PODR
CZNIK UŻYTKOWNIKA PROGRAMU
Aplikacja współpracuje z innymi programami Optivum
Producent:
VULCAN sp. z o. o.
ul. Kazimierska 15
51-657 Wrocław
tel. [phone]
e-mail: [e-mail]
www.vulcan.edu.pl
Nad programem pracowali:
Tomasz Zaleski, Lesław Otręba
Autor podręcznika:
Lesław Otręba
aktualizacja i uzupełnienie: Nina Zimoląg
Projekt okładki:
Aleksandra Maj
Podręcznik opisuje wersję programu o numerze 1.16.
VULCAN zastrzega sobie prawo do ciągłego ulepszania programu
i wprowadzania do niego zmian.
Podręcznik jest chroniony prawem autorskim.
© Copyright by VULCAN 2008
Wszelkie prawa zastrzeżone
2
Spis treści
rocław, listopad 2008 .................................................................................................... 1
Wstęp ........................................................................................................... 5
Wymagania ............................................................................................... 5
Standard opisu ucznia (SOU).................................................................... 6
Zasady posługiwania się programem ...................................................... 8
Główne menu programu i pasek narzędziowy.......................................... 8
Podstawowe okno programu .................................................................... 9
Karta  Dane osobowe .................................................................................................. 9
Karta  Oceny .............................................................................................................. 12
Karta  Egzaminy ........................................................................................................ 13
Menu kontekstowe .................................................................................. 13
Wypełnianie formularzy .......................................................................... 15
Informacje zagregowane............................................................................................. 15
Zaznaczanie............................................................................................ 16
Zaznaczanie pozycji na listach ................................................................................... 16
Zaznaczanie komórek w tabelach............................................................................... 17
Zaznaczanie pozycji oferty edukacyjnej ..................................................................... 17
Mysz czy klawiatura? .............................................................................. 17
Pielęgnowanie wspólnych danych .......................................................... 18
Importowanie słowników zewnętrznych ...................................................................... 20
Kontrola kompletności danych ................................................................ 20
Jak korzystać z danych przez wiele lat?................................................. 22
3
Kartoteki uczniów ..................................................................................... 23
Zawartość kart ......................................................................................... 23
Dopisywanie nowego ucznia do listy ...................................................... 25
Wpisywanie ocen ...................................................................................... 29
Tabela ocen............................................................................................. 31
Wyniki egzaminów .................................................................................... 34
Tabela wyników egzaminów ................................................................... 35
Miejsca dalszej nauki ucznia ................................................................... 37
Lista preferowanych miejsc ..................................................................... 38
Drukowanie................................................................................................ 40
Rodzaje wydruków .................................................................................. 41
Wymiana danych ...................................................................................... 43
A
ączenie plików ....................................................................................... 43
Eksport danych........................................................................................ 43
Wymiana zakodowanych plików ............................................................. 44
Indeks......................................................................................................... 46
Indeks ...................................................................................................... 46
4
Wstęp
Rejestr uczniów Optivum jest programem komputerowym przeznaczo-
nym do prowadzenia podstawowej ewidencji uczniów (słuchaczy) na
potrzeby naboru do szkół, drukowania świadectw szkolnych, obsługi
czytelników w bibliotece szkolnej oraz innych rejestrów dotyczących
uczniów (słuchaczy).
Program umożliwia łatwe przeniesienie do postaci elektronicznej zasad-
niczej części dokumentacji przebiegu nauczania, w tym arkuszy ocen.
Wymagania
Program wymaga do pracy następujących składników:
systemu operacyjnego Microsoft Windows, co najmniej 2000,
przeglÄ…darki internetowej Internet Explorer w wersji 6.0 (dostar-
czanej razem z programem, ale także rozpowszechnianej bezpłat-
nie przez Microsoft i upoważnionych przez niego dystrybutorów),
biblioteki MSXML w wersji 4.0 (dostarczanej razem z programem,
ale także rozpowszechnianej bezpłatnie przez Microsoft).
Standard opisu ucznia (SOU)
Standard opisu ucznia (SOU)
Standard opisu ucznia (SOU) jest formatem zapisu podstawowych da-
nych o uczniu (słuchaczu), jakie Rejestr uczniów Optivum wymienia
z innymi programami należącymi do linii produktów Optivum firmy
VULCAN. Może być także użyty przez inne programy pod warunkiem
spełnienia wymagań zawartych w specyfikacji formatu.
Dane w formacie SOU zapisywane są w języku XML (eXtensible Mar-
kup Language = rozszerzalny język znaczników). Dokładny opis forma-
tu SOU można znalez
ć w witrynie internetowej firmy VULCAN pod ad-
resem www.vulcan.edu.pl/idee/sou.html.
Na podstawowe dane ucznia składają się:
dane osobowe,
adresy (stały i tymczasowy)
dane opiekunów prawnych, w tym ich adresy, stopień pokrewień-
stwa z uczniem,
szkoła, do której uczęszcza, wraz z jej adresem i podstawowymi
cechami,
miejsce w strukturze szkoły: oddział, numer w księdze uczniów,
arkusz ocen,
przypisanie do obwodu szkolnego,
szkoła, do której jest przekazywany (w wypadku przenoszenia
ucznia do innej szkoły),
wyniki egzaminów i sprawdzianów zewnętrznych,
orzeczenia o niepełnosprawności,
osiągnięcia.
6
Wymagania
Rysunek 1. Plik w formacie SOU w przeglÄ…darce internetowej.
Dzięki odpowiedniej konstrukcji SOU oraz odpowiedniemu dobraniu
danych składających się na ten format możliwe jest dostarczanie danych
na użytek:
elektronicznego dziennika lekcyjnego,
wypełniania świadectw szkolnych,
sporzÄ…dzania ocen opisowych,
przekazywania uczniów pomiędzy szkołami,
naboru uczniów do szkół ponadgimnazjalnych,
rejestru czytelników w bibliotece szkolnej.
Zawartość pliku zapisanego w formacie SOU musi być zgodna ze spe-
cyfikacją tego formatu (XSD). Rejestr uczniów Optivum kontroluje tę
zgodność podczas otwierania pliku, dba także o poprawne jego zapisa-
nie. Wszelkie odstępstwa są sygnalizowane komunikatami postaci:
7
Zasady posługiwania się programem
Zasady posługiwania się
programem
Do opanowania wszystkich funkcji programu wystarcza znajomość pod-
stawowych zasad korzystania ze środowiska systemu operacyjnego
Microsoft Windows.
Główne menu programu i pasek narzędziowy
Główne menu zawiera spis wszystkich funkcji oferowanych przez pro-
gram.
Rysunek 2. Główne menu programu z rozwiniętą grupą funkcji Pliki
(widoczny jest wybór ostatnio używanego pliku).
8
Podstawowe okno programu
Najważniejsze operacje zostały dodatkowo umieszczone w pasku narzę-
dziowym złożonym z przycisków.
Rysunek 3. Pasek narzędziowy.
Podstawowe okno programu
Podstawowe okno programu jest przywoływane w wyniku otwarcia ist-
niejącego pliku z danymi uczniów lub utworzenia nowego pliku. Okno
to składa się z trzech kart wyposażonych w zakładki: Dane osobowe,
Oceny i Egzaminy. Kliknięcie wybranej zakładki przywołuje odpo-
wiedniÄ… kartÄ™ z danymi.
Równocześnie można otworzyć dowolną liczbę plików z danymi
uczniów. Lista otwartych plików jest widoczna w menu Widok.
Karta  Dane osobowe
Karta Dane osobowe podstawowego okna programu zawiera listÄ™
uczniów (po lewej stronie) i komplet informacji o konkretnym uczniu
(po prawej stronie), przedstawiony w postaci hierarchicznej struktury
zwanej drzewem.
Rysunek 4. Podstawowe okno programu.
9
Zasady posługiwania się programem
Klikając lewym przyciskiem myszy wybraną kolumnę listy uczniów,
można zmieniać kolejność pozycji na liście. Kolejność ta zostanie za-
chowana przy przejściu na kartę Oceny lub Egzaminy.
Rysunek 5. Nagłówek listy uczniów na karcie Dane osobowe.
Strzałka obok nazwy kolumny wskazuje kierunek uporządkowania in-
formacji w tej kolumnie.
W kolumnach Osiągnięcia, Orzeczenia oraz Dalsza na-
uka podawane są liczby poszczególnych rodzajów informacji, jakie
zgromadzono dla poszczególnych uczniów. W kolumnie Szkoła
umieszczono równocześnie wskazanie na szkołę, oddział w tej szkole
i numer ucznia w dzienniku lekcyjnym tego oddziału.
Dwukrotne szybkie kliknięcie określonej pozycji listy uczniów przywo-
łuje kartotekę wybranego w ten sposób ucznia.
Rysunek 6. Kartoteka ucznia.
W celu dodania nowego ucznia do listy należy użyć przycisku znaj-
dującego się po prawej stronie listy uczniów.
10
Podstawowe okno programu
Operacje dodania nowego ucznia i modyfikacji kartoteki ucznia sÄ… do-
stępne także za pośrednictwem menu kontekstowego przywoływanego
przez kliknięcie wybranej pozycji listy prawym przyciskiem myszy.
Rysunek 7. Menu kontekstowe dostępne na liście uczniów.
To samo menu kontekstowe pozwala uruchomić wyszukiwanie określo-
nego ucznia. Wyszukiwanie odbywa siÄ™ na podstawie informacji zawar-
tej w tej kolumnie listy, w której to menu zostanie przywołane.
Rysunek 8. Wyszukiwanie uczniów może odbywać się według róż-
nych kategorii danych.
W zależności od ustawienia przełącznika Szukaj znaków wyszu-
kiwane są ciągi znaków tylko na początku lub w środku (czyli gdzie-
kolwiek, a więc także na początku) informacji w wybranej kolumnie.
Przy wyszukiwaniu znaków ignorowana jest wielkość liter. Jeśli szuka-
ny ciąg znaków został znaleziony w wielu pozycjach listy uczniów, to
za pomocą przycisków
można przechodzić pomiędzy kolejny-
mi odnalezionymi pozycjami.
11
Zasady posługiwania się programem
Karta  Oceny
Karta Oceny podstawowego okna programu służy do szybkiego wpisy-
wania ocen (zob. Wpisywanie ocen, str. 29).
Rysunek 9. Karta Oceny podstawowego okna programu.
Przed rozpoczęciem wpisywania ocen do tabeli należy założyć arkusze
ocen (zaznaczyć znacznik Arkusz ocen) na indywidualnych kartach
uczniów Oceny.
Zajęcia do listy zajęć można dodawać, klikając przycisk . Każde za-
jęcia należą do jedne z dopuszczalnych kategorii i muszą mieć wyzna-
czony sposób oceniania (klasyfikacji).
Rysunek 10. Opis zajęć dodawanych do listy.
Uwaga Ocena zachowania ucznia traktowana jest przez program jak ocena
z zajęć edukacyjnych. Z tego powodu zachowanie należy dopisać
12
Menu kontekstowe
do listy zajęć w tabeli ocen, przypisać mu kategorię  zachowanie
i określić sposób klasyfikacji jako  ocena zachowania .
Karta  Egzaminy
Karta Egzaminy podstawowego okna programu służy do szybkiego
wpisywania wyników egzaminów zewnętrznych (zob. Wyniki egzami-
nów, str. 34)
Rysunek 11. Karta Egzaminy podstawowego okna programu.
Nazwy egzaminów do listy można dodawać, klikając przycisk .
Uwaga Jeśli egzamin zewnętrzny składa się z kilku części ocenianych od-
dzielnie (jak np. egzamin gimnazjalny), to każdą z nich należy trak-
tować jako inny rodzaj egzaminu z tą samą datą wydania zaświad-
czenia i tym samym numerem.
Menu kontekstowe
Menu kontekstowe zawiera spis operacji, które można wykonać na
wskazanej pozycji listy lub komórce tabeli. Do przywołania menu kon-
tekstowego służy prawy przycisk myszy.
13
Zasady posługiwania się programem
Przykładowe menu kontekstowe używane w programie:
na liście uczniów:
na liście zajęć karty Oceny podstawowego okna programu:
na tabeli ocen karty Oceny podstawowego okna programu:
na liście pozycji słownika:
na liście (np. opiekunów, osiągnięć, orzeczeń) w kartotece ucznia:
na polu formularza:
Szare pozycje menu kontekstowego świadczą o niemożności wykonania
operacji w danym momencie.
Uwaga Jedną szczególną operację, która występuje w menu kontekstowych
na listach (uczniów, ocen ucznia, egzaminów zewnętrznych, osią-
gnięć ucznia, opiekunów prawnych ucznia, nazw zajęć)  Modyfikuj
 można przywołać przez dwukrotne szybkie kliknięcie pozycji od-
powiedniej listy lewym przyciskiem myszy.
14
Wypełnianie formularzy
Wypełnianie formularzy
Znaczna część danych na formularzach może być szybko wypełniana
dzięki ich automatycznemu kategoryzowaniu przez program, a następnie
użyciu list podpowiedzi podczas wpisywania. Dotyczy to zarówno poje-
dynczych danych, jak np. imion, ale także informacji zagregowanych,
jak np. szkół, do opisu których konieczne jest podanie całego szeregu
pojedynczych danych.
Wszystkie pola, w których dostępne są listy podpowiedzi mają po pra-
wej stronie przycisk selektora . Listy podpowiedzi sÄ… rozbudowywane
i traktowane przez program jako dane wspólne, tzw. słowniki
(zob. Pielęgnowanie wspólnych danych, str. 18). Podczas wypełniania
pola z listÄ… podpowiedzi po wpisaniu poczÄ…tkowych liter program samo-
czynnie dodaje kolejne litery (wyświetlając je w tzw. inwersji), jeśli
wcześniej w słowniku znalazła się już pozycja rozpoczynająca się od
wpisanego ciÄ…gu liter:
W celu zaakceptowania podpowiedzi należy nacisnąć klawisz tabulacji
(Tab). Do wybrania określonej pozycji w polu z listą podpowiedzi moż-
na także używać klawiszy ze strzałkami w górę i w dół. Można się rów-
nież posłużyć myszą do klikania selektora w celu rozwinięcia listy lub
przewijania pozycji listy za pomocą rolki (jeśli mysz taką rolkę ma):
Kliknięcie lewym przyciskiem myszy wybranej pozycji listy podpowie-
dzi lub naciśnięcie klawisza Enter powoduje zamknięcie listy. Aby za-
akceptować wybraną pozycję i przejść do następnego pola formularza,
należy nacisnąć klawisz tabulacji.
Informacje zagregowane
Obok pól zawierających informacje zagregowane, np. opisy szkół, znaj-
dują się dodatkowo przyciski które umożliwiają dodanie nowych po-
zycji do słowników.
Przycisk obok niektórych informacji zagregowanych (np. adresu
ucznia, adresu szkoły) pozwala przejść do poprawienia lub uzupełnienia
ich opisu.
15
Zasady posługiwania się programem
Rysunek 12. Do wpisywania informacji zagregowanych służą spe-
cjalne formularze.
W celu poprawienia informacji zagregowanych, które umieszczane są na
listach (np. osiągnięcia uczniów, wyniki egzaminów zewnętrznych, dane
opiekunów prawnych), należy użyć menu kontekstowego.
Uwaga Opis szkoły można poprawić jedynie za pomocą funkcji Narzę-
dzia/SÅ‚owniki.
Zaznaczanie
Zaznaczanie pozycji na listach
Kliknięcie lewym przyciskiem wybranej pozycji listy (np. listy uczniów,
listy pozycji słownika), a następnie przytrzymywanie naciśniętego przy-
cisku i przesuwanie kursora myszy w górę lub w dół listy powoduje za-
znaczenie kolejnych pozycji listy do czasu zwolnienia lewego przycisku.
Ten sam efekt można uzyskać jeszcze na dwa sposoby: przez przytrzy-
mywanie klawisza Shift, a następnie kliknięcie lewym przyciskiem my-
szy pierwszej i ostatniej wybranej pozycji listy lub też przez użycie sa-
mej klawiatury, tj. przytrzymywanie klawisza Shift i poruszanie
klawiszami ze strzałkami w górę lub w dół. Wszystkie te techniki mogą
być użyte do zaznaczania fragmentów tekstów w polach tekstowych
rozmaitych formularzy programu.
16
Mysz czy klawiatura?
W celu zaznaczenia niesąsiadujących ze sobą pozycji listy należy przy-
trzymywać naciśnięty klawisz Ctrl i klikać wybrane pozycje lewym
przyciskiem myszy.
Zamiast myszy do wybierania pozycji na liście można użyć klawiszy ze
strzałkami w górę lub w dół, zaś do ich zaznaczania klawisza spacji (ko-
nieczne jest, oczywiście, równoczesne przytrzymywanie naciśniętego
klawisza Shift przy wyborze pozycji przyległych lub Ctrl przy wyborze
pozycji niesÄ…siadujÄ…cych ze sobÄ…).
Wszystkie pozycje listy można zaznaczyć, wybierając z menu kontek-
stowego operację Zaznacz wszystkie lub używając kombinacji klawiszy
Ctrl+A.
Zaznaczanie komórek w tabelach
Komórki wypełnianych tabel ocen lub wyników egzaminów można za-
znaczać jedynie za pomocą myszy, przesuwając jej wskaz
nik po komór-
kach tabeli z jednoczesnym przytrzymywaniem wciśniętego lewego
przycisku. W ten sposób można zaznaczyć jedynie sąsiadujące ze sobą
komórki.
Zaznaczanie pozycji oferty edukacyjnej
Pozycje w drzewie oferty edukacyjnej zaznacza się wyłącznie za pomocą
myszy. Wiele pozycji można zaznaczyć, klikając je lewym przyciskiem
myszy z jednoczesnym przytrzymywaniem naciśniętego klawisza Ctrl.
Mysz czy klawiatura?
Niektóre operacje w programie łatwiej wykonać za pomocą myszy,
zwłaszcza w trakcie przeglądania danych.
Dwukrotne szybkie kliknięcie pozycji listy powoduje otwarcie okna
formularza opisującego szczegółowo tę pozycję, umożliwiając popra-
wienie danych. W ten sposób można otworzyć np. kartotekę ucznia,
formularz zawierający dane opiekuna prawnego ucznia, opis szczegól-
nego osiągnięcia ucznia.
Ten sam efekt można uzyskać za pomocą samej klawiatury, naciskając
klawisz Enter na wcześniej wskazanej pozycji listy (kolejne pozycje listy
można wskazywać np. za pomocą klawiszy ze strzałkami w górę lub w
dół). Jest jeszcze jeden sposób  kliknięcie wybranej pozycji listy pra-
wym przyciskiem myszy. Pojawia się wówczas menu kontekstowe, któ-
re zawiera operację Modyfikuj. Wystarczy wówczas kliknąć tę operację
lewym przyciskiem myszy. Zwłaszcza tej techniki trzeba się nauczyć,
gdyż jest ona wykorzystywana także w innych sytuacjach do wykony-
wania innych operacji, często niedostępnych w inny sposób.
17
Zasady posługiwania się programem
We wszystkich polach z listami podpowiedzi (z przyciskiem selektora
po prawej stronie) oraz w polach numerycznych można używać także
kółka myszki w celu wybrania odpowiedniej wartości.
Klawiatura jest niezastąpiona wszędzie tam, gdzie konieczne jest wpisa-
nie jakiegokolwiek tekstu.
Na formularzach niezwykle istotną funkcję pełni klawisz tabulacji Tab
i jego kombinacja z klawiszem Shift: Shift+Tab. Służą one do przemiesz-
czania się pomiędzy kolejnymi polami odpowiednio  do następnego
i do poprzedniego. Klawisz Enter lub klawisz spacji są wówczas uży-
wane do naciskania wyróżnionych przycisków ekranowych (np.
i ), a jeśli któryś z przycisków ekranowych jest otoczony czarną
obwódką (jak np. w poprzednim przykładzie), to naciśnięcie
klawisza Enter zamyka formularz niezależnie od tego, czy przycisk ten
jest wyróżniony czy nie.
Pielęgnowanie wspólnych danych
Większość danych gromadzonych przez program jest automatycznie ka-
tegoryzowana w celu zapewnienia im spójności (np. nazwy miejscowo-
ści, zajęć edukacyjnych, rodzajów osiągnięć itd.) oraz ułatwienia ich
wpisywania. Właściwość tę mają wszystkie te dane, które mogą być
wybierane za pomocą selektorów znajdujących się po ich prawej stro-
nie.
Dane wspólne, tj. takie, które powinny mieć tę samą postać dla większej
liczby uczniów, nazywane są w programie słownikami. Słowniki bu-
dowane są przyrostowo na podstawie zawartości kartotek uczniów, tzn.
przy otwieraniu jakiegokolwiek pliku z danymi jest on przeglÄ…dany i do
słowników dodawane są nieistniejące tam wcześniej pozycje. Nowe po-
zycje dodawane są także podczas wprowadzania danych.
Uwaga Pliki z danymi zawierają kompletne dane o każdym uczniu z osobna
i nie zawierają odwołań do słowników. Podczas przenoszenia plików
z danymi pliki słowników nie są przenoszone wraz z nimi.
Podczas nieuważnego wypełniania formularzy lub łączenia danych zapi-
sanych w różnych plikach dochodzi do powstania zbędnych powtórzeń
tych samych danych, różniących się zwykle tylko nieznacznie zapisem.
Dotyczy to zwłaszcza danych zagregowanych, np. nazw szkół, nazw
miejscowości, które wymagają równoczesnego wypełnienia kilku pól
dodatkowych formularzy szczegółowych.
W celu uporządkowania słowników została przygotowana w głównym
menu funkcja Narzędzia/Słowniki. Jej użycie powoduje przywołanie okna,
w którym po lewej stronie widoczny jest spis wszystkich kategorii da-
nych uważanych za wspólne.
18
Pielęgnowanie wspólnych danych
Rysunek 13. Dane wspólne  słowniki.
Wybranie odpowiedniego słownika ze spisu powoduje przywołanie
w środkowej części okna spisu wszystkich wartości w ramach tej samej
kategorii. Każdą wartość ze słownika można zmodyfikować, a kilka
wartości ze sobą utożsamić (scalić). Można także dodawać nowe warto-
ści (przez kliknięcie przycisku obok listy z zawartością słownika)
oraz usuwać zbędne (za pomocą operacji Usuń dostępnej w menu kon-
tekstowym).
Podczas scalania danych zagregowanych (np. opisów miejscowości)
wszystkie pola różniące scalane pozycje słownika są wyświetlane na ró-
żowo. Po kliknięciu tak wyróżnionego selektora przywoływana jest lista
wartości różniących scalane pozycje.
Rysunek 14. Scalanie pozycji w słownikach zawierających zagrego-
wane dane (np. opisy miejscowości) wymaga wybrania
wspólnych wartości we wszystkich różniących się kate-
goriach.
19
Zasady posługiwania się programem
Zmiany dokonane w słownikach są po zaakceptowaniu propagowane na
wszystkie miejsca (dane uczniów), w których wystąpiły zmieniane war-
tości.
Uwaga Zmiany w słowniku nazw zajęć nie są automatycznie propagowane
na zajęcia w arkuszach ocen uczniów. W celu zmodyfikowania nazw
zajęć w arkuszach ocen uczniów należy użyć operacji Modyfikuj
z menu kontekstowego na liście zajęć.
Importowanie słowników zewnętrznych
Za pomocą przycisku u dołu okna Słowniki można importować
słowniki dostarczone z zewnątrz. Zabieg ten ma sens przed rozpoczę-
ciem wprowadzania danych uczniów, jeśli istotne jest, by wspólne dane
miały ustalone, powszechnie obowiązujące wartości (np. osiągnięcia
uczniów uwzględniane podczas naboru do szkół). Wówczas przed im-
portowaniem określonego słownika należy za pomocą operacji Usuń do-
stępnej w menu kontekstowym usunąć wszystkie jego pozycje.
Program przechowuje słowniki w folderze:
Documents and Settings \All Users \Dane aplikacji
\VULCAN \Rejestr uczniów Optivum w systemach
Windows 2000/ XP;
Program Data \VULCAN \Rejestr Uczniów Optivum
w systemie Windows Vista.
Uwaga Importowanie słowników nie chroni przed dopisaniem do nich no-
wych wartości podczas wpisywania danych lub otwierania wielu pli-
ków z danymi.
Kontrola kompletności danych
Program wyposażono w funkcję kontroli kompletności danych, którą na-
leży się posłużyć przed zapisaniem pliku z danymi (zamknięciem pro-
gramu) w celu sprawdzenia, czy zostały poprawnie wypełnione wszyst-
kie wymagane pola kartotek uczniów.
Do skutecznego użycia tej funkcji wymagane jest zdefiniowanie szablo-
nu kontroli kompletności danych. Szablony takie można samodzielnie
20
Kontrola kompletności danych
zredagować za pomocą Notatnika. Konieczna jest przy tym jednak zna-
jomość struktury pliku w formacie SOU, a zwłaszcza nazw poszczegól-
nych węzłów tej struktury i ich atrybutów. Odpowiednie informacje
można znalez
ć w specyfikacji formatu SOU (zob.
www.vulcan.edu.pl/idee/sou_specyfikacja.html).
Szablon kontroli kompletności danych zbudowany jest z wierszy postaci:
PEA
NA_NAZWA_WEZA
A "komunikat_o_braku"
lub
PEA
NA_NAZWA _WEZA
A/@atrybut "komuni-
kat_o_braku",
gdzie:
PEA
NA_NAZWA_WEZA
A zawiera wszystkie legalne nazwy wÄ™-
złów wiodące do poszukiwanego węzła wraz nim, wypisane w ko-
lejności zagnieżdżenia, wielkimi literami i rozdzielone prawym
ukośnikiem,
"komunikat_o_braku" jest uzupełnieniem tekstu "brak& ",
który zostanie umieszczony w raporcie.
W pełnej nazwie poszukiwanego węzła można pominąć pierwszy węzeł
przeszukiwanych bloków danych - UCZEN, równoprawne są więc zapi-
sy np. UCZEN@pesel, jak i sam @pesel.
Rysunek 15. Szablony kontroli kompletności danych można przygo-
tować za pomocą Notatnika.
W celu przeprowadzenia kontroli kompletności danych należy kliknąć
przycisk w pasku narzędziowym programu lub użyć funkcji
Pliki/Sprawdz
kompletność, a następnie wskazać odpowiedni plik z szablo-
nem kontroli kompletności danych. Przykładowe szablony kontroli
21
Zasady posługiwania się programem
kompletności danych (pliki z rozszerzeniem nazwy *.kontrola) do-
starczane sÄ… wraz z programem.
Podczas sprawdzania kompletności danych przeszukiwane są jedynie
bloki UCZEN, zawierające komplet informacji o każdym uczniu.
W wypadku niewypełnienia któregokolwiek z wymaganych pól program
sporządzi i wyświetli raport zawierający szczegółowe informacje o bra-
kach.
Rysunek 16. Raport z kontroli kompletności danych zawiera wskaza-
nia braku określonych danych.
Jak korzystać z danych przez wiele lat?
Za pomocą Rejestru uczniów Optivum można prowadzić także wielolet-
nią ewidencję uczniów. Jedynymi danymi, które trzeba corocznie aktu-
alizować są oceny roczne i być może szczególne osiągnięcia uczniów.
Pozostałe dane (np. zmiany adresów, obwodów szkolnych) wymagają
aktualizacji tylko w miarÄ™ potrzeb.
Należy pamiętać, że program przechowuje komplet danych w jednym
pliku i nie pozwala w nim zapisać historii wszelkich zmian, w tym m.in.
równocześnie ocen uczniów za wiele lat szkolnych. W związku z tym
w celu zachowania informacji mających wartość archiwalną, np. wspo-
mniane oceny za kolejne lata nauki uczniów, zaleca się zapisywać zmie-
nione dane w oddzielnych plikach za pomocÄ… funkcji Pliki/Zapisz jako ...
i odpowiednio sygnować te pliki, np. oznaczeniami odpowiednich lat
szkolnych lub datami: Rok_2003, 23_10_2003.
22
Zawartość kart
Kartoteki uczniów
Kartoteki uczniów przywoływane są w podstawowym oknie programu
przez dwukrotne szybkie kliknięcie lewym przyciskiem myszy wybranej
pozycji listy uczniów lub użycie operacji Modyfikuj z menu kontekstowego.
Zawartość kart
Kartoteka ucznia składa się z czterech kart opatrzonych zakładkami:
Dane osobowe, Szkoła, Oceny i Informacje dodatkowe.
Rysunek 17. Indywidualna karta ucznia Dane osobowe.
23
Kartoteki uczniów
Rysunek 18. Indywidualna karta ucznia Szkoła.
Rysunek 19. Indywidualna karta ucznia Oceny.
24
Dopisywanie nowego ucznia do listy
Rysunek 20. Indywidualna karta ucznia Informacje dodatkowe.
Do poruszania się pomiędzy kartotekami kolejnych uczniów służą przy-
ciski u dołu kartoteki.
Dopisywanie nowego ucznia do listy
W celu dodania nowego ucznia do listy należy kliknąć przycisk znaj-
dujący się obok listy uczniów na karcie Dane osobowe podstawowego
okna programu.
Do poprawnego zapisania danych ucznia konieczne jest podanie nastÄ™-
pujÄ…cych informacji:
pierwszego imienia,
nazwiska,
daty urodzenia,
miejsca urodzenia.
Uwaga Kontrolowana jest poprawność konstrukcji numeru PESEL oraz jego
zgodność z podaną datą urodzenia oraz płcią. Program pozwala za-
pisać niepoprawny numer PESEL, jednakże każdorazowo sygnalizu-
je taki stan odpowiednim komunikatem. Po podaniu poprawnego
25
Kartoteki uczniów
formalnie numeru PESEL data urodzenia jest wpisywana automa-
tycznie.
Rysunek 21. Dopisywanie nowego ucznia do listy.
W celu sprawdzenia, czy zostały poprawnie wypełnione wszystkie wy-
magane pola kartotek uczniów należy użyć funkcji kontroli kompletno-
ści danych.
Określenie płci jest dedukowane z imienia, jeśli zostało ono wybrane
z listy podpowiedzi (słownika) (zob. Pielęgnowanie wspólnych danych,
str. 18).
Podczas dodawania uczniów przycisk , służący do akceptowania
wpisanych danych, zamieniany jest na , co pozwala dopisywać
kolejnych uczniów bez potrzeby opuszczania kartoteki.
W celu wypełnienia formularza na karcie Szkoła konieczne jest zazna-
czenie na niej znacznika Szkoła. Program automatycznie podpowiada
na liście szkoły użyte w danych zawartych w otwartym pliku, co znacz-
nie skraca wprowadzanie danych dla kolejnych dopisywanych uczniów.
Na pierwszej pozycji listy podpowiedzi widoczna jest szkoła i oddział,
z którego pochodził ostatnio wpisany uczeń. Poniżej kreski widoczne są
szkoły i oddziały w kolejności częstości występowania w pliku z dany-
mi.
26
Dopisywanie nowego ucznia do listy
Rysunek 22. Program podpowiada listę szkół i oddziałów przy wy-
pełnianiu karty Szkoła nowego ucznia.
Wybranie określonej pozycji z listy powoduje powielenie odpowiednich
danych w kartotece aktualnego ucznia. Kliknięcie przycisku
(lub klawisza Esc) umożliwia samodzielne wypełnienie wszystkich in-
formacji. Szkołę można wybrać z listy istniejących lub dopisać nową,
klikajÄ…c przycisk .
Rysunek 23. Dopisywanie nowej szkoły.
W celu wypełnienia lub poprawienia adresu szkoły należy kliknąć przy-
cisk obok pola z adresem.
27
Kartoteki uczniów
Rysunek 24. Adres szkoły.
W celu wypełnienia formularza na karcie Oceny konieczne jest zazna-
czenie na niej znacznika Arkusz ocen. Podobnie jak przy wypeł-
nianiu karty Szkoła program podpowiada wówczas listę danych najczę-
ściej używanych w arkuszach ocen.
Uwaga Aby możliwe było wypełnianie ocen w tabeli na karcie Oceny pod-
stawowego okna programu, konieczne jest założenie arkusza ocen
ucznia przez zaznaczenie znacznika Arkusz ocen na karcie
Oceny w kartotece ucznia. Nie ma potrzeby wpisywania zajęć
i stopni do arkusza w kartotece ucznia.
Podczas wpisywania danych osobowych opiekunów prawnych ucznia
wpisywane jest domyślnie nazwisko ucznia. Podobnie dzieje się z adre-
sem opiekuna  po kliknięciu przycisku jest on wstępnie wypełniany
adresem ucznia.
28
Dopisywanie nowego ucznia do listy
Wpisywanie ocen
Do wpisywania ocen uczniów można użyć jednej z dwóch opcji:
karty Oceny w kartotece ucznia,
tabeli ocen na karcie Oceny podstawowego okna programu.
Użycie indywidualnej karty ucznia Oceny jest niezbędne do założenia
arkusza ocen, a także do wpisania daty klasyfikacji oraz informacji o in-
dywidualnym toku nauki.
Rysunek 25. Użycie indywidualnej karta ucznia Oceny jest niezbędne
do założenia arkusza ocen (znacznik Arkusz ocen).
29
Wpisywanie ocen
Przy korzystaniu z indywidualnej karty ucznia Oceny kolejne oceny do-
pisuje się po kliknięciu przycisku po prawej stronie listy ocen, co
powoduje przywołanie formularza umożliwiającego zapisanie również
wszystkich cech zajęć, z których wystawiono daną ocenę.
Rysunek 26. Formularz oceny z zajęć jest dostępny jedynie na indy-
widualnej karcie ucznia Oceny.
Uwaga W zależności od roku szkolnego, który wpisany jest w arkuszu ocen
ucznia, program posługuje się odpowiednimi skalami ocen. Aktual-
nie w program wbudowano dwa komplety skal ocen  obowiÄ…zujÄ…-
cych od roku szkolnego 2004/2005 oraz obowiÄ…zujÄ…cych w po-
przednich latach szkolnych. Dla wszystkich lat poprzedzajÄ…cych rok
szkolny 2004/2005 używany jest ten sam komplet skal ocen.
Uwaga Zmiana roku szkolnego w arkuszu ocen może spowodować automa-
tycznÄ… konwersjÄ™ stopni szkolnych!
Uwaga Ocena zachowania ucznia traktowana jest przez program jak ocena
z zajęć edukacyjnych. Z tego powodu zachowanie należy dopisać
do listy zajęć w tabeli ocen, przypisać mu kategorię  zachowanie
i określić sposób klasyfikacji jako  ocena zachowania .
30
Tabela ocen
Tabela ocen
W celu szybkiego wpisania ocen większej grupy uczniów zaleca się po-
sługiwanie się tabelą ocen znajdującą się na karcie Oceny podstawowe-
go okna programu. Użycie tabeli ocen pozwala wykonać wiele operacji
seryjnie, w szczególności:
dopisać te same zajęcia całej grupie uczniów, klikając przycisk
znajdujący się obok list zajęć,
zmodyfikować nazwę i typ określonych zajęć dla całej grupy
uczniów, po kliknięciu prawym przyciskiem myszy pozycji zajęć
na liście i wybraniu polecenia Modyfikuj (ten sam efekt można uzy-
skać przez szybkie dwukrotne kliknięcie lewym przyciskiem my-
szy wybranej pozycji listy zajęć),
zmodyfikować właściwości określonych zajęć dla całej grupy
uczniów, klikając prawym przyciskiem myszy nagłówek kolumny
tabeli i wybierajÄ…c odpowiednie polecenie Oznacz jako dodatkowe
lub Oznacz jako obowiÄ…zkowe,
ustalić kolejność zajęć w arkuszach ocen całej grupy uczniów, kli-
kając prawym przyciskiem myszy pozycję zajęć na liście i wybie-
rając odpowiednie polecenie Przesuń do góry lub Przesuń w dół.
Rysunek 27. Użycie tabeli ocen jest najwygodniejszym sposobem
wpisania ocen większej grupy uczniów.
31
Wpisywanie ocen
Sposób posługiwania się tabelą ocen jest wyjątkowo prosty  wystarczy
klikanie lewym przyciskiem myszy odpowiednich przycisków ekrano-
wych ze stopniami. Kursor przemieszcza siÄ™ automatycznie po tabeli z
góry na dół (w obrębie jednych zajęć) lub w prawo w zależności od kie-
runku wypełnienia ustalonego za pomocą przycisków .
Jeśli wypełnienie tabeli odbywa się z góry na dół (w kolejności uczniów
w ramach tych samych zajęć), to po osiągnięciu ostatniego wiersza
(ostatniego ucznia) kursor przechodzi do pierwszego wiersza w kolejnej
kolumnie zajęć w prawo.
Jeśli wypełnienie tabeli odbywa się od lewej do prawej (w kolejności za-
jęć tego samego ucznia), to po osiągnięciu ostatniej kolumny (wskaz
ni-
ka promocji) kursor przechodzi do pierwszej kolumny kolejnego wier-
sza. Kliknięcie przycisku powoduje powrót do
poprzednio wypełnianej komórki tabeli.
Skala ocen jest automatycznie zmieniana w zależności od sposobu oce-
niania danych zajęć.
Rysunek 28. Skala ocen zmienia się zależnie od rodzaju zajęć, z któ-
rego wpisywane sÄ… oceny.
Możliwe jest także wypełnianie ocen opisowych.
Rysunek 29. Ocena opisowa.
32
Tabela ocen
Program pozwala użytkownikowi ustalić wskaz
nik promocji:
Rysunek 30. Wskaz
nik promocji wybierany jest z dostępnej listy.
33
Wyniki egzaminów
Wyniki egzaminów
Do wpisywania wyników egzaminów zewnętrznych uczniów można
użyć jednej z dwóch opcji:
karty Szkoła w kartotece ucznia,
tabeli wyników egzaminów zewnętrznych na karcie Egzaminy
podstawowego okna programu.
Rysunek 31. Indywidualna karta ucznia Szkoła zawiera także infor-
macje o egzaminach zewnętrznych.
34
Tabela wyników egzaminów
Przy korzystaniu z indywidualnej karty ucznia Szkoła wyniki kolejnych
egzaminów dopisuje się po kliknięciu przycisku po prawej stronie li-
sty egzaminów zewnętrznych, co powoduje przywołanie formularza
umożliwiającego zapisanie również wszystkich cech egzaminu.
Rysunek 32. Użycie tabeli ocen jest najwygodniejszym sposobem
wpisania ocen większej grupy uczniów.
Uwaga Jeśli egzamin zewnętrzny składa się z kilku części ocenianych od-
dzielnie (jak np. egzamin gimnazjalny), to każdą z nich należy trak-
tować jako inny rodzaj egzaminu z tą samą datą wydania zaświad-
czenia i tym samym numerem.
Tabela wyników egzaminów
W celu szybkiego wpisania wyników egzaminów większej grupie
uczniów zaleca się posługiwanie się tabelą wyników.
Wyniki w tabeli wpisuje siÄ™ w polu Wynik:, zatwierdzajÄ…c je naci-
śnięciem klawisza Enter lub przez kliknięcie przycisku
.
Kursor przemieszcza się automatycznie po tabeli z góry na dół (w obrę-
bie jednego rodzaju egzaminu) lub w prawo (w kolejności egzaminów
tego samego ucznia) w zależności od kierunku wypełnienia ustalonego
za pomocą przycisków .
Jeśli wypełnienie tabeli odbywa się z góry na dół (w kolejności uczniów
w ramach tego samego rodzaju egzaminu, to po osiągnięciu ostatniego
wiersza (ostatniego ucznia) kursor przechodzi do pierwszego wiersza
w kolejnej kolumnie z egzaminem w prawo.
Jeśli wypełnienie tabeli odbywa się od lewej do prawej (w kolejności
egzaminów tego samego ucznia), to po osiągnięciu ostatniej kolumny
kursor przechodzi do pierwszej kolumny kolejnego wiersza.
35
Wyniki egzaminów
Rysunek 33. Użycie tabeli wyników egzaminów jest najwygodniej-
szym sposobem wpisania ich większej grupie uczniów.
Kliknięcie przycisku powoduje powrót do poprzed-
nio wypełnianej komórki tabeli.
Podobnie (seryjnie) można wpisywać numery zaświadczeń wydanych
przez komisje egzaminacyjne oraz daty wydania tych zaświadczeń. Pro-
gram zachowuje domyślną datę do czasu jej świadomej zmiany oraz
numer zaświadczenia przy przejściu do następnego rodzaju egzaminu
tego samego ucznia.
Daty wydania zaświadczeń mogą być wpisane zaznaczonej grupie
uczniów w wybranej kolumnie rodzaju egzaminu za pomocą operacji
Ustaw datę z menu kontekstowego przywołanego na tabeli wyników.
Kliknięcie przycisku pozwala przywołać kalendarz służący do wybo-
ru daty.
36
Tabela wyników egzaminów
Miejsca dalszej nauki ucznia
W wypadku użycia Rejestru uczniów Optivum do gromadzenia danych
uczniów ubiegających się o przyjęcie do szkół wyższego poziomu pro-
gram pozwala budować listy preferowanych miejsc dalszej nauki ucznia.
W celu dołączenia oferty edukacyjnej do programu należy użyć funkcji
Narzędzia/Oferta edukacyjna z głównego menu programu.
Rysunek 34. Oferta edukacyjna szkół rekrutujących uczniów.
37
Miejsca dalszej nauki ucznia
Na ofertę edukacyjną składa się spis szkół i otwieranych w nich oddzia-
łów.
Kliknięcie przycisku w oknie Oferta edukacyjna pozwala wskazać
odpowiedni plik z rozszerzeniem *.ofe, w którym zapisano ofertę
edukacyjnÄ… przygotowanÄ… za pomocÄ… oprogramowania do organizacji
naboru, np. RekrutacjÄ™ Optivum firmy VULCAN.
Lista preferowanych miejsc
Lista preferowanych miejsc dalszej nauki ucznia tworzona jest na karcie
Informacje dodatkowe kartoteki ucznia.
Rysunek 35. Uporządkowana lista miejsc dalszej nauki dostępna jest
na karcie Informacje dodatkowe kartoteki ucznia.
W celu zbudowania listy preferowanych miejsc dalszej nauki ucznia na-
leży kliknąć przycisk w ramce Dalsza nauka. Spowoduje to przywo-
Å‚anie okna zawierajÄ…cego w lewym panelu ofertÄ™ edukacyjnÄ…, a w pra-
wym panelu listę wybranych oddziałów w szkołach.
Oddziały z oferty edukacyjnej przenosi się na listę w prawym panelu
okna, klikając przycisk po uprzednim zaznaczeniu jednego lub więcej
oddziałów w lewym panelu. Pozycje w drzewie oferty edukacyjnej za-
znacza się wyłącznie za pomocą myszy. Wiele pozycji można zazna-
38
Lista preferowanych miejsc
czyć, klikając je lewym przyciskiem myszy z jednoczesnym przytrzy-
mywaniem naciśniętego klawisza Ctrl. Wszystkie oddziały jednej szkoły
można przenieść na listę, zaznaczając tę szkołę w lewym panelu i klika-
jÄ…c przycisk .
Rysunek 36. Wybór oddziałów z oferty edukacyjnej i ich porządko-
wanie na liście preferencji ucznia.
Do ustalenia kolejności zainteresowania ucznia miejscami dalszej nauki
służą przyciski i w oknie budowania listy wybranych oddziałów
lub w ramce Dalsza nauka na karcie Informacje dodatkowe, za pomo-
cą których można przesuwać zaznaczoną pozycję listy wybranych od-
działów w górę lub w dół.
W celu usunięcia zbędnej pozycji z listy wybranych oddziałów należy
użyć operacji Usuń z menu kontekstowego dostępnego zarówno w oknie
wyboru oddziałów, jak i w ramce Dalsza nauka karty Informacje do-
datkowe.
39
Drukowanie
Drukowanie
Drukowanie w programie odbywa się po kliknięciu przycisku
w pasku narzędziowym lub wybraniu funkcji Pliki/Drukuj. Poprzedzone
jest zawsze przywołaniem przeglądarki internetowej.
Rysunek 37. Wydruk kartoteki ucznia w przeglÄ…darce internetowej.
Wydruk kierowany jest na drukarkę przez kliknięcie w przeglądarce
przycisku .
40
Rodzaje wydruków
Za pomocą przycisku przywoływane jest okno ustawień
strony, na którym w szczególności można wybrać rozmiar i orientację
papieru, marginesy, a także drukarkę (jeśli dostępnych jest wiele druka-
rek) i jej cechy. Nagłówek i stopka są na wydruku ignorowane.
Rysunek 38. Ustawienia strony wydruku.
Rodzaje wydruków
Rodzaj sporządzanego wydruku zależy od aktualnie otwartej karty pod-
stawowego okna programu. Za pomocą programu można sporządzić na-
stępujące rodzaje wydruków:
listę wybranej grupy uczniów  na karcie Dane osobowe podsta-
wowego okna programu,
komplet danych wybranej grupy uczniów  na karcie Dane oso-
bowe podstawowego okna programu,
zestawienie ocen  na karcie Oceny podstawowego okna progra-
mu,
zestawienie wyników egzaminów zewnętrznych  na karcie Eg-
zaminy podstawowego okna programu.
W celu wybrania grupy uczniów, dla których ma być wydrukowana lista
lub ich kompletne dane, należy zaznaczyć odpowiednie pozycje spisu
uczniów na karcie Dane osobowe za pomocą kombinacji Ctrl+lewy przy-
cisk myszy (odległe pozycje) lub Shift+lewy przycisk myszy (przyległe po-
zycje)  alternatywnie za pomocą kombinacji Shift+klawisze ze strzałkami
41
Drukowanie
w górę i w dół lub przez przesuwanie myszy po kliknięciu wybranej pozy-
cji listy lewym przyciskiem i przytrzymywaniu go do czasu zakończenia
zaznaczania. Wszystkie pozycje listy uczniów można zaznaczyć także
za pomocą kombinacji klawiszy Ctrl+A. Jeśli nie zostanie zaznaczony
żaden uczeń, to na wydruku znajdą się dane wszystkich uczniów. Ze-
stawienia ocen oraz wyników egzaminów zewnętrznych obejmują zaw-
sze wszystkich uczniów.
42
A
ączenie plików
Wymiana danych
A
ączenie plików
Dane uczniów zapisane w różnych plikach w formacie SOU, także
utworzonych na różnych komputerach, mogą być połączone w całość
i zapisane w pojedynczym pliku, zwłaszcza w celu przesłania określo-
nemu odbiorcy (np. za pośrednictwem Internetu na użytek naboru do
szkół wyższego poziomu  zaleca się wówczas kompresowanie i szy-
frowanie plików).
Do łączenia plików służy funkcja Pliki/Dołącz dane.
Uwaga Po połączeniu kilku plików zaleca się uzgodnienie wspólnych da-
nych, mające na celu usunięcie zbędnych powtórzeń tych samych
kategorii danych.
Eksport danych
Dane wybranych uczniów mogą być zapisane w oddzielnych plikach
formacie SOU, w szczególności możliwe jest eksportowanie danych
każdego ucznia z osobna, np. w celu ich przekazania do innej szkoły.
W celu zapisania fragmentu danych w odrębnym pliku należy zaznaczyć
wybranych uczniów na liście (zob. Zaznaczanie pozycji na listach,
str. 16), po czym przez kliknięcie listy prawym przyciskiem myszy
przywołać menu kontekstowe i użyć funkcji Eksportuj.
43
Wymiana danych
Rysunek 39. Wybór uczniów z listy w celu eksportowania danych
w formacie SOU.
Nazwę pliku, w którym zostaną zapisane dane wybranych uczniów, pro-
ponowaną przez program, można zmienić.
Przy przekazywaniu plików za pośrednictwem Internetu zaleca się kom-
presowanie i szyfrowanie plików (zob. niżej).
Operacją odwrotną do eksportowania fragmentów pliku jest łączenie
plików (zob. A
ączenie plików, str. 43).
Wymiana zakodowanych plików
Przed wysłaniem pliku z danymi uczniów za pośrednictwem Internetu
zaleca siÄ™ jego skompresowanie i zaszyfrowanie. Kompresowanie ma na
celu zmniejszenie rozmiaru przesyłki (nawet kilkunastokrotne), zaś szy-
frowanie jest wykorzystywane do ochrony pliku przed nieupoważnio-
nym wglądem oraz do potwierdzenia tożsamości nadawcy.
Za pomocą mechanizmów wbudowanych w program skompresowane
i zaszyfrowane pliki z danymi mogą wymieniać ze sobą jedynie posia-
dacze Rejestru uczniów Optivum (lub innych programów posługujących
się tymi samymi mechanizmami), którzy dodatkowo wymienią się klu-
czami użytymi do szyfrowania.
Uwaga Do przekazywania kluczy szyfrujących zaleca się użycie innego
środka łączności niż Internet.
44
Wymiana zakodowanych plików
W celu przygotowania pliku z danymi do wysyłki należy kliknąć przy-
cisk lub wybrać z głównego menu pozycję Pli-
ki/Przygotuj do wysyłki. Program sam zaproponuje nazwę pliku (taką,
jak oryginał) i rozszerzenie *.ZOU.
Po wpisaniu nazwy kompresowanego pliku program poprosi o podanie
klucza szyfrujÄ…cego.
Rysunek 40. Klucze cyfrowe służą do szyfrowania i rozkodowywania
plików *.ZOU.
Skompresowany i zaszyfrowany plik zostanie umieszczony w folderze
Moje dokumenty\Moi uczniowie. Do przesłania go odbiorcy
można użyć poczty internetowej (e-mail) lub odpowiednio przygotowa-
nej strony internetowej, a także zwykłej dyskietki lub innego nośnika
danych.
W celu rozkodowania pliku otrzymanego od nadawcy należy użyć przy-
cisku lub funkcji Pliki/Rozkoduj z głównego menu programu.
Do poprawnego rozkodowania (odszyfrowania i rozpakowania) pliku
konieczna jest znajomość klucza szyfrującego dostarczonego przez
nadawcÄ™.
45
Indeks
Indeks
Indeks
A
arkusz ocen
wypełnianie, 29
zakładanie, 28
I
informacje zagregowane, 15
scalanie, 19
K
karta "Dane osobowe"
w kartotece ucznia, 23
w podstawowym oknie programu, 9
karta "Oceny"
w kartotece ucznia, 29
w podstawowym oknie programu, 12
kierunek wypełniania
tabeli ocen, 32
tabeli wyników egzaminów, 35
L
lista uczniów
drukowanie, 41
eksportowanie wybranych danych, 43
wyszukiwanie, 11
zmiana kolejności, 10
46
Indeks
M
miejsca dalszej nauki, 37
O
oferta edukacyjna, 37
S
słowniki, 18
importowanie, 20
scalanie pozycji, 19
standard opisu ucznia (SOU), 6
Z
zakodowane dane
klucz szyfrujÄ…cy, 45
kodowanie, 45
rozkodowanie, 45
47