1
ORKHON RUNIC INSCRIPTIONS
GLOSSARY
رﻼﺘﯾزﺎﯾ شاد ﻚﯿﻧور نﻮﺧروا
ﯾ
ﻦﯿﻨ
ﻰﻐﯿﺟرﺎﻏاد زﺆﺳ
Qaynaq: A Grammar of Orkhon Turkish, Talat Tekin
Indiana University Press (copyright 1958)
Hazırlayan: Blake Sherblom-Woodard and Grace Mrowicki
PDFləşdirən: Mehran Bahari – 2003
ن هﺮﯾﺪﺷ ﮫﻠﺌﻔﺋﺪﺌﭘ
:
ىرﺎھﺎﺑ ناﺮﮭﺌﻣ
،
٢٠٠٣
زﻮﻣوزﺆﺳ
ﻰﮔﻼﺒﺋو
SÖZÜMÜZ
VEBLAQI
http://mehran1.persianblog.com
The order of the characters is as follows:
a, b, ç, ə, e, ı, i, q, k, l, m, n, o, ö, p, s, ş, t, u, ü, y
special characters are:
ç represents the 'ch' sound circumflex vowels represent a long vowel.
ş is a hachecked 's', or the 'sh' sound.
ŋ (the 'ng' sound from 'ring')
ñ which is the letter n with an acute accent.
2
ab
chase, hunt
a. abla- < location>
abla-
to chase, hunt
a. -sar KC W9
aç-
to open, clear up
a. -dımız TI N4
âç-
hungry BK E38
âç-
to feel hungry
a. -sâr BK N6
açsıq
the state of being angry
a. tosıq KT S8
a. öməz sən KT S8, BK N6
adaq
foot
a. qamşat KT N7, BK E30
adγır
stallion
a. -ıγ KT E36
a. -în BK N11
adınç(ç)ıγ
extraordinary, wonderful
a. barq KT 312, BK N14
a. bədiz BK N14
adrıl-
to be separated
a. -tı TI W2
a. -u bar- O R3
adrılma-
neg. of adrıl
a. -lım O R3
a. -duq O R3
3
(a. -azma-) O R3
(a. -yaŋılma-) O R3
aγ-
to ascend, go up
a. -dı BK E37
aγar
heavy, important (cf. ıγar)
a. taşıγ BK S15
a. törüg BK E2
agı'
material, treasure (cf. agŋi) KT N12, TH S4
ədgü a. KT S7, BK N5
yablaq a. KT S7, BK N5
a. -sî KT S5, BK N4
a. -sîŋa KT S6, BK N5
agış
wealth, property, possessions
a. -ın KT SW
(a. barım) KT SW
agıt-
to put to flight
a. -(t)ım BK E31
a. -ıp KT N7, KC E7
agŋ
cf. agı
a, -n ar- KT S5, BK N4
agrı-
to become sick
a. -p BK S9
agtur-
to cause to ascend
a. -tum TI N1
agu
geog. n
a. -da BK E34
4
aq KT E36, E40
white
a. -ıg KT N5, N6
a. -în KT N2, N3, N9
[aq]în KT N2 (9th word)
ŋ [aqî]n KC E7
aq tərmil (? ə)TI N1
geog. n.
aqıt-
to order to march, let raid
a. -dımız TI N11
a. -(t)ımız KT N8
al-
to take, capture, conquer
a. -tım BK E24, E27, E28, E29, E34, E38; O R1
[altı]m BK E26
a. -tımız KT N2, E36, E38
a. -tı KC E10, W11
a. -miş KT E40
a. -mis KT E2
?[al]duqî KC E1
a. -galı BK E32
a. -ıp KT S7; BK N6, E38
a. -matîn KT S9, BK N7
a. -ı KT E8; BK E8, N9 N10; TI N8
(ölür- a. ) KT E40, N2
(a.-ıbir-) KT E8, BK E8, N9
alp KT N2, N2, N3, E3, E3, E40, E40; BK E4, E4, S7, N4; TI S3, S6, S7, E4, N5; TII W3; O F3, R4
hard, difficult; brave; hero; heroism
a. -î W4, E5
a. -in TII S5; KC W7, W12
(a. bökə) KC E5
(a. ərdəm) TII S5; KC W7, W12
alpagu
hero, champion warrior, officer (cf. yilpagut)
bir oguş a. KT N7
5
alq-
to finish, complete
a. -d[ımı]z KT NE
alqın-
to be destroyed, be ruined, be annihilated
a. -tı TI W3
a. -tı γ KT S9, BK N7
(öl- a., yoq bol-) TI W3
(a. arıl-) KT S9, BK N7
alqınma-
neg. of alqın-
al[qınma-zu]n teyin O F8
altı
six
a. çub soγdaq KT E3
a. g [çub soγdaq] E24
? [al]tı sir BK E1
a. yolı BK E28
a. otuz BK E26, S10
a. yegirmi KT E31
altun KT S5, BK S11; KT N12
gold
[al]tun BK N3
sarı γ a. TII S4
a. - în KT SW
[altunî]n BK N11
(a. kümüş) KT S5, SW; BK N3
(agı a. kümüş) KT N12
altun yıs,
altun yiş
geog. (the Great Altai Mountain)
a. yıs üzə TI E3
a. yısda TI N7, N8
a. yısı γ TI N11, TII
a. yişı γ BK E27
alt(u)z-
to cause to capture
a. -dı KT E38
6
amγa
geog. n. (cf. amgı)
a. qorγan KT N8
amγı
cf. amγa
a. qorγan BK E31
amtı KT S3, E9; BK N2
now, at present
ança KT S5, S5, S7, S7, S13, S13, E3, E3, E3, E9, E9, E11, E21, E21, E21, E21, E27, E30, E31, N11; BK
N4, N5, N5, N12, E4, E4, E8, E9, E10, E17, E18, E18, E18, E18, E22, E33, E33, E34, S10; TI W2, W6,
S1, S2, S5, S7, E3, E4, N10; TII W2; O F8, R3, R3; KC E11
like that, so, in that way, as follows; that much
a. sön KC E8
a. taqı KT S13
ançula-
to present, submit
a. -dı KT E32
anı KT S13, E34; BK E41; TI N7, TII W9</LOCATION< headword>
acc of ol
?[an]ı KT W
a. ücun KT E3, BK E28
anı
geog. n.
a. sub[qa] TI N3
anın
instr. of ol
a. barmis TI E7
anta KT S5, S7, S9, S9, E14, E32, E33, E33, E34, E38, E38, E40, N3, N4, N6, N8; BK N4, N5, N7, N7,
E12, E12, E24, E25, E25, E26, E27, E28, E28, E29, E31, E31, E31, E32, E34, E37, E38, E39; TI E4, E5;
TII W7, SI, S5; TII El; O F6, F8; KC W4, E4
loc -abl. of ol
a. bərüki TII S2
a. içrəki KT S2, BK N2
a. kisrə KT E4, E5, E34, E39; BK E5, E23; TI W6; KC E7
a. ötrü TI S5, S9
antaγ
like that, so, as follows; so much, that much (cf. antəg)
7
sabî a. TI S2, TII W1
a. ödkə KT E40
a. külüg KT E4, BK E5
[ant]aγ [b]asa Kv E10
a. -ıŋın üçün KT S8, BK N6
antəg
cf. antaγ
sabî a. TI N5
antırγu (?antarγu)
geog. n.
a. -da BK E30
aŋ most
a. ilk KT N4
a. ilkî KT E32, BK E30
aŋar KT S11, S12; BK N8, N14; TI E7 dat. of ol
aŋaru ('toward him') TI E3
dir. of ol ('toward him')
apâ
grandfather, ancestor; great, high (in titles)
inancu a. yarγan tarqan KT W2
a .-m KT E1, E13; BK E3, E12
a. -mız KT E19; O F1
(əcü a.) KT E1, E13, E19; BK E3, E12; O F1
apa tarqan BK S13
great Tarkan, supreme commander, commander-in-chief (title of A-schi-tê Yüan-tschen; see Hirth
16, Liu 158, 213)
a. tarqanγaru TI N10
apar
ethnic n. ('Avar')
a. purum KT E4, BK E5
ar-
to cheat, deceive
a. -ıp KT S5, BK N4
ara
between, among
atig oγuz a. O F5
8
türük bodun a. TII E4
ekîn a. KT E1, E2; BK E4; O R2
arı-
to be exhausted, be fatigued
a. -γu TII W2
arıl-
to vanish, be destroyed
a. -tıγ KT S9
a. -[tıγ] BK N7
(alqın- a.-) KT S9, BK N7
armaqçi
tricky, deceitful
a. -sîn ücün KT E6
[armaqçis]in üçün BK E6
arqış BK E25
caravan
a. tirkiş KT S8
[ar]qış-î BK E41
arquy
fort, fortification
a. qarγuγ TII E3
artat-
to destroy, ruin
a. -ı KT E22, BK E19
(a. -ı u-) BK E19
artuq
excess, excessive, more, populous, superior, higher in quantity
a. [qırqız] TI E3
a. yılqıγ KC E13
siŋarca a. TII W5
yüz a. oqun KT E33
ay a -î tört kün BK SW
otuz a. -î bir BK E28, S9
otuz a. -î üç BK E34
otuz a. -î tört <>
otuz a. -î yeti KT E5
otuz a. -î səkiz BK S2
qırq a. -î yeti KT E5
9
qırq a. -î [y]iti KT NE
bir tuman a. -i yeti biŋ BK S1
artur-
to be deceived, be taken in
a. -up ( -qa a. -) KT S6, BK N5
as-
to climb over (cf. as-)
a.-dım TI N11
a. -dımız TI N2
a. -a. kəl TII W2
asan-
to be fed, be nourished
a. γalı TI N3
asra KT E1, E22; BK N10
below, in a lower place
as[ra] BK E2
asuq (? asoq)
pers. n.
a. baslıγ soγdaq bodun TII S2
aş-
to climb over (cf. as-)
?a. -ıp BK S1
a. -a BK E27
aşa
beyond
qadırqan yişıγ a. KT E21
kögmən a. KT E17, BK E15
aşig (?)
mountain pass (?)
biz a. ərtimiz TI S1
aşru
through, beyond
ud a. sanç- KT E36, N2
aşsız
without food, hungry
içrə a. KT E26, BK E21
10
at
horse
a. oruqî TI E7
boz a. KT E37, KC W3
ol a. KT E33, E33, N4
toruγ a. KT E33
yəgrən a. KC E3
a. bin- KT E33, E37; KC E3
a. üzə bintür- TI N1
a. yət- TI N1
a. -ıγ KT E33, TI N3, TII E4
a. -ın (instr.) TI N1
a. -î (sü a.) KT E39
a. -îin (aq a.) KT E40
(özlik a.) BKN11, S12
ât
name, reputation (cf. at)
a. bir- BK E41
a. -ıγ KT W2, KC W1
a. -în (tabγac a) KT E7
(türük a.) KT E7 at cf. ât
a. [bi]r- BK N13
ər a. bul- KT E31
qaγan a. KT E20
a. -ıγ BK E17, O F6
a. -qa O R3
a. -i (türük bodun a.) O F3
(a. küsî) KT E25, E25; BK E20, E21, E22, E36
a. -in (türük a.) BK E7
(tabγaç at[în]) BK E7
(a. -i küsî yoq bol-)KT E25, E25; BK E20, E21, E22, E36
ata
father
a. -m ([el]etmis a.) O F4
atac
beloved father
a. -ım O Supp. 3, Supp. 4, R4
[ataçım]qa O Supp. 1
atı
nephew, son of one's brother
a. -sî KT S13, SE; BK SW
11
([q]aγan a.) BK SW
(kül tigin a.) KT SE
atig
ethnic n. (? = Atie of the Chinese sources) O R2
toquz oγuz a. O F6
a. oγuz ara O F5
atlan-
to become mounted
a. -tı KC E8
atlıγ
mounted, horseman, cavalry
bir a. TI E7
[tab]γaç a. süsî BK S1
atlıγ
owning a rank or a title
kiçig atl[iγ] BK E41
an-
to fear, dread (cf. Mo. ayu- id.)
[añ-ıp] (-qa añ-) T11 S1
anıγ KT S3; BK N2; T1 N10
bad, evil
a. bilig KT S5, BK N4
a. kisî KT S7, BK N5
añıt-
to frighten, threaten (cf. an-)
a. -ayin BK E41
ay
month
bisinç a. BK S10
onunç a. BK S10
toquzunç a. KT NE
yetinç a. O R4
yitinç a. KT NE
a. artuqî tört kün BK SW
ay- TI N8
to tell, judge, rule, direct
a. -ayîn TI N8
12
a. -dı TI N7
a. -ıγma KT SW
a. -u KC E2
(it- a.-) KC E2
ay ma γlıγ
noble, of high lineage (?)
a. (...el) etmis atam O F4
ayγuçi
counselor
a. -sî TI S3, E4, N5
ay[γ]uç[isî] T11 S5
ayt-
to say (to a superior)
a. -ıγma (tinsi oγlî a.) T11 W9, S3
a. -ıp TI E7
ayuq
dominion, realm
a. -ıqa (türük bilgə qaγan a.)
az
few, a few, less
biz a. biz O F7
biz a. ərtimiz BK E32
a. bodunuγ KT S10, E29; BK N7, E24
a. ərin KT E40
a. teyin TII W4
a. -iγ BK E14, O F7
az
yellow (of horse hair) ?
a. yaγızîn KT N5, N8
az KC W6
ethnic n.
a. bodun KT N2, N3
a. bodunuγ KT E19, BK E16
a. [b]o[dunuγ] BK E26
a. ëlig KC W6
a. eltəbərig KT N3
a. ərî TI E6
a. tutuquγ KT E38
13
a. yir TI E7
a. qırqız bodunuγ KT E20, BK E17
az-
to go astray, be separated
a. -u KC E8
azça
a few
a. bodun TII W8
azıγlıγ KC E6
ferocious, furious
azqıña
few, very few
a. ərin KT E34
a. türk bodun TI S2
azma-
neg. of az-
a. -lım (-ta ... a.) O R3
(adrılma- a.-) O R3
azman
yellowish (?) (cf. az)
a. aqıγ KT N5, N6
azu KT S10
or
azuq
food, provisions
a. -î (biziŋ) sü ... a. ) KT E39
ba-
to tie, fasten
b. -yur ərtimiz TI N3
baγa
small, lower in rank
b. tarqan BK S14, TI W6
balbal KT E16, E25; BK S7, S9, E13; O R3
statue of the killed enemy
b. -î (isbara tarqan b. ) O Bal.
14
(b. qıl-) BK S7
(b. qıs-) O R3
(b. tik-) KT E16, E25; BK S9, E13
balıq BK E28, E28
city, town
üç otuz b. TI E2
b. -(q)a TI E1, O R1
b[alıq(q)a] TI E2
b. -da KT N4, BK E30, KC W11
b. -daqî KT E12
(bes b.) BK E28, E28; KC W11
(qam[ıl] b.) O R1
( santuŋ b.) TI E1, E2
(toγu b.) KT N4, BK E30
balıq
mud
b. -(q)a KT N8
baŋa TI N7
dat. of bən
baŋaru TI N10
dir. of bən
bar
exists, existent, there is/are
ı b. baş TI N2
qutum b. üçün KT E29, S9
qutum ülügüm. b. üçün BK E23
ülügüm b. üçün KT E29
b. ərsər TI S3, TII E7
b. ərmis TI N6
b. ərmis ərinc O R2
b. ərtəçi ərmis TII E7
b. γu KT S10, BK N8
b. mu nə TI S7
bar-
to go away
b. -ıŋ. (sü b.) TI N7
b. -zun TI N7
b. -dıγ KT E24, E24, S9; BK E19, E19, E20, N6
b. -dı KT E34, E39; BKE20, E35, E40, E41, S10; O R3, R3
b.-dımız TI N2, N3, N3
15
bard[ımızŋ] TI N3
b. -dıŋız O R4
b. -dıγız KT SE
b. -ıγma KT E24, BK E20, O R3
b. -duq KT E24, BK E20
b. -miş KT E28, BK E2
b. -mis KT E16, E23; TI E7, E7; O F3
b. -ur KT N1, BK E29
b. -ır KT E10
b. -ıp KT S7; BK N6; KC E4, E8 (?)
b. -sar KT S8, BK N6
barım
property, possessions wealth
b. -în KT N1, BK E24
b. -ın KT SW
barq
house, building, residence; tomb, mausoleum
adınç(ç)ıγ b. KT S12, BK N14
b. itgüçi KT N13
b. -ıγ BK E32, SW
b. -în KT NE; BK E34, E37, N15
(əb b.) BK E32, E34
(b. bədiz) BK SW, KT NE
bars
pers. n.
b. bag KT E20
bas
cf. baş
b. -î (sü b.) TI N7
bas-
to raid, attack suddenly, fall upon, suppress, defeat
b. -dım BK E27, E27; O R1
b. -dıl KT N8
b. -dımız KT E35, E37; TI N3
b. -mis O F1
b. -a BK E32, TII W3
(b. -a ber-) TII W3
(b. -a kəl-) BK E32
16
basa
then, again
b[asa] O F5
basıq-
to thrust
b[ası]q-dı KT N8
basın-
to be overwhelmed
b. -alım TII W4
basıt-
to let the enemy make a surprise attack
b. ! TII E3
baslıγ
owning a leader (cf . başlıγ)
asuq b. soγdaq bodun TII S2
basma-
neg. of bas-
b. -sar KT E22
b. -[sar] BK E18< p>
basmıl
ethnic n.
b. ıduq(qu)t BK E25
baş
head; top of a mountain; leader (cf. bas)
ı bar b. TI N2
b. -da KT N1; BK E25, E29
b. -îŋa (yüziŋə b.) KT E33
b. -înta (çuş b.) KT N6
başad-
to lead, conduct, command
b. -[u] (lisün tay səŋün b.) BK S11
başγu
white headed ( ? )
b. boz KT E37
b. boz at KT E37
17
başla-
to lead, be at the head
b. -yu KT N8, N11; BK E33
b. -y ulayu BK S13, S14, S14
başlayu KT E16, E25; BK E20
first, at first
baş[lay]u BK E13
başliγ
proud (lit.: 'having a head')
b. -ıγKT E2, E15, E18; BK E13, E16
b. -[ıγ] BK E3
[başlıγ]ıγ BK N10
bat
no doubt, certainly
yabız b. biz O F7
bat-
to go down, set of the sun
b. -ar (kün b. ərkli ) MC
batı TII W2 certainly (?)
batım
the going down, sinking
b. -î (süŋüg b. qarıγ) KT E 35, BK E 26
batsıq
the setting (of the sun), sunset
b. -daqı (kün b.) KT N12
b. -îŋa (kün b.) KT S2, BK N2, O R2
bay
rich, prosperous
b. qıl- KT E29, S10; BK E14, N7
bayırqu
ethnic n.
yir b. uluγ irkin KT E34
yir b. yirîŋə KT S4, BK N3
b. -niŋ KT E36
b. -n[ıŋ]
KT E35
18
baz
subject, vassal
b. qaγan KT El4, E16; BK E12, E13
b. qıl- KT E2, E15; BK E13, E24
bədiz
picture, design
b. urtur- KT S12, BK N14
b. yarat- KT N13
b. -ig (barqıγ b. uzuγ) BK SW
b. -în (barqîn b.) KT NE
b. - [î]n bədizət- KC E12
bədiz-
to design, decorate
b. -tim (bitîdim b.) BK SW
bədiz CiKT S11, BK N14
painter, artist
b.-g KT S12, NE; BK N141
bədizət-
to get someone to design
b. -(t)im KT S11
b. -(t)i (bədizîn b.) KC E12
bədük
great, powerful
b. ərmis O F6
bəg
lord, chief, ruler (a title)
bars b. KT E20
b. -lî bodunlı KT E6
b. -iŋ (yigən silig b.) KT E33
b. -î O R1
bəglər
the Turkish aristocracy, the upper class, lords, knights (coll. of bəg)
matı b. BK S13, S14
şadpıt b. KT SI, BK S13
şad[pıt] b. BK S14
tabγacγi b. KT E7, BK E7
tarduş b. BK S13
tarqat buyruq b. KT S1
tolis b. BK S13
19
türük b. KT E7, E34; BK E7, N13
türük b. bodun KT S10; BK E2, N8, S15
[türük] b. b[odun] BK E33
türük bodun b. KC W6
türük matı bodun b. KT S11, BK N8
b. gü KT S11
b. -im KT N11
b. -im ə O R7
b. -ig[də] BK N13
b. -î (b. bodunî) KT E6, BK E6
(b. yəmə bodunî yəmə) KT E3, BK E4
(on oq b. bodunî)
(türük oγuz b. bodun) KT E22
(türük oγuz b. bodunî) KT S2
(toquz oγuz ekî ədiz kərə külüg b bodunî) BK E1
b. -în bodunîn BK S15, TII W8
bəglik
worthy of becoming a lord
b. urı oγluŋ KT E24, BK E20
b. urı oγlîn BK E7
b. urı oγlin KT E7
bən I TI W5, S4, N6, N8; TII W2, S3, E8, N1; KC S2
(cf. mən)
[bən] TII W2
b. ök TI W1, S8, S10; TII E5, N1
bəniŋ
gen. of bən (cf. məniŋ)
b. bodunum TI E4
bəŋgü
eternal, everlasting; forever (cf. bərigü)
b. taş KT S11, S12, S13; BK N8, N15
b. olurtaçi sən KT S8, BK N6
bəŋigü
cf. bəŋgü
b. [taşıγ?] O Supp. 2
bəŋilig
sacred, holy, blessed (?)
b. ak TII W9
20
bərçik
Persian
soγ(u)d b. ər KT N12
bərü
this side, hither
b. -ki (anta b.) TII S2
ber -
to give (cf. bir-)
b. -tim BK S7, TI W2
[b]ertim KT W2
[ber]tim BK S7
b. -tim ök TII E2
b. -tiŋ O F6
b. -ti TI S8; TII W3; O R3
b. -ig [mə] BK E21
b. -mis KT E14; BK E12; KC Wl; O F5, F6
b. -tük TI W6
(at b.-) KC W1, KT W2
(basa b.-) TII W3
(əsidü b.-) TI S8
(isig küçüg b.-) TII E2, O R3, F6
(qılu b.-) BK S7, S7
bersə-
to wish to give (see bersəg)
bersəg
a wish for giving
b. -im bar ərmis ərinC O R2
bes
five (cf . biş, bis)
b. süŋüs KC E5
b. tümən BK E25
b. süŋüsdi TII S5
b. balıq BK E28, E28; KC W11
bes balıq E28, E28
geog. n. (Bish-Balyk)
b. -da KC W1
bıc-
to cut off
[b]ıç-dı (saçin qul-qaqin b.) BK S12
21
bıŋ
thousand (cf.biŋ)
eki b. TI E1
biçîn
monkey
b. yılqa KT NE
bil-
to know
b. -iŋ KT S11, S12, S13; BK N8, N15, E33
b. -ir biligim KT N10
b. -îr siz KT E34
b. -məz biligin KC S3
b. -məz (bilig b. kisî)KT S7, BK N6
b. -məz ərti BK E18, E18
b.- TI W6
b. -məz təg KT N10
b. -tükümün (b. ödükümün) KC S3
bilgü KT E3, E3, E23, S6; BK E4, E4; TI S3, E4, N5; O R4, Supp. 4, Supp. 5
wise; counselor
b. ber- TI W 6
b. -in (acc.) ( añıγ b.) BK N4
b. -in (instr.) (bilməz b.) KC
b. -sî çabısî TI W7, KC E5 TII S4
b. -sîn ü
[bi]lgəsîn üçün KC W7
bilgə
pers. n.
b. ısbara tamγan tarqan O F4
b. qaγan KT S1, W1; BK E1, N1, S13, W2; TII E8, N4, S6; O R3 W8, E10,
[bil]gə küli çor KC E2
[bilg]ə küli çor KC E7
b. tamγaçi KT N13
b. toñuquq TI W1, W5, W6, W17, N7, N10; TII W2, E8, N1, N3
b. to[ñ]uquq TII S3
bilig
wisdom, intelligence; knowledge; mind
b. bilməz kisî KT S7
b. KT S5
b. ərinç KT E5
22
bilmə-
neg. of bil-
b. -dük üçün KT E24
b. -dükügin üçün BK E20
b. -dükîn üçün BK E16
bin-
to mount, ride
b. -ip KT E33, E33, E36, E37, E40, N2, N3, N3, N5, N5, N6, N8, N9; KC E3, E3, E7
(at b. -) KT E33, E37; KC E3
(atıγ b.-) KT E33
(aqıγ b.-) KT N5, N6
(adγırıγ b. -) KT E36
(atîn b. -) KT N3, N3, N9, E40, KT N2
(az yaγızîn b.-) KT N5, N8
bini
acc. of bən TI S3
bint(ü)r-
to cause to mount
b. -ə. (at üzə b.) TI N1
biŋ
thousand (cf. bıŋ)
ekî b. TI S9
yeti b. BK S1
ekî üç b. TI S7
bir
one, a; the same; once
b. at oruqî TI E7
b. atlıγ TI E7
b. ərig KT E36, N5
b. kisî KT S6, BK N4
b. qorγ[anqa] BK E40
b. oγuş KT N7
b. oγuşuγ BK E31
b. ülügî TI W4
b. yılqa KT N4, BK E30
b. ərmis T1 E6
sabî b. TI N9
b. t[əgürmədi] KT E33
b. todsar KT S8, BK N6
b. otuz KT E32
23
b. qırq KT N2
otuz artuqî b. BK E28-29, S9
bir-
to give (cf. ber-)
b. -tim BK N9, N10, N10, N12, N12, S9, S10, E41
[bi]rtim BK N13
b. -ti BK S11
b. -timiz KT E20, E20, E21; BK E17, E17
b. -igmə KT E25
b. -miş BK E8, E8, E8, E8
b. -mis KT E1, E1, E8, E8, E8; BK E3, E3
b. -tük KT E12, W1; BK E11, E32
b. -tükgərü KT E10
b. -tük(k)ərü BK E9
b. -ür KT E9, E30, S5, S7, S7; BK N4, N5, N5
(isig kücüg b. -) KT E8, E9, E10, E30, W1; BK E8, E9
(alı b. -) KT E8; BK N9, N10, E8
(iti b. -) BK N12, N12, E3, E3; KT E1, E1
(qazγanu b. -) BK S10, N12, N12
(sülayü b. -) KT E8, E8; BK E8, E8
(tikə b. -) BK S9, S11
(tuta b. -) KT E1, E1; BK E3, E3
biridin
in the south, from the south
b. yân TI S4
birigərü KT E28, S2, S3; BK E23, N2, N11
southward
biriyə KT E14, S1, S6; BK E12, E40, N5; TI W7, S7; O F2
to the south, in the south
[bi]riyə BK E36
biriyəki
that which is in the south
b. bodun TI S10
birik-
to gather, join
b. -i KT E27, BK E22
biriki
and
oγlarım b. oγuşum bodunum KT S1, BK N1
24
birlə
with, together with, in the company of
əçim qaγan b. KT E17, BK E15
ədiz b. KT N5
ekî şad b. KT E27, BK E22
inim kül tigin b. KT E26, E27
izgil bodun b. KT N3
qırqız b. BK E26
qoşu tutuq b. KT N1
oγuz b. KT N6, N7
səkiz tümən [sü] b. BK E20
tabγaç bodun b. KT S4, BK N3
toquz tatar b. BK E34
toñuquq boyla baγa tarqan b. TI W7
qaγanîn b. KT E35, BK E27
birmə-
neg. of bir-
b. -di (orduγ b.) KT N9
bis
five (cf. bes, biş)
b. t[ümən sü] KT E31
b. yüz ərən BK S11
bisinç
fifth, fifthly
b. ay BK S10
b. ... oγuz birlə süŋüsdümiz KT N7
bisük
relative, kin
b. -îŋa təgi KT S6
bis
five (cf. bis, bes)
b. yolı KT N4
b. otuz KT E18
bitî-
to write, inscribe (cf. biti-) b. -dim KT SE, SE; BK SW; KC S3
biti-
cf. bitî- b. -dim KT SW, BK SW b[iti]dim KC S2 b. -gmá KT S13, SE (bitîg b.-) KT S13, SE, KC S3
25
bitîd-
cf. bitît-
b. -(d)im KT S13, BK N15
bitîg
writing, inscription
bunça b. KC S3
bitig
(cf. bitîg)
bu b. KT S13
bunça b. KT SE
b. taş KT N13
b. taş[în] KT NE
b. t[aş]ıγ O Supp. l
bitît-
to have inscribed
b. -dim TII E8
biz KT E20; BK E17, E32; TI S1, S9; TII W9; O F7
we; we are
b. az b. O F7
qaltaçi b. TI S6
-mis təg b. TI S6
yabız bat b. O F7
bizintə
abl. of biz
b. ... artuq TII W5
biziŋ
gen. of biz
b. sü atî KT E39
bizinə KT E19, E40; BK E16
dat. -loc. of biz
bizni TI E3, N5, N6
acc. of biz
bod TI W4
clan, tribe, people
b. yəmə TII N2
26
bodun KT E4, E9, E9, E9, E11, E22, E28, S2, S2, S10, S11; BK E2, E5, E8, E8, E9, E10, E19, E22, E25,
E35, E37, E38, E41, S12, S15, N2, N3, N8; TI S1, S10, S10; TII W8, E6;
tribes, people, nation
bo[dun] BK S12
b. yəmə TII E5, E6, N2
az b. KT N2, N3
çik b.BK E26
ədiz b. KT N6
izgil b. KT N3
qarluq b. KT N1; BK E29, E29, E40
qıtañ tatabı b. KT E28, N11; BK E23
oγuz b. KT E28;
o[γuz] b. BK E34,
oγuz bo[dun] BK E33
on oq b. KT E19, BK E16
soγdag b. KT E39, TII S2
tabγaç b. KT E6, E14, S4, S5; BK E6, E12, N4; O R1
tarduş b. KT E17, BK E15
tatabı b. BK S7; t[atab]i b. BK E39
toquz oγuz b. KT E14, N4; BK E12, E35; TI S2
türgis b. KT E38, E39
türk b. TI W1, W3; O F2, F3, F3; KC W6;
[tür]k b.TI W2
türk sir b. TI W3, S4
türük b. KT E6, E10, E11, E22, E25, E27, S6, S6, S7, S8, S8, N6-7; BK E7, E10, E19, E19, E21, E22,
E30, E33, E33, E38, N5, N5, N6, N8; TII S2, E4
b. -ıŋ (gen.) KT E1, BK E3
b. -ıγ (gen.) KT E25
b. -uγ (acc.) KT E2, E13, E13, E13, E16, E19, E20, E21, E27, E28, E29, E29, E29, E29, E30, E35, E37,
E38, E40, S5, S10, S10, S10; BK E9, E12, E24, E25, E27, E29, E36, E39, N9, N9; TI S10; TII N4, N4;
KC E2;
bodun[uγ] BK N12,
[b]o[dunuγ] BK E26
b. -qa KT E7, E26; BK E7; TII E6; KC W4
b. -ta KT E26, N12; BK E21, E21
b. -lıγ ( bəglî b.) KT E6
b. -um KT S1, N4, N11; BK E16, E29; TI E4
b. -uma (türükümə b.) BK N12, S10
b. -umın (acc.) BK N11
b. -î KT E3, E6, E20, S2, S6; BK E1, E4, E6, E17; T1 N4, N6; TII W7; O R3
b. -în BK S15; TII W7, W8
b. -î ( bodun b.) TI S1
boγuzlan-
to be slaughtered
b. -tı TI N2
27
bol-
to be, become
b. -çun KT E11, BK E10
b. -tum TII E6, E6
b. -tı KT E7, E7, E20, E24, E24, E30, E34, N1, N2, N3, N4, N10, N10, N10; BK E17, E26, E29, E30,
E30, E32, E36, E36, E37; TI W3, W4, E3; TII E6, E6; KC E11;
[b]oltı TI E1,
bol[tı] KC W3
b. -miş KT E21, E39, S1; BK E5, E9, E11, E11, E18, E40, N1
(b. ərti) KT E21, BK E18
b. -mis KT E4, E5, E5, E9, E12, E13, TI N7; O F5, R2; KC W2
(b. ərti) TI N7
b. -tuqda O F1, F6
(b. kisrə) O F1
(-mis b.) O F6
b. -tuqînta KT N3, N3
b. -taçi KT N9, N11; BK E31, N14
bo[ltaç]i KT N7,
[bolt]açi BK E28, E33
(b. ərti) KT N7, N9; BK E28, E33
b. -sar BK W3; TI S6, S7; KB W9
b. -ça BK S9
b. -up KT E10, E13; BK E9, E11
b. -u O F3
b. -uyın TI W7
(bodun b. -) BK E37, TII E6
(buŋsız b. -) BK N14
(ikəgü b. -) KT N3
(qaγan b.-) KT E5, E5; BK E5; TI W7
(qamşaγ b. -) KT N3
(qarı b. -) E6
(qul b. -) KT E7, E24; BK E7, E36
(kərgək b. -) KT E30, N10; KC E11
(küŋ b. -) KT E7, E24, N9; BK E7
(küŋ qul b. -) KT E20, BK E17
( -məz təg b. -) KT N10
(təŋridə b. -) KT S1, BK N1
(uluγ b. -) TII E6
(yablaq b. -) KT N7, N11; BK E31
(yadaγ yabız b. -) BK E32
(yaγı b.-) KT E9, E10, E34, E39, N1, N2, N4; BK E9, E9, E26, E29, E30; O F5, R2
(yoq b. -) KT N3; BK E28, E33, E36, E40, S9; TI W3, N7; O F1, F3; KC W3
(yut b. -) BK E31
bolçu
geog. n.
28
b. -qa TI NII
b. -da KT E37, BK E28
bolma-
neg. of bol-
b. -zun KT E11, E19, E25, E25; BK E10, E20, E21;
bo[lmaz]un BK E22
bor
rainstorm, snowstorm
b. -Ca KT E37, BK E27
boşγur-
to organize, form
b. -miş BK E12
b. -mis KT E13
(yarat- b. -) KT E13, BK E12
boşγur-
to teach, give advice, make suggestions
b. -ur KT 57, S7; BK N5;
boş[γurur] BK N5
boyla
a title
b. baγa tarqan BK S14, TI W6
boz gray
KT E32, E33
. at KC W4
başγu b. KT E37
başγu b. at KT E37
bödkə KT S11; BK E2, N1, N8
bu ödkə (cf. öd)
bögü
pers. n.
bög(ü) qaγan TI N10
b(ö)gü q(aγan) qa S6
bökə
champion warrior
b. -sî (alpî b.) KC E5
29
böl(ü)n KT N12
(Tib. blon) minister, high official
böri
wolf
b. təg KT E12, BK E11
bu TII N3
this
b.- bəglərig[də] BK N13
b. bitig KT S13
b. qaγanıŋda BK N13
b. ödkə KT S1
b. sabımda KT S10, BK N8
b. sabımin KT S2
b. süg TI N8
b. taşqa KT SE
b. türük bodun ara TII E4
b. yerdə BK E35, E36
b. yirdə KT S4
b. yolun TI E6
buçəgü
bu üçəgü
tabγaç oγuz qıtañ b. TI S5
buq
evil spirit
b. -uγ BK S10
buqa
bull ( cf. buqa)
əmiz b. TI W6
b. -lı (toruq b. samiz b.) TI W5
buqa
cf . buqa
toruq b. TI W6
buqaraq
geog. n. (Bukhara)
b. ulus bodun KT N12
bul-
to find
b. -tum TI E6
30
b. -tı KT E31
(ər at b. -) KT E31
bulγa-
to disturb order
b. -yu KC W11
bulγaq
provocative, riotous
b. -în üçün KT N4, BK E29
bulγanç
disordered, in disorder, disorder
b. [ol] TI E5
bulıt KT NE
cloud
bulma-
neg. of bul-
b. -yin (qanîn b.) TI W2
bulna-
to capture, seize
bu[l]na-d[ı] KC E10
bulun
captive, prisoner of war
b. qı[ltı] KC W5
buluŋ
corner, quarter
tört b. KT E2, BK E3
b. -uγ (tört b.) O F1
b. -daqı (tört b.) KT E2; BK E2, E3, E24, N9
bum(ı)n
pers. n.
b. qaγan KT E1, BK E3
bunça
this much, this many, so many
b. aγar törüg BK E2
b. barqıγ bədizig uzuγ BK SW
b. bədizçig KT NE
b. bitîg KT SE, KC S3
31
b. bodun KT E4; BK E5, S12; K S2
(bunç) a bodun KT S2
b. isig küçüg KT E10, BK E9
b. matı bəglər BK S14
b. törüg KT E30
b. yirkə təgi KT S4
b. başlayu BK E33
b. qazçanıp BK S10
bu[nça] qazγantı KC E13
b. süŋüsüp KC W12
b. tutdı (kü b. tutdı) KC W12
bunı KT S10, S12; BK N8, N15
acc. of bu
bu[nı] BK N15
bunta KT E20, S10, S11; BK N8, E17
here (dat. -loc. of bu)
buntat-
to make less (?)
b. -u (usın b.) TI E2
buŋ
need, want; trouble, sorrow
b. yoq KT S3
b- uγ (poss.) KT S8
b. -î TII E7
bunad-
to be troubled, be bored
b. -ıp TI N2
buŋsız BK E29, N4, N12, N14; KT S5
without trouble; fearless; excessively, in abundance
(b. bol-) BK N14
(b. qıl-) BK N12
(b. ... bir-) KT S5, BK N4
buŋsiz
cf. buŋsız
b. kəlürti TII S4
busta-
to bellow, roar (?) ( cf. Khak. pusta- id. )
b. -[dı] (?) KT NE
32
buyruq BK S14, S14
minister, high official
iç b. BK S14
tarqat b. bəglər KT S1
b. -î KT E3, E5, E19, E38; BK E4, E6, E16
buz-
to destroy, rout, defeat
b. -dum BK E24, E25, E34, E37, E39
[buz]dum BK E34
b. -dumız KT E31, E34
buzqun
storm (?)
b. -ça O R1
bükli
geog. n.
b. çöl(l)üg el KT E4, BK E5
b. qaγanqa təgi KT E8, BK E8
büntəg
(bunı təg) like this, such
b.-î TII E7
büŋ-
to kick
b. -sər TI W6
çabıs
aide-de-camp
ç. -ı (bilgəsî ç.) TI W7, KC, E5
çaça
pers. n. (Chin. Sha-cha)
ç. səŋün BK E26
ç.səŋünkə. KT E32
çaŋ
pers. n. (= Chin. Chang Kü-i)
ç. sərün KT N13
çərig KC W9
army
33
çiγañ KT E29, S10; BK E23, N7
poor, needy, destitude
yoq ç. KT S10, BK N7
ç. -ıγ (acc.) KT E16, BK E14
çıqan
nephew, son of one's aunt
ç. - î(tabγaç qaγan ç.) KT N13
ç. toñuquq KC W1
işbara ç. küli Cor KC W2
çıntan
sandalwood (Skr. candana)
ç. ıγaç BK S11
çik
ethnic. n.
ç. bodun BK
ç. tapa BK E26
çoγay
geog. n.
ç. yiş KT S6
ç. quzîn TI W7
çor KC W5
a title
kül ç. BK S13
küli ç. KC W6, W10, W11, E3;
[kü]li ç. KC E6
küli ç. toñuquq KC W2
[bil]gə küli ç. KC E2
[bilg]ə küli ç[or] KC E7
ısbara bilgə küli ç. KC W8, E10
işbara çiqan küli ç. KC W2
isbara tamγan ç. yabγu O F4
uluγ küli ç. KC W3
tarduş inançu ç. KT N13
... ç. tigin KC E12
yigən ç. KC E9, S1
ç. -ıŋ (tadıqıŋ ç.) KT E32, E26
ç. -uγ (ısbara bilgə küli ç.) KC E12
çoraq
dry land
ç. -qa BK SE
34
çöl
steppe, plain, desert
ç. -(l)üg KT E4, BK E5
ç. -gi TI E6
(bükli ç.) KT E4, BK E5
çub
stick, twig (fig. 'tribe colony'?)
altı ç. soγdaq tapa KT E31
altı ç[ub soγdag] tapa BK E24
çuluγan (?)
a title ( ? )
[?uy]γ(u)r ç. KC W5
çuş
geog. n.
ç. başînta KT N6
ə
interjection of address
bəglərim ə! O F7
əb
tent, house, camp, campsite, home
ə. -ig KT N8, BK E32
ə. -kə O R2
ə. -də BK E32
ə. -gərü TI N6
ə. -iŋə BK N14
ə. -în KT N1; BK E34, E37
(ə. barq) BK E32, E34, E37
(ə. barım) KT N1
əbir-
to go around
ə. -ü TI N2, N4; BK E25
əçî
paternal uncle; elder brother (cf. əçi)
ə. -m qaγan KT E16, E16, E17, E31, N3; BK E14, El14
ə. -miz ( qaŋımiz ə.) KT E26, BK E22
ə. -lî ( inilî ə. ) KT E6
ə. -sîn KT E 5, BK E18
35
əçi
cf. açî
ə. -m qaγan KT E17; E15, E20, N9
ə
forefather, ancestor
ə. -m apâm KT E1, E13; BK E3, E12
ə -miz apâmiz KT E19, O F1
ədgü O Supp, 6
good; benefit
ə. aγı KT S7, BK N5
ə. alp kisîg KT S6, BK N11
ə. bilgə kisîg KT S6, BK N4
ə. əbîŋə KC W3
ə. eliŋə KT E23
ə. özlik atîn BK S12
ə. sabî ötügî BK E39
ə. körtəçi sən BK N14
ə. -g (poss.) KT E24, BK E20
ədgüti
well
ə. əsid! KT S2
ə. urγıl! TI N10
ədiz
ethnog. n.
ə. birlə KT N15
ə. bodun KT N6
ekî ə. BK E1
əgir-
to follow, besiege
ə. -ə toqı- KT N6, BK N6
ə-ipKT N7
əgir-
to be pleased
ə. -ip səbinip BK E2
əgri
crooked, hunch-backed
ə. təbi TII S4
36
ək
geog. n.
ə. taγıγ TII W9
əkə
elder sister
ə. -lərim (öglərim ə.) KT N9
əkin
hem ( ? )
ə. -lig BK N11
ələ
hawk, vulture
ərəm ə. təg KC W9
əlig
hand
ə. -in tut- KT E32, E38
əlig
fifty
ə. yaşima BK S7
ə. yıl KT E8
ə. -çə ər TII W7
əlir-
(?) to recover ( ? ) , gain strength ( ? )
ə. -i bardı O R3
əmgək
trouble, suffering, torment
ə. kör- KT E19, BK E16
əmgətmə-
not to torment
ə -ŋ tolγatmaŋ BK N13
ənik
pers. n.
ə. səŋün KT N12
ər O F7
man, men, people
alp ə. KT E40
bərçik ə. KT N12
37
əligçə ə. TII W7
külüg ə. O Supp. 6
oŋrəki ə. TI N1
yeti yüz ə. KT E13, E13; BK E11, E11
yetmis ə. KT E12, BK E11
ə. at KT E31
ə. -ig (acc.) KT E36, E36, N2, N5, N5, N5, N6, N7, N8; KC E3;
[ər]ig BK SE
ə-in (instr.) KT E11, E34, E40; BK E10, E37
ə. -î(az ə.) TI E6
ə. -în KT N1, BK S7, O F3
ər-
to be (cf. ir-)
ə. -tim KT E9, E9, E17; TI W5, W7; T11 S6, S6, E3, N1
kəlürîr ə. TII E3
yoq ə. ərsər T11
ə. -timiz BK E32, E32; TI S1, S9, E1
bayur ə. TI N3
kəlir ə. O R2
olurur ə. TI W7, S1
ə. -tig KT S9, BK N7
ə. -tigiz
igidür ə. KT SE
qaltaçi ə. KT N9
öltəçi ə. KT N10
ə. -ti KT E20, E22, E39; BK E16, E17, E25, E29, E32, E38, E38; TI W4, W4, W5, S1, S1, E2; TII W5,
E1, N1, O R1
ər[ti] BK E28
[art]i BK E19
-miş ə. KT E21, E40; BK E18, E32
-mis ə. TI N7, TII W8; O F3, F5
itər ə. KC W9, W9
kirür ə. O R4
körür ə. TI W1
yaşayur ə. KT N2, N3
yatu qalur ə. TI E2
-maz/ -məz ə. BK E18, E18; TI E5, E5
-taçi/ -təçi ə. KT N7, N9; BK E31, E33; TII E5, N2
ə. -ti ərsər TII N1
ə. -miş BK E11, E11, E12, E12, N3, N3, N5, N5; KT S4
[ərmi]ş BK N4 a. BK N5, N5
öyür a. BK N4
tir ə. BK E9
yaγutîr ə. BK N4
-maz ə. BK N4, KT S6
38
ə. -miş ərinç BK E6
ə. -mis KT E2, E3, E4, E5, E9, E9, E10, E10, E12, E12, E14, E14, E14, KT S 4, KT S5, S6, S7, S7; BK
E3, E4, E4,E4, E4, E4, E6; TI S3, S3, S6, S6, S6, S7, E4, E6, E7, E7, N5, N5; O F6, F6;
[ər]mis TI E6
bar ə. TI N6
boşγurur ə. KT S7, S7
olurur ə. KT E3, BK E4
öyür ə. KT S5
ter ə. O F7, F7, F7
tir ə. KT E9, E9, E10
yaγitîr ə. KT S5
yoqadu barır ə. KT E10
yorıyur ə. TI S3
yoq ə. TI E1,
bar ərtaçi ə. TII E7
bilməz ə. TI S6
yorıtmaz ə. KT S6
ə. -mis ərinç KT E3, E3, E5; BK E4, E4, E6; KC E11
ə. -t əçi
bar ə. ərmis TII E7
yog ə. ərti TII E5, N2
ə. -sər KT S13
bar ə. TI S3, E7
ıraq ə. KT S7, BK N5
qaçan (n)əŋ ə. TI E3, N5
qaçan(n)əŋ) ə. TI E4
nəŋ nəŋ; sabım ə. KT S11
yaγuq ə. KT S7, BK N5
yoq ə. KT N10
yoq art im ə. TII N1
yoq ərti ə. TII N1
kəlîr ə. TI N8
kəlməz ə. TI N8
ər-
to reach, come to, arrive
ə. -miş [barmiş] BK E19
ə. -mis barmis KT E23
[ər]ür barur ərkli BK E29
ərdəm
courage, manly qualities; brave, courageous
ə. -î (alpî ə.) KC W4
ə. -în (alpîn ə. üçün)
39
ərəm
big, large, huge ( ?) ə. ələ təg KC W9
ərən
men (pl. of ər)
bis yüz ə. BK S11
toquz ə. KT N9
yeti ə. O F5
ərig
reachable
ə. yertə KT S13, S13
ərinç
likely, probably, indeed, apparently
ol ə. KT E24, BK E20
-ti ə.
basa berti ə. TII W3
qaγan olurtdı ə. KT E26
kötürti ə. BK E10
tapləmadı ə. BK E35
-miş/ -mis ə.
alp armis â. KT E3, BK E4
bilgə ərmis ə. KT E3, BK E4
bar ərmis ə. O R2
ança ərmis ə. KC E11
biligsiz ərmis ə. BK E6
biligsiz {ərmis} ə KT E5
yablaq ərmis ə. KT E5, BK E6
ança etmiş ə. BK E10
qaγan bolmis ə. KT E5, E5; BK E5, E5
qazγ[anmiş əri]nC BK E33
kötürmis ə. KT E11
olurmis ə. KT E5; BK E6, E6
ölütmis ə. TI W3
temis ə. TI W2
tutmis ə. KT E3, BK E4
-duq ə. (qılınmaduq ə.) E5, E5; BK E6, E6
ərkli
being, that which is; while, when
yuyqa ə. TI S6
ərür barur ə. KT N1, BK E29
ança olurur ə. TI S1
ə. -g (yinçgə ə.) TI S6
40
ərklig BK N12
powerful, mighty, free
ərmə-
not to be
ə. -z(ü) (yuluq ə. teyin) O F3
ərmək
mare
ə. -ig (yəgrən ə.) E9
ərsin
geog. n.
ə. -kə (toquz ə. təgi) KT S3, BK N3
ərt-
to pass, lead
ə. -(t)imiz (anı ə.) TII W9
ə. -ü(taγıγ ə.) TII W9
ərtəbər
cf. eltəbər
ə. özî KC E9
ərtin- ( ? )
to regret, repent(?)
ə. ! okun! BK E19
ərtiŋü
very
ə. uluγ BK N10
ə. [uluγ] BK N9
ə. ti maγ it- BK S15
ə. ə. ti maγ i[t-] bk S14-15
ərtis
geog. n. (Irtish river)
ə. ögüzüg KT E37, TI N11, TII W2
[ər]tis ögüzüg BK E27
ərtür-
to have done
ə. -tüm BK S10
41
ə. -tümiz KT NE
(yoγ ə. -) KT NE, BK S10
əsgiti
silk ( cf. isgiti)
əsg[itis]în (əkinlig ə.) BK N11
əsid-
to hear (cf. əsit-)
a. ! KT S2; BK E18; Nl
a. -gil KT S1
a. -iŋ KT S10; BK E18, E18
a. -ip KT E12; TI S5, S6 S10, E5, E6, N6, N9, N11; TII Wl, W7
a., -ü ber- TI S8
əsidmə-
neg. of əsid-
a. -dük (qulqaqın ə. bodunumın) BK N11
əsim
pers. n.
a. -ig (toŋra ə.) TI S2
əsit-
cf, əsid-
a.-(t)imTI E7
ət-
to bellow, low, thunder
a. -ərçə BK W14
a.-sər BK W5
ətiz
geog. n.
a.-də KC E6
əz-
to engrave, scratch
a., -ip KC S2
əzginti
geog. n.
a. qadızda BK E31
a.qadizdə KT N7
42
ekî
two KT E27, E36, N2, N8, N11; BK E21, E34; TI W4, S3; TII W5
e. bıŋ TI El
e. biŋ TI S8
e. üç BK E41
e. üç biŋ TI S8
e. yegir[mi] KT E28, BK E23
e. otuz BK E25
e.ədiz BK El
e. -sîn KT E38
ekin
oblique stem of eki?
e. ara KT El, E2; BK E4; O R2
ekînti
second(ly) cf. ekinti KT E33, BK E30
e. kün TII W4
ekîn
(for ekînti) sü BK E32 ekinti KT N5 cf. ekînti
e. kün BK S1
el
people, state (cf. il) O F1 bükli Col(l)üg e. KT E4
e. -ig (az e.) KC W6
e. -iŋə KT E23, BK E19
e. -ıŋin KT E22
e. -imiz KT E 22
e. -în BK E34. KC E10
e. -îŋə O F4
e. -înta KC W3
el-etmis
pers. n.
e. yabγu O F4
[el]etmis atam O F4
ellig
having a state (cf. illig)
e. -də(ıγar e.) KT E29
elsirə-
to become stateless, lose independence
e. -mis qaγansıramis KT E13
43
elsirət-
causative of elsirə-
e_. -mis KT E15
elt-
to take, carry away; lead, conduct (cf. ilt-)
e.! TI N8
e. -dim TI El
e. -dimiz TII E3
e. -di KT E23, E23
(sü e. -) TI E1, N8, TH E3
(sürə e. -) KT E23
(yana e. -) KT E23
el-təbər
governor-general (cf. il- təbər, ərtəbər)
tüyγun e. KT NE
uyγur e . BK E37
e. -ig (az e.) KT N3
el-təbərlig
having a governor-general
ekî e. bodun BK E38
el-teris
pers. n. (cf. il-teris)
e. qaγanqa O R3
qapγan e. qaγan O F4
[el-teris] qaγan KC W3
esî
lady (cf. esi)
e. -lik qız, oγlin KT E7
esi
cf. esi
e. -lik qız oγluŋ KT E24
e. -lik qız oγlîn BK E7
et-
to form, organize (cf. it-)
e. -dimiz KT E 21
e. -miş BK E10
e. -mis KT E11
(qontur-e. -) KT E21
44
γu
interrogative partide ( cf. gü)
bar γ. KT S10, BK N8
gü
interrogative particle (cf. γu)
bəglər g. yaŋıltaçi siz KT S11
ı
trees, forest; wood
ı bar baş TI N2
ıγ (acc.) BK S15
ıqa TI N3
ıda taşda. TI W 4
ı-
to send, dispatch
ısar KT S8, BK N6
ıçγın
- to lose, become lost
ı. -mis KT E13, O F1
ı. -u ıd- KT E6, BK E7
ı. -ı id- O F2
(yit- ı.-) O F1
ıd-
to send, dispatch (cf. ıt-, id-)
ı. -miş BK E7
ı. -mis KT E6, E7; TI S2, S2, N10
ı. -maz BK E25
ı. -ıp BK E35, TI N2, KC E7
(ıçγınu ı.-) KT E6, BK E7
(sança ı.-) KC E7
(yitürü ı. -) KT E7, BK E7
ıdma-
neg. of ıd-
ı. -yîn tiyin BK E33
ıduq
sacred, holy
ı. başda BK E25
tamaγı başda KT N1, BK E29
ı. ötükən y[iş bodun] KT E23
45
ı. yer sub BK E35, TII W3
türük ı. yirî subî KT E10, BK E10
ıduq(qu)t
a title
basmılı. BK E25
ıγaç
tree; wood TI N1
çintan ı. BK S11
ıγar
important, precious, dear, beloved (cf. aγar)
ı. elligdə KT E29, BK E24
[ı]γar qaγanlıγda yeg BK E24
ı. oγlanıŋizda tayγunuŋizda yegdi KT SE
ıqıd-
(?) to give shelter
ı. -maz ərmiş KT S6
ıq[ıdmaz] armiş
BK N4-N5
ıraq
far, remote, distant
ı. bodunuγ KT S5, BK N4
ı. ərsər KT S7, BK N5
ı. -da TI W5
ısbara
pers. n. (cf. işbara, isbara)
ı. bilgə küli çor KC E10, W8
ı. bilgə küli çoruγ KC E12
ıt
dog
[ı]t yıl BK S10
ıt-
to send (cf. ıd-, id-)
ı. -(t)ım BK E40 TI N9, TII E2
ı. -(t)ımız KT E40, TII W7
ı. -(t)ı KT E7, S12; BK E 7, N14
46
ı. -(t)ım oq TII E2
(irtürü ı.-) KT E40
iç
inside, interior
i.buyruq BK S14
i.- î (öz i.) TI S5
i. -în taşîn KT S12, BK N14
içgər-
to subdue, subjugate
i.-tim BK E25
i.[ic]gərtim BK E26
içik-
to submit
i. -diŋ TI W3
i. -di KT E38, BK E37; TI W2, N4
i.-miş BK E9
i. -mis KT E10
i.-igmə BK E37
i. -dük üçün TI W3
(-qa/-kə i.-) TI W2, N4
içrə
in , inside; secret
i. assız KT E26, BK E21
i. sab TI N10
içrəki
that which is in; private, belonging to the court
anta i. bodun KT S2, BK N2
[anta] i. BK E28
i. bədizçig KT S12, BK N14
id-
to send(cf. ıd-, -ıt-)
i. -mis (ıçγını i.) O F2
idi
master, lord, owner
i. -siz KT E19, E20; BK E17
[idi]siz BK El6
idi
never, by no means, at all
47
i. oqsız KT E3, BK E4
i. yoq ərmis KT S4, TII S3
i. yoq ərtəçi ərti TII N2
i. yoq qısalım TI S4, E4
i.yorımazun T1 S4
igid
false, lie
i. bar γu KT S10, BK N8
igid-
to feed, nourish (cf. igit-)
i.-əyîn KT E28; BK E23;
i. -ayin BK E35
i. -iŋ BK N13
i. -miş KT S9; BK E19, E35, N6
i. -mis KT E23
i.-ür ərtigiz KT SE
i.-ü olurur TII N4
igit-
cf. igid-
i. -(t)im KT E29; BK E23, E38
i. -(t)i KT E16, BK E14, KC E13
ikəgü
two, two parts
i. bol- KT N3
il
people, state (cf. el) KT E25, S4, S8, S10; BK E5, E21, S9, N3; TII E5, E6, E6;
[i]l BK N8
i. -igKT E3, E3, E9; BK E4, E4
i.-tə KT S3; [il]ta BK N2
i. -im KT E9
i. -iŋin BK E19
i. -î (əcim qaγan i.) KT N3
i. -în KT E1, E6, E8, E8, E31, E36, E38, N6; BK E3, E7, E8, E27, E28
i.-îŋə T II E8;
i. -iŋa TI W1
i -im[izl BK E18
(i. törü) KT E1, E8, E31; BK E3, E8, E18
(i. tut-)KT S4, S8, S10; BK S9, N8
48
il-bilgə
pers. n.
i. qatunuγ KT E11, BK E10
ilgərü
forwards, eastwards KT E2, E8, E12, E17, E28, S2, S3; BK E11, E15, E19. E 23, E 37;
ilg[ərü] BK N2;
əlgarü(for ilgərü) KT E21
i.qurıγarü KT E12 BK E11
ilig
ruler
bodun i. KT N3
ilk
first, at first
aŋ i. KT N4
aŋ i. -î KT E32, BK E30
ilki
first
i. kün BK SI
i.sü BK E32
illə-
to found a state
i. -dük ilîn KT E6, BK E7
illig
having a state, independent
i. bodun KT E9, BK E8
i. -ig KT E15, E18; BK E13
ilsirət-
to make stateless
i. -dimiz (illigig i.) KT E18
i-miş (illigig i.) BK E13
ilt-
cf. elt-
i. -di (yana i.) BK E19
il-təbər
governor-general (cf. el-təbər, ərtəbər)
[il]təbər (qarluq i.) BK E40
49
il-teris
pers. n. (cf. el-teris)
i.qaγan TII S4, E4, NI, N3
i. qaγanıγ KT E11, BK E10
i.qaγanqa TII 56
in-
to go down, descend
i. -timiz T1 N2
i. -miş BK E11
i.-mis KT E12
inançu
a title (cf. inangu)
tarduş i. çor KT N13
inənçu
cf. inançu
i. apa yarγan tarqan KT W2
inəl
pers. n.
i.qaγan TI N7
i.qaγanqa TII S1
ini
younger brother
i. yəgünüm KT SI, N11; BK NI
i. -lî açilî KT E6, BK E6
i. -ligü BK E33
i. -m KT E26, E27, E30, E30, E31, Wl, Wl, N10; BK E21, E22
i. -mə O R3
i. -sî KT E4, E5; BK E18, E40; KC E12; O F4
in(i)gak
cow, cattle
i.kölikin TI S7
ir-
to be (cf. ər-)
i. -sər KT S13
ir-
to reach, come to, arrive (cf. ər-)
i.-timiz TII S1
50
irkin
a title
səbig kül i. BK S14
sir i. KC E9
uluγ i. KT E34, E34
irtür-
to cause to reach, cause to arrive (cf. ar-)
i. -ü ıt(t)ımız KT E40
is
labor, work
i. -ig KT E8, E9, E10, E30, W1; BK E8, E9, E9; TII E2; O F5, F6, R2, R3
(i. -ig ber-) O F6
(i. -ig küçüg bir-/ ber-) KT E8, E9, E10, E30, W1; BK E8, E9, E9; TII E2; O R2, R3
isbara
pers. n. (cf. işbara, ısbara)
i. tarqan O Bal.
i. bilgə i. tamγan tarqan O F4
i. tamγan çor yabγu inisî O F4
isgiti
silk, silk cloth (cf. asgiti)
i. qutay KT S5
isiyi
(Chin.) pers. n.
i. likəŋ KT N2
istəmi
pers. n.
i. qaγan KT E1, BK E3
işbara
pers. n. (cf. isbara, ısbara)
i. çiqan küli çor KC W2
i. yamtar KT E33
işgərü
forwards, eastwards (cf. ilgərü)
i. kün. to[γsıqıŋa] BK N11
it-
to form, organize (cf. et-)
i. -əγîn KT E39
51
i. -dim KT S3, BK N9
i. -dimiz KT E 21, BK E18
i. -di KT El6; BK E14, S15
i.-miş BK E12, E18 i.-m[i&ş;] BK N9
i.-mis KT E3, E22
i. -ər ərti KC W9
i.-ip KT E19, TII W8
i[tip] BK E17
i. -i. KT E1; BK E3, E4, N12; KC E2
(i.. - yarat-) KT E19, BK E17
(i. - yiγ-) BK N9, TII W8
itgüçi
one who makes, maker, doer
barq i. KT N13
bitig taş i. KT NI3
itin.-
to form or organize oneself
i. -ü yaratunu umaduq kt e10, bk E9
izgil
ethnic n.
i. bodun KT N3
i. [bodun] KT N4
qabıs-
to come together, meet, join
q. -alım TI E3
q. -(s)ar T1 S5
q. -ıp Tl E4
qaç-
to run away, flee
q. -dı O R1
qaçan
when
q. (n)aŋ ərsər TI E3, N5
q. (n)aŋ ərsər Tl E4
qadirqan
geog. n. (Khingan mountains)
q. yiş BK E39
q. yişıγ aşa KT E21, BK E17
q. yişqa təgi KT E2
52
qadız
(?) rocky cliffs(?) (cf.qadiz)
q. -da (əzgənti q.) BK E3
qadiz
cf.qadız
q. -də (əzgənti q.) KT N7
qaγan
kagan, emperor TI N2
alp q. KT E3, BK E4
bilgə q. KT E3, BK E4
külüg q. KT E4, BK E5
ol üç q. TI E3
baz q. KT E14, BK E12
bilgə q. BK W2; [bilgə] q. KB SW
bög(ü) q. TI N10
bum(ı)n q. KT E1, BK E3
el-teris q. KC W3
il-teris q. TI W7; TII S4, E4, N1, N3
inəl q. TI N7
istəmi q. KT N1, BK E3
qapγan q. TII E1, N2, N3
qapγan el-teris q. O F4
yamı q. O F1
tabγaç q. KT N13, TI E2
türgis q. KT E18, E37, E38; BK E16, E27; TI E4
türk q. TI E1
türük q. KT S3, BK N2
türük bilgə q. KT S1, W1; BK N1, E1, S13; TII S6, E8, N4
əçim q. KT E16, E16, E17, E17, E31, N3; BK E14, E14, E15, E20, N9, N9; [əçim q.]-aγan BK E 35
qaŋım q. KT E11, E12, E14, E30; BK E10, E11, E13; qaŋım [q.] BK W7, [qaŋım] q. BK E14, S15
q. bol- KT E4, E5; BK E5
q. qıs- TI W6
q. olur- KT E5, E5, S9, S9; BK E2, E6, E6, E36, N7; TI S2
q. olurt- KT E26, BK E21
q. at KT E20, BK E17 [q]aγan atısî BK SW
qaγ[an] inisî KC E12
q. mu TI W5
q.-ıŋ
bilgə q. O R3
tabγaç q. KT S12
q.-ıγ (acc.)
baz q. KT E16, BK E13
qaŋım q. KT E 25, BK E20
qaŋım il-teris q. KT E11, BK E10
53
qırqız q. KT E 25
qırqız qaγan[ıγ] BK E20
q. -qa KT E32, TI N4
b(ö)gü q. TII S6
bükli q. KT E8, BK E8
el-teris q. O R3
il-teris q. TII S6
inəl q. TII S1
tabγaç q. KT E7, E8, E9; BK E8, E9, E39
[t]ürgis q. BK N9
türük bilgə q. TII S6
taŋri bilgə q. O R2
qaŋım q. KT E16, BK S14
nə q. KT E9, BK E9
q. -ta
bilgə q. O R3
qırqız q. KT N13
tabγaç q. KT N12
[tabγ]aç q. KT S11
[tabγaç qaγant]a BK N14
tüpüt q. KT N12
türgis q. KT N13, TI N5
q. -γaru TI N9
öŋdün q. TI N5
öŋra türk q. TI E3
q. -ım KT E9; BK E9, E41; TI S8, N6
q. -ima TI S5, E1, E7
q. -ımda O R4
q. -ımin (instr. ) TII E3
q. -ıŋa KT E 23, BK E19
q. -ıgda BK NI3
q. -ıŋın KT E23, S9
q. -î KT E19, E20; TI S3, N5, N9, E4
on oq q. TI E2
türgis q. TI N6
q. -în KT E35, E36, E38; BK E7, E27, E28; TI W6
q. -in (for qaγanîn) O F2
q. -în KT E7
qaγanla-
to make someone kagan
q. -duq KT E7, BK E7, O F2
qaγanlıγ
having a kaghan, independent
q. bodun KT E9, BK E9, T&UUML; E6
54
q. -ıγ KT E15, E18, BK E13
q. -da yeg BK E 24
qaγansıra-
to become kingless, lose independence
q. -mis (elsirəmis q.) KT E13
qaγansırat-
causative of qaγansıra-
q. -dımız KT E18
q. -miş BK E13
q. -mis KT E15
qal-
to remain, stay; be in a helpless situation
q. -tım BK E14
q. -ûr TI E2
q. -taçi biz TI 56
q. -taçi ərtigiz KT N9 (yatu q. -) KT N9, TI E2
qalın
thick
q. bol- TI S6
qalıŋ
property, possessions
q. -[în?] BK E25
qalısiz
completely, altogether
q. qop kəlür- KT N1
q. tasıq- TI N6, N9
qalma-
neg. of qal-
q. -dı (bod q.) TI W4
q. -zun tiyin KT E20; BK E16, E17
qalmiş
the rest, remainder: (cf. qalmis)
q. -i (anta q. ) KT S9
qalmis
cf. qalmiş
q. -î (ıda taşda q.) TI W4
55
qamaγ
all, entire; the whole, total
türük qara q.bodun KT E8, BK E8
q. -î KT E18; BK E11; 3 [q]amaγî KT E12
qamıl
geog. n. (Qomul, Hami)
qam[ıl] balıq(q)a O R1
qamşaγ s
haky, shaken, in disorder
q. bol- KT N3
qamşat-
to shake
q. -dı (adaq q.) KT N7
q. -(t)ı (adaq q.) BK E30
qan
blood
q. -ım (qızıl q. ) T&UUML; E2
q.-ıŋ (poss.) KT E24,
[qanı] ŋ BK E20
qan
khan, king TI W2
ol q. O F1
q. -ta yan TI N9
q.-ıŋin (acc.) TI W3
q. -î TI N4
q. -în TI W2, W2, N4
qanı
where? where is it
qaγanım q. KT E9, BK E9
ilim amtı q. KT E9
qanlan-
to possess a khan
q. -tı TI W2
qantın
from where? KT E23, E23; BK E19, E19
qaŋ
father O R3
56
q. -ım
q. il-teris qaŋanıγ KT E11, BK E10
q. qaγan KT E11, E14, E16, E25, E30; BK E10, E13, E13, E20, S14; [q]aŋım (qaγan) BK E12
q. qaγan süsî KT E12, BK E11
q. [qaγan] taşîn BK W6
q. sad O F8
q. türük bilgə qaγan BK S13
q. türük bilgə [qaγan] BK E1
q. -ımız əçîmiz KT E26
q. -î (. . . q. lisün tay səŋün) BK S11
q. -în KT E5; BK E6, E18
qapγan
regal name of Bogü Kagan
q. qaγan TII E1, E1, N2, N3
q. el-teris qaγan O F4
qapıγ
gate
q. -qa (təmir q.) KT E2, E8, E17, E39, S4; BK E4, E8, E15, N3; TII S1, S2; KC E4
qar
snow
q. -ıγ KT E35, BK E27, TI N1
qara
black; ordinary, common; common people BK E29
q. kisîn BK S12; q. k[isîn] BK N11
q. tarim TII E2
q. bodun BK E41
q. türgis bodun KT E38, E39
q. türgis bodunuγ KT E40
turuk q. qamaγ bodun KT E8, BK E8 q. -sin O R1
qara qüm
geog. n.
qara q. -uγ TI W7
qara köl
geog. n.
qara k. -tə KT N2
qarγan(? qaraγan)
geog. n.
q. qısılta BK E37
57
qarγu
watch, patrol, guard; watchtower TI N10
q. -γ TII E3 (arquy q.) TII E3 (yəlmə q. ur-) TI N10
qarı
old, aged
q.
bol- TII E6
qarı-
to grow old
q. -p KC W3
qarluq
ethnic n. KC E6, E8, E9; [q]arluq KC.. E9
q. bodun KT N1, BK E29, E29
q. bodun tapa BK E40
q. bodunuγ BK E29
[qarl]uq [il]təbər BK E40
q. -uγ KT N2, KC E8
q. -qa KC E7
qaş
eyebrow
q. -î (közî q-) KT N11
qatıγdi
hard, firmly, well (cf. qatıγdı)
q. tiŋla! KT S2
qatıγdi
cf. qatıγdı
q. saqın- KT N11
qatun
katun, empress TI N7
ögüm q. KT E31, N9
q. -uγ
ögüm q. KT E11, BK E10
ögüm il-bilgə q. KT E25, BK E21
qazγan-
to gather, get, own, conquer
q. -tım KT E27; BK E22, 36
q. -tı KT E31; KC E4, E13
q. -miş BK E18, E22; qazγ[anmiş] BK E33
58
q. -mis KT E22, qaz[γanmis] KT E26
q. -tuq üçün BK E33, TII N3
q. -tuqum üçün TII E5
q. -tuqîn üçün T&UUML; E5
q. -ûr mən KT E9
q. -ıp KT E16, E27, E30; BK E22, S10, N13, qazγan[ıp] BK E34
q. -u bir- BK S10, N12
(ilig q. -) KT E9
(ilîn törüsîn q. -) KT E31
(törug q. -) KT E16, E30; BK E36
qazγanma-
neg. of qazγan-
q. -sar TII E4, E5; TII N1, N1; qazγanm-[asar] BK E33
qıl-
to make (cf. qış-, qıs-)
q. -tım KT E29, E29, E30, E30, S10, S10; BK N7, N7, N9, N12, E23, E24, E24, E 24; qı[ltı]m BK E24
qı[ltım] BK E23,
q[ıltım] BK S4
q. -tı BK E7, E7, E14, E14, E14, qı[lfi] KC W5
q. -tıγ BK E20, E20
q. -miş BK E13
q. -mis KT E2, E15
q. -ip O R2
q. -u BK S7
([bal]bal q. -) BK 57
(bay q.-) KT E29; BK E14, E23, N7
(baz q. -) KT E2, E15, E30, E30; BK E13, E24, E24
(bulun q. -) KC W5
(buŋsız q. -) BK N12
(qul q. -) BK E7, E 20
(küŋ q.-) BK E7, E20
qoduz
woman, female slave
qız q. TII S4
qoqlıq scent, scenting material BK S11
qon-
to settle
q. -ayîn KT S7,
[qonay] în BK N5
q. -tı BK E40
q. -tuqda KT S5,
59
qont[uqda] BK N4
q. -mis TI S10
qontur-
causative of qon-
q. -tumız KT E21, E21; BK E 18; qo[nturtumız] KT E38
q. -mis KT E2, BK E4
qop
all, completely
q. almis KT E2
q. alqd[ımı]z KT NE
q. anta algıntıγ arıltıγ KT S9, BK N7
q. baz qıltım KT E30, BK E24
q. baz qılmis KT E2
q. bilîr siz KT E34
q:. . . . bitîdim KT SE
q. içikdi KT E38
q. itdim KT S3
q. qot(t)ı BK S 12
q. qubratdım KT S10
q. qubrat(t)ım BK N7
q. kəlti TII W7, S2
q. kəlürti KT N1
q. k[əlürtüm] BK N14
q. maŋa körti KT E3G, BK E24
q. maŋa körür BK N2
q. öltəçi ərtigiz KT N10
q. ö[lü]rtüm BK E28, qo[p] [ölür]tüm BK S1
q. ölürmis KT N1
q. yaγı ərmis KT E2, E 14; BK E3
q. …yorıyûr ərtig KT S9
qopın
all, all together (cf. qopin)
bəglər q.tedi TII Wl
qopin
cf. qopın
oγuz q. kəlti TI S9
qoraγ
funeral, obsequies
q. -ıŋnı (yoγuŋ q.) O R4
60
qorγan
fort, fortress, shelter, enclosure
amγa q. KT N8
amγı q. BK E31
qorγ [anqa] ? BK E40
qorq-
to fear
q. -ûr biz TII W4
qorqma-
neg. of qorq-
q. -dımız TII W6
qorq[malım]? O F 7
qoşu
pers. n.
q. tutuq KT N1
qot-
cf. qod-
q. -(t)ı BK S12
qoñ
sheep
q. təg KT E12, BK E11
q. yılqa KT NE, O R4
qu
pers. n.
q. səŋün BK S8
q. -γ saŋünüg BK S9
q. -nı səŋünüg TI S2
qubran-
to come together
q. -ip TI W4
qubrat-
to gather
q. -dım KT S10
q. -(t)ım BK N7
q. -miş BK E11
q. -[mis] KT E12
61
qul
male slave KT E21, BK E18
q. bol- KT E7, E20, E24; BK E17, E36
q. qıl BK E7, E20
(küŋ q. ) KT E7, E20, E24, N9; BK E 17
qulad-
to become slave
q. -mis KT E13
(küŋəd- q. -) KT E13
qulluγ
having a slave
q. bol- KT E21, BK E18
qulqaq
ear
q. -ın (instr. ) BK N11
q. -în BK S 12 (saçîn q. -în bıç-) BK S12
qum
sand (in: qara qum)
qara q. -uγ olur- T1 W7
qunçuy
princess
q. -uγ- (siŋlim q. ) KT E20
qu[nçu]yuγ BK E 17
qunla-
to revenge for, take one's revenge
q. -dım O R1
qura,-
to gather, organize, perform
qu[radı]m (yoγuŋ qoraγınnı q.) O R4
qurıdın
in the west, west
soγ(u)d örti KT W1
q. -ta TI S7
qurıγaru
backwards, westwards KT E8, E12, E17, E21, E24, S2, S3; BK E8, E11, E15, E19, N2, N3, N11
ilgərü q. KT E12, BK E11
62
qurıya
in the west, to the west KT N12, TI S7
q. -qı bodun TI S10
qurıqan
ethnic n. (cf. üç qurıqan)
qırqız q. otuz tatar KT E4
üç q. otuz tatar KT E4, BK E5
quş-alγaq (?)
geog. n.
q. -da KT N5
qut
good luck, fortune; soul
q. -um KT E 29, S9; BK E23, N7
q.-î([açim q]q.) BK E35
q., -ıŋa (ögüm qatun q.) KT E31
(q. ülüg) BK E23
qut ərməz
misfortune (?)
[qut] ə. -kə O F8
qutay
silk KT S5, BK N4
q., -în (qırγaγlıγ q.) BK N11
quz
northern slope of a mountain
q. -în (çoγay q.) TI W7
kaç-
to pass, cross over
k. -dim BK SE
k. -dimiz TI N11
k. -ip BK E30
k. -ə KT E37, E 39; BK E27, E30; TII W3, W9; KC E4
kəçə
beyond
aq tərmil k. TI N1
kəm k. BK E26
yinçü ög[üz] k. KT S4, BK N3
63
kəçin (kəçən? )
geog. n.
k. -kə təgi BK SE
k. -də KC W10
kəçgin-
to grant a favor, pardon
k. -ti (qarluquγ k.) KC E8
kəçig
ford, pass
k. -sizin kəç- TI N11
kədim
dress, general appearance
k. b[əŋizî? ] KC W4
kadimlig
dressed
k. toruγ at KT E33
kəl-
to come
k. -timiz BK E17; TI N4; TII W2, W3
k. -ti KT E28, E37, N12, N12, N12, N12, N13, N13, N13; BK E23, E25, E27, E28, E32, E32, E32, E34,
E34, E35, E39, E41, S8, S11; TI S1, S8, S9, S10, N5, N9. N10; TII W5, W8, S2; O R1; KC E9, E9, S1,
S1
k. -mis KT N7
k. -ir ərtimiz O R2
k. -îr ərsər TI N8
k. -məz BK E39
k. -məz ərti TI E5, E5
k. -maz ərsər TI N8
k. -igmə BK E31, TI W8
k. -sər KT N11, N11
k. -ip KT E23, BK E19, KC E12, [kəli|p KC E12
k. -ipən KT E4, E23; BK E5
kəltəçi
those who will come
k. -miz ( sümiz k.) TI S7
kəliŋün
daughters-in-law
k. -üm KT N9
64
kəlmə-
neg. of kəl-
k. -di TI S5, S5
(olursıqım k. -) TI S5
(udısıqım k. -) TI S5
kəlmis
those who came
k. -î TII W3
kəlür-
to bring
k. -tüm KT S11, BK E25; k[əlürtüm] BK N14
k. -ti KT NI, N12; BK S11; TII W1, S4; kəlüti(for kəlürti) KT NE
k. -îr ərtim TII E3
k. -üp BK S11, S11, S12
kəm
who KT E22, BK E19
k. -kə KT E9
kəm
geog. n. (Yenisei river)
k. kəçə BK E26
kəntü
one's own; one's self
k. bodunum KT N4
k. yaŋıltıγ KT E23, BK E19
kəŋiris (kəŋərəs?)
geog. n.
k. tapa KT E39
kəŋü tarban
geog. n. ( cf. kəŋü tarman)
k. tarbanqa təgi BK E18
kəŋü
tarman cf. kəŋü tarban
k. tarmanqa təgi KT E21
kərəkü
tent (cf. kərakülüg)
65
kərəkülüg
nomad, nomadic
toquz oγuz ekî ədiz
k. bəglərî boduni BK E1
kərgək
lacking, absent, want
k. bol- KT E4, E30, N10; KC E11
kərgəksiz
abundantly, in abundance
k. kəlürti KT N12, BK S11
kerü
back, backward (cf. kirü)
k. bar- KC E4; O R3
keyik
wild animal, game
k. yi- TI S1
kiçig
little, less, least
k. atl[ıγ] BK E41
k. təgma- KT S3, S3; BK N3
kigür-
to let in, bring in
k. -tüg (yablaq k.) KT E23, BK EI9
k. -ti ( süŋüs k.) KC E8
kiŋsür-
to create a rift between
k. -tükîn üçün KT E6
kir-
to go in, enter; throw oneself, plunge
k. -ti BK E 38 k. -ur ərti O R4
k. -təçi sən BK N14
k. -ip KT E38, KC E11; k[irip]? KT E37
kirü
backwards, westwards (cf. kerü)
k. təmir qapıγqa təgi KT E2
66
kis
sable
k. -în (qara k.) BK S12, k[isîn] BK N11
kisî
man, people KC W8 (cf. kişî)
añıγ k. KT S7, BK N5
bilig bilməz k. KT S7, BK N6
bir k. KT S6, BK N4
ol ekî k. TI S3
üç körüg k. TI N9
üküş k. BK N6
yablaq k. KT E39
k. yəmə TII N2
k. oγlî KT E1, N10
k. oγlînta üzə KT E1, BK E3
k. -g KT S6, S6; BK N4, N4
k.-sîn(oγlîn k.) KC W5, E10; [kisîs]în KC E1
kisi
cf. kisi, kişî
k. -ligü (ekî üç k.) BK E41
kisrə
backward, westward; after BK S13, OF2
qontuqda k. KT S5, BK N4
yoq boltuqda k. O F1
anta k. KT E4, E5, E34, E39; BK E23; TI W6; KC E7; [anta] k. KT E29, BK N14
kişî
man, people (cf. kisi)
nə k. BK E28
üküş k. KT S7
ki[şî] igidmiş BK E34
köbürgə
bridge
k. -sî (t[əŋri] k. ) BK W4
kögmən
geog. n.
k. aşa KT E17, BK E15
k. yir sub KT E20, BK E17
k. yısıγ TI N4
k. yişıγ KT E35, BK E27
k. yolî TI E6
67
kök
blue
k. öŋüg TI S9
k. təŋri KT E1, BK E2
k. təyəŋîn BK S12, N12
k. türük KT E3, BK E4
kök öŋ
geog. n.
kök ö. -üg TI S9
kök türük
polit. n. KT E3, BK E4
kök
particle of definite-ness
ölti k. TI S8
ölürtəçi k. TI N6
ölürtəçik (for ölürtəçi kök) T1 S4
köl
lake
k. -tə (qara k.) KT N2, (türgi yarγun k.) KT E34
kölik
cart, vehicle
k.-in (instr.) (inigək k.) TI S8
köŋül
heart, mind
k. -ta KT N11
k. -təki sabımin KT S12
k. -üŋça TI N8, S8
kör-
to see; to submit, be subject to
k. ! TI N2
k. -tüg ərti O F7
k. -ti KT E19, E30; BK 2, E16, E24, E39; KC W3
k. -mis KT E8
k. -ügmə KT S11, BK N8
k. -ür KT N10, BK N2; k[örür] KT S2
k. -ür ərti TI W1
k. -təçi sən BK N14
k. -üp KT S13
k. -ü KT S11, S12; BK N8, N15
68
(əmgək k. -) KT E19, BK E16
(toŋtamis közí yüg(g)ərü k.-) BK E2
(yəlü k. -) TI N2
körmə-
neg. of kör-
k. -dük (közün k. ... bodunumın) BK N11
körüg
scout, spy TI S1, N5
üç k. kisî TI N9
k. sabi TI S2
kötür-
to cause to rise, elevate
k. -ti ərinç BK E10
k. -mis KT E11, E25
k. -ügmə BK E21
(yag(g)ərü k. -) KT E11, BK E10
köz
eye
k. -də KT N11
k. -ün BK N11
k. -üm (korur k.) KT N10
k.-î KT N11, BK E2
(k. qaş) KT N11
kü
news; fame
k. əsid- KT E12
k. tut- KC W12
k. -sî (atî k. yoq bol-) KT E25, E25; BK E20, E21, E22, E36
küç
strength, power
k. bir- KT E12; BK E11, E32
k. -üg (isig k. bir-/ ber-) KT E8, E9, E10, E30, Wl; BK E8, E9, E9; TII E2, O R2, R3; isig küç(ü)n (for
küçüg?) O F5
küçlüg
powerful, mighty
k. alp qaγanımda O R4
küç[lüg qaγan] TI E3
69
kükə-
to gain fame
k. -di KC W4
(alpî ərdəmî k. -) KC W4
kül
pars, n.,
k. çor BK S13
k. irkin BK S14
k. tigin KT E32, E34, E35, E37, N1, N2, N3, N5, N5, N6, N7, N8, N10, NE, NE
k. tigin atısî KT SE
k. tiginiŋ KT SW
k. tiginig KT E40
inim k. tigin KT E26, E27, E30, E30, E31, N10, W1; BK E21
inim k. tiginig KT W1
k. tegin KT N8
kuli
pers. n. (cf. kül)
k. çor KC W6, W10, W11, E3
[ku]li çor KC E6
[kuli] çor KC W5
k. çor toñuquq KC W2
[bil]gə k. çor KC E2
[bilg]ə k. çor KC E7
ısbara bilgə k. çor KC W8, E10
toquz o. ... bəglərî bodunî BK E1
toquz o. bodun KT E14, N4; BK E12, E 35; TI S2
üç o. süsî BK E32
o. -uγ TI W7, S3
o. -qa TII S5,
toquz o. -qa KC E4
o. -da TI S7
o. -duntan TI S1
o. -γaru KT N8
o. -î yəmə TI E5
oγuz
pers. n.
o. bilgə tamγaci KT N13
oq arrow
o. -un ur- KT E33, E36
70
oq
tribe, tribal organization
on o. (q. v.)
oq
particle of intensification (cf. ök)
ol o. tün TII W7
ıt(t)ım o. TII E2
ulγartdım o. TII E3
oqı-
to call, invite
o. -γalı kəl- BK E28
oqsız
having no tribal organization
idi o. kök türük KT E3, BK E4
ol
that; he, they; is, areKT E24, S3; BK E20, N2; TI E3
o. at KT E33, E33, N4
o. bilmədükügin üçün BK E20
o. bodunuγ KT E38
o. eki kisî TI S3
o. qan O F1
o. ödkə KT E21, BK E18
o. sabiγ KT S7; BK N6; TI S4, N6, N9, N9, N11; TII W1, W7
o. sabin T1 E5
o. sub TI N3
o. sü KT N8
o. süg KT E32, E34; BK E25
o. süŋüşda KT N2
o. taş_ KT S13
o. taş barqîn BK N15
o. təgdükdə KT E36
o. təŋri BK E21
o. törüdə üzə KT E16, BK E14
o. üç qaγan TI E3
o. yerkə TII S3
o. yergərü KT S8, BK N6
o. yılqa KT E36, BK E27
o. yılqıγ BK E38
o. yolun TI E7
o. oq tün TII W7
añıγ o. TI N10
bulγanç [o]lTI E5
71
tarqınç o. TI E5
üz o. TI N10
olur-
to sit; stay, dwell; succeed to the throne
o.! TI N8
o. -uŋ! TI N7, N10
o. -tum KT E26, S1, S9; BK E2, E15, N1, S9; [olurtu]m BK N7, olurt[um] KT W1, [olurtum] BK S9
o. -tumız TI N8
o. -tı KT El6, BK E14, TI S2, KC E2
o. -ûr TII N4
o. -ûr ərtimiz TI W7, S1
o. -ûr ərmis KT E3, BK E4
o. -ûr ərkli TI S1
o. -miş KT E1, BK E3
o. -miş ərinç BK E6
o. -mis ərinç KT E5, E5; BK E6
o. -tuq(q)a BK E14
o. -tuqda KT E17
o. -tuqum üçün BK E36
o. -tuquma BK E2, N9
o. -tuqînta BK S13
o. -taçi sən KT S8
[olurtaç]i sən BK N6
o. -sıqım TI S5, E5
o. -sar KT S3, S8; BK N6
o. -γalı TI E1
o. -matı TII E2
o. -up KT S4, S8, S9, SE; BK E2; [olu]rup BK SW
o. -upan KT E1, E16; BK E3, E14
(qaγan o. -) KT E16, S9T BK E2, E14, N7; TI S2
(şad o. -) BK E15, S9
(o. -sıqım kəlmə-) TI S5, E5
(tün udımatî kün-tüz o. -matî) T? E1-2
olurma-
neg. of olur-
o. -dım KT E26; BK E21, E22
olurmad (for olur-madım) KT E27
(tün udım - kün-tüz o. -) KT E27, BK E22
olurt-
causative of olur-
o. -dum ?II E1
o. -dı KT E26
o.-[dı] BK E21
72
o. -(t)ı KC E12
(qaγan o. -) KT E26, BK E21, TII E1
(bədizîn ... o. -) KC E12
on
ten
o. tünkə TI N2
səkiz o. KC W3
o. oq (q. v.)
on-oq
ethnic n.
o. bodun KT E19, BK E16 KT N7
o. î bodunî TII W7
o. bodunî TI N6
o. qaγanî TII E2
o. oγlum KT N13
o. tatîŋa təgi BK 15
o. süsî TI N9
o. süsîn ?? W8
onunç
tenth
o. ay BK S10
oŋ pers. n.
( ? = Chin. Wang)
o. tutuq KT E31, E32
[o] ŋ tutuq BK E25
opla-
to rush, attack with much speed
o. -yu təg- KT E32, E35, N2, N3, N5, N5; KC W10, W11, E7, E1
o[playu təg-] KT N4, KC E3
opul-
to rush oneself to, rush recklessly
o. -u kir- KC E11
ordu
kaghan's residence, capital
o. -γ KT N8, N9
ortu
middle, central part
o. -sîŋaru KT S2, S2 BK N2, N2
73
(kün o.) KT S2, BK N2
(tün o.) KT S2, BK N2
orûq
road, path
o. -î (bir at o.) TI E7
ot
fire
o. sub qılma- KT E27, BK E22
o. -ça borça kəl- KT E37, BK E27
otuz
thirty
o. yašıma BK E28
o. yaša- KT N2
o. artugî bir BK E28-29, S9
o. artuqî üç BK E34
o. artugî tört BK E38
o. artuqî səkiz BK S2
bir o. KT E32
ekî o. BK E25
biš o. KT E18, BK E15
üç o. TI E2
altı o. BK E26
yiti o. KT N1
yeti o[tuz] BK E26
[yeti] o. ?? E1
o. tatar KT E4, E14; BK E5
o. [tatar] KT S1
o. -qa
altı o. BK S10
yeti o. KT NE
yiti o. KT NE, BK S10
otuz tatar
ethnic n. KT E4, E14; BK E5
o. [tatar] KT S1
oz-
to assault, transgress, attack
o. -a KT N7, BK E31
(o. -a kəl-) KT N7
(o. - yañ-) BK E31
74
oz -
to be saved
o. -dı BK E28
ö-
to think, remember
ö-yür ərmis KT S5
ö[yür ərmi]š BK N4
ö-məz sən KT S8, S8; BK N6, N6
ö-dükümün (biltükü-mün ö.) KC S3
öd KT ?10, O R4
time, age
ö. -kâ
antaγ ö. KT ?40
bu ö. KT S1
ol ö. KT E21, BK E18
öd
gall
ö. -îŋ [ə] küni təg- BK E 29
ödsig ( ? )
dear, beloved (?)
ö. ötülüg BK E34
ödüš
time, unit of time (24 hours?)
ö. -kə (yiti ö. ) BK SE
ög
mother, step-mother
ö. -üm KT E11, E25, E31; BK E10, E21
(ö. qatun) KT E25, N9; BK E10
(umay təg ö. qatun) KT E 31
(ö. il-bilgə qatun) KT E11, BK E21
ö. -lərim əkələrim KT N9
ög-
to praise
ö. -[di] BK E 41, S15
(maγ it- ö.-) BK S15
ögləs-
to think together, plan together, decide together
75
ö. -mis( anCa. ö. ) TI E3
ö. -ip TI E3
ögsiz
motherless (name of a horse? )
ö. aqîn KT N9
ögtür-
to have praised
ö -t[üm] (anı ö.) KT W2
ögüz
river
yašil ö. KT E17, BK E15
yinçü ö. BK N13
yinçü ög[üz] KT S3
ö.-üg
ərtis ö. KT E37; TI N11; ?? W2
[ər]tis ö. BK E27
toγla ö. BK E30
yinçə ö. KT E39, TII W9, KC E4
ö. -kə TI S9, E1
[ögüzk]ə TI ?2
ö. -çə gür BK E20
ök
particle of intensification (cf. oq)
bən ö. TI W7; ?? S6, S6
özüm ö. TI W6
üküs ö. ölür- TI W7
bertim ö. ?? ?2
ökül-
to be planned, be thought
ö. -ür (kür ö.) TI N8
ökün-
to regret, repent
ö. ! KT E23, BK E19
ö. -üp KT E40, BK E38
öl-
to die, be killed, perish
ö. -tüg KT S6, S7; BK N5, N6
ö. -ti KT E19, E19, E20, E33, E33, E33, N4, N6, N8; BK E37; O Supp. TI W3
ö. -ti kök TI S9
76
ö. -ügma BK E37
ö.-təçi
ö. bodunuγ KT E29, BK E23
üküš ö. BK E31
ö. sən KT S8, BK N6
ö. ərti BK E33
ö. ərtigiz KT N10
ö. təçiçə saqınıγma BK E2
ö. -sikiŋ KT S6, BK N5
ö. -sikiŋin KT S10, BK N8
ö.-sikig KT S7, BK N5
ö. -gəli KT N10
ö. -ü KT E27, E28; BK E22, E22
ö [lü] BK N7
(ö. - algın- yoq bol-) TI W3
(ö. - yit-)KT E28, BK E22
(tor- ö. -) KT S9
ölüg
dead
ö. -î KT N9
ölür-
to kill
ö-əyîn KT E10
ölür-[ayîn] BK E9
ö. -tüm BKE26, E27, E28, E29; BK S1, S3
ö[lü]rtüm BK E28
[ölürtü]m BK S8
ö. -tümiz KT E36, E38. N2, N7; ?? ?4
ö. -ti TI W 7, TII W7
ö[lü]rti BK S9
[ö]lür-ti KC E6
ö. -miš KT E40
ö -mis KT E40
ö. -təçi TI S3, S3
ö. -təçi kök TI E4, N6
ölürtəcik (for ölürtəci kök) TI S4
ö. -üp BK S7, KC W5
(ö. - al-) KT E40, N2
ölüt-
to cause to be killed
ö. -mis ərinç TI W2
77
ön-
to go up, rise; come out
ö. -ti (topulu ö. ) KC E7
öntür-
(for dawn) to break
ö. -ü (taŋ ö.) TI N11
ö&engma;
geog. n.
ö. -üg (kök ö. ) TI S8
[kök] ö. BK SE
öndün
east
ö. qaγanγaru TI N5
ö. yən TI S4
öŋrə KT E4; BK E5, S13; TI W7, S3, S7; O F2
ahead, in the front, in the east, eastwards
ö. türk qaγanγaru TI E3
ö. -ki TI S10, N1
ör-
to rise, rebel
ö. -ti (quridin soγ(u)d ö.) KT W1
örpən
geog. n.
ö. -tə BK E26
ört
fire, flame
ö. -çə qiz- TII W5
ötlə-
to advice
ö. -dim O R3, R3
ötüg
request, prayer
ö. -i(ədgü sabi ö.)
ötükən
geog. n. cf. ötükən
ö. yir KT S8, BK N6
78
ötükən
cf. ötükən
ö. yerig TI S10
ö. yerkə TI S10
ö. yiš KT S3, S4, S8; BK N2
ö. yišda yig KT S4
[öt]ükən [yiš]da yig BK N3
ö y[iš bodun] KT E23
ö. yısγaru TI S8
ötülüg
esteemed, respected
ödsig ö. BK E34
ötün-
to tell, say (to superior) , make representations, ask for
ö. -tüm TI S5, S5, S7, N1
ö. -mis O F8
ö. -tük ötünCümin TI S8
ö. -üp TI E1
ötünç
representations
ö. -ümin (ötüntük ö. ) TI S8
ötrü
after
anta ö. TI S5, S9
öz
own, self; pith, essence(of a tree)
ö. yar[at-?] BK S11
ö. (i)çî TI S6
özî
himself, themselves; he they KT E3, E20, E38; BK E17; KC E9, E11
kül tigin ö. KT E30
kül tigin ö[zî] KT NE
özüm KT E17, N10, N10; BK E2, E14, E14, W7, N9; TII E5, E6
myself, I
[ö]zum KT S9
ö[züm] BK E34
ö. ök TI W6
bən ö. TI Wl, S10; TII E5, N1
[bən] ö. TI S8
79
mən ö. BK E36
ö. -in BK E21
ö. -ə. BK S15
özlik
personal, private (cf. özlük)
ö. atîn BK S12, N11
özlük
mount, riding horse, saddle horse (cf. özlik)
ö. -î KC W4, E3, E3
purum
East Rome, Syria
apar p. qırqız . . . KT E 4, BK E5
sa-
to inform, send a message
s. -yu (bodunîn s. ıt- t)ımız) TII W7
sab TI S2
message, word
içrə s. TI N10
s. -it TI N9
ol s. KT S 7; ?? ?6, ?6; ?? S5, ?9, ?9, N11; ?? Wl, W7
tilıγ s. TI N8
s. -ın (instr.) ( süç-îg s.) KT S5
s.-ım KT S11; BK E1, S13
sab[ım] ?? ?8
s. -ımın (acc. ) KT S1, S11, S12; BK N1
[s]abımın ?? ?14
s. -ımin ( acc.) KT S2
s. -ımda KT S10, BK N8
s. -î KT S5; BK E39, N4; TI S2
s.-în KT S9, BK N7
s. -?n TI E5
s. -îŋa. KT S6, BK N5
(s. al-) KT S7, BK N6, TI N8
(s. əsid-) TI S5, N6, N9, N11; TII W1, W7
(s. ıd-) TI S2, N9, N10
(s. si-) KT S11, BK N14
saç
hair
s. -în qulqaqîn [b]ıc BK S12
80
sad
a high title ( cf . šad)
qaŋım s. O F8
tardus s. TI N7
s. atıγ O F6
s. -ra (tardus s. ) TII W6
s. în (yabγusîn s.) TII W6
saqın-
to think
s. -ıŋ! BK ? 33
s. -tım KT ?10, ?10, N11, N11, N11, N11; TI W5, W6, E7; O R2
saqıntıma (for saqıntım) TI E5
s. -ûr mən BK W6
s. -îγma (öltəcicə s. ) BK E2
s. -matı KT E10, BK E9
saq[ınıp? ] BK E35
( -gərü s. -) KT E10
(... tiyin s. -) TI W6, O R2
(... tip s. -) KT N11
(s. - bil-) BK E33
sanc-
to stab, thrust
s. -dım BK E26, E30, E31, E32, E37; O R2
s. -dımız KT N6, TI N4
s. -dı KT E36, N2, N5, N5, N6, N8, N9; KC W10, E3, E10
s. -ıp KC W5
s. -a ıd- KC E7
(süsîn s. -) KT N6; BK E30, E31, E37; KC E10
(ud ašru s. -) KT E36, N2
sansız
innumerable, countless
s. kəlür- BK S12
santuŋ
geog. n. (= Chin. Shan-tung) cf. šantuŋ
s. balıq(q)a TI E1
s. ba[lıqqa] TI E2
sayu
every
yir s. KT S9; BK E22
yir [s.] ayu BK N7
81
səbig
pers. n.
s. kül irkin BK S14
səbin-
to be pleased, be happy
s. -ip BK E2
(əgir- s. -) BK E2
səkiz
eight
s. yašda BK E14
s. on KC W3
s. tümən BK E26
s. yegirmi BK E24
otuz artuqî s. BK S2
(s. on yasa-) KC W3
sələŋə
geog. n. (Selenga river)
s. qodı yorı- BK E37
səmız
fat, fleshy
s. bûqa TI W6
s. bûqalı TI W5
sən
art, are (copulatively)
toqurqaq s.KT S8, BK N6
öməz s. KT S8. S8; BK N6, N6
boltaçi s[ən] BK N14
kirtəçi s. BK N14
körtəçi s. BK N14
olurtaçi s. KT S8, BK N6
öltəçi s. KT S8, BK N6
səŋə
dat. of sən
s. nə ayayîn TI ?8
3səŋün
5general (< b>
çaça s. BK E 26
çaŋ s. KT N13
ənik s. KT N2
82
qu s. BK S8
lisüntay s. BK S11
udar s. KT N12
s. -üg
quγ s. BK S9
qunı s. TI S2
s. -kə (çaça s.) KT E32
sıγtâ-
to wail (cf. siγtâ-)
s. -mis KT E4
(s. - yoγlâ-) KT E4
sıma-
not to destroy (neg. of sı-) ; cf. sima-, si-
s. -dı (qarluquγ s.) KC E8
si-
to destroy, break
s. -dı(balıq s.) TI E2
s. -yu ur- KT E36, KC E9
siγıt
wail. cry of grief
s. (köŋültə s. kəl) KT N11
siγıtci
lamenter
yoγçi s. KT E4, N11; BK E5
siγtâ-
cf. sıγtâ.-
s. -miš BK E5
(s. - yoγlâ-) BK E5
siγun
5deer
s. ətsər BK W5
silig
pers. n.
yegən s. bagiŋ KT E33
sima-
neg. of si- (cf. sıma-)
s. -dı (sabımın s.) KT S11, BK N14
83
sini
5acc. of sən
s. tabγaçıγ TI S3
siŋar
half, one of a pair
s. süsî BK E32
[siŋ]ar süsî BK E32
s. -ça artuq TII W5
siŋil
younger sister
s. -im quncuyuγ KT E20
s. -im qu[nçu]yuγ BK E17
sir
pers. n.
s. irkin KC ?9
sir
ethnic n.
türk s. bodun TI W3, S4
türük s. bodun TII N2, N3
türük s. bodunuγ TII N4
[? al]tı s. toquz oγuz
ekî ədiz BK E1
siz
you (copulatively)
yaŋıltaci s. KT S11
soγdaq
Sogdian, Sogdiana (cf. soγ(u)d)
s. bodun KT E39, TII S2
s. tapa KT E31
soγ(u)d
Sogdian (cf. soγdaq)
s. bərcik ər KT N2
[s]oγ(u)d KT W1
soŋa
geog. n.
s. yišda KT E35, BK E27
84
sök-
to break through
s. -düm (qarıγ s.) TI N1
s. -üpən (qarıγ s. ) KT E35, BK E27
sökür-
to make someone kneel, (fig.) to subjugate
s. -tüm BK N10
s. -tümiz KT E18, BK E16
s. -miš KT E15
s. -mis BK E13
(tizligig s. -) KT E15, E18; BK E13, E16, N10
sön
time
anca s. KC E8
sözləš-
to consult together, agree together
s. -dimiz KT E26, BK E21
sub
water; river
ol s. TI N3
ot s. KT E27, BK E22
yir s. KT E19, E20; BK E17
yer s. BK E35, TII W3
s. -(qa) (anı s.) TI N3
s. -ça yügür- KT E24
[su]buŋd[a] BK N13
s. -î(yirî s.) KT E11 BK E10
s. -în (yerin s.) BK E35
s. -îŋaru (yeriŋərü s.)
(ot s. qılma-) KT E27 BK E22
subsız
having no water, desert
s. kəçdim BK SE
suq
anger, rage
s. -un . . . altım BK E 38
sü KT E2, N8; BK E3, SE; TI E1, N1, N5, N7, N9, N11, N11; KC E8
army, troops
ilki s. BK E32
85
ekîn (for ekînti) s. BK E32
ol s. KT N8
uluγ s. KT E28
bes tümən s. BK E25
on tümən s. TII W1
tört tümən s. BK S8
s. atî KT E39
s. basî TI N5
s. [t]əgisîntə KT N5
s. -g
bu s. TI N8
ol s. KT E32, E34; BK E25
bir tümən artuqî yeti biŋ s. BK S1
üc tümən s. BK S8
s. -kə (tümət s. ) KC W10
s. -miz
[ekî] süm[iz] TI E1
ekî üc birŋ s. TI S7
s. -sî BK E39, O R1
qanî s. TI N4
qaŋim qaγan s. KT E12, BK E11
on oq s. TI N9
siŋar s. BK E32
[siŋ]ar s. BK E32
tabγaç s. TI N6
[tab]γaç atlıγ s. BK S1
türgis qaγan s. KT E37, BK E27
üc oγuz s. BK E32
s. -sîn KT N6, N7; BK E26, E26, E30, E31, E31, E34, S1; TII W8; KC E10
süsî[n] BK E30
[sûs]în BK E28
yadaγ s. BK S1
on oq s. TII W8
(s. sülə-) KT E2, BK E3
(s. tašıq-/tasıq-) KT N8, TI N9
(s. yorı-) BK SE; TI N5, N11
sücîg
sweet, pleasant (cf. süçig)KT S5
s. sabın ... ar- KT S5
s. sabîŋa...artur- KT S6
süçig BK N4, N4, N5
cf. süçîg
86
sülə-
to go on a campaign, go to war, wage war
s. ! BK E40
s. -lim TI E3, E4
sül [əli]m O F7
s. -dim KT S3, S3, S4, S4; BK E24, E25, E25, E26, E26, E28, E32, E38, E39, E41, S2, S2, N3, N3
sül[ədim] BK E33
sü[lədim] BK S2, N3
s. -dimiz KT E17, E17, E18, E31, E35, E39; BK E15, E15; TII W9
sü[lədimiz] BK E15
s[ülədimiz] BK E15
s. -miš KT E13
s. -mis KT E15
s.-sar (sü[ləs]ər) TI E6
s. -p KT E12, BK E11
s. -pən KT E2, BK E3
s. -yü bir- KT E8, E8; BK E8, E8
(-qa təgi s.) KT E17, E17, E39, S3, S3, S4, S4; BK E15, E15, N3, N3
(-γaru s.-) ?? ?3, KT E12, BK E11
(. . . tapa s. -) KT E31, E35; BK E24, E25, E26, E26, E26, E28, E32, S2, S2
(sü s. -) KT E2, BK E3
tonluγ
having clothes, dressed
t. . . . qıl- KT E29, BK E23
tonsız
having no clothes, naked
t. (taçşçrat.) KT E26, BK E 21
toŋa
pers. n.
t. tigin KT N7, BK E31
toŋra
ethnic n.
t. bir oγus alpaγu ~KT~N7
t. yılpaγutî BK E 31
t. əsimig TI S2
topla-
to fold up, bend
t. γuluq. alp ərmis TI S6
t. γalı uçuz ərmis TI S6
87
topul-
to attack, assault, throw oneself upon
t. -u önti KC E7
tor-
to become lean, be emaciated
t. -u ölü yorı KT S9, BK N7
toruγ
bay, reddish-brown
t. at KT E33
toruq
lean, emaciated
t. buqa TI W6
t. buqalı səmiz buqalı TI W5 sü atî t. . . . ərti KT E39
tonyuquq
a high title (cf. toñuquq)
t. boyla baγa targan BK S14 çıqan t. KC W1
toñuquq
a high title (cf. tonyuquq)
bilgə t. TI W1, W5, 58, S10, ???; ?II W 2, S3, ES, N1, N3
bilgə t. boyla baγa tarqan TI W6
küli çor t. KC W2
t. -(q)a (bilgə t.) TI N7
tögültün
geog. n.
t. yazî KT S6, BK N5
tögünlüg
branded
t. atıγ TII E4
tok-
to pour
t. -di KC E5
töküt-
to cause to shed
t. -i (qızıl qanım t.) TII E2
88
tölîs
ethnic n. (cf. tölis)
t. tarduş KT E13
tölis
cf. talîs
t. tarduş BK E12
t. bəglər BK S13
törkər(? )
geog. n.
t. taγda BK S8
[tö]ŋkər (Thom. [. . ]-lkŋ taγga BK S7
töpü
peak, summit, top
t.- sîntə (təŋri t.) KT E11, BK E10
tört
four
t. buluŋ KT E2, BK E3
t. buluŋuγ O F1
t. buluŋdaqı KT E2; BK E2, E3, E24, N9
t. süŋüs KC W11
t. tümən BK S8
t. tigin KC E12
t. yolı BK E36
ay artuqî t. BK SW
otuz artuqî t. BK E38
t. yegirmi BK E15 tör[t biŋ?] KT SW
törtünç
fourth KT N6, BK E31
törü
state law, rules, regulations; ceremony
t. -g KT E3, E16, E30; BK E2, E36, törü[g] BK E4
t. -də (ol T. üzə) KT E16. BK E14
t. -n(instr.) BK N9, N10
t. ŋin ( eliŋin t. ) KT E22
t.· -miz (elimiz t.) KT E22
t. -sînKT El, E8, E31; BK E 3;
törüsün (for törü sîn) KT E13,
t. -sînça (əçüm apâm t.) KT E13, BK E12
(il t.) KT El, E8, E31; BK E3
(el t.) KT E22, E22
89
(t. -g it-) KT E3
(t, -g qazγan-) KT E16, E30, E31
t., -gin BK E19
t. -sîn BK E8, [tö] rüsîn BK E11
törü-
to be created, be born
t. -mis KT N10
tu-
to bar, block up, obstruct
t. -mis TI ?6
tudun
a title
t. yamtarıγ BK E40
tuγ
barrier, obstacle
yantaqı t. TI N2
tut-
to seize, capture; hold, keep, maintain
t. -dum BK S9
t. -dumız TII W6, W7
t. -dı KT E38, E39; KC W6, W12
t. -miş ərinç BK E4
t. -mis KT E19
t. -mis ərinç KT E3
t. -sîq KT S4
t. -sıqıŋın KT S10, BK N8
t. -qu[luq? l (buguγ t.) BK S10
t. -up KT E3, E7; BK E4, E10
t. -upan KT E7
t. -a. T E1, S8; BK E3
(ât t. -) KT E7
( el/il t. -) KT E1, E3, S8, S10; BK E3. E4, N8, S9
(kü t. -) KC W12
tutuq
military governor (from Chin. *tuotuok)
qoşu t. KT N1
oŋ t. KT ?31, ?32
[o]q t. BK E25 T.
-uγ (az t.) KT E38
90
tutun-
to hold on, cling
t. -u (ıγgaç t. aγturtum) TI N1
tutuz-
to cause to seize
t. -t[ı] KT E38
tüyγun
pers. n.
t. el-təbər KT NE
tuyγut
pers. n. KT SW
tuyma-
not to feel, not to become aware
t. -dı TII W3
tükəti
completely
t. əsid BK N1
t. əsidgil KT S1
tümən
ten thousand, immens quantity BK N12
bir t. KT N1
bir t. artuqî yeti biŋ BK S1
bes t. BK E25
bis t[ürnən] KT E31
on t. TII W1
səkiz t. BK E26
tört t. BK S8
uç t. BK S8
tümət
ethnic n.
t. sükə KC W10
tün
night, at night KT E27; BK E22; TI S5, N11; ?II E1
ol oq t. TII W7
t. yəmə TI E5, N3
t. ortusîŋaru KT S2, BK N2
t. -kə (on t.) TI N2
t. -lî kunlî BK SE
91
t. udıma- küntüz olurma-) KT E27, BK E22
(t. udımatı küntüz olurmatı) TII E12
tüpüt
geog. n. (Tibet) KT E4, BK E5
t. qaγanta KT N12
t. -ka KT S3, BK N3
türgi
geog. n,
t. yarγan költə KT E34
türgis
ethnic n.
t. tapa BK E27
t. bodunuγ KT E37
qara t. bodun KT E38, E39
qara t. bodunuγ KT E40
t. qaγan KT E18, E37. E38; BK E16, E27; TI E4;
tür[gis qaγan] BK N9
[t]urgis qaγanqa BK N9
t. qaγanta KT N13, TI N5
t. qaγanî TI N6
türk
ethnic n. (Turk, Turkish) ; cf. türük
t. bodun TI W1, W2, W3, E1; O F2, F3
azqına t. [bodun] TI S2
t. bodun bəglər KC W6
t. bodunuγ TI S10
t. bodunqa KC W 4
t.bodun atî O F3
t. qaγan TI E1
öŋrə t. qaγanγaru TI E3
t. sir bodun TI W3, S4
türük
ethnic n. (cf. türk)
kök t. KT E3, BK E4
t. bəglərKT E7, E34 BK E7, N13
t. matı bəglər BK S13
t. bəglər bodun KT S10; BK E2, S15, N8
[t]ürük bəglərîn bo-dunîn BK S15
t. bilgə qaγan KT S1, W1; BK N1, E1, S13; TII E8, N4
t. bilgə [qaγan] BK E1, S13
t. bilgə qaγanq[a] TII S6
92
t. b(ö)gü q[ayan]qa TII S 6
t. bodun KT E6, E10, E11, E22, E25, E27, S6, S7, S8. S8, S10, N6; BK E7, E9, E10, E19, E19, E21, E22,
E30, E33, E33, E38, N5, N5, N6, N6, N8; T1 E4; TII S2
t. qara qamaγ bodun KT E8, BK E8
t. matı bodun bəglər KT S11, BK N8
t. bodurıŋ KT E1, BK E3
t. bodunıγ (gen.) KT E25. BK E20
t. bodunuγ (acc.) KT E16, E21; BK E14, E18, E36
t. bodunum BK N13
t. qaγan KT S 3, BK N21
sir bodun TII N2, N3
t. sir bodunuγ TII N4
t. ətin KT E7
t. atin BK E7
t. ıduq yirî subî KT E40
t. təŋrisî KT E10, BK E10
t. törüsün (for törüsîn) KT E13; tü[rük tö]rüsin BK E11
t. oγuz bəglərî bodun KT E22
t. -[üm] bodunum BK E 16
t. -ümə bodunuma BK S10, N12
t. -ümiz [bodunumız] KT E18
tüs-
to go down, descend, fail down
t. -əyîn ( əbgərü t. ) TI N6
t. -di (ögüzkə t.) T1 S9
tüs [d] (ol at anta t.) KT N4
tüsür-
to cause to dis-mount
t. -tümiz (asanγalı t.) TI N3
tüz
peaceful, agreeable
t. ərmis KT E3
tüzsiz
discordant, dis-agreeable
t. üçün KT E6, BK E6
tüzül-
to come to an amicable agreement, make peace
t. -tüm (tabγaç bodun birlə t.) KT S5
tü[zültüm] BK N3
93
u
sleep
uqa bas- TI N3
uda bas- KT E35, E37; BK E27
usın buntat- ?? ?2
u-
to be able
udaçi [ərt]i BK E19
usar idi yoq qısalım TI S4
(artatı u-) BK E19
uç
end, wing (of an army)
t. -î (ekî u.) TII W5
uç-
to fly, pass away
u. -dı KT NE
u. -duqda KT E30, BK E14
u. -a bar- KT E16, SE; BK E20, S10
uçuq
summit, peak ( ? ) u.təg TI S1
uçuz
easy TI S6
u.ərmis TI S6
ud
thigh ( cf. udlıq)
u. aşru sanç- KT E36, N2
ud-
to follow, pursue
u. -ı yan- TII W6
udar
pers. n.
u. səŋün KT N12
udı-
to sleep
u. -sıqim TI S5, E5
u. -matı (tün u. küntüz olurmatı) TII E1
(u. -sıqí kəlmə-) TI S5, E5
94
udıma-
neg. of udı- (cf. udıma-)
u. -dım BK E 22
(tün u. - küntüz olurma-) BK E22
udıma-
cf. udıma-
u. -dım_ KT E27
(tün u.. - küntüz olurma-) KT E27
udlıq
haunch, thigh ( cf. ud)
u. -în siyu ur- KT E36
udu
and (lit. : 'following') TII E5, E5
uduz-
to lead, drive in front
u. ! (köŋlüŋça u.) T1 S8
u, tum (ötükan yısγaru u. ) TI S8
u. -tuq[î] KC E1
u. -uγma (yeti yüz kisîg u. ) TI W5
ulayu tırst,
first and fore-most KT S1, BK N1
ulayu
and (lit. : 'connect-in’)
eki şad u. ini-yəgünüm KT N11
çor tigin kəlip u. tört tigin kəlip KC E12
ögüm qatun u. öglərim əkələrim ... KT N9
tonyuquq boyla baγa tarqan u. buyruq BK S14
apa tarqan baş;layu u. şad(pıt) bəglər BK S14
kül çor başlayu u. şad-pıt bəglər BK S11
səbig kül ir in başlayu u. buyruq BK S13
ulγart-
to make great
u. -dîm p q ( arquy qar&gammauγ u. ) TII E3
uluγ
big, great; old, elder leader
u. irkin KT E34, E34
u. küli çör KC W3
u. o&gammaum BK S9
95
u. sü KT E28
u. süŋüş KT E40
ekî u. sunu BK E 34
ərtiŋü u. törün BK N9, N10 [ərtiŋü u]luγ [törün] BK N10
u. bol- TII E6
u.-i TI W5
ulus
city
buqaraq u. KT N12
uma-
neg. of u-
u. -duq KT E10, BK E9
( iti nü yaratunu u. -) KT E10, BK E9
umay
name of a Goddess
t. umay TII W3
u. təg ögüm qatun KT E31
unəma-
not to approve
u. -n! TI N11
unç
possible
-sar u. TI E7
ur-
to hit, strike; inscribe; place, put
u. -γil! ?? ?10
u. -tum KT S10. S11, S11, BK N8, N8
[urtu]m BK N8
u. -tı KT E33, E36
(oqun u. -) T E33, E36
(taşqa u. -) KT S11, BK N8
(yəlmə qarγu u. -) ?? ?10
urı
male
u. oγluŋ KT E24
u. oγluŋin BK E20
u. oγlin for oγlî) BK E7, KT E7
u. ?γlîn BK E7, KT E 7 (for ?γlˆ)
96
urtur-
to have inscribed, have engraved
u. -tum (bədiz u. ) KT S12
ur [turtum] (bədiz u. ) BK N14
u[rturtum] ( sabımın u. ) KT S12
uruγsırat-
to exterminate, to deprive someone of his descendants
u. -ayîn (ölürəyîn u. ) KT E10
uruş
fight, battle, combat
u.qıl- O R2
uyγur
ethnic n. (Uigur)
u.el-təbər BK E37
uz
artistic work, design
u. -uγ (bunça bargıγ bədizig u.) BK SW
uzun
far
u.yəlməg id- TII E2
üç
three
ü. ərig KC E3
ü. körüg kisî TI N9
ü. qaγan ?? ?3
ü. qurıqan KT E 4, BK E5
ü. oγuz süsî BK E32
ü. tümən süg BK S8
ekî üç BK E41, T1 S7
otuz artuqî ü. BK E34
ü. yegirmi KT E18
ü. otuz TI E2
üç qurıqan
ethnic n. (cf. üç)
üç otuz
ethnic n. (cf. üç)
97
üçəgü
three together(cf. buCəgü)
ü. -n qabısıp süləlim T1 E4
buçəgü (< bu üçagü) TI S6
üçün
1. (post.) for, be-cause of, on account of, for the sake of (cf. ügün)
türük bodun ü. KT E27
alpîn ardamîn ü. KC W12
antaγıŋin ü. KT S9
armaqçisîn ü. KT E6
bi]lgəsîn ü. KC W 7
[bilmədükîn] ü. KT E19
təŋri yir bulγaqîn ü. KT N4
kiŋsürtükîn ü. KT E6
kürəgüŋin ü. KT E23
təbligin kürlügîn ü. BK E6
təbligin kürlüg (for kürlügîn) ü. KT E6
yaŋıluqîn ü. KT E19
yarliq(q)aduqin ü. KT S9
yonşurtuqîn ü. KT E6
. . . ın ü. KC E2
ani ü. KT E3, BK E4
2. (conj.) since, as, because
qutum bar ü. KT S9
ülügüm bar ü. KT E29
yarlıq(q)adug ü. KT E15
üçün
(cf. üçün) 1. (post.)
türük bodun ü. BK E22
alpîn ü. TII S5
alpîn ərdəmîn [üçü]n KC W7
[armaqçisjîn ü. BK E6
bilgəsîn ü. TII S4
bilmədükügin ü. BK E16
bilmədükîn ü. BK E16
bulγaqîn ü. BK E29
qazγantuqîn ü TII E5
kürəgüŋin ü. BK E19
təgdükîn ü. O R2
yablaqıŋın ü. BK E20
yaŋiltuqîn yazıntuqîn ü. BK E16
yoŋşurtuqîn ü. BK E7
anı ü. BK E28
2. (conj.)
98
qutum bar ü. KT E29, BK N7
qutum ülügüm bar ü. BK E23
bilmədük tt. KT E24
bertük/birtük ü. T1 W6; KT E12, W1; BK E11, E32
içikdük ü. TI W3
qazγantuq ü. TII N3, BK E33
qazγantuqum ü. TII E5
qaγan olurtuqum ü. BK E36
təgdük ü. BK E30
təgürdük ü. TII S3
tüzsiz ü. KT E6, BK E6
yarlıq(q)aduq ü. BK E13, E33, E34; TII W5; y. üç [ün] BK N10
üçünç
third KT E33, N6
üküs
many, numerous, in great number (cf. üküş) TII W4, W5
ü. türük bodun KT S6
ü. ök ölürti TI W7
ü. -üg (azıγü.) O F7
üküş
(cf. üküs)
ü. kişî KT S7
ü. kisî BK N6
ü. öltəçi BK E31
ü. türük bodun BK N5
ü. qil- KT E29, S10; BK E14, E24, N7
ülgən
great, sublime
ü. atqa O R3
ülüg
fortune, good luck (cf. ülüg)
ü. -um bar üçn KT E29
ülüg
part, portion; fortune, fate, (cf. ülüg)
qutum ü. -üm bar üçün BK E23
ü. -î TI W4, W4; KC E11
ürüŋ
white
99
ü. kümüs TII S4
ü. kümüsîn BK N11
üz
evil-minded
ü. ol (añi γ ol ü. ol) TI N10
üz-
to cut, break
ü. -gülük alp ərmis TI W7
ü. -gəli uçuz TI S6
üzə
1. (adv.) above, on high KT E1, E10, E22; BK E2, E18, ?10, N12, W1, W3; O F3, R4; [ü]za BK E 35
2. (post.,) on, över; in accordance with, according to BK E2
altun yıs ü. TI E3
at ü. TI N1
tarduş bodun ü. KT E17, BK El5
toquz oγuz bodun ü. TI S2
bodunta ü. KT E 21, BK E26
kisî oγlinta ü. KT E1, BK E3
ol törüdə ü. KT E16, BK E14
yabγu
a high title
el-etmis y. O F4
isbara tamγan Cor y. O F4
y. -γ Şadıγ KT E14, BK E12
y. -sîn sadîn TII W6
yabγu [sî]n BK E28
yabız
bad
y. bat biz O F7
y. ərtimiz BK E32
y. bol- BK E32
y. yablaq KT E26, BK E 21
yablaq
bad; badness, harm
y. aγî KT S7, BK N5
y. qaγan KT E5, BK E6
y. kisî KT E39
y. armis KT E5, BK E6
y. bol- KT N11, BK E30-31
y. bo[l-] KT N7
100
y. kigür- KT E 23, BK E19
yabız y. KT E26, BK E 21
y. -ıŋın üçün BK E20
yabrıt-
to ruin, put to rout
y. -dım ( süsîn ... y.) BK E 31
yabrît . . . BK E31
yadaγ
on foot; foot-soldier, infantry
y. süsîn BK S1
y. ərti TI W4
y. yabız bol- BK E32
y. -ın(instr.) KT E28, E32; TI N1
(y. -ın yalıŋîn) KT E8
yaγ-
to join
y. -( γ)ıl TI W5
y. -misî TI W5
yaγî
enemy (cf. yaγı)
y. ər- KT E 2, E14, E14, E14; BK E3, E12, E12; O F6
y. bol- KT E9, E10, E34, E39, N1, N2, N4; BK E9, E9, E26. E29, E30; O F5, R2
oγuz y. KT N8
y. -γ KT E15; BK E13; TII E3, E4
y. -qa KC E11
y. -sî KT E12
yayı
cf. yaγî
y. -miz TI S1, E2, E2
y. - sî BK E11
yaγı çi
war-leader
y. -[sî] TII S6
yaγısiz
unhostile, harmless
y. qıl- KT E30, BK E24
101
yaγıt-
to start hostilities
y. -(t)uqda KC W5, E6
ya&gmma;ız
brown, reddish-brown. dark
y. yer KT E1
y. -în(az_y.) KT N5, N8
yaγuq
close, near
y. ərsər KT S7, BK N5
yaγur-
to come close, approach
y. -u KT S5, S7; BK N6
(y. -u bar-) KT S7, BK N6
(y. -u qon-) KT S5
yaγut-
to cause to come close
y. -îr ərmis KT S5, BK N4
yalabaç
messenger, envoy
y.-î adgü sabî ötügî BK E39
yalîŋ
naked, undressed
y. bodunuγ KT ?29 , ?? ?23
y. -ın (instr.) KT E28
(yadaγ&iunl;n y. -ın) KT E28
yalıŋus
alone, by oneself
yaγıqa y. ... tag- KC E11
yalma
caftan
y. -sînta KT E33
(yarıq y. ) KT E33
yamı
per s. n.
y. qaγan O F1
102
yamtar
pers. n., a title (?)
isbara y. KT E33
y. -ıγ (tudun y. ) BK E 40
yan
side
y. -taqı ?? ?2
yan
toward, in the direction of ( cf. yən)
qanta y. TI N9
yirıdınta y. TI S4
yan-
to turn, turn back
y. -alim TII W2
y. -tımız TI N4, N5
y. -ıγma TII E3
y. -a kəl- KT E28, TI N9
(-da y. -) TI N5
yana
again KT E10, E 21, E38, E40; BK E9, N10; TI W2; KC E7, E8
yantur-
causative of yan-
y. -tumız ( anta y.) TII S1
y. -u (köŋültə siγıt kəlsər y. saqıntım) KT N11
yaŋıl-
to go astray, betray; make a mistake, be mistaken
y. -tıγ (kəntü y. ) KT E23.BK E19
y. -tı KT E20; [y]aŋıltı BK E35
y. -tuqîn BK E16
y. -taçisiz KT S11
y. -sar KT S6; yaŋıls[ar] BK N4
y. ıp KT S10, BK N8, TI N2
(y. - yazın-) BK ?16
yaŋılma-
neg. of yaŋıl-
y. -duq O R3
(adrılma- y. -) O R3
103
yaŋıluq
who has göne astray, unfaithful (for yaŋıltuq?)
y. -în üçün KT E19
yaraqlıγ
having a weapon, armed KT E23, BK E19
y. əligin KT E32
y. yaγıγ
yarama-
not to be suit-able
y. -çi (bu yolun yorısar y.) ?? ?6
yarat-
to make, create, form, organize
y. -dim BK N9
y. -miş BK E1, E12, S13
y. -mis KT E13
y. -ıγma KT N13
y. -ıp BK E17; yarat[ıp] KT E20, yar[atıp] KT E19
(it- y. -) KT E19, BK E17
(bədiz y. -) KT N13
yaratid-
(from yaratıt) causative of yarat -
y. -(d)im BK N14
(barg y. -) BK N14
yaratun-
to organize one-self
y. -u uma- KT E10, BK E9
(itin- y. -) KT E10, BK E9
yaratar-
causative of yarat-
y. -tüm (barg y.) KT S12
yarγan
a title
inənçu apâ y. tarqan KT W2
yarγun
geog. n.
türgi y. költə KT E34
104
yarıq
armor
y. -ınta KT E33
(y. yalma) KT E33
yarıs
geog. n.
y. yazıda ?? ?9, TII W1
yarlıq(q)a-
to mercy, be graceful
y. -zu (təŋri y.) TII E3
y. -dı (təŋri y.) TI S9
y. -mis O F6
y. -duq (təŋri y. üçün) ?? E15; BK E13, E23, E23; TII W5
təŋri y. [üçün] BK N9
[təŋri] y. üçün BK E34
üzə təŋri asra yer y. uç[ün ] BK ?10
y. -duqîn· (təŋri y. üçün) KT S9
təŋri yar[lıq(q)aduqîn üçün] BK N7
yasa-
to determine, rule, order
y. -r (öd təŋ y ) KT N10
yasa-
to live (cf. yasa-)
y. -p ( səkiz on y. yoq boltı) KC W3
yaş
age, age of life
y. -da (səkiz y. qal-) BK E14
y. -ıma
yeti yegirmi y. BK E24
səkiz yegirmi y, BK E24
[toquz] yegirmi y. BK E25
ekî otuz y. BK E25
altı otuz y. BK E26
yeti o[tuz yaşım]a BK E26
otuz y. BK E 28
otuz artuqî bir y. BK E29
otuz artuqî tört y. BK E38
otuz artuqî səkiz y. BK 52
[otuz artuqî toquz y]aşıma BK S2
əlig y. BK S7
[yaşî]ma BK E31
105
y. -ımqa (tört yegirmi y.) BK E15
yeti y. KC E6
altı yegirmi y. KT E31
bir otuz y. KT E32
[altı otuz] y. KT E35
yiti otuz y. KT N1
yasa-
to live (cf. yasa-)
y. -yür ərti KT N2, N2
(otuz y. -) KT N2
(bir qırq y. -) KT N2
yaşıl
green (in geog. n.)
y. ögüz KT E17, BK E15
yaşil ögüz
geog. n. (Yellow River) (cf. yasıl)
yaşîk (? )
sun
y. bulıt KT NE
yat-
to lie down
y. -dı KT E24, BK E20
y. -u qal- KT N9, TI E2
yañ-
to scatter, disperse, put to rout (cf. yay-)
y. -dım BK E33
y. -dımı TI S9, TII W6
y. -duq TI S9 y. -îpKT E34
y. -a KT E 23; BK E19, E 31
(y. -a elt-) KT E23, BK E19
(y. -ıp buz-) KT E34
(öz- y. -) BK E31
(sanç- y. -) BK E33
yay
summer
y. bolsar BK W3
y. -ın BK E 39
106
yay-
to scatter, disperse (cf. yan-)
y. -dım O R1
y. -mis O F1
yaz
spring
y. -ın BK S 2
y. -îŋa KT N8
y. -iŋa BK E 31
yazı
plain
y. (tögültün y.) KT S7, BK N5
y. -qa (şantuŋ y. təgi) KT E17, S3; BK E15
y. -da (yarıs y.) TI N9, TII W1
yazın-
to go astray, betray
y. -tı BK E17
y. -tugîn ucun BK E16
(yaŋil- y. -) BK E16
yazuqla-
to go astray ( ? )
y. - ... BK E36
yəgrən.
red, red-haired (of horses)
y. at KC E3
y. ərməkig KC E9
yəgün
younger brother
ini-y. -üm KT S1, N11; BK N1