1
Podstawy kontroli i audytu
Część 1
prof. nadzw. dr hab. Kamilla Marchewka-Bartkowiak
Studia dyplomowe
Zalecana literatura
1.
Kontrola, audyt, rachunkowość i finanse – praktyczne rozwiązania, red. T.
Gabrusewicz, K. Marchewka-Bartkowiak, M. Wiśniewski, Warszawa 2015
2.
K. Knedler, M.Stasik, Audyt wewnętrzny w praktyce, Warszawa 2014
3.
W. Gabrusewicz, (red. naukowy) Audyt sprawozdań finansowych - teoria i
praktyka, PWE, Warszawa 2014
4.
Audyt wewnętrzny i kontrola zarządcza, red. B. Gumińska, K. Marchewka-
Bartkowiak, B. Szeląg, Poznań 2011
5.
K. Puchacz, Nowe standardy kontroli zarządczej w jednostkach sektora
finansów publicznych, ODDK, Gdańsk 2010
6.
G. Gołębiowski, K. Marchewka-Bartkowiak, Audyt i kontrola zarządzania
długiem publicznym, Materiały i Studia Narodowy Bank Polski, nr 181/2004
7.
Międzynarodowe Standardy Profesjonalnej Praktyki Audytu Wewnętrznego,
IIA
8.
Komunikat MF nr 23 z dnia 16 grudnia 2009 roku w sprawie Standardów
kontroli zarządczej
2
Plan wykładów
Pojęcia kontroli i audytu
Standardy kontroli i audytu
Organizacja i zasady pracy kontrolera i audytora
Planowanie zadań
Metodyka kontroli i audytu
Zarządzanie ryzykiem
Przykłady zadań kontrolnych i audytowych
Kontrola i audyt
w strukturze organizacji
Planowanie
Organizowanie
Kierowanie
Kontrola
Audyt
Zarządzanie
organizacją
3
Kierowanie a kierownik
Kierowanie
– to forma bezpośredniego oddziaływania na
podległego pracownika w kierunku wykonywania zadania
wynikającego z założonych celów.
Kierownik
– osoba odpowiedzialna za kierowanie działaniami
prowadzącymi do osiągnięcia celów organizacji. Kierownik:
jest odpowiedzialny za więcej zadań niż jest w stanie
wykonać,
jest odpowiedzialny za przydzielanie pracy swoim
podwładnym,
ocenia pracę swoich podwładnych.
Rola audytu i kontroli w
organizacji
Służą kierownictwu do:
- sprawdzania i oceniania, czy odpowiednie
jednostki wykonują swoje zadania,
- wykrywania nieprawidłowości,
- zapobiegania niekorzystnym zjawiskom.
Są elementem zarządzania
(sprawdzanie i ocena działalności organizacji na różnych
płaszczyznach: organizacyjnych, finansowych,
technicznych)
4
Identyfikacja pojęć:
„kontrola”
Ogólnie kontrolę definiuje się jako swoistą
działalność, na którą składają się następujące
zasadnicze czynności
:
ustalenie stanu obowiązującego (
wyznaczeń
);
ustalenie stanu rzeczywistego (
wykonań
);
porównanie wykonań z wyznaczeniami
w celu
ustalenia ich zgodności lub niezgodności oraz
wyjaśnienie przyczyn zbieżności bądź nie między
wykonaniami i wyznaczeniami.
Żadna z powyższych czynności dokonywana oddzielnie nie
może być uznana za kontrolę.
Kontrola a nadzór
Nadzór jest
pojęciem szerszym niż kontrola
.
Nadzór obejmuje zawsze kontrolę
, natomiast
wykonywanie kontroli nie musi się łączyć z prawem
stosowania środków nadzorczych.
O nadzorze mówi się wówczas, gdy w grę wchodzi
prawo
wydawania poleceń (uprawnienia władcze)
, wiążących
dyrektyw co do zmiany kierunków działania.
Nadzór nie ogranicza się do obserwacji i ustaleń stanu
faktycznego (jak kontrola), ale łączy się z
możliwością
stosowania środków nadzoru.
Przykłady: nadzór korporacyjny, nadzór finansowy, nadzór administracyjny
5
Kontrola a controlling
Controlling
można także zdefiniować jako system sterowania
organizacją, zorientowany na wynik finansowy i realizowany
poprzez planowanie, kontrolę i kierowanie (przeprowadzanie działań
korygujących). Jest więc instrumentem zarządzania, który powinien
wspierać kadrę kierowniczą przy podejmowaniu decyzji i tworzeniu
mechanizmów skutecznego sterowania, pozwalających na osiąganie
wysokiej efektywności zarządzania.
System controllingu nie służy jedynie kontrolowaniu, lecz w
większym stopniu zapobieganiu.
Możliwe odchylenia powinny być
wykrywane jeszcze przed ich wystąpieniem.
Controlling stosowany jest głównie w przedsiębiorstwach i
instytucjach finansowych. Odpowiednikiem w sektorze publicznym
może być kontrola zarządcza.
Rodzaje kontroli
m.in. w zależności od tego:
co jest kontrolowane
(według rodzajów przedmiotów
kontroli) – kontrola wydatków, gospodarki finansowej,
zarządzania, podatkowa itp.
kto jest kontrolowany
(według rodzajów jednostek
podlegających kontroli) - kontrola w bankach, w
jednostkach
sektora
finansów
publicznych,
w
przedsiębiorstwach
pod jakim względem się kontroluje
(według rodzajów
wyznaczeń rozumianych jako kryteria kontroli) –
kontrola finansowa, kontrola prawidłowości, kontrola
zarządcza, kontrola wewnętrzna
6
Rodzaje kontroli (1)
Kontrola funkcjonalna
Kontrola instytucjonalna
Realizacja kontroli przez
poszczególne szczeble struktury
organizacyjnej w toku wykonywania
działań operacyjnych.
Dokonywanie kontroli przez specjalne
w tym celu powołane komórki,
stanowiska lub instytucje wykonujące
wyłącznie funkcje kontrolne.
Cechy kontroli:
• selekcja najlepszych rozwiązań
• indywidualny charakter kontroli
• koncentruje się na
kontroli
wstępnej i bieżącej.
Cechy kontroli:
• ustalony z góry i formalnie określony
tryb postępowania kontrolnego
• obligatoryjny i jednolity charakter
kontroli
•
koncentrowanie się na
kontroli
następnej.
Rodzaje kontroli 2
(także audytu)
Kontrola wstępna (ex ante)
– stosowana zanim określone zdarzenie
będzie miało miejsce, w celu wyeliminowania nieprawidłowości, np.
system oceny projektów umów, zamówień, zleceń wydania materiałów i
innych dokumentów, które powodują w przyszłości powstanie
zobowiązań finansowych itp. Kontrola ta zapobiega powstaniu decyzji
nieprawidłowych i jest najbardziej efektywną kontrolą.
Kontrola bieżąca
- przeprowadzana w czasie trwania działań będących
przedmiotem badania, kontrolę tę prowadzą kierownicy i odpowiedni
pracownicy w ramach swoich obowiązków zgodnie z zakresem
czynności.
Kontrola następna (ex post)
przeprowadzona po zakończeniu
określonych działań, będących jej przedmiotem
Kontrola
planowana
- zawarta w planie pracy podmiotu
przeprowadzającego daną kontrolę
Kontrola doraźna
- przeprowadzana w razie potrzeby (poza planem)
7
Rodzaje kontroli 3
Kontrola wewnętrzna
przeprowadzana jest
przez kierownictwo jednostki lub w jego
imieniu przez odpowiednią komórkę kontroli
wewnętrznej.
Kontrola zewnętrzna
przeprowadzana jest
przez organy administracji publicznej lub
jednostkę nadrzędną (organ zewnętrzny).
Pojęcie audytu
Audyt
jest pojęciem stosunkowo młodym zarówno w polskim,
jak i światowym piśmiennictwie. Często utożsamiany z
kontrolą jako taką lub kontrolą ksiąg finansowych.
Słowo „audyt” pochodzi od łacińskiego „auditor”, tj. słuchacz,
słuchający.
Audyt to badanie działań i czynności podmiotu w celu uzyskania
zapewnienia, że były one wykonywane lub funkcjonowały
zgodnie z przyjętymi celami, budżetem, przepisami i
standardami.
Celem tego badania jest sprawdzanie w regularnych odstępach
czasu występowania odstępstw, które mogłyby wymagać
działań naprawczych.
8
Od audytu tradycyjnego
do audytu nowoczesnego
Cechy audytu tradycyjnego
skupiony na testowaniu kontroli
finansowych
przeglądy oparte na sprawdzaniu
poprawności z istniejącymi
regulacjami
transakcyjne podejście
do wykonywanych przeglądów
Cechy audytu nowoczesnego
skupiony na doradztwie biznesowym
wspiera proces zarządzania ryzykiem
uczestniczy w procesie konsultowania
wewnętrznych regulacji
przeglądy wykonywane
przez pryzmat procesów
wykonuje przeglądy systemów IT
uczestniczy i wspiera proces
samooceny jednostek
organizacyjnych
prowadzi specjalne
czynności doradcze z własnej inicjatywy
Audyt zewnętrzny i
wewnętrzny
Audyt zewnętrzny (external audit)
- audyt wykonywany przez
podmiot zewnętrzny (osobę, firmę) i niezależny od podmiotu
audytowanego, mający na celu wydanie opinii i przedstawienie
sprawozdania dotyczącego rachunków i sprawozdań finansowych,
prawidłowości i legalności działań i/lub zarządzania finansowego.
AZ
służy najczęściej instytucjom zewnętrznym które są
zainteresowane
sprawdzeniem
wiarygodności i sprawozdań
finansowych.
AZ koncentruje się na finansowym aspekcie działania organizacji, ale
może dotyczyć także innych obszarów zadaniowych.
AZ realizowany jest zazwyczaj raz w roku.
Audytorami zewnętrznymi mogą być biegli rewidenci.
9
Audyt wewnętrzny
Audyt wewnętrzny
(internal audit)
jest działalnością niezależną i
obiektywną, której celem jest przysporzenie wartości i usprawnienie
działalności operacyjnej organizacji. Polega na systematycznej i
dokonywanej w uporządkowany sposób ocenie procesów: zarządzania
ryzykiem, kontroli i ładu organizacyjnego i przyczynia się do poprawy ich
działania. Pomaga organizacji osiągnąć cele, dostarczając zapewnienie o
skuteczności tych procesów, jak również poprzez doradztwo.
(
Stowarzyszenie Audytorów Wewnętrznych, IIA
)
Audyt wewnętrzny
jest działaniem oceniającym, ustanowionym wewnątrz
podmiotu na zasadzie usługi. Jego funkcje obejmują m.in. badanie,
ocenianie i monitorowanie adekwatności i skuteczności systemów
rachunkowości i systemów kontroli wewnętrznej. (
Stowarzyszenie
Księgowych, IFAC
)
Cechy audytu wewnętrznego
Audytorzy wewnętrzni są pracownikami organizacji
,
choć możliwy jest w tym przypadku także outsourcing
zadań
Audytor wewnętrzny służy interesom całej organizacji
,
pracuje cały rok, bada wszystkie aspekty działalności
zarówno finansowe, jak i niefinansowe
Audytorzy dobrze znają swoją organizację dlatego
mogą także koncertować się na
analizie przyszłych
zdarzeń poprzez ocenę kontroli wewnętrznej, analizę
ryzyko i zapobieganie i wykrywanie nieprawidłowości
.
10
Rodzaje audytu (najczęstsze)
Audyt finansowy
Audyt operacyjny
Audyt efektywnościowy
Audyt IT (bezpieczeństwa informatycznego)
Audyt zamówień publicznych
Audyt funduszy unijnych
Audyt systemu kontroli wewnętrznej (lub
zarządczej)
Zadanie – czego dotyczą poniższe
definicje?
uprawnienie organu nadrzędnego do wywierania wpływu na działalność
organu podporządkowanego
środki funkcjonalne, za pośrednictwem których kierownictwo jednostki
zdobywa pewność ze źródeł wewnętrznych, że procesy, za które ono
odpowiada, przebiegają w sposób minimalizujący prawdopodobieństwo
wystąpienia oszustwa, błędu czy nieekonomicznych lub nieskutecznych
praktyk.
ponadfunkcyjny proces zarządzania organizacją, dla którego przeszłość
jest istotna o tyle o ile ma wpływ na przyszłość
szczegółowa analiza działalności organizacji, przeprowadzana przez
niezależnych, certyfikowanych specjalistów, celem tej analizy jest ocena
danego podmiotu zarówno pod kątem stabilności finansowej, jak i
wdrożonymi standardami, statutem czy procedurami w ramach
weryfikacji i wykrycia potencjalnych nieprawidłowości.
11
Standardy kontroli
i audytu wewnętrznego
Co to jest Standard?
Według słownika jezyka polskiego PWN:
STANDARD to:
1) Poziom towarów i usług, zwłaszcza spełniający podstawowe wymagania;
2) Typowy i przeciętny model czegoś;
3) Temat pochodzący z muzyki popularnej, służący w jazzie jako podstawa
improwizacji.
STANDARDY to: normy określające podstawowe wymagania stawiane czemuś lub
komuś
Według słownika Webster’s Dictionary:
STANDARD:
1) Oznacza pewien miernik, kryterium, wzorcową miarę;
2) Jest synonimem jakości i wartości.
Standardy w praktyce
finansowej – przykłady
Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (MSR)
Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej
(MSSF)
Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej
Zalecenia Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego
Międzynarodowe Standardy Praktyki Bankowej
Międzynarodowy Przewodnik Zarządzania Długiem
Publicznym, opracowany przez MFW i Bank Światowy
Międzynarodowe Standardy Zarządzania Zobowiązaniami
Potencjalnymi, opracowany przez MFW, Bank Światowy,
OECD
12
Międzynarodowe standardy
kontroli (1)
COSO – The Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway
Commission (1985) - amerykańska organizacja zajmująca się
tworzeniem dobrych praktyk oraz edukacją w zakresie przejrzystości
organizacji.
COSO ustanowiła wspólny wewnętrzny model kontroli na podstawie
którego firmy i organizacje mogą ocenić ich systemy kontroli.
COSO dotyczy podniesienia jakości raportowania finansowego,
mechanizmów kontrolnych i standardów etycznych
COSO jest organizacją, która służy poprawie jakości sprawozdawczości
finansowej, poprzez etykę biznesu, efektywne kontrole wewnętrzne i
ład korporacyjny. Odnosi się do sektora prywatnego i publicznego.
Podstawowym założeniem COSO jest twierdzenie, że im większa
organizacja, tym istnieje potrzeba większej kontroli wewnętrznej
.
Międzynarodowe standardy
kontroli (2)
Standardy INTOSAI
(The International
Organisation of Supreme Audit Institutions)
Międzynarodowa Organizacja Najwyższych
Organów Kontroli –
standardy kontroli
zewnętrznej
w Polsce stosowane przez Najwyższą Izbę
Kontroli
Określają standardy ogólne, sprawozdawczości i
warsztatowe.
13
Przykład krajowych
Standardów kontroli zarządczej
w SFP
Kontrola finansowa
– obligatoryjny rodzaj kontroli
obowiązującej w SFP do 2009 roku
Art. 47. 1 Ustawy z 2005 roku
o finansach publicznych
Kontrola finansowa
w jednostkach sektora
finansów publicznych dotyczy procesów związanych
z gromadzeniem i rozdysponowaniem środków
publicznych oraz gospodarowaniem mieniem.
Kontrola zarządcza w SFP
Art. 68.1. ustawy z 2009 roku o finansach publicznych
Kontrolę zarządczą
w jednostkach sektora finansów
publicznych stanowi ogół działań podejmowanych dla
zapewnienia realizacji celów i zadań w sposób zgodny z
prawem, efektywny, oszczędny i terminowy.
Kontrola finansowa stanowi obecnie element kontroli zarządczej.
Kontrola zarządcza to nie tylko kontrolowanie przez upoważnionych
pracowników.
Kontrola zarządcza to inaczej kontrola systemu zarządzania
jednostką.
14
Cele kontroli zarządczej
Zgodność
działalności z przepisami prawa oraz
procedurami wewnętrznymi.
Skuteczność i efektywność
działania.
Wiarygodność
sprawozdań i ochrona zasobów
Przestrzeganie i promowanie zasad
etycznego
postępowania
Efektywność i skuteczność
przepływu informacji
Zarządzanie
ryzykiem
Ocena skuteczności i efektywności
działania organizacji (3E)
Skuteczność
– dotyczy osiągnięcia celów i jest zależnością
pomiędzy wyznaczonymi celami a osiągniętymi rezultatami
Efektywność (wydajność)
– odzwierciedla związek
pomiędzy wykorzystaniem posiadanym zasobów
(finansowych, ludzkich i materiałowych) a osiągniętymi
rezultatami, czyli jak dysponując określonymi zasobami
uzyskiwać maksymalne wyniki?
Oszczędność
– minimalizacja kosztów wykorzystywanych
zasobów (finansowych, ludzkich i materiałowych) przez
organizację, przy jednoczesnym utrzymaniu ich jakości.
15
Międzynarodowe standardy COSO
a Standardy krajowe MF
Standardy COSO - 5 wzajemnie połączonych elementów:
A. środowisko wewnętrzne;
B. ocena ryzyka;
C. czynności kontrolne;
D. informacja i komunikacja;
E. monitorowanie.
Standardy kontroli zarządczej bazują na Standardach COSO, opracowane
zostały przez Ministerstwo Finansów
Komunikatu Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 roku w
sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów
publicznych (Dz.Urz. MF Nr 15, poz. 84)
Jak spełnić Standardy?
- możliwe działania do zastosowania
Zastosowanie się obowiązków nałożonych
prawem
Przygotowanie odpowiednich dokumentów
strategicznych i operacyjnych
Zastosowanie uzgodnionych procedur
Dostosowanie programów informatycznych
Weryfikacja zewnętrzna
16
Standardy kontroli
zarządczej w SFP (1)
Standard A. Środowisko wewnętrzne
1. Przestrzeganie wartości etycznych (postawa kierownictwa,
postawa pracowników).
2. Kompetencje zawodowe (właściwy dobór kadry, jasno
sformułowane kryteria naboru, polityka szkoleń).
3. Struktura organizacyjna (dostosowana do realizacji celów i
zadań jednostki).
4. Delegowanie uprawnień (precyzyjnie określone, zapisane w
dokumentach, powierzenie odpowiedzialności).
Standard A.1.
Przestrzeganie wartości etycznych
Wprowadzenie
kodeksu etyki
Wprowadzenie zasad/kodeksu ubioru (dress
code)
Przeprowadzenie badań opinii obywateli
17
Kodeks etyki
–
co powinien zawierać ? - przykłady
Przestrzeganie norm społecznych
Ochrona interesów i wizerunek jednostki
Unikanie konfliktu interesów
Dbałość o jakość własnej pracy
Współpraca, pomoc wzajemna
Poufność informacji
Szacunek do pracowników, przełożonych, klientów
Wykaz zachowań niedozwolonych (np. molestowanie, mobbing)
Rozdział spraw prywatnych od zawodowych
Dbałość o mienie jednostki
Przyjmowanie upominków i udział w przyjęciach
Ujawnianie przypadków nieprzestrzegania etyki
Odpowiedzialność za nieprzestrzeganie zasad etyki
Standard A.2.
Kompetencje zawodowe
Planowanie i realizacja
planu szkoleń
Programy dofinansowania studiów/dodatkowego kształcenia
się: studia podyplomowe, szkolenia językowe
Motywacyjne
systemy wynagradzania
Klarowne zasady
naboru pracowników
Systemy
weryfikacji wiedzy i umiejętności (okresowe oceny
pracowników)
System dopasowywania umiejętności osób do opisu
stanowiska
System
awansu zawodowego
18
Standard A.3.
Struktura organizacyjna
Statut podmiotu/jednostki
Regulaminy organizacyjne, struktura organizacyjna
dopasowana do aktualnych celów i zadań
Opis stanowisk, dokładne zakresy zadań wykonywane przez
komórki i pracowników (ustawa o odpowiedzialności za
naruszenie dyscypliny finansów publicznych)
Procedury zgłaszania zmian w regulaminach komórek
Doprecyzowanie zapisów: „wypełnianie innych poleceń
przełożonego”
Standard A.4.
Delegowanie uprawnień
Delegowanie uprawnień
– podmioty mające prawo do
delegowania uprawnień, procedury, rejestr delegowania
uprawnień, wzoru dokumentów, kompetencje osób
przejmujących uprawnienia, cykliczne informowanie o
wykorzystaniu uprawnień,
Jednolitość zasad
sporządzania i udzielania upoważnień
Prowadzenie rejestru (księgi) upoważnień
Zasady formalne i nieformalne dot. hierarchii składania
podpisów
19
Standardy kontroli
zarządczej w SFP (2)
Standard B – Cele i zarządzanie ryzykiem
5.
Misja (wskazanie celu istnienia jednostki).
6. Określanie celów i zadań, monitorowanie i ocena ich realizacji
(jasno określone, co najmniej w rocznej perspektywie,
monitorowanie za pomocą określonych mierników).
7. Identyfikacja ryzyka (nie rzadziej niż raz w roku w odniesieniu
do celów i zadań).
8. Analiza ryzyka (określenie prawdopodobieństwa i możliwych
jego skutków/wpływu).
9. Reakcja na ryzyko (tolerowanie, przeniesienie, wycofanie się,
działanie) oraz ustanowienie mechanizmów zaradczych
(kontrolnych).
Standard B.5
Misja
Misja to wskazanie podstawy istnienia podmiotu/jednostki w postaci
krótkiego i syntetycznego opisu nadrzędnego celu oraz sposobu jaki
zamierza go osiągnąć.
Przykłady:
Misja Powiatowego Urzędu Pracy: Prowadzenie Polityki Rynku Pracy
Zmierzającej Do Pełnego i Produktywnego Zatrudnienia Przy Zachowaniu
Wysokiej Jakości Pracy
Uczynić firmę pierwszym producentem lekarstw na świecie.
Misja korporacji taksówkarskiej „Zawozimy cię wygodnie, szybko i bezpiecznie
tam, gdzie tylko da się dojechać.”
Misja firmy telekomunikacyjnej: “Zapewnienie najwyższej satysfakcji klientom i
atrakcyjnego zysku akcjonariuszom poprzez osiągnięcie pozycji najchętniej
wybieranego dostawcy usług telekomunikacyjnych, multimedialnych i
rozrywkowych, korzystającego z nowoczesnych technologii.”
20
Standard B.6
Cele i zadania
Cele i zadania należy:
Określać w co najmniej rocznej perspektywie
Wskazywać jednostki/komórki lub osoby odpowiedzialne za
ich realizację
Wskazywać zasoby przeznaczone do ich realizacji
Posiadać przypisane
mierniki realizacji celów i zadań
Zarządzanie przez cele i rezultaty
Przykłady- Strategia UMCS
21
Przykład
podmiotu
komercyjnego
Standardy kontroli
zarządczej w SFP (3)
Standard C – Mechanizmy kontroli
10. Dokumentowanie systemu kontroli zarządczej (procedury
wewnętrzne, instrukcje, wytyczne, zakresy obowiązków i inne).
11. Nadzór (nad pracownikami – kadra średniego szczebla, nad kadrą
średniego szczebla - kierownictwo jednostki) .
12. Ciągłość działalności (system zastępstw, skuteczne motywowanie
kluczowej kadry).
13. Ochrona zasobów (odpowiedzialność materialna, ochrona fizyczna i
systemowa majątku, inwentaryzacja).
14. Szczegółowe mechanizmy kontrolne dotyczące operacji finansowych
i gospodarczych (dokumentowanie i rejestrowanie operacji,
autoryzacja, podział obowiązków, weryfikacje).
15. Mechanizmy kontroli dotyczące systemów informatycznych (login,
hasła dostępu, obowiązkowe procedury, itp.).
22
Jak spełnić Standard C?
- przykłady dokumentacji
Polityka zarządzania ryzykiem
Plany awaryjne
Polityka rachunkowości
Zasady gospodarki magazynowej
Instrukcja kasowa – rozliczanie gotówki
Regulamin zamówień publicznych
System zastępstw, system zmian pokoleniowych
Systemy ochrony przeciwpożarowej
Plany ewakuacji
Polityka bezpieczeństwa informacji
Zasady zmiany haseł dostępu
System upoważnień administratorów
Standardy kontroli
zarządczej w SFP (5)
Standard D
-
Informacja i komunikacja
16. Bieżąca informacja (terminowość przepływu, brak
„wąskich gardeł”, itp.).
17. Komunikacja wewnętrzna (ustalenie niezbędnych
dokumentów w każdej komórce organizacyjnej, sposobu ich
przekazywania).
18. Komunikacja zewnętrzna (ustalenie stałych źródeł
informacji zewnętrznych niezbędnych do funkcjonowania
jednostki, stałych miejsc docelowych, do których powinny
trafiać informacje, punkty wejścia i wyjścia informacji).
23
Jak spełnić Standard D?
- możliwe działania do zastosowania
Przykład
Instrukcji Kancelaryjnej
Celem instrukcji jest
zapewnienie właściwego obiegu informacji
wewnątrz jednostki, informacji wysyłanej do odbiorców
zewnętrznych
, a także właściwa ewidencja, przechowywanie i
ochrona przed uszkodzeniem, zniszczeniem bądź utratą
dokumentacji.
W instrukcji należy zdefiniować typowe czynności kancelaryjne,
takie jak przyjmowanie korespondencji, rejestrowanie,
przekazywanie i wysyłanie oraz przechowywanie i
archiwizowanie.
Rozwiązania zawarte w instrukcji stanowią także
mechanizm kontrolny.
Standardy kontroli
zarządczej w SFP (4)
Standard E – Monitorowanie i ocena
19. Monitorowanie systemu kontroli zarządczej (skargi,
wyniki kontroli wewnętrznych i zewnętrznych, informacje o
problemach).
20.
Samoocena
(przeprowadzanie co najmniej raz w roku,
opracowanie planu, listy kontrolne, kwestionariusze, itp.).
21.
Audyt wewnętrzny.
22. Uzyskanie zapewnienia o stanie kontroli zarządczej
(wyniki monitorowania, wyniki samooceny, wyniki audytu i
kontroli).
Zadanie
24
Jak spełnić Standard E?
- przykład Samooceny