1

Katolicki Uniwersytet Lubelski

Controlling operacyjny

i planowanie finansowe

Wykład

Grzegorz Socha

Lublin, 2008 rok

Cel wykładu

•

zapoznanie uczestników z zagadnieniami
związanymi z controllingiem oraz
planowaniem finansowym

•

zdobycie podstawowej wiedzy dotyczącej
controllingu operacyjnego

•

zdobycie wiedzy dotyczącej budowy
planów biznesu, w tym planów
finansowych

Plan wykładu

Controlling operacyjny



Wprowadzenie



Analiza wartości dodanej

Biznes plan



Wprowadzenie



Struktura biznes planu



Deprecjacja i amortyzacja majątku



Planowanie



Analiza efektywności inwestycji

Controlling operacyjny

2

Controlling

definicja

system sterowania procesami
gospodarczymi w przedsiębiorstwie
polegający na ciągłym porównywaniu
aktualnych wyników z wynikami
planowanymi (budżetowanymi)
i podejmowaniu działań korygujących
celem likwidacji powstających odchyleń

bazuje na rachunkowości zarządczej

Rachunkowość zarządcza

definicja

element (następny etap rozwoju)
rachunkowości

system realizujący procesy identyfikacji,
pomiaru, grupowania, analizy,
interpretowania i komunikowania
informacji, wykorzystywanych przez
zarządzających do planowania, kontroli
i oceny działań w organizacji oraz do
zapewnienia właściwej odpowiedzialności
za jej zasoby

Controlling operacyjny

definicja

nastawiony jest na regulację
wewnętrznych procesów potrzebnych do
kontroli i sterowania zyskiem
przedsiębiorstwa w krótkim okresie

procesy te dotyczą bieżącej działalności
przedsiębiorstwa

Zadania controllingu operacyjnego

sterowanie wynikiem

planowanie płynności

kontrola rentowności

poprawa wykorzystania istniejących
zasobów

3

Controlling operacyjny

proces budżetowania

proces controllingu operacyjnego
realizowany jest w tzw. procesie
budżetowania

proces budżetowania polega na
przekształceniu najważniejszych
planów strategicznych w plany
operacyjne, które muszą być
odpowiednio dopasowane do części z
których składa się przedsiębiorstwo

Controlling operacyjny

a controlling strategiczny

jest nastawiony na zapewnienie informacji
niezbędnych do sterowania przebiegiem
procesów gospodarczych, które dotyczą
przede wszystkim teraźniejszej
działalności przedsiębiorstwa, wykonania
zadań oraz wykorzystania zasobów

controlling operacyjny i controlling
strategiczny składają się na jeden, ściśle
ze sobą powiązany i zintegrowany system

Controlling operacyjny

elementy składowe

system sprawozdawczości
wewnętrznej

kontrola budżetowa

planowanie operacyjne
(budżetowanie)

Planowanie operacyjne (budżetowanie)

uwzględnia pojedyncze zdarzenia lub
działania

uwzględnia małą liczbę zmiennych

uwzględnia osiągnięcie założonych celów i
wykonania zadań

uwzględnia bilansujący i odtwórczy
charakter czynności planistycznych

uwzględnia małą agregację informacji

uwzględnia krótki horyzont planowania

4

Controlling operacyjny

proces projektowania

1.

określenie czasu, zakresu i pola controllingu

2.

przygotowanie – cele i plany operacyjne

3.

wybór parametrów, mierników bazy planistycznej

4.

zabezpieczenia informacyjno-organizacyjne (zbiór danych,
ich selekcja, przetwarzanie i szybki przepływ informacji)

5.

określenie procedury ustalania odchyleń parametrów
sterujących

6.

ustalenie zasad i struktur procesu decyzyjnego

7.

weryfikacja funkcjonowania systemu

8.

podjęcie decyzji dotyczącej wdrożenia systemu

9.

określenie szczegółowego harmonogramu czasowego i
finansowego realizacji poszczególnych etapów
projektowania

Analiza wartości dodanej

Wartość dodana –

źród

ło zasobności przedsiębiorstwa, zysku

właściciela, dobrobytu pracujących i
zamożności państwa

Analiza wartości dodanej
szacowanie wartości dodanej

nadwyżka przychodów ze sprzedaży ponad
wszystko to, co przedsiębiorstwo zakupiło,
aby tę sprzedaż zrealizować (podejście
biznesowe)

)

(

Pz

Uo

Zmie

Ps

WD

zakupy

sprzedaż

WD

+

+

−

=

−

=

Analiza wartości dodanej
szacowanie wartości dodanej

suma wszystkich składników, na jakie
WD została podzielona (podejście
podziału WD – zrealizowana WD podlega
w przedsiębiorstwie podziałowi, zwanemu
podziałem pierwotnym), np.: zysk
właściciela, płace pracowników, podatki,
opłaty lokalne, amortyzacja

A

OL

P

Pp

ZW

WD

+

+

+

+

=

5

Wartość dodana a produkt narodowy
brutto

PNB (dochód narodowy) – suma wartości
dodanej zrealizowanej przez wszystkie
przedsiębiorstwa w kraju

na szczeblu państwa rachunek dochodu
narodowego jest w istocie
rachunkiem wartości dodanej dla całej
gospodarki.

podobny rachunek można prowadzić także
dla sektorów i branż gospodarki

Menedżerska analiza WD

wartość dodana przedsiębiorstwa zależy
od produktywności wszystkich
zasobów, jakimi przedsiębiorstwo
dysponuje oraz na wykorzystanie
których ma wpływ

analizując wartość dodaną ujmujemy ją
jako iloczyn wskaźników wykorzystania
(czy też wydajności gospodarczej)
zasobów, np.: majątku, kapitałów,
pracowników, itp.

Menedżerska analiza WD
majątek trwały MT

zwiększanie MT prowadzi do wzrostu WD,
jednakże pod warunkiem, że majątek ten
"pracuje", czyli przyczynia się do
wytworzenia nowej wartości dodanej –
jeśli nowy MT będzie wystarczająco
produktywny

MT

WD

MT

WD

∗

=

Menedżerska analiza WD
siła robocza – zasób „pracujący”

opłaca się zwiększać zatrudnienie,
jednakże pod warunkiem, że każdy
następny pracownik przyczynia się do
wytworzenia nowej WD, tj.: jeśli nowe
stanowisko pracy daje odpowiednio
produktywne zajęcie

LP

WD

LP

WD

∗

=

6

Menedżerska analiza WD
kapitał własny (całkowity)

kapitał sam nie "pracuje" – trzeba nim obracać, aby
podnosił WD realizowaną przez przedsiębiorstwo

Oznaczenia: KW – kapitał własny; Ps – przychód ze
sprzedaży; Ps/KW – wskaźnik produktywności kapitału
(mierzy szybkość obrotu kapitału); WD/Ps – wskaźnik
wartości dodanej (mierzy atrakcyjność rynkową –
konkurencyjność produktu)

Ps

WD

KW

Ps

KW

WD

∗

∗

=

Menedżerska analiza WD

bezpieczna analiza wartości dodanej musi uwzględniać co
najmniej trzy czynniki produktywności

Oznaczenia: LP – liczba pracowników; Ps/MT – wskaźnik
produktywności majątku trwałego (obrót majątkiem
trwałym); MT/LP – wskaźnik wyposażenia technicznego
pracy; WD/Ps – wskaźnik wartości dodanej (mierzy

atrakcyjność rynkową – konkurencyjność produktu)

Ps

WD

LP

MT

MT

Ps

LP

WD

*

∗

∗

=

Menedżerska analiza WD
uwagi

planując rozwój przedsiębiorstwa dla zwiększania
wartości dodanej należy przyjąć, że w pierwszym
rzędzie możliwości rozwoju wynikają z
atrakcyjności rynkowej produktów oraz
sprawności operacyjnej (obrót środkami
trwałymi)

jeżeli te dwa czynniki, które są driverami
biznesu w prawie każdej branży, utrzymują się
na konkurencyjnym poziomie, wówczas opłaca się
inwestować w siłę roboczą i jednocześnie powoli
wyposażać stanowiska pracy w środki
zwiększające produktywność

Przykład

Pewna firma logistyczna odnotowuje

wzrost konkurencji ze strony rywali

oferujących usługi lepszej jakości.

Plan strategiczny firmy przewiduje więc

zakup nowoczesnych środków transportu

oraz doposażenie obecnych w system

informatyczny bazujący na rozwiązaniach

GPS.

Celem ekonomicznym tego typu działań

jest podniesienie wartości dodanej

realizowanej przez firmę.

7

Przykład

Firma zatrudnia 100 pracowników oraz korzysta ze
środków trwa

łych o wartości 10 mln PLN. Roczny

przychód ze sprzedaży usług osiągnął wartość 54 mln

PLN, zaś koszty wynagrodzeń 3,5 mln PLN. Kapitał

całkowity przedsiębiorstwa wynosi 15,5 mln PLN.

Produktywność pracy wynosi 95 tys. PLN WD na

pracownika, co stawia firmę w ścisłej czołówce sektora

usług transportowych.

Podstawowym środkiem dla utrzymania dobrej

kondycji zakładu ma być poprawa konkurencyjności

oferowanych usług. Obecnie wskaźnik wartości

dodanej, służący za miarę konkurencyjności wynosi

jedynie 0,40 (średnia w branży 0,45). Oznacza to, że

usługi spełniają tylko minimum wymogów

konkurencyjności i utrzymanie jakości usług na

obecnym poziomie może doprowadzić do poważnych

kłopotów finansowych przedsiębiorstwa.

Przykład

W związku z powyższym firma planuje realizacje
planu strategicznego, który doprowadzi do:



poprzez lepszą obsługę klientów zwiększy się

atrakcyjność rynkowa usług; zostanie utrzymana bądź

nieznacznie podniesiona cena tak, aby wskaźnik wartości

dodanej zwiększył się o 0,045 a sprzedaż na pracownika

jeszcze wzrosła o 1%;



w celu realizacji założeń poprzedniego punktu, należy

zatrudnić 10 nowych pracowników; wskaźnik

wyposażenia technicznego należy utrzymać;



utrzymać podział wartości dodanej, gdyż obecne

proporcje zapewniają właściwą motywację pracowników i

właściciela.

Sporządzić ocenę stanu obecnego i planowanego

oraz analizę wartości dodanej.

Rozwiązanie

Założenia

TI

JM

Wartość stan

obecny

Liczba pracowników

osoby

100,00

Majątek trwały

PLN

10 000 000,00

Przychód ze sprzedaży

PLN/rok

54 000 000,00

Produktywność pracy

PLN/pracownik

95 000,00

Kapitał całkowity

PLN

15 500 000,00

Koszty wynagrodzeń

PLN

3 500 000,00

Wartość dodana

PLN

9 500 000,00

Rozwiązanie

Plan

Wzrost wskaźnik wartości
dodanej

puntky

0,045

Wzrost liczby zatrudnionych osoby

10,00

Wzrost wskaźnika
produktywności pracowników

%

1,00%

8

Rozwiązanie

Analiza stanu obecnego

Zasób

Parametr

JM

Wartość

Pracownicy

Liczba pracowników osoby

100,0000

Majątek

Wskaźnik
produktywności
majątku trwałego

Psn/MT

5,4000

Narzędzia (umaszynowienie)

Wskaźnik
wyposażenia
technicznego pracy

MT/LP

100 000,0000

Produkty

Wskaźnik wartości
dodanej

WD/Psn

0,1759

Rynek

Wskaźnik
produktywności
pracowników

Psn/LP

540 000,0000

System (kapitał całkowity)

Obrót kapitałem
całkowitym

Psn/KC

3,4839

Płace

Udział płac w
wartości dodanej

KW/WD

0,37

Rozwiązanie

Analiza stanu obecnego

54 000 000,00

9 500 000,00
3 500 000,00

6 000 000,00

Przy chód ze sprzedaży
Wartość dodana
Koszty wynagrodzeń

Zysk przed opodatkowaniem

Rozwiązanie

Analiza planu

Zasób

Parametr

JM

Wartość

Pracownicy

Liczba pracowników

osoby

110,0000

Majątek

Wskaźnik
produktywności
majątku trwałego

Psn/MT

5,4540

Narzędzia (umaszynowienie)

Wskaźnik
wyposażenia
technicznego pracy

MT/LP

100 000,0000

Produkty

Wskaźnik wartości
dodanej

WD/Psn

0,2209

Rynek

Wskaźnik
produktywności
pracowników

Psn/LP

545 400,0000

System (kapitał całkowity)

Obrót kapitałem
całkowitym

Psn/KC

3,4839

Płace

Udział płac w
wartości dodanej

KW /WD

0,37

Rozwiązanie

Analiza planu

59 994 000,00
13 254 230,00

4 883 137,37
8 371 092,63

Zysk przed opodatkowaniem

Przychód ze sprzedaży
Wartość dodana
Koszty wynagrodzeń

9

Biznes plan

Wprowadzenie

jest formą szczegółowego przedstawienia
sposobu postępowania określającego
dlaczego i jak przedsiębiorstwo
(firma) może osiągnąć szczegółowe cele
lub inaczej: jak powinno realizować
założone w strategii zadania

jest jednym z instrumentów
wyznaczania celów gospodarczych
i finansowych na planowany okres, a
także jednym ze sposobów kontroli ich
realizacji

Biznes plan

cel

przedstawienie, możliwie
realistycznie – prawdopodobnie
przyszłego kształtu przedsiębiorstwa

Biznes plan

funkcje

Funkcje biznes planu

Ź

ródło: Opracowanie własne

Funkcje biznes planu

Funkcje wewnętrzne

Funkcje zewnętrzne

- funkcja

zarządzająca

- funkcja kontrolna

i ostrzegawcza

- funkcja

edukacyjna

- funkcja

koordynująca

- funkcja

informacyjna

- wspomaga

pozyskanie
zewnętrznych
ź

ródeł

finansowania
kapitału

- funkcja

marketingowa

10

Biznes plan

potrzeba opracowania (analiza sytuacji)

w istniejącej firmie lub dla przedsięwzięcia
modernizowanego, w przypadku np.: tworzenia
programów restrukturyzacji; pojawienia się
trudności oraz problemów finansowych

dla nowej firmy lub nowego przedsięwzięcia

dla istniejącej firmy, która realizuje nowe
przedsięwzięcie

potrzeba skorzystania z zewnętrznych źródeł
finansowania, np.: dotacje UE, kredyt, dotacje
BP, itp.

Biznes plan

reguły

określić dla kogo Biznes Plan jest przygotowany i do jakiego
celu ma służyć

materiały źródłowe służące do opracowania planu powinny
być bogate i starannie przygotowane

nie należy kopiować innych planów zmieniając jedynie dane
i liczby

należy sprawdzić czy opracowany biznes plan nie zawiera
sprzeczności lub powtórek

należy sprawdzić realność przyjętych prognoz, szczególnie
w zakresie szacowanych przychodów i kosztów eksploatacji
firmy, jak i nakładów inwestycyjnych

opracowanie powinno zaczynać się syntezą całego biznes
planu

Biznes plan
zakres merytoryczny

diagnoza stanu obecnego

opracowanie planu zasadniczego

szczegółowa analiza konkretnego problemu oraz plan
jego rozwiązania, czy przekształcenia

plan wdrożenia

opisuje środki, za pomocą których zamierzamy osiągnąć
cele nakreślone wyżej, powołanie zespołów oraz osób
odpowiedzialnych za ich realizację oraz wyznaczanie jej
nieprzekraczalnych terminów oraz analizę finansową

Biznes plan

typowa struktura

Synteza



cel sporządzenia biznes planu i opis
spodziewanych korzyści



wysokość środków finansowych potrzebnych
do osiągnięcia celów



krótki opis produktu i rynku



opis kadry zarządzającej

11

Biznes plan

typowa struktura

Analiza działalności firmy



historia firmy



opis i charakterystyka oferowanych produktów lub usług



stan formalno-prawny przedsiębiorstwa



zarządzanie i personel



opis procesów produkcyjnych, usługowych oraz
wykorzystanie posiadanych zdolności produkcyjnych



marketing przedsiębiorstwa (stosowana strategia
marketingowa, opis: produkt, cena, dystrybucja,
promocja, udział w rynku)



analiza ekonomiczno-finansowa

Biznes plan

typowa struktura

Analiza otoczenia



opis i charakterystyka rynku



konkurencja



dostawcy



nabywcy

Biznes plan

typowa struktura



Analiza SWOT

Biznes plan

typowa struktura

Charakterystyka przedsięwzięcia inwestycyjnego
– rozwiązania strategiczne



krótka charakterystyka działań inwestycyjnych



cele realizacji działań inwestycyjnych



określenie nakładów inwestycyjnych niezbędnych do
funkcjonowania inwestycji



określenie źródeł finansowania inwestycji



harmonogram rzeczowo-finansowy



opis wpływu działań na sytuację ekonomiczno-finansową
przedsiębiorstwa



opis planu operacyjnego: polityka cen, polityka
produktu, polityka dystrybucji, polityka promocji

12

Biznes plan

typowa struktura

Ocena efektywności przedsięwzięcia
gospodarczego



plan produkcji i przychodów



plan kosztów eksploatacji



plan spłaty kapitału obcego



proste metody oceny efektywności



dyskontowe metody oceny efektywności



analiza wrażliwości progu rentowności



kalkulacja i ocena ryzyka inwestycyjnego

Biznes plan

typowa struktura

Analiza perspektyw ekonomicznych
przedsiębiorstwa



zapotrzebowanie na kapitał obrotowy



prognoza rachunku zysków i strat



prognoza przepływów pieniężnych



prognoza bilansu



ocena ekonomiczno-finansowa prognoz
finansowych

Biznes plan

Deprecjacja i amortyzacja majątku

Deprecjacja i amortyzacja majątku

deprecjacja majątku – proces
utraty wartości majątku trwałego

13

Deprecjacja i amortyzacja majątku

amortyzacja – proces utraty wartości majątku
trwałego, wywołany jego:



zużyciem fizycznym – powstałym w skutek
eksploatacji



zużyciem ekonomicznym (moralnym) – będącym
wynikiem postępu technicznego, związanego z
możliwością uzyskania na rynku np.: maszyn, urządzeń
bardziej wydajnych, tańszych w eksploatacji,
pozwalających uzyskać produkty lepszej jakości

utrata wartości jest przenoszona na wartość
produktów wytworzonych przy wykorzystaniu
amortyzowanego majątku trwałego

Amortyzacja

zakres podmiotowy

środki trwa

łe

wartości niematerialne i prawne

inwestycje w obcych środkach trwałych

budynki, budowle na cudzym gruncie

inne składniki majątku nie stanowiące własności

podatnika, ale spełniające przesłanki do uważania

ich za środki trwałe

o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym

niż rok, wykorzystywane na potrzeby związane z

prowadzoną działalnością gospodarczą albo

oddane do używania na podstawie umowy

dzierżawy, najmu lub leasingu

Amortyzacja

majątek nie podlegający amortyzacji

eksponaty muzealne

dzieła sztuki

grunty nie służące wydobyciu kopalin
metodą odkrywkową

Amortyzacja

zasady

rozpoczęcie amortyzacji następuje:



nie wcześniej niż po przyjęciu do używania (wg
prawa bilansowego), w miesiącu
następującym po miesiącu wpisania do
ewidencji (wg prawa podatkowego)

zakończenie amortyzacji następuje:



w momencie zrównania się odpisów z wartością
początkową lub postawieniem w stan
likwidacji, sprzedaży, stwierdzenia niedoboru

14

Amortyzacja

rodzaje (metody) – LINIOWA

polega na równomiernym rozłożeniu wartości
majątku w czasie

metoda ta zakłada, że użytkowany obiekt zużywa
się równomiernie przez cały czas jego
eksploatacji

T

WR

WP

SA

−

=

Przykład

Spółka zakupiła samochód za kwotę 10
tys. PLN amortyzowany przy zastosowaniu
stawki 20% i przekazał go do użytkowania
w styczniu 2008 roku. Sporządzić tabelę
amortyzacyjną tego środka trwałego

Amortyzacja

rodzaje (metody) - DEGRESYWNA

zakłada, że przydatność ekonomiczna majątku maleje w

miarę jego użytkowania, tj. odpisy amortyzacyjne w

początkowych latach użytkowania są wyższe niż w

kolejnych

pozwala to szybciej zaliczyć większą część wartości

początkowej obiektu w koszty

licząc kwotę amortyzacji stawka amortyzacyjna nie ulega

zmianie, ale zmienia się podstawa, od której liczymy

bowiem liczymy od wartości netto, a więc po pomniejszeniu

o dotychczasowe odpisy

w polskim systemie prawnym obowiązuje specyficzna

odmiana tej metody, czasem zwana metodą degresywno-

liniową, tj. odpisów dokonuje się metodą degresywną, ale

począwszy od roku, w którym tak obliczona amortyzacja

miałaby być niższa od amortyzacji obliczonej metodą

liniową, stosuje się metodę liniową

Amortyzacja

rodzaje (metody) - DEGRESYWNA

metoda degresywna może być stosowana do
maszyn i urządzeń:



zaliczonych do grupy 3-6 i 8 Klasyfikacji Środków
Trwałych



środków transportu, z wyjątkiem samochodów
osobowych

przez samochód osobowy rozumieć należy każdy
samochód, który nie posiada homologacji
producenta lub importera wymaganej dla
samochodów innych niż osobowe oraz którego
dopuszczalna ładowność nie przekracza 500 kg

15

Przykład

Spółka zakupiła samochód za kwotę 10
tys. PLN amortyzowany przy zastosowaniu
stawki 20% i przekazała go do
użytkowania w styczniu 2008 roku.
Sporządzić tabelę amortyzacyjną tego
środka trwa

łego, przy zastosowaniu

współczynnika 2,0 oraz degresywnej
metody amortyzacji.

Amortyzacja

rodzaje (metody) - NATURALNA

zużycie obiektu jest jednakowe na każdą jednostkę pracy (np.
sztukę, kilogram, godzinę itp.)

kwota amortyzacji jest uzależniona od ilości pracy wykonanej w
danym okresie czasu

Oznaczenia: SA – roczna stawka amortyzacji; WP – wartość
początkowa; WR – wartość rezydualna; PWo – praca wykonana w
danym okres, np. rocznym; PPt – planowana wielkość pracy w

całym okresie użytkowania

PPt

PWo

WR

WP

SA

*

)

(

−

=

Przykład

Firma zakupiła frezarkę za kwotę 100 tys.
PLN. Nominalna, planowana ilość
przepracowanych przez maszynę mh to 20
tys. (po takiej wielkości pracy maszyna
nadaje się do likwidacji; koszt likwidacji
wynosi 5 tys. PLN).

Roczna wykonana ilość mh to 5 tys. mh.

Obliczyć stawkę amortyzacji.

Amortyzacja

rodzaje (metody) - PROGRESYWNA

kwota amortyzacji jest coraz większa z upływem
okresu eksploatacji

im starszy obiekt, tym wymaga większych
nakładów na remonty, naprawy itp., a więc koszt
jego eksploatacji się zwiększa

metoda ta jest korzystna dla firm, które przez
kilka początkowych lat, od wprowadzenia środka
do ewidencji, ponoszą stratę

metoda ta jest stosowana do środków trwałych
żywych (stado podstawowe, plantacje
wieloletnie) oraz drogich budynków
inwentarskich (tj. związanych z istotami żywymi)

16

Amortyzacja

rodzaje (metody) – MARŻA PRZYCHODÓW

np.: metoda przychodów netto –

zgodnie z tą metodą wartość obiektu
majątku trwałego jest amortyzowana
proporcjonalnie do osiąganej marży
przychodów netto w poszczególnych
okresach

Amortyzacja

rodzaje (metody) –

INWENTARZOWA (SZACUNKOWA)

polega na oszacowaniu bieżącej wartości
danego obiektu i poprzez porównanie tej
wartości z wartością na początek okresu,
ustala się kwotę amortyzacji przypadającą
na dany okres

wadą tej metody jest duża obiektywność
oraz fakt, że wycena podlega bardzo silnie
zmianą cen na rynku, co może
doprowadzić do nieprawidłowych
wniosków

Amortyzacja

rodzaje (metody) – GRUPOWA

amortyzuje się łącznie grupę aktywów o
podobnym wykorzystaniu w
przedsiębiorstwie, podobnej wartości
początkowej i zbliżonym okresie
ekonomicznej przydatności

metoda ta dotyczy z reguły obiektów o
niskiej jednostkowej wartości

Regulacje w prawie polskim

prawo bilansowe

nie ma narzuconej konkretnej metody, jedynie
obliguje do systematycznego i planowanego
rozłożenia wartości początkowej na ustalony
okres amortyzacji

ustalając okres (stawkę) amortyzacji należy
uwzględnić okres ekonomicznej użyteczności
środka, na który wp

ływają w szczególności:



liczba zmian, na których jest wykorzystywany



tempo postępu techniczno-ekonomicznego



prawne i inne ograniczenia czasu używania



wartość rezydualną



wydajność

17

Regulacje w prawie polskim

prawo bilansowe

wartość firmy i koszty prac rozwojowych,
zaliczonych do WNiP, amortyzuje się nie
dłużej niż 5 lat (wartość firmy w
uzasadnionych przypadkach do 20 lat)

środki o niskiej jednostkowej wartości
można amortyzować łącznie lub
jednorazowo

Regulacje w prawie polskim

prawo podatkowe

Dopuszcza:



amortyzację liniową – określając stawki w wykazie

stawek amortyzacyjnych, w uzasadnionych

przypadkach, np. ze względu na pogorszone warunki

użytkowania, stawki te mogą być podwyższone

odpowiednimi współczynnikami



amortyzację degresywno-liniową

można indywidualnie ustalić stawki

amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych
środków trwa

łych po raz pierwszy

wprowadzonych do ewidencji danego podatnika,

jak również dla przyjętych do używania inwestycji

w obcych środkach trwałych - określono jedynie

minimalne okresy amortyzacji

Regulacje w prawie polskim

prawo podatkowe

dla fabrycznie nowych środków trwałych,
w pierwszym roku podatkowym, w którym
środki te zosta

ły wprowadzone do

ewidencji można odpisać 30% wartości

podatnicy mogą nie dokonywać odpisów
amortyzacyjnych od składników majątku,
których wartość początkowa nie
przekracza 3 500 PLN, wydatki na ich
nabycie stanowią wówczas koszt w
miesiącu oddania ich do używania

Biznes plan

Planowanie operacyjne i

finansowe

Metody prognozowania

18

Planowanie

systematyczne postępowanie
ukierunkowane na działalność rozwojową,
prowadzącą do osiągnięcia celów
założonych w biznesie (strategii), m.in.:
osiągnięcie wysokich dochodów lub zysków

podstawowym celem planowania w firmie
jest odpowiedź na pytanie:



czy zamierzone cele strategiczne, pomysły
mają sens powodzenia oraz jakich korzyści
można się z tego tytułu spodziewać?

Planowanie – dlaczego?

planowanie powinno stać się najważniejszym, a
zarazem pierwszym etapem poprzedzającym
rozpoczęcie działalności gospodarczej

dobrze przygotowany plan biznesu jest narzędziem
nie tylko wspomagającym podejmowanie decyzji, ale
również narzędziem kontroli wykonania planu,
informując o ewentualnych odchyleniach od
założonego celu strategicznego

planowanie jest ważnym czynnikiem sukcesu firmy i
nabiera obecnie dużego znaczenia

najważniejsze narzędzie zarządzania – określa
cele oraz działania zmierzające do osiągnięcia tych
celów, jak również skutki jakie wywołają te zmiany

Planowanie operacyjne

przedstawienie planów dotyczących
działalności przedsiębiorstwa, które
stanowią uszczegółowienie planowania
strategicznego, dotyczy sfery
operacyjnej, tj.: polityka cen, polityka
produktu, polityka dystrybucji, polityka
promocji.

Planowanie finansowe

przedstawienie finansowych aspektów
funkcjonowania firmy (w okresie
zarówno krótkoterminowym, jak i
długoterminowym), np.: prognoza
sprawozdań finansowych

19

Metody prognozowania i planowania

planowanie finansowe

Metoda procentu od
sprzedaży

Metoda stałych zależności

Metoda procentu od inflacji

Metoda procentu od sprzedaży

wprowadzenie

pozwala prognozować te pozycje rachunku
wyników i bilansu, które są bezpośrednio
powiązane z poziomem przychodów
operacyjnych

Metoda procentu od sprzedaży

procedura

Identyfikacja pozycji bilansu i rachunku wyników,
których wielkość jest uzależniona od wielkości
przychodów

Określenie zależności poszczególnych pozycji od
poziomu sprzedaży

Prognoza poziomu przychodów ze sprzedaży

Obliczenie wartości pozycji bilansu i rachunku
wyników uzależnionych do poziomu sprzedaży z
wykorzystaniem zależności obserwowanych w
przeszłości

Zaprognozowanie pozycji bilansu i rachunku wyników
nie uzależnionych od poziomu sprzedaży

Zestawienie otrzymanych wyników w postaci
sprawozdań finansowych pro forma

Metoda procentu od sprzedaży

przykład

Poniższe tabele prezentują syntetyczne sprawozdania

finansowe pewnego przedsiębiorstwa.

Treść informacji

Wartość

[PLN]

Część zależna

[%]

przychód ze sprzedaży

500 000,00

-

koszty sprzedaży towarów

400 000,00

100,00%

amortyzacja

30 000,00

0,00%

zysk brutto ze sprzedaży

70 000,00

-

koszty sprzedaży

10 000,00

20,00%

koszty zarządu

20 000,00

0,00%

zysk brutto

40 000,00

-

podatek dochodowy

7 600,00

-

zysk netto

32 400,00

-

20

Metoda procentu od sprzedaży

przykład

Wykonać prognozy
finansowe
przedsiębiorstwa na
następny okres, jeżeli
przychód ze sprzedaży
wyniesie 600 tys. PLN;
część niezależna pozycji
rachunku wyników
wzrośnie o 20%; zostaną
spłacone zob.
długoterminowe; zostanie
wypłacona dywidenda za
poprzedni okres w
wysokości 90%
osiągniętego zysku.

Aktywa

Wartość

[PLN]

Część zależna

[%]

ś

rodki trwałe

60 000,00

0,00%

należności długoterminowe

10 000,00

0,00%

zapasy

20 000,00

100,00%

należności krótkoterminowe

10 000,00

100,00%

ś

rodki pieniężne

25 000,00

90,00%

inne aktywa

2 000,00

0,00%

RAZEM

127 000,00

-

Pasywa

Wartość

[PLN]

Część zależna

[%]

kapitał podstawowy

80 000,00

0,00%

zysk zatrzymany

-10 000,00

0,00%

zysk netto roku obrotowego

32 400,00

0,00%

zobowiązania długoterminowe

10 000,00

0,00%

zobowiązania krótkoterminowe

11 600,00

90,00%

inne pasywa

3 000,00

0,00%

RAZEM

127 000,00

-

Metoda procentu od sprzedaży

rozwiązanie

Treść informacji

Sprzedaż

[%]

Część zależna

Część

niezależna

RAZEM

przychód ze sprzedaży

100,00%

-

- 600 000,00

koszty sprzedaży towarów

80,00%

480 000,00

0,00 480 000,00

amortyzacja

6,00%

0,00

36 000,00

36 000,00

zysk brutto ze sprzedaży

14,00%

-

-

84 000,00

koszty sprzedaży

2,00%

2 400,00

9 600,00

12 000,00

koszty zarządu

4,00%

0,00

24 000,00

24 000,00

zysk brutto

8,00%

-

-

48 000,00

podatek dochodowy

1,52%

-

-

9 120,00

zysk netto

6,48%

-

-

38 880,00

Metoda procentu od sprzedaży

rozwiązanie

Aktywa

Sprzedaż

[%]

Część zależna

Część

niezależna

RAZEM

ś

rodki trwałe

12,00%

0,00

24 000,00

24 000,00

należności długoterminowe

2,00%

0,00

5 000,00

5 000,00

zapasy

4,00%

24 000,00

0,00

24 000,00

należności krótkoterminowe

2,00%

12 000,00

0,00

12 000,00

ś

rodki pieniężne

5,00%

27 000,00

34 808,00

61 808,00

inne aktywa

0,40%

0,00

2 000,00

2 000,00

RAZEM

25,40%

-

- 128 808,00

Pasywa

Sprzedaż

[%]

Część zależna

Część

niezależna

RAZEM

kapitał podstawowy

16,00%

0,00

80 000,00

80 000,00

zysk zatrzymany

-2,00%

0,00

-6 760,00

-6 760,00

zysk netto roku obrotowego

6,48%

0,00

38 880,00

38 880,00

zobowiązania długoterminowe

2,00%

0,00

0,00

0,00

zobowiązania krótkoterminowe

2,32%

12 528,00

1 160,00

13 688,00

inne pasywa

0,60%

0,00

3 000,00

3 000,00

RAZEM

25,40%

-

- 128 808,00

Metoda stałych zależności

Opiera się na założeniu, że poszczególne
pozycje sprawozdań finansowych zależą od
innych (określonych) czynników, np.:



Prognozowanie przychodów finansowych –
zależne od posiadanych wolnych środków
pieniężnych



Prognozowanie kosztów finansowych – zależne
od zaciągniętych kredytów

21

Metoda procentu od inflacji

Opiera się na założeniu, że poszczególne
pozycje sprawozdań finansowych zależą od
tempa inflacji, np.:



Niektóre koszty operacyjne



Płacone czynsze, opłaty za usługi stałe,
wynagrodzenia, itp.

Możliwość zastosowania – firmy, które
mają już za sobą tzw. etap rozwoju

Biznes plan

Analiza otoczenia

Analiza otoczenia

czynność bardzo pracochłonna

wymaga wiedzy:



o ogólnej sytuacji rynkowej



obecnych trendach



o potrzebach potencjalnych klientów



o pozycji i ofercie konkurencji

Analiza otoczenia

elementy składowe

charakterystyka rynków i sektora

skonkretyzowanie klienta (wiek, płeć, dochody,
wykształcenie, styl życia, miejsce zamieszkania
itp.)

najistotniejsze (prawdopodobne) zmiany
otoczenia dotyczące interesującej nas branży

zagrożenia i możliwości wynikające ze specyfiki
sektora

ocena pozycji konkurencyjnej firmy (mocne i
słabe strony)

najistotniejsze przewidywane zmiany otoczenia
gospodarczego, finansowego, prawnego

22

Analiza otoczenia

elementy składowe

najbardziej prawdopodobny scenariusz
przewidywanych oddziaływań na firmę

wyszczególnienie istniejących zagrożeń i
możliwości

rozmiary rynku i jego trendy rozwojowe

oszacowanie udziału i sprzedaży na rynku

ocena pozycji firmy na tle branży (analiza
porównawcza)

Sposoby zbierania informacji w analizie

otoczenia

Ź

ródło: Opracowanie własne

Sposoby zbierania

informacji

Badania terenowe

Badania gabinetowe

o

ankiety;

o

wywiad osobisty;

o

wywiad

telefoniczny;

o

ankiety wysyłane

pocztą;

o

statystyki;

o

sejm;

o

rząd i jego agendy;

o

informatory

sejmowe;

o

instytucje

międzynarodowe;

o

firmy doradcze;

o

firmy zajmujące się

badaniami rynku;

o

polskie rejestry

gospodarcze;

o

instytucje naukowe

i stowarzyszenia;

o

czasopisma;

o

internet;

Biznes plan

Charakterystyka

przedsięwzięcia
inwestycyjnego

Charakterystyka przedsięwzięcia
inwestycyjnego

właściwy elementem biznes planu

opis inwestycji zarówno w sferze organizacyjnej

jak i finansowej z uwzględnieniem wniosków

otrzymanych w części diagnostycznej

działalność inwestycyjne jest jedną z

najważniejszych oprócz działalności operacyjnej i

finansowej sfer działalności przedsiębiorstwa,

gdyż ma wpływ na przyszłość firmy

inwestycja jest nakładem z odroczonym w czasie

efektem, który w przyszłości ma doprowadzić do

zwiększenia potencjału Firmy i zapewnić większe

wyniki ekonomiczne (zwiększenie wpływów lub

zmniejszenie wydatków)

23

Podział inwestycji

Ź

ródło: Opracowanie własn e na podstawie K. Zaniecka, Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Stowarzyszenie

Księgowych w Polsce, Warszawa 1997, s. 57

Inwestycje

Inwestycje rzeczowe

(realne)

Inwestycje finansowe

(kapitałowe)

Inwestycje niematerialne

rozbu dowa ist ni ejących
wydziałów, zakładó w, maszyn i
urządzeń;
bud owa nowych wydziałów,
zakładó w;
modernizacje wydział ów, l inii
technologicznych;

udziały w spółkach;
zakup obliga cji;
lokaty terminowe ;

badania podstawowe;
prace marketingowe;
prace badawcze;

Inwestycje

odtworzeniowe

Inwestycje

modernizacyjne

In westycje

rozwojowe

Inwestycje

strategiczne

Charakterystyka inwestycji

obszary tematyczne

geneza i opis projektu

organizacyjno-formalne aspekty realizacji inwestycji



harmonogram realizacji



obłożenie kadrowe



opis produktów lub usług



opis procesów technologicznych



itp.

finansowe aspekty realizacji przedsięwzięcia inwestycyjnego



nakłady inwestycyjne



źród

ła finansowania przedsięwzięcia inwestycyjnego



produkcja i sprzedaż



koszty eksploatacji



harmonogram spłaty kapitału obcego



itp.

Biznes plan

Plan finansowy

Plan finansowy

nakłady inwestycyjne

wyróżniamy 2 podstawowe grupy nakładów:



nakłady na majątek trwały



nakłady na majątek obrotowy

wielkość nakładów na majątek trwały zależy od
wielu czynników z których najważniejszymi są:



charakter i rozmiar produkcji



sposób korzystania z majątku (dzierżawa, leasing,
obiekty własne, cudze)

oszacowanie wielkości nakładów – ceny
rynkowe

zapotrzebowanie ilościowe wynika z
projektu technicznego

24

Tabela

Nakłady inwestycyjne na majątek trwały

(wariant 1)

Lp.

Rodzaj majątku

Wartość w PLN

Udział [%]

1.

Ziemia

2.

Budynki

3.

Budowle

4.

Maszyny i urządzenia

5.

Wyposażenie

6.

Licencje, patenty, itp.

7.

Inne

RAZEM

............................... PLN 100,00%

Tabela

Nakłady inwestycyjne na aktywa trwałe

(wariant 2)

Okres realizacji inwestycji

Lp.

Rodzaj majątku

Budżet

[PLN]

Udział [%]

1

2

3

......

1

2

3

4

5

6

7

......

1.

Wartości niematerialne i
prawne

.............

..............%

1.1.

prawo wieczystego użytkowania
gruntów

1.2. inne prawa

1.3. oprogramowanie komputerowe

1.4. patenty

1.5. licencje

1.6. koszty prac rozwojowych

1.7.

inne wartości niematerialne i
prawne

2.

Ś

rodki trwałe

............

.............%

2.1. zakup gruntów

2.2. budynki

2.3. budowle

2.4. urządzenia techniczne i maszyny

2.5. wyposażenie

2.6. środki transportu

2.7. inne środki trwałe

3.

Zakup udziałów, akcji i innych
panierów wartościowych

..............

...............%

RAZEM

..............

100,00%

..........

........

........

........

Tabela

Harmonogram finansowo-rzeczowy

Okres realizacji

Lp. Rodzaj środka

trwałego

Budżet

[PLN]

1

2

3

4

5

.........

1.

Ziemia

.......... PLN

2.

Budynki

..........

.............

.......

3.

Budowle

....................

..................

4.

Maszyny

i

urządzenia

5.

Wyposażenie

6.

Licencje,
patenty, itp.

7.

Inne

RAZEM

............... ............... ............... ............ .............. ...........

............

Tabela

Źródła finansowania inwestycji

Ź

ródło finansowania

Lp.

Rodzaj majątku

Budżet

[PLN]

ś

rodki własne

kredyt

leasing

........

1

2

3

4

5

6

7

1.

Wartości niematerialne i
prawne

............

................

.............

..............

.................

1.1.

prawo wieczystego użytkowania
gruntów

1.2. inne prawa

1.3. oprogramowanie komputerowe

1.4. patenty

1.5. licencje

1.6. koszty prac rozwojowych

1.7.

inne wartości niematerialne i
prawne

2.

Ś

rodki trwałe

...............

...........

..........

.............

...........

2.1. zakup gruntów

2.2. budynki

2.3. budowle

2.4. urządzenia techniczne i maszyny

2.5. wyposażenie

2.6. środki transportu

2.7. inne środki trwałe

3.

Zakup udziałów, akcji i innych
papierów wartościowych

...........

.........

............

..............

.........

RAZEM

............

.........

........

.............

..............

Udział [%]

100,00%

25

Majątek obrotowy

zależy od skali przedsięwzięcia oraz od
szybkości rotacji kapitałów finansujących
ten majątek

obejmuje: zapasy, należności i środki
pieniężne

Zapotrzebowanie na KO

1

2

3

…..

1

2

3

4

5

6

1.

Materiały

2.

Półprodukty i
produkty w toku

3.

Produkty gotowe

4.

Towary

5.

Zaliczki na dostawy

6.

Należności

7.

Ś

rodki pieniężne

8.

Zobowiązania

Zmiana
zapotrzebowania na
kapitał obrotowy

Lp.

Treść informacji

Zapotrzebowanie na
kapitał obrotowy

Cykl rotacji

[dni]

Okres realizacji przedsięwzięcia

Prognoza produkcji i sprzedaży
szacowanie popytu

Ź

ródło: Opracowanie własne na podstawie Projektowanie przedsięwzięć kapitałowych- elementy metodyki, Praca

zbiorowa, ORGMASZ Warszawa 1994, s. 30-35

Metody prognozy

popytu

Metody

komparatywne

Metody refleksji

prognostycznej

Metody statystyczno-

matematyczne

Modele trendu
(ekstrapolacji)

Modele

przyczynowo-

skutkowe

Metoda poziomu

konsumpcji

Metoda poziomu

konsumpcji

Metoda finalnego

zastosowania

Metoda wskaźnika

wiodącego

Prognoza produkcji i sprzedaży
szacowanie sprzedaży

należy oszacować zdolności
produkcyjne

dla celów projektowych należy
przyjąć, że cała produkcja
zostanie sprzedana

26

Prognoza sprzedaży

przykład

Prognoza miesięcznych przychodów ze sprzedaży

Lp.

Treść informacji

JM

Ilość

[JM]

Cena jednostkowa

[PLN/JM]

Wartość

[PLN]

1

2

3

4

5

6=4*5

1.

Przychód ze sprzedaży
produktów netto

..........

....................

.............

1.1. produkt X

........

1.2. produkt Y

........

1.3. ..........

..........

2.

Przychód ze sprzedaży
towarów netto

………

………

………..

2.1. towar X

…………

2.2. towar Y

............

2.3. ..........

..........

3.

Przychód ze sprzedaży
usług netto

............

............

...........

3.1. usługa X

...........

3.2. usługa Y

...........

3.3. ..........................

........

Przychód ze sprzedaży netto

Podatek VAT

Przychód ze sprzedaży brutto

.............

Koszty eksploatacji

wielkość kosztów eksploatacji zależy m.in. od:



wielkości produkcji



stosowanej technologii wytwarzania



konstrukcji wyrobu



wydajności pracy oraz maszyn i urządzeń



posiadanej wielkości majątku trwałego



organizacji przedsiębiorstwa

wymaga znajomości organizacyjno-ekonomicznych
aspektów przedsięwzięcia, projektów wykonawczych,
technologii wytwarzania, materiałochłonności
produkcji, czasochłonności produkcji, itp.

prognoza kosztów powinna być wykonana w układzie
porównawczym i kalkulacyjnym

koszty bezpośrednie powinny być wyznaczone na podstawie
norm zużycia czynników produkcji

Koszty eksploatacji

przykład

Prognoza kosztów bezpośrednich i pośrednich

Okres realizacji inwestycji

Lp.

Rodzaj majątku

Wartość

[PLN]

1

2

3

......

1

2

3

4

5

6

7

1.

Koszty bezpośrednie

1.1. materiały bezpośrednie

1.2.

robocizna
bezpośrednia

1.3. inne bezpośrednie

2.

Koszty pośrednie

2.1.

koszty wydziałowe bez
amortyzacji

2.2.

koszty zarządu bez
amortyzacji

2.3. amortyzacja

3.

Koszty sprzedaży

RAZEM

.........

...........

.............

...........

..............

Biznes plan

Ocena efektywności

przedsięwzięć inwestycyjnych

27

Ocena efektywności przedsięwzięć
inwestycyjnych

Metody proste:



Okres zwrotu



Prosta stopa zwrotu



Księgowa stopa zwrotu

Metody dyskontowe:



Wartość zaktualizowana netto NPV



Wewnętrzna stopa zwrotu IRR



Zmodyfikowana wewnętrzna stopa zwrotu
MIRR

Przykład

Dla poniższych danych dokonać oceny
efektywności projektu:



Nakłady inwestycyjne – 890 tys. PLN



Pozostałe dane:

1

2

3

4

5

przychody ze sprzedaży

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00

koszty operacyjne bez
amortyzacji

376 800,00

376 800,00

376 800,00

376 800,00

376 800,00

amortyzacja

25 180,33

25 180,33

25 180,33

25 180,33

25 180,33

odsetki

87 215,28

65 181,94

43 148,61

21 115,28

2 295,14

podatki

150 453,27

156 842,94

163 232,61

169 622,27

175 080,11

zmiana KO

5 000,00

Metody proste

okres zwrotu

Lp.

Okres

eksploatacji

Nakłady

inwestycyjne I

Zysk netto

Amortyzacja

Odsetki

Nadwyżka
finasnowa

brutto Nbr

Nadwyżka

brutto

skumulowana

1

2

3

4

5

6

7=4+5+6-3

8

1.

0

890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

2.

1

368 351,12

25 180,33

87 215,28

480 746,73

-409 253,27

3.

2

383 994,78

25 180,33

65 181,94

474 357,06

65 103,79

4.

3

399 638,45

25 180,33

43 148,61

467 967,39

533 071,18

5.

4

415 282,12

25 180,33

21 115,28

461 577,73

994 648,91

6.

5

428 644,42

25 180,33

2 295,14

456 119,89

1 450 768,79

890 000,00

1 995 910,89

125 901,65

218 956,25

2 340 768,79

1 450 768,79

W przypadku równomiernego rozłożenia nadwyżki brutto okres zwrotu liczymy:

O=I/Nbr

W przeciwnym wypadku:

O=n+(USNbr/(USNbr+DSNbr))*12

tu:

1 rok i (409253,27/(409253,27+65103,79))*12 miesięcy
1 rok i 10 miesięcy

RAZEM

Metody proste

realny okres zwrotu

12,00%

Zestawienie zaktualizowanych nadwyżek finansowych

Lp.

Okres

eksploatacj

i

Okres

czasu [lata]

Nakłady

inwestycyjne

I

Zysk netto

Amortyzacja

Odsetki

Nadwyżka
finasnowa
brutto Nbr

Czynnik
obecnej

wartości, przy

12% stopie

dyskontowej

Zaktualizowan

a nadwyżka

brutto

Zaktualizowana

nadwyżka brutto

skumulowana

1

2

3

4

5

6

7

8=5+6+7-4

9

10

11

1.

0

0,00

890 000,00

-890 000,00

1,00

-890 000,00

-890 000,00

2.

1

1,00

368 351,12

25 180,33

87 215,28

480 746,73

0,89

429 238,15

-460 761,85

3.

2

2,00

383 994,78

25 180,33

65 181,94

474 357,06

0,80

378 154,54

-82 607,31

4.

3

3,00

399 638,45

25 180,33

43 148,61

467 967,39

0,71

333 089,95

250 482,64

5.

4

4,00

415 282,12

25 180,33

21 115,28

461 577,73

0,64

293 340,99

543 823,63

6.

5

5,00

428 644,42

25 180,33

2 295,14

456 119,89

0,57

258 814,67

802 638,30

890 000,00

1 995 910,89

125 901,65

218 956,25

2 340 768,79

-

1 692 638,30

802 638,30

W przypadku równomiernego rozłożenia nadwyżki brutto okres zwrotu liczymy:

O=I/Nbr

W przeciwnym wypadku:

O=n+(USNbr/(USNbr+DSNbr))*12

tu:

2 lata i (82607,31/(82607,31+250482,64))*12 miesięcy
2 lata i 3 miesiące

Stopa dyskontowa

RAZEM

28

Metody proste

prosta stopa zwrotu

Wzór

Z

KO

=(zne+O*(1-T))/KO

tu:

T =

19,00%

Lp.

Okres

eksploatacji

Okres czasu

[lata]

Zysk netto

Amortyzacja

Odsetki

zne+O*(1-T)

1

2

3

4

5

6

6

1.

1

1,00

368 351,12

25 180,33

87 215,28

438 995,49

2.

2

2,00

383 994,78

25 180,33

65 181,94

436 792,16

3.

3

3,00

399 638,45

25 180,33

43 148,61

434 588,83

4.

4

4,00

415 282,12

25 180,33

21 115,28

432 385,49

5.

5

5,00

428 644,42

25 180,33

2 295,14

430 503,48

1 995 910,89

125 901,65

218 956,25

2 173 265,45

Efekty
przeciętne

434 653,09

Z

KO

=430711,88/890000

Z

KO

=

48,84%

RAZEM

Metody proste

księgowa stopa zwrotu

Wzór

kszi = Znei /MT nettoi

uwzględnia amortyzację

Lp.

Okres

eksploatacji

Zysk netto

Wartość brutto

ś

rodka trwałego

Amortyzacja

Wartość netto

ś

rodka trwałego

kszi [%]

1

2

3

4

5

6

7

1.

1

368 351,12

890 000,00

25 180,33

890 000,00

41,39%

2.

2

383 994,78

890 000,00

25 180,33

864 819,67

44,40%

3.

3

399 638,45

890 000,00

25 180,33

839 639,34

47,60%

4.

4

415 282,12

890 000,00

25 180,33

814 459,01

50,99%

5.

5

428 644,42

890 000,00

25 180,33

789 278,68

54,31%

1 995 910,89

890 000,00

125 901,65

789 278,68

-

47,74%

RAZEM

Ś

rednia księgowa stopa zwrotu

Metody proste

NPV

Zestawienie wpływów i wydatków dla potrzeb NPV

0

1

2

3

4

5

I.

Wpływy

0,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00 5 040 000,00

1. Wpływy ze sprzedaży

0,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00

1 008 000,00 5 040 000,00

2. Pozostałe wpływy

0,00

II.

Wydatki

890 000,00

619 468,55

598 824,88

583 181,22

567 537,55

554 175,25 3 813 187,46

1. Nakłady inwestycyjne

890 000,00

890 000,00

2.

Koszty operacyjne bez
amortyzacji

0,00

376 800,00

376 800,00

376 800,00

376 800,00

376 800,00 1 884 000,00

3. Koszty finansowe

0,00

87 215,28

65 181,94

43 148,61

21 115,28

2 295,14

218 956,25

4. Podatki

0,00

150 453,27

156 842,94

163 232,61

169 622,27

175 080,11

815 231,21

5.

Przyrost kapitału
obrotowego

0,00

5 000,00

5 000,00

III.

Strumienie pieniężne
(I-II)

-890 000,00

388 531,45

409 175,12

424 818,78

440 462,45

453 824,75 1 226 812,54

RAZEM

Okres realizacji projektu

Lp.

Treść informacji

Metody proste

NPV

Obliczenie NPV

1

2

3

4

5

6

1.

0

0,00

-890 000,00

1,00

-890 000,00

2.

1

1,00

388 531,45

0,83

321 717,58

3.

2

2,00

409 175,12

0,69

280 547,52

4.

3

3,00

424 818,78

0,57

241 184,58

5.

4

4,00

440 462,45

0,47

207 063,40

6.

5

5,00

453 824,75

0,39

176 657,15

-

2 185 225,80

-

1 187 797,64

NPV = Suma Zdysk CF + TV*an

Metody szacowania wartości końcowej projektu TV
1. Metoda wartości księgowej

TV = wartości netto majątku przedsiębiorstwa
TV = wartość księgowa netto - zobowiązania]

2. Metoda kapitalizacji dochodu

TV = CFn/stopa dyskonta

3. Wartość rynkowa po okresie eksploatacji

Okres eksploatacji

Okres czasu

[lata]

Zdyskontowane

strumienie pieniężne

Strumienie

pieniężne

Wartość końcowa (rezydualna)

Współczynniki

dyskontowania dla

20,77%

Lp.

NPV

29

Metody proste

IRR

Wyznaczenie wewnętrznej stopy zwrotu IRR

20,00%

25,00%

30,00%

42,00%

44,00%

46,00%

47,00%

50,00%

60,00%

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

1.

0

0,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

-890 000,00

2.

1

1,00

388 531,45

323 776,21

310 825,16

298 870,35

273 613,70

269 813,51

266 117,43

264 307,11

259 020,97

242 832,16

3.

2

2,00

409 175,12

284 149,39

261 872,07

242 115,45

202 923,58

197 325,96

191 956,80

189 354,03

181 855,61

159 834,03

4.

3

3,00

424 818,78

245 844,20

217 507,22

193 363,12

148 367,46

142 270,95

136 503,93

133 737,04

125 872,23

103 715,52

5.

4

4,00

440 462,45

212 414,38

180 413,42

154 218,15

108 331,69

102 437,49

96 938,76

94 327,77

87 004,93

67 209,24

6.

5

5,00

453 824,75

182 381,99

148 709,29

122 228,20

78 604,33

73 295,23

68 410,68

66 115,23

59 762,93

43 280,10

2 269 123,74

1 815 298,99

1 512 749,16

1 080 535,11

1 031 419,88

986 575,54

965 584,57

907 649,49

756 374,58

1 270 476,10

824 164,33

528 222,60

108 993,92

61 723,21

18 646,46

-1 488,13

-56 957,48

-200 995,45

46,93%

IRR = i1 + (PV*(i2-i1))/(PV+WB(NV))

Wartość końcowa (rezydualna)

Lp.

IRR

Zdyskontowana wartość strumieni pieniężnych

NPV

Strumienie

pieniężne

Okres czasu

[lata]

Okres

eksploatacji

Metody proste

MIRR

Wyznaczenie MIRR

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

1.

0

0,00

-890 000,00

1,00

890 000,00

0,00

2,10

890 000,00

0,00

2.

1

1,00

388 531,45

0,83

0,00

388 531,45

1,81

0,00

702 890,88

3.

2

2,00

409 175,12

0,69

0,00

409 175,12

1,56

0,00

638 271,59

4.

3

3,00

424 818,78

0,57

0,00

424 818,78

1,35

0,00

571 392,55

5.

4

4,00

440 462,45

0,47

0,00

440 462,45

1,16

0,00

510 827,56

6.

5

5,00

453 824,75

0,39

0,00

453 824,75

1,00

0,00

453 824,75

-

1 226 812,54

-

890 000,00

2 116 812,54

-

890 000,00

2 877 207,33

1,26449242

26,45%

Suma CIFi*(1+k)

n-i

dodatnie strumienie pieniężne

Suma COF*(1+k)

-i

ujemne strumienie pieniężne

tu:

(1+MIRR)

5

= 2877207,33/890000

6*5

Dodatnie

strumienie

pieniężne

(1+k

ś

r

)

n-t

RAZEM

Lp.

Okres

eksploatacji

Okres czasu

[lata]

Strumienie

pieniężne

Współczynnik

dyskonta

Ujemne

strumienie

pieniężne

(1+MIRR)

n

=

MIRR

26,45%

8*7