L I P I D Y

Tkanka

Przemywanie wodą

homogenizacja

rozpuszczalne w wodzie

nierozpuszczalne w wodzie

L I P I D Y

rozpuszczalne

eter, chloroform..

L I P I D Y

T Ł U S Z C Z E

W O S K I

F O S F O L I P I D Y

T E R P E N Y

S T E R O I D Y

T Ł U S Z C Z E

Estry glicerolu i kwasów tłuszczowych

kwasy tłuszczowe

nasycone

Laurynowy

12C

Mirystynowy

14C

Palmitynowy

16C

Stearynowy

18C

Arachidowy

20C

nienasycone

Oleinowy

18C

1 wiązanie C=C

Linolowy

18C

2 wiązania C=C

Linolenowy

18C

3 Wiązania C=C

cis

O

O

O

R2

R3

R1

O

O

O

O

O

O

R2

R3

R1

O

O

O

1

2

3

Palmitynowy
16 C

Stearynowy
18 C

Oleinowy
18 C; 1 ==

Linolowy
18 C; 2 ==

1

39

10

33

3

2

10

10

2

50

3

25

9

51

5

NIEZBĘDNE NIENASYCONE KWSY TŁUSZCZOWE (NNKT)

essential fatty acids (EFA)

OH

O

Kwas

α−

linolenowy (9,12,15)

Kwas g-linolenowy (6,9,12)
Kwas linolowy (9,12)

COOH

5

8

11

14

O

H

O

H

H

H

COOH

H

O

H

Prostaglandyny (Ejkozanoidy)

Kwas arachidonowy

postaglandyna

O

O

CH

2

O

O

CH

O

O

CH

2

CH

2

OH

CHOH
CH

2

OH

mydła

NaOH

+

3

O

O

Na

+

W O S K I

estry

węglowodory

Palmitynian heksadecylu
Izolowany z kaszolota
nasycone kwasy i alkohole
o długich łańcuchach

F O S F O L I P I D Y

P

O

O

H

O

CH

2

CH

2

N+(CH

3

)

2

C

H

2

C

H

CH

2

O

O

C O

O

C

O

O

O

cholina

Fosfatylocholina, lecytyna
Fofatyloetanoloamina, cefalina

R = kwas tłuszczowy

L (R)

nasycony

nienasycony

P

O

O

H

O

CH

2

CH

2

N+(CH

3

)

2

C

H

2

C

H

CH

2

O

O

C O

O

C

O

O

O

50 A

CH

2

OH

CHNH

2

CHOH
C

H

CH(CH

2

)

12

CH

3

C

H

2

CHNHCO(CH

2

)

16

-

24

CH

3

CHOH
C

H

CH(CH

2

)

12

CH

3

O P

O

O

O CH

2

CH

2

N(CH

3

)

3

+

sfingolipidy

sfingozyna

Sfingomielina; slingolipid

T E R P E N Y

Izopren; 2-metylo-1,3-butadien

Mircen
(liść wawrzynu)

głowa

ogon

T E R P E N Y

α

-pinen

l. at. C

l. jed.
izoprenowych

klasyfikacja

10

2

monoterpen

15

3

seskwiterpen

20

4

diterpen

25

5

sesterterpen

30

6

triterpen

40

8

tetraterpen

O P

O

O

O P

O

O

OH

O P

O

O

O P

O

O

OH

Pirofosforan izopentylu

Pirofosforan dimetyloallilu

T E R P E N Y

acetylo-CoA 2C

acetoacetylo-CoA 4C

pirofosforan izopenteylu 5C

O P P

O

O O

O

O

jednostka izoprenowa

kwas mewalonowy 6C

CH

2

OH

CH

2

O

H

CH

3

CH

2

COOH

C

ATP

OPP

OPP

H

OPP

OH

2

-OPP

OPP

+

+

Pirofosforan geranylu

OH

geraniol

CH

3

CH

3

C

H

3

C

H

3

CH

3

CH

3

H

H

H

Lanosterol; triterpen

β

-karoten; tetraterpen

pirofosforan izopenteylu 5C

pirofosforan geranylu 10C

fitol 20C

chlorofil

witamina K

witamina E

20 C pirofosforan

geranylogeranylu

karotenoidy 40 C

witamina A

skwalen
lanosterol
cholesterol
progesteron

kortykoidy

estrogeny

androgeny

R

S T E R O I D Y

A

A

B

B

C

C

D

1

4

5

8

10

11

13

14

15

17

D

18

19

α

S T E R O I D Y

O

H

H

H

skwalen

lanosterol

O

H

H

H

CH

3

O

H

H

H

CH

3

lanosterol cholesterol

O

H

H

H

OH

H

H

O

H

H

H

H

C

O

O

H

H

H

H

OH

O

H

H

H

H

O

H

estradiol progesteron

androsteron testosteron