EKSTREMA GLOBALNE
Definicja
Niech
R
U
f :
, gdzie
n
U
R
oraz niech
0
P będzie pewnym punktem zbioru U,
U
P
0
.
Wtedy
0
P
f
–
wartość największa
funkcji f
0
:
P
f
P
f
U
P
0
P
f
–
wartość najmniejsza
funkcji f
0
:
P
f
P
f
U
P
Definicja
Funkcja f ma w
0
P
ekstremum globalne
, jeśli
0
P
f
jest wartością największą lub wartością
najmniejszą funkcji f.
Uwaga
Ekstremum lokalne może być ekstremum globalnym.
I. Niech U – obszar w
n
R , czyli
n
U
R
Top
.
Jeśli f ma ekstremum globalne w
0
P , to f ma w
0
P słabe ekstremum lokalne, a zatem
ekstremów globalnych będziemy poszukiwać w tych punktach, w których istnieją słabe
ekstrema lokalne.
II. Niech U - obszar domknięty, tzn. U - domknięcie obszaru U.
Wtedy
U
P
U
P
U
P
0
0
0
int
wnętrze brzeg
obszaru obszaru
Zatem f ma ekstremum globalne w
0
P
f ma ekstremum lokalne w
U
int
lub
U
P
0
Jeśli dodatkowo przyjmiemy
założenie:
U
C
f
,
to na podstawie tw. Weierstrassa funkcja f osiąga swoje kresy
istnieje wartość największa i wartość najmniejsza funkcji f
wystarczy wyznaczyć punkty stacjonarne funkcji f we wnętrzu
U
int
oraz na brzegu
U
i
bez badania określoności drugiej różniczki porównać wartości funkcji w tych punktach.
1
Przykład
Wyznaczyć ekstrema globalne funkcji
2
2
,
y
x
y
x
f
w obszarze domkniętym
1
:
,
2
2
2
y
x
y
x
D
R
int D
D
1
1
x
y
D
C
f
ekstremum globalne
I. Wyznaczamy punkty stacjonarne we wnętrzu obszaru
1
:
,
int
2
2
2
y
x
y
x
D
R
.
Pochodne cząstkowe muszą być równe 0,
)
0
,
0
(
0
0
0
2
0
2
0
P
y
x
y
y
f
x
x
f
- punkt stacjonarny,
U
P
0
II. Badamy brzeg obszaru
1
:
,
2
2
2
y
x
y
x
D
R
Tworzymy funkcję Lagrange'a
1
,
2
2
2
2
y
x
y
x
y
x
Warunek konieczny dla funkcji Lagrange'a:
1
0
0
2
2
y
x
y
x
0
,
1
0
,
1
1
,
0
1
,
0
4
3
2
1
P
P
P
P
III. Porównujemy wartości funkcji w punktach
0
P –
4
P .
1
1
0
4
3
2
1
0
P
f
P
f
P
f
P
f
P
f
Odp.
Funkcja osiąga wartość największą równą 1 w punktach
3
P i
4
P oraz wartość najmniejszą
równą -1 w punktach
1
P oraz
2
P .
2
Przykład
Aby wyznaczyć ekstrema globalne funkcji określonej w obszarze domkniętym D, którego
brzeg jest łamaną,
badamy:
I.
D
int
II.
5
4
3
2
1
K
K
K
K
K
D
Funkcję zacieśniamy do poszczególnych krzywych i badamy we wnętrzach tych krzywych
1
int
1)
K
2
int
2)
K
5
intK
5)
III. Badamy “brzeg brzegu” - wystarczy podać punkty wspólne krzywych
5
1
,
,
K
K
:
5
1
,
,
M
M
IV. Porównujemy wartości funkcji we wszystkich punktach wyznaczonych w częściach
I, II, III, i wybieramy te w których funkcja przyjmuje wartość największą lub najmniejszą.
opracował Mateusz Targosz
3
D
M
2
M
3
M
4
M
5
M
1
K
2
K
1
K
3
K
5
K
4
y
x