kamieniarz 711[04] z1 03 n

„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ

Danuta Garczyńska

Izabella Żukiewicz

Wykonywanie podstawowych robót murarskich
711[04].Z1.03

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Recenzenci:
mgr inż. Danuta Gąsiorowska
mgr inż. Alicja Zajączkowska

Opracowanie redakcyjne:
mgr Halina Zwolska

Konsultacja:
dr inż. Janusz Figurski

Korekta:

Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 711[04].Z1.03
Wykonanie podstawowych robót murarskich zawartego w modułowym programie nauczania
dla zawodu kamieniarz.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze

5. Ćwiczenia

5.1 Bezpieczeństwo pracy podczas wykonywania robót murarskich

5.1.1. Ćwiczenia 15
5.2 Narzędzia i sprzęt do robót murarskich

5.2.1. Ćwiczenia 16
5.3 Materiały do robót murarskich

5.3.1. Ćwiczenia 17
5.4. Rusztowania do robót murarskich

5.4.1. Ćwiczenia 19
5.5. Organizacja stanowiska roboczego

5.5.1. Ćwiczenia 21
5.6. Zasady układania i wiązania elementów w murze

5.6.1. Ćwiczenia 24
5.7. Wznoszenie murów jednorodnych

5.7.1. Ćwiczenia 26
5.8. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót murarskich

5.8.1. Ćwiczenia 29
5.9. Zasady rozliczania podstawowych robót murarskich

5.9.1. Ćwiczenia 32
6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

1. WPROWADZENIE

W ręce Państwa oddajemy Poradnik dla nauczyciela, dotyczący jednostki modułowej

Z1.03 „Wykonywanie podstawowych robót murarskich”. Jest on jedną z części pakietu
edukacyjnego, opracowanego dla tej jednostki w oparciu o program modułowy dla zawodu
kamieniarza.

Poradnik ten zawiera:

− wymagania wstępne – czyli wykaz wiedzy i umiejętności, które uczeń opanował

wcześniej, a które potrzebne są do realizacji materiału, przewidzianego w tej jednostce
modułowej,

− cele kształcenia – czyli wykaz umiejętności, które uczeń powinien opanować podczas tej

jednostki modułowej,

− przykładowe scenariusze zajęć, opracowane z uwzględnieniem metod zalecanych

w programie tej jednostki modułowej,

− ćwiczenia, których realizacja pomoże w kształtowaniu umiejętności ucznia; zawierają

one wskazówki dotyczące realizacji, zalecane metody nauczania – uczenia się oraz
wykaz potrzebnych środków dydaktycznych,

− ewaluację osiągnięć ucznia – w rozdziale tym przedstawiono dwa przykładowe narzędzia

pomiaru dydaktycznego zawierające plan testu, punktację zadań, propozycję norm
wymagań, instrukcje dla nauczyciela i ucznia, kartę odpowiedzi oraz zadania testowe,

− wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki.

Należy pamiętać, że wskazane jest stałe uzupełnianie treści nauczania w związku

z wprowadzaniem na rynek nowych technologii i materiałów.

Zajęcia mogą być prowadzone różnymi metodami, ale dla pełnej realizacji założonych

celów kształcenia powinny być to metody aktywizujące ucznia; na szczególną uwagę
zasługuje metoda tekstu przewodniego, projektów i ćwiczeń praktycznych.
Niektóre treści, np. związane z przeprowadzaniem obliczeń mogą sprawiać uczniom trudności
w samodzielnym opanowaniu – wskazane jest ich wstępne omówienie przez nauczyciela
i zilustrowanie przykładami obliczeniowymi.

W czasie pracy należy zwracać uwagę na stosowanie przez uczniów zasad bezpiecznej

i higienicznej pracy (w tym ergonomii), właściwą organizację pracy oraz jej dokładność.
Ważne jest kształtowanie u ucznia prawidłowych postaw i nawyków, dotyczących
np. bieżącej kontroli wykonywanej przez nich pracy, umiejętności pracy w grupie,
prezentowania wyników pracy, a także pełnienia przez nich funkcji kierowniczych.
W czasie wykonywania przez ucznia ćwiczeń należy zwracać uwagę na kształtowanie
nowych umiejętności wynikających z realizacji tej jednostki modułowej, ale także na
utrwalanie umiejętności już nabytych.

Zamieszczone w poradniku ćwiczenia stanowią jedynie propozycję - nauczyciel może

wykorzystać swoje własne pomysły, które będą dostosowane do lokalnych warunków
i możliwości; konieczne jest jednak, aby umożliwiały one realizację wszystkich celów
kształcenia.

Sprawdzanie wiedzy i umiejętności uczniów powinno odbywać się w sposób ciągły

w obrębie jednostki modułowej. Jest to konieczne, aby na bieżąco gromadzić

informacje

o stopniu opanowania wiedzy i umiejętności przez ucznia. Dla realizacji tych zamierzeń
należy przeprowadzać sprawdziany ustne i pisemne, a ich pozytywne zaliczenie warunkować
powinno przystąpienie do ćwiczeń praktycznych.
Ocenę poprawności wykonania ćwiczenia należy prowadzić w trakcie jego
wykonywania, a także po zakończeniu. Po wykonaniu ćwiczenia uczeń udziela odpowiedzi na
pytania zawarte w Sprawdzianie postępów. Po przeglądzie odpowiedzi razem z uczniem,

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

należy ustalić pytania, na które uczeń nie potrafił odpowiedzieć lub dał odpowiedź przeczącą.
Wskazuje to na braki w wiedzy i umiejętnościach, co wymaga od ucznia powrotu do
wybranych treści jednostki modułowej i powtórzenia ćwiczenia lub jego części. Po
zrealizowaniu całej jednostki modułowej uczeń może przystąpić do sprawdzianu osiągnięć.
Zajęcia mogą być prowadzone w pracowniach ćwiczeń praktycznych, pracowniach
Centrów Kształcenia Praktycznego lub na wydzielonych stanowiskach na budowie. Ważne
jest, aby miejsca pracy były odpowiedniej wielkości, z właściwą liczbą stanowisk
ćwiczeniowych, a także wyposażone w niezbędne do realizacji celów kształcenia materiały,
sprzęt i pomoce dydaktyczne.

711[04].Z1.02

Wykonywanie podstawowych robót

betoniarsko - zbrojarskich

711[04].Z1.05

Wykonywanie podstawowych robót

ślusarsko-kowalskich

Schemat układu jednostek modułowych

Moduł 711[04].Z1

Technologia robót pomocniczych

711[04].Z1.01

Wykonywanie podstawowych robót

ciesielskich

711[04].Z1.04

Wykonywanie podstawowych robót

tynkarskich

711[04].Z1.03

Wykonywanie podstawowych robót

murarskich

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji tej jednostki modułowej uczeń powinien umieć umieć:

− znajdować informacje korzystając z różnych źródeł, uczestniczyć w dyskusji,

prezentować własną pracę oraz współpracować w grupie i oceniać własne możliwości
w różnych działaniach,

− posługiwać się podstawowymi pojęciami z dziedziny budownictwa,

− przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz

ochrony środowiska w zakresie magazynowania, składowania i transportu materiałów
budowlanych,

− posługiwać się dokumentacją techniczną,
− rozpoznawać materiały budowlane wykonane z różnych surowców,

− magazynować, składować i transportować materiały budowlane,

− stosować ogólne zasady wykonywania rozliczeń materiałowych oraz obliczania

wynagrodzenia za pracę.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

− posłużyć się dokumentacją techniczną w zakresie niezbędnym do wykonania robót

murarskich,

− posłużyć się sprzętem pomiarowym w celu dokonania pomiarów,

− zorganizować i zlikwidować stanowisko robót murarskich,
− określić szacunkowo ilość materiału niezbędnego do wykonania robót murarskich

i sporządzić zapotrzebowanie materiałowe,

− dobrać narzędzia i sprzęt do robót murarskich,

− wykonać zaprawę murarską o określonych proporcjach składników, konsystencji

i marce,

− określić konsystencję zaprawy murarskiej,

− podzielić cegłę w określonych proporcjach wymiarowych,

− ułożyć cegły w murze według zasad wiązania pospolitego,
− ułożyć pustaki lub bloczki według zasad wiązania murów,

− rozpoznać rodzaje spoin i określić ich grubość,

− ułożyć zaprawę na murze w celu uzyskania spoiny zgodnej z wymaganą grubością,
− wykonać murowanie na wycisk i na docisk z kielnią,

− wykonać mur „na spoinę pełną” i „na spoinę pustą”,

− wykonać mury proste o grubości zgodnej z projektem,
− wykonać mur w narożnikach prostokątnych,

− wykonać mury w kształcie litery „T”,

− wykonać prosty filar okienny,
− wykonać zakończenia murów,

− wykonać strzępia zazębione i uciekające,

− przygotować, eksploatować i demontować rusztowania do robót murarskich,
− ocenić jakość i poprawność wykonania pracy,

− sporządzić rozliczenie materiałowe wykonanej pracy,

− obliczyć wynagrodzenie za pracę,
− wykonać pracę z zachowaniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpożarowej i ochrony środowiska.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca: ………………………………………………..………………………….
Modułowy program nauczania: Kamieniarz 711 [04].
Moduł: 711[04].Z1. Technologia robót pomocniczych.
Jednostka modułowa: Wykonywanie podstawowych robót murarskich 711[04].Z1.03.
Temat:

„Wykonywanie muru prostego z czołem na obu jego końcach,

z zastosowaniem wiązania pospolitego, na zaprawie cementowo-wapiennej

z murowaniem na docisk z kielnią na spoiny pełne”.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności murowania prostych odcinków muru z cegły
wraz z ukształtowaniem czoła muru, z zastosowaniem wiązania pospolitego i murowania
na docisk z kielnią na spoiny pełne.

zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− odczytać z rysunku roboczego informacje o położeniu muru i jego wymiarach

(wysokość),

− zaplanować poszczególne czynności do zrealizowania zadania,

− zorganizować stanowisko pracy,

− wytyczyć położenie muru na stanowisku pracy zgodnie z dokumentacją,
− wymurować poszczególne warstwy muru wraz z ukształtowaniem czoła muru, stosując

wiązanie pospolite oraz murowanie na docisk z kielnią ze spoiną pełną,

− sprawdzać w trakcie pracy pion i poziom murowanego fragmentu,

− dokonać analizy własnej pracy,
− wykazać swoje mocne i słabe strony,

− zaprezentować efekty swojej pracy.

Metoda nauczania – uczenia się:

− metoda przewodniego tekstu.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna.

Środki dydaktyczne:

− materiały murowe: cegły pełne klasy 15, zaprawa cementowo-wapienna klasa M5,

− narzędzia i sprzęt: skrzynia do zapraw, wiaderko, wiertarka elektryczna, mieszadło,

kielnia, sznur murarski, łata, poziomnica, gwoździe murarskie, młotek, przymiar,
warstwomierz, pion, łopata piaskówka,

− wyrównane podłoże betonowe,

− dokumentacja techniczna fragmentu muru,

− instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
− tekst przewodni,

− literatura z rozdziału 7.

Czas: 180

min.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Przebieg zajęć:
Zadanie dla ucznia
Wykonaj fragment muru prostego o grubości 1,5 cegły z cegły pełnej klasy 15 na zaprawie
cementowo-wapiennej klasy M5, z zachowaniem zasad wiązania pospolitego,

ukształtowanymi czołami na obu zakończeniach, stosując murowanie na docisk z kielnią ze

spoiną pełną, zgodnie z dokumentacją techniczną.
FAZA WSTĘPNA
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą
metodą przewodniego tekstu.
FAZA WŁAŚCIWA
Faza 1-informacje
Uczniowie zapoznają się z tematem ćwiczenia oraz rysunkiem roboczym, według którego
mają je wykonać. W razie potrzeby, mają możliwość wglądu w literaturę z rozdziału 6
w Poradniku dla ucznia. W ramach kontroli przygotowania teoretycznego do wykonania
zadania uczniowie odpowiadają pisemnie na poniższe pytania (formularz odpowiedzi-
załącznik 1).
1) W jaki sposób docina się cegły?
2) W jakiej odległości od krawędzi muru rozkłada się zaprawę przy murowaniu na pełne

spoiny?

3) Jaka powinna być grubość warstwy zaprawy rozkładanej podczas murowania?
4) Czym sprawdza się poziomość i pionowość ułożenia elementów murowych?
5) Do czego wykorzystywany jest warstwopion?
6) Jaki jest układ cegieł w murach prostych grubości 1,5 cegły (odcinek środkowy i czoło

muru)?

Faza 2-planowanie
Uczniowie przygotowują proces realizacji zadanego ćwiczenia. W tym celu wypełniają
tabelę: Planowanie czynności (załącznik 3). Zamieszczone przed tabelą pytania (załącznik 2)
mogą być pomocne w zaplanowaniu poszczególnych czynności (uczeń powinien zastanowić
się nad odpowiedziami przed rozpoczęciem wypełniania tabeli).
Pytania wspomagające planowanie czynności:
1) Jakie czynności należy wykonać przed rozpoczęciem murowania?
2) Jakie są etapy wytyczania muru zgodnie z dokumentacją?
3) W jaki sposób przygotujesz swoje stanowisko pracy?
4) Jakie narzędzia wykorzystasz do rozkładania zaprawy?
5) W jaki sposób sprawdzisz pion i poziom murowanego fragmentu muru?
6) Jaka jest kolejność czynności przy murowaniu na docisk z kielnią?
7) Jak należy rozkładać zaprawę, aby uzyskać spoiny pełne?

Faza 3 Ustalenia
Uczniowie przedstawiają nauczycielowi opracowany plan działania.
Nauczyciel sprawdza odpowiedzi uczniów, koryguje ewentualne błędy w planowaniu
kolejnych czynności technologicznych i wspólnie z uczniami ustala zasady kontroli
międzyoperacyjnej i końcowej. Następnie uczniowie pobierają potrzebne materiały, narzędzia
i sprzęt.

Faza 4 Realizacja
Uczniowie samodzielnie wykonują ćwiczenie. Nauczyciel czuwa nad prawidłowym
przebiegiem ćwiczenia, zwraca uwagę na trudne czynności i bezpieczeństwo pracy.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Faza 5 Sprawdzanie
Uczniowie kontrolują swoją pracę na wszystkich jej etapach oraz po jej wykonaniu. Zwracają
uwagę na jakość i efekty w poszczególnych operacjach i czynnościach. Sprawdzają swoją
pracę według przygotowanego arkusza kontroli jakości (Załącznik 4).
Nauczyciel kontroluje pracę uczniów według takiego samego arkusza.

Faza 6 Analiza
Uczniowie wraz z nauczycielem analizują etapy ćwiczenia, które sprawiły im największe
trudności. Próbują określić, co zrobiliby lepiej przy powtórnym wykonaniu tego samego
zadania. Nauczyciel podsumowuje pracę uczniów, zwraca uwagę na nabyte umiejętności,
omawia błędy i nieprawidłowości, występujące podczas wykonywania zadania. Zwraca
uwagę, na to, jak tego typu błędów uniknąć w przyszłości.

FAZA KOŃCOWA

Zakończenie zajęć

Praca domowa
Temat pracy powinien uwzględniać trudności, na które napotkali uczniowie podczas
wykonywania ćwiczenia. Przykładowo może ona dotyczyć sprawdzania poziomu muru
lub układu cegieł przy kształtowaniu czoła muru.
1. Naszkicuj dwie libelle prostokątne w poziomnicy i zaznacz:
a) na pierwszej z nich położenie pęcherzyka powietrza, które wskazuje, że sprawdzany mur

jest poziomy,

b) na drugiej z nich położenie pęcherzyka powietrza, które wskazuje, że sprawdzany mur

nie jest poziomy.

2. Naszkicuj rzut poziomy dwóch warstw muru o grubości 1 ½ cegły wraz z zakończeniem
czoła muru, ułożonego zgodnie z zasadami wiązania pospolitego.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach - anonimowa
ankieta (przykład ankiety - załącznik nr 5).

Załącznik 1

Pytania sprawdzające wiedzę do wykonania ćwiczenia (odpowiedzi pisemne):

1) Jakie czynności należy wykonać przed rozpoczęciem murowania?

................................................................................................................................................

2) W jaki sposób docina się cegły?

................................................................................................................................................

3) W jakiej odległości od krawędzi muru rozkłada się zaprawę przy murowaniu na pełne

spoiny?

................................................................................................................................................

4) Jaka powinna być grubość warstwy zaprawy rozkładanej podczas murowania?

................................................................................................................................................

5) Jaka jest kolejność czynności przy murowaniu na docisk z kielnią?

................................................................................................................................................

6) Czym sprawdza się poziomość ułożenia elementów murowych?

................................................................................................................................................

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

7) W jaki sposób sprawdza się pionowość muru?

................................................................................................................................................

8) Do czego wykorzystywany jest warstwopion?

................................................................................................................................................

9) Jakie są etapy wytyczania muru zgodnie z dokumentacją?

................................................................................................................................................

Załącznik 2

Pytania wspomagające planowanie czynności:
1) Jakie czynności należy wykonać przed rozpoczęciem murowania?
2) Jakie są etapy wytyczania muru zgodnie z dokumentacją?
3) W jaki sposób przygotujesz swoje stanowisko pracy?
4) Jakie narzędzia wykorzystasz do rozkładania zaprawy?
5) W jaki sposób sprawdzisz pion i poziom murowanego fragmentu muru?
6) Jaka jest kolejność czynności przy murowaniu na docisk z kielnią?
7) Jak należy rozkładać zaprawę, aby uzyskać spoiny pełne?

Załącznik 3

Planowanie czynności:

L.p. Kolejne

czynności technologiczne

Sprzęt i narzędzia

Załącznik 4

Kontrola międzyoperacyjna i końcowa.
(ocena w skali 0–1 punkt)

Kontrola międzyoperacyjna

Liczba

punktów

Kontrola końcowa

Liczba

punktów

Uwagi:
Co sprawiło mi trudności?
.......................................................................................................................................................
Co wykonywałem bez problemu?
.......................................................................................................................................................
Co zrobiłbym, wykonując to jeszcze raz?
.......................................................................................................................................................

Załącznik 5

ANKIETA DLA UCZNIA

Celem poniższej ankiety jest poznanie Twojej opinii na temat sposobu prowadzenia

zajęć, trudności, które napotkałeś w ich trakcie oraz zdobytych umiejętności.

Przeczytaj uważnie poniższe pytania i zaznacz X wybraną odpowiedź. W miejscach

wykropkowanych wpisz swoje uwagi. Analiza Twoich odpowiedzi pomoże nauczycielowi
w przygotowywaniu kolejnych zajęć tak, aby były one ciekawe i pozwalały jak najlepiej
zrealizować cele kształcenia.

Proszę o przemyślane i szczere odpowiedzi.

Dziękuję.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

1. Czy wyjaśnienia nauczyciela, dotyczące metody tekstu przewodniego były dla Ciebie
zrozumiałe?
Tak Nie
2. Czy uważasz, że zajęcia prowadzone tą metodą są ciekawe?
Tak Nie
3. Czy tekst przewodni ułatwił Ci pracę na poszczególnych jej etapach?
Tak Nie
4. Czy w trakcie wykonywania zadania napotkałeś na problemy?
Tak Nie
Jeśli tak, to jakie?
.......................................................................................................................................................

5. Czy uważasz, że po zajęciach wzrósł poziom Twojej wiedzy i umiejętności zawodowych?
Tak Nie
6. Czy potrafiłeś dokonać prezentacji i analizy swojej pracy?
Tak Nie
7. Czy uważasz, że umiesz dokonać samooceny swojej pracy?
Tak Nie
8. Czy uważasz, że czas przewidziany na realizację poszczególnych etapów zajęć był
wystarczający?
Tak Nie
Jeśli nie, to co twoim zdaniem należałoby zmienić?
.......................................................................................................................................................
9. Czy uważasz, że praca tą metodą pozwala nauczycielowi na pełną ocenę Twojej pracy?
Tak Nie
10. Czy chciałbyś, żeby inne zajęcia także przebiegały w podobny sposób?
Tak Nie

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca: …………………………………………………………………………….
Modułowy program nauczania: Kamieniarz 711[04].
Moduł: 711[04].Z1. Technologia robót pomocniczych.
Jednostka modułowa: 711[04].Z1.03. Wykonywanie podstawowych robót murarskich.
Temat:

Zasady rozliczania podstawowych robót murarskich.

Cel ogólny: kształtowanie umiejętności obliczania wynagrodzenia za pracę.
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi:

− sporządzić przedmiar lub obmiar robót,

− sporządzić rozliczenia materiałowe dla danej ściany,

− obliczyć koszt materiału do wykonania ściany,
− obliczyć wynagrodzenie za wykonanie ściany,

− obliczyć koszty pośrednie,

− obliczyć zysk,
− obliczyć wartość kosztorysową brutto,

− obliczyć w jakim czasie zostanie wykonana ściana w systemie indywidualnym

i zespołowym,
Metody nauczania – uczenia się:

− pogadanka,

− dyskusja,
− ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

− indywidualna,

− grupowa.

Czas: 180

minut

Środki dydaktyczne:

− stanowisko pracy umożliwiające wykonywanie obliczeń,

− katalog Nakładów Rzeczowych KNR 2-02 tom I,

− tablica szkolna,
− zebrane informacje na temat stawek robocizny,

− cenniki Sekocenbudu, cenniki materiałowe z pobliskich hurtowni,

− komputery zależnie od wyposażenia pracowni,
− oprogramowanie do kosztorysowania np. program NORMA PRO zależnie

od wyposażenia pracowni,

− arkusz do kosztorysowania - załącznik 6 (arkusz nr 1 w „Poradniku dla ucznia”),

− arkusz do kosztorysowania - załącznik 7 (arkusz nr 2 w „Poradniku dla ucznia”),
− przybory do pisania,

− kalkulator.

Przebieg zajęć:

1. Sprawy organizacyjne.
2. Podanie uczniom tematu lekcji, omówienie celów zajęć.
3. Przypomnienie zasad rozliczania robót budowlanych (czas ok. 10 minut).

Nauczyciel zadaje uczniom pytania:

− Od czego zależy pracochłonność robót murowych?
− Dlaczego wykonuje się zapotrzebowanie materiałów?

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

− Co to są jednostkowe nakłady materiałowe, jednostkowe nakłady robocizny, jednostkowe

nakłady na pracę sprzętu?

− Gdzie można uzyskać informacje na temat cen zakupu materiałów budowlanych?

− Gdzie można uzyskać informacje na temat stawki robocizny?
− Jak się oblicza koszty bezpośrednie materiału, robocizny i sprzętu?

− Co to są koszty dodatkowe?

− Gdzie można znaleźć informację na temat wskaźnika kosztów dodatkowych?
4. Pogadanka na temat sposobu przedmiarowania robót murowych, jednostkowych

nakładów materiałowych potrzebnych do kalkulacji wykonania ścian murowanych z cegły
oraz kosztów bezpośrednich (czas około 20 minut). Dyskusja na temat wysokości cen
materiałów. Uczniowie korzystają z Poradnika dla ucznia.

5. Obliczenie kosztów bezpośrednich, wykonanie zestawienia materiałów oraz obliczenie

czasu, w jakim zostanie wykonana ściana murowana przy określonej organizacji pracy.
Wykonanie przykładu nr 1 z Poradnika dla ucznia na tablicy (czas około 10minut).

6. Praca uczniów w zespołach dwuosobowych – uczniowie odpowiadają na pytania

zamieszczone w Poradniku dla ucznia. Zadają sobie pytania sprawdzające do ćwiczeń
odpowiadają na nie, kontrolując jednocześnie poprawność odpowiedzi (czas około
15minut).

7. Samodzielne wykonanie przez uczniów ćwiczenia nr 1 z wykorzystaniem arkusza

nr 1 (załącznik 6), katalogu KNR 2-02 tom 1 oraz cenników (czas około 15 minut).

8. Przerwa ok. 10 minut – w tym czasie nauczyciel kontroluje efekty wykonanych ćwiczeń.
9. Analiza wyników obliczeń, ewentualne wyjaśnienia, zapisanie wniosków na tablicy.
10. Samodzielne wykonanie przez uczniów ćwiczenia nr 2 z wykorzystaniem arkusza

nr1(załącznik 6), katalogu KNR 2-02 tom 1 oraz cenników (czas około 15 minut).

11. Przerwa ok. 10 minut – w tym czasie nauczyciel kontroluje efekty wykonanych ćwiczeń.
12. Analiza wyników obliczeń, ewentualne wyjaśnienia, zapisanie wniosków na tablicy.
13. Samoocena ucznia poprzez wypełnienie sprawdzianu postępów zamieszczonego

w Poradniku dla ucznia (czas około 5minut).

Zakończenie zajęć (czas około 10 minut).
Praca domowa
Wymurowano

ścianę z cegły ceramicznej o gr. 38 cm na zaprawie cementowej. Do

wykonania muru użyto zaprawy klasy M5 i cegły klasy 15.
Wymurowana ściana ma wymiary:

− długość: 4,0m
− wysokość: 0,90m.
Oblicz:
− wymagane ilości materiałów (cegły, zaprawy),

− koszty bezpośrednie materiałów (M),
− koszty bezpośrednie robocizny (R),

− wartość kosztów netto,

− czas, w jakim zostanie wykonana ściana, zakładając, że pracujesz sam

w ośmiogodzinnych zmianach roboczych.
Obliczenia wykonaj korzystając z Katalogu Nakładów Rzeczowych KNR 2-02 tom I.
Do obliczeń przyjmij ceny zapisane w cenniku SEKOCENBUD lub ceny poda Ci nauczyciel.
Wskaźnik zużycia materiałów pomocniczych przyjmij 1,5%.
Obliczenia zapisz w tabelach zamieszczonych w załącznikach 6.
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach -
anonimowa ankieta (przykład ankiety - załącznik nr 5a).

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Załącznik 5a

ANKIETA DLA UCZNIA

Celem poniższej ankiety jest poznanie Twojej opinii na temat sposobu prowadzenia

zajęć, trudności, które napotkałeś w ich trakcie oraz zdobytych umiejętności.

Przeczytaj uważnie poniższe pytania i zaznacz X wybraną odpowiedź. W miejscach

Proszę o przemyślane i szczere odpowiedzi.

Dziękuję.
1. Czy wyjaśnienia nauczyciela, dotyczące metody nauczania były dla Ciebie zrozumiałe?
Tak

Nie

2. Czy uważasz, że zajęcia prowadzone tą metodą są ciekawe?
Tak

Nie mam zdania

Nie

3. Czy ćwiczenia były na „myślenie”?
Tak

Nie mam zdania

Nie

4. Czy w trakcie wykonywania ćwiczeń napotkałeś na problemy?
Tak

Nie

Jeśli tak, to jakie?
.......................................................................................................................................................
5. Czy uważasz, że po zajęciach wzrósł poziom Twojej wiedzy i umiejętności zawodowych?
Tak

Nie mam zdania

Nie

6. Czy potrafiłeś dokonać prezentacji i analizy swojej pracy?
Tak

Nie

7. Czy uważasz, że umiesz dokonać samooceny swojej pracy?
Tak

Nie

8. Czy uważasz, że czas przewidziany na realizację poszczególnych etapów zajęć był
wystarczający?
Tak

Nie mam zdania

Nie

Jeśli nie, to co twoim zdaniem należałoby zmienić?
.......................................................................................................................................................
9. Czy uważasz, że praca tą metodą pozwala nauczycielowi na pełną ocenę Twojej pracy?
Tak

Nie mam zdania

Nie

10. Czy chciałbyś, żeby inne zajęcia także przebiegały w podobny sposób?
Tak

Nie mam zdania

Nie

Załącznik 6
Arkusz do kosztorysowania

L
p

Podstawa Opis

Nakłady

Koszt
jednostkowy

R M

1 2

4 5

Razem koszty bezpośrednie:

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5. ĆWICZENIA

5.1. Bezpieczeństwo pracy podczas wykonywania robót
murarskich

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie

Uzupełnij tabelę wpisując do niej nazwy środków ochrony indywidualnej stosowanych

podczas wykonywania robót murarskich oraz odpowiadające im przeznaczenie.

Arkusz do ćwiczenia

Numer Nazwa

Przeznaczenie

…

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania, a także zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. W przypadku
korzystania z planszy przedstawiającej środki ochrony indywidualnej wskazane byłoby
zamieścić na niej zdjęcia (a nie rysunki) konkretnych przedmiotów, aby jak najbardziej
przybliżyć uczniowi ich rzeczywisty wygląd.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dokładnie obejrzeć przedstawione środki ochrony indywidualnej (rzeczywiste lub na

planszy) ponumerowane od 1 do 5,

3) uzupełnić tabelę, wpisując do niej nazwy środków ochrony indywidualnej oraz

odpowiadające im przeznaczenie,

4) dokonać analizy wykonanej pracy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy.
6) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pogadanka, pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

− wybrane środki ochrony indywidualnej – szt.5 (rzeczywiste lub na planszy),

ponumerowane od 1 do 5,

− arkusz do wykonania ćwiczenia,

− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.2 . Narzędzia i sprzęt do robót murarskich

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie
Uzupełnij tabelę wpisując do niej nazwy narzędzi, sprzętu i urządzeń stosowanych
podczas wykonywania robót murarskich oraz odpowiadające im przeznaczenie.

Arkusz do ćwiczenia

Numer Nazwa

Przeznaczenie

Czy jest to

sprzęt

pomiarowy?

…

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania, a także zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Należy zadbać
o to, aby dobrane do ćwiczenia narzędzia i sprzęt były różnorodne z uwagi na zastosowanie-
zarówno do bezpośredniej pracy jak i do prowadzenia pomiarów.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dokładnie obejrzeć przedstawione (na planszy lub rzeczywiste) narzędzia i sprzęt,

ponumerowane liczbami od 1 do 10,

3) uzupełnić tabelę wpisując obok numeru nazwę sprzętu lub narzędzia, jego przeznaczenie

oraz odpowiedź TAK lub NIE w prawej kolumnie tabeli,

4) dokonać analizy wykonanej pracy,
5) zaprezentować efekty swojej pracy,
6) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pogadanka, pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

– wybrane narzędzia i sprzęt- 10 szt. (na planszy lub rzeczywiste) ponumerowane

od 1 do 10,

– arkusz do wykonania ćwiczenia,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.3. Materiały do robót murarskich

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj zadaną ilość zaprawy cementowo-wapiennej klasy M5.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz ustalić ilość zaprawy do przygotowania.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) przygotować składniki zaprawy cementowo- wapiennej zgodnie z proporcją: 1:1:6,
3) ustalić sposób mieszania składników,
4) ustalić kolejność dozowania składników w zależności od wybranego sposobu mieszania,
5) dobrać środki ochrony indywidualnej,
6) przygotować i dobrać narzędzia i sprzęt zależnie od sposobu mieszania,
7) przygotować zaprawę,
8) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− piasek,

− cement portlandzki klasy 32,5,

− woda zarobowa,
− skrzynia do mieszania zapraw,

− łopata piaskówka,

− czerpak murarski,
− pojemnik na zaprawę,

− miarka do odmierzania wody,

− wiadro o pojemności 10l,
− wiertarka elektryczna,

− mieszadło,

− środki ochrony indywidualnej
− instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,

− literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2
Sprawdź za pomocą stożka pomiarowego konsystencję zaprawy z ćwiczenia 1.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy,
2) dobrać środki ochrony indywidualnej,
3) przełożyć część zaprawy do naczynia pomiarowego,
4) zanurzyć w zaprawie stożek pomiarowy,
5) odczytać na podziałce głębokość zanurzenia stożka,
6) określić na podstawie odczytu konsystencje zaprawy,
7) dokonać analizy wykonanej pracy,
8) wykazać swoje mocne i słabe strony,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenie praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− naczynie pomiarowe,

− stożek pomiarowy do badania konsystencji,

− środki ochrony indywidualnej
− instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,

− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.4 . Rusztowania do robót murarskich

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Ustaw rusztowanie stojakowe teleskopowe o wysokości 1,40 m i długości 5,0 m.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania, a także zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Pracę ucznia
należy kontrolować na każdym etapie jej wykonania z uwagi na to, że błędne wykonanie np.
połączeń może spowodować powstanie zagrożenia utraty stateczności rusztowania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać środki ochrony indywidualnej,
3) określić rodzaj potrzebnych elementów rusztowania i ich ilość,
4) przygotować potrzebne elementy,
5) wykonać montaż poszczególnych elementów rusztowania,
6) sprawdzić połączenia elementów,
7) dokonać analizy wykonanej pracy,
8) wykazać swoje mocne i słabe strony,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− metoda tekstu przewodniego, pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

– elementy składowe rusztowania stojakowego teleskopowego,
– instrukcja montażu rusztowania,
– środki ochrony indywidualnej
– instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Ustaw rusztowanie ramowe o dwóch poziomach i dwóch przęsłach.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania a także zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy. Pracę ucznia
należy kontrolować na każdym etapie jej wykonania z uwagi na to, że błędne wykonanie np.
połączeń może spowodować powstanie zagrożenia. Trudniejsze etapy ćwiczenia uczeń może
wykonywać kilkakrotnie, aż do uzyskania zadawalającego rezultatu.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać środki ochrony indywidualnej,
3) określić rodzaj potrzebnych elementów rusztowania i ich ilość,
4) dobrać środki ochrony indywidualnej,
5) przygotować potrzebne elementy,
6) wykonać montaż poszczególnych elementów rusztowania,
7) sprawdzić połączenia elementów,
8) dokonać analizy wykonanej pracy,
9) wykazać swoje mocne i słabe strony,
10) zaprezentować efekty swojej pracy,
11) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne, metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

– elementy składowe rusztowania ramowego,
– instrukcja montażu rusztowania,
– środki ochrony indywidualnej
– instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.5. Organizacja stanowiska roboczego

5.5.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj

następnie zlikwiduj stanowisko pracy do indywidualnego murowania muru

prostego o grubości 38 cm z cegły ceramicznej na zaprawie cementowej wykonywanej
sposobem ręcznym, z poziomu stropu.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia z uwzględnieniem przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz powinien wykorzystywać wiedzę i umiejętności nabyte wcześniej przez uczniów. W celu
przygotowania uczniów do zajęć należy w szczególności zgromadzić potrzebne pomoce
dydaktyczne, przede wszystkim informacje dotyczące sprzętu, narzędzi i rusztowań do robót
murarskich. Po wykonaniu ćwiczenia nauczyciel powinien zwrócić szczególną uwagę na
sposób prezentacji przez ucznia efektów wykonanego ćwiczenia, oraz na uzasadnienie
sposobu zorganizowania stanowiska pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować i narysować schemat urządzenia stanowiska roboczego wraz z wymiarami

oraz schemat urządzenia stanowiska do przygotowania zaprawy korzystając z arkusza do
ćwiczenia,

2) dobrać środki ochrony indywidualnej,
3) wyznaczyć miejsce na stanowisko robocze,
4) podzielić stanowisko robocze na pasma,
5) ustawić materiały, narzędzia i sprzęt do murowania zgodnie z zaproponowanym

schematem,

6) zorganizować miejsce przygotowania zaprawy,
7) utrzymywać ład i porządek na stanowisku ćwiczeniowym,
8) zlikwidować stanowisko pracy,
9) dokonać analizy wykonanej pracy,
10) wykazać swoje mocne i słabe strony,
11) zaprezentować efekty swojej pracy,
12) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pogadanka i pokaz z objaśnieniem.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Arkusz do wykonania ćwiczenia

PLAN DZIAŁANIA

1) Zapisz czynności związane z wykonaniem zadania:
………………………………………………………………………………………………
2) Zapisz wykaz niezbędnych narzędzi i sprzętu:
………………………………………………………………………………………………
3) Zapisz wykaz potrzebnych materiałów:
………………………………………………………………………………………………
4) Narysuj schemat urządzenia stanowiska roboczego wraz z wymiarami

Środki dydaktyczne:

− arkusz do wykonania ćwiczenia,

− materiały: cegły ceramiczne,
− wiadro na wodę, pojemnik na zaprawę,

− narzędzia i sprzęt do murowania: kielnia murarska, łata murarska długości 200cm, pion

murarski, sznur murarski, taśma miernicza długości 20m, skrzynia murarska, łopata
piaskówka, taczki, wiadro na wodę, pojemnik na zaprawę,

− środki ochrony indywidualnej
− instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,

− literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Przygotuj a następnie zlikwiduj stanowisko pracy do murowania muru prostego
o grubości 51 cm z cegły ceramicznej na zaprawie cementowej wykonywanej sposobem
mechanicznym. Mur będzie murowany przez trzech robotników (systemem trójkowym).

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zaplanować i narysować schemat urządzenia stanowiska roboczego wraz z wymiarami

oraz schemat urządzenia stanowiska do przygotowania zaprawy korzystając z arkusza do
ćwiczenia 1,

2) dobrać środki ochrony indywidualnej,

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

3) wyznaczyć miejsce na stanowisko robocze,
4) podzielić stanowisko robocze na pasma,
5) ustawić materiały, narzędzia i sprzęt do murowania zgodnie z zaproponowanym

schematem,

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pogadanka i pokaz z objaśnieniem.

Środki dydaktyczne:

− arkusz do wykonania ćwiczenia 1,

− materiały: cegły ceramiczne,

− wiadro na wodę, pojemnik na zaprawę,
− narzędzia i sprzęt do murowania: kielnia murarska, łata murarska długości 200cm, pion

murarski, sznur murarski, taśma miernicza długości 20m, skrzynia murarska, łopata
piaskówka, taczki, betoniarka wolnospadowa, wiadro na wodę, pojemnik na zaprawę,

− środki ochrony indywidualnej

− instrukcja bhp,
− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.6. Zasady układania i wiązania elementów w murze

5.6.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na szkicu przedstawiającym konstrukcję murową wrysuj działanie sił ściskających oraz

oznacz rodzaje spoin.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) dokładnie przyjrzeć się schematowi muru,
2) wrysować siły ściskające działające na mur,
3) oznaczyć rodzaje spoin, występujących na szkicu,
4) dokonać analizy wykonanej pracy,
5) wskazać swoje mocne i słabe strony,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,
7) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pogadanka, dyskusja.

Środki dydaktyczne:

– szkic konstrukcji murowej,
– instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Korzystając z klocków drewnianych lub rzeczywistych cegieł ułóż dwie warstwy filara

okiennego bez węgarków o wymiarach: grubość 2 cegły, szerokość 3 ½ cegły.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres i sposób

wykonania oraz zapoznać ucznia z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać środki ochrony indywidualnej,
2) ułożyć pierwszą warstwę filara o zadanych w ćwiczeniu wymiarach,
3) ułożyć drugą warstwę filara, zwracając uwagę na wiązanie muru,
4) dokonać analizy wykonanej pracy,
5) wykazać swoje mocne i słabe strony,
6) zaprezentować efekty swojej pracy,

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

7) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– klocki drewniane lub cegły (całe i ułamkowe),
– stolik lub wyrównane podłoże betonowe,
– środki ochrony indywidualnej
– instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj dwie warstwy fragmentu muru z pustaków ceramicznych; grubość muru jest

równa szerokości pustaka, a długość wynosi 8 długości pustaka.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres i sposób

wykonania oraz zapoznać ucznia z zasadami bezpiecznej pracy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
1) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
2) dobrać środki ochrony indywidualnej,
3) ułożyć pierwszą warstwę muru o zadanych w ćwiczeniu wymiarach,
4) ułożyć drugą warstwę muru, zwracając uwagę na zachowanie zasad wiązania,
5) dokonać analizy wykonanej pracy,
6) wykazać swoje mocne i słabe strony,
7) zaprezentować efekty swojej pracy,
8) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– pustaki ceramiczne,
– wyrównane podłoże betonowe,
– środki ochrony indywidualnej
– instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.7 . Wznoszenie murów jednorodnych

5.7.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Wykonaj fragment muru prostego o grubości 1,5 cegły z cegły pełnej klasy 15 na

zaprawie cementowo-wapiennej klasy M5, z zachowaniem zasad wiązania pospolitego,
z ukształtowanymi czołami na obu zakończeniach, stosując murowanie na docisk z kielnią ze
spoiną pełną, zgodnie z dokumentacją techniczną.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania ćwiczenia. Przed podjęciem przez ucznia pracy nauczyciel powinien
sprawdzić, czy w pobliżu stanowiska pracy przygotowane zostały potrzebne do wykonania
zadania materiały, sprzęt i narzędzia, które uczeń po ich zapotrzebowaniu będzie mógł
pobrać.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się dokładnie z dokumentacją fragmentu muru,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej,
4) wytyczyć położenie muru zgodnie z przedstawioną dokumentacją,
5) przygotować odpowiednią ilość cegieł ułamkowych,
6) wymurować poszczególne warstwy stosując zasady wiązania, sprawdzając pion i poziom,

nakładając zaprawę metodą na docisk z kielnią ze spoiną pełną, a także zwracając uwagę
na wymaganą grubość spoin i estetykę swojej pracy,

7) dokonać analizy wykonanej pracy,
8) wykazać swoje mocne i słabe strony,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− metoda tekstu przewodniego.

Środki dydaktyczne:

– materiały murowe: cegły pełne klasy 15, zaprawa cementowo-wapienna klasy M5,
– narzędzia i sprzęt: skrzynia do zapraw, wiaderko, wiertarka elektryczna, mieszadło,

kielnia, sznur murarski, łata, poziomica, gwoździe murarskie, młotek, przymiar,
warstwomierz, pion, łopata piaskówka,

– wyrównane podłoże betonowe,
– dokumentacja techniczna fragmentu muru,
– środki ochrony indywidualnej,
– instrukcja bhp,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Ćwiczenie 2

Wykonaj narożnik prostokątny muru w wiązaniu pospolitym (1,5 cegły x 1 cegła) z cegły

pełnej klasy 15 na zaprawie cementowo-wapiennej klasy M5 ze strzępiami uciekającymi na
jednym końcu i strzępiami zazębionymi na drugim końcu, zgodnie z dokumentacją techniczną
i z zastosowaniem murowania na wycisk ze spoiną pełną.

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania ćwiczenia. Przed podjęciem przez ucznia pracy nauczyciel powinien
sprawdzić, czy w pobliżu stanowiska przygotowane zostały potrzebne do wykonania zadania
materiały, sprzęt i narzędzia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się dokładnie z dokumentacją fragmentu muru,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej,
4) wytyczyć położenie muru zgodnie z przedstawioną dokumentacją,
5) wymurować poszczególne warstwy stosując zasady wiązania, zakańczając mur

strzępiami zazębionymi i uciekającymi, sprawdzając na bieżąco pion i poziom, ze
zwróceniem uwagi na wymaganą grubość spoin i estetykę swojej pracy,

6) dokonać analizy wykonanej pracy,
7) wykazać swoje mocne i słabe strony,
8) zaprezentować efekty swojej pracy
9) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– materiały murowe: cegły pełne klasy 15, zaprawa cementowo-wapienna klasy M5,
– narzędzia i sprzęt: skrzynia do zapraw, wiaderko, wiertarka elektryczna, mieszadło,

kielnia, sznur murarski, łata, poziomnica, kątownik murarski, gwoździe murarskie,
młotek, przymiar, warstwomierz, pion, łopata piaskówka,

– dokumentacja techniczna fragmentu muru,
– wyrównane podłoże betonowe,
– środki ochrony indywidualnej,
– instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
– literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 3

Wykonaj fragment muru w kształcie litery T z cegły pełnej klasy 15 na zaprawie

cementowo-wapiennej klasy M5 (mury przenikające się mają jednakową grubość 25 cm)
z zachowaniem zasad wiązania pospolitego, stosując murowanie na docisk z kielnią ze spoiną
pustą, zgodnie z dokumentacją.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Wskazówki do realizacji:

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i sposób wykonania oraz zapoznać uczniów z zasadami bezpiecznej pracy podczas
wykonywania ćwiczenia. Przed podjęciem przez ucznia pracy nauczyciel powinien
sprawdzić, czy w pobliżu stanowiska przygotowane zostały potrzebne do wykonania zadania
materiały, sprzęt i narzędzia.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) zapoznać się z dokumentacją fragmentu muru,
2) zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia,
3) dobrać środki ochrony indywidualnej,
4) wytyczyć położenie muru zgodnie z przedstawioną dokumentacją,
5) przygotować odpowiednią ilość cegieł ułamkowych,
6) wymurować poszczególne warstwy zgodnie z zasadami wiązania, stosując murowanie na

docisk z kielnią ze spoiną pustą, ze zwróceniem uwagi wymaganą grubość spoin
i estetykę swojej pracy,

7) dokonać analizy wykonanej pracy,
8) wykazać swoje mocne i słabe strony,
9) zaprezentować efekty swojej pracy,
10) zrobić w zeszycie notatkę z przeprowadzonego ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania– uczenia się:

– metoda instruktażu, metoda tekstu przewodniego, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

– materiały murowe: cegły pełne klasy 15, zaprawa cementowo-wapienna klasy M5.
– narzędzia i sprzęt: skrzynia do zapraw, wiaderko, wiertarka elektryczna, mieszadło,

kielnia, sznur murarski, łata, poziomnica, kątownik murarski, gwoździe murarskie,
młotek, przymiar, warstwomierz, pion, łopata piaskówka,

– dokumentacja techniczna fragmentu muru,
– wyrównane podłoże betonowe,
– środki ochrony indywidualnej,
– instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,
– literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.8. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót murarskich

5.8.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Dokonaj

częściowego odbioru technicznego istniejącego muru z cegły pełnej. Określ

przyczyny potencjalnych błędów wykonawczych.

Wskazówki do realizacji ćwiczenia 1, 2 i 3:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i technikę wykonania ćwiczenia, z uwzględnieniem wymagań i badań przy odbiorze robót
murowych z cegły. W celu przygotowania uczniów do zajęć należy w szczególności
zgromadzić potrzebne pomoce dydaktyczne, przede wszystkim informacje dotyczące sprzętu
i narzędzi

pomiarowych do robót murarskich.

Należy zwrócić szczególną uwagę na konieczność kontrolowania procesu budowlanego

w miarę postępu robót. Wszelkie poprawki powiększają koszt wykonywanej pracy poprzez
zwiększenie zużycia materiałów i nakładów pracy. Znajomość wymagań odbioru robót
pozwala uniknąć ww. kosztów oraz prawidłowo zorganizować pracę. Nauczyciel powinien
zwrócić szczególną uwagę na aby:
− roboty były wykonywane zgodnie z projektem,

− stosować materiały posiadające aprobaty, atesty, odpowiednie certyfikaty,

− stosować się do zaleceń producenta,
− nie używać materiałów gorszej jakości,

− nie modyfikować technologii wykonania,

− na warunki atmosferyczne, w których mają być wykonane prace,

Po wykonaniu ćwiczenia, nauczyciel powinien dokonać wspólnie z uczniami analizy

wyników oraz zapisać wnioski na tablicy.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) sprawdzić prawidłowość wiązania cegieł w murze,
2) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− grubość spoiny pionowej,
− grubość spoiny poziomej,

− przesunięcie cegieł w kolejnych warstwach,
3) narysować w zeszycie lico muru,
4) ustalić czy jest to wiązanie pospolite,
5) zapisać wnioski w zeszycie,
6) sprawdzić wypełnienie spoin,
7) zapisać wnioski w zeszycie,
8) sprawdzić poziomowości warstw cegieł za pomocą poziomnicy murarskiej i przymiaru

z podziałką milimetrową,

9) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− odchylenie górnej powierzchni 1 warstwy na długości 1m:,
− odchylenie górnej powierzchni 2 warstwy na długości 1m:,

− odchylenie górnej powierzchni 3 warstwy na długości 1m:,

− odchylenie górnej powierzchni n-tej warstwy na długości 1m:,

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

10) zapisać wnioski w zeszycie,
11) sprawdzić pionowość powierzchni i krawędzi ściany,
12) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− odchylenie powierzchni muru od pionu na długości 1m,

− odchylenie krawędzi muru od pionu na długości 1m,
13) zapisać wnioski w zeszycie,
14) sprawdzić odchylenie powierzchni ściany od płaszczyzny,
15) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− prześwit między łatą a powierzchnią muru,
− prześwit między łatą a powierzchnią muru w kierunku prostopadłym do poprzedniego,
16) zapisać wnioski w zeszycie,
17) dokonać oceny wyników badań.

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

– pogadanka i pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− taśma stalowa z dokładnością do 1cm,

− drewniana miarka składana z dokładnością do 1mm,
− łata kontrolna długości 2 m,

− pion murarski,

− łata murarska długości 200 cm,
− warstwomierz,

− poziomnica murarska,

− poziomnica murarska wężowa,
− instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,

− literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

Dokonaj odbioru technicznego muru wymurowanego w ćwiczeniu nr 1 z rozdziału 4.7.

w Poradniku dla ucznia. Oceń jakość wykonanej pracy. Określ przyczyny potencjalnych
błędów wykonawczych.

Sposób

wykonania

ćwiczenia

Uczeń powinien:

1) odczytać z dokumentacji do ćwiczenia numer 1 z rozdziału 4.7 i zapisać w zeszycie

następujące dane:

− klasę cegły,

− rodzaj zaprawy,

− markę zaprawy,
− grubość muru,

− wiązanie cegieł,
2) sprawdzić prawidłowość wiązania cegieł w murze,
3) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− grubość spoiny pionowej,
− grubość spoiny poziomej,

− przesunięcie cegieł w kolejnych warstwach,
4) narysować w zeszycie lico muru,

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5) ustalić czy jest to wiązanie pospolite,
6) zapisać dwie podstawowe zasady, jakim powinien odpowiadać układ cegieł w murze,
7) sprawdzić wypełnienie spoin,
8) zapisać wnioski w zeszycie,
9) sprawdzić poziomowości warstw cegieł za pomocą poziomnicy murarskiej i przymiaru

z podziałką milimetrową,

10) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− odchylenie górnej powierzchni 1 warstwy na długości 1m,

− odchylenie górnej powierzchni 2 warstwy na długości 1m,

− odchylenie górnej powierzchni 3 warstwy na długości 1m,
− odchylenie górnej powierzchni n-tej warstwy na długości 1m,
11) zapisać wnioski w zeszycie,
12) sprawdzić pionowość powierzchni i krawędzi ściany,
13) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− odchylenie powierzchni muru od pionu na długości 1m,

− odchylenie krawędzi muru od pionu na długości 1m,
14) zapisać wnioski w zeszycie,
15) sprawdzić odchylenie powierzchni ściany od płaszczyzny,
16) zapisać w zeszycie wyniki pomiarów:
− prześwit między łatą a powierzchnią muru,
− prześwit między łatą a powierzchnią muru w kierunku prostopadłym do poprzedniego,
17) zapisać wnioski w zeszycie,
18) dokonać oceny wyników badań,
19) określić przyczyny potencjalnych błędów.

Zalecane metody nauczania– uczenia się:

– pogadanka i pokaz z objaśnieniem, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− taśma stalowa z dokładnością do 1cm,
− drewniana miarka składana z dokładnością do 1 mm,

− łata kontrolna długości 2 m,

− pion murarski,
− łata murarska długości 200 cm,

− warstwomierz,

− poziomnica murarska,
− poziomnica murarska wężowa,

− instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy,

− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

5.9. Zasady rozliczania podstawowych robót murarskich

5.9.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Oblicz koszt bezpośredni materiałów (M), potrzebnych do wymurowania ściany z cegły

pełnej klasy 15, grubości 51cm na zaprawie wapiennej marki M0,6. Ściana będzie
wymurowana w budynku jednokondygnacyjnym. Wymiary ściany: 1,8 m x 3,2 m. Ceny
materiałów aktualnie obowiązujące w Twoim rejonie zamieszkania przyjmij z cennika
Sekocenbudu lub ceny poda Ci nauczyciel. Wskaźnik zużycia materiałów pomocniczych
1,5%. Przygotuj zamówienie materiałów, dla hurtowni materiałów budowlanych, do
wykonania ściany z zadania. Do obliczeń wykorzystaj katalog KNR 2-02 tom I. Obliczenia
zapisz w arkuszu kalkulacyjnym

Wskazówki do realizacji ćwiczenia 1, 2 i 3:
Treści przekazywane w tej części jednostki modułowej są trudne do opanowania przez

ucznia szkoły zawodowej. Jednak należy wziąć pod uwagę, że bardzo często absolwenci
zamierzają w przyszłości prowadzić własną działalność gospodarcza i umiejętności zdobyte
na tych zajęciach są dla nich niezbędne.

Uczeń powinien wykorzystywać wiedzę i umiejętności nabytą na poprzednich

jednostkach modułowych, a powtarzając ćwiczenia w trakcie realizacji kolejnych jednostek
podnosić ich poziom.

Szczególną uwagę należy zwrócić na konieczność negocjacji cen. Uczeń powinien

w sposób przejrzysty, czytelny i jednoznaczny wypełniać arkusze kalkulacyjne.

W punkcie 4 tego opracowania zamieszczono propozycję scenariusza lekcji

z wykorzystaniem ćwiczenia 2.

Po wykonaniu ćwiczenia, nauczyciel powinien dokonać wspólnie z uczniami analizy

wyników oraz zapisać wnioski na tablicy.

Sposób wykonania ćwiczenia nr 1

Uczeń powinien:
1) znaleźć w katalogu KNR 2-02 tom 1tablicę z nakładami rzeczowymi,
2) obliczyć pole powierzchni ściany A

ś,

3) zapisać w zeszycie obliczenia oraz jednostkę,
4) odczytać z katalogu KNR jednostkowe nakłady rzeczowe na materiały,
5) obliczyć nakłady rzeczowe materiałów na wykonanie tej ściany,
6) zapisać w zeszycie obliczenia oraz jednostkę,
7) odczytać z cennika cenę cegły pełnej i zaprawy cementowej klasy M5,
8) obliczyć koszty jednostkowe cegieł i zaprawy,
9) zapisać obliczenia w zeszycie oraz jednostkę,
10) obliczyć koszty bezpośrednie cegieł i zaprawy cementowej (M),
11) zapisać obliczenia w zeszycie,
12) obliczyć koszty bezpośrednie materiałów pomocniczych,
13) zapisać obliczenia w zeszycie,
14) obliczyć koszty bezpośrednie wszystkich materiałów,
15) zapisać obliczenia w zeszycie,
16) zapisać wyniki i obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym,
17) przygotować zamówienie na cegły i zaprawę:

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

− ilość cegieł pełnych:…….………………………..szt.

− ilość zaprawy cementowej klasy M5:……………m

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pogadanka, dyskusja, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− katalog Nakładów Rzeczowych KNR 2-02 tom I,

− cenniki Sekocenbudu, cenniki materiałowe z pobliskich hurtowni,

− informacje o średniej stawce godzinowej za wykonanie określonych robót w danym

regionie,

− arkusz kalkulacyjny (załącznik 6 w scenariuszu zajęć nr 2),

− literatura z rozdziału 7.

Ćwiczenie 2

W domu jednorodzinnym wymurowano ścianę z cegły ceramicznej o grubości 25 cm na

zaprawie cementowo – wapiennej. Do wykonania muru użyto zaprawy klasy M5 i cegły
ceramicznej pełnej klasy 15. Wymurowana ściana ma wymiary:
− długość: 4,5 m,

− wysokość: 1,2 m.
Oblicz:
1) wymagane ilości materiałów (cegły, zaprawy),
2) koszty bezpośrednie materiałów (M),
3) koszty bezpośrednie robocizny (R),
4) wartość kosztów netto,
5) czas, w jakim zostanie wykonana ściana, zakładając, że pracujesz sam

w ośmiogodzinnych zmianach roboczych.

Obliczenia wykonaj korzystając z Katalogu Nakładów Rzeczowych KNR 2-02 tom I.
Do obliczeń przyjmij ceny zapisane w cenniku SEKOCENBUD lub ceny poda Ci nauczyciel.
Wskaźnik zużycia materiałów pomocniczych przyjmij 1,5%.
Obliczenia zapisz w arkuszu kalkulacyjnym.

Sposób

wykonania

ćwiczenia 2

Uczeń powinien:
1) odczytać z katalogu KNR jednostkowe nakłady rzeczowe na robociznę,
2) obliczyć nakłady rzeczowe na robociznę,
3) zapisać w zeszycie obliczenia,
4) obliczyć koszty jednostkowe robocizny,
5) obliczyć koszty bezpośrednie robocizny,
6) zapisać w zeszycie obliczenia,
7) obliczyć wartość kosztorysową netto,
8) zapisać w zeszycie obliczenia,
9) zapisać wyniki i obliczenia w arkuszu kalkulacyjnym,
10) obliczyć czas po jakim zostanie wykonana ściana,
11) zapisać w zeszycie: ilość roboczogodzin, czas trwania dniówki roboczej, system

murowania, ilość dni.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Zalecane metody nauczania – uczenia się:

− pogadanka, dyskusja, ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

− katalog Nakładów Rzeczowych KNR 2-02 tom I,

− cenniki Sekocenbudu, cenniki materiałowe z pobliskich hurtowni,
− informacje o średniej stawce godzinowej za wykonanie określonych robót w danym

regionie,

− arkusze kalkulacyjne (załącznik 6 w scenariuszu zajęć nr 2),

− literatura z rozdziału 7.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Wykonywanie podstawowych
robót murarskich”

Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru z których:

− zadania: 1, 2, 3, 4, 7, 11, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24 są z poziomu

podstawowego,

− zadania: 5, 6, 8, 9, 10, 12, 16, są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt
Za

każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań-uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

− dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

− dostateczny – za rozwiązanie ci najmniej 15 zadań z poziomu podstawowego,

− dobry – za rozwiązanie co najmniej 18 zadań w tym co najmniej trzech z poziomu

ponadpodstawowego,

− bardzo dobry – za rozwiązanie 21 zadań w tym co najmniej 5 z poziomu

ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. c, 4. b, 5. b, 6. c, 7. d, 8. c, 9. b, 10. a, 11. b,
12. a, 13. c, 14. a, 15. d, 16. c, 17. c, 18. b, 19. b, 20. a, 21. a, 22. d, 23. c, 24. a.

Plan testu

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1 Zidentyfikować jednostkę klasy zaprawy

2 Rozróżnić rodzaje spoin.

Wymienić kolejność mieszania składników
zaprawy cementowej.

A P c

Zidentyfikować zastosowanie narzędzi
i sprzętu.

A P b

5 Obliczyć zużycie cegieł „dziewiątek” C

6 Obliczyć powierzchnię główki cegły. C

Zinterpretować określenie: „przewiązanie
cegieł”.

B P d

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Obliczyć ilość zaprawy potrzebną do
wymurowania ściany.

C PP c

Obliczyć ilość cegieł do wymurowania
ściany.

C PP b

10 Przeliczyć grubość muru 2,5 cegły na cm.

Nazwać rodzaj strzępi do połączenia starego
i nowego odcinka muru o wysokości 4,5 m.

A P b

12 Obliczyć powierzchnię ściany. C

Zdefiniować, od jakich wielkości zależą
nakłady materiałów.

A P c

14 Rozróżnić sprzęt przedstawiony na rysunku.

Zidentyfikować zastosowanie stożka
pomiarowego.

A P d

Obliczyć ilość roboczogodzin na wykonanie
ściany.

C PP c

17 Zdefiniować folę. A

Zinterpretować zagrożenie wynikające,
z braku uziemienia betoniarki.

B P b

Zidentyfikować maksymalny rozstaw
kozłów

A P b

Określić grubość spoiny na podstawie
danych zamieszczonych w tabeli

C P a

21 Określić układ cegieł w czole muru

22 Wyjaśnić rolę wiązania cegieł w murze

Wymienić do jakiej wysokości można
murować mur z jednego poziomu

A P c

Zinterpretować kierunek działania siły
ściskającej w stosunku do płaszczyzny cegły
i spoin w murze

B P a

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Test należy przeprowadzić po zrealizowaniu całej jednostki modułowej.
2. Termin sprawdzianu należy zapowiedzieć z wyprzedzeniem, np. dwutygodniowym.
3. Uczniom należy uzasadnić celowość przeprowadzania testu.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

4. Przed rozpoczęciem pisania należy omówić rodzaj pytań, sposób udzielania odpowiedzi,

zasady punktowania oraz czas pisania (wskazane byłoby zapisanie na tablicy godziny
zakończenia testu oraz umieszczenie w widocznym miejscu zegara).

5. Po zakończeniu części organizacyjnej i wyjaśnieniu ewentualnych wątpliwości należy

uczniom rozdać arkusze, zawierające instrukcję, zbiór zadań testowych oraz kartę
odpowiedzi.

6. W trakcie pisania należy zapewnić uczniom właściwą atmosferę (zachęcenie do podjęcia

wysiłku, spokój, cisza), a także warunki do samodzielnej pracy.

7. Pod koniec wyznaczonego czasu wskazane jest przypomnieć uczniom o zbliżającym się

oddawaniu prac.

8. Po zakończeniu pisania należy zebrać komplet materiałów od każdego ucznia.
9. Prace należy sprawdzić w terminie uzgodnionym z uczniami, przeanalizować uzyskane

przez nich wyniki.

10. W tracie omawiania efektów pracy z uczniami należy wskazać na problemy, które się

pojawiły (np. omówić zadania, które sprawiły najwięcej kłopotów), a także zastanowić
się nad ich przyczynami.

11. Na podstawie przeprowadzonych analiz należy sformułować wnioski do dalszej pracy.

Instrukcja dla ucznia

1. Przeczytaj

uważnie instrukcję do wykonania testu.

2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3. Zapoznaj

się z zestawem pytań testowych.

4. Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi stawiając w odpowiedniej rubryce

znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

5. Test składa się z 24 zadań wielokrotnego wyboru.
6. Każde z zadań ma cztery warianty odpowiedzi oznaczone a, b, c, d. Wśród nich tylko

jedna jest prawdziwa.

7. W pierwszej kolejności rozwiązuj te zadania, które nie sprawiają Ci trudności – do

pozostałych możesz wrócić później.

Materiały dla ucznia:

− instrukcja,

− zestaw zadań testowych,

− karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Klasa zaprawy wyrażana jest w:

a) kg,
b) kg/m

c) MPa,
d) MN.

2. Spoina zaznaczona na rysunku poniżej to spoina:

a) podłużna pionowa,
b) podłużna pozioma,
c) wsporna,
d) poprzeczna pionowa.

3 Składniki zaprawy cementowej miesza się w betoniarce w następującej kolejności:

a) woda, piasek, cement,
b) cement, woda, piasek,
c) cement, piasek, woda,
d) piasek, cement, woda.

4 Do nakładania dużych porcji zaprawy na mur należy użyć:

a) wiaderka,
b) czerpaka,
c) łopaty,
d) kastry.

5) Ile dziewiątek należy zużyć do wykonania z jednej strony czoła muru o grubości 1,5

cegły, w przypadku ułożenia czterech warstw główkowych i czterech wozówkowych?
a) 32,
b) 28,
c) 24,
d) 20.

6. Główka cegły ma powierzchnię:

a) 7,8 cm

b) 7,8 cm

c) 78 cm

d) 78 cm

7. Określenie „ przewiązanie cegieł/ spoin w murze” oznacza, że:

a) w określonych miejscach muru cegły powiązane są drutem,
b) cegły układane są przy pomocy sznura murarskiego,
c) w określonych miejscach muru cegły wzmocnione są kotwami stalowymi,
d) spoiny pionowe w sąsiadujących warstwach są wzajemnie przesunięte.

8. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli poniżej, określających nakłady na 1m

ściany z cegieł pełnych, oblicz ilość zaprawy potrzebną do wymurowania 5m

ściany

o grubości 51cm na zaprawie cementowo – wapiennej:

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Nakłady na 1m

Ściany na zaprawie

Wyszczególnienie

Jednostki

miary,

oznaczenia

Wapiennej lub cementowo

wapiennej

cementowej

Grubość w cegłach

Symbole

eto

Rodzaje

zawodów,

materiałów

i maszyn

cyfrowe

litero

1 1/2

a b

d e 01 02 03 04 05 06

Murarze gr. III
Cieśle gr. II
Robotnicy gr. I

149
149
149

r-g
r-g
r-g

1,03
0,11
1,18

1,11
0,11

1,8

1,23
0,11
2,42

1,15
0,11
1,17

1,22
0,11
1,78

1,42
0,11
2,38

01
02
03

343
042
391

Razem 149

r-g

2,32

3,02

3,76

2,43

3,11

3,91

20
21
22
23

1800199
1800200
230899
2380899

Cegły bud. pełne
Cegły dziurawki
Zaprawa
Zaprawa

020
020
060
060

szt.
szt.
m

92,70

(93,40)

0,084

(0,091)

139,90

(140,80)

0,130

(0,143)

186,10

(187,60)

0,176

(0,194)

100,1

0,066

150,3

0,106

200,6

0,143

a) 0,65m

b) O,65m

c) 0,88m

d) 0,88m

9. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli z zadania 8, określających nakłady na

ściany z cegieł pełnych, oblicz ilość cegieł potrzebną do wymurowania 5m

ściany

o grubości 38cm na zaprawie cementowo – wapiennej.
a) 699,5,
b) 700,0,
c) 704,0,
d) 751,5.

10. Mur grubości 2,5 cegły ma:

a) 64 cm,
b) 52 cm,
c) 51 cm,
d) 38 cm.

11. Do połączenia na długości muru o wysokości 4,5m wzniesionego wcześniej

z wykonanym później zastosować należy:
a) strzępia zazębione boczne,
b) strzępia uciekające,
c) pręty zbrojeniowe,
d) kotwy stalowe.

12. Powierzchnia ściany murowanej o wymiarach 250 cm x 300 cm wynosi:

a) 7,5m

b) 7,5m,
c) 750cm

d) 75000 cm.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

13. Nakłady materiałów przy wykonywaniu ścian murowanych z cegły zależą od jej

grubości oraz od następującej wielkości ściany:

a) długości ,
b) objętości,
c) pola powierzchni,
d) obwodu.

14. Poniższy rysunek przedstawia:

a) poziomnicę wężową,
b) sznur murarski,
c) taśmę mierniczą,
d) pion murarski.

15. Przy pomocy stożka pomiarowego można sprawdzić:

a) wytrzymałość zaprawy,
b) grubość spoiny,
c) szerokość muru,
d) konsystencję zaprawy.

16. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli w zadaniu. 8, określających nakłady na

ściany z cegieł, oblicz nakłady robocizny na wykonanie 30m

ściany z cegieł

pełnych na zaprawie wapiennej o grubości 38cm:
a) 36,6 r-g,
b) 72,9 r-g,
c) 90,6 r-g,
d) 117,3 r-g

17. Fola jest to:

a) naczynie ułatwiające rozkładania zaprawy murarskiej w miejscu przeznaczenia,
b) tworzywo sztuczne, z którego produkuje się materiał do izolacji przeciwwilgociowej,
c) nie zapełniona część środkowa muru przy murowaniu muru grubości 2 cegieł,
d) mata słomiana stosowana przy prowadzeniu robót murarskich w obniżonej

temperaturze.

18. Niewłaściwe uziemienie betoniarki może być przyczyną:

a) zranienia nogi,
b) utraty przytomności,
c) uszkodzenia słuchu,
d) zaprószenia oka.

19. Odstęp między kozłami w rusztowaniu kozłowym nie powinien być większy niż:

a) 1,4 m,
b) 1,5 m,
c) 1,6 m,
d) 1,7 m.

20. Korzystając z danych zamieszczonych w tabeli poniżej, określ maksymalną,

dopuszczalną grubość spoiny pionowej w murach niezbrojonych:
a) 15 mm,
b) 12 mm,
c) 10 mm,
d) 5 mm.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Rodzaje spoin

Grubość spoiny [mm]

Dopuszczalne odchyłki [mm]

poziome 12

-2

pionowa 10

±5

21. Wykonując czoło muru o grubości 1,5 cegły należy w warstwie wozówkowej ułożyć:

a) trzy dziewiątki wozówkowo,
b) dwie dziewiątki wozówkowo,
c) trzy dziewiątki główkowo,
d) cztery dziewiątki główkowo.

22. Wiązanie cegieł w murze stosuje się po to, aby:

a) mur estetycznie wyglądał,
b) wykorzystać jak najwięcej cegieł ułamkowych,
c) zużycie materiału było jak najmniejsze,
d) mur dobrze przenosił obciążenia.

23. Z jednego poziomu muruje się ścianę do wysokości:

a) 2,0 m,
b) 1,8 m,
c) 1,0 m,
d) 0,5 m.

24. Podczas działania sił ściskających na konstrukcję muru o grubości 1,5 cegły

wzniesionego z zastosowaniem wiązania pospolitego działające siły są prostopadłe do:

a) spoiny wspornej,
b) główki cegły,
c) wozówki cegły,
d) spoiny pionowej podłużnej.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko…………………………………………………..

Wykonywanie podstawowych robót murarskich

Zakreśl poprawną odpowiedź

Numer

zadania

Odpowiedź Punkty

1 a

2 a

3 a

4 a

5 a

6 a

7 a

8 a

9 a

10 a

11 a

12 a

13 a

14 a

15 a

16 a

17 a

18 a

19 a

20 a

21 a

22 a

23 a

24 a

Razem:

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Test umiejętności praktycznych (niskosymulowany)

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

Proponowane zadanie praktyczne ma na celu sprawdzenie poziomu umiejętności

praktycznych ucznia w zakresie układania narożników prostokątnych muru.

Sprawdzian obejmuje wszystkie podstawowe umiejętności, przydatne w realizacji takiego

zadania zawodowego, związane z planowaniem poszczególnych czynności, zorganizowaniem
stanowiska pracy, wykonaniem zadania zgodnie ze sztuką budowlaną oraz zaprezentowaniem
efektów swojej pracy. Do jego wykonania uczeń może przystąpić po zaliczeniu wszystkich
ćwiczeń, ujętych w programie jednostki modułowej: „Wykonywanie podstawowych robót
murarskich”.

W czasie trwania testu uczeń powinien mieć możliwość skorzystania, w razie potrzeby,

z instrukcji, poradników.

Do przeprowadzenia testu należy wydzielić stanowisko robocze o powierzchni minimum

. W jego pobliżu przygotować należy niezbędne materiały, narzędzia i sprzęt, które

zostaną wydane uczniowi po złożeniu odpowiedniego zapotrzebowania.

Instrukcja testowania dla ucznia

Zakończyłeś kształcenie w zakresie jednostki modułowej: „Wykonywanie podstawowych

robót murarskich” i napisałeś test teoretyczny, obejmujący treści tej jednostki. Przed Tobą test
praktyczny. Jego celem jest sprawdzenie, w jakim stopniu opanowałeś najważniejsze
umiejętności kształtowane poprzez naukę i ćwiczenia praktyczne w tym module.
1) Przeanalizuj dokładnie treść zadania.
2) Na początku wykonywania zadania powinieneś wypełnić kartę planowania na podstawie,

której zorganizujesz proces roboczy i wykonasz zadanie. Wypełnioną kartę planowania
należy zwrócić nauczycielowi.

3) Wszystkie materiały, narzędzia i sprzęt są przygotowane - otrzymasz je po złożeniu

zapotrzebowania.

4) Załóż odzież roboczą.
5) Pracę powinieneś wykonywać zgodnie z warunkami wykonania i odbioru robót,

zachowując przepisy bhp, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska.

6) W przypadku, jeśli Twoje zachowanie będzie zagrażać bezpieczeństwu Twojemu lub

innych osób znajdujących się w sąsiedztwie, nauczyciel ma prawo przerwać Ci
wykonywanie zadania. Jest to równoznaczne z nie zaliczeniem go.

7) Jeśli zakończysz pracę przed upływem wyznaczonego czasu zgłoś ten fakt

nauczycielowi przez podniesienie ręki.

8) Podczas wykonywania przez Ciebie zadania nauczyciel będzie obserwował wszystkie

Twoje działania, a po jej zakończeniu oceni jej efekty i podejmie decyzję o zaliczeniu
przez Ciebie tej jednostki modułowej.

Materiały dla ucznia

− instrukcja testowania, zawierająca ogólne wytyczne do wykonania zadania,
− karta zadania, zawierająca treść ćwiczenia i rysunek roboczy oraz kryteria oceniania,

− karta planowania procesu roboczego.

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Test umiejętności praktycznych (niskosymulowany)

Należy wykonać odcinek muru prostego z cegły ceramicznej pełnej, na zaprawie
cementowo-wapiennej z zastosowaniem wiązania pospolitego, zgodnie z załączoną
dokumentacją (Rysunek nr 1). Mur ma grubość 2 cegieł, na jednym końcu ma ukształtowane
czoło, a na drugim strzępia zazębione końcowe. Zaprawę należy przygotować

zgodnie

z instrukcją

podaną przez producenta na opakowaniu. Murowanie należy przeprowadzić

metodą na wycisk na spoinę pełną.
Rysunek nr 1-rzut i przekrój fragmentu muru

rzut z góry

120 cm

770

przekrój A-A

510

Przed przystąpieniem do wykonywania pracy uczeń powinien zaplanować

i zorganizować proces roboczy, a zakończenie prac zgłosić nauczycielowi. Podsumowaniem
zadania będzie prezentacja efektu pracy przez ucznia.
Czas pracy: 180 minut.

539

510

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Nauczyciel powinien oceniać pracę ucznia na bieżąco, aby móc kontrolować wszystkie

czynności operacyjne.
Należy zwrócić szczególną uwagę na wykonywanie zadania zgodnie z zasadami bhp.
W przypadku podjęcia przez ucznia działań, które zagrażają bezpieczeństwu jego lub innych
osób znajdujących się w pobliżu, nauczyciel powinien przerwać pracę. Jest to jednoznaczne
z niezaliczeniem testu.

Do wykonania zadania należy przygotować następujące materiały, narzędzia i sprzęt:

cegły ceramiczne pełne, gotowa zaprawa murarska wapienna w postaci suchej mieszanki
z instrukcją wykonania zaprawy, woda, kielnia, czerpak, młotek murarski, sznur murarski,
pojemnik na zaprawę, łopata, gwoździe murarskie, warstwomierz, poziomnica, pion murarski,
łata drewniana, przymiar liniowy, dokumentacja robocza, warunki techniczne wykonania
i odbioru robót budowlanych, poradniki, instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy, odzież
robocza (ubranie i buty) i środki ochrony indywidualnej (rękawice, nakrycie głowy),
apteczka.

Karta obserwacji dla nauczyciela.

Kategoria

Kryteria poprawnego wykonania zadania

Liczba

punktów

możliwych do

uzyskania

Liczba

punktów

uzyskanyc

Uczeń: 0–5

1) zapisał w karcie planowania następujące

czynności (min. 6):

− przygotowanie materiałów i sprzętu,
− rozmieszczenie cegieł na stanowisku pracy,

− rozmieszczenie pojemnika na zaprawę na

stanowisku pracy,

− rozmieszczenie narzędzi i sprzętu na

stanowisku pracy,

− rozplanowanie robót zgodnie z rysunkiem,

− rozłożenie warstwy zaprawy na podłożu,

− ułożenie pierwszej warstwy cegieł,
− ułożenie kolejnych warstw muru,

− kontrolowanie jakości muru i usuwanie

usterek,

− zachowanie porządku na stanowisku pracy,

− uporządkowanie stanowiska pracy,
− oczyszczenie narzędzi i sprzętu.

0–1

2) zapisał w karcie planowania następujące
narzędzia i sprzęt (min. 7):

− kielnia, młotek murarski, sznur murarski,

pojemnik na zaprawę, łopata, wiadro,
murarski, poziomica, pion, łata, przymiar
liniowy.

0–1

Planowanie

3) wymienił następujące środki ochrony
indywidualnej:
– ubranie i buty robocze, nakrycie głowy,

rękawice.

0–1

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

4) wymienił następujące materiały:

− cegła pełna, zaprawa.

0–1

5) sporządził szkic pomocniczy wiązania cegieł. 0–1

Organizacja Uczeń: 0–5

1) wybrał i zgromadził na stanowisku pracy
następujący zestaw narzędzi i sprzętu:

− kielnia, młotek murarski, sznur murarski,

pojemnik na zaprawę, łopata, wiadro.

0–1

2) wybrał i rozmieścił na stanowisku pracy
następujące materiały:

− cegły i zaprawę wapienną w pojemniku, tak,

aby nie przeszkadzały w pracy.

0–1

3) wybrał zgromadził na stanowisku pracy sprzęt
kontrolno – pomiarowy:
− poziomnica, przymiar liniowy, pion murarski,

łata.

0–1

sprawdził stan techniczny narzędzi i sprzętu

kontrolo-pomiarowego.

0–1

dobrał środki ochrony indywidualnej:

− ubranie, buty robocze, nakrycie głowy,

rękawice.

0–1

Wykonanie Uczeń: 0–19

− rozplanował prace zgodnie z rysunkiem nr 1,

0–1

− sprawdzał na bieżąco jakość używanych

cegieł i zaprawy,

0–1

− prawidłowo rozłożył zaprawę na podłożu,

0–1

− ułożył cegły pierwszej warstwy zgodnie

z zasadami wiązania i wymogami
technologicznymi,

0–1

− prawidłowo rozkładał zaprawę w następnych

warstwach,

0–1

− ułożył cegły drugiej warstwy zgodnie

z zasadami wiązania i wymogami
technologicznymi,

0–1

− ułożył kolejne warstwy cegieł zgodnie

z zasadami wiązania i wymogami
technologicznymi,

0–1

− dokładne przyciął cegły zastosowaniem

odpowiedniej techniki,

0–1

− wykonał spoiny zgodnie z wymogami

technologicznymi (spoiny pełne, właściwa
grubość: poziome – 12 mm, pionowe –
10 mm),

0–1

− poprawne posługiwał się sprzętem

i narzędziami,

0–1

− kontrolował na bieżąco jakości robót i usuwał

na bieżąco usterki,

0-1

− zachował pionowość powierzchni muru,

0–1

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

− zachował poziomowość każdej warstwy,

0–1

− zachował prostoliniowość krawędzi muru,

0–1

− zachował porządek na stanowisku pracy,

0–1

− wykonał zadania w przewidzianym czasie,

0–1

− uporządkował stanowiska pracy,

0–1

− oczyścił narzędzia i sprzęt,

0–1

− zachowywał się zgodnie z obowiązującymi

zasadami bhp w czasie wykonywania zadania.

0–1

Prezentowanie Uczeń: 0–5

− uzasadnił sposób wykonania fragmentu muru

z uwzględnieniem kolejności czynności
zapisanych w Planie działania,

0–1

− ocenił jakość wykonanego zadania

w odniesieniu do warunków technicznych
wykonywania i odbioru robót murarskich
(grubość spoin i wypełnienie spoin),
prawidłowość wykonania powierzchni
i krawędzi,

0–1

− ocenił jakość wykonanego zadania

w odniesieniu do warunków technicznych
wykonywania i odbioru robót
murarskich(pionowość powierzchni
i krawędzi muru),

0–1

− ocenił jakość wykonanego zadania

w odniesieniu do warunków technicznych
wykonywania i odbioru robót
murarskich(odchylenie powierzchni od
płaszczyzny),

0–1

− ocenił jakość wykonanego zadania

w odniesieniu do warunków technicznych
wykonywania i odbioru robót
murarskich(poziomowość warstw cegieł).

0–1

RAZEM

0–34

Karta planowania procesu roboczego dla ucznia:
Czas wypełnienia: 20 minut

1. Kolejność czynności technologicznych:
.......................................................................................................................................................
2. Narzędzia i sprzęt:
.......................................................................................................................................................
3. Odzież robocza i ochrony osobiste:
.......................................................................................................................................................
4. Materiał:
.......................................................................................................................................................
5. Szkic pomocniczy układu cegieł w wiązaniu pospolitym w zadanym odcinku muru

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

I warstwa

II warstwa

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

Lp. Liczba

punktów

ocena

1 0–20 niedostateczny Test

niezaliczony

2 21–22 dopuszczający
3 23–28

dostateczny

4 29–31

dobry

5 32–34 bardzo

dobry

Test zaliczony

Kategoria Liczba

punktów

możliwych do uzyskania

1 Planowanie

0–5

2 Organizowanie

0–5

3 Wykonanie

0–19

4 Prezentowanie

0–5

5 Razem

„Projekt współfinansowany ze Środków Europejskiego Funduszu Społecznego

7. LITERATURA

1. Karkoszka T.: „Murarz 3: Dobieranie materiałów, narzędzi i sprzętu do robót

murarskich” KOWEZ, Warszawa 2002

2. Karkoszka T.: „Murarz 5: Wykonywanie murów nośnych o różnej grubości z różnych

materiałów”. KOWEZ, Warszawa 2002

3. Kettler K.: „Murarstwo” cz.1,2. REA, Warszawa 2002
4. Kowalczyk Z., Zabielski J.: „Kosztorysowanie i normowanie w budownictwie”. WSiP,

Warszawa 2005

5. Martinek W.: E. Szymański „Murarstwo i tynkarstwo”. WSiP, Warszawa 1999
6. Mirski J.: „Organizacja Budowy”. WSiP, Warszawa 1999
7. Traczyk J., Woźnica J.: „Vademecum kosztorysanta” zeszyt 6, „Zasady przedmiarowania

robót ogólnobudowlanych”. Ośrodek Wdrożeń Ekonomiczno-Organizacyjnych
Budownictwa „Promocja” Sp. z o.o. Warszawa 2005

8. Praca zbiorowa pod redakcją J. Panasa: „Nowy poradnik majstra budowlanego”. Arkady

Sp. z o.o. Warszawa 2005

9. Wojewoda K.: „Murarz 1: Stosowanie przepisów bhp przy wykonywaniu robót

murarskich”. KOWEZ, Warszawa 2002

10. Wojewoda K.: „Murarz 2: Organizowanie stanowiska pracy murarza” KOWEZ,

Warszawa 2002

11. Wojewoda K.: „Murarz 4:” Wykonywanie zapraw budowlanych i betonów”. KOWEZ,

Warszawa 2002

12. Zespół autorów pod redakcją dr inż. A. Ujmy: „Warunki techniczne wykonania i odbioru

robót budowlanych” Verlag Dashofer, Warszawa 2006

13. specyfikacja techniczna według PN-68/B-10020 „Roboty murowe z cegły. Wymagania

i badania przy odbiorze”

14. Katalog Nakładów Rzeczowych KNR 2-02 tom I
15. PN-B-03002:1999 „Konstrukcje murowe niezbrojone. Projektowanie i obliczanie”
16. PN-85/B-04500 „Zaprawy budowlane. Badania cech fizycznych i wytrzymałościowych”
17. PN-EN 1015-3:2000 „Metody badań zapraw do murów. Określenie konsystencji świeżej

zaprawy (za pomocą stolika rozpływu)

18. Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane (tekst jednolity - Dz. U.2003, Nr 207,

poz. 2016)

19. ROZPORZADZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 6 lutego 2003r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych
(dz. U. 2003, nr 47, poz. 407)

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
kamieniarz 711[04] z1 01 n
kamieniarz 711[04] z1 01 u
kamieniarz 711[04] z1 05 n
kamieniarz 711[04] z2 03 u
kamieniarz 711[04] z2 03 n
kamieniarz 711[04] z1 02 n
kamieniarz 711[04] z1 04 n
kamieniarz 711[04] z3 03 u
kamieniarz 711[04] z3 03 n
kamieniarz 711[04] z1 02 u
kamieniarz 711[04] z1 01 n
kamieniarz 711[04] z1 01 u
kamieniarz 711[04] z1 05 n
kamieniarz 711[04] z2 03 u

więcej podobnych podstron