opracowanie piśmiennictwa
G – Pozyskanie funduszy
Author’s Contribution
A – Study Design
B – Data Collection
C – Statistical Analysis
D – Data Interpretation
E – Manuscript Preparation
F – Literature Search
G – Funds Collection
Word count:
4235
Tables:
1
Figures:
0
References:
36
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
- This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. -
Electronic PDF security powered by www.IndexCopernicus.com
Wstęp
Boks za li cza się do gru py spor tów wal ki wy ma ga -
ją cych do brej ana ero bo wej i ae ro bo wej wy dol no ści fi -
zycz nej, wraz z krót kim cza sem re ak cji i szyb kim po -
dej mo wa niem de cy zji w cza sie wal ki. Bez tych cech
szan sa na suk
ces jest nie
wiel ka, na
to miast ry
zy ko
po wta rza nych mi kro ura zów gło wy du że, co mo że po
la tach pro wa dzić do za bu rzeń neu ro lo gicz nych [1-5].
Ta kich symp to mów nie od no to wa no w tych spor tach
wal ki, gdzie nie ma ura zów gło wy. Szer mier ka, w prze -
ci wień stwie do bok
su, po
pra wia psy
cho mo to rycz ne
mo żli wo ści. Po
nad to, bok
se rzy de
mon stru ją zwięk
-
szo ną we wnątrz o sob ni czą zmien ność za cho wań [6].
Po po je dyn czej wal ce bok ser skiej ujaw nio no chwi lo -
we, krót
ko ter mi no we po
gor sze nie funk
cji po
znaw -
czych, któ re ule ga ją peł nej po pra wie do pie ro po mie -
sięcz nej re
sty tu cji [7]. Ba
da nia prze
pro wa dzo ne
w cza sie wie
lo dnio we go tur
nie ju ujaw
ni ły chwi
lo we
po gor sze nie cza su re ak cji pro stej i z wy bo rem u tych
za wod ni ków, któ rzy prze gra li wal ki przed re gu la mi no -
wym cza sem [8]. Po wta rza ją ce się mi kro ura zy gło wy
u bok se rów i kick bok se rów mo gą być przy czy ną hor -
mo nal nej dys funk cji przy sad ki mó zgo wej i – w kon se -
kwen cji – de fi cy tu hor mo nu wzro stu we krwi oraz in -
nych przy sad ko wych hor mo nów (ACTH, LH) [9-15].
Od pew ne go cza su mo żna od no to wać bez pre ce -
den so we za in te re so wa nie upra wia niem bok su przez
ko bie ty. Mo że wy ni kać to z fak tu, że boks ko biet bę -
dzie obec ny ja ko dys cy pli na olim pij ska w Lon dy nie
2012. Do chwi li obec nej nie wie le wia do mo by ło na te -
mat fi zjo lo gii wy sił ku u za wod ni czek bok su, ale to za -
gad nie nie ostat nio jest ba da ne. Spa ring jest dla za -
wod ni czek bok su wy sił kiem ener go chłon nym. Śred ni
wy da tek ener
gii u hin
du skich za
wod ni czek wy
no -
si 12,3±1,3 kcal/min [16], a ty go dnio wy wy da tek u za -
wod ni czek pra wie 2-krot nie prze kra cza war tość ob -
ser wo wa ną u fi zycz nie ak tyw nych ko biet w po dob -
nym wie ku i o po dob nej ma sie cia ła. Wspo mnia ne
za wod nicz ki wy ka zy wa ły du żą gę stość mi ne ral ną ko -
ści, po mi mo ma łej ma sy tkan ki tłusz czo wej [17]. Po -
nad to, spe
cy ficz ne ćwi
cze nia bok
ser skie w cią
gu
6-ty go dnio we go tre nin gu po pra wia ją u ko biet pro fil li -
pi do wy [18]. Wpraw
dzie śred
nia si
ła cio
su bok
ser -
skie go jest znacz
nie słab
sza u ko
biet niż u mę
ż -
czyzn, co po win no ob ni żać ry zy ko no kau tu i mi kro -
kon tu zji mó zgu, to ob ser wa cje me dycz ne uza sad nia -
ją czę ste mo ni to ro wa nie sta nu zdro wia za wod ni czek
bok su. Nie któ rzy bok se rzy mo gą mieć ge ne tycz nie
uwa run ko wa ną zwięk
szo ną po
dat ność do roz
wo ju
dys funk cji neu
ro lo gicz nej w wy
ni ku kon
tu zji gło
wy
[19]. Opi sa no przy pa dek 24-let niej za wod nicz ki zno -
kau to wa nej w cza sie spa rin gu. Po mi mo upo rczy we -
go bó lu gło wy po tym in cy den cie, tre ning bok ser ski
był kon ty nu owa ny, a po 2 ty go dniach wzię ła udział
w za wo dach. Po za
wo dach zdia
gno zo wa no u niej
krwiak pod twar dów ko wy, wy ma ga ją cy in ter wen cji chi -
rur gicz nej. Po ope ra cji pa cjent ka ska rży ła się na pro -
ble my z pa mię cią, kon cen tra cją uwa gi i mo wy [20].
Z te go po
wo du zdro
wie za
wod nicz ki po
win no być
me dycz nie dia gno zo wa ne przed i po ka żdych za wo -
dach. Za sto so wa nie tej pro ce du ry przez Wło ską Fe -
de ra cję Bok su ujaw ni ło nie któ re kon tu zje, naj czę ściej
tka nek mięk
kich, ale też spo
ra dycz ne za
bu rze nia
neu ro lo gicz ne [21]. Uży tecz ną tech ni ką do wy kry wa -
nia krwia ków pod twar dów ko wych, ich roz mia rów i lo -
ka li za cji krwa
wie nia jest to
mo gra fia kom
pu te ro wa
Background
Boxing belongs to a group of combat sports and it
requires good anaerobic and aerobic physical fit
-
ness, together with short time response and quick
decision-making during a combat. Without these psy -
cho-physical characteristics the chance of success is
very small, but the risk of repeating head micro-in -
juries is large, which, in turn, lead to neurological di -
sorders [1-5]. In contrast to boxing, fencing improve
psycho-motor abilities. Moreover boxers demon
-
strate increased intra-individual variability of the be -
havior [6]. Psychometric study conducted 2 hours
following a single boxing fight revealed temporarily,
short-term deterioration of cognitive functions, which
return to the initial state just after the 1-month resti -
tution [7]. The other research carried out during the
multi-day tournament revealed acute impairment of
simple and choice time responses in these compe -
titors, who lost the fight before the prescribed time
[8]. Repetitive micro-trauma injuries of the head in
boxers and kick-boxers or among the others, who
received high-impact hits to the head may cause
hormonal dysfunctions pituitary brain activity and as
a consequence of deficit growth hormone in blood or
some other pituitary hormones (ACTH, LH) [9-15].
From some time we can observed unprecedented
interest in practicing of sport of boxing among sports -
women. That may be result of the fact, that women`s
boxing will be presented as an Olympic sport in Lon -
don 2012. Till now little was known about physiology
of boxing females (BFs), however, that topic have got
recognition recently. Boxing is energy-consuming for
females who are sparing. Mean energy expenditure
in Indian BFs was of 12.3±1.3 kcal/min [16], whereas
weekly expenditure among BFs was almost 2-fold
higher compared to that recorded in physically active
age-and weight-matched females. These BFs de
-
mon strated also high bone density despite low body
fat mass [17]. Moreover, the specific exercise of box -
ing improve plasma lipid profile after 6-weeks training
[18]. Although mean strength of boxing blows exe -
cuted by female boxers are less than that by their
male counterparts, that it seems reduce risk of
knock out down and micro-injury of brain, however,
results of medical provided reasons for more often
monitoring of state health in female boxers. Some
boxers may have gene-related increased suscep
ti -
bility to neurological dysfunction in response to chro -
nic traumatic head injury [19]. The literature des crib -
ed a case of 24y-old female boxer who was knocked
down during sparing. Despite that incident and deve -
lopment of persistent headache she continued train -
ing, and after 2-wk period participated in an official
competition. After that, subdural hematoma was
diag nosed and the subject had to be subjected to
a surgical evacuation. Finally, after surgery the pa -
tient reported problems with her memory, concen tra -
tion and language [20]. For that reason female bo -
xers should be medically diagnosed before and after
match. Application of that procedure by Italy Boxing
Federation revealed some injury (mainly these of soft
tissue) and episodically also neurological disturban -
ces, as was described by the others [21]. Computed
tomography is a useful method for detection of sub -
dural hematoma, its thickness and site of bleeding in
injured boxers [22]. Acute neuronal injury in boxing
104
Obmiński Z., Bokserki – psychofizyczny stres po walce a wybrane wskaźniki we krwi
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
- This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. -
Electronic PDF security powered by www.IndexCopernicus.com
[22]. Neu
ro nal ne mi
kro usz ko dze nia u za
wod ni ków
bok su (w tym u 3 ko biet), w okre sie 7-10 dni po me -
czu, po twier dzo no ta kże ana li zą wy bra nych wskaź ni -
ków w pły nie mó zgo wo -rdze nio wym, jed nak ta kie ba -
da nie wy ma ga wy ko na nia punk cji do lę dźwio wej [23].
Mniej in wa zyj nym i kło po tli wym ba da niem jest okre -
śle nie w oso czu spe cy ficz nej dla neu ro nów hy dra ta -
zy pi ro gro nia no wej [24].
Ce lem pra cy by ła oce na to le ran cji psy cho fi zycz -
ne go stre
su w cza
sie 3-dnio we go tur
nie ju bok
ser -
skie go, w opar ciu o po mia ry (po me czach) kor ty zo lu,
te sto ste ro nu i hor mo nu wzro stu w su ro wi cy, mle cza -
nu we krwi oraz po rów na nie tych wy ni ków z da ny mi
uzy ska ny mi wcze śniej u za wod ni ków bok su, któ rzy
bra li udział w za wo dach tej sa mej ran gi.
Ma te riał i me to dy
Ba da niem ob ję to pięć za wod ni czek bok su ama -
tor skie go, któ
re uczest
ni czy ły w 3-dnio
wych za
wo -
dach (Mię
dzy na ro do wy Bok
ser ski Tur
niej Fe
lik sa
Stam ma). Z opusz
ki pal
ca po
bie ra no krew ka
pi lar ną
w 4 mi
nu cie po za
koń czo nej wal
ce ro
ze gra nej w I,
II i III dniu tur nie ju. Po ziom mle cza nu (LA) ozna cza no
za po mo cą ze sta wu DR LAN GE (NIEM CY), a w tych
sa mych prób kach su ro wi cy krwi ozna cza no kor ty zol
(C), te
sto ste ron (T) i ludz
ki hor
mon wzro
stu (GH),
wy ko rzy stu jąc do te go im mu no en zy ma tycz ne ze sta -
wy DRG (NIEM CY). Ba da nie za ak cep to wa ła Ko mi sja
Etycz na przy In sty tu cie Spor tu, a ba da ni zo sta li po in -
for mo wa ni o po ten cjal nym ry zy ku i ko rzy ściach, da -
jąc ust ną zgo dę na swój udział w ba da niach.
Wy ni ki
Śred nie wskaź ni ki su ro wi ca/krew (P/B), okre ślo -
ne po ka żdym me czu, za miesz czo no w Tab. 1.
Po III (fi na ło wej) wal ce od no to wa no nie co wy ższy
(11,5±1,6 mmol/L) po ziom LA niż po I (eli mi na cyj nej)
(9,8±1,7 mmol/L). Po
dob nie, wy
ższy GH (40,2±5,0
ng/ml) za uwa żo no po III niż po I wal ce (36,3±10,2
ng/ml), pod czas gdy w obu tych ter mi nach T i C by ły
zbli żo ne.
Czte ry za wod nicz ki, po dwie z ró żnych ka te go rii
wa go wych, wal czy ły ze so bą w fi na le. Wy ższe osob -
ni cze stę że nia T pre zen to wa ły dwie zło te me da list ki
(2,6 i 3,4 nmol/L), w po rów na niu do ich prze ciw ni czek
– srebr nych me da li stek (1,9 i 2,5 nmol/L).
competitors 7-10 days after a bout (including 3 wo -
men) was confirmed by chemical analysis of the
biomarkers in cerebrospinal fluid, but that required
lumbar puncture [23]. Less invasive and uncom
-
fortable for patients is determination of neuron-
specific enolase in serum [24].
The aim of this study was to assess a tolerance of
psycho-physical stress during 3-day boxing tou rna -
ment based on post-match plasma cortisol, testoste -
rone and human growth hormone and blood lactate
determination and to compare the results with those
previously recorded in male players, who participated
in boxing tournament of the same rank.
Material and methods
This study comprised five amateur female boxers,
who participated in the 3-day competition, the Feliks
Stamm International Boxing Tournament. Capillary
blood samples from finger tip were collected from
examined sportswomen in the 3
rd
minute following
the each match played on the 1
st
, 2
nd
and 3
rd
day of
the Tournament. The blood status of lactate was
tested using DR LANGE kit (Germany), in the same
blood plasma samples three hormones; cortisol (C),
testosterone (T) and Human Growth Hormone (GH)
were determined by means commercial (DRG –
Germany) immunoenzymatic kits. This study was
approved by the Ethics committee at the Institute of
Sport, and the players have been informed of the
potential risk and benefits giving their verbal consent
to participate in the study.
Results
Mean plasma/blood indices determined after each
of match are displayed in Tab. 1.
Somewhat higher LA was recorded after 3
rd
final
match (11.5±1.6 mmol/L) in comparison to that follow -
ing 1st eliminatory bout (9.8±1.7 mmol/L). Likewise,
higher GH (40.2±5.0 ng/ml) was find after 3
rd
bout
compared with that (36.3±10.2 ng/ml) following 1
st
one, whereas T and C were alike in both terms. Four
examined subjects, two pair from various weight di -
visions, were fighting in final contests against each
other. The higher individual T were found in two gold
medalists (2.6 and 3.4 nmol/L) than in their op
po -
nents, silver medalists (1.9 and 2.5 nmol/L).
105
Obmiński Z., Female boxers – psychophysical stress after fight and selected blood indices
Tab. 1. Stężenia kortyzolu
P
, testosteronu
P
, hormonu wzrostu
P
i mleczanu
B
po walkach bokserskich u zawodniczek
(P – surowica, B – krew)
Tab. 1. Post-contest levels of cortisol
P
, testosterone
P
, growth hormone
P
and lactate
B
in female boxers after contests
(P – plasma, B – blood)
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
- This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. -
Electronic PDF security powered by www.IndexCopernicus.com
Dys ku sja
Wi docz ne są ró żni ce po mię dzy płcia mi po wal ce
bok ser skiej, gdy po
rów na się wcze
śniej sze wy
ni ki
u za wod ni ków bok
su (n=15), (kor
ty zol – 600±104
nmol/L, hor mon wzro stu – 64,1±35,3 ng/ml, mle czan
– 12,6±4,7 mmol/L), któ rzy wzię li udział w tur nie ju tej
sa mej ran gi [25], z aktualnymi da ny mi u za wod ni czek.
W obec nym ba da niu GH nie ko re spon do wał zna czą -
co z LA, ale po ziom obu pa ra me trów był nie co wy ż -
szy w III (fi na ło wej) wal ce niż w I (eli mi na cyj nej). Za -
le żność LA/GH by
ła znacz
nie bar
dziej wy
ra zi sta
po wy sił kach o ró żnym stop niu in ten syw no ści, wy ko -
na nych przez za wod ni ków ju do w cza sie se sji tre nin -
go wych [26]. Osta tecz nie ba da nie ujaw ni ło, że trzy
ko lej ne wal
ki ro
ze gra ne w 3-dnio
wym tur
nie ju nie
mia ły wpły wu na wra żli wość przy sad ki mó zgo wej na
mak sy mal ne wy sił ki. Po win no się pod kre ślić fakt, że
do brą to le ran cję sys te mu hor mo nal ne go od no to wa -
no u tych za
wod ni czek, któ
re wy
gra ły co naj
mniej
2 z 3 sto czo nych walk tur nie jo wych, a wcze śniej licz -
ba prze gra nych walk by ła bar dzo ma ła i bez in cy den -
tów no kau tu w ca łej ka rie rze. W kon se kwen cji, u ba -
da nych za wod ni czek eks po zy cja na ude rze nia by ła
znacz nie mniej sza niż u tych, któ rych nie zba da no
i któ re nie po no szą po ra żek czę ściej. Za tem ni ższe
po wal kach bok ser skich stę że nia GH u za wod ni czek,
w po rów na niu do war
to ści no
to wa nych u za
wod ni -
ków, wy
da ją się zgod
ne z do
nie sie niem ba
da czy
[27], któ rzy u mę żczyzn wy ka za li 2-krot nie sil niej szą
hor mo nal ną re
ak cję przy
sad ki na tle
no we wy
sił ki
o in ten syw no ści od
po wia da ją cej 45 i 65% VO
2max
.
Z dru giej stro
ny, ba
da nia ró
żnych, wy
so kiej kla
sy
spor tow ców, ujaw ni ły wy ższy po ziom spo czyn ko we -
go GH i je go re ak cji na wy sił ki mak sy mal ne [28,29].
War to za uwa żyć, że po ziom GH w spo czyn ku za le ży
od ty pu i ak tyw no ści spor to wej u obu płci. Przed po łu -
dnio wa epi zo dycz na pul sa cja po wo du je wy ższe pi ki
i śred nie stę że nia u eli ty spor to wej i tych, u któ rych
ty go dnio we ob
cią że nia wy
sił ka mi in
ten syw ny mi są
więk sze [30]. To ostat nie mo gło by tłu ma czyć za uwa -
żal ne w bok sie mię dzy pł cio we ró żni ce. Jed nak z po -
wo du ma
ło li
czeb nych prób, ta
kie roz
wa ża nia nie
pro wa dzą do jed no znacz nych wnio sków.
Ob ser wo wa ny w obec
nych ba
da niach wy
ższy
kor ty zol u za wod ni czek niż u za wod ni ków bok su (911
vs 600 nmol/L) do brze ko re spon du je z po dob ny mi ró -
żni ca mi mię dzy gru pa mi w in nych spor tach. Ist nie ją
jed nak ba
da nia prze
pro wa dzo ne u spor
tow ców,
w któ rych mę żczyź ni pre zen tu ją wy ższy (2-krot nie)
po wy sił ko wy po ziom hor mo nu (ta ekwon do) [31]. Po -
dob nie ba
da nia hor
mo nal nej ak
tyw no ści ko
ry nad
-
ner czy u nie tre nu ją cych lub tych, któ rzy do pie ro roz -
po czę li tre
ning, do
star czy ły sprzecz
nych wy
ni ków
[27,32]. Bar dzo wy so ki po ziom kor ty zo lu u za wod ni -
czek bok su po twier dził, że wal ka bok ser ska jest dla
nich stre su ją cym wy da rze niem, co jed nak nie ob ni -
ża ło po zio mu te sto ste ro nu w cza sie 3-dnio we go tur -
nie ju. In te re su ją ce jest, że dwie zło te me da list ki de -
mon stro wa ły wy ższy po ziom te sto ste ro nu po III wal -
ce niż ich prze ciw nicz ki, któ re prze gra ły wal kę o „zło -
to”, zdo by wa jąc srebr ny me dal.
Sze ro ko opi sa no w li te ra tu rze wpływ an dro ge nicz -
ne go sta tu su na za cho wa nie ssa ków, w tym lu dzi. Tes -
to ste ron jest od po wie dzial ny za za cho wa nie do mi nu -
ją ce wte dy, gdy po ziom kor ty zo lu nie jest wy so ki, ale
wy so ki po
ziom kor
ty zo lu ha
mu je psy
cho ge nicz ne
Discussion
Gender differences exists when to compare the
results from (n=15) male boxers (cortisol – 600±104
nmol/L, growth hormone – 64.1±35.3 ng/ml and lac tate
– 12.6±4.7 mmol/L) who participated in the tourna -
ment of the same rank [25] with the present data
among females. In the present study GH levels were
not significantly related to post lactate levels- marker
of intensity of bouts, however, these two parameters
were higher after 3
rd
fight compared with those follow -
ing the 1
st
one. That corresponds with close relation -
ships between LA and GH after exertions of various
intensity underwent during training session by male
judokas [26]. Finally, this study showed that three
con secutive matches played during 3-day tourna
-
ment did not affect pituitary sensitivity to maximal
effort. However, it should be stressed, that well hor -
monal activity of pituitary gland in competing females
was found in those competitors, who won at list
2
/
3
matches on this tournament, and number of lost
fights were very low in their sport carrier, and there
were no history of knock down. In a consequence, in
examined females their exposure to hits were much
more lower than in less successful and losing sub -
jects, who did not examined in this study. Thus, lower
post-exercise GH in these subjects compared to their
male counterparts [26] seems to be in agreement
with results reported the other [27], who found in men
2-fold stronger pituitary responses to anaerobic
exertions of intensity corresponding of 45% and 65%
VO
2max
. On the other hand, study conducted on va -
rious athletes showed higher resting and post-ma
-
ximal effort GH [28,29]. It is worth to notice that the
level of resting growth hormone among athletes is
mediated by type and intensity of sport activity in both
genders. Before noon pulsation of GH produce its
higher mean and peak plasma levels among elite
athletes, and those, whose weakly training intensity
was higher [30]. The latest might explain the gender
differences in post-matches GH in females examined
currently, and males previously [25]. However, be
-
cause of small samples, the above deliberations do
not lead to certain conclusion.
Observed significantly higher cortisolism among
female boxers in this study 911±91 compared to that
in males (600±104 nmol/L, n=15), well corresponds
with several findings regarding competitive athletes
at rest and after exertions. There are also study,
when post-exertion cortisol were 2-fold higher in
males (taekwondo players) [31]. Likewise, studies on
adrenal function in sedentary subjects or those, who
only just undertook physical activity provided incon -
sistent results [27,32]. Very high post matches cor -
tisol confirmed females` boxing fight as a very stress -
ful event, which, however did not decreased circu -
lating testosterone throughout 3 days of competition.
Interestingly, two gold medalist demonstrated higher
testosterone levels following 3
rd
match than their
defeated opponents, silver medalists. The effect of
androgenic status on the behavior has been widely
explored in mammalians, including humans. Testo -
ste rone is known to be responsible for dominance
when cortisol is lower, but high cortisol inhibits psy -
chogenic action of testosterone [33]. Thus in combat
sport competitors, testosterone-dependent offensive
style of fighting is required, that increases chance of
106
Obmiński Z., Bokserki – psychofizyczny stres po walce a wybrane wskaźniki we krwi
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
- This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. -
Electronic PDF security powered by www.IndexCopernicus.com
dzia ła nie te
sto ste ro nu [33]. Za
tem u za
wod ni ków
spor tów wal
ki, za
le żny od te
sto ste ro nu ofen
syw ny
styl wal ki jest po żą da ny, co zwięk sza szan se na suk -
ces, jak to wy
ka za no w cza
sie za
wo dów w ju
do
[34,35] i w bok sie [25]. Ba da nie wy ko na ne w cza sie
me czu dwóch wal czą cych, ko bie cych ze spo łów pił ki
no żnej wy ka za ło wzrost po zio mu te sto ste ro nu w dru -
ży nie zwy cię skiej, a spa dek w prze gra nej [36]. To po -
ka zu je wa żną ro lę an dro ge nicz ne go sta tu su u star tu -
ją cych za wod ni czek.
Wnio ski
1. Wy so kie stę że nia hor mo nu wzro stu po wal kach
bok ser skich u wszyst kich pię ciu ba da nych za wod -
ni czek po zwo li ły wy klu czyć nie do czyn ność hor mo-
nal ną przy sad ki mó zgo wej.
2. Wy so kie śred
nie stę
że nia kor
ty zo lu w su
ro wi cy
i mle cza nu we krwi wska zu ją na wy so ki po ziom
psy cho fi zycz ne go stre su.
3. Ko bie cy sta tus an dro ge nicz ny w cza sie walk bok -
ser skich mo że wpły nąć na koń co wy wy nik za wo -
dów.
success among males, as was shown during judo
[34,35] and boxing competition [25]. Study carried
out during game in two competing teams of female
soccer players shoved rise and fall of testosterone in
winners and losers respectively [36]. That, indicate
an important role of androgenic status among com -
peting sportswomen.
Conclusions
1. In all five subjects high levels of post-match growth
hormone excludes hormonal deficiency of pitui
-
tary gland.
2. High mean level of plasma cortisol and blood
lactate concentrations indicated high level of psy -
cho-physical stress following a boxing match.
3. Females` androgenic status during boxing com -
pe tition may affect final result.
107
Obmiński Z., Female boxers – psychophysical stress after fight and selected blood indices
Pi śmien nic two / References
1. Clau sen H, McCro ry P, An der son V. The risk of chro nic trau ma tic bra in in ju ry in pro fes sio nal bo xing: chan ge in
expo su re va ria bles over the past cen tu ry. Br J Sports Med 2005; 39: 661-664.
2. Za zryn T, Ca me ron P, McCro ry P. A pro spec ti ve co hort stu dy of in ju ry in ama teur and pro fes sio nal bo xing. J Sports
Med 2006; 40: 670-674.
3. Za zryn T, McCro ry PR, Ca me ron PA. In ju ry ra tes and risk fac tors in com pe ti ti ve pro fes sio nal bo xing. Clin J Sport
Med 2009; 19: 20-25.
4. Bu tler RJ. Neu rop sy cho lo gi cal in ve sti ga tion of ama teur bo xers. Br J Sport Med 1994; 28: 187-190.
5. Ry an AJ. In tra cra nial in ju ries re sul ting from bo xing. Clin Sports Med 1998; 17: 155-168.
6. Di Rus so F, Spi nel li D. Sport is not al ways he al thy: Exe cu ti ve bra in dys func tion in pro fes sio nal bo xers. Psy cho -
phy sio lo gy 2010; 47 (3): 425-434.
7. Eche men dia RJ, Pu tu kian M, Mckin RS, Ju lian L, Shoss N. Ne rop sy cho lo gi cal test per for man ce prior to and fol lo -
wing sport -re la ted mild trau ma tic bra in in ju ry. Clin J Sport Med 2001: 11: 23-31.
8. Ra vdin LD, Barr WB, Jor dan B, La than WH, Rel kin NR. As ses sment of co gni ti ve re co ve ry fol lo wing sports re la ted
he ad trau ma in bo xers. Clin J Sport Med 2003; 13: 21-27.
9. Agha A, Ro gers B, Sher lock M et al. An te rior pi tu ita ry dys func tion in su rvi vors of trau ma tic bra in in ju ry. J Clin En -
do cri nol Me tab 2004; 98: 4929-4936.
10. Schne ider HJ, Schne ider M, Sal ler B et al. Pre va len ce of an te rior pi tu ita ry in suf fi cien cy 3 and 12 mon ths after trau -
ma tic bra in in ju ry. Eur J En do cri nol 2006: 154: 259-265.
11. Bon da nel li M, Am bro sio MR, Za tel li MC, De Ma ri nis L, Uber ti EC. Hy po pi tu ita rism after trau ma tic bra in in ju ry. Eur
J En do cri nol 2005; 152: 679-669.
12. Ke le sti mur F, Tan ri ver di F, At ma ca H, Unlu hi zar ci K, Sel cu klu A, Ca sa nu eva FF. Bo xing is a sport ac ti vi ty as so cia -
ted with iso la ted GH de fi cien cy. J En do cri nol In vest 2004; 27: 28-32.
13. Tan ri ver di F, Unlu hi zar ci K, Cok se vim B, Sel cu klu A, Ca sa nu eva FF, Ke le sti mur F. Kick bo xing sport as a new cau -
se of trau ma tic bra in in ju ry -me dia ted hy po pi tu ita rism. Clin En do cri nol (Oxf) 2007; 66: 360-366.
14. Tan ri ver di F, Unlu hi zar ci K, Ko cy igit I et al. Brief com mu ni ca tion: Pi tu ita ry vo lu me and func tion in com pe ting and
re ti red ma le bo xers. Ann In tern Med 2008; 148: 827-831.
15. Tan ri ver di F, Unlu hi zar ci K, Sel cu klu A, Ca sa nu eva FF, Ke le sti mur F. Tran sient hy po go na do tro pic hy po go na dism
in an ama teur kick bo xer after he ad trau ma. J En do cri nol In vest 2007; 30: 150-152.
16. Cha ter jee P, Ba nerj jee AK, Ma jum dar. Ener gy expen di tu re in wo man bo xing. Ka th man dy Univ Med (KUMJ) 2006;
4 (3): 319-323.
17. Trut sch nigg B, Chong C, Ha ber may ero va L, Ka re lis AD, Ko mo row ski J. Fe ma le bo xers ha ve high bo ne mi ne ral
den si ty de spi te low bo dy fat mass, high ener gy expen di tu re, and high in ci den ce of oli go me nor r hea. Appl Phy siol
Nutr Me tab 2008; 33 (5): 863-869.
18. Cha ter jee P, Ba ner jee AK, Ma jun dar P. Stu dy on pla sma li pid and li po pro te in pro fi le in eli te wo men bo xers du ring
a six we eks` tra ining pro gram. JNMA J Ne pal Med As soc 207; 46 (165) 25-30.
19. Jor dan BD, Rel kin NR, Ra vdin LD, Ja cobs AR, Ben nett A, Gan dy S. Apo lio pro te in E ep si lon 4 as so cia ted with chro -
nic trau ma tic bra in in ju ry in bo xing. JA MA 1997; 9, 278 (2): 136-140.
20. Mie le VJ, Car son L, Carr A, Ba iles JE. Acu te chro nic sub du ral he ma to ma in a fe ma le bo xer: a ca se re port. Med
Sci Sports Exerc 2004; 36 (11): 1852-1855.
21. Mas si mi lia no B, Ni co la S, San te B, Car me la F, Pal mie ri V, Pa olo Z. Fe ma le bo xing in Ita ly: 2002-2007 re port. Br
J Sports Med 2011; 47: 563-570.
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
- This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. -
Electronic PDF security powered by www.IndexCopernicus.com
22. Ku shi H, Sa ito T, Sa ka ga mi Y, Oht su ki J, Tan joh K. Acu te sub du ral he ma to ma be cau se of bo xing. J Trau ma 2009;
66 (2): 298-303.
23. Zet ter berg H, Hie ta la MA, Jons son M et al. Ne ro che mi cal after math of ama teur bo xing. Arch Neu rol 2006; 63
(9): 1277-1280.
24. Zet ter berg H, Tan ri ver di F, Unlu hi zar ci K, Sel cu lu A, Ke le sti mur F, Blen now K. Su sta ined re le ase of neu ron -spe ci -
fic eno la se to se rum in ama teur bo xers. Bra in Inj 2009; 23 (9): 723-726.
25. Ob miń ski Z, Hübner -Woź niak E, Ła ko miec S. Hor mo nal and me ta bo lic sta tus in bo xers after a 3-ro und match. Pol
J Sport To urism 2009; 16: 221-224.
26. Ob miń ski Z. Ana ly sis of use ful ness of me asu ring con cen tra tions of growth hor mo ne in ju do kas` uri ne as an in di -
ca tor of pi tu ita ry hor mo ne re spon se to tra ining. Pol J Sport To urism 2010; 17: 221-223.
27. Hen der son GC, Fat tor JA, Hor ning MA et al. Li po ly sis and fat ty acid me ta bo lism in men and wo men du ring post -
-exer ci se re co ve ry pe riod. J Phy siol 2007; 1, 584 (Pt3): 961-981.
28. Eh ren borg C, Lan ge KH, Dall R et al. The growth hor mo ne/in su lin -li ke growth fac tor -I axis hor mo nes and bo ne
mar kers in eli te ath le tes in re spon ses to a ma xi mum exer ci se test. J Clin Me tab En do cri nol 2003; 88: 394-401.
29. Sar to rio A, Ago sti F, Ma raz zi N, Tre ata ke L, Si lve stri G, La for tu na G. Gen der -, age -, bo dy com po si tion - and tra -
ining wor klo ad -de pen dent dif fe ren ces of GH re spon se to a di sci pli ne spe ci fic tra ining ses sion in eli te ath le tes;
a stu dy on the field. J En do cri nol In vest 2004; 27 (2): 121-129.
30. Uber ti ni G, Gros si A, Co la bian chi D, Fio ri R, Bru fa ni C, Biz zar ri C. Young eli te ath le tes of dif fe rent sport di sci pli -
nes pre sent with an in cre ase in pul sa ti le se cre tion of growth hor mo ne com pa red with non -eli te and se den ta ry sub -
jects. J En do cri nol In vest 2008; 31 (2): 138-145.
31. Pilz -Bur sta in R, Ash ke na zi Y, Yaako bo vitz Y et al. Hor mo nal re spon se to Ta ekwon do fi gh ting si mu la tion in eli te
ado le scent ath le tes. Eur J Appl Phy siol 2010; 110 (6): 1283-1290.
32. Gu ada lu pe -Grau A, Pe rez -Go mez J, Ol me dil las H et al. Strength tra ining com bi ned with plyome tric jumps in
adults: sex dif fe ren ces in fat -bo ne axis ada pta tions. J Appl Phy siol 2009; 106 (4): 1100-1111.
33. Meh ta PH, Jo se phs RA. Te sto ste ro ne and cor ti sol jo in tly re gu la ted do mi nan ce: evi den ce for a du al -hor mo ne hy -
po the sis. Psy cho neu ro en do cri no lo gy 2009; 34 (7): 1056-1064.
34. Sa lva dor A, Su ay F, Gon za les -Bo no Ser ra no MA. An ti ci pa to ry cor ti sol, te sto ste ro ne and psy cho lo gi cal re spon ses
to ju do com pe ti tion in young men. Psy cho neu ro en do cri no lo gy 2003; 28: 364-375.
35. Sa lva dor A, Su ay F, Mar ti nez -Sanch chis S, Si mon VM, Bra in PF. Cor re la ting te sto ste ro ne and fi gh ting in ma le par -
ti ci pants in ju do con te sts. Phy siol Be hav 1999; 15: 205-209.
36. Oli ve ira T, Gou ve ia MJ, Oli ve ira RF. Te sto ste ro ne re spon si ve ness to win ning and lo sing expe rien ces in fe ma le soc -
cer play ers. Psy cho neu ro en do cri no lo gy 2009; 34 (7): 1056-1064.
.
108
Obmiński Z., Bokserki – psychofizyczny stres po walce a wybrane wskaźniki we krwi
This copy is for personal use only - distribution prohibited.
- This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. - This copy is for personal use only - distribution prohibited. -
Electronic PDF security powered by www.IndexCopernicus.com