Procedury bezpieczeństwa wymagane na egzaminie kat. C + E prawa jazdy

Czynności osoby zdającej

Czynności egzaminatora

Sprzęganie (przyczepa JG2)

1. Podjazd samochodem przed
przyczepę,
2. Sprawdzenie, czy w przyczepie jest
zaciągnięty hamulec postojowy i czy pod
koła tylnej osi podłożone są kliny,
otworzenie złącza przyczepy w
samochodzie,
3. Cofnięcie samochodem w kierunku
przyczepy w sposób umożliwiający
dokonanie sprzęgnięcia (można zatrzymać
się i sprawdzić czy dyszel przyczepy jest
ukierunkowany centralnie na zaczep i czy
jego wysokość jest odpowiednio ustawiona
do wysokości sprzęgu przyczepy w
samochodzie)
4. Dokonanie połączenia zaczepu
przyczepy z zaczepem samochodu:
a) uderzenie zaczepem samochodu
w zaczep przyczepy do momentu gdy
sworzeń zaczepu wpadnie w ucho zaczepu
przyczepy,
b) w momencie uderzenia wysiada z
samochodu i sprawdza czy nastąpiło
prawidłowe sprzęgnięcie,
c) sprawdza czy kołek kontrolny nie
wystaje z tulei prowadzącej (jeżeli wystaje,
to ponownie wsiada do samochodu i rusza
lekko do przodu i tyłu, po czym ponownie
kontroluje prawidłowość zabezpieczenia),
d) w przypadku nie trafienia
kielichem w zaczep dyszla podjeżdża do
przodu i ponawia próbę ( tą czynność
powtarza również jeżeli trafi kielichem w
dyszel i zabezpieczenie opadnie, a do
sprzęgnięcia nie dojdzie).
5. Podniesienie koła podporowego
dyszla i zabezpieczenie
6. Podłączenie przewodów: żółty,
czerwony i elektrycznych (silnik pojazdu
wyłączony)
7. Sprawdzenie działania świateł
przyczepy
8. Sprawdzenie, a w razie potrzeby
ustawienie we właściwym położeniu
regulatora wysokości zawieszenia (pozycja
„O”),
9. Wyjęcie z pod kół klinów
zabezpieczających i zwolnienie hamulca
postojowego

1. Wydaje polecenie do rozpoczęcia wykonania zadania Nr 1 w
części „sprzęgnięcie samochodu z przyczepą”,

2. Obserwuje wykonanie czynności sprawdzających

,

zwraca

uwagę czy pod kołami tylnej osi są podłożone kliny, zaciągnięty jest
hamulec postojowy i czy otwarte jest złącze przyczepy,

3.

Obserwuje czy cofniecie samochodu zostało wykonane w

sposób umożliwiający dokonanie sprzęgnięcia

i zwraca uwagę czy przy

opuszczaniu samochodu każdorazowo zaciągnięty został hamulec
awaryjny,

4. Obserwuje sposób i kolejność wykonania czynności
polegających na sprzęgnięciu zaczepu,

5.

Zwraca uwagę, czy zaczep został sprzęgnięty prawidłowo

, tj.

czy kołek kontrolny sprzęgu nie wystaje z tulei

( jeżeli wystaje -

sprzęgnięcie nieprawidłowe) ?

6. Zwraca uwagę czy:

a) prawidłowo zostały podłączone do samochodu

przewody elektryczne przyczepy ( przewód elektryczny
nie może dotykać drogi i nie może ulec zerwaniu lub
rozłączeniu w czasie jazdy – do podłączenia przewodu
elektrycznego powinno nastąpić wyłączenie silnika
samochodu) ?

b) prawidłowo podłączony został przewód hamulcowy

przyczepy na zasadach opisanych wyżej ?

c) koło podporowe podniesione zostało do góry i czy

zostało zabezpieczone?

d) regulator wysokości zawieszenia ustawiony został

prawidłowo (pozycja „O”)?

e) zostało sprawdzone działanie świateł przyczepy ?

f) z pod kół przyczepy zostały wyjęte kliny

zabezpieczające i zwolniony został hamulec postojowy
?

Zadanie zostaje nie zaliczone jeżeli :
1. osoba zdająca spowoduje bezpośrednie zagrożenie mogące
skutkować uszkodzeniem samochodu, przyczepy oraz osób
znajdujących się na placu manewrowym,
2. nie została wykonana lub została wykonana nieprawidłowo
jedna z czynności poprzedzona wyrazami

„zwraca uwagę”

Czas wykonania zadania 10 minut

Podczas łączenia pojazdów egzaminator (bądź inna osoba uprawniona do przebywania na placu manewrowym) w
żadnym przypadku nie powinien znajdować pomiędzy dwoma pojazdami !

Egzaminator powinien ustawić się w takim miejscu, aby miał w zasięgu wzroku zarówno pojazd w ruchu i moment

sprzęgania, jak i samego kierowcę.

Czynności osoby zdającej

Czynności egzaminatora

Rozprzęganie (przyczepa JG2)

1. Zaciągniecie hamulca awaryjnego

samochodu i unieruchomienie
silnika,

2. Zaciągnięcie hamulca

postojowego i podłożenie klinów
pod koła przyczepy,

3. wysunięcie koła podporowego

dyszla maksymalnie do dołu,

4. Odłączenie przewodów

elektrycznych, czerwonego i żółtego
(zabezpieczenie ich przed
zabrudzeniem),

5. otworzenie złącza przyczepy w

samochodzie

6. rozłączenie samochodu z

przyczepą (odjechanie
samochodem),

7. Ustawienie samochodu obok

przyczepy.

1. Wydaje polecenie do rozpoczęcia wykonania II części zadania

Nr 1 „rozprzęgnięcie samochodu i przyczepy”,

2. Zwraca uwagę czy:

a) został zaciągnięty hamulec awaryjny i czy został

unieruchomiony silnik samochodu ?

b) zaciągnięty został hamulec postojowy i podłożone

zostały kliny zabezpieczające pod koła przyczepy ?

c) koło podporowe zostało wysunięte maksymalnie ?

d) odłączone zostały przewody elektryczne i

hamulcowe i czy zostały zabezpieczone przed
zabrudzeniem ? – nie powinny dotykać podłoża ,

e) otworzone zostało złącze przyczepy w samochodzie.

3. Obserwuje rozłączenie samochodu z przyczepą (zwolnienie
hamulca awaryjnego i odjechanie samochodu),
4. Obserwuje ustawienie samochodu obok przyczepy

(zwraca

uwagę na zaciągniecie hamulca awaryjnego i wyłączenie silnika).

Zadanie zostaje nie zaliczone jeżeli :
3. osoba zdająca spowoduje bezpośrednie zagrożenie mogące
skutkować uszkodzeniem samochodu, przyczepy oraz osób
znajdujących się na placu manewrowym,
4. nie została wykonana lub została wykonana nieprawidłowo
jedna z czynności poprzedzona wyrazami

„zwraca uwagę”

Czas wykonania zadania 7 minut

Czynności wykonywane w trakcie sprzęgania, rozprzęgania + uwagi ogólne

Czynności wykonywane w trakcie sprzęgania:

- podjazd pojazdem silnikowym przed przyczepę
- cofnięcie pojazdem silnikowym w kierunku przyczepy w sposób umożliwiający dokonanie sprzęgnięcia
- regulacja wysokości zaczepu przyczepy ( w przypadku gdy konstrukcja przyczepy to umożliwia)
- dokonanie połączenia zaczepu przyczepy z hakiem lub zaczepu pojazdu silnikowego oraz zabezpieczenie przed
rozłączeniem
- podłączenie do pojazdu silnikowego przewodów przyczepy: (silnik pojazdu wyłączony) hamulcowych (żółty,
czerwony), przewodów elektrycznych ( kolejność: czarny, biały, ABS) sprawdzenie działania świateł przyczepy,
zwolnienie hamulca postojowego jeżeli przyczepa jest w niego wyposażona

Czynności wykonywane w trakcie rozprzęgania:

- zaciągnięcie hamulca awaryjnego pojazdu silnikowego i unieruchomienie silnika
- zabezpieczenie pojazdu silnikowego i przyczepy przed samoczynnym przemieszczaniem się (użycie klinów lub
hamulca postojowego przyczepy)
- odłączenie przewodów elektrycznych i hamulcowych czerwony, żółty we właściwej kolejności (zabezpieczenie ich
przed zabrudzeniem poprzez umieszczenie ich we właściwym miejscu)
- wysunięcie podpory jeżeli zaczep przyczepy jest wyposażony w podporę

- rozłączenie pojazdu z przyczepą (odjechanie pojazdem)
- ustawienie pojazdu obok przyczepy

Zadanie może być zrealizowane także po wykonaniu zadań na placu manewrowym.
Rozprzęganie pojazdu przyczepą – zadanie realizowane po powrocie na plac manewrowy – na wykonanie zadania
osoba egzaminowana ma nie więcej niż 7 minut.

Uwagi ogólne:

1. W czasie sprzęgania lub rozprzęgania przyczepy pasy nie muszą być zapięte.
2. Przed wykonaniem czynności założyć rękawiczki.
3. Przewodów powietrznych i elektrycznych nie można kłaść na ziemię (włożyć w uchwyty na dyszlu)
4. Ustawić dobrze lusterka.
5. Przestrzegać zasad BHP (nie przechodzić przez dyszel).

Sprzęganie 10 min.:

1. Ustawić samochodu z przodu przyczepy (samochód w osi przyczepy).
2. Zaciągnąć hamulec ręczny.
3. Odbezpieczyć hak holowniczy (podnieść dźwignię do góry).
4. Ustawić dyszel przyczepy na poziomie haka (bliżej dolej części).
5. Cofając najechać hakiem na ucho dyszla przyczepy aż do zatrzaśnięcia zamka haka – zapina się automatycznie
(można kilkakrotnie wysiąść z samochodu w celu upewnienia się o odległości od przyczepy).
6. Sprawdzić wzrokowo położenie dźwigni haka (czy sworzeń zabezpieczający schował się korpus haka).
7. Jeśli zabezpieczenie nie wskoczyło na swoje miejsce, a dźwignia opadła należy „szarpnąć” przód-tył, aby
zabezpieczenie znalazło się na swoim miejscu.
8. Zgasić silnik, zaciągnąć hamulec postojowy.
9. Podłączenie przewodów-kolejno: powietrzny żółty, powietrzny czerwony, elekt. czarny, elekt. biały.
10. Podnieść podporę przyczepy (zablokować kółko podpory).
11. Odbezpieczyć hamulec postojowy lub wyciągnąć kliny spod kół.
12. Sprawdzić światła (potrzebna pomoc instruktora(egzaminatora)).

Rozprzęganie 7 min.:

1. Unieruchomić silnik, zaciągnąć hamulec postojowy.
2. Zaciągnąć hamulec postojowy przyczepy lub podłożyć kliny pod koła.
3. Opuścić podporę dyszla (ucho dyszla powinno być po środku haka).
4. Odłączyć przewody kolejno: elektr. biały, elektr czarny, powietrzny czerwony, hamulcowy żółty.
5. Odbezpieczyć hak pociągowy samochodu – dźwignia do góry.
6. Zamek haka automatycznie się zatrzaskuje po rozłączeniu.

 Jazda do przodu po łuku: nie wolno najechać na linię ani potrącić pachołka
 Jazda do tyłu po łuku: nie wolno najechać na linię ani potrącić pachołka, zatrzymanie się od

linii końcowej do 1 m (można raz wysiąść i zobaczyć gdzie się stoi), czas na jazdę w tył 5 min
(można robić różne korekty)

 Wjazd prostopadle tyłem do „garażu”: nie wolno najechać na linie i przekroczyć obrysem linii,

zatrzymanie pojazdu tak aby całkowicie był schowany w „garażu” (można raz zrobić małą
korektę do przodu do ok 2-3 m)

włączony kierunkowskaz