AstroJaWil

– „Budujemy nowy dom”.

HORYZNONT - podstawy

Każdy, kto zainstalował sobie

AstroJaWil

a, ma szansę poświęcając troszkę czasu,

tak ustawić program, aby czuł się w nim jak u siebie w domu. I to prawie
dosłownie. Tę niespotykaną możliwość w innych programach tego typu, posiada
funkcja HORYZONT. Ta funkcja przedstawia niebo widoczne z wybranego miejsca,
tak jak widać, czyli widnokrąg jest linią poziomą.
Gdziekolwiek stoimy na lądzie, tam prawie zawsze jest coś, co przesłania nam
widok nieba. Jedynie na morzu mamy dostęp do całego widnokręgu. Jednak na
lądzie niebo przesłaniają nam domy, góry, drzewa i inne przeszkody terenowe.

Kiedy staniemy na pustkowiu i spojrzymy przed siebie, to pole naszego widzenia
obejmuje prawie 180 stopni i właśnie w Horyzoncie zakres widocznego nieba
obejmuje też ok. 180 stopni. Tak jak w rzeczywistości, także w programie możemy
się obracać, aby zobaczyć co się dzieje za nami. Do obracania służą m.in. przyciski
[>] i [<] i „róża wiatrów” : N S W E. W Horyzoncie możemy powiększać niebo
widoczne przy samym widnokręgu, ale nie mamy możliwości podnosić głowy.

W Horyzoncie mamy zdefiniowanych 20 krajobrazów. Jeśli obserwujemy niebo
z konkretnego miejsca, np. z okna budynku, to wszystkie elementy krajobrazu,
czyli domy, góry i drzewa są nieruchome względem nas. I tę właściwość
wykorzystuje program. Te przeszkody dla obserwatora posiadają zawsze te same
współrzędne horyzontalne : azymut i wysokość. Gwiazdy poruszają się po
nieboskłonie, a przeszkoda stoi i zasłania nam widok cały czas będąc w tym
samym miejscu. Jeśli w programie zdefiniujemy nasze przeszkody, to stwierdzimy
jak łatwo wtedy rozpoznać na niebie, co gdzie świeci.

Co zrobić, aby mieć swój krajobraz w

AstroJaWil

u. Wbrew pozorom, nie jest to

wcale takie trudne. Można do tego zaprząc sam program, ale na początku trzeba
wykonać robotę obserwacyjną. Powinno to sprawić każdemu frajdę wykonać tę
obserwację.
Zabieramy się do roboty.

1.

Wykonujemy szkic wszystkich przeszkód terenowych w miarę możliwości
w skali, ale nie jest to konieczne. Można zamiast szkicu wykonać serię zdjęć
obejmującą obszar widoczności z danego miejsca. Na przykładzie widoku
z mojego okna pokażę jak to wykonać. Poniżej szkic budynku, który mi
zasłania widok.

Moje okno domowe w Warszawie

2.

Po narysowaniu oznaczamy charakterystyczne punkty widoczne na tym
szkicu – są to krawędzie pionowe i poziome budynków, krawędź pionowa
pnia drzewa, latarni itp. – oznaczamy azymuty domów np. A1, A2, A3 …,
a azymuty drzew AD1, AD2, … itd. Analogicznie zaznaczamy wysokości
domów i drzew W1, W2, WD1, WD2 ….

3.

Następnie czekamy na pogodny dzień lub noc. Na kartce w zeszycie,
(najlepiej w dzienniku obserwacyjnym) zapisujemy kiedy Słońce, Księżyc,
planeta, czy znana gwiazda znajdzie się dokładnie, nad którąś pionową
krawędzią, czy drzewem, bądź znajdzie się dokładnie na wysokości drzewa
czy budynku. Zapisujemy dokładnie czas i datę. Co do czasu podajemy czy
był to czas letni, czy zimowy, aby po wielu latach mieć frajdę i zobaczyć jak
to kiedyś był widoczny Księżyc czy Słońce. Ok. 30 lat temu prowadziłem
swój dziennik obserwacyjny bardzo starannie przez kilkanaście lat i nie
przypuszczałem, że tamte moje pierwsze obserwacje będą mi służyły do
testowania programu. W 1979 roku jeszcze nie miałem pojęcia co to
komputer ☺. Poniżej kilka cytatów z mojej „

Księgi Gwiazd Janusza

”

i odtworzone SCREENy z programu AstroJaWil.

2 IX 1979 roku obserwowałem jak Słońce wychodzi zza krawędzi poziomej
budynku na vis a vis. Zanotowałem godzinę. Po wyliczeniach na kalkulatorze
wyszło mi, że wysokość budynku ma 17 stopni.

Teraz w programie nie trzeba już kalkulatora – na ekranie od razu widać wysokość
17 stopni.

Tydzień po tamtej obserwacji widziałem, jak Księżyc był blisko Aldebarana.
Zapisałem to w Kronice i teraz mogłem sobie to odtworzyć.

Do określenia azymutu krawędzi pionowej trzeba poczekać, aż jakieś ciało
niebieskie znajdzie się dokładnie nad tą krawędzią. Koniecznie trzeba zapisać datę
i czas. Wówczas po ustawieniu tej sytuacji w komputerze, jak klikniemy myszką
w to ciało (tutaj Procjon), to program wyliczy jego wysokość i azymut. Nas
interesuje tylko azymut, który tutaj wynosi -79 stopni.

Analogicznie postępujemy z azymutami i wysokościami drzew, latarń, itp.

Teraz krótkie omówienie azymutów w

AstroJaWil

u.

Azymuty w programie liczymy od południa i tak kierunek południowy S ma
azymut = 0 (zero). Kierunek na wschód E ma azymut = -90 stopni, azymut
zachodu W = +90 stopni no i północ N = 180 = -180 stopni.

Na prośbę innych użytkowników programu wprowadziłem możliwość wyświetlania
azymutów w geograficznej odmianie (azymut liczony od północy przez wschód
południe i zachód od 0 do 360 stopni). Jednak do ustawiania położenia przeszkód
terenowych używajcie wyłącznie azymutów liczonych od południa, czyli musi
być odznaczony kwadracik na dole ekranu:

Tak ma być.

4.

Zabieramy się za wprowadzanie naszych przeszkód terenowych do
programu. W Horyzoncie wybieramy dla siebie krajobraz nr 4. Akurat tylko
ten jest pusty i wolny ☺

5.

Klikamy teraz na przycisk „Edycja krajobrazu nr 4”.

W prawym górnym rogu zamiast „okno w pracy” wpisujemy własną nazwę
krajobrazu.
Wprowadzamy pierwszy dom. Z obliczeń wyszło, że lewy azymut domu wynosi
Azy = -105 stopni, a prawy Azy = -79 stopni. Wysokość domu Wys = +17 stopni.

Po wyjściu z edycji, od razu zobaczymy nasz pierwszy dom, kiedy obrócimy się
w kierunku wschodnim.

Wprowadzamy teraz drzewo, którego azymut wynosi -62 stopnie. Pień ma
wysokość 5 stopni, całkowita wysokość drzewa = 28 stopni, a szerokość korony
drzewa 12 stopni. Jak to wszystko wyznaczyć? Tak samo według gwiazd.

I już widać nasze drzewo.

Tak postępujemy ze wszystkimi elementami krajobrazu, a te następne możemy
zobaczyć zaznaczając kwadracik :

Jeśli kwadracik ten będzie zaznaczony to pojawi się wybór nowych przeszkód
terenowych. Klikając na

INFORMACJA

przeczytacie jak dobrać kolory domów

wiejskich, latarń i okien.

Na tej drugiej stronie elementów krajobrazu można zamontować okna w naszym
budynku. Oto jak należy je wstawić.

Wskazujemy myszą lewy górny narożnik okna, gdzie chcemy je wstawić. Klikamy
lewym przyciskiem myszy i w lewym dolnym rogu obrazka czytamy azymut i
wysokość tego punktu. Azy = -103, a Wys = 14 stopni. Zapisujemy wynik.
Następnie ustawiamy mysz w prawym dolnym rogu okna, klikamy i odczytujemy
nowy wynik. Azy = -98, a Wys = 10.

Przyjmujemy, ze nasze okno ma wielkość 5 stopni (103-98), zatem wpisujemy
w edycji krajobrazu azymut i wysokość lewego-górnego wierzchołka okna,
czyli Azy=-103 i Wys = +13 stopni. Rozmiar okna ustawiamy na 5 stopni. Kolor
okna przyjmujemy zgodnie z wykazem kolorów w INFORMACJI na 1 czyli światło
żarowe.

Jak tak ustawimy, to nasz budynek wygląda następująco :

A teraz dodamy jeszcze tą samą metodą kolejne dwa okna na piętrze, oraz dwa na
parterze.

Musiałem zwęzić budynek o jeden stopień, aby ładniej wyglądał i teraz z oknami
prezentuje się tak:

Teraz dorabiamy gzyms na dachu. Czyli dodajemy na budynku prostokąt
o wysokości 1 stopnia i wystający po dwa stopnie z obu stron.

Tworzymy ten gzyms z „Domu” tak jak widać powyżej. Azymuty mają wielkości
różniące się o 2 stopnie, a wysokość tego szarego prostokąta zaczyna się na 17
stopniu od horyzontu do 18 stopni, czyli ma „grubość” 1 stopień. Tak to widać :

Na pierwszy rzut oka widać, że dom nie ma drzwi. Ponieważ drzwi są drewniane,
wiec do ich wykonania wykorzystujemy jedno drzewo liściaste.

Powyżej zaznaczone jest drzewo przerobione na drzwi. Azymut oznacza środek
pnia (drzwi). Do tego szerokość drzwi robimy na 5 stopni i zaznaczamy szerokość
pnia na 5 stopni. Robimy je na wysokość 7 stopni. Zeszło nam się z tymi robotami
i w międzyczasie spadł śnieg ☺ i tak to teraz wygląda :

Sąsiad z góry zasadził choinkę pod domem, aby mieć żywą, ładną na święta

Bożego Narodzenia. Tylko powiesi się bombki i będą święta.

Po wstawieniu tej choinki przeszło takie ocieplenie, że znowu śnieg zniknął.

Zapanowała „odwilż” w Horyzoncie.

Kiedy już można było się cieszyć ładnym domem i pięknym niebem, to drogowcy

postawili akurat w pobliżu domu latarnię, która zaświetla niebo na wiele stopni.

Rozmiar zaświetlenia trzeba sobie samemu dobrać. Kolor 2 to rtęciówka, a azymut
i wysokość to już mam nadzieję, że jest opanowane.

Latarnia ciągle świeci, więc sąsiad chcąc obserwować niebo z domu, wybudował
sobie obok chałupę z dachem dwuspadowym. Aby było taniej zrobił ją z drewna

z dachem pokrytym strzechą - kod 12 koloru. Podaje się azymut lewej krawędzi
domu, szerokość domu i całkowitą wysokość z dachem włącznie – w stopniach.
Kolor jest opisany w

INFORMACJACH

.

Z drzwiami i oknem sąsiad szybko się uwinął.

Ale właściciel kortów tenisowych po sąsiedzku przykrył je na zimę balonem.
Wykorzystujemy do tego GÓRĘ.

I tak to wygląda teraz :

Kiedy sąsiad był już tak załamany, że coraz gorzej widzi niebo, to przechodzący
obok Stefan śeromski pomyślał chwilkę i podrzucił mu pomysł, aby zrobić zwarcie,
aby wystąpiła „awaria trafo”.

Od razu lepiej było widać, bo zgasły światła w oknach i latarnia przestała świecić.

Kiedy tak śeromski rozmawiał z sąsiadem, ten zadzwonił do KRZYŚKA o poradę co
można jeszcze zrobić, a by lepiej było widać. A wtedy KRZYSIEK mu powiedział :
„

A może zrobimy SZKLANE DOMY?”

.

„

Super pomysł !!

” - odrzekł śeromski, po czym wpadł na pomysł napisania pewnej

powieści, a sąsiadowi poradził, aby zaznaczył w AstroJaWilu „zarysy”.

Wtedy domy i balon (góry) prześwitywały i gwiazdy były przez nie widoczne.

Kiedy tak myśleli jeszcze, co tu można poprawić, to sąsiad wpadł na świetny
pomysł. Pobiegł do domu po piłę i ściął wszystkie drzewa. Trochę mu to zajęło, aż
Słońce wzeszło.

Kiedy sąsiad wrócił do S. śeromskiego to ten spytał go:
„

Czemu prócz drzew wyrąbałeś drzwi do domu?”

A on mu na to:
„

Bo drzwi były z pnia drzewa

”

W tym momencie sąsiad rozpłakał się, że tyle wykonał działań, a tu zaczął się
dzień i gwiazd nie może oglądać, bo jest za widno.
Na to śeromski obdarzony wielką fantazją spytał:
„

A gdyby tak wyssać całą atmosferę ziemską, to co by było?

”.

Sąsiad na to
„

Super, tylko jak to zrobić?”.

Wtem dobiegł ich głos zewsząd :
„

Włączcie

CZARNE

NIEBO” i … stała się ciemność w dzień.

Teraz już w AstroJaWilu można oglądać gwiazdy w dzień i nocy, a sąsiad … ciągle
niezadowolony i skarży się, że słabo widzi. Na to śeromski podał mu lornetkę
i ustawił powiększenie na 2 x i usłyszał okrzyk radości sąsiada „SUPER !!!”.

I na tym koniec instrukcji jak ustawiać elementy krajobrazu w Horyzoncie.

Podstawowe informacje jak zacząć tworzyć swój krajobraz już macie.

Pozostałe informacje są w programie pod przyciskiem INFO w Horyzoncie
i na stronie głównej – przycisk POMOC.


Czekam na Wasze krajobrazy ☺