Politechnika Poznańska
Wydział Maszyn Roboczych i Transportu
Marketing usług transportowych
i logistycznych
Hanna Sawicka
Instytut Maszyn Roboczych i Pojazdów Samochodowych
Zakład Logistyki
pok. 832, tel.: 665 2129
e-mail: hanna.sawicka@put.poznan.pl
BADANIA MARKETINGOWE
Marketing usług transportowych i logistycznych
Plan zajęć
System informacji marketingowej
Przetwarzanie informacji
Dokumentacja
Wywiad marketingowy
Badania marketingowe
System wspomagania decyzji marketingowych
Problemy wykorzystywania badań marketingowych
2
Marketing usług transportowych i logistycznych
System informacji marketingowej
3
Kierowanie przedsiębiorstwem
zarządzanie pieniędzmi
zarządzanie zasobami materiałowymi
zarządzanie zasobami ludzkimi
zarządzanie informacją
Zarządzanie informacją
zmieniające się potrzeby klientów
nowe kroki konkurentów
zmieniające się sposoby dystrybucji etc.
Konieczność stworzenia i utrzymywania systemu informacji
marketingowej
Marketing usług transportowych i logistycznych
System informacji marketingowej
4
składa się z ludzi, sprzętu oraz technik gromadzenia,
porządkowania, analizy i oceny, a następnie przekazania
na czas potrzebnej i dokładnej informacji do osób
podejmujących decyzje dotyczące marketingu
SYSTEM INFORMACJI MARKETINGOWEJ
System informacji marketingowej
System informacji marketingowej
Schemat systemu
Kierownicy
marketingu
Analiza
Planowanie
Wdrażanie
Kontrola
Otoczenie
marketingowe
Rynki docelowe
Kanały
marketingowe
Konkurenci
Opinia
publiczna
Czynniki
makro-
ekonomiczne
Ocena
zapotrzebowania
na informację
Dystrybucja
informacji
Zasoby
archiwalne
(kartoteki)
Analiza
wspomagająca
decyzje
marketingowe
Badania
marketingowe
Wywiad
marketingowy
Przetwarzanie informacji
Ocena i decyzje marketingowe
Marketing usług transportowych i logistycznych
5
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
Dokumentacja
6
Wewnętrzne archiwa przedsiębiorstwa
podstawowy system informacji
zasadnicze komponenty:
– wielkość zamówień
– wielkość sprzedaży
– wielkość zapasów
– ceny
– należności
– płatności, etc.
Przykłady:
– cykl realizacji zamówienia
– dokumentowanie sprzedaży
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
Wywiad marketingowy
7
Zbiór procedur i źródeł wykorzystywanych przez
kierownictwo, aby pozyskać codzienne informacje na
temat rozwoju sytuacji w otoczeniu marketingowym
SYSTEM WYWIADU MARKETINGOWEGO
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
Wywiad marketingowy
8
Dokumentacja przedsiębiorstwa vs. wywiad marketingowy
Sposoby obserwacji otoczenia
obserwacja nieukierunkowana:
– zebranie informacji ogólnych
– brak sprecyzowania konkretnych celów
obserwacja ukierunkowana:
– bezpośredni wgląd w określony typ informacji
– brak intensywnych poszukiwań
poszukiwania nieformalne:
– stosunkowo ograniczone i niezorganizowane wysiłki w celu zdobycia
określonych informacji
poszukiwania formalne:
– przemyślane działania, poprzedzone planem, metodologią
postępowania
– zmierzają w celu pozyskania ściśle określonych informacji
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
Badania marketingowe
9
Systematyczne planowanie, zbieranie, analiza i przekazywanie
danych i informacji istotnych dla sytuacji marketingowej
w jakiej znajduje się przedsiębiorstwo
BADANIA MARKETINGOWE
Różny przebieg, cele i zakres badań na rynkach
Dobra
konsumenckie
Dobra
przemysłowe
TRANSPORT
PASAŻERSKI
TRANSPORT
TOWAROWY
DUŻE
PRZEDSIĘBIORSTWA
MAŁE/ ŚREDNIE
PRZEDSIĘBIORSTWA
Przetwarzanie informacji
Badania marketingowe
Wykonawcy badań marketingowych
studenci, wykładowcy
firmy zewnętrzne – małe firmy konsultingowe/ badań marketingowych
specjaliści z działów wewnętrznych firm
Koszty badań marketingowych
1 - 2% wpływów ze sprzedaży
50 – 80% - finansowanie działów marketingu w firmie
20 – 50% - zakup informacji z „zewnątrz”
Firmy zewnętrzne (specjaliści) zajmujące się badaniami
szeroki profil badań;
regularne zbieranie informacji;
często realizowane na zlecenia
rządowe np.: PENTOR
działające na zlecenie;
wynajmowane do projektów
badawczych, badanie staje się
własnością klienta
wyspecjalizowane firmy badań
marketingowych;
dostarczają informacji dla innych
firm marketingowych (np.:
sprzedają swoje usługi w
zakresie ankietowania)
Marketing usług transportowych i logistycznych
10
Przetwarzanie informacji
Badania marketingowe
„problem dobrze zdefiniowany jest już w połowie rozwiązany”
zbyt szerokie lub zbyt wąskie określenie problemu
rodzaje projektów badawczych:
– wyjaśniające; zbieranie wstępnych danych, określenie istoty problemu
– opisowe; opisywanie pewnych wielkości
– przyczynowe; badanie relacji przyczynowo – skutkowej
PRZEBIEG BADAŃ MARKETINGOWYCH
Określenie
przedmiotu i
celu badań
Opracowanie
planu
badawczego
Określenie
przedmiotu i
celu badań
Gromadzenie
informacji
Analiza
informacji
Prezentacja
wyników
Określenie przedmiotu i celu badań
11
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
Badania marketingowe
źródło danych
– pierwotne
– wtórne
metody badawcze
– oparte o obserwacje (przykład: American Airlines)
– oparte o wywiad zogniskowany (grupa dyskusyjna)
– oparte o wywiad kwestionariuszowy i ankietę
– badanie eksperymentalne
narzędzia badawcze
– kwestionariusze
– przyrządy badawcze
Opracowanie planu badawczego
plan doboru próby
– jednostka próby
kto ma być objęty badaniem?
– wielkość próby
ilu ludzi ma być objętych badaniem?
– procedura doboru próby
jak należy wybierać respondentów?
sposoby dotarcia do badanych
– ankieta przesłana pocztą
– ankieta telefoniczna
– wywiad osobisty
12
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
Badania marketingowe
etap najbardziej kosztowny
problemy, które mogą wystąpić w trakcie badań ankietowych:
– respondent nie jest dostępny (konieczność ponownego umówienia się
lub zastąpienia inną osobą)
– odmowa współpracy przez respondenta
– udzielanie nieuczciwych odpowiedzi
problemy, które mogą wystąpić w trakcie badań eksperymentalnych:
– brak synchronizacji przebiegu eksperymentu w grupie
– wpływanie (badacza) swoją obecnością na uczestników eksperymentu
– brak nadzoru przebiegu eksperymentu w grupie
Gromadzenie informacji
13
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
Badania marketingowe
umieszczanie informacji w arkuszach (tablicach)
tworzenie rozkładów częstotliwości występowania
przeprowadzanie obliczeń (średnia, wskaźnik dyspersji)
syntetyczna prezentacja wniosków
wnioski mające bezpośredni związek z decyzjami marketingowymi
Analiza informacji
Prezentacja wyników
14
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
System wspomagania decyzji marketingowych
Na ich podstawie przedsiębiorstwo zbiera
i interpretuje odpowiednie informacje
z otoczenia, dając podstawę do dalszych
działań marketingowych
PODSTAWOWE ZADANIE
pomoc dla menedżerów w podejmowaniu decyzji
marketingowych
ZASADNICZE KOMPONENTY
- narzędzia
- techniki
- oprogramowanie
- sprzęt komputerowy
15
Marketing usług transportowych i logistycznych
Przetwarzanie informacji
System wspomagania decyzji marketingowych
Dane
marketingowe
SYSTEM WSPOMAGANIA DECYZJI
MARKETINGOWYCH
Ocena
i decyzje
marketingowe
Baza statystyki
analiza regresji
analiza korelacji
analiza grupowa
analiza skojarzeń
analiza
czynnikowa
…
Baza modeli
model
projektowania
produktu
model ustalania
ceny
model określający
lokalizację
…
16
Marketing usług transportowych i logistycznych
Problemy wykorzystywania badań marketingowych
Wtargnięcie w sferę prywatności konsumenta
rosnąca niechęć konsumentów do brania udziału w badaniach,
spowodowana m.in.:
– brakiem wiary w sens prowadzonych badań
– obawa przed wyrafinowanymi technikami pozyskiwania informacji,
mającymi na celu wysondowanie najgłębszych odczuć respondentów, a
w przyszłości manipulowanie kupującymi
– obawa przed „badaniami marketingowymi” będącymi próbą sprzedaży
uwiarygodnianie badań poprzez podawanie pełnych danych
osobowych ankieterów, ośrodka przeprowadzającego badania itd.
17
Marketing usług transportowych i logistycznych
Problemy wykorzystywania badań marketingowych
Niewłaściwe wykorzystywanie wyników badań
marketingowych
promocja i reklama
– badanie wykazuje to, czego życzy sobie zleceniodawca
opłacanie „niezależnych” instytucji badawczych przez
przedsiębiorstwa zainteresowane wynikami badań
Konieczność przestrzegania kodeksu etyki badawczej
i wzorców postępowania
przedsiębiorstwo jest odpowiedzialne za sposób, prowadzenie i
prezentację wyników prowadzonych badań
ochrona interesów firmy oraz konsumentów
18
Marketing usług transportowych i logistycznych