Referat

„Istota i funkcje oceny opisowej w edukacji

wczesnoszkolnej”

Opracowała: mgr Krystyna Ponomarow
Nauczycielka nauczania zintegrowanego S.P 11 Suwałki
Od roku 1999 w nauczaniu zintegrowanym obowiązuje tzw. ocena
opisowa, zarówno w odniesieniu do edukacji jak i zachowania.
Do tej pory nauczyciele oceniali uczniów tradycyjnie, w stopniach
najczęściej za opanowanie materiału przewidzianego programem
nauczania, czyli za uzyskane efekty, nie uwzględniające możliwości
dziecka, czego rezultatem było dzielenie uczniów na dobrych i
słabych. W efekcie dziecko, które dostawało negatywne oceny,
przestawało wierzyć we własne możliwości, nie miało poczucia
sukcesu.
Istotą oceny opisowej są jej trzy funkcje:

- informacyjna- daje dziecku informacje o tym, co już umie,

potrafi, rozumie itd.

- korekcyjna-, nad czym musi popracować, co powinno zmienić
- motywacyjna- zachęca do podejmowania dalszego wysiłku,

stwarza nadzieje na osiągnięcie sukcesu, dodaje wiary w
możliwości dzieciom, wzmacnia je

Taka ocena nie etykietuje dzieci, nie zawiera krytyki osoby, nie
pełni funkcji kary czy nagrody, lecz bierze pod uwagę wkład pracy
dziecka, jego wysiłek włożony w zadanie, uwzględnia postęp, jaki
dokonał się w dziecku i zachęca do dalszej pracy. Ocena ta
informuje, co zrobił dobrze, co źle, co musi zmienić, żeby było
lepiej. Uczeń musi sobie uświadomić, że ma prawo do popełniania
błędów i nie będzie za to karany złą oceną. Nauczyciel ocenia to,
co uczeń robi, ponieważ to dziecko może zmienić, a nie to jak go
postrzega jako osobę( na to dziecko nie ma wpływu.
Można oceniać:
- werbalnie- np. ułożyłeś trzy zdania opisujące jabłko, każde

zdanie rozpoczynasz od słów „Jabłko jest...” Pomyśl, jak to
zmienić

- poprzez gest i mimikę- wskazuję błąd i czekam na porównanie,

tablicę i korektę

Takie ocenianie odbywa się najczęściej, na bieżąco w klasie, ma
charakter ciągły. Nauczyciel sprawdza wykonywane prace,
chwali wysiłek, chęci, nagradza uśmiechem, gestem, wskazuje,
co uczeń powinien zmienić, poprawić, podkreśla osiągnięcia
ucznia, pisze recenzje prac, motywuje do dalszych wysiłków.

Poza tymi sposobami, można wykorzystać:

- znaczki („słówko”, „chmurka”, z czasem można dodać do

„słówka”- uśmiech, koronę, rumieńce itd., ale do „chmurki” nie
można dorysowywać np. „rzęsistego deszczu” i konieczny jest
komentarz słowny, „co jest źle wykonane, co zrobić, aby było
poprawnie)

- znaczki na „Drzewku osiągnięć”
- Puzzle- np. przy bloku tematycznym obrazek dzielimy na tyle

części, ile zaplanowaliśmy zadań z oceną.

W tej formie oceniania należy spełnić, niektóre warunki

- dziecko musi mieć oparcie w nauczycielu, czuć się bezpiecznie
- musi posiadać poczucie sensu tego, co robi
- poczucie sukcesu, (każdy ma swoją miarę)
- działanie nauczyciela powinno być ciekawe, intrygujące i

angażujące emocjonalnie uczniów
Należy też rozpocząć proces wdrażania do samokontroli i
samooceniania np. przed przystąpieniem do przepisywania
należy zwrócić uwagę, że musi to uczynić czytelnie i bezbłędnie.
Po wykonaniu zadania dokonuje samokontroli i samooceny ( za
czytelne przepisanie np. ”kwiatek”, za bezbłędność i odszukanie
błędów „ słówko”)
Ocenianie opisowe obowiązuje również na zakończenie
semestru i roku szkolnego. Należy uwzględnić postępy w
edukacji, w rozwoju emocjonalno- społecznym i osobiste
osiągnięcia uczucia. Ocenę kierujemy bezpośrednio do niego,
zrozumiałym dla dziecka językiem.
Ocena za I semestr zawiera zalecenia dla ucznia, zaś
końcoworoczne już ich nie ma. Formułując zalecenia, bierzemy
pod uwagę możliwość ucznia, a w ocenie na koniec roku
podkreślamy, iż zastosował się do owych zaleceń.
Istotą i sensem oceniania dziecka i jego rozwoju jest takie
ocenianie, które służy i dziecku, i dorosłym, i pozwala im obu
właściwie korygować swe dotychczasowe postępowanie.

Bibliografia:
WOM w Poznaniu (1998) „ Ocena opisowa w edukacji
wczesnoszkolnej”
Misiorna E. (1993) „Oceny szkolne w opinii uczniów”
Edukacja i dialog nr 6
Misiorna E. (1994) „Konfrontacje wokół oceny szkolnej”
„Życie szkoły nr 8
Rau K. Chodoń J. (1998) „Ocienianie opisowe, a rozwój
dziecka”