Mechanik maszyn szwalniczych

(723309)

Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy

2

Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich

Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego pn. „Rozwijanie zbioru
krajowych

standardów

kompetencji

zawodowych

wymaganych

przez

pracodawców”. Priorytet I PO KL, Działanie 1.1

Krajowy standard kompetencji zawodowych
Mechanik maszyn szwalniczych (723309)

© Copyright by Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013

Kopiowanie i rozpowszechnianie mo

ż

e by

ć

dokonane za podaniem

ź

ródła

ISBN 978-83-7951-000-9 (cało

ść

)

ISBN 978-83-7951-223-2 (223)

Nakład 1000 egz.

Publikacja bezpłatna

Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
00-697 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 65/79, tel. [phone], fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.crzl.gov.pl

Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Pa

ń

stwowego Instytutu Badawczego

26-600 Radom, ul. K. Pułaskiego 6/10, tel. centr. (48) 364-42-41, fax [phone]
e-mail: [e-mail] http://www.itee.radom.pl

3

Spis tre

ś

ci

1. Dane identyfikacyjne zawodu ...................................................

4

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu w klasyfika-

cjach.................................................................................

4

1.2. Notka metodologiczna i autorzy.......................................

4

2. Opis zawodu................................................................................

6

2.1. Synteza zawodu ..............................................................

6

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania, obszary wyst

ę

-

powania zawodu .............................................................

6

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny i narz

ę

dzia

pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy) ............................

6

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne, w tym prze-

ciwwskazania do wykonywania zawodu .........................

7

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie.............................................................

7

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/wali-

dacji kompetencji .............................................................

7

2.7. Zadania zawodowe ..........................................................

8

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych ....................................

8

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi a pozio-

mem kwalifikacji w ERK/PRK ..........................................

8

3. Opis kompetencji zawodowych ................................................ 10

3.1. Naprawianie maszyn szwalniczych Kz1 ......................... 10
3.2. Konserwowanie i serwisowanie maszyn szwalniczych

Kz2 .................................................................................. 11

3.3. Kompetencje społeczne KzS ........................................... 12

4. Profil kompetencji kluczowych ................................................. 13

5. Słownik ........................................................................................ 14

4

1. Dane identyfikacyjne zawodu

1.1. Kod, nazwa zawodu i usytuowanie zawodu

w klasyfikacjach

Według Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci na potrzeby rynku pracy

(KZiS 2010):

723309 Mechanik maszyn szwalniczych

Grupa wielka 7 – Robotnicy przemysłowi i rzemie

ś

lnicy (w Mi

ę

dzy-

narodowej Klasyfikacji Standardów Edukacyjnych ISCED 2011 – po-
ziom 3).

Grupa elementarna 7233 – Mechanicy maszyn i urz

ą

dze

ń

rolni-

czych i przemysłowych (w Mi

ę

dzynarodowym Standardzie Klasyfika-

cji Zawodów ISCO-08 odpowiada grupie 7233 Agricultural and
industrial machinery mechanics and repairers).

Według Polskiej Klasyfikacji Działalno

ś

ci (PKD 2007):

Sekcja C. Przetwórstwo przemysłowe. Dział 33. Naprawa, konser-
wacja i instalowanie maszyn i urz

ą

dze

ń

. Grupa 33.1. Naprawa

i konserwacja

metalowych

wyrobów

gotowych,

maszyn

i urz

ą

dze

ń

.

1.2. Notka metodologiczna i autorzy

Opis standardu kompetencji zawodowych wykonano na podstawie: ana-
lizy

ź

ródeł (akty prawne, klasyfikacje krajowe, mi

ę

dzynarodowe) oraz

głównie wyników bada

ń

analitycznych na 18 stanowiskach pracy w 13

przedsi

ę

biorstwach (

ś

rednie – 1, małe − 9, mikro − 3, w tym produkcyjne

− 8, inne − 5), przeprowadzonych w lutym i w marcu 2013 r.

Zespół Ekspercki:

•

Maciej Gajda – Szwalmasz Maciej Gajda w Łodzi,

•

Dorota Matuszczak – Bielskie Zakłady Obuwia „Befado” sp. z o.o.

w Bielsku-Białej,

•

Michał Krajewski – Szwalmasz Michał Krajewski w Łodzi,

•

Dorota Wójcik – ekspert niezale

ż

ny, Komenda Wojewódzka Poli-

cji w Radomiu.

5

Ewaluatorzy:

•

Dariusz Jadczyk – Regionalna Organizacja Pracodawców

w Cz

ę

stochowie,

•

Marek Olsza – Zespół Szkół Technicznych w Mikołowie.

Recenzenci:

•

Andrzej Ciarka –Bartek S.A. w Mi

ń

sku Mazowieckim,

•

Igor Lange – Ministerstwo Gospodarki w Warszawie.

Komisja Bran

ż

owa (zatwierdzaj

ą

ca):

•

Jacek W

ę

sierski (przewodnicz

ą

cy) – Stowarzyszenie Naukowo-

-Techniczne In

ż

ynierów i Techników NOT w Warszawie,

•

Norbert Bro

ż

ek – Zwi

ą

zek Zawodowy In

ż

ynierów i Techników

w Warszawie,

•

Renata Pawłowska – Zwi

ą

zek Pracodawców Warszawy i Ma-

zowsza w Warszawie.

Data zatwierdzenia:

•

07.10.2013 r.

6

2. Opis zawodu

2.1. Synteza zawodu

Mechanik maszyn, szwalniczych wykonuje prace konserwacyjne,

diagnostyczne i naprawcze maszyn maj

ą

ce na celu ich prawidłow

ą

i bezpieczn

ą

eksploatacj

ę

.

2.2. Opis pracy i sposobu jej wykonywania,

miejsca, obszary wyst

ę

powania zawodu

Podstawowym zadaniem mechanika maszyn szwalniczych jest za-

pewnienie utrzymania w pełnej sprawno

ś

ci eksploatacyjnej parku ma-

szynowego, zaplanowanie i przeprowadzenie przegl

ą

dów okresowych

maszyn. Na bie

żą

co analizuje stan techniczny maszyn i urz

ą

dze

ń

.

W przypadku wyst

ą

pienia awarii maszyny lub urz

ą

dzenia diagnozuje j

ą

i okre

ś

la zakres naprawy. Wykonuje prace demonta

ż

owe, weryfikuje

stan techniczny cz

ęś

ci, podzespołów lub zespołów, selekcjonuje cz

ę

-

ś

ci, ustala technologi

ę

naprawy uszkodzonych elementów, a nast

ę

pnie

montuje je. Podczas wykonywania naprawy korzysta z narz

ę

dzi, przy-

rz

ą

dów pomiarowych dostosowanych do prac naprawczych. Do wyko-

nania operacji naprawczych korzysta z dokumentacji techniczno-
ruchowych producenta maszyn szwalniczych. Po wykonaniu prac na-
prawczych lub zainstalowaniu nowej maszyny szwalniczej na stanowi-
sku pracy wykonuje próbny rozruch maszyny, utrzymuj

ą

c parametry

zalecane przez producenta maszyn.

2.3.

Ś

rodowisko pracy (warunki pracy, maszyny

i narz

ę

dzia pracy, zagro

ż

enia, organizacja pracy)

Miejscem pracy mechanika maszyn szwalniczych jest hala produk-

cyjna, w której s

ą

zainstalowane maszyny i urz

ą

dzenia szwalnicze lub

wydzielona powierzchnia hali, w której b

ę

dzie miejsce dla uszkodzo-

nych maszyn. W hali maszyn szwalniczych wyst

ę

puj

ą

zagro

ż

enia dla

zdrowia spowodowane uci

ąż

liwymi warunkami pracy takimi jak: hałas,

drgania, zapylenie, zagro

ż

enie pora

ż

enia pr

ą

dem. W zwi

ą

zku z powy

ż

-

szym wa

ż

ne s

ą

okresowe badania

ś

rodowiska pracy. Podczas prac

naprawczych wa

ż

ne jest przestrzeganie przepisów BHP, ppo

ż

., ergo-

nomii i ochrony

ś

rodowiska. Praca w tym zawodzie mo

ż

e przebiega

ć

w systemie trójzmianowym, a w wi

ę

kszych zakładach przemysłowych

jest prac

ą

w brygadzie lub grupie naprawczej.

7

2.4. Wymagania psychofizyczne, zdrowotne,

w tym przeciwwskazania do wykonywania zawodu

Wykonywanie zawodu mechanika maszyn szwalniczych wymaga

spostrzegawczo

ś

ci oraz refleksu. Sprawno

ść

narz

ą

du słuchu umo

ż

liwia

ocen

ę

pracy maszyn. Mechanik powinien mie

ć

dobry wzrok, mo

ż

e on

by

ć

skorygowany okularami. Bardzo wa

ż

na jest równie

ż

w tym zawo-

dzie zdolno

ść

koncentracji i podzielno

ść

uwagi. Mechanik powinien

posiada

ć

przede wszystkim uzdolnienia techniczne i manualne (umie-

j

ę

tno

ś

ci zr

ę

czno

ś

ciowe) oraz wyobra

ź

ni

ę

przestrzenn

ą

pomocn

ą

przy

odczytywaniu rysunku technicznego jak równie

ż

cechowa

ć

si

ę

dokład-

no

ś

ci

ą

i staranno

ś

ci

ą

podczas wykonywania zadania (samokontrola

wykonania koniecznych operacji). Powinien potrafi

ć

organizowa

ć

sta-

nowisko pracy z zachowaniem warunków bezpiecze

ń

stwa dla siebie

oraz innych współpracowników.

2.5. Wykształcenie i uprawnienia niezb

ę

dne do podj

ę

cia

pracy w zawodzie

Obecnie w kraju nie ma szkoły, która przygotowuje do zawodu me-

chanik maszyn szwalniczych. Pracodawcy zatrudniaj

ą

na stanowisku

mechanika maszyn szwalniczych osoby z wykształceniem zasadniczym
zawodowym w kierunkach zwi

ą

zanych z przemysłem maszynowym.

Mo

ż

liwe jest równie

ż

szkolenie praktyczne (przyuczenie) na stanowisku

pracy i zdobywanie do

ś

wiadczenia w trakcie pracy. Mechanik maszyn

szwalniczych powinien bra

ć

udział w szkoleniach organizowanych

w przedsi

ę

biorstwie, przez stowarzyszenia i inne organizacje bran

ż

o-

we, przez producentów maszyn szwalniczych lub w o

ś

rodkach szkole-

niowych.

2.6. Mo

ż

liwo

ś

ci rozwoju zawodowego, potwierdzania/

/walidacji kompetencji

Prac

ę

zwykle rozpoczyna si

ę

od najprostszych zaj

ęć

cz

ę

sto nie-

zwi

ą

zanych z napraw

ą

maszyn (czyszczenie, składanie, mycie maszyn,

transport na stanowiska). Nast

ę

pnie mo

ż

na awansowa

ć

na pomocnika

mechanika i pomaga

ć

w naprawie maszyn szwalniczych. Nauka przez

prac

ę

(tzw. samokształcenie) jest bardzo cennym cz

ę

sto niezast

ą

pio-

nym do

ś

wiadczeniem w drodze do dalszej kariery zawodowej. Po uzu-

pełnieniu wykształcenia mo

ż

na zosta

ć

technikiem mechanikiem (ab-

solwenci technikum mechanicznego) i pracowa

ć

jako niezale

ż

ny me-

chanik maszyn szwalniczych lub prowadzi

ć

działalno

ść

gospodarcz

ą

w tym zakresie.

8

2.7. Zadania zawodowe

Z1.

Organizowanie stanowiska pracy, w tym przestrzeganie zasad
BHP, ochrony ppo

ż

., ergonomii i ochrony

ś

rodowiska (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, Kz2, KzS).

Z2.

Diagnozowanie i demontowanie maszyny szwalniczej (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz1, KzS).

Z3.

Weryfikowanie cz

ęś

ci maszyn szwalniczych (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz1, KzS).

Z4.

Naprawianie maszyny poprzez regulowanie, wymian

ę

lub doro-

bienie cz

ęś

ci (niezb

ę

dne kompetencje: Kz1, KzS).

Z5.

Montowanie maszyn szwalniczych (niezb

ę

dne kompetencje:

Kz1, KzS).

Z6.

Próbne uruchamianie maszyny szwalniczej (niezb

ę

dne kompe-

tencje: Kz1, KzS).

Z7.

Wykonywanie bie

żą

cych i okresowych przegl

ą

dów technicznych

maszyn szwalniczych (niezb

ę

dne kompetencje: Kz2, KzS).

Z8.

Prowadzenie dokumentacji przegl

ą

dowo-naprawczej (niezb

ę

dne

kompetencje: Kz2, KzS).

Z9.

Sprawowanie nadzoru technicznego nad prac

ą

maszyn szwalni-

czych we współpracy z przeło

ż

onym (niezb

ę

dne kompetencje:

Kz1, Kz2, KzS).

2.8. Wykaz kompetencji zawodowych

Kz1 – Naprawianie maszyn szwalniczych (potrzebne do wykonywania

zada

ń

: Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z9).

Kz2 – Konserwowanie i serwisowanie maszyn szwalniczych (potrzebne

do wykonywania zada

ń

: Z1, Z7, Z8, Z9).

KzS – Kompetencje społeczne (potrzebne do wykonywania zada

ń

:

Z1÷Z9).

2.9. Relacje mi

ę

dzy kompetencjami zawodowymi

a poziomem kwalifikacji w ERK/PRK

Kompetencje zawodowe potrzebne do wykonywania zada

ń

w za-

wodzie sugeruje si

ę

wykorzysta

ć

do opisu kwalifikacji na poziomie 3

wła

ś

ciwym dla wykształcenia zasadniczego zawodowego w Europej-

skiej i Polskiej Ramie Kwalifikacji. Poziom ten jest uzasadniony miej-
scem usytuowania zawodu w Klasyfikacji zawodów i specjalno

ś

ci (gru-

pa wielka 7 i jej odpowiednik w ISCED 2011).

9

Osoba wykonuj

ą

ca zawód mechanika maszyn szwalniczych:

1) w zakresie wiedzy: zna fakty, zasady, procesy i poj

ę

cia ogólne zwi

ą

-

zane z zawodem mechanika maszyn szwalniczych: zna i rozumie
podstawowe fakty, poj

ę

cia i zale

ż

no

ś

ci w zawodzie oraz w szerszym

zakresie elementarne uwarunkowania prowadzonej działalno

ś

ci

w bran

ż

y mechanicznej;

2) w zakresie umiej

ę

tno

ś

ci: ma umiej

ę

tno

ś

ci wymagane do realizacji

zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów w zakresie naprawy maszyn

szwalniczych poprzez wybieranie podstawowych metod, narz

ę

dzi,

materiałów i informacji: potrafi wykonywa

ć

zadania według ogólnej

instrukcji, w cz

ęś

ciowo zmiennych warunkach; umie rozwi

ą

zywa

ć

typowe problemy, odbiera

ć

i formułowa

ć

wypowiedzi, tak

ż

e bardzo

proste wypowiedzi w j

ę

zyku obcym.

10

3. Opis kompetencji zawodowych

Opis kompetencji dotyczy tylko kompetencji zawodowych zdefinio-

wanych w badaniach na stanowiskach pracy.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z2, Z3, Z4, Z5, Z6, Z9 wymaga

posiadania kompetencji zawodowej Kz1.

3.1. Naprawianie maszyn szwalniczych Kz1

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady procesy,
poj

ę

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

-

zane z wykonywaniem napraw
maszyn szwalniczych zgodnie
z dokumentacj

ą

techniczn

ą

,

w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady

i

przepisy

BHP,

ochrony

ppo

ż

.,

ergonomii,

ochrony

ś

rodowiska;

−

rysunek techniczny i dokumen-
tacj

ę

eksploatacyjn

ą

maszyn

szwalniczych;

−

zasady i rodzaje poł

ą

cze

ń

stosowanych w budowie ma-
szyn i urz

ą

dze

ń

;

−

mechanizmy i elementy ma-
szyn szwalniczych;

−

podstawy elektromechaniki;

−

podstawowe procesy techno-
logii odzie

ż

owej i obuwniczej;

−

zasady obróbki r

ę

cznej i ma-

szynowej;

−

typy, zasady działania i ob-
sługi

maszyn

i

urz

ą

dze

ń

szwalniczych;

−

zasady

operacji

pomocni-

czych wyst

ę

puj

ą

cych w pro-

cesie demonta

ż

u i monta

ż

u

(np.: mycie cz

ęś

ci, dopaso-

wanie elementów, wywa

ż

a-

nie, dopasowanie);

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania według okre

ś

lonej

instrukcji w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach pracy w zakresie wyko-
nywania naprawy maszyny szwal-
niczej, w szczególno

ś

ci potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepisów

BHP, ochrony ppo

ż

., ergonomii,

ochrony

ś

rodowiska;

−

czyta

ć

rysunek techniczny i wy-

ja

ś

nia

ć

proste schematy działa-

nia;

−

dobiera

ć

i stosowa

ć

poł

ą

czenia

w maszynach i urz

ą

dzeniach;

−

rozró

ż

nia

ć

budow

ę

mechani-

zmów i elementów konstrukcyj-
nych w budowie maszyn i urz

ą

-

dze

ń

;

−

dobiera

ć

metody bie

żą

cej anali-

zy stanu technicznego maszyn
szwalniczych;

−

dobiera

ć

obróbk

ę

r

ę

czn

ą

i ma-

szynow

ą

podczas wykonywania

prac naprawczych;

−

naprawia

ć

maszyny lub urz

ą

-

dzenia z zastosowaniem narz

ę

-

dzi do obróbki r

ę

cznej oraz ma-

szynowej;

−

naprawia

ć

maszyny i urz

ą

dze-

nia z u

ż

yciem przyrz

ą

dów po-

miarowych oraz aparatury dia-
gnostycznej;

11

−

zasady operacji szycia;

−

zasady wprowadzania danych
do komputera maszyny.

−

analizowa

ć

sposoby naprawy

maszyn;

−

dobiera

ć

proces technologiczny

demonta

ż

u i monta

ż

u maszyn

i urz

ą

dze

ń

;

−

wykonywa

ć

operacje pomocni-

cze takie, jak mycie cz

ęś

ci, do-

pasowanie elementów maszyn,
zastosowanie kompensacji, do-
pasowanie elementów współ-
pracuj

ą

cych,

dobór

olejów

i smarów lub ich zamienników;

−

regulowa

ć

maszyn

ę

szwalnicz

ą

według instrukcji producenta;

−

ustawia

ć

parametry maszyny

szwalniczej do danej operacji
technologicznej;

−

ocenia

ć

wykonane

naprawy

maszyny szwalniczej.

Wykonanie zada

ń

zawodowych Z1, Z7, Z8, Z9 wymaga posiadania

kompetencji zawodowej Kz2.

3.2. Konserwowanie i serwisowanie

maszyn szwalniczych Kz2

Wiedza – zna i rozumie podsta-
wowe fakty, zasady procesy, poj

ę

-

cia ogólne i zale

ż

no

ś

ci zwi

ą

zane

z dokonywaniem konserwacji i ser-
wisowaniem maszyn szwalniczych,
w szczególno

ś

ci zna:

−

zasady i przepisy BHP, ochro-
ny ppo

ż

., ergonomii, ochrony

ś

rodowiska;

−

zasady organizacji pracy szwal-
ni;

−

rodzaje oprzyrz

ą

dowania ma-

szyn (igieł, prowadników);

−

terminy przegl

ą

dów okreso-

wych;

−

zasady prowadzenia dokumen-
tacji;

Umiej

ę

tno

ś

ci – wykonuje niezbyt

proste zadania według okre

ś

lonej

instrukcji w cz

ęś

ciowo zmiennych

warunkach pracy, w zakresie kon-
serwacji i serwisowania maszyn
szwalniczych

w

szczególno

ś

ci

potrafi:

−

przestrzega

ć

zasad i przepi-

sów BHP, ochrony ppo

ż

., er-

gonomii, ochrony

ś

rodowiska;

−

czyta

ć

dokumentacj

ę

technicz-

no-ruchow

ą

maszyn i urz

ą

-

dze

ń

;

−

wykonywa

ć

przegl

ą

dy maszyn

i urz

ą

dze

ń

zastosowane przez

producenta

12

−

instrukcje konserwacji i sma-
rowania maszyn lub urz

ą

dze

ń

;

−

rodzaje

ś

rodków pomocniczych

do maszyn szwalniczych (

ś

rod-

ki smaruj

ą

ce, czyszcz

ą

ce, kon-

serwuj

ą

ce).

−

uzupełnia

ć

płyny eksploatacyj-

ne w maszynach i urz

ą

dze-

niach;

−

sporz

ą

dza

ć

i prowadzi

ć

doku-

mentacj

ę

techniczno-ruchow

ą

maszyny i urz

ą

dzenia;

−

zagospodarowywa

ć

cz

ęś

ciami

zamiennymi, płynami eksplo-
atacyjnymi i innymi materiałami
dostarczonymi przez producen-
ta maszyn i urz

ą

dze

ń

.

Wykonanie wszystkich zidentyfikowanych w standardzie zada

ń

zawodowych wymaga posiadania kompetencji społecznych KzS.

3.3. Kompetencje społeczne KzS:

−

ponosi odpowiedzialno

ść

za wykonan

ą

napraw

ę

maszyn i urz

ą

dze

ń

szwalniczych w aspekcie bezpiecznego u

ż

ytkowania,

−

pracuje cz

ęś

ciowo samodzielnie i podejmuje współprac

ę

w zorgani-

zowanych warunkach w zakresie naprawy i konserwacji maszyn
szwalniczych,

−

dostosowuje zachowanie do okoliczno

ś

ci w

ś

rodowisku, w którym

pracuje.

13

4. Profil kompetencji kluczowych

Ocen

ę

wa

ż

no

ś

ci kompetencji kluczowych dla zawodu mechanika

maszyn szwalniczych przedstawia rys. 1.

Wykaz kompetencji kluczowych opracowano na podstawie wykazu

stosowanego w Mi

ę

dzynarodowym Badaniu Kompetencji Osób Doro-

słych − projekt PIAAC (OECD).

1

2

3

4

5

Umiejętność obsługi komputera i wykorzystania Internetu

Umiejętności matematyczne

Umiejętność czytania ze zrozumieniem i pisania

Sprawność motoryczna

Planowanie i organizowanie pracy

Wywieranie wpływu/przywództwo

Komunikacja ustna

Współpraca w zespole

Rozwiązywanie problemów

Serie1

Zbędne

Mało ważne

Ważne

Istotne

Bardzo ważne

Rys. 1. Profil kompetencji kluczowych dla zawodu 723309 Mechanik maszyn

szwalniczych

14

5. Słownik

Zawód

−

zbiór zada

ń

(zespół czynno

ś

ci) wyodr

ę

bnionych w wyniku społecz-

nego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami
przez poszczególne osoby i wymagaj

ą

cych odpowiednich kwalifikacji

i kompetencji (wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych)

zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Wykonywanie zawodu
stanowi

ź

ródło dochodów.

Specjalno

ść

−

jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera cz

ęść

czynno

ś

ci o podobnym charakterze (zwi

ą

zanych z wykonywan

ą

funkcj

ą

lub przedmiotem pracy) wymagaj

ą

cych pogł

ę

bionej lub do-

datkowej wiedzy i umiej

ę

tno

ś

ci zdobytych w wyniku dodatkowego

szkolenia lub praktyki.

Zadanie
zawodowe

−

logiczny wycinek lub etap pracy w ramach zawodu o wyra

ź

nie okre-

ś

lonym pocz

ą

tku i ko

ń

cu, wyodr

ę

bniony ze wzgl

ę

du na rodzaj lub

sposób wykonywania czynno

ś

ci zawodowych powi

ą

zanych jednym

celem, ko

ń

cz

ą

cy si

ę

produktem, usług

ą

lub decyzj

ą

.

Kompetencje
zawodowe

−

wszystko to, co pracownik wie, rozumie i potrafi wykona

ć

, odpowied-

nio do sytuacji w miejscu pracy. Opisywane s

ą

trzema zbiorami: wie-

dzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompetencji społecznych.

Wiedza

−

zbiór opisów faktów, zasad, teorii i praktyk przyswojonych w procesie

uczenia si

ę

, odnosz

ą

cych si

ę

do dziedziny uczenia si

ę

lub działalno-

ś

ci zawodowej.

Umiej

ę

tno

ś

ci

−

zdolno

ść

wykonywania zada

ń

i rozwi

ą

zywania problemów wła

ś

ci-

wych dla dziedziny uczenia si

ę

lub działalno

ś

ci zawodowej.

Kompetencje
społeczne

−

zdolno

ść

autonomicznego i odpowiedzialnego uczestniczenia w

ż

yciu

zawodowym i społecznym oraz kształtowania własnego rozwoju,
z uwzgl

ę

dnieniem kontekstu etycznego.

Kompetencje
kluczowe

−

wiedza, umiej

ę

tno

ś

ci i postawy odpowiednie do sytuacji, niezb

ę

dne

do samorealizacji i rozwoju osobistego, bycia aktywnym obywatelem,
integracji społecznej i zatrudnienia.

Standard
kompetencji
zawodowych

−

norma opisuj

ą

ca kompetencje zawodowe konieczne do wykonywania

zada

ń

zawodowych wchodz

ą

cych w skład zawodu, akceptowana

przez przedstawicieli organizacji zawodowych i bran

ż

owych, praco-

dawców, pracobiorców i innych kluczowych partnerów społecznych.

Kwalifikacja

−

zestaw efektów uczenia si

ę

(zasób wiedzy, umiej

ę

tno

ś

ci oraz kompe-

tencji społecznych), których osi

ą

gni

ę

cie zostało formalnie potwier-

dzone przez uprawnion

ą

instytucj

ę

.

Europejska
Rama
Kwalifikacji

−

przyj

ę

ta w Unii Europejskiej struktura i opis poziomów kwalifikacji,

umo

ż

liwiaj

ą

cy porównywanie kwalifikacji uzyskiwanych w ró

ż

nych

krajach. W Europejskiej Ramie Kwalifikacji wyró

ż

niono 8 poziomów

kwalifikacji opisywanych za pomoc

ą

efektów uczenia si

ę

; stanowi

ą

one układ odniesienia krajowych ram kwalifikacji.

Polska Rama
Kwalifikacji

−

opis hierarchii poziomów kwalifikacji wpisywanych do zintegrowane-

go rejestru kwalifikacji w Polsce.

Krajowy
System
Kwalifikacji

−

ogół rozwi

ą

za

ń

słu

żą

cych ustanawianiu i nadawaniu kwalifikacji

(potwierdzaniu efektów uczenia si

ę

) oraz zapewnianiu ich jako

ś

ci.