29. Protekcjonizm handlu
międzynarodowego (definicja, motywy,
instrumenty)

Międzynarodowy handel jest od. dawna ważnym czynnikiem rozwoju cywilizacyjnego,
postępu gospodarczego, źródłem dobrobytu ludzi i środkiem zbliżenia narodów.

Międzynarodowa wymiana handlowa pozwala, na korzystny dla sytuacji

surowcowej, ekonomiczno-społecznej, dla wartości kapitału, dla poziomu wiedzy naukowo-
technicznej, oraz specyficznych warunków przyrodniczych danego kraju kierunek
działalności gospodarczej.

Na handel międzynarodowy, jego wielkość, kierunki i strukturę towarową wpływają

obecnie następujące czynniki: polityka państwa,, potrzeby gospodarcze, popyt mi pewne
towary ł usługi, wymienialność walut krajowej na zagraniczną, upodobania i gusty ludzi.

Polityka Państwa- polega na ustaleniu cła, wprowadzeniu opodatkowania na import,
przyznawaniu ulg eksportowych, udzielaniu kredytów na produkcje towaru znajdujących
nabywców za granicą i ustalaniu kursu własnej waluty. Niektóre kraje, np. Polska, ustalają
kontyngenty na import samochodów w ciągu rok. Polityka państwa może spowodować, że
zagraniczne towary zostaną, na przykład, obciążone większymi opłatami celnymi, a
cudzoziemcy zajmujący się działalnością gospodarczą traktowani będą gorzej niż swoi
obywatele. Działania takie składają się na politykę protekcjonistyczną, mającą na cele
ochronę niektórych branż własnego przemysłu i rolnictwa oraz zachowanie miejsc pracy.

Protekcjonizm — teoria głosząca konieczność kontroli przez państwo mechanizmów
rynkowych. Polega ona na ograniczeniu dostępu do własnego rynku i (lub) rozszerzaniu
ś

rodków popierania eksportu. W grę może wchodzić stosowanie np. ceł przywozowych

(ochronnych) na towary czy nawet surowce, których produkcja krajowa ma stymulować
rozwój przemysłu rodzimego. Innym instrumentem polityki protekcjonizmu są subsydia
rządowe. Pobudzaniu eksportu służą dotacje dla przedsiębiorstw podejmujących produkcję
eksportową

Skrajną formą protekcjonizmu pozostaje tzw. prohibicjonizm, czyli zakaz wwozu lub
wywozu towarów.
Polityka protekcjonizmu powoduje wzrost cen, ograniczenie dostępności towarów,
zmniejszenie realnych dochodów gospodarki. Zapewnia jednak przy tym dochody budzeni
państwa. Argumentami wysuwanymi na jej rzecz są zapewnianie obronności państwa
poprzez ochronę celną lub administracyjne zakazy importu towarów uznanych za
strategiczne (produkcja zbrojeniowa, także żywności, leków i in.), ochrona nowych,
rozwijających się dziedzin wytwarzania przed konkurencjom towarów zagranicznych,
przeciwdziałanie bezrobociu, zapobieganie odpływowi pieniędzy z kraju. Pozytywne efekty
protekcjonizmu występują tylko w krótkich okresach, w długich natomiast ujawniają się
efekty negatywne (postulowane cele można osiągnąć innymi sposobami.