1

2

3

4

5

AKTYWA

100

100

100

100

100

KAPITAŁ WŁASNY

100

90

75

67

50

ZADŁU

ŻENIE

0

10

25

33

50

MNO

ŻNIK = Aktywa / Kapitał własny

1

1,11

1,33

1,50

2,00

ROA

10%

10%

10%

10%

10%

ROE = MNO

ŻNIK * ROA

10,00%

11,11%

13,33%

15,00%

20,00%

WARIANTY

Wyszczególnienie

MNO

Ż

NIK

JK-WZ-UW

4

1

2

3

4

5

AKTYWA

100

100

100

100

100

KAPITAŁ WŁASNY

100

90

75

67

50

ZADŁU

ŻENIE

0

10

25

33

50

MNO

ŻNIK = Aktywa / Kapitał własny

1

1,11

1,33

1,50

2,00

ROA

ROE = MNO

ŻNIK * ROA

WARIANTY

Wyszczególnienie

ROA =

Rnetto *

OA

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

****

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

NETTO

NETTO

NETTO

NETTO

ZYSK

ZYSK

ZYSK

ZYSK

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

NETTO

NETTO

NETTO

NETTO

ZYSK

ZYSK

ZYSK

ZYSK

=

ROE = Rnetto * OA * MN

JK-WZ-UW

7

ROE = Rnetto * OA * MN

WŁASNY

WŁASNY

WŁASNY

WŁASNY

KAPITAŁ

KAPITAŁ

KAPITAŁ

KAPITAŁ

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

****

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

****

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

SPRZEDAŻ

NETTO

NETTO

NETTO

NETTO

ZYSK

ZYSK

ZYSK

ZYSK

WŁASNY

WŁASNY

WŁASNY

WŁASNY

KAPITAŁ

KAPITAŁ

KAPITAŁ

KAPITAŁ

NETTO

NETTO

NETTO

NETTO

ZYSK

ZYSK

ZYSK

ZYSK

=

Zale

ż

no

ść

głównych zjawisk ekonomicznych w firmie

RENTOWNO

ŚĆ

KAPITAŁU

WŁASNEGO

POLITYKA

MARKETINGOWA i

KOSZTOWA FIRMY

POLITYKA INWESTYCYJNA

FIRMY

SPOSÓB FINANSOWANIA

FIRMY

Funkcyjna zale

ż

no

ść

wska

ź

nika ROE od Rentowno

ś

ci netto, Obrotu aktywów i Mno

ż

nika

JK-WZ-UW

9

ROE

RENTOWNO

ŚĆ

NETTO

Rn

OBRÓT AKTYWÓW

OA

MNO

Ż

NIK

MN

*

*

Rok 1

Rok 2

61,3%

42,8%

Rok 1

Rok 2

Rok 1

Rok 2

13,8%

9,8%

4,45

4,35

Rok 1

Rok 2

Rok 1

Rok 2

8,1%

6,6%

1,70

1,50

PIRAMIDA Du PONT'a SPÓŁKI X

ROE =

ROA =

MN =

Rnetto =

OA =

x

x

12

8,1%

6,6%

1,70

1,50

Rok 1

Rok 2

Rok 1

Rok 2

Rok 1

Rok 2

18 336

24 036

225 969 366 175

132 878 244 208

ZYSK

NETTO

PRZY-

CHODY

AKTY-

WA

:

:

Ł

ą

czne, czyli

A + J + M + 162 (rok 1)

oraz + 356 (rok 2)

PIRAMIDA WSKA

ŹNIKÓW TYPU Du Pont’a

17,13%

7,19%

2,382

asnego)

apitału wł

(Rentown.k

100

własny

Kapitał

netto

Zysk

ROE

∗

=

ktywów)

(Rentown.a

100

Aktywa

netto

Zysk

ROA

∗

=

łasnego)

kapitału w

(Mnożnik

wlasny

Kapitał

Aktywa

Mn

=

*

5,22%

1,377

JK-WZ-UW

15

etto)

(Rentown.n

100

Sprzedaż

netto

Zysk

Rn

∗

=

aktywów)

(Rotacja

Aktywa

Sprzedaż

OA

=

*

5,22%

1,377

Zysk

Sprzeda

ż

Aktywa

Sprzeda

ż

Koszty

Aktywa

trwałe

Aktywa

bie

żą

ce

Rok 1

Rok 2

ROE =

14,2%

13,1%

Rok 1

Rok 2

Rok 1

Rok 2

ROA =

8,7%

8,4%

*

M N =

1,63

1,55

Rok 1

Rok 2

Rok 1

Rok 2

WYKORZYSTANIE PIRAM IDY W DIAGNOZOWANIU

JK-WZ-UW

16

Rnetto =

7,9%

8,3%

*

OA =

1,10

1,01

Rok 1

Rok 2

Rok 1

Rok 2

Zysk netto =

24 888

30 222

:

S przedaż =

314 390 362 110

:

Aktywa

285809

358525

Obliczy

ć

ROA i ROE , korzystaj

ą

c z piramidy Du Pont’a.

Stopa podatku dochodowego T = 20%

Zadanie 1

Sprzeda

ż

= 2.000 tys. zł; Koszty = 1.500 tys. zł;

Wsk. Rotacja aktywów OA = 1,67; Mno

ż

nik Mn = 2,4

ROE

JK-WZ-UW

18

ROA

Mnożnik

Rn

OA

Obliczy

ć

ROA i ROE , korzystaj

ą

c z piramidy Du Pont’a.

Stopa podatku dochodowego T = 20%

Zadanie 2

Sprzeda

ż

= 22.000 tys. zł; Koszty = 19.500 tys. zł;

Wsk. Rotacja aktywów OA = 1,5; Relacja Kapitał własny / Aktywa = 51,1%

ROE

JK-WZ-UW

19

ROA

Mnożnik

Rn

OA

Obliczy

ć

ROA i ROE , korzystaj

ą

c z piramidy Du Pont’a.

Stopa podatku dochodowego T = 20%

Zadanie 3

Sprzeda

ż

= 12.000 tys. zł; Koszty = 10.500 tys. zł;

Wsk. Rotacja aktywów OA = 1,54; Wsk. Zadłu

ż

enia Aktywów = 40%

ROE

ROA

Mnożnik

JK-WZ-UW

20

ROA

Mnożnik

Rn

OA

Mno

ż

nik

PRZYKŁAD.

Nale

ż

y zweryfikowa

ć

która z wersji planu jest korzystniejsza.

Wersja bazowa. Planowana sprzeda

ż

= 10.000 (tys. zł); planowane koszty

operacyjne = 8.000 (tys. zł); koszty finansowe = 1.200 (tys. zł); wska

ź

nik OA

(rotacja aktywów) = 1,73; szacowany w planie wska

ź

nik zadłu

ż

enia aktywów =

46%; stopa podatku dochodowego = 19%.

Aby zbudowa

ć

piramid

ę

Du Pont’a trzeba obliczy

ć

wska

ź

nik Rentowno

ś

ci netto

(Rn) oraz Mno

ż

nik kapitału własnego (MN).

JK-WZ-UW

21

Plan bazowy w formie piramidy Du Pont’a

ROE

ROA

Mnożnik

Rn

OA

Wersja inwestycyjna. Oszacowano,

ż

e inwestycja mo

ż

e powi

ę

kszy

ć

aktywa o

10%, z czego 6% b

ę

dzie powi

ę

kszało aktywa trwałe, za

ś

4% aktywa obrotowe.

JK-WZ-UW

22

10%, z czego 6% b

ę

dzie powi

ę

kszało aktywa trwałe, za

ś

4% aktywa obrotowe.

Inwestycja w aktywa trwałe zostanie sfinansowana z kredytu, od którego

odsetki

wynios

ą

30

(tys.

zł).

Przyrost

aktywów

obrotowych

zostanie

zrównowa

ż

ony w bilansie pozostaj

ą

cym w firmie zyskiem netto. Inwestycja ta

ma w planowanym okresie roku przynie

ść

wzrost sprzeda

ż

y, ale i wzrost

kosztów operacyjnych o 8%.

Je

ś

li zastosowa

ć

analogiczn

ą

technik

ę

jak w wersji bazowej mo

ż

na szybko

dokona

ć

porównania obu wariantów. Najpierw policzmy Rentowno

ść

netto

(wariant inwestycyjny)

Nowy poziom Mno

ż

nika

JK-WZ-UW

23

Czy zmieni si

ę

poziom wska

ź

nika OA (rotacji aktywów) ?

Plan inwestycyjny w formie piramidy Du Pont’a

ROE

ROA

Mnożnik

Rn

OA

JK-WZ-UW

24

Wska

ź

niki oparte na uproszczonym rachunku zysków

Rachunek zysków

Wska

ź

niki (iloraz pozycji rachunku zysków przez Sprzeda

ż

)

SPRZEDA

Ż

KOSZTY ZMIENNE (operacyjne)

= MAR

Ż

A BRUTTO

W. Mar

ż

y brutto (WMb)

KOSZTY STAŁE (operacyjne)

Udz. Kosztów stałych w Sprzeda

ż

y (UKS)

JK-WZ-UW

25

KOSZTY STAŁE (operacyjne)

Udz. Kosztów stałych w Sprzeda

ż

y (UKS)

= ZYSK OPERACYJNY

W. Rentowno

ś

ci operacyjnej (Rop)

ODSETKI (szerzej: koszty finansowe)

Udz. Odsetek w Sprzeda

ż

y

= ZYSK BRUTTO (przed opodatkowaniem)

W. Rentowno

ś

ci brutto (Rb)

PODATEK

= ZYSK NETTO

W. Rentowno

ś

ci netto (Rn)

PIRAMIDA WSKA

ŹNIKOWA

asnego)

apitału wł

(Rentown.k

100

własny

Kapitał

netto

Zysk

ROE

∗

=

ktywów)

(Rentown.a

100

Aktywa

netto

Zysk

ROA

∗

=

łasnego)

kapitału w

(Mnożnik

wlasny

Kapitał

Aktywa

Mn

=

etto)

(Rentown.n

100

Sprzedaż

netto

Zysk

Rn

∗

=

aktywów)

(Rotacja

Aktywa

Sprzedaż

OA

=

*

*

9,87%

5,17%

1,91

2,81%

1,84

JK-WZ-UW

26

rutto)

(Rentown.b

100

Sprzedaż

brutto

Zysk

Rb

∗

=

peracyjna)

(Rentown.o

100

Sprzedaż

operacyjny

Zysk

Rop

∗

=

brutto)

arży

(Rentown.m

100

Sprzedaż

brutto

Marża

WMbr

∗

=

Stopa podatku

dochod.

Udział odsetek
w sprzedaży

Udział kosztów
stałych w

sprzedaży

W.Obrotu

Aktywów

trwałych

W. Obrotu

Zapasów

W. Spływu
Należności

Inne aktywa bieżące

Sprzedaż

*

—

—

1 —

2,81%

1,84

3,51%

20%

4,44%

0,93%

33,01%

28,57%

3,05

11,67

37,84

2,48

Obliczy

ć

ROA i ROE , korzystaj

ą

c z wska

ź

nikowej piramidy Du Pont’a.

Stopa podatku dochodowego T = 20%

Zadanie 4

Wsk. Rop = 12% ; Udział Odsetek w Sprzeda

ż

y = 2,7% ;

Wsk. Rotacja aktywów OA = 1,5; Mno

ż

nik = 2

ROE

ROA

Mnożnik

Rn

OA

JK-WZ-UW

27

Rn

OA

Rb

*

(1 - T)

Rop

-

Ods./Sprzed

WMb

-

K. stałe./Sprzed

Obliczy

ć

ROA i ROE , korzystaj

ą

c z piramidy Du Pont’a.

Stopa podatku dochodowego T = 20%

Zadanie 5

Sprzeda

ż

= 52.000 tys. zł; Koszty stałe = 21.500 tys. zł; Wsk. Mb = 45% ;

Wsk. Rotacja aktywów OA = 1,59; Mno

ż

nik = 1,6

ROE

ROA

Mnożnik

Rn

OA

JK-WZ-UW

28

Rn

OA

Rb

*

(1 - T)

Rop

-

Ods./Sprzed

WMb

-

K. stałe./Sprzed

II.

Podejście ALTMANA

Rok 1968

Z = 1,2 * X

1

+ 1,4 * X

2

+ 3,3 * X

3

+ 0,6 * X

4

+ 1,0 * X

5

1,81

2,99

Wskaźniki:

X

1

- Kapitał obrotowy / Aktywa ogółem

X

2

- Zyski zatrzymane / Aktywa ogółem

X

3

- Zysk operacyjny / Aktywa ogółem

JK-WZ-UW

30

X

4

- Wart.rynkowa kapitału własnego / Wart.księgowa zobowiązań

X

5

- Przychody ze sprzedaży / Aktywa ogółem

Rok 1984

Z = 0,717 * X

1

+ 0,847 * X

2

+ 3,107 * X

3

+ 0,420 * X

4

+ 0,998 * X

5

1,20

2,90

X

4

- Wart.księgowa kapitału własnego / Wart.księgowa zobowiązań

Z = 1,2 x

X

1

+ 1,4 x

X

2

+ 3,3 x

X

3

+ 0,6 x

X

4

+ 1,0 x

X

5

KO

ZYSK ZATRZ.

ZYSK OPERAC.

KAPITAŁ WŁ.

SPRZEDA

Ż

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

ZOBOWI

ĄZANIA

AKTYWA

ALGORYTM ALTMANA SPÓŁKI X

Wersja 1

31

(rok 1) Z =

1,2 x

+ 1,4 x

+ 3,3 x

+ 0,6 x

+ 1,0 x

=

(rok 2) Z =

1,2 x

+ 1,4 x

+ 3,3 x

+ 0,6 x

+ 1,0 x

=

Z =

0,717

x

X

1

+

0,847

x

X

2

+

3,107

x

X

3

+

0,402

x

X

4

+

0,998

x

X

5

KO

ZYSK ZATRZ.

ZYSK OPERAC.

KAPITAŁ WŁ.

SPRZEDA

Ż

AKTYWA

AKTYWA

AKTYWA

ZOBOWI

ĄZANIA

AKTYWA

ALGORYTM ALTMANA SPÓŁKI X

Wersja 2

32

(rok 1) Z =

0,717

x

+

0,847

x

+

3,107

x

+

0,402

x

+

0,998

x

=

(rok 2) Z =

0,717

x

+

0,847

x

+

3,107

x

+

0,402

x

+

0,998

x

=

Równanie funkcji Springate’a: (Kanada)

Z= 1,03A+ 3,07B+ 0,66C+ 0,4D

gdzie:

A= Kapitał obrotowy / Aktywa

B= EBIT / Aktywa

C= Zysk brutto / Zobowiązania bieżące

C= Zysk brutto / Zobowiązania bieżące

D= Sprzedaż / Aktywa

Wartości graniczne równania:

Wartość wskaźnika (Z)

Zagrożenie upadłością

< 0,862

zagrożenie upadłością

> 0,862

brak zagrożenia upadłością

34

Z =

1,030

x

A

+

3,070

x

B

+

0,660

x

C

+

+

0,400

x

D

KO

EBIT

ZYSK BRUTTO

SPRZEDA

Ż

AKTYWA

AKTYWA

ZO B. BIE

Ż.

AKTYWA

ALGORYTM SPRINGATE'a SPÓŁKI X

35

(rok 1) Z =

1,030

x

+

3,070

x

+

0,660

x

+

+

0,400

x

=

(rok 2) Z =

1,030

x

+

3,070

x

+

0,660

x

+

+

0,400

x

=