PLANOWANIE FINANSOWE EGZAMIN
ZESTAW 1
1. opisz strategie - jej cele i zasady ustalania
Strategia - jest to proces ustalania długookresowych celów i zamierzeń przedsiębiorstwa do zrealizowania w najbliższej przyszłości , a także alokacja zasobów
Strategia ukazuje sposób w jaki przedsiębiorstwo wykorzystuje swoje siły, atuty by sprostać zagrożeniom jakie zachodzą w otoczeniu
Strategia - to wykorzystywanie kluczowych kompetencji w celu utrzymania przewagi konkurencyjnej
Strategia - to zestaw hipotez, pomiędzy którymi występują związki przyczynowo-skutkowe. Łańcuch tych zależności obejmuje 4 perspektywy: finansową, klienta, procesów wewnętrznych oraz wiedzy i rozwoju
Przy ustalanie celów strategicznych powinniśmy postępować zgodnie z zasadą SMART :
Skonkretyzowanie - cle powinny być jasno zdefiniowane
Mierzalne - każdemu celowi powinniśmy przypisać miernik
Akceptowalne - cele muszą byż zaakceptowane przez personel
Realne - posiadane zasoby muszą być wystraczające i adekwatne do zrealizowania
Terminowe - cele powinny posiadać termin wykonania
Zasady formułowania celów:
1. ustalone cele nie mogą być ze sobą sprzeczne - wtedy nie możemy zrealizować strategii
2. cele tworzą piramidę celów - wyróżniamy cel główny - cel I stopnia, i cele II stopnia
3.wszystkie jednostki organizacyjne przedsiębiorstwa wpółprzyczyniają się do osiągnięcia celów ogólnych
2. budżetowanie - istota, wady, zalety
Budżetowanie - metoda bieżącego zarządzania przedsiębiorstwem, która określa zasady planowania i wykorzystywania środków pieniężnych w celu realizacji zadań przedsiębiorstwa. Budżetowanie stanowi formę planowania działań firmy i rozpisania ich na poszczególne ośrodki odpowiedzialności
Podstawowym celem budżetowania jest dyscyplinowanie i kontrola wydatków środków pieniężnych
Istota budżetowania:
* przełożenie nadrzędnych celów przedsiębiorstwa
*przyporządkowanie zadań poszczególnym wewnętrznym jednostkom
*poprawa efektywności wykorzystywanych zasobów przedsiębiorstwa
Zalety budżetowania:
*świadome zarządzanie firmą poprzez znane zasoby finansowe, majatkowe etc.
* skuteczne wdrożenie strategii i planów strategicznych
* doprowadza do obniżenia kosztów
*kontrola wykonywanych zadań w ośrodkach odpowiedzialności
* umożliwia dostrzeżenie wąskich gardeł
* forma motywacji dla pracowników
* kreuje świadomość o kosztach
* dostarcza informacji o kosztach
Wady budżetowania:
* angazuje duże ilości czasu
* ograniczenie innowacji
*utrwalanie myślenia osiągnięcia zysków
*pełne wydawanie wszystkich kwot przewidzianych w budżecie
* brak odzwierciedlania zmian w organizacji
* brak komunikowania strategii
3. wyjaśnij pojęcia
Planowanie operacyjne - określenie działań i zadań przedsiębiorstwa na okres do roku w przedziale na kwartały. Opracowywany jest plan działania na najbliższe 12 miesięcy . budżet opracowywany jest metoda od zera. Kolejnie nastepuje wykonanie planu, jego weryfikacja i kontrola.
Makrootoczenia - są to warunki działania wszystkich przedsiębiorstw funkcjonujących w danym miejscu i czasie uwzględniając klimat, sytuację gospodarczą, ustrój, infrastrukturę, religię, poglądy polityczne etc.
Misja - generalna deklaracja sensu działania i rozwoju przedsiębiorstwa. Odpowiada na pytanie po co firma istnieje, jakie jest jej zadanie w tej branży a nie innej
Budżet kroczący - jeden z rodzajów budżetu z wyróżniony e względu na długośc okresu budżetowego: budżet kroczący polega na takim opracowaniu planu finansowego i operacyjnego aby bez przerwy obejmował on okres 12 miesięcy to znaczy, ze po upływie 1 miesiaca jest dodawany nowy okres budżetowy - jest to ciągła praca nad budżetem
ZESTAW 2
zdefiniuj planowanie strategiczne; wymień i opisz funkcje planowania strategicznego
planowanie strategiczne - to zespół czynności zmierzających do określenia przyszłego stanu zasobów pieniężnych w ramach przyjętego horyzontu czasowego , umożliwiającego realizację celów
planowanie strategiczne to także projekcja zjawisk ekonomicznych w wymiarze pieniężnym
funkcja bilansująca - bilansowanie przyszłych inwestycji finansowych, wydatków i przychodów, aby nie naruszyć zasady bezpieczeństwa struktury finansowej; projekcja planów
funkcja sterująca - plan wyznacza realizowane działania w określonych przedziałach czasowych
funkcja optymalizująca - polega na formułowaniu alternatywnych rozwiązań i dokonywaniu wyboru najkorzystniejszych zadań i sposobów ich osiągania
funkcja informacyjna - polega na tym, że plany finansowe określają zadania, oczekiwania a Tm samym są zbiorem informacji o przedsiębiorstwie
funkcja analityczno-kosztowa - w procesie planowania są przeprowadzane analizy np.: opłacalności, rentowności etc.
scharakteryzuj perspektywę klienta w mapie strategii oraz wymień występujące w niej strategie
perspektywa klienta jest jedną z 4 perspektyw jakie są opracowywane w mapie strategii.
Perspektywa klienta charakteryzuje się ważnym elementem jakim jest propozycja wartości dla klienta, ponieważ przedsiębiorstwo musi określić segment lub segmenty w jakim będzie oferować swoje produkty lub usługi dla klientów.
propozycja wartości dla klienta definiuje unikatowy zestaw produktów, usług, cen, relacji i wizerunku, który przedsiębiorstwo przedstawi docelowej grupie klientów
propozycja wartości = (atrybuty oferty, relacja, wizerunek) / cena
z racji tego, że klienci oczekują różnych walorów od oferowanych produktów możemy wyróżnić strategie wartości dla klienta:
strategia doskonałości operacyjnej - firmy doskonalą swoją konkurencyjność, ceny, jakośc oferowanych produktów, czas realizacji zamówień oraz czas dostaw - McDonalds
strategia przywództwa produktu - firmy doskonalą parametry funkcjonalne - Sony, Dell, Kazar
strategia zażyłości z klientem - firmy kładą nacisk na utrzymanie relacji z klientem poprzez kompleksowość usług, zadowolenie klienta - Orange
podaj definicję planowania strategicznego
planowanie strategiczne jest to proces formułowania długookresowych celów strategicznych przedsiębiorstwa, dokonywania systematycznej analizy otoczenia i potencjału firmy a także podejmowanie decyzji o alokacji zasobów pozostających w dyspozycji firmy.
Planowanie strategiczne rozpoczyna się od analizy strategicznej, następnie jest formułowana misja i wizja, ustalane są cele strategiczne ogólne i szczegółowe
podaj definicję benchmarking
benchmarking polega na porównywaniu własnych osiągnięć i rozwiązań na tle innych przedsiębiorstw.
Benchmarking służy także identyfikowaniu optymalnych rozwiązań i efektów zarządzania na bazie analizy doświadczeń. Systematycznie weryfikuje procesy, systemy oraz rezultaty zarządzania.
Zadaniem benchmarkingu jest zwiększenie efektywności, wydajności operacyjnej przedsiębiorstwa. Podnoszenie jakości usług etc.
kim są interesariusze
interesariusze - inaczej partnerzy strategiczni lub kibice przedsiębiorstwa to grupa osób, które mogą wywierać wpływ na decyzje podejmowane przez przedsiębiorstwo albo mogą być uzależnione od kierunku tych decyzji. Podmioty te uzyskuja w wyniku korzyści lub generują koszty związane z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa i są w stanie wywrzeć presję na firmę
budżety statyczne
jedną z klasyfikacji budżetów ze względu na długość okresu budżetowania jest podział na budżety statyczne o kroczące
budżet statyczny - to budżet opracowywany jednorazowo, dla określonego horyzontu czasowego np.: jednego roku
ZESTAW 3
podaj definicję planowania strategicznego
planowanie strategiczne jest to proces formułowania długookresowych celów strategicznych przedsiębiorstwa, dokonywania systematycznej analizy otoczenia i potencjału firmy a także podejmowanie decyzji o alokacji zasobów pozostających w dyspozycji firmy.
Planowanie strategiczne rozpoczyna się od analizy strategicznej, następnie jest formułowana misja i wizja, ustalane są cele strategiczne ogólne i szczegółowe
wymień cechy, zadania oraz pułapki planowania strategicznego
cechy planowania strategicznego:
określa na czym polega działalnośc firmy, kim są klienci
podejmowane decyzje mają charakter operacyjny
wyznacza ramy dla planowania operacyjnego
dotyczy długiego okresu - 5-10 lat
jest procesem ciagłym i nieregularnym
nacechowany duzym ryzykiem i niepewnością
koncentruje zasoby na najważniejszych działaniach
wymaga dużo informacji spoza firmy
trudno ocenic efekty z racji odległej perspektywy czasowej
zadania planowania strategicznego
zmniejszenie ryzyka podejmowania błędnych decyzji
kreowanie przestrzeni do działania
połączenie decyzji z istniejącymi i oczekiwanymi czynnikami wzrostu oraz ograniczeniami
redukcja stopnia skomplikowania procesów gospodarczych
tworzenie i utrzymywanie czynników sukcesu
wypracowanie strategii rozwoju i działania
pułapki planowania strategicznego
proces podejmowania decyzji jest zdominowany przez dyrektora generalnego
Kultura firmy jest mało podatna na zmiany wynikające z otoczenia
Zbiurokratyzowanie planów firmy
Przypisanie inicjatywy zespołowi menadżerów
Ograniczenie podejmowanych decyzji tylko do tych racjonalnych
scharakteryzuj istotę i zadania kontroli budżetowej
kontrola budżetowa polega na sprawdzeniu zgodności osiągniętych dokonań przedsiębiorstwa z wytyczonymi celami w planie . Kontrolna to ostatni etap wieńczący każde zadania ( po etapie planowania, organizowania i wykonania )
zadania kontroli budżetowej :
ujawnienie odchyleń wielkości rzeczywistych i przewidywalnych od wielkości założonych w planie
identyfikacja miejsca powstania odchyleń
rozpoznanie przyczyn odchyleń
ustalenie osób odpowiedzialnych za powstanie odchyleń
zbadanie skutków odchyleń
zaproponowanie działań korygujących
sugerowanie zmian w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa
etapy kontroli:
etap I - ustalenie stanu pożądanego
etap II - ustalenie stanu rzeczywistego - diagnoza
etap III - porównanie danych rzeczywistych z zaplanowanymi
w ramach tej procedury jest prowadzone:
kontrola ex-post - polega ona na wykorzystaniu działania sprzężenia zwrotnego, ale powinna być wzmocniona kontrolą ex-ante
kontrola ex-ante - wraz ze sprzężeniem wyprzedzającym, które polega na przewidywaniu przyszłego stanu przedsiębiorstwa poprzez budowanie scenariuszy
podaj definicję procesu
proces - to ciąg czynności zaprojektowanych w taki sposób, że w ich wyniku powstaje produkt lub usługa posiadający określoną wartośc dla klienta.
znaki zapytania
znaki zapytania - produkty, które mają dużą dynamikę sprzedaży i niski udział w rynku, określane też jako trudne dzieci. - są to nowo wytworzone produkty, wymagające dużych nakładów finansowych
inicjatywa strategiczna
inicjatywa strategiczne - są to kluczowe projekty, działania, inwestycje podejmowane przez przedsiębiorstwo dla realizacji celu strategicznego. Pokazują, co firma powinna robić, aby zrealizować strategię
inicjatywa strategiczna to także zaplanowane w bieżącym okresie wydatki związane z wdrażaniem projektów strategicznych.
Celem inicjatyw jest zmniejszenie dysproporcji pomiędzy wartościami zakładanymi a uzyskiwanymi
budżet elastyczny
jedną z klasyfikacji budżetów ze względu na powiązania występujące pomiedzy nimi jest podział na budżety elastyczne i wstępne.
Budżet elastyczny ( przeliczony) - jest to dostosowanie działań, decyzji etc. do rzeczywistych rozmiarów działalności np.: budżet produkcji
ZESTAW IV
scharakteryzuj budżetowanie od zera; podaj wady i zalety tej metody
budżetowanie od zera polega na budowie budżetu nie wspomagając się na danych z ubiegłych lat, tylko na konstrukcji od podstaw od zera tego budżetu
metoda ta pozwala na racjonalne kształtowanie zadań dla poszczególnych stanowisk pracy
budżetowanie od zera rozpoczyna się od sporządzenia zestawów pakietów decyzyjnych dla każdego ośrodka odpowiedzialności, następnie piorytetyzacji tych pakietów a na koniec opracowania właściwego, zbiorczego budżetu dla wszystkich jednostek organizacyjnych przedsiębiorstwa.
trudności związane z tą metodą:
możliwość pominiecia ważnego obszaru w działalności firmy
trudność opracowania alternatywnych rozwiązań
subiektywizm
potencjalna niechęć pracowników
wady budżetowa od zera:
ryzyko błędnego określenia priorytetów
opór kadry kierowniczej
trudności w opracowywaniu alternatywnych działań
ryzyko pominięcia ważnych aspektów, obszarów decyzyjnych
dłuższy czas opracowania
kosztowność
zalety budżetu od zera:
pozwala uniknąć błędów zawartych we wcześniejszych budżetach
przypisanie priorytetu działaniom
pozbycie się nieefektywnych działań
strategiczna karta wyników i analiza perspektyw
strategiczna karta wyników - narzędzie, które wspomaga zarządzanie przedsiębiorstwem, ponieważ koordynuje i przyspiesza realizację obranej strategii. SKW opiera się na pomiarze efektywności działania firmy w 4 obszarach. Każdy z tych obszarów posiada miernika, z pomocą których można dokonać analizy stopnia realizacji przyjętych założeń.
Perspektywy
Kaplan i Horton, twórcy modelu, zaproponowani powiązanie ze sobą 4 perspektyw:
Perspektywa finansowa - ukazująca główny cel przedsiębiorstwa. Odpowiada na pytanie jakie główne cele finansowe przedsiębiorstwo musi osiągnąć, by zadowolić akcjonariuszy
Perspektywa klienta - w tej perspektywie określany grupę docelowych odbiorców - klientów. Tutaj odpowiadamy na pytanie jakie potrzeby klientów musimy zaspokoić, aby osiągnąć główny cel przedsiębiorstwa
Perspektywa procesów wewnętrznych - ta perspektywa charakteryzuje wszystkie procesy jakie zachodzą wewnątrz przedsiębiorstwa, które przyczyniają się do dostarczenia produktów/usług klientom. Odpowiada na pytanie: które procesy musimy doskonalić ?
Perspektywa wiedzy i rozwoju - obejmuje działania związane z zarządzaniem pracownikami, systemami informatycznymi, doskonaleniem procesów. Odpowiada na pytanie w których obszarach działalności wprowadzać innowacje.
mierniki w perspektywach
perspektywa finansowa
miernik realizacji celów: ekonomiczna wartośc dodana - EVA, wartość dodana dla akcjonariuszy
wskaźniki przyszłego sukcesu: wskaźnik kosztó stałych, marża na produkcie
perspektywa klienta
mierniki realizacji celów: udział % firmy w segmencie, stopień pozyskania klientów, stopień utraty klientów
wskaźnik przyszłego sukcesu: poziom satysfakcji klientów, siłą relacji z klientem, czas poświęcony klientowi
perspektywa procesów wewnętrznych
miernik realizacji celów: przychody z nowych produktów, liczba nowych produktów, czas realizacji zamówienia,
wskaźniki przyszłego sukcesu: cykl rozwoju produktów, marza osiągana na nowych kanałach dystrybucji
perspektywa wiedzy i rozwoju
miernik realizacji celów: liczba szkoleń, liczba ścieżek kariery, liczba wyszkolonych pracowników, liczba kluczowych stanowisk
wskaźnik przyszłego sukcesu: nakłady na B+R, liczba nowych patentów
wyjaśnij pojęcia
gwiazdy - grupa produktów o dużym tempie wzrostu sprzedaży oraz dużym udziale w rynku. Są to produkty rozwojowe, o dużych wymaganiach finansowych. Generują zyski, ale mogą przekształcić się w dojne krowy
strategia konserwatywna - jedna ze strategii występujących w analizie SWOT ( analiza mocnych i słabych stron firmy oraz szans i zagrożeń otoczenia ) nazywana inaczej strategią maxi-mini- charakterystyczna dla firm o przewadze silnych stron nad słabymi oraz przewagą zagrożeń nad szansami . Oznacza to że firma wykorzystuje swoje atuty do walki z zagrożeniami jakie generuje otoczenie np.: eliminacji z rynku lub przejęcia przez firmę konkurencyjną
miernik - to kryterium, przy użyciu którego jesteśmy w stanie określić stopień osiągnięcia celu strategicznego rolą mierników jest pomaganie w motywacji organizacji, pokazują konkretne powiązania ze strategią
budżet sprzedaży - jednym z budżetów operacyjnych tworzonych obok budżetu finansowego jest budżet sprzedaży - przedstawiający ilościowe zestawienie wszystkich produktów jakie firma chce sprzedać wraz z określonymi cenami sprzedaży
strategia ekspansji - jest to strategia polegająca na rozbudowie lub utrzymaniu silnej pozycji konkurencyjnej firmy w danym segmencie czy dziedzinie, wymaga to dodatkowych inwestycji, usprawnienia lub modyfikacji stosowanych technologii, rozszerzenia asortymentu - dość ryzykowna strategia
analiza strategiczna - definicja i cele
analiza strategiczna - to pierwszy etap w realizacji strategii przez przedsiębiorstwo. Polega na opracowaniu zbioru działań diagnozujących przedsiębiorstwo i otoczenie, po to, by opracować plan strategiczny, który wdroży obrana strategię w życie. Analiza strategiczna bada także obecną i przyszła kondycję przedsiębiorstwa, aby zapewnić długofalowy rozwój
cele analizy strategicznej:
identyfikacja szans i zagrożeń generowanych przez otoczenie
opracowanie bilansu szans i zagrożeń
opracowanie planu działania zmierzającego do rozwoju firmy
wczesne wykrycie nieprawidłowości w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa i ustalenie źródeł tych nieprawidłowości
ocena przedsiębiorstwa i ustalenie jego pozycji na rynku w odniesieniu do konkurencji
optymalizacja portfela produkcyjnego