dro¿sze, bêd¹ce w stanie sterowaæ jednym

lub kilkoma zmieniaczami, z mo¿liwoœci¹

bezpoœredniego wyboru p³yty i niejedno-

krotnie z kompletem funkcji wybieranych

za pomoc¹ przycisków umieszczonych na

p³ycie czo³owej. Nale¿y przy tym pamiêtaæ,

¿e czêsto zestawy funkcji dostêpnych dla

odtwarzacza i zmieniacza ró¿ni¹ siê miêdzy

sob¹. W katalogach czy ulotkach z danymi

technicznymi wielu producentów o tym nie-

stety nie informuje. Pozostaje zatem przed

zakupem pracoch³onne wertowanie instruk-

cji obs³ugi.

Rozwi¹zania konstrukcyjne

odtwarzaczy CD

W trakcie jazdy mechanizm odtwarzania

p³yty kompaktowej ulega nieustannym

wstrz¹som mechanicznym, co czêsto dopro-

wadza do jej przeskakiwania (zjawiska spo-

tykanego powszechnie w gramofonach ana-

logowych). Ponadto sama p³yta musi byæ

czysta, wolna od zabrudzeñ i zadrapañ, co

w specyficznych ”spartañskich” warunkach

samochodowych jest trudne do spe³nienia.

Konstruktorzy odtwarzaczy samochodo-

wych staraj¹ siê uniezale¿-

niæ mechanizmy projekto-

wanych przez siebie urz¹-

dzeñ od wp³ywu tych nie-

korzystnych czynników.

Firma Panasonic zasto-

sowa³a w swoich odtwarzaczach trójwi¹zko-

w¹, holograficzn¹ g³owicê laserow¹ pro-

wadzon¹ precyzyjnie na-

wet w przypadku p³yt po-

rysowanych czy silnie za-

brudzonych. Wszystkie

elementy optoelektronicz-

ne uk³adu steruj¹cego g³o-

wic¹ (m.in. detektor promie-

niowania, filtru szczelinowe-

go) zintegrowano w jeden

modu³ LEDGE.

Przed niekorzystnym wp³ywem wstrz¹sów

mechanicznych chroni specjalna pamiêæ

buforowa, w której jest przechowywany i od-

œwie¿any w sposób ci¹g³y materia³ muzycz-

ny odpowiadaj¹cy ok. 3 s odtwarzania.

W momencie pojawienia siê wstrz¹su czyt-

nik optyczny mo¿e ”zgubiæ” wi¹zkê lasero-

w¹. Do akcji wkracza wtedy pamiêæ, a za-

warte w niej dane zapewniaj¹ ci¹g³oœæ od-

twarzania dŸwiêku.

Nowe funkcje u¿ytkowe

p³yt CD

P³yty kompaktowe nowej generacji maj¹

czêsto zakodowane dane tekstowe doty-

cz¹ce zarówno tytu³u p³yty i wykonawcy

jak i poszczególnych utworów na p³ycie.

Dane te mog¹ byæ odczytane (pojawiæ siê

na wyœwietlaczu odtwarzacza) je¿eli jest

on fabrycznie wyposa¿ony w funkcjê CD Te-

xt, a ¿e nie jest ona spotykana powszech-

nie, mo¿na sprawdziæ w za³¹czonym zesta-

wieniu.

Wielu producentów chwali siê tym, ¿e ich od-

twarzacze samochodowe obs³uguj¹ te¿ p³y-

ty nagrywane samodzielnie CD-R. Na przy-

k³ad, firma Pioneer reklamuje funkcjê Skip

Play (odtwarzania z pomijaniem) przydatn¹

przy reprodukcji p³yt odtwarzanych na nagry-

warkach PDR-W83R-W839 lub PDR-609.

Niechciane utwory, które niefortunnie zo-

sta³y umieszczone na p³ycie w trakcie nagra-

nia, mog¹ byæ ominiête. Wystarczy na taki

utwór ustawiæ identyfikator omijania.

44

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 6/2001

W poprzednim

numerze ReAV

przedstawiliœmy

rynkowy przegl¹d

kasetowych

radioodtwarzaczy

samochodowych.

Teraz przysz³a kolej

na samochodowe

radioodtwarzacze p³yt

kompaktowych i

minidysków.

SAMOCHODOWE

RADIOODTWARZACZE

P£YT CD i MD

U

rz¹dzenia tego ty-

pu nale¿¹ do wy-

¿szej klasy ni¿ od-

twarzacze kaseto-

we i maj¹ te¿ wy-

¿sz¹ cenê. Dziêki

cyfrowej technice

zapisu dŸwiêk

z radioodtwarzaczy CD i MD jest nieporów-

nanie lepszy ni¿ z radioodtwarzaczy kase-

towych. Jednak nie ma ró¿y bez kolców.

Uk³ady odtwarzania zarówno minidysków

jak i p³yt CD s¹ wra¿liwe na wstrz¹sy i wy-

magaj¹ od konstruktorów stosowania naj-

przeró¿niejszych uk³adów przeciwstrz¹so-

wych. Ponadto p³yty CD s¹ wra¿liwe na za-

rysowania i zabrudzenia oraz wymagaj¹

szczególnej ostro¿noœci w obchodzeniu siê

z nimi.

Samochodowe radioodtwarzacze p³yt kom-

paktowych mo¿na podzieliæ na dwie gru-

py. Do pierwszej grupy tañszych urz¹dzeñ

tego typu nale¿¹ radioodtwarzacze z od-

twarzaczem p³yt CD, lecz bez mo¿liwoœci

sterowania zmieniaczem. Do drugiej

grupy nale¿¹ urz¹dzenia

Samochodowy radioodtwarzacz CD CDX-

M650V firmy Sony

.Samochodowy radioodtwarzacz CD CD3300

firmy Dayton z du¿ym wielokolorowym wyœwie-

tlaczem graficznym

45

NA
R

YNKU

AV

Samochodowe radioodtwarzacze CD

46

Samochodowe radioodtwarzacze CD

Samochodowe radioodtwarzacze MD

47

Radioelektronik Audio-HiFi-Video 6/2001

Zmieniacze

Zmieniacze, czy jak kto woli zmieniarki, to

prawdziwe samochodowe, wielofunkcyjne

szafy graj¹ce. Zmieniacze firmy Alpine mie-

szcz¹ do 12 p³yt. Zmieniacz umieszczony

zwykle w baga¿niku pojazdu jest po³¹czony

z radioodtwarzaczem magistral¹ steruj¹c¹

Ai-NET. Specjalna pamiêæ zmieniacza prze-

chowuje ju¿ nie tylko numer utworu, lecz

równie¿ jego tytu³ (pojemnoœæ 150 tytu³ów),

który mo¿na wyœwietlaæ na ekranie radiood-

twarzacza. Zmieniacz dysponuje nie tylko pa-

miêci¹, lecz tak¿e w³asnym 1-bitowym prze-

twornikiem analogowo-cyfrowym i filtrem cy-

frowym. Specjalny mechanizm z optycznym

uk³adem poziomego œledzenia œcie¿ki

i z podwójnymi amortyzatorami hybrydowy-

mi jest nie tylko szybki i cichy, lecz równie¿

odporny na wstrz¹sy mechaniczne. Odpo-

wiednia konstrukcja zmieniacza umo¿liwia

jego montowanie w dowolnym po³o¿eniu.

Cyfrowe wyjœcie optyczne s³u¿y do po³¹-

czenia zmieniacza z cyfrowym procesorem

fazy wprowadzaj¹cym korektê przestrzeni

akustycznej wewn¹trz pojazdu.

Podobne mo¿liwoœci maj¹ zmieniacze firmy

Pioneer choæ s¹ ponadto wyposa¿one

w specjalne uk³ady cyfrowej kompresji i dy-

namicznego uwypuklania niskich tonów,

sterowane z jednostki centralnej (radiood-

twarzacza) za pomoc¹ magistrali IP-Bus.

Funkcja ADPS (Automatic Programme Se-

lection) nadzoruje wykonywanie poszczegól-

nych funkcji obs³ugowych, a w tym bezpo-

œredni wybór tytu³u p³yty. Komfort obs³ugi

zmieniacza poprawia funkcja sterowania

dŸwiêkiem.

Jeszcze inne cechy wyró¿niaj¹ zmieniacze

produkowane przez firmê Kenwood. We-

d³ug niej specjalny uk³ad D.R.I.V.E monto-

wany w stopniu wejœciowym zmieniacza

w znacznym stopniu usuwa szumy kwanty-

zacji, a dziêki szeregu filtrom dolnoprzepu-

stowym jest osi¹gana jakoœæ odtwarzania

odpowiadaj¹ca rozdzielczoœci 20 bitów.

Z kolei specjalny prze³¹cznik zmieniaczy

KCA-S210A (kompatybilny z systemem CD

Text) przeznaczono do równoleg³ego po-

³¹czenia kilku zmieniaczy (w tym równie¿

zmieniaczy minidysków) lub do

do³¹czenia dodatko-

wego, zewnêtrznego Ÿród³a dŸwiêku (wej-

œcie AUX).

Dla u¿ytkowników, których radioodtwarzacze

nie dysponuj¹ funkcj¹ sterowania zmienia-

czem, s¹ dedykowane zmieniacze wyposa-

¿one w modulator UKF. Zmieniacz KDC-

C465FM ³¹czy siê z wejœciem antenowym

radioodtwarzacza. Wyboru poszczególnych

funkcji dokonuje siê zaœ za pomoc¹ specjal-

nego pilota oferowanego wraz ze zmienia-

czem.

Samochodowe

radioodtwarzacze minidysków

Wybór samochodowych radioodtwarzaczy

MD jest zdecydowanie mniejszy, choæ w tej

dziedzinie mo¿na zanotowaæ ju¿ pewn¹ po-

prawê. Jeszcze do niedawna urz¹dzenia

tego typu by³y oferowane wy³¹cznie przez fir-

mê Sony. Obecnie prawie ka¿dy z produ-

centów ma w swoim katalogu parê modeli,

choæ niekoniecznie na danym rynku je ofe-

ruje (np. Panasonic).

Minidysk jako noœnik jest wprost stworzony

do celów reprodukcji dŸwiêku w samocho-

dzie. Specjalna obudowa chroni go przed

uszkodzeniami mechanicznymi i niekorzy-

stnym wp³ywem wysokich temperatur

(z czym czêsto spotykamy siê w warun-

kach samochodowych). Nie bez znaczenia

s¹ te¿ jego wymiary dwukrotnie mniejsze ni¿

p³yty CD. Niestety, jak na razie nic nie wska-

zuje na to, aby minidysk móg³ zagroziæ po-

pularnej p³ycie kompaktowej, a to ze wzglê-

du na wygórowane ceny zarówno minidy-

sków jak i urz¹dzeñ s³u¿¹cych do ich odtwa-

rzania (patrz tablica) i nagrywania.

Niemniej jednak producenci radioodtwarza-

czy stale unowoczeœniaj¹ swoje wyroby,

a same radioodtwarzacze s¹ zwykle przy-

stosowane do sterowania zmieniaczami za-

równo p³yt kompaktowych jak i minidysków.

Problemy zwi¹zane

z wp³ywem wstrz¹-

sów mechanicznych

usuwa 10-sekundowa

pamiêæ buforowa ESP

(Sony), zaœ kolejne ge-

neracje systemu

ATRAC (ATRAC 3 So-

ny) maj¹ ju¿ przetwarza-

nie 20-bitowe, a nie 16-bi-

towe spotykane powszechnie w odtwarza-

czach CD. Nowe modele radioodtwarza-

czy Sony (np. MDX-M690) s¹ te¿ wyposa-

¿one w system MDLP wyd³u¿aj¹cy dwu-

krotnie lub czterokrotnie czas odtwarzania

(standardowo 80 minut w minidyskach naj-

nowszej generacji).

Zabezpieczenia

przeciwkradzie¿owe

W dziedzinie tej niestety nie ma postêpu. Je-

dynie Kenwood oferuje systemy D Mask+

i D Mask. W systemach tych opuszczany,

zdejmowany panel przedni (w systemie

D Mask+ mo¿na blokowaæ go w paru po³o-

¿eniach) po zamkniêciu ca³kowicie chowa

siê w kieszeni radioodtwarzacza, a otwór

kieszeni pokrywa szczelnie p³yta maskuj¹-

ca. Zabezpieczenie to choæ wydawa³o by siê

skuteczne jest jednak bez trudu rozpozna-

walne przez bardziej wprawnych z³odziei.

Z systemami D Mask i D Mask+ ³¹czy siê je-

szcze inna funkcja poprawiaj¹ca bezpie-

czeñstwo Mask Key. Do zestawu jest doda-

wany specjalny “klucz” elektroniczny ze ste-

rownikiem podczerwieni. Klucz wytwarza

krótki sygna³, zakodowany w niezwykle z³o-

¿ony sposób, nie do odczytania przez urz¹-

dzenia wychwytuj¹ce kody. Radioodtwa-

rzacz w przypadku kradzie¿y jest bezu¿y-

teczny, gdy¿ musi byæ uaktywniony za po-

moc¹ klucza Mask Key. W normalnym u¿yt-

kowaniu klucz ten jest potrzebny tylko

w przypadku od³¹czenia zasilania (akumu-

latora pojazdu).

Jeszcze innym rozwi¹zaniem, uwalniaj¹-

cym w³aœciciela radioodtwarzacza od ci¹g³e-

go strachu przed skutkami kradzie¿y jest

ubezpieczenie na wypadek tego faktu, wli-

czone w cenê radioodtwarzacza (np. Cla-

rion).

Mimo to jednak niezawodnym rozwi¹za-

niem, choæ nie chroni¹cym ca³kowicie przed

samym w³amaniem (z³odziej podejrzewa,

¿e radioodtwarzacz jest np. pod siedze-

niem lub w baga¿niku), jest montowanie

radioodtwarzacza w specjalnej wysuwanej

kasecie i ka¿dorazowe wyjmowanie go

w trakcie opuszczania pojazdu i zabiera-

nie go ze sob¹.

n

Leszek Halicki

Samochodowy Hi-End po przystêpnej cenie

– radioodtwarzacz Clarion DRX 6675Rz

Radioodtwarzacz CQ-DRX900 Panasonica z metalicznym

wyœwietlaczem Day & Night i wysuwanym g³oœnikiem

centralnym