Przygotował

Kamil Czuczwara

Dobór elementów znormalizowanych

Wydział Inżynierii Mechanicznej  i Robotyki
Kraków, 2010r.

•

dobór z katalogów,  prospektów lub norm

•

dobór zależny  od czynników ekonomicznych  (cena, 

dostępność na rynku, części zamienne, certyfikaty 
jakości, serwis)

•

dobór zależny  od innych elementów, warunków 

obliczeniowych i występujących  obciążeń

Elementy znormalizowane

•

dobór silnika elektrycznego

•

dobór przekładni  zębatej

•

dobór sprzęgła

•

dobór łożyska

•

dobór innych elementów (opraw łożysk)

Zagadnienia

•

Ustalenie danych znamionowych 

silnika

•

Ustalenie warunków pracy silnika

•

Zgodnie z normami i przepisami

•

Ważna jest moc znamionowa  i 

prędkość obrotowa silnika 

Dobór silnika elektrycznego

•

Rodzaj prądu

•

Napięcie

•

Moc

•

Prędkość obrotowa

•

Częstotliwość~

•

Współczynnik mocy~

Dane znamionowe silnika elektrycznego

•

Charakter sieci

•

Dane określające charakter pomieszczenia

•

Dane określające urządzenia  napędzane

•

Charakterystyka układu napędowego

•

Sprzęgnięcie  silnika

•

Obsługa silnika, rodzaj sterowania, zabezpieczeń

Ustalenie warunków pracy silnika

•

Silnik nie może się nagrzewać

•

Moment max silnika większy od momentu max 

przewidywanego  obciążenia

•

Przeciążalność

•

Przy bezpośrednim  sprzęgnięciu  prędkość obrotowa 

silnika i wału musi być możliwie bliska, w innym 
wypadku stosuje się przekładnię  zębatą  lub pasową 
z odpowiednim  przełożeniem

Moc znamionowa i prędkość obrotowa 
silnika

•

Rodzaj napędu

•

Rodzaj napędzanej  maszyny

•

Rodzaj  pracy

Dobór przekładni zębatej

•

Napęd – silnik elektryczny

-moc znamionowa (Pn) [kW]

-

prędkość obrotowa (n1) [obr/min]

•

Urządzenie robocze

-moc pobierana (P) [kW]

-

prędkość obrotowa (n2) [obr/min]

-

współczynnik obciążenia (f)

Pe=f*P≤Pt

•

Przełożenie przekładni (i=n1/n2)

Dobór przekładni zębatej

•

Warunki pracy

•

Warunki obliczeniowe

Dobór sprzęgła

Mw=Mn*k=9550*k*(Nn/n)

≤Ms

Mw- wymagany moment [Nm]

Mn- moment nominalny [Nm]

k-

współczynnik przeciążenia

Nn- moc nominalna [kW]

n-

prędkość obrotowa [obr/min]

Ms-

moment sprzęgła (katalogowy) [Nm]

Warunki obliczeniowe

•

Należy  wykonać wstępne 

obliczenia  oraz  obliczenia 
sprawdzające

Dobór łożyska

Wyliczenie wymaganej trwałości i nośności dynamicznej łożyska:

L=n*T*60

L-

wymagana trwałość łożyska [mln obr.]

n-

prędkość obrotowa [obr/min]

T-

trwałość pracy [h]

L=(C/P)^p=>C=P*pierw(p)st(L)

C-

nośność dynamiczna łożyska [N]

P-

siła wypadkowa działająca na łożysko [N]

p-

stała (p=3 dla kulkowych, p=3/10 dla pozostałych)

Wstępne obliczenia

P=XVPp+Ypw

P-

obciążenie zastępcze

Pp-

obciążenie poprzeczne

Pw-

obciążenie wzdłużne

X,Y-

współczynniki przeliczeniowe

V-

współczynnik przypadku obciążenia

Pw/Co=>e=>V; Co-

nośność statyczna

Pw/VPp=> X, Y => P

L=(C/P)^p> L obliczonego

Obliczania sprawdzające

Współczynniki X, Y, V dla łożysk 
kulkowych poprzecznych

•

Dobór na podstawie  oznaczenia 

łożyska

Dobór innych elementów – oprawy 
łożysk

Silniki elektryczne 

– Tamel

Przekładnie walcowe – Befared

Sprzęgło – Radius

Łożyska – Kraśnik

Oprawy do łożysk - LBC

Podsumowanie. Katalogi.

1. Dietrich, M. Podstawy Konstrukcji Maszyn, Tom III, WNT, Warszawa 1999

2. Osiński Z. Podstawy Konstrukcji Maszyn, PWN, Warszawa 2002

Literatura

Dziękuję za uwagę