Planowanie rozwoju firmy
Planowanie rozwoju firmy
polega na uzyskiwaniu i
przetwarzaniu informacji
umożliwiających sformułowanie celów
działania firmy oraz zwiększenie
prawdopodobieństwa ich osiągnięcia.
W skład planu działania
firmy wchodzą następujące
elementy :
1. Cele działania firmy.
a) wysoki zysk,
b) zachować płynność finansową,
c) zwiększyć udział w rynku,
d) zwiększyć wartość firmy,
e) przetrwać trudny okres,
W skład planu działania
firmy wchodzą następujące
elementy :
2. Założenia strategiczne planu.
a) elementy otoczenia firmy ( czynniki
ekonomiczne, polityczne,
technologiczne, społeczne )
b) zasoby będące w dyspozycji firmy
( zasoby materialne, ludzkie ,
finansowe, cechy produktów )
c) sposób wdrożenie planu działania,
W skład planu działania
firmy wchodzą następujące
elementy :
3. Plan techniczny.
a) opis wyrobu lub usługi wraz z opisem
technologii produkcji ( jego jakość, trwałość ,
korzyści nabywców )
b) opis majątku produkcyjnego ( grunty , budynki i
budowle, maszyny i urządzenia , środki
transportu i inne środki trwałe )
c) sposób zorganizowania dostaw materiałów i
surowców źródła zaopatrzenia, główni
dostawcy, alternatywne źródła zaopatrzenia
d) zdolności produkcyjne i plan produkcji ( stopień
wykorzystania zdolności produkcyjnych , skala
produkcji, czynniki decydujące o możliwości
osiągnięcia planowanej produkcji ),
e) koszty produkcji ( wydajność , koszty robocizny
bezpośredniej i pośredniej ),
W skład planu działania
firmy wchodzą następujące
elementy :
4.
Plan marketingowy.
a)
wyniki analiz i badań rynku ,
b)
strategia marketingowa ,
c)
polityka kształtowania cen wyrobów lub
usług,
d)
działania w zakresie dystrybucji wyrobów i
usług,
e)
działania na rzecz reklamy i promocji
sprzedaży,
5.
Plan organizacyjny
a)
struktura organizacyjna firmy z podaniem
obsady stanowisk pracy,
W skład planu działania
firmy wchodzą następujące
elementy :
6. Plan finansowy.
a) źródła danych wyjściowych
b) założenia prognoz finansowych,
c) preliminarz obrotów gotówkowych
d) rachunek zysków i strat ,
e) planowany bilans majątkowy,
f) sprawozdanie z przepływów środków
pieniężnych
g) analiza wskaźnikowa,
Planowanie finansowe
1. Źródła danych wyjściowych ( podstawowe
dane wyjściowe pochodzą z innych planów
takich jak : plan techniczny , marketingowy,
organizacyjny )
2. Założenia prognoz finansowych zawierają :
a) stopy inflacji i kursy wymiany walut, stopy
oprocentowania kredytów ,
b) warianty kształtowania się popytu który w
bezpośredni sposób wpływa na poziom
przychodów,
Planowanie finansowe
c) sposób pozyskiwania gotówki ( okres ściągania
należności oraz okres regulowania
zobowiązań ),
d) dystrybucja ( prowizje , koszty transportu )
e) badania i rozwój ( wydatki )
f)
tendencje zmiany kosztów ( próg rentowności )
g) metody finansowania zakupu środków trwałych,
h) stopy podatkowe,
i)
zasady pozyskiwania i spłaty kapitałów obcych,
j)
metody amortyzacji,
k) zasady wyceny zapasów,
Planowanie finansowe
3. Preliminarz obrotów gotówkowych ( zwany także
kasowym ) obejmuje w odpowiednich przedziałach
czasowych przewidywane wpływy i wydatki
gotówkowe oraz przewiduje sposoby pokrycia
niedoborów i wykorzystania przejściowych
nadwyżek gotówki. Służy do sterowania płynnością
finansową firmy. Preliminarz powinien obejmować
okres 6- 9 przyszłych miesięcy a po upływie
każdego miesiąca niezbędne jest uzupełnienie go
o dalsze miesiące ( plan kroczący ).
4. Rachunek zysków i strat , pokazuje w sposób
syntetyczny powstawanie wyniku finansowego
firmy.
Planowanie finansowe
5. Planowany bilans majątkowy zawiera
planowaną wielkość i strukturę majątku oraz
stan źródeł sfinansowania tego majątku
kapitałami własnymi oraz obcymi.
6. Sprawozdanie z przepływów środków
pieniężnych obrazuje zestawienie
przewidywanych wpływów gotówkowych oraz
wydatków na poziomach operacyjnym ,
inwestycyjnym oraz finansowym
7. Analiza wskaźnikowa ilustruje przewidywaną
rentowność i płynność finansową firmy oraz
inne wskaźniki do oceny sytuacji firmy.
Planowanie finansowe
umożliwia :
1. Trafne podejmowanie decyzji
gospodarczych.
2. Kojarzenie skutków bieżących i
perspektywicznych decyzji finansowych co
pozwala na zwiększenie zysków w dłuższej
perspektywie czasowej i na uniknięcie
niespodziewanych zakłóceń w działalności
firmy.
3. Przewidywanie z góry skali i skutków ryzyka
finansowego , co daje możliwość
odpowiednio wczesnego podejmowania
działań zmierzających do eliminacji lub
ograniczenia skutków ryzyka.
Planowanie finansowe
umożliwia :
1. Trafne podejmowanie decyzji
gospodarczych.
2. Kojarzenie skutków bieżących i
perspektywicznych decyzji finansowych co
pozwala na zwiększenie zysków w dłuższej
perspektywie czasowej i na uniknięcie
niespodziewanych zakłóceń w działalności
firmy.
3. Przewidywanie z góry skali i skutków ryzyka
finansowego , co daje możliwość
odpowiednio wczesnego podejmowania
działań zmierzających do eliminacji lub
ograniczenia skutków ryzyka.
Zakres planowania
finansowego
1.
Określenie zapotrzebowania na środki
finansowe.
2.
Ustalenie kwot zapotrzebowania na
środki finansowe , które mogą być
pokryte własnymi kapitałami oraz kwot
do pozyskania ze źródeł obcych.
3.
Ustalenie najkorzystniejszych źródeł
pozyskania kapitałów obcych ( kredyty
długoterminowe , krótkoterminowe,
emisja obligacji , akcji , wynegocjowanie
kredytów kupieckich od dostawców ).
Zakres planowania
finansowego
1.
Określenie zapotrzebowania na środki
finansowe.
2.
Ustalenie kwot zapotrzebowania na
środki finansowe , które mogą być
pokryte własnymi kapitałami oraz kwot
do pozyskania ze źródeł obcych.
3.
Ustalenie najkorzystniejszych źródeł
pozyskania kapitałów obcych ( kredyty
długoterminowe , krótkoterminowe,
emisja obligacji , akcji , wynegocjowanie
kredytów kupieckich od dostawców ).
Zakres planowania
finansowego
4. Wyznaczanie najkorzystniejszego
kształtowania się wielkości i struktury
majątku niezbędnego do prowadzenia
działalności operacyjnej.
5. Sformułowanie sposobów postępowania
umożliwiających osiąganie
najkorzystniejszych relacji między
przychodami finansowymi i kosztami oraz
wyznaczanie optymalnego wyniku
finansowego i nadwyżki finansowej ( cash
flow ).
6. Kontrola zgodności przebiegu procesów
rzeczywistych z założonym planem.
Optymalizacja
nadwyżki
finansowej przez dobór
zasad
amortyzacji majątku
trwałego.
W toku planowania finansowego dotyczącego
wyników działania trzeba dokonać właściwego
wyboru rozwiązań systemowych wpływających
na wielkość w poszczególnych odcinkach czasy
nadwyżki finansowej ( nadwyżka finansowa =
zysk + amortyzacja ). Trzeba przyjąć czy firma
będzie dążyła do możliwie najszybszego
zamortyzowania nakładów poniesionych na
majątek trwały , godząc się z niższym w
początkowym okresie zyskiem czy będzie
preferowała wcześniejsze wykazanie wyższych
zysków przy rozłożeniu amortyzacji na dłuższy
czas.
Optymalizacja
nadwyżki
finansowej przez dobór
zasad
amortyzacji majątku
trwałego.
Jeżeli przyjąć , iż decydujące znaczenie ma
jak
najwcześniejsze
wycofanie
zainwestowanego kapitału w firmie , to
najważniejszy kryterium jest maksymalizacja
nadwyżki finansowej osiąganej w jak
najkrótszym czasie. Szybsza amortyzacja
majątku trwałego, powoduje w początkowych
okresach
wyższe
koszty
uzyskania
przychodów
obniżając
zysk
będący
elementem nadwyżki finansowej , ale od
niższego zysku płaci się mniejszy podatek.
Optymalizacja
nadwyżki
finansowej przez dobór
zasad
amortyzacji majątku
trwałego.
W późniejszych okresach po pełnym
zamortyzowaniu majątku trwałego wystąpią niższe
koszty i wyższe zysk brutto a także większy
podatek, ale zgodnie z zasadą mniejszej wartości
aktualnej przyszłych płatności realny ciężar
podatku będzie mniejszy. Firma nie może w sposób
dowolny kształtować odpisów amortyzacyjnych ,
lecz przepisy umożliwiają pewne działania takie jak
:
zwiększenie
obowiązujących
stawek
amortyzacyjnych przez zastosowanie odpowiednich
współczynników , jeśli majątek jest użytkowany w
pogorszonych lub złych warunkach oraz przyjęcie
zamiast metody amortyzacji proporcjonalnej ,
metody amortyzacji degresywnej.
Optymalizacja
nadwyżki
finansowej przez dobór
zasad
amortyzacji majątku
trwałego.
Ponieważ planowanie jest narzędziem
optymalizacji decyzji oraz ich realizacji , powinno
ono uwzględniać elastycznie zmiany , jakie
występują w otoczeniu zewnętrznym firmy ,
wpływające na jej działalność ( np. zmiany
koniunktury, systemu podatkowego ).
W razie istotnych zmian uwarunkowań
zewnętrznych konieczna jest aktualizacja planów.
Przy sporządzaniu planów na dłuższe okresy
czasu ich elastyczność zapewnia się przez
wariantowe ujęcie ( wariant optymistyczny,
wariant najbardziej prawdopodobny , wariant
pesymistyczny ).
Podsumowanie
Planowanie finansowe stanowi ważny
instrument świadomego sterowania
procesami gospodarczymi w sposób
umożliwiający podejmowanie trafniejszych
decyzji finansowych , sprzyjających
wzrostowi wartości firmy oraz ograniczenia
ryzyka utraty płynności oraz egzystencji
( upadłości ). Istotne znaczenie ma zasada
planowania kroczącego , polegająca na
stałym uzupełnianiu horyzontu czasowego
w miarę upływu czasu.
Podsumowanie
Celowe jest również zachowanie
odpowiedniej elastyczności planów w
miarę zmian uwarunkowań zewnętrznych a
zwłaszcza zmian koniunkturalnych. Służy
temu w przypadku planów sporządzanych
na dłuższe okresy czasu wariantowe ich
ujmowanie , uwzględniające możliwe
zmiany uwarunkowań. W toku planowania
podejmuje się decyzje rozstrzygające z
góry sprzeczności między maksymalizacją
zysków i nadwyżki finansowej, określa się
stopień ryzyka finansowego jaki nie należy
przekraczać.
Budżetowanie
Budżetowanie jest formą
planowania krótkookresowego (rok,
miesiąc, kwartał).
Budżet jest wyrażaniem w
jednostkach ilościowych i
wartościowych planem
przydzielonym określonym
jednostkom wewnętrznym w danym
okresie budżetowym (rok, kwartał,
miesiąc) z odpowiednim zakresem
odpowiedzialności.
Budżetowanie
Budżetowanie jest okresem
obejmującym trzy etapy:
1.
Tworzenie budżetu – czyli formułowanie
zadań dla jednostek organizacyjnych;
określane są środki finansowe i
planowane koszty;
2.
Realizacja – postępowanie zgodnie z
planem a podstawą realizacji są środki
przydzielone jednostkom wewnętrznym;
3.
Kontrola – ocena bieżących dokonań
wewnętrznych w stosunku do zadań
określonych w budżecie.
Metody budżetowania:
1. Budżetowanie przyrostowe – punktem
wyjścia do sporządzenia budżetu jest
aktualnie osiągnięty poziom
działalności (aktualne poziomy
parametrów ekonomicznych)
skorygowane o popyt, inflacje. Uwaga
skupiona jest głównie na
przewidywaniu przyrostów poziomu
działalności do roku ubiegłego. Zalety:
niska pracochłonność prostota. Wady:
powielanie błędów z przeszłości,
kontynuacja działań nieefektywnych.
Metody budżetowania:
2. Budżetowanie od zera – podejście,
że działalność odbywa się jak
gdyby od nowa. Uwaga
skoncentrowana na identyfikacji
działań niezbędnych oraz ocenie
kosztów wykonania tych działań na
tle korzyści. Zalety: nie przenosi się
na przyszłość błędów i działań
nieefektywnych. Wady: wysoka
pracochłonność i wysokich
kwalifikacji zespołu.
Metody budżetowania:
3. Budżetowanie kroczące – istotą tej metody jest
dokonywanie ciągłej aktualizacji budżetów
sporządzanych na kolejne okresy budżetowe,
na które został podzielony rok budżetowy.
Budżet jest przygotowywany częściej niż raz
do roku, np. dla każdego kwartału lub każdego
miesiąca. Przedsiębiorstwo w każdym czasie
posiada budżet na następny okres roczny
(zaktualizowany). Pod koniec każdego okresu
budżetowego (miesiąca, kwartału) budżety na
następne okresy (trzy kolejne kwartały lub 11
kolejnych miesięcy) zostają poddawane
analizie i aktualizacji. Zalety: aktualne dane,
większe przystosowanie się do zmian
zachodzących w przedsiębiorstwie i w
otoczeniach. Wady: mała precyzja ustalenia
budżetu.
Budżetowanie i analiza
odchyleń przy rachunku
kosztów standardowych.
Odmiany rachunku kosztów
standardowych.
• Rachunek kosztów
standardowych to każdy system
rachunku kosztów posługujący
się w ewidencji wielkościami
kosztów ex ante (planowanymi)
przy czym postulaty kosztów
mogą wynikać z planów, z norm
zużycia itp.
Odmiany rachunku
kosztów standardowych.
1.
Rachunek kosztów normalnych (uzasadnionych); - stawka
kosztów pośrednich przyjęta jest na poziomie
osiągniętym w ubiegłym okresie lub z planowanego
budżetu.
2.
Rachunek kosztów planowanych (budżetowanych); -
ustala się planowane tj. wynikające z budżetu stawki
kosztów.
3.
Rachunek kosztów standardowy (normatywny). – koszty
bezpośrednie czyli materiały bezpośrednie, robocizna
bezpośrednia ustala się na podstawie technologicznych
norm zużycia materiałów i czasu pracy oraz
standardowych cen materiałów (ewidencyjny) i stawek
płac. Standardy określane są dla danych warunków
technologicznych i organizacyjnych. Ustala się
normatywne narzuty, czyli opracowuje się preliminarze
kosztów pośrednich (na podstawie okresu poprzedniego)
( preliminarze kp - są to budżety kosztów pośrednich na
podstawie poprzedniego okresu) i dzieli się przez
standardowe koszty bezpośrednie.
Cele rachunków kosztów
standardowych
1. Pomoc w sporządzaniu budżetu i ocenie
efektów zarządzania jednostką.
2. Dostarczanie informacji o przewidywanych
kosztach przyszłych procesów, które mogą
być zastosowane do podejmowania
decyzji, np. w zakresie ustalania cen
wyrobów.
3. Narzędzie kontroli poprzez ujawnianie
pozycji kosztów nie zgadzających się ze
standardami oraz wymagający
podejmowania działań zaradczych.
4. Motywacja pracowników do osiągnięcia
standardów.
Odmiany rachunku
kosztów standardowych.
1.
Rachunek kosztów normalnych (uzasadnionych); - stawka
kosztów pośrednich przyjęta jest na poziomie
osiągniętym w ubiegłym okresie lub z planowanego
budżetu.
2.
Rachunek kosztów planowanych (budżetowanych); -
ustala się planowane tj. wynikające z budżetu stawki
kosztów.
3.
Rachunek kosztów standardowy (normatywny). – koszty
bezpośrednie czyli materiały bezpośrednie, robocizna
bezpośrednia ustala się na podstawie technologicznych
norm zużycia materiałów i czasu pracy oraz
standardowych cen materiałów (ewidencyjny) i stawek
płac. Standardy określane są dla danych warunków
technologicznych i organizacyjnych. Ustala się
normatywne narzuty, czyli opracowuje się preliminarze
kosztów pośrednich (na podstawie okresu poprzedniego)
( preliminarze kp - są to budżety kosztów pośrednich na
podstawie poprzedniego okresu) i dzieli się przez
standardowe koszty bezpośrednie.
Cele rachunków kosztów
standardowych
1. Pomoc w sporządzaniu budżetu i ocenie
efektów zarządzania jednostką.
2. Dostarczanie informacji o przewidywanych
kosztach przyszłych procesów, które mogą
być zastosowane do podejmowania
decyzji, np. w zakresie ustalania cen
wyrobów.
3. Narzędzie kontroli poprzez ujawnianie
pozycji kosztów nie zgadzających się ze
standardami oraz wymagający
podejmowania działań zaradczych.
4. Motywacja pracowników do osiągnięcia
standardów.
Rachunków kosztów
standardowych
Rachunek kosztów standardowy
jest odpowiedni dla przedsiębiorstw
produkcyjnych
o
produkcji
powtarzalnej
i
ustabilizowanej
(masowa produkcja, seryjna). Koszty
standardowe ustalane są tylko dla
powtarzalnych
operacji.
Koszty
standardowe wyrobu są obliczane
poprzez sumowanie kosztów operacji
dotyczących danego wyrobu.
Standardy kosztów
bezpośrednich
1. Oszacowanie kosztów zużycia materiałów i
robocizny bezpośredniej na podstawie ewidencji
w okresach przeszłych (przeciętne wyniki z
przeszłości). Wada: Powtarzanie niewłaściwych
sposobów działania
2. Bieżące normy techniczne w produkcji
obowiązujące w danym okresie przy określonej
konstrukcji wyrobu, technologii wytwarzania oraz
organizacji pracy.
Typy standardów:
1. Idealny (wzorcowy) – wielkości, które mogą osiągnięte
tylko w najlepszych warunkach, nie pozwalają na
przerwy w czasie pracy maszyn, na zakłócenia, praca
wykonywana jest przez zdolnych, efektywnych
pracowników. Wada: Demobilizacja pracowników,
odchylenia są ujemne, które mówią o mało efektywnej
pracy lub o zwiększony zużyciu materiałów.
2. Praktyczne standardy – wielkości możliwe do
osiągnięcia w danych warunkach organizacyjnych,
technicznych i zewnętrznych. Uwzględnia się przerwy
w pracy, poziom braków i strat czasu pracy.
3. Bazowe standardy kosztów – stałe normatywy na
długi okres czasu. Zaleta: w porównanie kosztów
faktycznych z kosztami standardowymi przez wiele lat
(nie mogą być częste zmiany metod pracy i poziomy
cen).
Standardy kosztów
pośrednich wytworzenia
Standardy kosztów pośrednich wytworzenia –
są planowane w postaci budżetów kosztów,.
Dane o koszach są z przeszłości. Stawka
kosztów pośrednich jest mnożona przez
standardową wielkość miary produkcji.