PROCEDURA
STANOWIENIA
AKTÓW PRAWA
MIEJSCOWEGO
AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO
Art. 87 KONSTYUTCJA RP
2. Źródłami powszechnie
obowiązującego prawa
Rzeczypospolitej Polskiej są na obszarze
działania organów, które je ustanowiły,
akty prawa miejscowego.
Art. 94 Konstytucja RP
Organy samorządu terytorialnego oraz
terenowe organy administracji rządowej, na
podstawie i w granicach upoważnień
zawartych w ustawie, ustanawiają akty
prawa miejscowego obowiązujące na
obszarze działania tych organów. Zasady i
tryb wydawania aktów prawa miejscowego
określa ustawa.
SEJMIK WOJEWÓDZTWA
RADA POWIATU
zarząd powiatu
RADA GMINY
wójt, burmistrz,
prezydent miasta
WOJEWODA
ORGANY
ADMINISTRACJI
NIEZESPOLONEJ
DELEGACJA DO
STANOWIENIA
AKTÓW PRAWA
MIEJSCOWEGO
SZCZEGÓŁOWE
Akty wykonawcze
GENERALNE
Akty ustrojowo-
administracyjne
Akty porządkowe
KRYTERIUM
RODZAJU
UPOWAŻNIENIA
USTAWOWEGO
Przepisy statutowe
Przepisy
wykonawcze
Przepisy
porządkowe
Rada Gminy
nie może przenosić
swojego uprawnienia
do
stanowienia przepisów gminnych
/art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 8
marca 1990 r. o samorządzie
terytorialnym - Dz.U. nr 16 poz.
95 ze zm./
na zarząd gminy
.
Forma działania kolegialnego
organu samorządu
terytorialnego, której wynikiem
jest akt woli jego organu
podjęty w trakcie jego
posiedzenia, w drodze
głosowania, zmierzający z
reguły do rozstrzygnięcia
określonej sprawy publicznej o
charakterze lokalnym,
najczęściej ze skutkiem
wiążącym.
1. Akty prawa miejscowego
ustanawia
rada gminy
w formie
uchwały
.
2. W przypadku niecierpiącym
zwłoki przepisy porządkowe
może wydać
wójt
, w formie
zarządzenia
.
Art. 42
1. Akty prawa miejscowego powiatu
stanowi
rada powiatu
w formie
uchwały
, jeżeli ustawa upoważniająca
do wydania aktu nie stanowi inaczej.
2. Powiatowe przepisy porządkowe, o
których mowa w art. 41, w
przypadkach niecierpiących zwłoki,
może wydać
zarząd
.
Art. 81 u.s.w.
Marszałek województwa przedstawia
wojewodzie uchwały sejmiku
województwa
Art. 89 ust. 1
(…) sejmik województwa stanowi akty
prawa miejscowego obowiązujące na
obszarze województwa lub jego
części.
USTAWA z dnia 23 stycznia 2009 r.
o wojewodzie i administracji rządowej w województwie
(Dz. U. Nr 31, poz. 206)
Art. 59
1. Na podstawie i w granicach upoważnień
zawartych w ustawach wojewoda oraz
organy niezespolonej administracji
rządowej stanowią akty prawa
miejscowego obowiązujące w
województwie lub jego części.
USTAWA z dnia 23 stycznia 2009 r.
o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (Dz. U. Nr 31,
poz. 206)
Art. 59
2.
Organy niezespolonej administracji
rządowej
działające w województwie są
obowiązane do uzgadniania z wojewodą
projektów aktów prawa miejscowego
stanowionych przez te organy na
podstawie odrębnych przepisów.
1) dowódcy okręgów
wojskowych, szefowie
wojewódzkich sztabów
wojskowych, wojskowi
komendanci uzupełnień;
2) dyrektorzy izb
celnych i naczelnicy
urzędów celnych;
3) dyrektorzy izb
skarbowych, naczelnicy
urzędów skarbowych,
dyrektorzy urzędów
kontroli skarbowej;
4) dyrektorzy
okręgowych urzędów
górniczych i
specjalistycznych
urzędów górniczych;
5) dyrektorzy
okręgowych urzędów
miar i naczelnicy
obwodowych urzędów
miar;
6) dyrektorzy
okręgowych urzędów
probierczych i naczelnicy
obwodowych urzędów
probierczych;
7) dyrektorzy
regionalnych zarządów
gospodarki wodnej;
8) dyrektorzy urzędów
morskich;
9) dyrektorzy urzędów
statystycznych;
10) dyrektorzy urzędów
żeglugi śródlądowej;
11) graniczni i
powiatowi lekarze
weterynarii;
12) komendanci
oddziałów Straży
Granicznej, komendanci
placówek i dywizjonów
Straży Granicznej;
13) okręgowi
inspektorzy rybołówstwa
morskiego;
14) państwowi graniczni
inspektorzy sanitarni;
15) regionalni
dyrektorzy ochrony
środowiska.
ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 23 grudnia 2009 r.
w sprawie trybu kontroli aktów prawa
miejscowego ustanowionych przez
wojewodę i organy niezespolonej
administracji rządowej
(Dz. Nr 222, poz. 1754)
§ 1
Rozporządzenie określa tryb kontroli
zgodności aktów prawa miejscowego
ustanowionych przez wojewodę i organy
niezespolonej administracji rządowej z:
1) przepisami powszechnie
obowiązującymi;
2) polityką Rady Ministrów;
3) zasadami rzetelności i gospodarności.
§ 2
1. Wojewoda przekazuje wydany akt prawa
miejscowego, wraz z uzasadnieniem,
niezwłocznie po jego podpisaniu ministrowi
właściwemu do spraw administracji
publicznej
za pośrednictwem właściwego
rzeczowo ministra, a gdy akt ten reguluje
sprawy należące do właściwości dwóch lub
więcej ministrów - za pośrednictwem
wszystkich właściwych rzeczowo ministrów.
1. Akty prawa miejscowego są stanowione przez
wojewodę
i
organy administracji niezespolonej
na
podstawie przepisów upoważniających
zamieszczonych w ustawie dotyczącej administracji
rządowej w województwie albo w innych ustawach.
2. Akty prawa miejscowego są stanowione przez
sejmik
województwa, radę lub zarząd powiatu oraz radę lub
zarząd gminy
na podstawie przepisów
upoważniających zamieszczonych w ustawach
dotyczących odpowiednich samorządów
terytorialnych albo w innych ustawach.
Do aktów prawa miejscowego
stosuje się
odpowiednio
zasady wyrażone w dziale VI, z
wyjątkiem § 141, w dziale V, z wyjątkiem §
132, w dziale II oraz w dziale I rozdziały 2-7, a
do przepisów porządkowych - również w
dziale I rozdział 9, chyba że odrębne przepisy
stanowią inaczej.
• Dział VI - Projekty aktów
normatywnych o charakterze
wewnętrznym (uchwał i
zarządzeń)
• Dział V - Projekt aktu
wykonawczego (rozporządzenia)
BUDOWA
AKTU PRAWA MIEJSCOWEGO
• OZNACZENIE RODZAJU AKTU
• NAZWA ORGANU WYDAJĄCEGO AKT
• DATA AKTU
• PRZEDMIOT AKTU
• PODSTAWA PRAWNA WYDANIA AKTU
• TEKST AKTU PRAWA MIEJSCOWEGO
SYSTEMATYKA
AKTU PRAWA MIEJSCOWEGO
§
ust.
pkt
litera
tiret (-)
§ 125. W przepisach ogólnych rozporządzenia
(odpowiednio aktu prawa miejscowego)
:
1) określa się jego przedmiot, w
szczególności wtedy, gdy tytuł
rozporządzenia jest zwięzły i nie zawiera
szczegółowej informacji o wszystkich
sprawach regulowanych w rozporządzeniu,
(…)
2) zamieszcza się postanowienia o
stosowanych w rozporządzeniu definicjach
i skrótach.
§ 130. 1. Na oryginalnym egzemplarzu
rozporządzenia
(aktu prawa miejscowego)
zamieszcza się podpis organu wydającego
to rozporządzenie.
§ 131. 1. Do projektu rozporządzenia
(aktu
prawa miescowego)
dołącza się
uzasadnienie.
ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 22 grudnia 1999 r.
w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów
gmin i związków międzygminnych
(Dz. U. Nr 112, poz. 1319 z późn. zm.)
2. Protokoły sesji rady gminy,
posiedzeń komisji, a także akty tych
organów (uchwały, postanowienia,
opinie itp.)
sporządza się i
ewidencjonuje według zasad
ustalonych przez radę gminy
.
ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 18 grudnia 1998 r.
w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów
powiatu
(Dz. U. Nr 160, poz. 1074 z późn. zm.)
2. Protokoły sesji rady powiatu,
posiedzeń komisji, posiedzeń
zarządu, a także akty tych organów
(uchwały, postanowienia, opinie
itp.)
sporządza się i ewidencjonuje
według zasad ustalonych przez radę
powiatu
.
ROZPORZĄDZENIE
PREZESA RADY MINISTRÓW
z dnia 18 grudnia 1998 r.
w sprawie instrukcji kancelaryjnej dla organów
samorządu województwa
(Dz. U. Nr 160, poz. 1073 z późn. zm.)
Załącznik do obwieszczenia
Sejmiku Województwa Lubelskiego
z dnia 3 października 2005 r.
STATUT
WOJEWÓDZTWA LUBELSKIEGO
Przepisy ogólne
§ 1.
Niniejszy statut reguluje ustrój Województwa
Lubelskiego, jako jednostki samorządu
terytorialnego.
§ 28.
Sprawy rozpatrywane na sesjach sejmik rozstrzyga podejmując uchwały
,
które są odrębnymi dokumentami, z wyjątkiem uchwał o charakterze
proceduralnym odnotowywanych w protokóle z sesji.
§ 29.
Uchwały sejmiku
zapadają zwykłą większością głosów
, w obecności
co najmniej połowy ustawowego składu sejmiku, w głosowaniu jawnym
lub jawnym imiennym, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
§ 30.
Inicjatywa uchwałodawcza
przysługuje przewodniczącemu, zarządowi,
komisjom sejmiku, klubom radnych oraz grupie co najmniej trzech
radnych, chyba że przepisy ustawy stanowią inaczej.
ZAOPINIOWANIE
KONSULTACJE
UZGODNIENIE
ZAOPINIOWANIE
wyrażenie przez
podmiot opiniujący
poglądu w kwestii
zasadności i
prawidłowości
przewidzianego w
projekcie rozstrzygnięcia
(charakter niewiążący)
USTAWA z dnia 27 marca 2003 r.
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Dz. U. 2003, Nr 80, poz. 717 ze zm.)
Art. 17
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta po podjęciu
przez radę gminy uchwały o przystąpieniu do
sporządzania planu miejscowego kolejno:
6)
uzyskuje opinie o projekcie planu
:
a) gminnej lub innej właściwej, w rozumieniu art. 8,
komisji urbanistyczno-architektonicznej,
b) wójtów, burmistrzów gmin albo prezydentów
miast, graniczących z obszarem objętym planem,
w zakresie rozmieszczenia inwestycji celu
publicznego o znaczeniu lokalnym;
USTAWA
z dnia 14 grudnia 1995 r. o izbach rolniczych
(t.j. Dz. U. 2002, Nr 101, poz. 927 z późn. zm.)
Art. 5a
1. Organy administracji rządowej w
województwie oraz organy samorządu
terytorialnego
zasięgają opinii właściwej
miejscowo izby o projektach aktów prawa
miejscowego
dotyczących rolnictwa,
rozwoju wsi i rynków rolnych, z
wyjątkiem przepisów porządkowych.
UZGODNIENIE
podjęcie aktu woli
podmiotu
uzgadniającego, na
treść zawartą w
projekcie uchwały
(charakter wiążący)
Art. 17 USTAWA z dnia 27 marca 2003 r.
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.
Dz. U. 2003, Nr 80, poz. 717 ze zm.)
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta po podjęciu przez
radę gminy uchwały o przystąpieniu do sporządzania planu
miejscowego kolejno:
7)
uzgadnia projekt planu z:
a) wojewodą, zarządem województwa, zarządem powiatu w
zakresie odpowiednich zadań rządowych i
samorządowych,
b) właściwym wojewódzkim konserwatorem zabytków,
c) organami właściwymi do uzgadniania projektu planu na
podstawie przepisów odrębnych,
d) właściwym zarządcą drogi, jeżeli sposób
zagospodarowania gruntów przyległych do pasa
drogowego lub zmiana tego sposobu mogą mieć wpływ na
ruch drogowy lub samą drogę,
USTAWA z dnia 23 stycznia 2009 r.
o wojewodzie i administracji rządowej w województwie
(Dz. U. Nr 31, poz. 206)
Art. 59.
2. Organy niezespolonej administracji
rządowej działające w województwie są
obowiązane do
uzgadniania
z wojewodą
projektów aktów prawa miejscowego
stanowionych przez te organy na
podstawie odrębnych przepisów.
KONSULTACJE
wyrażenie przez
właściwe
podmioty poglądu
w sprawie
podjęcia aktu
danej treści
Art. 5
1. Gmina może tworzyć jednostki
pomocnicze: sołectwa oraz dzielnice,
osiedla i inne. Jednostką pomocniczą
może być również położone na terenie
gminy miasto.
2.
Jednostkę pomocniczą tworzy rada
gminy, w drodze uchwały, po
przeprowadzeniu konsultacji z
mieszkańcami
lub z ich inicjatywy.
uprawnienie określonych
podmiotów do
przekładania organowi
stanowiącemu propozycji
normatywnego
uregulowania
określonych materii w
postaci projektów tych
aktów
2. Do zadań
wójta
należy
w szczególności:
1)
przygotowywanie
projektów uchwał rady
gminy
,
1.
Zarząd powiatu
wykonuje uchwały
rady powiatu i zadania powiatu
określone przepisami prawa.
2. Do zadań zarządu powiatu należy w
szczególności:
1)
przygotowywanie projektów
uchwał rady
1. Zarząd województwa wykonuje zadania
należące do samorządu województwa,
niezastrzeżone na rzecz sejmiku
województwa i wojewódzkich
samorządowych jednostek organizacyjnych
.
2. Do zadań
zarządu województwa
należy w
szczególności:
3)
przygotowywanie projektu i
wykonywanie budżetu województwa
,
4)
przygotowywanie projektów
strategii
rozwoju województwa, planu
zagospodarowania przestrzennego i
regionalnych programów operacyjnych oraz
ich wykonywanie,
• obowiązek
sporządzenia i
przedłożenia
projektu uchwały
INICJATYWA
UCHWAŁODAWCZA
• inspiruje
podjęcie uchwały
w danej materii
WNIOSEK O
PODJĘCIE
UCHWAŁY
ART. 17 U.P.Z.P.
Wójt, burmistrz albo prezydent miasta
po
podjęciu przez radę gminy uchwały o
przystąpieniu do sporządzania
planu
miejscowego kolejno:
14)
przedstawia radzie gminy projekt planu
miejscowego wraz z listą
nieuwzględnionych uwag
, o których mowa
w pkt 11.
Przez podmiot
odpowiedzialny za
przygotowanie
materiałów na sesję
Sekretarz gminy
Biuro rady
Wydział
organizacyjno-
prawny
Bezpośrednio na
sesji
Wnioskodawca
Przewodniczący
obrad
POSTĘPOWANIE
Z PROJEKTEM NA SESJI
• ZWOŁANIE SESJI
• PRZYGOTOWANIE SESJI
• ZASADA JAWNOŚCI SESJI
• PROCEDURA SESYJNA
Art. 20 u.s.g.
1. Rada gminy obraduje na
sesjach
zwoływanych przez przewodniczącego w
miarę potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz
na kwartał. Do zawiadomienia o zwołaniu
sesji dołącza się porządek obrad wraz z
projektami uchwał.
Art. 15 u.s.p.
1. Rada powiatu obraduje na
sesjach
zwoływanych przez
przewodniczącego rady powiatu w
miarę potrzeby, nie rzadziej jednak
niż raz na kwartał. Do zawiadomienia
o zwołaniu sesji dołącza się porządek
obrad wraz z projektami uchwał.
Art. 21 u.s.w.
1. Sejmik województwa obraduje na
sesjach
zwoływanych przez
przewodniczącego sejmiku w miarę
potrzeby, nie rzadziej jednak niż raz na
kwartał. Do zawiadomienia o zwołaniu
sesji dołącza się porządek obrad wraz z
projektami uchwał.
Art. 20 u.s.g.
5.
Na wniosek wójta
przewodniczący
rady gminy jest
obowiązany
wprowadzić do porządku obrad
najbliższej sesji rady gminy projekt
uchwały, jeżeli wpłynął on do rady
gminy co najmniej 7 dni przed dniem
rozpoczęcia sesji rady.
Art. 20 u.s.g.
3. Na wniosek wójta lub co najmniej 1/4
ustawowego składu rady gminy
przewodniczący obowiązany jest zwołać
sesję na dzień przypadający w ciągu 7 dni
od dnia złożenia wniosku. Wniosek o
zwołanie sesji powinien spełniać wymogi
określone w ust. 1 w zdaniu drugim.
PRZYGOTOWANIE SESJI
• Projekt
porządku
obrad
• Zawiadamia
o
terminie sesji
(3 - 14 dni
przed sesją)
PRZEWODNICZĄCY
RADY
ZASADA JAWNOŚCI SESJI
Art. 11b u.s.g.
1.
Działalność organów gminy jest jawn
a.
Ograniczenia jawności mogą wynikać wyłącznie z
ustaw.
2. Jawność działania organów gminy obejmuje w
szczególności
prawo obywateli do uzyskiwania
informacji, wstępu na sesje rady gminy i
posiedzenia jej komisji
, a także
dostępu do
dokumentów
wynikających z wykonywania zadań
publicznych, w tym protokołów posiedzeń
organów gminy i komisji rady gminy.
ART. 19 u.s.g.
2. Zadaniem przewodniczącego jest
wyłącznie
organizowanie pracy rady
oraz
prowadzenie obrad rady
. Przewodniczący
może wyznaczyć do wykonywania swoich
zadań wiceprzewodniczącego. W przypadku
nieobecności przewodniczącego i
niewyznaczenia wiceprzewodniczącego,
zadania przewodniczącego wykonuje
wiceprzewodniczący najstarszy wiekiem.
PROCEDURA SESYJNA
OTWARCIE SESJI PREZ
PRZEWODNICZĄCEGO
SPRAWDZENIE KWORUM
PRZYJĘCIE PORZĄDKU OBRAD
PREZENTACJA PROJEKTÓW
DYSKUSJA
PROCEDURA SESYJNA
WYSTĄPIENIE PROJEKTODAWCY
(autopoprawki)
WNIOSKI FORMALNE (np. sprawdzenie
kworum, zarządzenie tajnego głosowania)
MOŻLIWOŚĆ ZWROTU LUB
ODESŁANIA PROJEKTU
GŁOSOWANIE
PORZĄDEK GŁOSOWANIA
• GŁOSOWANIE POPRAWEK
• GŁOSOWANIE NAD PROJEKTEM UCHWAŁY
• możliwość odroczenia głosowania do czasu zbadania
zgodności uchwały z prawem lub stwierdzenia braku
sprzeczności pomiędzy poszczególnymi postanowieniami
PODJĘCIE UCHWAŁY
KWORUM i WYMAGANA WIĘKSZOŚĆ
Art. 14 u.s.g.
Uchwały rady gminy zapadają
zwykłą
większością głosów
w obecności
co
najmniej połowy ustawowego składu
rady
, w głosowaniu
jawnym
, chyba że
ustawa stanowi inaczej.
Art. 24 u.s.g.
Radny jest obowiązany brać
udział w pracach rady gminy i jej
komisji oraz innych instytucji
samorządowych, do których
został wybrany lub desygnowany.
PODPISANIE UCHWAŁY
• Podpis
przewodniczącego rady
powiatu
U.S.P.
• Podpis
przewodniczącego
sejmiku województwa
U.S.W.
USTAWA z dnia 20 lipca 2000 r.
o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych
innych aktów prawnych
(t.j. Dz. U. 2007, Nr 68, poz. 449)
Art. 15
1. Podstawą do ogłoszenia aktów
normatywnych i innych aktów prawnych
jest ich
oryginał podpisany przez
upoważniony do wydania tego aktu organ
,
a w przypadku orzeczenia sądu lub
Trybunału Konstytucyjnego - odpis
orzeczenia.
USTAWA z dnia 20 lipca 2000 r.
o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych
innych aktów prawnych
(t.j. Dz. U. 2007, Nr 68, poz. 449)
Art. 15
2. Na oryginale obok podpisu organu umieszcza się
pieczęć urzędową
.
Art. 28
1. Starostwo powiatowe gromadzi i udostępnia
zbiór aktów prawa miejscowego ustanowionych
przez powiat
.
2. Urząd gminy prowadzi
zbiór przepisów gminnych
dostępny do powszechnego wglądu w jego
siedzibie.