1.

Pieniądz

– to szczególnego rodzaju towar, w którym wyrażana jest wartość dóbr

akceptowany powszechnie jako środek płatniczy w transakcji wymiany tych dóbr oraz
w regulowaniu zobowiązań np. Przyjmuje postać gotówkową (bilon, banknot),
bezgotówkową (zapis na rachunku). Pieniądz ze względów praktycznych powinien
posiadać następujące właściwości: stabilność, trwałość, jednolitość, podzielność i
rozpoznawalność.

Siła nabywcza pieniądza –

informuje nas jaką ilość różnego rodzaju dóbr i usług

można nabyć za jego jednostkę, lub inna określoną sumę. Spadek cen towarów i usług
powoduje wzrost siły nabywczej, zaś wzrostem towarów i usług wywołuje spadek siły
nabywczej pieniądza.

2

.

Funkcje pieniądza

:

a. Środek wymiany

– pieniądz jako środek wymiany pełni funkcje ogniwa (dobra

pośredniego) pozwalającego na zastąpienie wymiany bezpośredniej (towar za towar)
wymiana pośrednią (towar-pośrednik-towar).

b. Miernik wartości

– pieniądz jest miernikiem wartości dóbr gdyż w pieniądzu określana

jest cena wyrażająca wartość danego dobra. Oznacza to, że każdorazowo nie trzeba
ustalać proporcji wartości różnych dóbr.

c. Środek przechowywania wartości (tezauryzacji)

– polega na wykorzystaniu pieniądza do

gromadzenia i przechowywania zasobów Skarbu. Funkcja ta daje możliwość
przenoszenia siły nabywczej w przyszłość. Oznacza to, że dziś zarobione pieniądze
wydamy w przyszłej konsumpcji

d. Środek płatniczy

– pieniądz pełni funkcję środka płatniczego przy regulowaniu

zobowiązań powstających na rynku wymiany dóbr, a także zobowiązań dotyczących
podatków, mandatów, opłat, kar itp. Oznacza to, że pieniądz jako środek płatniczy pełni
szerszą funkcję niż środek wymiany.

Pieniądz, który w gospodarce światowej może spełniać powyższe 4 funkcje określany jest
mianem pieniądza światowego. Dotyczy to takich walut jak:

-

dolar amerykański

-

euro

-

funt brytyjski

-

jen japoński

Waluty te są wykorzystywane do rozliczeń międzynarodowych.

3.

Finanse publiczne –

to ekonomiczne, prawne, społeczne, polityczne procesy oraz

zjawiska odnoszące się do gromadzenia i wydatkowania publicznych środków
pieniężnych.

Finanse – to zarówno zasoby pieniężne jak i procesy realizowane za pomocą pieniądza

gotówkowego i bezgotówkowego oraz unormowania prawne w tym zakresie. Do
typowych procesów o charakterze finansowym należą: operacje gromadzenia, wydawania
i lokowania środków pieniężnych.

Finanse prywatne

– obejmują pozyskiwane i wydatkowanie zasobów pieniężnych

przez przedmioty prawne (osoby fizyczne, prawne). Oba systemy finansów publicznych i
prywatnych są ze sobą powiązane głównie przez system podatkowy oraz przez
nieodpłatne usługi publiczne. Finanse prywatne obejmują wszystkie osoby prowadzące
działalność gospodarczą na własny rachunek w tym wszystkie przedsiębiorstwa prywatne,
spółki itd. Finanse przedsiębiorstwa zajmują się problematyką rozpoczęcia działalności
gospodarczej, sposobami pozyskania kapitału (np. kredyt), wyceną aktywów,
ograniczeniem ryzyka działalności inwestycyjnych, dokonywaniem konsolidacji kapitału

lub pozyskania kapitału obrotowego, sposobami oceny kondycji finansowej
przedsiębiorstwa oraz szacowaniem jej wartości.

4

.

Pięć podstawowych ogniw systemu finansowego

:

-

Działalność gospodarcza = Rynek Pracy

-

Gospodarstwa Domowe

-

Rynek Dóbr Konsumpcyjnych

-

Rynek Usług

-

Rynek Finansowy

5

. Działalność przedsiębiorstw opiera się o następujące zasady:

Zasada samodzielności

- oznacza ona, że przedsiębiorstwa działają na własny

rachunek, podejmując decyzje w sposób niezależny.

Zasada samorządności

- oznacza ona, że pracownicy mogą uczestniczyć w

kierowaniu przedsiębiorstwem,

Zasada samofinansowania

- wynika ona z odrębności ekonomicznej

przedsiębiorstw. Zasada ta powoduje, że firmy same muszą zdobywać środki finansowe
na własną działalność (z zysków lub kredytów bankowych), zawsze jednak muszą się
terminowo i sumiennie rozliczać ze stosownymi urzędami, np. ZUSem, Urzędem
Skarbowym.

6.

Zewnętrzne źródła finansowania w przedsiębiorstwie:

Kredyt kupiecki

- Kredyt udzielany kupującemu bezpośrednio przez sprzedawcę.

Odbywa się bez pośrednictwa banku. W praktyce jest odroczeniem zapłaty za otrzymane
towary lub usługi. Kredyt kupiecki może być ci udzielony zarówno przez dostawców jak i
odbiorców, nie wiąże się z nim duży formalizm, czy wysokie oprocentowanie jak w
przypadku kredytów bankowych. Zaciągając kredyt nie musisz dostarczać dużej ilości
dokumentów potwierdzających pozycję finansową, wymagania mogą tu być zmienne,
zależą od twojej wiarygodności i wcześniejszych sposobów wywiązywania się ze
zobowiązań. Inną zaletą jest to, iż otrzymane środki możesz szybko wprowadzić jak i
wycofać z działalności operacyjnej.

Leasing

- jest umownym stosunkiem cywilnoprawnym. polega na oddaniu rzeczy w

użytkowanie, w zamian za raty leasingowe. Przedmiot leasingu jest własnością
Finansującego, amortyzuje go Korzystający, natomiast przeniesienie tytułu własności
może być zagwarantowane w umowie. Firma zwiększa więc wartość swojego majątku nie
ponosząc dodatkowych kosztów po zakończeniu umowy, a zwiększona forma amortyzacji
pozwala regulować jej koszty i dochody. Leasing finansowy jest więc zbliżony do kredytu
lub pożyczki. Przedmiotem "pożyczki" jest tu środek trwały a nie gotówka.

Factoring -

jest rodzajem specjalistycznego pośrednictwa handlowego, w którym

wyspecjalizowana instytucja finansowa (z reguły spółka z udziałem banku) nabywa w
drodze cesji od przedsiębiorstw handlowych lub przemysłowych roszczenie o zapłatę
należnych im kwot z różnego rodzaju źródeł zobowiązanych, a zwłaszcza sprzedaży

.

Podmiotami biorącymi udział w faktoringu są:

a. strony umowy faktoringu:

- Faktorant (klient) - przedsiębiorca trudniący się sprzedażą, dostawą towarów lub
świadczeniem usług;

- Faktor – termin ten wywodzi się z języka łacińskiego (facere) i oznacza podmiot
działający (czyniący) za pośrednika. Z praktyki światowej wynika, że faktorami z reguły
są : - instytucje bankowe; - wyspecjalizowane spółki faktoringowe

Kredyt bankowy

- umowa pomiędzy bankiem a kredytobiorcą zawierana w formie

pisemnej. Bank zobowiązuje się udostępnić określoną kwotę na określony cel oraz czas a
kredytobiorca zobowiązuje się wykorzystać kredyt zgodnie z jego przeznaczeniem oraz
zwrócić pobraną kwotę wraz z należnym bankowi wynagrodzeniem w postaci prowizji i
odsetek. Na podstawie tej definicji kredyt postrzegany jest jako specyficzny rodzaj
stosunków zobowiązaniowych, którego wyróżniającymi cechami są: zwrotność,
terminowość i oprocentowanie

7.

Funkcje finansów publicznych:

a.

Funkcja alokacyjna –

polega ona na tym, że w wyniku działalności władz

publicznych część dóbr i usług alokowana (dostarczona) jest poza mechanizmem
rynkowym. Wyłączenie mechanizmu rynkowego pozwala państwu na realizowanie jego
zadań publicznych takich jak: bezpieczeństwo, administracja, infrastruktura. Sumując jest
to podział czynników wytwórczych miedzy sektor publiczny, a prywatny.

b.

Funkcja redystrybucyjna -

może mieć wymiar makroekonomiczny oraz

mikroekonomiczny.
Aspekt makroekonomiczny polega na podziale dochodu narodowego na poszczególne
działy, sektory oraz branże gospodarki. Podział ten odbywa się za pomocą transferów np.
dotacji, subwencji.
Dotacja - bezzwrotna pomoc finansowa państwa na dofinansowanie określonej
działalności bądź podmiotu. Wyróżniamy dotacje:
# celowe – to środki budżetowe na finansowanie zadań administracji rządowej oraz
zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego a także zadań własnych j.s.t jak
również zadań zleconych do realizacji jednostkom nie zaliczanym do sektora publicznego
oraz zadań zleconych fundacjom, stowarzyszeniom jak i inwestycjami związanymi z
badaniami naukowymi.
# podmiotowe – środki budżetowe przeznaczone na dofinansowanie bieżącej działalności
# przedmiotowe – związane z wydatkowaniem środków budżetowych na dopłaty do
określonych rodzajów, wyrobów i usług.
Subwencje – to szczególny rodzaj dotacji związany z bezzwrotną pomocą finansową
państwa udzielany poszczególnym podmiotom (instytucjom, organizacjom
gospodarczym lub społecznym, osobom). Wyróżniamy:
# subwencje dla gmin – subwencja podstawowa, kompensacyjna, oświatowa
# subwencje dla powiatu i województwa – wyrównawcza, oświatowa, drogowa,
Aspekt mikroekonomiczny - dotyczy ona poziomu oddziaływania na poziom dochodu
poszczególnych podatników i osób zatrudnionych w sektorze publicznym. W tym celu
wykorzystuje się konstrukcje podatków.

c.

Funkcja stabilizacyjna

– najczęściej wykorzystywanymi instrumentami do

stabilizacji gospodarki są podatki i wydatki budżetowe. Stabilizacyjne działanie
podatków polega na tym, ze w okresie ożywienia gospodarki hamują nadmierną
aktywność. Gdy aktywność gospodarcza się zmniejsza zmniejszają się dochody, niższe
opodatkowanie zachęcające do inwestowania i tworzenia nowych miejsc = inaczej
polityka podatkowa.
Polityka kredytowa - podnoszenie lub obniżenie stóp procentowych
Polityka dewizowa – dążenie do dodatniego bilansu handlowego; export>import

http://notatek.pl/finanse-zagadnienia-do-egzaminu?Notatka