Ochrona przyrody w Polsce

-

Czasopisma: "Chroomy przyrodę ojczystą", "Parki narodowe"

-

Strony www: Ministerstwo środowiska, generalnej dyrekcji ochrony środowiska, parków
narodowych

-

Lokalne publikacje

Skąd czerpad wiedzę? :)

1886 - ustawa Sejmu Krajowego we Lwowie zakazująca łapania, tępienia i sprzedawania zwierząt
alpejskich w Tatrach: Marmota marmota i Rupricapra rupricapra (świstak i kozica)

-

Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. O ochronie przyrody (Dz. U. z 2004 r. Nr 04.92.880)

Główny akt prawny dot. Ochrony przyrody:

-

Parki narodowe

-

Rezerwaty przyrody

-

Parki krajobrazowe

-

Obszary chronionego krajobrazu

-

Obszary Natura 2000

-

Pomniki przyrody

-

Stanowiska dokumentacyjne

-

Użytki ekologiczne

-

Zespoły przyrodniczo-krajobrazowe

-

Ochronę gatunkową roślin, zwierząt i grzybów

-

PN - obszar chroniony o szczególnych wartościach naukowych, przyrodniczych, społecznych,
kulturowych i wychowawczych o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha

-

Ochronie podlega całośd przyrody oraz swoiste cechy krajobrazu

Parki narodowe

-

RP - obejmuje zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym ekosystemy (siedliska
przyrodnicze, określone gatunki roślin i zwierząt, elementy przyrody nieożywionej), mające
wartośd ze względów naukowych, przyrodniczych, kulturowych bądź krajobrazowych

-

Typy rezerwatów przyrody: faunistyczne, krajobrazowe, leśne, torfowiskowe, florystyczne,
wodne, przyrody nieożywionej, stepowe, słonoroślowe

-

Liczba rezerwatów przyrody: 1451 (ok. 50% to rezerwaty leśne)

-

Powierzchnia rezerwatów przyrody: ok. 163 tys. ha (0,5% pow. Kraju)

Rezerwaty przyrody

-

PK - obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe

-

Cele: zachowanie, popularyzacja i upowszechnianie tych wartości w warunkach
zrównoważonego rozwoju

-

Utworzenie PK - rozporządzenie wojewody

-

Liczba parków krajobrazowych: 121 (8,3% powierzchni kraju)

Parki krajobrazowe

□ Możliwośd zaspokajania potrzeb związanych z masową turystyką i wypoczynkiem
□ Istniejące albo odtwarzane korytarze ekologiczne, zapewnienie powiązania terenów

poddanych ochronie w systemie obszarów chronionych

-

OCK - tereny wyróżniające się krajobrazowo o zróżnicowanych ekosystemach, wartościowe
w szczególności ze względu na:

Utworzenie - na mocy rozporządzenia wojewody lub uchwały rady gminy

Obszary chronionego krajobrazu

Prawne formy ochrony przyrody:

Ćwiczenia 3

20 kwietnia 2011

11:12

Ochrona środowiska Strona 1

-

Utworzenie - na mocy rozporządzenia wojewody lub uchwały rady gminy

-

Liczba OCK: 384 (22,6% pow. Kraju)

□ Obszary specjalnej ochrony ptaków (141)
□ Specjalne obszary ochrony siedlisk (823)

-

Sied obszarów Natura 2000 obejmuje:

-

Cel: ochrona cennych pod względem przyrodniczym i zagrożonych składników
różnorodności biologicznej w paostwach Unii Europejskiej.

Obszary Natura 2000

-

PP - twory przyrody żywej i nieożywionej (pojedyncze lub ich skupienia) o szczególnej
wartości naukowej, kulturowej, historyczno-pamiątkowej i krajobrazowej

□ Ogółem: 35 420
□ Pojedyncze drzewa (<70%)
□ Grupy drzew
□ Aleje
□ Głazy narzutowe
□ Skałki, groty, jaskinie

-

PP usystematyzowane zostały w grupy:

Pomniki przyrody

-

SD przyrody nieożywionej - ważne pod względem naukowym i dydaktycznym miejsca
występowania formacji geologicznych, nagromadzeo skamieniałości lub tworów
mineralnych oraz fragmenty eksploatowanych i nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i
podziemnych

-

Liczba SD: 240

Stanowiska dokumentacyjne

-

UE - zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania
unikatowych zasobów genowych i typów środowisk, jak: naturalne zbiorniki wodne,
śródpolne i śródleśne "oczka wodne", kępy drzew i krzewów, bagna, torfowiska, wydmy,
płaty nieużytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieoce oraz
stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt.

-

Liczba UE: 6628

Użytki ekologiczne

-

ZPK - wyznacza się w celu ochrony wyjątkowo cennych fragmentów krajobrazu naturalnego i
kulturowego, dla zachowania jego wartości estetycznych.

-

Liczba ZPK: 287

Zespół przyrodniczo-krajobrazowy

-

OG - ma na celu zabezpieczenie dziko występujących roślin lub zwierząt oraz ich siedlisk, a
w szczególności gatunków rzadko występujących, endemicznych, podatnych na zagrożenia i
zagrożonych wyginięciem.

□ 438 taksonów roślin
□ 109 gatunków grzybów i porostów
□ 326 taksonów zwierząt
□ Jak również ostoje, miejsca rozrodu lub regularnego przebywania 26 gatunków

zwierząt najbardziej zagrożonych wyginięciem.

-

Ochroną ścisłą objęto przedstawicieli:

Ochrona gatunkowa

W Polsce istnieją obecnie 23 Parki Narodowe, ich łączna powierzchnia wynosi 328,5 tys. ha - ok.
1% powierzchni kraju

-

RB Jezioro Łuknajno

-

Babiogórski PN

-

Białowieski PN

-

Słowioski RB
Tatrzaoski RB

Rezerwaty biosfery w Polsce (UNESCO):

Ochrona środowiska Strona 2

Słowioski RB

-

Tatrzaoski RB

-

Puszcza Kampinoska

-

Karkonoski RB

-

RB Karpaty Wschodnie

-

RB Polesie Zachodnie

-

Bory Tucholskie

W spisie Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego wymieniono:
Białowieski Park Narodowy

Ochrona środowiska Strona 3