Prawo administracyjne
wykład1
ADMINISTRACJA
Z administracją możemy się spotkać jeszcze w okresie p.n.e. Już wtedy były instytucje
związane z administracją, już wtedy administracja rozwijała się. Władza tworzyła pewne
struktury, następował większy rozwój cywilizacyjny. Władza czuła się w obowiązku
zorganizować ludziom pewne urzędy, struktury różnego typu (w miarę potrzeb ludzkości).
Administracja skarbowa jest jedną z najstarszych. Państwo w coraz większy sposób musi
zaspokajać potrzeby społeczeństwa.
ADMIN. JAKO TRZON DZIAŁALNOŚCI PAŃSTWA
1).Od strony podmiotowej (kto to jest?)
Chodzi o wszelkie podmioty państwowe i niepaństwowe, które realizują zadania administracji
publicznej (jest to ich obowiązek). Głównym celem jest wykonywanie administracji publicznej.
2). Od strony przedmiotowej (co to jest?)
Przez administrację rozumiemy ogół funkcji organizatorskich państwa (tworzenie czegoś
nowego). Na przestrzeni wieków organizacja ta uległa ewolucji, w związku z tym można
mówić o różnych systemach organizacji. Władza państwowa składa się z trzech elementów:
władza ustawodawcza
władza wykonawcza
władza sądownicza
Dominująca jest wł. wykonawcza. O tym jak każdy program jest realizowany decyduje wł.
wykonawcza. Rola wł. ustawodawczej kończy się w momencie uchwalenia ustawy.
Administracja jest najważniejszą władzą w państwie, dysponuje ona środkami finansowymi,
ona budżet układa i wydatkuje go. Wszystkie kryzysy od 1945r wywołała administracja, która
źle dysponowała środkami.
Gdy państwo rezygnuje z części obowiązków, musi przejąć je ktoś inny. Zakres administracji
zależy od ustroju państwa.
Administracja to olbrzymia siła, bo jest to najbardziej rozbudowany system państwowy
obejmujący wszelkie możliwe dziedziny życia społecznego. Jedynie administracja posiada tzw.
atrybut władztwa państwowego (prawo administracji do wymuszonego działania poprzez
prawo).
Wykł.2
Cechy działalności administracji publicznej:
1. Administracja publiczna bo realizuje zadania publiczne, rozwiązywanie generalnych
problemów obywateli.
2.
W tej działalności administracji celem jej jest prowadzenie działalności organizatorskiej dla
dobra ogółu.
3.
działanie we względnie konkretnych sytuacjach, takich jakich przewiduje regulacja prawna.
4.
w zależności od tego z jakim organem administracji mamy do czynienia mówimy, że ten
organ działa albo na rzecz państwa albo na rzecz lokalnej społeczności. Z jednej strony
administracja zabezpiecza interesy państwa ale również ma stać na straży obywateli.
5.
administracja zawsze działa na podstawie prawa i w jego granicach.
Funkcje administracji:
A.
zewnętrzna
(działa na zewnątrz państwa np. polityka zagraniczna, polityka gospodarcza).
B.
wewnętrzna.
1.
f. ochrony bezpieczeństwa obywateli.
2.
urzeczywistnienie praw i wolności obywatelskich.
3.
realizacja zadań publicznych.
4.
kształtowanie polityki gospodarczej.
5.
wykonywanie budżetu państwa.
Żadne państwo bez administracji funkcjonować nie może. Dopóki będzie istniało państwo
będzie też administracja, która powinna być unowocześniana.
Nowoczesna administracja powinna:
1.
mieć właściwie zorganizowany model administracji.
2.
mieć element wysoko wykwalifikowanej kadry.
3.
nowoczesne metody pracy.
PRAWO ADMINISTRACYJNE
prawo-normy społeczne przyjęte w określonym trybie
Przedmiot regulacji sprawił, że prawo zostało podzielone na szereg gałęzi np. cywilne, karne,
finansowe itd. Jest to pojęcie pewnych kategorii norm.
Gałąź prawa-zgrupowanie norm jednorodnych lub pokrewnych.
Normy prawne dzielimy na:
1.
normy prawa prywatnego.
2.
normy prawa publicznego.
Prawo administracyjne jest prawem publicznym które odnosi się do pewnych sfer życia
publicznego a nie do konkretnej jednostki.
Prawo administracyjne-ogół norm prawnych regulujących działalność administracji w
państwie. Są to więc wszystkie przepisy prawne z których korzysta administracja.
Nie wszystkie normy prawne z których korzysta administracja mają charakter norm
administracyjnych.
Są 3 metody regulowania stosunków społecznych:
1.
cywilistyczna
2.
karnistyczna
3.
administracyjna
cywilistyczna-polega na tym, że normy tego prawa są tak sformułowane, że wszystkie
podmioty korzystające z tych norm mają równe prawa, w tej pozycji nie ma ani wyższego ani
niższego podmiotu.
administracyjna-normy te charakteryzują się łagodnym sformułowaniem. Są one
formułowane już w treści. Na pierwszym planie przy regulacjach administracyjnych znajduje
się organ administracji publicznej (druga strona musi się podporządkować) czyli jest brak
równorzędności podmiotów.
Charakterystyczną cechą tego prawa jest:
imperatywne formułowanie przepisów
nie równorzędność podmiotów każdego stosunku prawnego
prawo administracyjne-gałąź prawa regulująca stosunki działalności administracyjnej organów
państwa realizujących funkcje organizatorskie. Normy prawa administracyjnego określają
prawa i obowiązki organów administracji publicznej oraz innych organów, które wchodzą z
nimi w stosunki prawne.
Rodzaje norm prawa administracyjnego:
1.
normy ustrojowe (np.pr. konst.)
2.
normy prawa materialnego (prawo celne, pr. o weterynarii)
3.
normy proceduralne
wykł.3
ŹRÓDŁA PRAWA
W zakresie źródeł prawa prawnik nie może popełnić żadnego błędu dotyczącego hierarchii.
Źródło to początek czegoś.
Akty normatywne-akty o charakterze abstrakcyjnym, adresat nie jest określony, mają
charakter pierwotny, następuje powtarzalność normy (jeżeli akt obowiązuje to norma
funkcjonuje), one tworzą najwyższej rangi prawo.
Aktualny system źródeł prawa ma charakter źródła zamkniętego. Na ten system składa się :
I.
Konstytucja (ustawa zasadnicza nie jest pojęciem aktualnym, bo konstytucja sama siebie
określa)-art.8(konstytucja).
II.
Ratyfikowane umowy międzynarodowe-wymagają zgody ratyfikacyjnej Parlamentu.
Umowa międzynarodowa przybiera formę ustawy sejmowej (chodzi o pewną sytuację
szczególną, kiedy umowa taka może zawierać inne postanowienia sprzeczne z ustawą
zwykłą, ma ona pierwszeństwo w zastosowaniu).wśród tych umów są dwie kategorie:
art.89 konst. Ratyfikowane przez RP umowy międzynarodowe i ich wypowiedzenie które
wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeżeli umowa dotyczy:
pokoju, sojuszu, układów politycznych lub układów wojskowych
wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji
członkostwa RP w organizacji międzynarodowej
znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym
spraw uregulowanych w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy
O zamiarze przedłożenia Prezydentowi RP do ratyfikacji umów międzynarodowych, których
ratyfikacja nie wymaga wyrażonej zgody w ustawie , Prezes RM zawiadamia Sejm. Zasady
oraz tryb zawierania, ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych określa ustawa.
Pierwszą taką umową w drodze ustawy ratyfikowanej był konkordat.
2.
art.90 konst. Umowy międzynarodowe na podstawie których RP może przekazać
organizacji międzynarodowej lub organowi międzynarodowemu kompetencje organów
władzy państwowej w niektórych sprawach. Ustawa ta jest uchwalana przez Sejm
większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów oraz
przez Senat większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby
senatorów. Wyrażenie zgody na ratyfikację takiej umowy może być uchwalone w
referendum ogólnokrajowym. Uchwałę w sprawie wyboru trybu wyrażania zgody na
ratyfikację podejmuje Sejm bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej
połowy ustawowej liczby posłów.
Aby ratyfikowana umowa międzynarodowa mogła obowiązywać musi być opublikowana.
III.
Ustawa (najwyższej rangi akt normatywny krajowy)np. budżet przyjmowany jest tylko
w drodze ustawy; tylko w drodze ustawy następuje też tworzenie nowych instytucji
państwa.
IV.
Rozporządzenie-art.92konst. są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na
podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
Upoważnienie powinno określać organ właściwy do wydania rozporządzenia i zakres spraw
przekazanych do uregulowania oraz wytyczne dotyczące treści aktu. Organ upoważniony
do wydania rozporządzenia nie może przekazać swoich kompetencji innemu organowi.
Rozporządzenia wydają: Prezydent, Ministrowie, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji,
Premier , Rząd.
V.
Zarządzenia-(rząd ma 2 lata na to żeby albo wyeliminować albo przedłużyć jego działanie).
Zarządzenia są wydawane tylko na podstawie ustawy. Nie mogą one stanowić podstawy
decyzji wobec obywateli, osób prawnych, oraz innych podmiotów.
VI.
prawo miejscowe (lokalne)-nie stanowi go władza centralna, ale władza terenowa np.
budżet gminy uchwala rada gminy-jest to przepis powszechnie obowiązujący; gmina
uchwala plan zagospodarowania przestrzennego.
Wykł.4.
DZIENNIK USTAW I MONITOR POLSKI
-Premier kieruje akty do publikacji
Dziennik Ustaw- akty najwyższej rangi do rozporządzeń i umów międzynarodowych włącznie
orzeczenia TK o nieważności danego aktu
publikowanie aktów normatywnych- obwieszczenie Premiera
Monitor Polski
uchwały rządu
http://notatek.pl/prawo-administracyjne-notatki-z-wykladu?notatka