Inżynieria jakości i certyfikacja
wykład wprowadzający
Beata Starzyńska
Zakład Zarządzania Produkcją
Instytut Technologii Mechanicznej PP
tel. 61 6652741
pokój 839 w budynku WBMiZ
Inżynieria...
inżynieria to projektowanie i konstruowanie
obiektów i urządzeń technicznych (np.
sanitarnych, wojskowych)
wg Słownika wyrazów obcych PWN
inżynieria społeczna – nazwa określająca
praktyczne stosowanie praw i zasad socjologii
w życiu społecznym lub przeprowadzania
zmian społecznych wg ustalonego projektu
wg Encyklopedii PWN
Inżynieria...
inżynieria oprogramowania to ustanawianie i
stosowanie solidnych zasad w celu uzyskania w
sposób ekonomiczny oprogramowania, które jest
niezawodne i działa wydajnie na rzeczywistej
maszynie
uwaga: inżynieria oprogramowania nie obejmuje poszukiwania
nowych rozwiązań problemów informatycznych, którymi zajmuje
się teoria programowania i inne nauki podstawowe a
koncentruje się na jak najlepszym wykorzystaniu
proponowanych przez nich rozwiązań
Inżynieria jakości
inżynieria jakości to ustanawianie – na podstawie
zdobyczy teorii jakości – i stosowanie w
organizacjach praktycznych zasad i wzorców
postępowania, pozwalających na uzyskanie w sposób
ekonomiczny jakości zaspokajającej jak najpełniej
oczekiwania jej klientów
inżynieria jakości ma swoją podbudowę w teorii
jakości, która zajmuje się budowaniem systemów
ogólnych definicji, twierdzeń oraz modeli opisujących
i objaśniających zjawiska jakościowe
KWALITOLOGIA
Teoria jako
ś
ci
Szczególne teorie
jako
ś
ci
Ogólna teoria
jako
ś
ci
Ekonomika jako
ś
ci
Zarz
ą
dzanie
jako
ś
ci
ą
Kwalimetria
In
ż
ynieria jako
ś
ci
.......
...jakość jako kategoria
filozoficzna
jakość konkretnych rzeczy oznaczała
stopień osiągniętej przez nie
doskonałości
wg Platona (427-347 p.n.e.)
jakość to zespół swoistych cech
odróżniających dany przedmiot od
innych przedmiotów tego samego
rodzaju
wg Arystotelesa (384-322 p.n.e.)
...
jakość wg ekspertów
jakość to zgodność ze specyfikacją
(”conformance of product characteristics to product specifications”, ”measurable characteristics of the
product satisfy a fixed set of specifications”)
jakość to spełnienie oczekiwań klienta
(„satisfy the customer”)
Philip B. Crosby
Joseph M. Juran
zgodno
ść
ze specyfikacj
ą
W. Edwards Deming
Kaoru Ishikawa
Armand V. Feigenbaum
Joseph M. Juran
W. A. Shewhart
Genichi Taguchi
spełnienie oczekiwa
ń
klienta
Jako
ść
podejście tradycyjne
podejście nowoczesne
...jakość wg ISO 9000
jakość stopień, w jakim zbiór inherentnych właściwości spełnia
wymagania
Uwaga: inherentny oznacza tu stałą właściwość
wymaganie potrzeba lub oczekiwanie, które zostało ustalone,
przyjęte zwyczajowo lub jest obowiązkowe
właściwość cecha wyróżniająca
Klasy właściwości
:
fizyczne (np. mechaniczne, elektryczne, chemiczne, biologiczne)
dotyczące zmysłów (powonienia, dotyku, smaku, wzroku, słuchu)
behawioralne (uprzejmość, uczciwość, prawdomówność)
czasowe (punktualność, niezawodność, dostępność)
ergonomiczne (np. związane z bezpieczeństwem człowieka)
funkcjonalne (np. maksymalne osiągi)
Jakość w cyklu życia wyrobu
Jakość projektu to model wyrobu o określonym zbiorze cech,
zgodnie z którymi ma być produkowany w celu spełnienia wymagań
jego odbiorcy oraz uczestników procesu produkcyjnego
Jakość wykonania to stopień zgodności poszczególnych jednostek
wytworzonego wyrobu z przyjętym za podstawę projektem
Jakość eksploatacyjna to zgodność obsługi w sferze poprodukcyjnej
wyrobu z wymaganiami projektu
jako
ść
wzoru
jako
ść
typu
jako
ść
konstrukcji
jako
ść
receptury
Jako
ść
projektowa
jako
ść
produkcji
jako
ść
zdolno
ś
ci
jako
ść
uzyskania
Jako
ść
wykonania
Jako
ść
eksploatacyjna
Jako
ść
wyrobu
...jakość z perspektywy klienta
1. Czego mogę oczekiwać, kupując produkt ?
2. Czy to jest to, czego się spodziewałem ?
3. Czy przez cały czas spełnia moje oczekiwania ?
4. Ile muszę zapłacić ?
5. Kiedy to dostanę ?
ad. 1 specyfikacja produktu
ad. 2 zgodność z cechami użytkowymi podanymi przez
producenta
ad. 3 niezawodność
ad. 4 rzeczywista wartość towaru w stosunku do ceny
ad. 5 szybka i punktualna dostawa
wg Bank’a
Jako
ść
z punktu widzenia producenta
Jako
ść
z punktu widzenia konsumenta
Potrzeba zysku
Potrzeba u
ż
ytkowno
ś
ci
Potrzeba technologiczno
ś
ci
Potrzeba komfortu i dozna
ń
estetycznych
Potrzeba
konkurencyjno
ś
ci
Potrzeba presti
ż
u
Funkcjonalność
Ekonomiczność
Ergonomia
Niezawodność
Estetyka
Unikatowość
Koszt
Cena
Nowoczesność technologii
Możliwości doskonalenia
Wielkość rynku / udział w rynku
Sprzedaż
Jakość z perspektywy użytkownika wyrobu
określona jest przez:
cechy, które można ocenić w chwili zakończenia produkcji i
przekazania wyrobu do eksploatacji
wygląd (kształty oraz sposób i staranność wykończenia)
funkcjonalność
parametry techniczne (zużycie energii, sprawność, moc, maksymalna wydajność)
cechy, których ocena może być wyrażana jedynie w kategoriach
prawdopodobieństwa i weryfikowana po upływie określonego
czasu eksploatacji wyrobu
trwałość
niezawodność (średni czas między kolejnymi uszkodzeniami oraz intensywność awarii)
łatwość eksploatacji i przeprowadzania remontów
ergonomiczność
ekologiczność
Norma ISO 9000
Definicja jakości
Jakość:
stopie
ń
w jakim zbiór inherentnych wła
ś
ciwo
ś
ci
spełnia wymagania.
-
inherentny: istniejący sam w sobie, szczególnie jako stała właściwość
Wymaganie:
potrzeba lub oczekiwanie, które zostało ustalone,
przyj
ę
te zwyczajowo lub jest obowi
ą
zkowe.
- „
przyjęte zwyczajowo” oznacza, że istnieje zwyczaj lub powszechna praktyka
organizacji, jej klientów lub innych stron zainteresowanych, że rozpatrywana
potrzeba lub oczekiwanie jest przyjęte
Zadowolenie klienta:
percepcja klienta dotycz
ą
ca stopnia, w jakim
jego wymagania zostały spełnione.
-
skargi klienta są powszechnym wskaźnikiem niskiego zadowolenia klienta, ale
ich brak niekoniecznie oznacza wysoki poziom zadowolenia klienta
KWALITOLOGIA
Teoria jako
ś
ci
Szczególne teorie
jako
ś
ci
Ogólna teoria
jako
ś
ci
Ekonomika jako
ś
ci
Zarz
ą
dzanie
jako
ś
ci
ą
Kwalimetria
In
ż
ynieria jako
ś
ci
.......
skuteczność
stopień, w jakim planowane dzia
ł
ania są
zrealizowane i planowane wyniki osiągnięte
efektywność
relacja między osiągniętymi wynikami a
wykorzystanymi zasobami
Istota zarządzania
Zestaw dzia
ł
ań skierowanych na zasoby
organizacji i wykonywanych z zamiarem
osiągnięcia celów organizacji w sposób
skuteczny i efektywny
Definicja zarządzania
jakością
Wszystkie działania z zakresu zarządzania, które decydują o polityce
jakości, celach i odpowiedzialności, a także ich realizacji w ramach
systemu jakości, za pomocą takich środków, jak:
ISO 9000:2000
Zarz
ą
dzanie jako
ś
ci
ą
: skoordynowane działania dotycz
ą
ce kierowania
organizacj
ą
i jej nadzorowania w odniesieniu do jako
ś
ci
Planowanie
jakości
Sterowanie
jakością
Zapewnienie
jakości
Doskonalenie
jakości
-
Do wytworzenia pierwszego egzemplarza wyrobu ważna jest przede wszystkim
wiedza fachowa
-
Do wytworzenia dużej liczby powtarzalnych jednostek jest potrzebne
zarządzanie jakością