LABORATORIUM DYNAMIKI I AUTOMATYKI PROCESOWEJ
INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA
Ćwiczenie C-3 – Regulacja dwupołożeniowa
Sygnał wyjściowy regulatorów stosowanych w regulacji dwupołożeniowej przyjmuje jedynie
dwie wartości np. 0 i 1, co może odpowiadać stanom włączony i wyłączony urządzenia
wykonawczego. Zaletą regulatorów dwustawnych jest prosta budowa oraz związana z tym wysoka
niezawodność i niska cena, wadą - występowanie oscylacji wielkości regulowanej wokół wartości
zadanej. Regulatory dwustawne mogą być stosowane w układach gdzie występują odpływy strumieni
ciepła lub masy np. w postaci strat. Klasycznym zastosowaniem regulatorów dwustawnych jest
utrzymywanie stałej temperatury obiektu zbliżonej do wartości zadanej. Regulatory te są powszechnie
stosowane np. w żelazkach, lodówkach i piecach.
Celem
ćwiczenia jest zapoznanie się z działaniem regulatora dwustawnego.
Opis ćwiczenia
W
ćwiczeniu zastosowano regulator dwustawny RD do regulacji temperatury pieca P.
Przepływ prądu przez grzałkę G jest włączony gdy temperatura pieca T
1
jest niższa od temperatury
zadanej T
Z
i wyłączony - gdy temperatura pieca T
1
jest wyższa niż temperatura zadana T
Z
.
Początkowo temperatura pieca P mierzona termometrem T
1
jest niższa od temperatury T
Z
,
regulator RD włącza więc przepływ prądu przez grzałkę G. Piec nagrzewa się do momentu, gdy
temperatura T
1
osiągnie wartość zadaną T
Z
. Wówczas regulator wyłącza przepływ prądu przez
grzałkę G, ale przez pewien czas temperatura T
1
nadal rośnie (dlaczego ?). Następnie piec stygnie,
ponieważ poprzez ścianki oddaje ciepło do otoczenia. Gdy temperatura T
1
obniży się poniżej wartości
T
Z
, wówczas regulator RD ponownie załącza przepływ prądu przez grzałkę G. Chwilowe wartości
temperatury T
1
rejestrowane są przez komputer K i przedstawiane w postaci wykresu w zależności od
czasu.
Typowy przebieg zmienności wielkości regulowanej w czasie podczas regulacji dwustawnej
przedstawiono na poniższym rysunku.
