PRAWO ADMINISTRACYJNE
dr Jarosław Dobkowski
WYKŁAD I; 24.02.2014
Część szczegółowa prawa administracyjnego:
Instytucje, pojęcie,
Stosunek, interes, obowiązek.
Sytuacja administracyjnoprawna:
Obiektywne działanie prawne,
Subiektywne działanie prawne wyznaczone przez prawo administracyjnego.
Stosunek – stosunek prawny regulowany przez normy prawa administracyjnego.
Rodzaje stosunków:
Potencjalne/realne
Proste/złożone
Zamknięte/otwarte
Jednorazowe/okresowe/trwałe
Organizacyjno prawne/materialno prawne/procesowe
Trwałe/nietrwałe
Sankcjonowane/sankcjonujące
Powstanie stosunku:
Z mocy prawa,
Wydanie aktu administracyjnego,
Dokonanie czynności.
Petycja – pismo zawierające jakąś prośbę, kierowane do władz czy osób na wyższym stanowisku. Petycję składa
się bądź przedstawia. Ma ona większą szansę pozytywnego załatwienia sprawy wówczas, gdy zawarte w niej
argumenty będą sformułowane jasno i przekonująco.
Skarga – odformalizowany środek kontroli w postępowaniu administracyjnym który przysługuje każdemu
podmiotowi. Przedmiotem skargi może być w szczególności zaniedbanie lub nienależyte wykonywanie zadań
przez właściwe organy albo przez ich pracowników, naruszenie praworządności lub interesów skarżących, a
także przewlekłe lub biurokratyczne załatwianie spraw.
Wniosek – formalna prośba o podjęcie określonych działań lub wykonanie określonej czynności.
Publiczne prawo podmiotowe:
Publiczne prawa podmiotowe to ogólne prawa podmiotowe właściwe wszystkim ludziom, które są
poręczone prawem publicznym i z tego tytułu przyznają określoną korzyść jednostce,
Określona sytuacja jednostki, w której posiada ona opartą na normie prawnej i możliwość żądania
czegoś od państwa lub innego związku publiczno – prawnego jeśli zachodzą warunki w tej normie
określone,
Prawa podmiotowe w zakresie istnienia są kategorią obiektywną zaś w zakresie ich realizacji zależy
wyłącznie od ich woli nosiciela, obywatel korzystając ze swoich praw może skutecznie żądać czegoś od
państwa lub w sposób niekwestionowany przez państwo coś zdziałać.
Cechy publicznych praw podmiotowych:
źródłem ich są przepisy powszechnie obowiązujące
prawa te stanowią korelat określonego prawnie obowiązku, dla jednego podmiotu będą tą prawa, a
dla innego obowiązki, prawa te dają możliwość żądania od administracji oznaczonego zachowania przy
ustalonym stanie faktycznym
prawa te zostały udzielone obywatelom w interesie publicznym tzn. dla ochrony tych interesów,
których zabezpieczenie leży w interesie ogółu a nie tylko poszczególnych jednostek
prawa te polegają na zindywidualizowanych roszczeniach jednostki, a nie tylko ogólnych interesach
prawnie chronionych
prawa te są kierowane nie wobec państwa jako całości porządku prawnego ale przeciwko określonej
władzy z reguły administracyjnej w celu wyegzekwowania od niej stosowanie się do porządku
prawnego czyli do woli państwa
prawa te nie dotyczą relacji pomiędzy obywatelami ale dotyczą relacji pomiędzy jednostką a
państwem i służą one kontroli działalności władzy
są to obywatele państwa ale i osoby nie będące obywatelami np. prawo zrzeszania się przysługujące
każdemu
Rodzaje publicznych praw podmiotowych:
Publiczne prawa podmiotowe o treści pozytywnej:
o prawo podmiotowe polegające na roszczeniu o wydanie aktu administracyjnego o oznaczonej
treści np. wydanie prawa jazdy, osoba zdała oba egzaminy i ma prawo żądać od organu
administracji przyznania mu prawa prowadzenia pojazdu
o prawo podmiotowe polegające na żądaniu od organu określonego prawem zachowania się
np. prawo żądania wydania decyzji
o prawo podmiotowe polegające na domaganiu się od organu określonych świadczeń
pozytywnych, a nie decyzji lub nie tylko decyzji
o prawo podmiotowe do żądania współdziałania z administracją w rozstrzygnięciach spraw
publicznych np. prawo do występowania strony
Publiczne prawa podmiotowe o treści negatywnej:
Polegają one na roszczeniach do administracji o zachowanie ingerencji w sferę uznanej uprzednio
wolności lub przyznanego stanu prawnego np. zakaz cofania zezwoleń wydanych uprzednio, roszczenie
o zaniechanie ingerencji w sferę przyznanego uprzednio stanu prawnego i łączy się z pojęciem praw
nabytych. Zasada poszanowania praw nabytych jest jedną z fundamentalnych zasad demokratycznego
państwa prawnego.
Biorąc pod uwagę przedmiot materii, której prawa podmiotowe dotyczą, wyróżniamy:
prawo wolnościowe [prawo zrzeszania się zgromadzeń]
prawo polityczne [prawo wyboru prezydenta, sejmu, senatu]
prawo do świadczeń państwa [prawo bezrobotnego do zasiłku i żądanie rejestracji urodzonego
dziecka]
Prawo refleksowe – przysługuje osobie trzeciej, chodzi tu o sytuację w której prawo podmiotowe, wykonane
przez uprawnionego prowadzi do naruszenia interesu osoby trzeciej, musi być norma prawna chroniąca interes
osób trzecich, bo jeśli jej nie ma to wszelki refleks jest prawnie obojętny. W przypadku publicznego prawa
administracyjnego swoboda administracji co do kształtowania skutków prawnych jest wprost przez prawo
wykluczone.
Refleksy praw przedmiotowych – służy ochronie interesów podmiotu uznanych przez prawo i określoną
moralność, przy czym interes ten może nie tylko wynikać z prawa podmiotowego przyznanego w ramach
jakiegoś stosunku prawnego, ale i wtedy gdy normy prawne nakładają powszechne obowiązki na wszystkich
(tzw. refleksy prawne np.: obowiązek powszechnych szczepień ochronnych lub leczenia pewnych chorób
zakaźnych).
Prawa i wolności człowieka:
Absolutne: nie można ich ograniczyć w żadnym wypadku:
o wolność od tortur i innego nieludzkiego albo poniżającego traktowania lub karania,
o wolność od niewolnictwa lub poddaństwa,
o zakaz karania bez podstawy prawnej,
o zakaz ponownego sądzenia lub karania za ten sam czyn.
Ograniczone: prawa człowieka są lub mogą być ograniczone w sytuacji, gdy inne ważniejsze dobro jest
zagrożone. Takie przypadki muszą być jednak konkretnie przewidziane w ustawach.
WYKŁAD II; 10.03.2014
Uprawnienia o charakterze podmiotowym: rygorystyczne, inne np.: wydanie decyzji ewentualnie odwołanie.
Uprawnienia o charakterze wolnościowym (źródło Konstytucja RP) ograniczona działalność administracji w
formie aktów deklaratoryjnych, działa ona z mocy prawa, z mocy czynności prawnych.
Uprawnienia o charakterze ustawowym (szersze pole działania administracji):
uznanie administracyjne, np. w przypadku rozpatrzenia wniosku o pozwolenie na broń;
luzy decyzyjne;
dopuszczalna odwołalność;
działalność z mocy aktów administracyjnych.
Publiczne prawo podmiotowe – immunitety, przywileje, ulgi mają charakter podmiotowy.
Obowiązki to ograniczenie praw i wolności człowieka i obywatela, np. prewencyjny zakaz. W sferze prawa
materialnego obowiązki dotyczą zakazów, nakazów (ciężary publiczne).
Rodzaje obowiązków:
zakazy bezwzględne – nie ma możliwości uchylenia się od nich
zakazy względne – można się uchylić
obowiązki pozytywne – wiążą się z zakazem np. wymaganie zaniechania, znoszenia stanu niekorzystnego
obowiązki negatywne – oznaczają powinność określonego działania
Za złamanie zakazu grożą kary, zaś przy zlekceważeniu nakazu stosuje się sankcje egzekucyjne, które mają na
celu skłonienie do wykonywania powinności, działań.
Nakazy:
samoistne
komplementarne (do uprawnienia dodaje się obowiązek), np. pozwolenie na odprowadzanie ścieków do
rzeki jest jednoznaczne z obowiązkiem zainstalowania urządzeń pomiarowych
Ze względu na zakres podmiotowy obowiązki dzielimy na:
powszechne – dotyczą wszystkich, adresatem jest każdy
szczególne – adresowane do pewnych grup podmiotów, np. właściciel, przedsiębiorca
Pod względem treści obowiązki dzielimy na:
świadczenia pieniężne – podatki, daniny
świadczenia osobiste – polegają na działaniu, wykonaniu pracy, np. obowiązek naprawy wału
przeciwpowodziowego, egzekwowanie czynności faktycznych poprzez wezwanie do stawienia się
świadczenia rzeczowe – polegają na udostępnieniu rzeczy ruchomej, np. sprzętu ciężkiego w celu
roztorowania drogi
Rzeczy publiczne – rzeczy, którymi posługuje się państwo:
majątek skarbowy, np.: lasy państwowe, nadzór przepisy prawa ustrojowego
majątek administracyjny, do wykonywania zdań publicznych, np. budynki urzędów, zakłady, szkoły,
szpitale, podległość wewnętrzna i na zasadach ogólnych prawa cywilnego
dobra publiczne do powszechnego użytku, np. wody publiczne, przestrzeń powietrzna, place, niektóre
obiekty użyteczności publicznej
Obiekt użyteczności publicznej to przykładowo dworzec.
Rodzaje użytkowania:
zwykłe – określone granice użytkowania przez wszystkich
powszechne – dostępne dla wszystkich
specjalne – dotyczy określonych osób, konieczne jest zezwolenie/pozwolenie ze względu na trwały
charakter
I i II ma charakter incydentalny, niereglamentacyjny.
Obszar specjalny – np.: strefa graniczna, nadgraniczna, gospodarcza; odstępstwo od powszechnych przepisów
administracyjnych, stosowanie przepisów szczególnych, potrzebne jest uzyskanie zgody.
Stosowanie prawa – przepisy dają organom podstawę do stosowania prawa poprzez przekształcenie normy
generalnej w abstrakcyjną; przepisy kompetencyjne, prawnomaterialne.
Typy stosowania prawa:
sądowy – występują dwie strony o przeciwnych interesach, wyrok
kierowniczy – organ wydaje decyzje, jest to organ konkretyzujący, dotyczy czynności jednostronnych
Stosunek administracyjny:
przepis pośrednio kształtuje sytuację prawną jednostki
organ administracyjny wobec stron
przedmiotem stosowania prawa jest sprawa indywidualna
strona – czynny udział przy stosowaniu prawa
Etapy stosowania prawa:
I. Ustalenie stanu faktycznego – na podstawie określonych materiałów dowodowych, przy zastosowaniu reguł
dowodowych.
II. Ustalenie stanu prawnego – źródło przepis, dalej dokonanie interpretacji.
III. Subsumpcja.
IV. Określenie konkluzji następstwa prawnego.
Cechy stosowania prawa:
proces ustanawiania na podstawie ogólnej normy indywidualnych i konkretnych uprawnień, bądź
obowiązków stron;
skutek nie następuje z mocy prawa, ale przez wydanie decyzji;
organami stosującymi prawo są organy administracji publicznej;
adresat normy nie jest podporządkowany organizacyjnie lub służbowo podległy organowi stosującemu
prawo;
prawną relacją miedzy organem a stroną jest stosunek proceduralny;
organ jest ,,zainteresowany’’ skutkami swojej decyzji;
osiąganie skutków należy do zakresu jego działania;
organ jest ściśle związany prawem;
organ działa na podstawie kompetencji szczegółowej;
organ stosując prawo załatwia sprawy administracyjne;
do załatwiania sprawy dochodzi z urzędu lub na wniosek stron;
stosowanie prawa polega na przyznaniu uprawnienia bądź nałożeniu obowiązku;
proces podejmowania decyzji jest sformalizowany przez przepisy proceduralne, które regulują tryb
stosowania prawa materialnego;
decyzja podejmowana jest w sytuacji niespornej tzn. pomiędzy organem a adresatem decyzji nie zachodzi
spór o prawa;
decyzje stosowania prawa są poddane sądowej kontroli legalności.
Przestrzegania prawa administracyjnego:
Normy muszą istnieć w świadomości, w naszej wyobraźni, adresowane do nas jako podmiotów; przepisy
kierowane indywidualnie do nas; kontrola przestrzegania prawa administracyjnego.
Etapy kontroli przestrzegania prawa administracyjnego:
I. Zbadanie istniejącego stanu rzeczy.
II. Porównanie stanu istniejącego ze stanem normatywnym, badamy warunki korzystania z uprawnień.
III. Ustalenie charakteru obiektywnego.
IV. Sformułowanie wniosków, przy stwierdzeniu rozbieżności.
Organ kontrolujący działa na podstawie ogólnych norm kompetencyjnych.
Tryb kontroli nie ma charakteru sformalizowanego.
Akt kontroli – ustne ogłoszenie wyniku kontroli, np. protokół pokontrolny, certyfikaty.
Skutki negatywne nieprzestrzegania prawa, np.: podjęcie środków o charakterze decyzyjnym, następstwo
stwierdzenia nieprzestrzegania – stosunek sankcjonujący:
Środki egzekucyjne – przy niewykonaniu nakazu, przymuszenie do wykonania obowiązków,
Środki organizacyjno prawne – odpowiedzialność służbowa, dyscyplinarna;
Środki spoza prawa administracyjnego – sankcjonowanie obowiązków ze sfery poza prawem
administracyjnym – prawo wykroczeń;
Odpowiedzialność cywilnoprawna za szkody wyrządzone w środowisku.
Cechy kontroli:
organ kontrolujący przestrzeganie prawa nie pozostaje w zależności organizacyjnej lub służbowej z
adresatem normy prawnej;
organ ten jest ,,zainteresowany’’ efektami kontroli, należy to do zakresu jego działania;
działa na podstawie normy, kompetencji ogólnej;
organy kontroli przestrzegania prawa są związane prawem i wytycznymi kierowanymi przez organ
wyższego stopnia;
kontrola przestrzegania prawa podejmowana jest w sytuacji niespornej;
z zakresu uruchamiana jest z urzędu;
przebieg kontroli jest stosunkowo nikle sformalizowany, brak jest procedury odpowiadającej procedurze
stosowania prawa;
w celu doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem organ kontrolujący ma obowiązek uruchamiania
adekwatnych środków, zarówno administracyjnoprawnych, jak i spoza prawa administracyjnego.
WYKŁAD III; 07.04.2014
Stosowanie prawa w drodze decyzji administracyjnej:
czynności faktyczne – zgodne z normą zmierzającą do przekształcenia rzeczywistości, skutki powstają
pośrednio,
czynności prawne – czyli w celu osiągnięcia skutków konstytutywnych bądź deklaratoryjnych na podstawie
oświadczenia woli organu.
Kryterium istnienie władztwa administracyjnego:
czynności władcze,
czynności niewładcze.
Kryterium związania administracji prawem:
działania wykonawcze – wymóg normy kompetencyjnej,
działania organizatorskie,
działania złożone – np. proces inwestycyjny, tylko jedno działanie, ale wieloprzedmiotowe.
Prawna forma działania administracji – pytanie o charakter konkretnej czynności, od której trzeba odróżnić
metodę działania (gdy mamy możliwość wyboru kilku alternatyw); przy działaniach organizatorskich na ogół
zależy od uznania administracyjnego.
J. Starościak dzieli prawne formy działania administracji na:
akty normatywne,
akty administracyjne,
ugodę administracyjną,
przyrzeczenie administracyjne,
czynności cywilnoprawne,
czynności materialno–techniczne,
działalność społeczno–organizatorską,
poświadczenia.
Akty normatywne – rozporządzenia, zarządzenia, uchwały zawierające przepisy prawa, charakter powszechny
albo wewnętrzny , musi mieć odpowiedni tytuł prawny – służą organizacji pracy.
Akty administracyjne – na ogół akt stosowania prawa materialnego bądź stwierdzającego istnienie określonych
obowiązków:
generalne – rozstrzygnięcie konkretne, odnoszące się do każdego np.: znak stop, także w prawie
wewnętrznym,
indywidualne – oświadczenia woli organów skierowane do konkretnego podmiotu i konkretnej sytuacji
(dotyczące spraw indywidualnych jednostek np.: licencja, decyzja procesowa bądź dotyczące środków
organizacji wewnętrznego porządku pracy np.: polecenia służbowe),
wewnętrzne – brak procedury stanowienia, niezaskarżalne, na ogół przybierają formę ustną, ale też
dekretacji – jeżeli jest na piśmie nie można odmówić wykonania chyba że prowadzi do popełnienia
wykroczenia lub przestępstwa.
zewnętrzne – sformalizowana na ogół pisemne, jeżeli ustne to protokołowane, zaskarżalne
(dwuinstancyjność, prawo do sądu) w drodze egzekucji administracyjnej.
Kryteria przenoszalności:
osobowe – dotyczące praw i obowiązków osobistych (niedziedziczne) w wypadku śmierci umorzenie,
rzeczowe – dotyczące praw i obowiązków rzeczowych (przenoszalnych, w postępowaniu w wypadku
śmierci zawieszenie); wywołujące skutki albo w sferze prawa cywilnego albo ich brak.
Rodzaje decyzji administracyjnych:
deklaratoryjne – trwałe, z mocą wsteczną, „ex tunc”,
konstytutywne – źródłem jest przepis prawa, działają do przodu, „ex nunc”.
Oświadczenie wiedzy organu o stanie prawnym nie działa do przodu ani z mocą wsteczną:
w pełni związane prawem,
względnie związane według uznania administracyjnego.
Uznanie administracyjne – ostatni etap stosowania prawa, ma granice określone prawem, polega na
kierowaniu się celowością, słusznością, wyważenie pod względem interesów.
Swobodna, legalna ocena dowodów nie jest uznaniem administracyjnym.
Kontrola – badanie pod względem uzasadnienia.
Sądy administracyjne kontrolują legalność decyzji administracyjnych, uznanie kontroluje się poprzez
lokalizację:
jednostronne,
dwustronne (zależne).
Przesłanki konieczne do występowania decyzji:
pozytywnej:
fakty
|
podstawa faktyczna
|
podstawa prawna
negatywnej (odmowa):
fakty
|
podstawa faktyczna
|
podstawa prawna
negatywnej (umorzenie):
fakty
|
podstawa faktyczna
|
podstawa prawna
sformalizowane – dokument kwalifikowany pod względem formy,
rozstrzygnięcia bezpośrednie – przyjmują formę ustną, nie są dokmentem, w razie potrzeby sporządza się
notatkę.
Decyzja administracyjna – ma przypominać orzeczenie sądowe.
Elementy decyzji – art. 107 K.P.A.:
oznaczenie organu,
oznaczenie strony,
rozstrzygnięcie,
podpis.
Moc obowiązująca aktu administracyjnego:
Akt prawidłowy ma pełną moc obowiązującą, akty wadliwe – uchybienie, co do formy i treści.
Gradacja wad – wady nieistotne nie wpływają na moc obowiązującą aktu.
REKTYFIKACJA (OCZYSZCZANIE)
1) Uzupełnienie decyzji, np.: co do rozstrzygnięcia, odwołanie dopiero po uzupełnieniu decyzji o
rozstrzygnięciu.
2) Sprostowanie: dotyczy pouczenia; z powodu błędów rachunkowych i pisarskich; komparycje i uzasadnienie
można prostować; osnowa decyzji nie podlega sprostowaniu.
3) Wyjaśnienie: jeżeli występują wątpliwości co do treści.
WYKŁAD IV; 05.05.2014
Moc obowiązująca aktu administracyjnego:
akt prawidłowy - pełna moc prawna, zgodność materialna, procesowa i ustrojowa,
akt wadliwy:
o wady nieistotne (powodują rektyfikację aktu) - żądanie wyjaśnienia, uzupełnienia, sprostowania ,
np. brak daty; mimo wady jest on wykonalny, nie wpływa na moc obowiązującą,
o wady istotne - wykonanie ulega zawieszeniu, wady wpływają na moc obowiązującą.
Skutki wad:
uchylenie aktu (wzruszenie aktu),
nieważność aktu (wady kwalifikowane).
Uchylenie aktu - wznowienie postępowania (art. 145§1 k.p.a.) np. w wypadku fałszywości dowodów, na
podstawie których wydano akt, wydanie aktu na podstawie przestępstwa, strona bez własnej winy nie bierze
udziału w postępowaniu, decyzja wydana bez zgody organu.
Nieważność aktu (art. 156§1 k.p.a.) – wydanie decyzji z naruszeniem właściwości, akt wydany bez podstawy
prawnej, wydanie z rażącym naruszeniem prawa (res iudicata), skierowanie do osoby nie będącej strona
postępowania, nie egzekwowanie decyzji.
Nieakty - rozstrzygnięcia faktyczne bez skutków prawnych. Nie istnieją w sferze prawnym, w wypadku
zaskarżenia- brak przedmiotu ,uchylenie nieważności aktu, np. rozporządzenia wojewody, charakter
konstytutywny.
Domniemanie prawidłowości aktu administracyjnego jeżeli jest wydany. Domniemanie wzruszalne, gdy
przeprowadzi się postępowanie.
Ostateczność a prawomocność:
Ostateczność - dotyczy toku instancji, nie może być zaskarżony zwykłymi środkami, brak odwołania i
wniosek o ponowne rozpatrzenie bądź zażalenie.
Prawomocność - do kontroli sądowej, upływ bezskutecznie terminu na złożenie powództwa sprzeciwu do
sądu powszechnego, bądź gdy oddalił.
Decyzja administracyjna = akt prawny:
Art. 154 k.p.a.– decyzja, na podstawie której strona nabyła prawo, nie może być uchylona/zmieniona bez
zgody strony.
Art. 155 k.p.a. - gdy strona nabyła prawo, to zmiana bez zgody strony z urzędu.
Gdy decyzja nadaje uprawnienie, ogranicza się obowiązek.
Odwołalność subsydiarna (art. 162§2 k.p.a.).
Utrata mocy obowiązującej:
upływ terminu,
zasadnicza zamiana okoliczności,
adresat zrzeka się uprawnienia.
Wniesienie sprzeciwu do sądu powszechnego (art. 162 i następne k.p.a.):
decyzja bezprzedmiotowa,
gdy strona miała dopełnić warunek i tego nie zrobiła.
Ugoda administracyjna:
Instytucja k.p.a. muszą występować co najmniej 2 strony o sprzecznych interesach, o charakterze
cywilnoprawnym, musi być zatwierdzona by wywarła skutki prawne.
Porozumienie administracyjne:
Czynność wewnątrzadministracyjna, forma dobrowolna polegająca na przekazaniu kompetencji, zadań do
wykonania.
Umowy cywilnoprawne:
Organ działa w imieniu Skarbu Państwa bądź j.s.t. umowy adhezyjne.
Przyrzeczenie administracyjne:
Organ zobowiązuje się do określonego działania po upływie pewnego czasu- prom messa.
WYKŁAD V; 19.05.2014
KONTROLA ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
1. Kontrola a nadzór, inspekcja, lustracja, rewizja, wizytacja:
Kontrola: sprawozdanie, analiza przyczyn, prawo oceny
Nadzór: możliwość wpływania władczego na działalność podmiotu kontrolowanego
Inspekcja: bezpośrednia obserwacja zachowania podmiotu, porównanie go z obowiązującymi
standardami, wzorcami
Lustracja: skierowana nie na zachowanie podmiotu, lecz na przedmiot, kontekst spraw
Rewizja: polega na porównaniu stanu faktycznego środków finansowych z określoną
dokumentacją
Wizytacja: ma na celu analizę terminowości załatwiania spraw, polega na przeprowadzeniu
wglądu w całokształt działań podmiotu
2. Przedmiot i zakres kontroli:
Przedmiotem kontroli jest działalność, stan organizacyjny jednostki
Zakres kontroli:
o kontrola zupełna, nieograniczona - obejmuje całość
o kontrola fragmentaryczna – problemowa
3. Możemy także wyróżnić kontrolę wstępną, bieżącą i następczą:
kontrola wstępna - ujęcie pod realizację kontrolowanego działania
kontrola następcza - ex tunc, dotyczy wykonywania przedsięwzięć
4. Kontrola wewnętrzna i zewnętrzna w obrębie administracji publicznej:
kontrola wewnętrzna: samokontrola, audyt, kontrola zarządcza; kontrola jednego podmiotu nad
drugim; wyspecjalizowana względem organu
o kontrola międzyresortowa - pełny zakres działania, np. Urząd Skarbowy
o kontrola o graniczonym zakresie, dotyczącym pewnych spraw, np. Inspekcja Sanitarna
Kontrola doraźna- na skutek sygnalizacji, interwencji danego organu
Kontrola planowa- założona na cały rok
kontrola zewnętrzna:
o państwowa, np. NIK, Sejm, Prezydent, TK, TS, PIP, kontrola sądowa
o społeczna
5. Kontrola sądowa:
Sprawowana przez sądy wyspecjalizowane oraz sądy powszechne. Sine qua non- organy administracji przy
stosowaniu norm, jednostka zarzuca niezgodność aktu administracyjnego z przepisami.
Dwie funkcje:
Ochrona praw i interesów jednostki,
Kontrola administracji.
Podmiot czynny: - legitymacja skargowa przysługuje każdemu, kto ma interes prawny.
1) Przedmiot kontroli – zakres zaskarżenia (akt, czynność);
2) Przedmiot rozpoznania - osoba dokonuje zaskarżenia, a sąd rozpoznaje sprawę;
3) Przedmiot orzekania, wyrokowania - w Polsce przede wszystkim decyzje administracyjne, decyzja
ostateczna; w granicach sprawy; możliwe warianty: oddalenie skargi, uchylenie zaskarżonego aktu lub
czynności, stwierdzenie nieważności; nie przysługuje prawo remonstracji; ostatecznie można wnieść
wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy;
4) Postanowienia administracyjne:
Spór o właściwość a kompetencyjny:
Spór o właściwość- miedzy organami z tego samego pionu administracji
Spór kompetencyjny- między organami z różnych pionów administracji