java
/gui

1

Graficzny interfejs u ytkownika (GUI):

AWT

•

Abstract Windowing Toolkit: pakiet klas java.awt.* definiuj cy
proste komponenty graficzne

•

mały i prosty w u yciu, ale ubogie mo liwo ci graficzne i
interakcyjne

•

od pocz tku w rdzeniu klas Javy

•

brak niektórych potrzebnych komponentów np. tabel

•

zale ny od platformy wygl d komponentów

•

dysponuje prostszym komponentem reprezentuj cym ramk ; w ramce
umieszcza si bezpo rednio inne komponenty

Swing

•

pakiet javax.swing.* projektu JFC (Java Foundation Classes) –
pocz tkowo dodatek do klas rdzennych, w Javie 2 ju w składzie
klas rdzennych

•

profesjonalny i w pełni funkcjonalny pakiet narz dziowy do
grafiki – wi ksze mo liwo ci ni AWT i wi cej komponentów

•

AWT stanowi wewn trzn podstaw Swinga

Reguły pracy z komponentami GUI:

•

komponent ma właciwo ci (reprezentowane zazwyczaj przez obiekty
klas Font, Color, itp.), które mo na ustala (metody setXXX(…))
pobiera (metody getXXX(…)), lub sprawdza (metody isXXX(…))

•

kontener

o komponent, który mo e zawiera inne komponenty
o mo e zawiera komponenty lub kontenery
o jedn z wła ciwo ci kontenera jest rozkład – z ka dym

kontenerem jest zwi zany zarz dca rozkładu (jest to obiekt
odpowiedniej klasy)

•

okno

o (jedno lub wiele) słu y do komunikacji u ytkownika z

programem

o jest kontenerem najwy szego poziomu w hierarchii zawierania

si komponentów

o okno AWT jest kontenerem
o okno Swingu zawiera kontener contentPane

import javax.swing.*;
import java.awt.*;
class Przyklad {
public static void main(String[] args) {
Icon[] icon = { new ImageIcon("ocean.jpg"),// ikony z plików JPEG
new ImageIcon("pool.jpg"),

java
/gui

2

new ImageIcon("town.jpg") };
String[] opis = {"Ocean","Pool","Town"}; // tekst na przyciskach
JFrame f = new JFrame(); // utworzenie okna ramowego
Container cp = f.getContentPane(); // i pobranie jego contentPane
cp.setLayout(new FlowLayout()); // ustalenie rozkładu FlowLayout

for (int i=0; i<icon.length; i++){//tworzenie kolejnych przycisków
JButton b = new JButton(opis[i], icon[i]);
b.setFont( new Font("Dialog", Font.BOLD | Font.ITALIC, 18));
// jednoczesne pogrubiene i kursywa
b.setForeground(Color.blue);

// Ustalenie pozycji tekstu na przycisku wzgl dem ikony
b.setVerticalTextPosition(SwingConstants.BOTTOM);
b.setHorizontalTextPosition(SwingConstants.CENTER);

cp.add(b); // dodanie przycisku do contentPane
}
f.pack();// spakowanie okna
// (wymiary okna takie by dokładnie zmie ci komponenty)
f.show(); // pokazanie okna
} }


komponenty ci

kie

•

s realizowane przez u ycie graficznych bibliotek systemu
operacyjnego, zatem zale

od platformy i maj okre lony kształt

•

gotowe komponenty AWT s ci

kie

komponenty lekkie

•

mog by prze roczyste, zatem mog przybiera dowolne kształty

•

maj wygl d niezale ny od platformy

•

s rysowane za pomoc kodu Javy w obszarze jakiego komponentu
ci

kiego znajduj cego si wy ej w hierarchii (zwykle w

kontenerze najwy szego poziomu)

•

wszystkie komponenty Swingu (oprócz kontenerów najwy szego
poziomu) s lekkie i mo na wybiera ich wygl d (pluggable look
and feel)

mieszanie komponentów

•

mo liwe jest umieszczenie w jednym kontenerze komponentów
lekkich (np. Swingu) i ci

kich (np. AWT) jednak s restrykcje

na porz dek nakładania si komponentów (Z-order) i nie jest to
zalecane

•

Swing: standardowo powinno si dodawa komponenty do kontenera
contentPane okna ramowego JFrame

java
/gui

3

Hierarchia klas komponentów GUI:

•

java.awt.

Component

o klasa abstrakcyjna
o wspólne wła ciwo ci wszystkich komponentów (AWT, Swingu,

komponentów terminalnych, kontenerów)

o metody do ustalania i pobierania wła ciwo ci dla ka dego z

mo liwych komponentów

•

java.awt.

Container

o wspólne wła ciwo ci i metody dla wszystkich kontenerów

•

javax.swing.

JComponent

o klasa abstrakcyjna
o wspólne wła ciwo ci wszystkich lekkich komponentów Swingu

•

klasy komponentów np.

Button, JMenu, itp.

o specyficzne wła ciwo ci i funkcjonalno

komponentów

okno

Swingu

(b d ce

kontenerem

najwy szego

poziomu) okno

AWT kontener AWT

Container Component

lekki kontener lub okno wewn trzne Swingu

JComponent Container Component

terminalny komponent AWT

Component

AWT

hierarchia klas AWT

Button

Canvas

Checkbox

Dialog

FileDialog

Choice

Window

Frame

Object

Component

Container

Panel

Label

ScrollPane

List

Scrollbar

TextArea

TextComponent

TextField

Button

przycisk

konstruktory:
Button()

Button(String napis)

przycisk z napisem

metody:

getLabel()

pobiera napis z przycisku

setLabel(String txt)

zmienia napis na przycisku

setActionCommand(String)

kojarzy z przyciskiem napis, który mo na pobra
w zdarzeniu klikni cia mysz

java
/gui

4

Label

etykieta z tekstem; tekst mo e by wyrównany

metody:

getText()

pobiera tekst z etykiety

setText(String txt)

ustawia tekst etykiety

pola:
Label.LEFT
Label.RIGHT
Label.CENTER

wyrównanie tekstu

List

lista elementów do wyboru; tryb selekcji
pojedynczej lub wieloselekcji

konstruktory:
List()

tworzy list

List(int n)

inicjalnie lista ma n wierszy

List(int n, boolean b)

je li b==true mo liwa wieloselekcja

metody:
void add(String s)

dodanie s na koniec listy

void add(String s, int i)

dodanie s na pozycji i

int getRaws()

zwraca liczb widocznych wierszy

int getItemCount()

zwraca liczb elementów listy

String[] getItems()

zwraca wszystkie elementy na li cie

String getItem(int i)

zwraca element na pozycji i

String[] getSelectedItems()

zwraca zaznaczone elementy

String getSelectedItem()

zwraca zaznaczony element

int getSelectedIndex()

zwraca pozycje zaznaczonego elementu

int[] getSelectedIndexes()

zwraca pozycje zaznaczonych na li cie
elementów

boolean isIndexSelected(int i)

czy

element

o

indeksie

i

jest

zaznaczony

boolean isMultipleMode()

czy

lista

jest

w

trybie

wielozaznaczania

void select(int i)

zaznacza element o indeksie i

void deselect(int i)

usuwa zaznaczenie elementu o indeksie i

void remove(int i)

usuwa element o indeksie i

void removeAll()

usuwa wszystkie elementy z listy

void setMultipleMode(boolean m)

wł cza lub wył cza wielozaznaczanie

// przykład utworzenia listy i dodawanie elementów
List l=new List();
for (int i=1; i<=10; i++) l.add(„element listy”+i);

Choice

składa si z pola tekstowego z przyciskiem po

java
/gui

5

prawej stronie – po klikni ciu przycisku rozwija
si lista; wybrany z listy element pojawia si w
polu tekstowym; metody s podobne do metod klasy
List, ale mo na zaznaczy tylko jeden element

Checkbox

przycisk-znacznik do zaznaczania opcji; ka de
klikni cie zmienia stan na przeciwny z listy
zaznaczony-niezaznaczony;

stany

przycisków

s

niezale ne

od

siebie;

je li

chcemy

opisywa

wył czaj ce si opcje znaczniki powinny by dodane
do obiektu klasy CheckboxGroup (zaznaczenie z
ptaszka zmieni si na kropeczk )

metody:
void setLabel(String txt)

ustala napis przycisku

void setState(boolean b)

ustala stan (zaznaczony-niezaznaczony)

String getLabel()

pobiera napis przycisku

boolean getState()

pobiera stan przycisku

TextField

jednowierszowe pole edycyjne

konstruktory:
TextField(String txt)

tworzy pole zawieraj ce podany tekst

TextField(int n)

tworzy pole o n koluknach

TextArea

wielowierszowe pole edycyjne

metody:
void append(String txt)

dodaje tekst na ko cu

metody klasy abstrakcyjnej TextComponent dla TextField i TextArea:
int getCarrentPosition()

zwraca pozycj kursora

String getSelectedText()

zwraca zaznaczony tekst

int getSelectionEnd()

zwraca koniec zaznaczenia

int getSelectionStart()

zwraca pocz tek zaznaczenia

String getText()

zwraca cały tekst

boolean isEditable()

czy jest edytowany

void setCurrentPosition(int pos)

ustawia kursor na pozycji pos

void setEditable(boolean b)

ustawia b d wył cza mo liwo

edycji

void setSelectionEnd(int pos)

ustawia pozycj ko ca zaznaczenia

void setSelectionStart(int pos)

ustawia pozycj pocz tku zaznaczenia

void setText(String s)

ustala tekst

int getColumns()

pobiera licz. widocznych kolumn tekstu

void setColumns(int n)

ustala na n liczb widocznych kolumn

java
/gui

6

Swing

•

dostarcza nowych komponentów oraz rozbudowuje mo liwo ci starych

hierarchia klas Swingu:

JMenu

JComboBox

JCheckBoxMenuItem

JMenuBar

JButton

JRadioButtonMenuItem

JAbstractButton

JMenuItem

JLabel

JToggleButton

JRadioButton

JList

JCheckBox

JScrollPane

JScrollbar

JTextField

JPasswordField

JTextComponent

TextArea

JPopupMenu

JEditorPane

JTextPane

rozbudowane

JPanel

nowe

JColorChooser

JFileChooser

JInternalFrame

JLayeredPane

JComponent

JOptionPane

JRootPane

JProgressBar

JSlider

JSeparator

JSplitPane

JTabbedPane

JViewPort

JToolBar

JToolTip

JTable

JTree

JInternalFrame

JDesktopIcon

java
/gui

7

Komponenty terminalne:

Etykieta
JLabel

mo liwo ci:

•

tekst i/lub ikona z dowolnym pozycjonowaniem

•

tekst mo e by w HTML

•

ustalenie mnemoniki i zwi zanie jej z innym komponentem –
wci ni cie ALT+mnemonik powoduje przej cie fokusu do danego
komponentu

Przyciski
JButton, JToggleButton, JCheckBox, JRadioButton

mo liwo ci:

•

tekst i/lub ikona na przycisku z dowolnym pozycjonowaniem

•

tekst mo e by w HTML

•

ró ne ikony dla ró nych stanów (wci ni ty, kursor nad
przyciskiem itp.)

•

symulacja klikni

– metody doClick(), doClick(…)

•

ustalanie mnemoniki (skróty klawiaturowe) – metoda setMnemonic()

Menu rozwijalne

JMenu, JMenuItem, JCheckBoxMenuItem

mo liwo ci:

•

klasy te pochodz od AbstractButton wi c maj mo liwo ci
przycisków

Menu kontekstowe
JPopupMenu

Suwak
JSlider

mo liwo ci:

•

jako etykiety mo e zawiera tekst lub ikony

•

słu y do ustalania warto ci z pewnego podanego zakresu

Dialogi wyboru

JColorChooser, JFileChooser

mo liwo ci:

•

łatwy do u ycia w wersji standardowej

•

w pełni konfigurowalny

Pole edycyjne jednowierszowe

JTextField

JPasswordField

•

weryfikacja tekstu za pomoc dziedziczenia z klasy abstrakcyjnej
InputVerifier i zdefiniowania metody verify()

JFormattedTextField

•

od JDK 1.4

•

wbudowana weryfikacja tekstu

java
/gui

8

Pole edycyjne wielowierszowe
JTextArea

JEditorPane, JTextPane

•

procesory dokumentów, do tworzenia edytorów

Lista
JList

•

elementy: tekst i/lub ikony i inne komponenty GUI

•

ró ne elementy listy mog mie ró ny wygl d (kolor, pismo,
obrazek)

Lista rozwijalna
JComboBox

•

te same, co lista

•

dodatkowo przechodzenie do elementu tekstowego po wci ni ciu
pierwszej litery napisu, który on reprezentuje

Tabela
JTable

•

du e mo liwo ci konfiguracyjne

•

przestawianie kolumn programistycznie lub interaktywnie mysz

•

ró ny wygl d kolumny (tekst, ikona, komponenty iteracyjne)

•

sortowanie wierszy

•

wielozaznaczanie po wierszach lub kolumnach

Drzewo
JTree

•

graficzne przedstawienie hierarchii

•

w zły drzewa maj te same własno ci, co elementy tabeli tzn.
mog by reprezentowane w postaci napisów, ikon itp.

Panel
JPanel

•

do grupowania komponentów

JSplitPane

•

panel dzielony: podział kontenera na dwie cz

ci z przesuwaniem

belki podziału (poziomo lub pionowo)

JTabbedPane

mo liwo ci:

•

panel zakładkowy: zakładki do wybierania komponentów, które maj
by widoczne na panelu

JScrollPane

•

panel przewijany: do pokazywania za pomoc suwaków komponentów,
które nie mieszcz si w polu widoku

Pasek narz dzi
JToolBar

java
/gui

9

ZMIANA KOMPONENTÓW

//przykład zmiany wygl du przycisku
import javax.swing.*;
import java.awt.*;
class MyButton extends JButton {
public MyButton(String txt) { super(txt); }

public void paintComponent(Graphics g) {
super.paintComponent(g); //aby zagwarantowa podstawowy wygl d
int w = getWidth(); //i funkcjonalno

int h = getHeight();
g.setColor(Color.red);
g.fillRect(0, 0, 10, 10);
g.fillRect(w-10, 0, 10, 10);
g.fillRect(0, h-10, 10, 10);
g.fillRect(w-10, h-10, 10, 10); }
}

class MyButtonTest extends JFrame {

Container cp = getContentPane();

public MyButtonTest() {

MyButton mb = new MyButton("To jest przycisk");

cp.add(mb);

setDefaultCloseOperation(JFrame.EXIT_ON_CLOSE);

pack();

show(); }

public static void main(String args[]) {new MyButtonTest();}
}

•

aby zagwarantowa odpowiedni wygl d i funkcjonalno

gotowych

komponentów, w paintComponent() musimy na pocz tku wywoła
paintComponent() z nadklasy

•

„minimalne” klasy dla projektu własnego komponentu:

o komponenty terminalne

ci

kie AWT – class MojKomponent extends

Canvas {…}

lekkie AWT –

Component (np. Button,…)

lekkie Swingu –

Jcomponent (np. JButton,…)

o komponenty-kontenery

ci

kie AWT –

Panel

lekkie AWT –

Container

lekkie Swingu –

Jpanel

•

przy budowie od podstaw wa ne jest nie tylko przedefiniowanie
paint() [paintComponent()], ale równie metod okre laj cych
minimalne, maksymalne i preferowane rozmiary komponentów –
inaczej nasze komponenty mog by niewidoczne; klasy „minimalne”
Canvas, JComponent daj komponenty o zerowych rozmiarach

java
/gui

10

//komponent budowany od podstaw

import javax.swing.*;
import java.awt.*;
import java.awt.event.*;
class ObszarRysunku extends JComponent {
Dimension d;

public ObszarRysunku(int w, int h) {d = new Dimension(w, h);}
public Dimension getMinimumSize() { return d; }
public Dimension getPreferredSize() { return d; }
public Dimension getMaximumSize() { return new Dimension(1000,
1000); }

public void paintComponent(Graphics g) {
super.paintComponent(g);
int w = getWidth();
int h = getHeight();
g.setColor(Color.blue);
g.drawRect(0,0,w-1,h-1);
int hor = 10, vert = 10;
while (hor < h) {
g.drawLine(1, hor, w-1, hor);
hor += 10;
}

while (vert < w) {
g.drawLine(vert, 1 , vert, h-1);
vert += 10;
}
}
}

class Rysunek extends JFrame {

Container cp = getContentPane();

public Rysunek() {

ObszarRysunku or = new ObszarRysunku(100, 100);

cp.add(or);

setDefaultCloseOperation(JFrame.EXIT_ON_CLOSE);

pack();

show();

}

public static void main(String args[]) {

new Rysunek();

}

}

java
/gui

11

dobry kod: w ramce s umieszczone panele i dopiero w nich s
komponenty

class javax.swing.Jframe

•

s w niej dost pne dwa panele: głównym pojemnikiem jest

ContentPane (u ywa si go jako głównego pojemnika ramki – jego
nale y wywoła najpierw),

GlassPane ma prze roczyste tło i jest

umieszczony „ponad” – słu y do chwilowego wy wietlania
informacji „ponad” ContentPane

// wy wietlane okno jest b. małe (MS-Windows)
// lub b. du e(X-Windows), a zmiany wielko ci prowadz do zaj cia
// całego obszaru przez przycisk – nie ma tu mened era układu

import java.awt.*;
import java.awt.event.*;
import javax.swing.*;

public class JFrameDemo extends JFrame {
boolean unsavedChanges = false;
JButton quitButton;

public JFrameDemo() {
super("JFrameDemo");

getContentPane().add(quitButton = new JButton("Koniec"));

quitButton.addActionListener(new ActionListener() {
public void actionPerformed(ActionEvent e) {
setVisible(false);
dispose();
System.exit(0); } }
);

addWindowListener(new WindowAdapter() {
public void windowClosing(WindowEvent e) {
setVisible(false);
dispose();
System.exit(0); } });

pack(); // skaluje okno do komponentów
}

public static void main(String[] args) { new
JFrameDemo().setVisible(true); }
}

java
/gui

12

UKŁAD OKNA

•

mened er układu to obiekt, który na

danie pojemnika okre la

rozmieszczenie umieszczonych w nim komponentów

•

LayoutManager jest (z powodów historycznych) interfejsem, a nie
klas

•

w AWT jest pi

mened erów układu, w Swingu s dodatkowe

wyspecjalizowane

Nazwa

Uwagi

U ywane domy lnie w

FlowLayout

rozmieszcza komponenty wzdłu linii

(J)Panel, (J)Applet

BorderLayout

dzieli obszar pojemnika na pi

„geografi-

cznych” regionów; brak okre lenia regionu
dla komponentu oznacza, e zostanie
umieszczony w Center – je li b dzie ich
tam kilka to wida ostatni

(J)Frame, (J)Window

GridLayout

regularna siatka, wszystkie elementy maj
t sam wielko

-

CardLayout

wy wietla w danej chwili tylko jeden z
komponentów, przydatny przy tworzeniu
„kreatorów”

-

GridBagLayout b. elastyczny, ale b. zło ony

-

•

ka dy komponent powinien udost pnia własn wersj metody
getPreferredSize() – jest on u ywany przez mened ery układu do
okre lania jak i gdzie rozmie ci poszczególne komponenty

•

pack() – robi wielko

ramki jako minimaln potrzebn do

zmieszczenia wszystkich komponentów panelu

•

setSize() – t metod nale y wywoła , je li nie skorzystano z
pack() – okre li wymiary okna na podstawie podanych wymiarów,
b d obiektu Dimension

// u ycie układu FlowLayout

import java.awt.*;
import javax.swing.*;
public class JFrameFlowLayout extends JFrame {
public JFrameFlowLayout() {
Container cp = getContentPane();
cp.setLayout(new FlowLayout());
cp.add(new JLabel("Wspaniale?"));
cp.add(new JButton("O tak!"));
pack();
}
public static void main(String[] args) {
new JFrameFlowLayout().setVisible(true); }
}

java
/gui

13

ZAKŁADKI

•

class

javax.swing.JTabbedPane jest poł czeniem pojemnika i

mened era układu

•

przy obiekcie powy szej klasy nie trzeba stosowa

setLayout()

import javax.swing.*;
public class TabPaneDemo {
protected JTabbedPane tabPane;
public TabPaneDemo() {
tabPane = new JTabbedPane();
tabPane.add(new JLabel("Jeden", JLabel.CENTER),
"Pierwszy");
tabPane.add(new JLabel("Dwa", JLabel.CENTER), "Drugi"); }

public static void main(String[] a) {
JFrame f = new JFrame("Demonstracja zakładek");
f.getContentPane().add(new TabPaneDemo().tabPane);
f.setSize(150, 100);
f.setVisible(true); }
}



OBSŁUGA ZDARZE

•

ActionListener to odbiorca zdarze z przycisków, pól tekstowych,
itp.

// 1. samodzielnie za pomoc interfejsu ActionListener
// – dobre rozwi zanie dla małych programów

import java.applet.*;
import java.awt.*;
import java.awt.event.*;
public class ButtonDemo2a extends Applet implements
ActionListener {
Button b1, b2;

public void init() {
add(b1 = new Button("Przycisk"));
b1.addActionListener(this);
add(b2 = new Button("Drugi przycisk"));
b2.addActionListener(this); }

public void actionPerformed(ActionEvent e) {
if (e.getSource() == b1) showStatus("klikni cie pierwszego
przycisku!");
else showStatus("klikni cie drugiego przycisku!"); }
}

java
/gui

14

// 2. wykorzystuj c członkowsk klas wewn trzn
// – w ten sposób robi c nie poprawiamy jednak czytelno ci kodu,
// ani nie zmniejszamy nakładu pracy

public class ButtonDemo2b extends Applet {
Button b1, b2;
ActionListener handler = new ButtonHandler();

public void init() {
add(b1 = new Button("Przycisk"));
b1.addActionListener(handler);
add(b2 = new Button("Drugi przycisk"));
b2.addActionListener(handler); }

class ButtonHandler implements ActionListener {
public void actionPerformed(ActionEvent e) {
if (e.getSource() == b1) showStatus("klikni cie pierwszego
przycisku!");
else showStatus("klikni cie drugiego przycisku!"); }
}
}

// 3. wykorzystuj c anonimow klas wewn trzn (w tym samym
// miejscu podawana jest definicja klasy i tworzony jest obiekt
// – przy podaniu nazwy klasy tworzona jest jej klasa potomna,
// w razie podania nazwy interfejsu tworzona
// jest anonimowa klasa potomna klasy java.lang.Object
// implementuj ca ten interfejs; nazwy klas anonimowych s
// nadawane przez kompilator)
// zaleta: kod obsługuj cy czynno

w tym samym miejscu, co

// utworzony komponent graficzny – nie trzeba przegl da całego
// kodu

public class ButtonDemo2c extends Applet {
Button b;

public void init() {
add(b = new Button("Oto przycisk"));
b.addActionListener(new ActionListener() {
public void actionPerformed(ActionEvent e) {
showStatus("klikni cie pierwszego przycisku!"); }
}
);
add(b = new Button("Kolejny przycisk"));
b.addActionListener(new ActionListener() {
public void actionPerformed(ActionEvent e) {
showStatus("klikni cie drugiego przycisku!"); }
}
);
}
}

java
/gui

15

ZAMYKANIE OKNA

•

okna główne (klasy potomne java.awt.Window, samo Window jest
potomkiem Component): (J)Frame oraz (J)Dialog nie s pocz tkowo
widoczne poniewa trzeba rozmie ci zawarto

w oknie i okre li

rozmiary, a u ytkownik nie powinien widzie jak poszczególne
komponenty s wy wietlane

•

interfejs

WindowListener obsługuje zdarzenia zwi zane z oknami –

wszystkie metody musz by zaimplemenetowane nawet je li
niektóre miałyby mie puste ciało

•

klasa

WindowAdapter pozwala na impelemntacji tylko potrzebnych

nam metod obsługi, a nie wszystkich

import java.awt.*;
import java.awt.event.*;
public class WindowDemo extends Frame {

public static void main(String[] argv) {
Frame f = new WindowDemo();
f.setVisible(true); }

public WindowDemo() {
setSize(200, 100);
addWindowListener(new WindowDemoAdapter()); }

// nazwana klasa wewn trzna zamykaj ca okno
class WindowDemoAdapter extends WindowAdapter {
public void windowClosing(WindowEvent e) {
// losowe zamykanie, z prawdopodobie stwem, mniej
wi cej, 1 do 3.
if (Math.random() > 0.666) {
System.out.println(" egnam!");
WindowDemo.this.setVisible(false);

// zamkni cie okna

WindowDemo.this.dispose();
// zwolnienie zasobów
// przy czym samo okno nie jest niszczone i pó niejsze
// wywołanie pack() lub setVisible() przywraca zasoby;
// nie stosowa je li okno ma by powtórnie otwarte

System.exit(0); }
System.out.println("okno nie wyraziło zgody na zamkni cie");
}
}
}

java
/gui

16

•

klasa

javax.swing.JFrame udost pnia metod

setDefaultCloseOperation(), która okre la domy lne zachowanie
okna – w jej wywołaniu mo na przekaza jedn z poni szych
warto ci zdefiniowanych w klasie WindowConstants:

WindowConstants.DO_NOTHING_ON_CLOSE

dania zamkni cia okna zostan

zignorowane

WindowConstants.HIDE_ON_CLOSE

okno zostanie ukryte (działanie domy lne)

WindowConstants.DISPOSE_ON_CLOSE

okno zostanie ukryte a jego zasoby
zwolnione

WindowConstants.EXIT_ON_CLOSE

(od JDK 1.3) zamkni cie okna i całej
aplikacji – nie trzeba stosowa interfejs
WindowListener

•

setDefaultCloseOperation() jest wykonywana po zako czeniu
ostatniej metody actionPerformed()

import java.awt.*;
import javax.swing.*;
import java.awt.event.*;
public class WindowDemo2 extends JFrame {

public static void main(String[] argv) {

JFrame f = new WindowDemo2();

f.setVisible(true); }

public WindowDemo2() {

setSize(200, 100);

setDefaultCloseOperation(WindowConstants.DISPOSE_ON_CLOSE);

}
}




OKNA DIALOGOWE

class javax.swing.JoptionPane

•

udostepnia grup metod

show…Dialog() do wy wietlania

predefiniowanych okien dialogowych

import java.awt.*;
import java.awt.event.*;
import javax.swing.*;
public class JOptionDemo extends JFrame {

JOptionDemo(String s) {

java
/gui

17

super(s);
Container cp = getContentPane();
cp.setLayout(new FlowLayout());
JButton b = new JButton("Podaj wiadomo

");

b.addActionListener(new ActionListener() {
public void actionPerformed(ActionEvent e) {

JOptionPane.showMessageDialog(

JOptionDemo.this,
// odwołanie do nadrz dnego obiektu (J)Frame, dla którego ma
// by wy wietlone okno dialogowe (je li nie znane mo na poda
// null, ale nie ma gwarancji, e po zamkni ciu okna
// dialogowego miejsce b dzie poprawnie przekazane)

"Oto wiadomo

: etaoin shrdlu", // tre

komunikatu

"Wiadomo

zakodowana", // ła cuch wy wietlany na pasku

JOptionPane.INFORMATION_MESSAGE);
// info któr z predefiniowanych bitmap trzeba wy wietli
}
});
cp.add(b);

b = new JButton("Do zobaczenia!");
b.addActionListener(new ActionListener() {

public void actionPerformed(ActionEvent e) { System.exit(0); }
});
cp.add(b);

// główne okno programu
setSize(200, 150);
pack();
}

public static void main(String[] arg) {
JOptionDemo x = new JOptionDemo("Testujemy 1 2 3...");
x.setVisible(true);
}
}

•

inny sposób wykorzystania klasy JOptionPane: wywoła

showDialog() przekazuj c do niej list ła cuchów – ka dy z nich
zostanie umieszczony na osobnym przycisku w oknie dialogowym;
program przerywa działanie do momentu klikni cia jednego z
przycisków – wtedy showDialog() zwraca indeks w tablicy
ła cuchów okre laj cy który przycisk został klikni ty

•

showInputDialog() okno dialogowe do wpisywania danych

•

klasa JDialog pozwala na tworzenie dowolnie zło onych okien
dialogowych: mo na otwiera (jak w przypadku JFrame) okna
modalne (blokuj dost p do pozostałych elementów aplikacji) lub
niemodalne (nie blokuj )

java
/gui

18

WYBIERANIE PLIKÓW

class javax.swing.JfileChooser

•

klasy potomne klasy FileFilter kontrola nad plikami
wy wietlanymi w oknie (class

javax.swing.filechooser.FileFilter,

lub jako interfejs w java.io.* jednak jest to jego starsza
wersja)

•

boolean accept(File), String getDescription() z FileFilter
wystarczaj do stworzenia filtru pliku

•

ka dy obiekt klasy FileFilter przekazany jako argument wywołania
metody addChoosableFileFilter() klasy JFileChooser staje si
opcj rozwijanej listy „Pliki typu” – domy lnie na tej li cie
jest opcja „Wszystkie pliki (*.*)”

import javax.swing.*;
import java.awt.event.*;
import java.io.*;
import java.util.*;

public class JFileChooserDemo extends JPanel {

public JFileChooserDemo(JFrame f) {
final JFrame frame = f;
final JFileChooser chooser = new JFileChooser();

// aby u ytkownik mógł wybiera wył cznie katalogi, nale y usun

komentarz
// z poni szego wiersza. Domy lnie okno dialogowe pozwala
wył cznie na
// wybieranie plików
// przy DIRECTORIES_ONLY, w oknie dialogowym nie b d wy wietlane

adne pliki,

// nawet je li b dzie ono pracowa w widoku plików
//
chooser.setFileSelectionMode(JFileChooser.DIRECTORIES_ONLY);

JFileFilter filter = new JFileFilter();
filter.addType("java");
filter.addType("class");
filter.addType("jar");
filter.setDescription("Pliki Javy");
chooser.addChoosableFileFilter(filter);
JButton b = new JButton("Wybierz plik...");
add(b);
b.addActionListener(new ActionListener() {
public void actionPerformed(ActionEvent e) {
int returnVal = chooser.showOpenDialog(frame);
if (returnVal == JFileChooser.APPROVE_OPTION) {

java
/gui

19

File file = chooser.getSelectedFile();
System.out.println("Wybrałe " + (file.isFile() ? "plik" :
"katalog") +
" o nazwie: " + file.getPath()); }
else { System.out.println("Nie został wybrany aden
obiekt."); }
}
});
}
public static void main(String[] args) {
JFrame f = new JFrame("Demo klasy JFileChooser");
f.getContentPane().add(new JFileChooserDemo(f));
f.pack();
f.setDefaultCloseOperation(JFrame.EXIT_ON_CLOSE);
f.setVisible(true);
}
}

// filtr na rozszerzenia plików

class JFileFilter extends javax.swing.filechooser.FileFilter {
protected String description;
protected ArrayList exts = new ArrayList();

public void addType(String s) { exts.add(s); }

public boolean accept(File f) {
// Mała sztuczka: je li nie zostanie zastosowana, to
// w oknie dialogowym pojawi si wył cznie nazwy
// katalogów zako czone jednym z podanych rozszerze .
if (f.isDirectory()) {
return true; }
else if (f.isFile()) {
Iterator it = exts.iterator();
while (it.hasNext()) {
if (f.getName().endsWith((String)it.next()))
return true;
}
}

// Plik który nie pasuje, lub jakie dziwactwo (np. plik
// sterownika w systemie UNIX)
return false;
}

// okre la opis danego filtra
public void setDescription(String s) { description = s; }

// zwraca opis filtra
public String getDescription() { return description; }
}

java
/gui

20

WYBIERANIE KOLORU

•

w AWT jest oryginalnie 13 predefiniowanych kolorów

•

class javax.swing.JColorChooser pozwala na wybór jednego z
milionów kolorów

•

sposoby u ycia JColorChooser:

o utworzy obiekt tej klasy i umie ci go w panelu

o wywoła metod ConstructDialog() i uzyska obiekt JDialog

o wywoła metod showDialog() i uzyska kolor wybrany przez

u ytkownika

(najpro ciej)

•

trzeci sposób ma nast puj ce tryby wyboru koloru:

o Swatches: wybór jednego spo ród kilkuset predefiniowanych

kolorów

o HSB: Hue – odcie , Saturation – nasycenie, Brightnes –

jasno

, wybór jednego a reszta suwakiem

o RGB: wybór suwakiem

import javax.swing.*;
import java.awt.*;
import java.awt.event.*;

public class JColorDemo extends JFrame {
JLabel demo;
Color lastChosen;

public JColorDemo() {
super("Wybieranie kolorów (Swing)");
Container cp = getContentPane();
JButton jButton;

cp.add(BorderLayout.NORTH, jButton = new JButton("Zmie

kolor..."));
jButton.setToolTipText("Kliknij aby wy wietli okno Color
Chooser");
jButton.addActionListener(new ActionListener() {
public void actionPerformed(ActionEvent actionEvent)
{ Color ch = JColorChooser.showDialog(
JColorDemo.this, // element nadrz dny
"Wybieranie kolorów", // tytuł
getBackground()); // domy lnie
System.out.println(ch);
if (ch != null) {
demo.setBackground(ch);
demo.repaint(); }
}
});
cp.add(BorderLayout.CENTER, demo =
new JLabel("Twój jedyny prawdziwy kolor",
JLabel.CENTER));
demo.setToolTipText("Oto ostatni wybrany kolor");

java
/gui

21

// „chmurki z pomoc ”
pack();

setDefaultCloseOperation(WindowConstants.DISPOSE_ON_CLOSE);
}

public static void main(String[] argv)
{ new JColorDemo().setVisible(true); }
}

WY WIETLANIE OKNA GŁÓWNEGO W RODKU EKRANU

import java.awt.*;
import javax.swing.*;

public class Centrum2 {

protected JFrame JF; // ramka
protected Container cp; // panel zawarto ci ramki

public Centrum2() {
JF = new JFrame("centrowanie na ekranie");
JF.setDefaultCloseOperation(WindowConstants.DISPOSE_ON_CLOSE);

cp = JF.getContentPane();
cp.setLayout(new FlowLayout());

//Button b= new Button("1");
//b.setSize(20,30);
//cp.add(b);

JButton b2= new JButton("2");
//b2.setSize(50,60);
cp.add(b2);
//b2.setSelected(true);

JButton b3= new JButton("3");
//b3.setSize(20,60);
cp.add(b3);
//b3.setSelected(true);

//JF.setSize(300,600);
JF.pack();
//JF.setLocation(200,300);
UtilGUI.centre(JF);
JF.setVisible(true);
}

java
/gui

22

public static void main (String [] args) {new Centrum2();}
}

class UtilGUI {

// centrujemy obietky Window, Frame, JFrame, Dialog, itp.
public static void centre(Window w) {
// Po "spakowaniu" komponentów umieszczonych w pojemnikach
// Frame lub Dialog wy wietlamy je na rodku ekranu
Dimension us = w.getSize(),
them = Toolkit.getDefaultToolkit().getScreenSize();
// klasa Toolkit jest zwi zana z zarz dzaniem oknami
// w danym systemie operacyjnym – ka da klasa potomna Toolkit
// jest przeznaczona do innego OS’a

int newX = (them.width - us.width) / 2;
int newY = (them.height- us.height)/ 2;
w.setLocation(newX, newY); }

// centrujemy, ale przy u yciu metody zgodnej ze słownictwem
// ameryka skim :-)

public static void center(Window w) {
UtilGUI.centre(w); }

// maksymalizacja okna, w brutalny sposób
public static void maximize(Window w) {
Dimension us = w.getSize(),
them = Toolkit.getDefaultToolkit().getScreenSize();
w.setBounds(0,0, them.width, them.height); }
}





ZMIANA INTERFEJSU U YTKOWNIKA

•

UIManager.setLookAndFeel() okre la sposób prezentacji programu,
pobiera pełn nazw klasy implementuj cej sposób prezentacji
interfejsu np.
UIManager.setLookAndFeel(„javax.swing.plaf.metal.MetalLookAndFee
l”); - metoda ta musi by wywołana przed stworzeniem graficznego
interfejsu u ytkownika

•

SwingUtilities.updateComponentTree() – zmienia sposób
prezentacji obiektu JFrame i wszystkich innych komponentów

java
/gui

23

import java.awt.*;
import java.awt.event.*;
import java.io.*;
import javax.swing.*;
import javax.swing.plaf.*;
import javax.swing.plaf.metal.*;

public class LNFSwitcher {
protected JFrame theFrame; //ramka
protected Container cp; // panel zawarto ci ramki

final static String PREFERREDLOOKANDFEELNAME =
"javax.swing.plaf.metal.MetalLookAndFeel";
protected String curLF = PREFERREDLOOKANDFEELNAME;
protected JRadioButton previousButton;

public LNFSwitcher() { // tworzymy program
super();
theFrame = new JFrame("LNF Switcher");
// theFrame.addWindowListener(new WindowCloser(theFrame, true));
theFrame.setDefaultCloseOperation(WindowConstants.DISPOSE_ON_CLOSE
);

cp = theFrame.getContentPane();
cp.setLayout(new FlowLayout());

ButtonGroup bg = new ButtonGroup();

JRadioButton bJava = new JRadioButton("Java");
bJava.addActionListener(new LNFSetter(
"javax.swing.plaf.metal.MetalLookAndFeel", bJava));
bg.add(bJava);
cp.add(bJava);

JRadioButton bMSW = new JRadioButton("MS-Windows");
bMSW.addActionListener(new LNFSetter(
"com.sun.java.swing.plaf.windows.WindowsLookAndFeel", bMSW));
bg.add(bMSW);
cp.add(bMSW);

JRadioButton bMotif = new JRadioButton("Motif");
bMotif.addActionListener(new LNFSetter(
"com.sun.java.swing.plaf.motif.MotifLookAndFeel", bMotif));
bg.add(bMotif);
cp.add(bMotif);

JRadioButton bMac = new JRadioButton("MacOS");
bMac.addActionListener(new LNFSetter(
"com.sun.java.swing.plaf.mac.MacLookAndFeel", bMac));
bg.add(bMac);
cp.add(bMac);

java
/gui

24

JRadioButton bOL = new JRadioButton("OPEN LOOK");
// inny hipotetyczny
bOL.addActionListener(new LNFSetter( // sposób prezentacji
"com.darwinsys.openlook.OpenLookAndFeel", bOL));
bOL.setEnabled(false);
bg.add(bOL);
cp.add(bOL);

// domy lnie jest stosowany sposób prezentacji Javy
previousButton = bJava;
bJava.setSelected(true);

theFrame.pack();
theFrame.setVisible(true);
}

// klasa okre laj ca sposób prezentacji ramki
class LNFSetter implements ActionListener {
String theLNFName;
JRadioButton thisButton;

// wywoływana w celu okre lenia sposobu obsługi przycisków
LNFSetter(String lnfName, JRadioButton me) {
theLNFName = lnfName;
thisButton = me; }

// wywoływana gdy przycisk zostanie klikni ty
public void actionPerformed(ActionEvent e) {
try {
UIManager.setLookAndFeel(theLNFName);
SwingUtilities.updateComponentTreeUI(theFrame); }
catch (Exception evt) {
JOptionPane.showMessageDialog(null,
"Bł d metody setLookAndFeel: " + evt, "Bł d graficznego interfejsu
u ytkownika", JOptionPane.INFORMATION_MESSAGE);
previousButton.setSelected(true); }
// przywracamy wcze niejszy stan GUI

previousButton = thisButton;
}
}

public static void main(String[] argv) {
new LNFSwitcher(); }
}

java
/gui

25

GRAFIKA I D WI K

class java.awt.Graphics

•

pozwala na rysowanie konturów i wypełnionych figur, wy wietlanie
tekstów, ustawianie kolorów i fontów: drawString(), setColor(),
getColor(), setFont(), getFont(), drawLine(), drawOval(),
fillRect(), …

•

w pierwszej kolejno ci nale y rysowa elementy, które maj by
pod spodem, a potem te na wierzchu

•

nie mo na nic narysowa w oknie zanim okno to nie zostanie
utworzone (i skojarzone z ekranem) zatem nie powinno si
wywoływa

getGraphics() oraz metod rysuj cych obiekt Graphics

bezpo rednio w programie głównym b d w konstruktorze obiektu
klasy rozszerzaj cej klas Component – poprawnym sposobem jest
umieszczenie kodu rysuj cego wewn trz metody

paint() komponentu

(AWT)

•

paint() nie powinna wywoływa tej samej metody w klasie bazowej

•

nie nale y miesza rysowania z wykorzystaniem komponentów GUI
(np. zdefiniowanie paint() i dodanie add() przycisku mo e nie
działa w niektórych implementacjach, tzn. jeden z nich mo e by
tylko widoczny) trzeba wykorzysta kilka ró nych komponentów
lub wykorzysta metody getContentPane(), getGlassPane()

class javax.swing.*

•

w Swingu jest metoda paint() jednak ze wzgl du na obsług
kraw dzi i inne rzeczy zalecane jest przesłanianie jej przez
paintComponent()

•

paintComponent() powinna si zaczyna od super.paintComponent()
i przekazania w jej wywołaniu równie super.paintComponent() – w
ten sposób wszystkie komponenty b d wy wietlone w odpowiedniej
kolejno ci zaczynaj c od tych na samym spodzie a ko cz c na tych
z góry

// klasa narz dziowa pobiera nazw klasy „graficznej”
// (o konstruktorze bezargumentowym) z linii, tworzy obiekt tej
// klasy i umieszcza go w ramce JFrame wraz z przyciskiem koniec
// zapewnia, e okno jest odpowiednio du e
// wywołanie: java CompTest DrawStringDemo2
// tak e dla klas wbudowanych np. java CompTest javax.swing.JTree
import java.awt.*;
import javax.swing.*;
import java.awt.event.*;

java
/gui

26

public class CompTest {

public static void main(String[] av) {
if (av.length == 0) {

System.err.println("Usage: CompTest ComponentSubclass");

System.exit(1); }

String name = av[0];

Component c = null;
try { Class cf = Class.forName(name);

Object o = cf.newInstance();

if (!(o instanceof Component)) {

System.err.println("ERROR: Class " + name +” is not a subclass of
Component");

System.exit(1); }

c = (Component)o;

}

catch (Exception e) { System.err.println("Component under test
got exception in construction or initialization");

System.err.println(e.toString());

System.exit(1); }

// create a Frame, and "Component c" to it.
final JFrame f = new JFrame("CompTest: " + av[0]);
Container cp = f.getContentPane();
cp.add(BorderLayout.CENTER, c);

JButton quitButton;
cp.add(BorderLayout.SOUTH, quitButton = new JButton("Exit"));
quitButton.addActionListener(new ActionListener() {

public void actionPerformed(ActionEvent e) {

f.setVisible(false);

f.dispose();

System.exit(0); }});

f.setDefaultCloseOperation(JFrame.EXIT_ON_CLOSE);

Dimension d = c.getPreferredSize();

if (d.width == 0 || d.height == 0) {

f.setSize(300, 200); }

else { f.pack(); }

f.setLocation(200, 200);

f.setVisible(true);

}
}

//1. przykład komponentu z awt

import java.awt.*;
public class PaintDemo extends Component {

java
/gui

27

int X = 20, Y = 30;
int Width = 50, Height = 50;
public void paint(Graphics g) {

g.setColor(Color.red);

g.fillRect(X, Y, Width, Height); }

public Dimension getPreferredSize() { return new Dimension(100,
100); }
}

//2. przykład komponentu ze swinga

// wy wietla wy rodkowany tekst w komponencie
import java.awt.*;
import javax.swing.*;

public class DrawStringDemo2 extends JComponent {
String message = "Hello Java";
public void paint(Graphics g) {
// Pobieramy bie

c czcionk oraz jej metryki

(FontMetrics).
FontMetrics fm = getFontMetrics(getFont());

// Dysponuj c metrykami czcionki okre lamy szeroko

ła cucha

// znaków. Odejmujemy j od szeroko ci komponentu, dzielimy
// wynik przez 2 i w ten sposób wyznaczamy współrz dne punktu
// w którym nale y wy wietli tekst
int textX = (getSize().width - fm.stringWidth(message))/2;
if (textX<0) // je li ła cuch zbyt du y zaczynamy
textX = 0; // w punkcie 0

// to samo co wy ej lecz dla wysoko ci ła cucha znaków
int textY = (getSize().height - fm.getAscent())/2 -
fm.getDescent();
if (textY < 0)
textY = getSize().height - fm.getDescent() - 1;

// a teraz wy wietlamy tekst w wyznaczonym punkcie
g.drawString(message, textX, textY);
}

public Dimension getPreferredSize() { return new Dimension(100,
100); }
}