Granice i obszar Polski

Wybuch drugiej wojny światowej spowodował podział Rzeczypospolitej

między III Rzeszę Niemiecką a Związek Socjalistycznych Republik

Radzieckich. Kapitulacja Niemiec (1945 r.)

poprzedzona ustaleniami trzech mocarstw: Stanów Zjednoczonych

Ameryki Północnej, Wielkiej Brytanii i ZSRR, miała istotny wpływ na

ukształtowanie się obszaru Polski w nowych granicach.

Długość naszych granic zmniej szyła się o ponad 2000 km w stosunku do

granic z 1939 r. Zmniejszył się również współczynnik rozwinięcia granic

(świadczący o zwartości obszaru). Wynosi on około 90 km2 na l km

granic, podczas gdy przed wojną wynosił on 71 km2 na l km granic.

Dnia 31 grudnia 1945 roku powierzchnia Polski wynosiła 311,7 tyś. km2, z

czego obszar ziem dawnych (do 1939 r.) obejmował 208,9 tyś. km2, tzw.

Ziemie Odzyskane liczyły 100,9 tyś. km , a 1,9 tyś. km stanowił obszar

byłego Wolnego Miasta Gdańska.

Obecny obszar Polski wynosi 312 685 km2 i ma kształt zbliżony do koła,

którego geometryczny środek leży na północny zachód od Łodzi - 19°07'

długości geograficznej wschodniej i 51°55' szerokości geograficznej

północnej.

W Europie większą powierzchnię mają: Rosja, Ukraina, Francja, Hiszpania,

Szwecja, Niemcy, Finlandia i Norwegia.

Najdalej wysuniętymi punktami naszej granicy państwowej są:

- Przylądek Rozewie w byłym województwie

gdańskim, 54°50' N;

- szczyt Opołonek w Bieszczadach w byłym województwie

krośnieńskim, 49°00'N;

1

- kolano Odry na zachód od Cedyni w byłym województwie

szczecińskim, 14°08'E;

- kolano Bugu na wschód od Strzyżowa w byłym województwie

zamojskim, 24°09' E.

Całkowita długość granic wynosiła w 1947 roku 3566 km, z czego na

granicę

z Niemcami przypadało 456 km, z Czechosłowacją- 1292 km, a z ZSRR -

1321 km. Resztę (497 km) stanowiła granica morska. Obecna długość

granic wynosi 3582 km, w tym 528 km to granica morska.

Granice te były ustalane w różnym okresie i w różny sposób: z ZSRR na

podstawie umowy z 16 sierpnia 1945 roku, z wyjątkiem części

przylegającej do Bałtyku, która została wytyczona wskutek umowy z 25

marca 1957 roku; z byłą Niemiecką Republiką Demokratyczną - na

podstawie układu z 6 lipca 1950 roku, a z Czechosłowacją na podstawie

umowy z 13 czerwca 1958 roku.

Granice Polski obejmują: obszar lądowy - 311 904 km ,

obszar morski - wody wewnętrzne Zalewu Wiślanego, Zalewu

Szczecińskiego,

Zalewu Kamieńskiego - 1991 km2 a także około 12-milowy pas wód

terytorialnych - 8682 km . Do Polski należy również, wyznaczony jej

granicami, obszar powietrzny. Wysokość tego obszaru sięga przestrzeni

kosmicznej. Na skutek zmian politycznych, które nastąpiły w Europie

Środkowej po roku 1990,

Polska graniczy obecnie:

z Rosją - 210 km (Obwód Kalimngradzki)',

- ze Słowacją - 539 km;

z Litwą - 103 km;

2

- z Czechami - 790 km;

z Białorusią-416 km;

- z Niemcami - 467 km;

z Ukrainą - 529 km;

- długość granicy morskiej - 528 km.

3