Bankowość internetowa to jedna z naj-
szybciej rozwijających się dziedzin usług
bankowych. Z bankowości internetowej
w Polsce aktywnie korzysta około 10 mln
Polaków spośród 16 mln, którzy mają do-
stęp do konta bankowego przez internet.
Według badania Departamentu Systemu
Płatniczego NBP z 2009 r. z bankowości
internetowej korzystało ok. 45% Polaków.
Opłaca się to obu stronom. Klient oszczę-
dza czas i pieniądze (bo usługi bankowo-
ści elektronicznej są z reguły tańsze niż
operacje dokonywane w placówkach
banków), banki zaś potrzebują mniej
osób do obsługi kont.
Oferta informacyjna bankowości inter-
netowej najczęściej sprowadza się do
kilku podstawowych czynności, które
umożliwiają klientowi kontrolę swojego
rachunku bankowego bez konieczności
wychodzenia z domu. Są to:
• sprawdzanie stanu rachunku,
• sprawdzanie historii operacji wykony-
wanych na koncie,
• sprawdzanie listy przelewów odroczo-
nych.
Klienci mający karty kredytowe mogą
uzyskiwać analogiczne informacje doty-
czące karty. Możliwe jest:
• sprawdzanie salda oraz środków do-
stępnych na karcie,
• sprawdzanie historii karty kredytowej,
• sprawdzanie statusu spłat zadłużenia
karty kredytowej.
Są to czynności kontrolno-informacyjne,
bardzo ważne, bo pozwalające szybko do-
strzec rozmaite zagrożenia, np. brak pie-
niędzy na koncie czy włamanie na konto.
TRANSAKCJE
Obok oferty informacyjnej banki propo-
nują klientom wykonywanie za pośred-
nictwem internetu rozmaitych operacji.
Możliwość zarządzania pieniędzmi zgro-
madzonymi na koncie stopniowo rośnie,
ale wciąż nie wykracza poza pewien ka-
non. Można więc dokonywać przelewów
na inne konta, a przez to regulować pod-
stawowe zobowiązania, opłacać m.in.
czynsz, energię elektryczną, gaz, telefon,
abonament RTV, zakupy i usługi.
Można zakładać albo likwidować lokaty,
ale wszystko w ramach tego samego
banku. Jeśli ktoś ma rachunki w kilku
bankach, musi za każdym razem pa-
miętać o innym sposobie logowania się
i uzyskiwania dostępu do konta, a sama
jego obsługa może się nieznacznie róż-
nić, tym bardziej że w ramach serwisu
internetowego danego banku umiesz-
czane są rozmaite gadżety, mające
zwiększyć atrakcyjność oferty. Mogą to
być kalkulatory wyliczające odsetki od
kredytu, stopę zwrotu z lokaty itp. Są też
rozmaite informacje, jak założyć rachu-
nek inwestycyjny czy wysoko oprocen-
towane konto oszczędnościowe.
POMOC
Korzystanie z podstawowej oferty banku
przez internet jest łatwe i szybkie. Naj-
częściej pierwszych porad i instrukcji
udziela pracownik banku (często przez
telefon), a resztę wiedzy i umiejętności
klient nabywa sam, czytając na ekranie
komputera kolejne instrukcje.
Popularne są też wersje demonstracyjne
bankowości internetowej dostępne dla
każdej osoby, która potrafi korzystać z in-
ternetu. Nie trzeba mieć żadnego konta
w banku, aby z niej skorzystać. Klient
musi np. samodzielnie uaktywnić kartę
z hasłami jednorazowymi lub hasła prze-
syłane SMS-em na telefon komórkowy,
które służą do dokonywania dowolnych
przelewów. Może też na swoim koncie
dokonać zleceń stałych, aby przelewy
na określony rachunek, np. administracji
domów mieszkalnych, były realizowane
bez konieczności ich ciągłego poświad-
Dzięki bankowości
internetowej klient
oszczędza czas
i pieniądze, a bank
potrzebuje mniej osób
do obsługi kont
INTERNETOWY BANK BEZ OKIENEK
SAM SOBIE JESTEŚ KASJEREM
Dzięki bankowości internetowej wszystkich operacji można dokonywać w domu.
33
13 listopada 2011 r.
PRZEGLĄD
Według badań przeprowadzonych w De-
partamencie Systemu Płatniczego NBP
45% spośród Polaków posiadających
konto osobiste ma dostęp do bankowo-
ści internetowej i korzysta z niej. Nato-
miast ok. 25% osób posiadających konto
osobiste ma także dostęp do bankowości
internetowej, ale z niej nie korzysta. Cie-
kawostką jest to, że 5% osób nie wie, czy
ma dostęp do konta przez internet.
W Polsce znacznie mniej osób korzysta
z bankowości internetowej niż na pół-
nocy Europy, gdzie bankowość elek-
troniczna jest codziennością dla ponad
dwóch trzecich mieszkańców. Jednak
liczba Polaków załatwiających sprawy
finansowe przez internet rośnie właści-
wie z miesiąca na miesiąc.
Liczba aktywnych klientów bankowości
elektronicznej (osób fizycznych i praw-
nych) sięga już 10 mln. Za aktywnego
uważa się klienta, który – jeśli jest osobą
fizyczną – wykonuje co najmniej cztery
przelewy elektroniczne miesięcznie lub
19 przelewów w przypadku firm i insty-
tucji. Kont bankowych z dostępem do
internetu mamy zaś ponad 16 mln.
JESTEŚMY WŚRÓD
NAJLEPSZYCH
Mówi dyr. Remigiusz Kaszubski, szef
Zespołu ds. Systemu Płatniczego i Ban-
czania numerem jednorazowym pobra-
nym z otrzymanej listy. Ułatwieniem jest
możliwość zapamiętywania najczęst-
szych wierzycieli, aby uniknąć koniecz-
ności każdorazowego żmudnego wpisy-
wania numeru konta i innych danych.
Bankowość internetowa jest stale rozwi-
jana, ponieważ i w tej dziedzinie panuje
dosyć dynamiczna konkurencja. W ofercie
rozszerzonej pojawiają się np. możliwości
dokonywania przelewów za granicę, prze-
lewów do ZUS czy urzędów skarbowych,
o wiele prostsze jest też zarządzanie zle-
ceniami stałymi (ich odwoływanie i de-
finiowanie nowych), a także odwoływa-
nie przelewów jeszcze niezrealizowanych.
Klienci mogą też dzięki łączności z ban-
kiem składać wnioski o wydanie karty kre-
dytowej lub debetowej oraz o kredyt.
Banki oferują również współpracę za
pośrednictwem internetu z innymi
programami finansowymi posiadany-
mi przez klientów, a nawet korzystanie
z porad finansowych w ramach serwi-
su internetowego albo sprzedaż pro-
duktów innych firm, np. polis ubezpie-
czeniowych.
W sumie wszystko, co dotąd klient zała-
twiał przy okienku, zostało dziś przenie-
sione do sieci, a niebagatelną korzyścią
jest fakt, że dostęp do konta ma się prak-
tycznie przez 24 godziny na dobę (z wy-
jątkiem ewentualnych przerw technicz-
nych), bez konieczności stania w kolejce.
BEZPIECZEŃSTWO
Każdy bank ma indywidualny system
zabezpieczeń. Są to hasła do logowania,
dodatkowe numery czy hasła umożliwia-
jące dokonywanie operacji, a także różne
drobniejsze świadectwa mające upew-
niać klienta, że jego kontakt z bankiem
jest bezpieczny. Obok znaku zamkniętej
kłódki, który musi się pojawić na wybra-
nej stronie podczas zakodowanej i bez-
piecznej łączności z bankiem, stosuje się
np. miniaturowe zdjęcie wybrane przez
klienta, które także powinno się pojawić
podczas każdego seansu łączności, za-
świadczając, że wszystko w porządku.
Niektóre banki stosują zabezpieczenie
dokonywanych transakcji poprzez ko-
nieczność uwierzytelniania ich kodem
np. otrzymywanym SMS-em lub gene-
rowanym przez token.
W niektórych krajach karty mikroproce-
sorowe umożliwiają składanie bezpiecz-
nego podpisu elektronicznego oraz au-
toryzację transakcji. Do wykorzystania
w ten sposób kart z chipem potrzebny
jest oczywiście dodatkowo odpowiedni
czytnik kart. Tego typu usługi dostępne
są w niektórych bankach w W. Brytanii
i Szwecji.
W opracowaniu wykorzystano m.in. treści znajdujące
się na portalu http://bankowoscinternetowa.republi-
ka.pl/ powstałym w ramach pracy magisterskiej
w Zakładzie Informatyki Ekonomicznej Uniwersytetu
Łódzkiego.
ZASIĄDŹMY DO
KLAWIATURY
Norwegia
Holandia
Finlandia
Islandia
Szwecja
Dania
Estonia
Luksemburg
Belgia
W. Brytania
Łotwa
Francja
Niemcy
Austria
Litwa
Irlandia
Słowacja
Hiszpania
Słowenia
Polska
Czechy
Portugalia
Węgry
Włochy
Chorwacja
Grecja
Rumunia
Bułgaria
77
73 72 72 71
66
62
54
46 45
42 42 41
35 32
30
26 24 24
21
18 1716 16 16
5
2 2
ODSETEK KLIENTÓW
KORZYSTAJĄCYCH
Z BANKOWOŚCI ONLINE
W EUROPIE
Nie doszło jeszcze do żadnego udanego
włamania na konto internetowe
Źród
ło: EuroStat
34
13 listopada 2011 r.
PRZEGLĄD
Wyjście z kryzysu finansowego, który
dotknął znaczną część rozwiniętego
świata, ze strefą euro na czele, nie bę-
dzie łatwe ani przyjemne. Uczestnicy
zorganizowanej pod koniec październi-
ka przez Narodowy Bank Polski między-
narodowej konferencji „W kierunku bar-
dziej zintegrowanej i stabilnej Europy”
byli zgodni, że wspomniana integracja
i stabilność jest wystawiona na ciężką
próbę, a osiągnięcie skutecznych spo-
sobów naprawy sytuacji to kwestia dłu-
giego czasu. – Nie ma szybkich rozwią-
zań, jesteśmy przygotowani na bolesną
i burzliwą podróż. Sądzę, że gospodarki
zachodnie w wyniku reform struktural-
nych zdołają jednak wyzwolić drzemią-
cy w nich potencjał gospodarczy – po-
wiedział Marek Belka, prezes NBP. Szef
naszego banku centralnego podkreślił,
kowości Elektronicznej Związku Banków
Polskich:
Mogę tylko zachęcić do korzystania
z bankowości internetowej, zwłaszcza
w Polsce, bo nasza bankowość elektro-
niczna zalicza się do najdoskonalszych
na świecie. Otwarcie takiego rachunku
jest coraz prostsze, kurier z banku dotrze
do nas w każdym zakątku kraju. Dzię-
ki internetowi uzyskujemy dostęp do
naszych pieniędzy przez 24 godziny na
dobę, z niemal każdego miejsca świata.
Oszczędzamy czas i pieniądze. Usługi
bankowości internetowej są zazwyczaj
tańsze niż te załatwiane w okienku, korzy-
stamy bowiem nie z pracy człowieka, lecz
z programu elektronicznego. Bankowość
online to bardzo elastyczne narzędzie,
bo banki prześcigają się w rozmaitych
ofertach, np. do zwykłych rachunków
oszczędnościowo-rozliczeniowych doda-
ją lokaty i rachunki oszczędnościowe.
Jest to też narzędzie bezpieczne. Nie do-
szło jeszcze do żadnego udanego wła-
mania na konto internetowe. Owszem,
zdarzają się wyłudzenia danych od ich
posiadacza, ale unikniemy ich, zachowu-
jąc choćby minimalną ostrożność. Trzeba
pamiętać, że bank nigdy nie wysyła do
klienta mejla z prośbą o to, żeby się zalo-
gował, podał jakieś kody dostępu, kody
do weryfikowania transakcji czy infor-
mację na temat zabezpieczeń, z których
korzysta. Największą nowością, z której
– jak sądzę – wkrótce zaczniemy korzy-
stać, jest biometria. Polska jako pierwszy
kraj Unii Europejskiej włączyła ją do roz-
wiązań bankowych. Niedługo powinny
się pojawić bankomaty wieloaplikacyjne.
Przy korzystaniu z nich nie trzeba będzie
pamiętać żadnych kodów. Wystarczy, że
przyłożymy palec do czytnika i wybierze-
my kwotę do wypłaty.
PAPIER JESZCZE GÓRĄ
Już prawie połowa Polaków mających
dostęp do internetu pragnie otrzymywać
elektroniczne rachunki. Rzeczywistość
pozostaje jednak w tyle za chęciami – pra-
wie 90% klientów indywidualnych wciąż
otrzymuje rachunki w formie papierowej.
W formie elektronicznej najczęściej przy-
chodzą do nas rachunki za telefon.
Jak wykazały badania przeprowadzone
przez Ipsos i agencję Think Kong, zwolen-
nicy faktur elektronicznych za główną ich
zaletę uważają wygodę (66% wskazań),
proste dokonywanie płatności (25%),
szybkie uzyskiwanie informacji o otrzy-
manym rachunku (22%), gromadzenie
wszystkich rachunków w jednym miej-
scu (18%) i ochronę środowiska (6%).
CO BĘDZIE
Z EURO I UNIĄ?
Europejska Północ ma coraz mniej zapału do
fi nansowania sąsiadów z Południa
Opóźnienia
na poczcie
Nadmiar listów
Łatwo zgubić
Bałagan
w papierach
Trudniej opłacić
przez internet
Niezabezpieczone
dane osobowe
59%
40%
39%
33%
6%
5%
WADY PAPIEROWYCH
RACHUNKÓW WG ZWOLEN-
NIKÓW E-ROZLICZEŃ
Skończył się model
biznesowy oparty
na napływie obcego
kapitału. Trzeba
polegać na własnych
oszczędnościach.
Dokończenie na s. 36
Jean-Claude Trichet (nz z lewej obok Prezesa NBP Marka Belki) nie szczędził
Polsce komplementów za wdrażanie reform i rozwój gospodarczy.
Źród
ło: Ipsos, agencja Think K
ong
FOT. CORBIS, ZBP, KRZYSZTOF ŻUCZKOWSKI
35
13 listopada 2011 r.
PRZEGLĄD
że kończy się model biznesowy oparty
na uzależnianiu się od napływu obce-
go kapitału i wykorzystywaniu go do
stymulowania wzrostu gospodarczego.
Trzeba w większym stopniu polegać na
własnych, wewnętrznych oszczędno-
ściach, co oczywiście nie jest łatwe.
JEDNA PRĘDKOŚĆ
WYSTARCZY
W konferencji będącej ważnym elemen-
tem polskiej prezydencji w UE wzięli
udział naukowcy, szefowie banków cen-
tralnych, przedstawiciele instytucji finan-
sowych, politycy. Nasz kraj odebrał przy
okazji zasłużoną porcję komplementów
za realizowanie polityki stabilności i roz-
woju. – W ostatnich latach dały o sobie
znać wszystkie słabości gospodarek
państw europejskich. W wyniku kryzy-
su dotkliwie ucierpiały i kraje najlepiej
rozwinięte, i mniej zaawansowane eko-
nomicznie. Wyjątkiem jest Polska. Jej
zdrowa polityka gospodarcza pozwoliła
zapobiec recesji, co jest lekcją dla nas
wszystkich – mówił Jean-Claude Trichet,
prezes Europejskiego Banku Central-
nego (ECB). Rola tego banku będzie się
zwiększać, bo od niego w dużym stopniu
zależy uchronienie państw przed ataka-
mi spekulacyjnymi.
Obecny na konferencji prezydent Bro-
nisław Komorowski wskazał, że projekt
wprowadzenia wspólnej waluty w Eu-
ropie sprawdził się i politycznie, i go-
spodarczo, bo aż do ostatniego kryzysu
finansowego eurostrefa się rozwijała,
przybyło 14 mln miejsc pracy, a stopa
inflacji była mniejsza niż 2%. Polska nie
powinna więc rezygnować z wejścia do
euro. A co robić teraz i w przyszłości?
– Najważniejsze działania, jakie trzeba
najpierw podjąć, to zmniejszenie obcią-
żeń Grecji i decyzja, jaki udział powinien
w tym mieć kapitał prywatny; dokapita-
lizowanie banków, konieczne dla finan-
sowania gospodarki; stworzenie zapory
przed rozszerzającą się niestabilnością
finansową i dalszym narastaniem dłu-
gu w kilku krajach strefy euro – wyliczał
przewodniczący Parlamentu Europej-
skiego Jerzy Buzek. To jednak tylko po-
czątek. W dalszej perspektywie niezbęd-
na jest reforma rynku pracy i unijnego
systemu emerytalnego oraz stworzenie
w Unii rządu gospodarczego, podejmu-
jącego decyzje w niektórych kwestiach
gospodarczych i kontrolowanego przez
europarlament. A także zachowanie Eu-
ropy jednej prędkości, bo jedność UE to
warunek dalszego rozwoju ekonomicz-
nego państw członkowskich. Wreszcie
aktywny udział we wspólnocie europej-
skiej wymaga przyjęcia euro, choć – jak
podkreślił Marek Belka – obecny kryzys
zmienił nastawienie do wspólnej waluty,
a koszty wejścia do eurostrefy wzrosły.
Na pewno dla ratowania wspólnej
waluty, a więc i całej integracji UE,
konieczne będą reformy strukturalne,
bo nie da się długo utrzymać obec-
nej sytuacji, w której lepiej rozwinięta
Północ wspiera mniej produktywne
i niezbyt zdyscyplinowane unijne Po-
łudnie oraz Irlandię, co kosztowało już
640 mld euro. Krytykowali to zwłasz-
cza Thomas Meyer z Deutsche Ban-
ku i Jurgen Stark z rady dyrektorów
ECB. Ich stanowisko jest oczywiste,
bo Niemcy jako najsilniejszy kraj UE
ponoszą największy ciężar pomocy
i nie chcą ciągle wspierać słabszych
partnerów. Nie mogą tego oficjalnie
powiedzieć członkowie rządu, ale
Niemcy będący we władzach insty-
tucji finansowych już jak najbardziej,
zwłaszcza że Południe nie jest bez
winy. – Nie potraktowaliśmy poważnie
wejścia do strefy euro. Nie spełniliśmy
wszystkich zobowiązań, jakie przyjął
nasz kraj – przyznała Anna Diamanto-
poulou, grecka minister edukacji.
BEZ PRACY, NADZIEI I KASY
Uczestnicy konferencji zgodzili się, że
ratunkiem dla Unii i euro będzie głębsza
integracja, na co musi się złożyć wiele
działań. Trzeba rzetelnie zbierać i prezen-
tować dane statystyczne, by niemożliwe
stało się ich długoletnie fałszowanie, jak
to czyniła Grecja. Oprócz zreformowania
– czyli obcięcia – emerytur, skorygowa-
nia (obniżenia) płac oraz wydłużenia wie-
ku emerytalnego potrzebne jest ujed-
nolicenie systemów fiskalnych państw
członkowskich. Dyscypliny finansowej
powinien pilnować Europejski Urząd
Budżetowy. Wsparcie finansowe może
obejmować wyłącznie czynniki bezpo-
średniego wzrostu gospodarczego. No
i potrzeba silnego i mądrego przywódz-
twa politycznego, by te trudne zmiany
przeprowadzić.
A sytuacja jest trudna, bo jak powiedział
Jacob Frenkel, szef rady nadzorczej JP
Morgan, jeszcze 10 lat temu byli Steve
Jobs, Johnny Cash i Bob Hope. Dzisiaj
zaś: no job, no cash, no hope.
Wkładkę przygotowali Andrzej
Dryszel i Bronisław Tumiłowicz
Korekta merytoryczna:
Tomasz Koźliński – główny
specjalista w DSP NBP.
Je że li bę dą Pań stwo mie li ja kieś py ta nia
zwią za ne z te ma ty ką wkład ki, pro si my
prze słać je e-mailem pod ad re sem prze-
glad@prze glad -ty go dnik.pl. Po sta ra my się
uzy skać na nie od po wiedź eks per tów.
Wkład ka do fi nan so wa na ze środ ków Na ro do we go Ban ku Pol skie go
Więcej informacji o fi nansach i bankowości na portalu edukacyjnym www.nbportal.pl
ZA DWA TYGODNIE KOLEJNA WKŁADKA: BEZPIECZNIE JAK W BANKU.
•
Bezpieczeń-
stwo środków gromadzonych na kontach i lokatach.
•
Gwarancje bankowe.
•
Nadzór nad
bankami.
•
Jak bezpiecznie dokonywać transakcji i zakupów przez internet?
CZY WIESZ NA BANK?
1. Dzięki bankowości
elektronicznej klienci
banków otrzymują
dostęp do swoich
pieniędzy:
A) w godzinach pracy
banku,
B) od 8.00 do 22.00,
C) przez całą dobę.
2. Liczba aktywnych użyt-
kowników bankowości
elektronicznej w Polsce
wynosi:
A) 1 mln,
B) 10 mln,
C) 20 mln.
3. Odsetek Polaków
wyrażających chęć
opłacania rachunków
przy zastosowaniu
bankowości elektro-
nicznej wynosi:
A) 20%,
B) 50%,
C) 80%.
Wśród osób, które udzielą prawidłowych odpo-
wiedzi (podamy je za dwa tygodnie), rozlosujemy
atrakcyjne nagrody książkowe. Odpowiedzi pro-
simy wysyłać pod adresem redakcji z dopiskiem
„Kwiz bankowy” do 14 listopada.
Odpowiedzi do kwizu sprzed dwóch
tygodni:
1 B – karty płatnicze pojawiły się
w Polsce w 1991 r., 2 C – posiadacz
karty płatniczej wydanej w Polsce
może się nią posługiwać na całym
świecie, 3 B – osoba, która co miesiąc
opłaca gotówką sześć rachunków, po
przejściu na rozliczenia bezgotówkowe
mogłaby zaoszczędzić przez rok 600 zł.
Nagrody za prawidłowe rozwiązanie kwizu otrzymali: Tomasz Miedziński z Warszawy i Bronisław Piwczyk z Chrza-
nowa.
36
13 listopada 2011 r.
PRZEGLĄD