Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Zdalne sterowanie
przez telefon część 2
2121
Montaż i uruchomienie
Główną część układu można zmonto-
wać na jednostronnej płytce drukowanej,
rysunku 5.
pokazanej na rysunku 5
rysunku 5
rysunku 5
rysunku 5
Montaż należy rozpocząć od wykona-
nia wszystkich zwór oznaczonych na
płytce literą Z.
Najpierw warto zmontować zasilacz
i sprawdzić, czy przy zasilaniu 12V da on
na wyjściu (na kondensatorach C12, C16,
C7) napięcie w granicach 5,2...5,6V. Pobór
prÄ…du ze z
ródła 12V wynosi około 5mA.
Po uruchomieniu zasilacza można
zmontować pozostałe elementy: naj-
pierw bierne, potem półprzewodniki.
Transformator separujÄ…cy TR1 to
zwykły transformator sieciowy TS24.
W przeciwieństwie do większości trans-
formatorów tego typu, nie ma on nóżek
do wlutowania w płytkę - należy go przy-
kręcić dwoma wkrętami M3 i wykonać
połączenia przewodami. Na płytce ozna-
czono punkty S, T, U, W. Podczas luto-
wania trzeba uważać, żeby nie pomylić
uzwojeń - uzwojenie sieciowe 220V za-
jmuje większą objętość, niż uzwojenie
wtórne i ma dużo większą rezystancję.
W modelu zastosowano podstawkÄ™
tylko pod kostkÄ™ U3.
W roli przekaz
nika REL1 można zasto-
sować zarówno mały przekaz
nik teleko-
munikacyjny (np. jak w modelu Meisei
M4-5H), jak i duży RM81 czy RM96.
W skład zestawu AVT-2121, oprócz
przekaz
nika REL1, wchodzi tylko jeden
przekaz
nik wykonawczy, pozostałe nale-
ży zakupić oddzielnie.
Po zmontowaniu elementów na płycie
(ale jeszcze bez kostki U3) należy spraw-
dzić pobór prądu. Należy dołączyć zasi-
lacz o napięciu 12V - pobór prądu powi-
Rys. 5. Płyta główna.
nien nadal wynosić około 5 miliampe-
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96 13
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
przycisk powinien włączać dany kanał
(przekaz
nik), dolny - wyłączać. Stany
przekaz
ników muszą odpowiadać
wskazaniu diod D18...D21, umieszczo-
nych na płytce czołowej.
Jeśli wszystkie kanały dają się włą-
czać i wyłączać, należy sprawdzić współ-
pracÄ™ z liniÄ… telefonicznÄ…. W zasadzie po-
trzebne są dwie linie, ale można poradzić
sobie, mając tylko jedną - własną. Należy
Rys. 6. PÅ‚yta sterowania.
wtedy skorzystać z pomocy kolegi albo
zaprzyjaz
nionego sÄ…siada. Trzeba kogoÅ›
poprosić, aby zadzwonił na nasz numer
i po zgłoszeniu się odbiornika i usłysze-
niu sygnału potwierdzenia, nacisnął
w swoim aparacie (przełączonym na wy-
bieranie tonowe - przełącznik w pozycji
TONE, a nie PULSE) kolejno klawisze 1,
2, 1, 2, 3, 4, 3, 4, 5, 6, 5, 6, 7, 8, 7, 8. Mo-
ment zgłoszenia odbiornika wskaże nam
dioda świecąca D6. Przy podanej kolej-
ności naciskania klawiszy powinny kolej-
no zapalać się i gasnąć diody D18...D21
na płytce sterującej.
Do takiej próby, aby nie nadużywać
cierpliwości bliz
niego, warto zmniejszyć
rezystancję R7; celowe może być także
dolutowanie równolegle do C3 i C6, do-
datkowych elektrolitów o pojemności
100...220µF (wczeÅ›niej zaformowanych
przez kilka godzin pod napięciem 5V).
Jeśli montaż został wykonany popra-
wnie, układ będzie pracował od razu i ta-
ka jedna próba całkowicie wystarczy.
Rys. 7. Układ testowy.
Jeśliby jednak coś nie zadziałało, należy
rów: tyle zużywa stabilizator U7. Układ ra C2 - będzie on udawał odebranie syg- poszukać błędu, wykorzystując wskaza-
złożony z kostek CMOS praktycznie nie nałów dzwonienia. nia dodatkowych diod LED dołączonych
pobiera prądu. Gdyby było inaczej, należy Do takich prób warto też równolegle do punktów A, B, C, D.
odszukać przyczynę - zwykle jest nią do R7 dolutować W razie grub-
zwarcie lub pomyłka w montażu. dodatkowy rezys- szej pomyłki, do
Po zmontowaniu, w celu
Jeśli wszystko jest w porządku należy tor (10...100kW) wyszukania popeł-
uformowania kondensatorów
włożyć do podstawki układ U3 i pozosta- przyspieszający nionego błędu,
wić układ pod napięciem na kilka godzin. proces zgłoszenia. elektrolitycznych, należy można wykorzys-
rysunku
Chodzi tu o uformowanie kondensato- Układ testowy tać układ z rysunku
rysunku
rysunku
rysunku
koniecznie pozostawić układ
8
rów elektrolitycznych. Jest to niezbędne, pokazany jest na 8 Do włączenia
8.
8
8
na kilka-kilkanaście godzin pod
rysunku 7.
ponieważ aluminiowe elektrolity prze- rysunku 7 odbiornika należy
rysunku 7
rysunku 7
rysunku 7
napięciem. Tuż po pierwszym
chowywane przez kilka miesięcy czy lat Po włączeniu użyć przycisku wlu-
mają zawsze znaczną upływność, i układ zasilania przerzut- towanego równo-
włączeniu układ na pewno nie
na pewno nie będzie działał poprawnie niki z kostek U5, legle do kondensa-
będzie działał poprawnie!
zaraz po pierwszym włączeniu zasilania. U6 ustawią się tora C2.
Po takim kilkugodzinnym formowaniu w jakichÅ› przypad- W urzÄ…dzeniu
kondensatorów można przystąpić do kowych stanach. Najpierw należy więc przewidziano wykorzystanie od jednego
ostatecznego sprawdzania. sprawdzić, czy działają przyciski K1...K8 do czterech przekaz
ników wykonaw-
W tym celu należy zmontować i dołą- umieszczone na dodatkowej płytce ste- czych. Na płytce można zmontować za-
czyć przewodami do punktów K1...K8 rowania. W gotowym urządzeniu górny równo przekaz
niki RM81 (o obciążalności
i O1, O3, O5, O7, J, H, płytkę z przycis-
kami i diodami LED. PÅ‚ytkÄ™ tÄ™ pokazano
rysunku 6
na rysunku 6 Szczegółowe wskazówki
rysunku 6.
rysunku 6
rysunku 6
dotyczace montażu płyty czołowej poda-
ne są w dalszej części artykułu.
Dla ułatwienia warto też do wyjść de-
kodera DTMF (punkty oznaczone A, B, C,
D) dołączyć diody LED połączone szere-
gowo z rezystorami 2,2kW. Pozwoli to na
bieżąco monitorować pracę kostki U3.
Warto też prowizorycznie przylutować
jakiś przycisk równolegle do kondensato- Rys. 8. Układ do odszukiwania błędów.
14 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Rys. 9. Widok płyty czołowej.
stępnie położyć na wierzch nieuzbrojoną M3. A
by wkrętów należy wpuścić
styków 16A), RM82 (2 x 8A) lub RM96
płytkę drukowaną, dokładnie wszystko w plastik, a same wkręty zakontrować
(8A).
dopasować i zaz- nakrętkami. Dopie-
Na krawędzi płyty głównej umieszczo-
Według krajowych przepisów,
naczyć igłą wszyst- ro teraz należy na-
no też zaciski śrubow ARK oznaczone
kie punkty wierce- kleić papierową
wszelkie urządzenia dołączane
K1,2...K7,8. Umożliwią one łatwe dołą-
nia. Dla ułatwienia, naklejkę, która za-
czenie dowolnych urządzeń elektrycz-
do publicznej sieci telefonicznej
w płytce drukowa- kryje łby wkrętów.
nych, także tych zasilanych z sieci 220V.
powinny mieć homologację
nej wykonane są Następnie należy
PÅ‚ytki drukowane sÄ… przewidziane do
dodatkowe otwory starannie wykonać
(czyli poprzedzone badaniami
zamontowania w estetycznej obudowie
wyznaczaj Ä…ce w papierze otwory
typu KM-60 (trzeba wyciąć cztery naroż-
zezwolenie na użytkowanie)
środki przycisków na diody i przycis-
niki dużej płytki drukowanej).
wydane przez Ministerstwo
i diod LED. ki, a potem przy-
rysunku 9
Na rysunku 9
rysunku 9 pokazano proponowany
rysunku 9
rysunku 9
A
ączności.
Po wywierceniu kręcić płytkę dru-
wygląd płyty czołowej. Nabywcy zesta-
wszystkich otwo- kowaną już w pełni
wu AVT-2121 otrzymajÄ… samoprzylepnÄ… Przedstawiony odbiornik DTMF
rów w plastikowej uzbrojoną, z dolu-
naklejkę, inni mogą skserować na papie-
nie ma takiej homologacji.
płycie przedniej, towanymi od stro-
rze samoprzylepnym rysunek 9.
Jednym z powodów jest fakt, że
należy umocować ny druku przewo-
Autor zaleca poniższą kolejność mon-
do niej płytkę dru- dami.
nie wydaje siÄ™ stosownych
tażu płyty czołowej. Najpierw przyłożyć
kowaną za pomocą Przekrój zmon-
do plastikowej płyty przedniej naklejkę
zaświadczeń dla wyrobów
dwóch wkrętów towanej płyty czo-
z rysunkiem (ale jej nie przyklejać). Na-
w postaci zestawów do
Å‚owej pokazano
samodzielnego montażu. w uproszczeniu na
rysunku 10
rysunku 10
rysunku 10.
rysunku 10
rysunku 10
Problem bezpieczeństwa
Przy opracowaniu układu poświęcono
wiele uwagi sprawom bezpieczeństwa
użytkowania. W niektórych czasopis-
mach zagranicznych prezentuje się ukła-
dy, które dołączone bezpośrednio do linii
telefonicznej, mogą stwarzać wręcz
śmiertelne zagrożenie. Elektronika dla
Wszystkich jest przede wszystkim cza-
sopismem edukacyjnym, dlatego choć
opisywane urzÄ…dzenie przeznaczone jest
głównie do celów dydaktycznych, celo-
wo pokazano, jak można zrealizować
skuteczne oddzielenie galwaniczne miÄ™-
dzy układami i systemami elektroniczny-
mi.
Według krajowych norm, każde urzą-
dzenie telekomunikacyjne musi być tak
skonstruowane, aby izolacja między jaki-
mikolwiek dostępnymi z zewnątrz częś-
ciami ubudowy, a liniÄ… telefonicznÄ…, wy-
trzymała bez przebicia napięcie przynaj-
mniej 4000V. Jeśli urządzenie telekomu-
nikacyjne zasilane byłoby z sieci energe-
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96 15
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
Projekty AVT
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
WYKAZ ELEMENTÓW
Rezystory
Rezystory
Rezystory
Rezystory
Rezystory
C9, C10: 100nF U1, U2: CMOS 4093
R1: 3,3kW
C11, C12, C16, C17: 100nF U3: MT8870, UM92870A lub
ceramiczny odpowiednik
R2: 6,8kW
C14: 10µF/10V U4: CMOS 4028
R3, R15: 470kW
C15: 220...470µF/16V U5, U6: CMOS 4027
R4, R12, R19-R33: 100kW
Półprzewodniki
Półprzewodniki
Półprzewodniki
Półprzewodniki
R5, R6, R7, R8: 1MW Półprzewodniki U7: 7805
Różne
D1, D3, D4, D14: 1N4148 Różne
Różne
Różne
Różne
R9, R10, R34-R37: 2,2kW
D2: dioda Zenera 18V X1: 3,579MHz
R11: 4,7MW
D5, D7-D12, D15-D17: 1N4001 zaciski ARK2 7 szt
R13: 10kW
D6: LED 3mm żółta płytka drukowana układu
R14: 91kW
D13: 1A Schottky płytka drukowana klawiatury
R16: 51kW
D18-D21: LED 3mm czerwona naklejka samoprzylepna płyty
R17: 300kW
czołowej
OPT1: CNY-17
R18: 5,1kW
obudowa KM-60
Kondensatory REL1: Meisei M4-5H lub DS2Y 5V
Kondensatory
Kondensatory
Kondensatory
Kondensatory
lub inny o napięciu pracy 5V koszyk na 4 baterie paluszki
C1: 680nF foliowy 100V
REL2-REL5: RM81 12V lub microswitch z ośką min. 6mm 8szt
C2: 47nF
podobny
C3, C5, C13: 100µF/10V
TR1: TS2/24
Uwaga! Elementy REL3 - REL5,
C4: nie stosować (patrz tekst)
T4, T1: BC548 D10-D12, R19-R24, T4 nie
C6: 47µF/10V
wchodzą w skład kitu AVT-2121.
T3, T2: BC558
C7: 1µF MKT
T5...T8: BS107, BS170 lub podobne
C8: 22nF
REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA
REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA
REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA
REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA
REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA REKLAMA
Rys. 10. Szczegóły konstrukcji płyty
czołowej.
tycznej, to zasilacz i inne bloki muszÄ… za-
pewnić wytrzymałość na przebicie mię-
dzy układem a siecią, nie mniej niż
4000V.
W prezentowanym układzie zastoso-
wano podwójne oddzielenie galwanicz-
ne: Z jednej strony transformator TR1,
przekaz
nik REL1 i transoptor OPT1 sku-
tecznie oddzielają układ od linii telefo-
nicznej.
Z drugiej strony, oddzielenie od sieci
zapewniajÄ…: fabryczny zasilacz posiadajÄ…-
cy stosowny atest oraz przekaz
niki wy-
konawcze REL2...REL5.
Warto też zwrócić uwagę, iż na płytce
pokazanej na rysunku 5, pomiędzy ścież-
kami oddzielanych obwodów pozostawi-
no odstępy o szerokości minimum
4,5mm.
Żeby nie pogorszyć parametrów izola-
cji należy odpowiednio ukształtować
i odsunąć od transformatora przewody
dołączone do punktów S, T, U, W.
Także przy dołączaniu do zacisków
K1,2...K7,8 przewodów energetycznych,
należy zachować odpowiednie odstępy
izolacyjne.
Piotr Górecki
Piotr Górecki
Piotr Górecki
Piotr Górecki
Piotr Górecki
16 ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 12/96