瞬
瞬
诲
诲
瞲 瞲
˥ ˥ ˥ ″
Politechnika Śląska
Katedra Podstaw Konstrukcji Maszyn
Zapis Konstrukcji
Instrukcja do zajęć projektowych
Autodesk Inventor
Tworzenie połączeń gwintowych
dr inż. Adam Cholewa
Gliwice 2008
1 Modelowanie połączeń gwintowych
Modelowanie połączeń gwintowych odbywa się w modelu zespołu typu Złożenie. W
Panelu zespołu dostępne jest narzędzie o nazwie Połączenie gwintowe służące do
uruchomienia kreatora połączeń gwintowych (Rys. 1).
Elementy łączone za pomocą połączenia śrubowego można przygotować bezpośrednio
z modelu zespołu typu Złożenie (Rys. 2 [N]) lub wstawić do niego istniejące już elementy
(Rys. 2 [P]).
2 Przygotowanie łączonych elementów
Przed przystąpieniem do generowania połączenia gwintowego należy przygotować
łączone elementy. W tym celu można przygotować elementy przedstawione na Rys. 3 i
Rys. 5.
Rys. 2. Panel zespołu
Rys. 1. Panel zespołu z narzędziem Połączenie gwintowe
Po wyjściu ze szkicownika element z Rys. 3 wyciągamy na długość 200 mm. W efekcie
otrzymujemy bryłę o postaci jak na Rys. 4.
Drugi element będzie płaską płytą o postaci szkicu jak na Rys. 5.
Rys. 4. Postać 3D elementu nr 1
Rys. 3. Szkic elementu nr 1
Po wyjściu ze szkicownika element z Rys. 5 wyciągamy na wysokość 60 mm. W efekcie
otrzymujemy bryłę o postaci jak na Rys. 6.
Rys. 6. Postać 3D elementu nr 2
Rys. 5. Szkic elementu nr 2
Mając przygotowane obydwie bryły zestawiamy je razem tak, aby w efekcie otrzymać
model o postaci jak na Rys. 7.
Tak przygotowane elementy można połączyć przy użyciu połączenia gwintowego. Do
tego celu należy użyć narzędzia Połączenie gwintowe. Po aktywowaniu narzędzia
pojawia się okno dialogowe jak na Rys. 8.
Połączenie gwintowe można zdefiniować na kilka sposobów i umieścić je przy gotowym
otworze, liniowo (przy okazji definiowania połączenia w ten sposób automatycznie
generowany jest otwór), koncentrycznie oraz w punkcie (Rys. 9).
Rys. 8. Okno dialogowe narzędzia Połączenie gwintowe
Rys. 7. Złożenie elementu nr 1 i elementu nr 2
Z uwagi na to, że nie zdefiniowano wcześniej otworu połączenie zostanie umieszczone
Liniowo. Aby zdefiniować połączenie należy wskazać płaszczyznę początkową,
krawędzie względem których zostanie zorientowany otwór połączenia gwintowego oraz
Zakończenie (płaszczyznę, do której zdefiniowane zostanie połączenie). Jako rodzaj
gwintu należy wybrać ISO Profil metryczny i średnicę 20 mm (Rys. 10).
Zdefiniowanie krawędzi, względem których zorientowany jest otwór powoduje, że na
modelu widoczne są wymiary określające odległość osi otworu połączenia gwintowego
od wybranych krawędzi. Wymiary te można poddać edycji. Należy je edytować i ustawić
wartość obydwu wymiarów równą 80 mm (Rys. 11).
Rys. 10. Parametry połączenia gwintowego
Rys. 9. Opcje umieszczenia połączenia gwintowego
Po zdefiniowaniu otworu można przystąpić do zdefiniowania elementu łączącego. W tym
celu po prawej stronie okna dialogowego należy wybrać (kliknąć) opcję Kliknij aby dodać
łącznik. Po wybraniu tej opcji Inventor łączy się z biblioteką Content Center (ten proces
może potrwać kilkadziesiąt sekund). Po poprawnym połączeniu wyświetlana jest lista
dostępnych łączników (Rys. 12).
Z listy wybieramy śrubę z łbem sześciokątnym wg PN-85/M-82105 klasa A (Rys. 13).
Rys. 12. Wykaz dostępnych elementów łączących
Rys. 11. Położenie otworu połączenia gwintowego
Następnie dodajemy elementy połączenia na jego końcu (podkładka oraz nakrętka). W
tym celu ponownie wybieramy opcję Kliknij, aby dodać łącznik. Wybieramy podkładkę
sprężystą wg PN-77/M-82144 oraz nakrętkę wg PN-86/M-82144 (Rys. 14).
W ten sposób połączenie gwintowe zostało zdefiniowane (Rys. 15).
Rys. 14. Okno dialogowe połączenia gwintowego
Rys. 13. Okno dialogowe połączenia gwintowego
3 Szyk (kołowy/prostokątny)
W przypadku połączenia gwintowego istnieje możliwość powielenia elementów
składających się na to połączenie zgodnie z tzw. szykiem prostokątnym lub kołowym
(zależnie od potrzeb).
W celu zobrazowania sposobu realizacji tego procesu należy przygotować dwa
elementy, których rysunki wykonawcze pokazano na Rys. 16 i Rys. 17.
Rys. 16. Rysunek wykonawczy pierwszego elementu
Rys. 15. Model 3D zdefiniowanego połączenia gwintowego
Tak przygotowane elementy należy ze sobą złożyć w taki sposób, aby powstało złożenie
o postaci jak na Rys. 18.
Kolejny krok polega na zdefiniowaniu połączenia gwintowego. Należy je zdefiniować
jako liniowe wskazując jako powierzchnię początkową górną powierzchnię elementu z
Rys. 17 a jako końcową powierzchnię dolną elementu z Rys. 16. Połączenie
lokalizujemy w odległości 10 mm od krawędzi górnego elementu (Rys. 19). Wartość
średnicy ustawiamy równą 5 mm.
Rys. 18. Złożenie przygotowanych elementów
Rys. 17. Rysunek wykonawczy drugiego elementu
Następnie definiujemy połączenie gwintowe w oparciu o śrubę wg PN-85/M-82101,
podkładkę wg PN-78/M-82007 oraz nakrętkę wg PN-86/M-82144. W efekcie złożenie
będzie miało postać jak na Rys. 20.
Kolejnym krokiem będzie powielenie przygotowanego połączenie gwintowego i
rozmieszczenie go wg szyku kołowego. W tym celu w Panelu zespołu należy wybrać
opcję Szyk komponentówJ (Rys. 21).
Rys. 20. Postać złożenia z jedną śrubą
Rys. 19. Lokalizacja położenia połączenia gwintowego
Pojawi się okno dialogowe jak na Rys. 22. W pierwszej kolejności należy wybrać
powielany komponent. Wskazujemy myszą połączenie gwintowe na modelu.
Przechodzimy do ostatniej zakładki okna dialogowego szyku komponentów. Ostatnia
zakładka pozwala zdefiniować szyk kołowy w oparciu o wybrany komponent.
Aby zdefiniować szyk musimy wskazać kierunek osi obrotu. Wskazujemy oś jak na
Rys. 24.
Rys. 23. Szyk komponentów
Rys. 22. Szyk komponentów
Rys. 21. Szyk komponentów
Po wybraniu osi połączenie gwintowe jest automatycznie kopiowane. Można zmienić
liczbę elementów szyku lub pozostawić domyślną wartość 4 elementy. Po zatwierdzeniu
OK. szyk kołowy zostaje zdefiniowany (Rys. 25).
Rys. 24. Rozmieszczenie połączenia gwintowego wg szyku kołowego
Rys. 24. Oś szyku kołowego