Sylwia Rynans

DIAGNOSTYKA

DIAGNOSTYKA

ZAKA

ZAKA

Ż

Ż

E

E

Ń

Ń

HIV

HIV

2

GDS_100747_v1 2

R

R

odzin

odzin

a:

a:

Retroviridae

Retroviridae

Podrodzina:

Podrodzina:

Orthoretrovirinae

Orthoretrovirinae

R

R

odzaj

odzaj

:

:

Lentivirus

Lentivirus

Gatunek: Human immunodeficiency virus 1 (HIV

Gatunek: Human immunodeficiency virus 1 (HIV

-

-

1)

1)

-

-

ludzki wirus niedoboru odporno

ludzki wirus niedoboru odporno

ś

ś

ci typu 1

ci typu 1

Gatunek: Human immunodeficiency virus 2 (HIV

Gatunek: Human immunodeficiency virus 2 (HIV

-

-

2)

2)

-

-

ludzki wirus niedoboru odporno

ludzki wirus niedoboru odporno

ś

ś

ci typu 2

ci typu 2

http://viralzone.expasy.org/all_by_species/254.html

3

GDS_100747_v1 3

KLASYFIKACJA HIV

HIV

HIV

-

-

1

1

HIV

HIV

-

-

2

2

P

P

N

N

O

O

M

M

A B C D F G H J K

A B C D F G H J K

CRFs

CRFs

CRFs (circulating recombinant forms)

Na

Na podstawie ró

ż

nic strukturalnych w zakresie otoczki – env

A B C D E F G H

A B C D E F G H

(ponad 90% zaka

ż

e

ń

)

4

GDS_100747_v1 4

HIV-1: P, O, N, M

(A, B, C, D, F, G, H, J, K, CRFs)

Diagnostyka i monitorowanie zaka

ż

e

ń

wirusem HIV. Biomerieux

Geograficzne rozprzestrzenienie ró

ż

nych szczepów HIV

5

GDS_100747_v1 5

POCHODZENIE

POCHODZENIE

HIV

HIV

HIV pochodzi od

HIV pochodzi od

ma

ma

ł

ł

pich wirus

pich wirus

ó

ó

w

w

upo

upo

ś

ś

ledzenia

ledzenia

odporno

odporno

ś

ś

ci SIV (

ci SIV (

Simian

Simian

immunodeficiency

immunodeficiency

virus

virus

)

)

http://en.wikipedia.org/wiki/HIV

6

GDS_100747_v1 6

BUDOWA HIV

•

2 cz

ą

steczki ssRNA(+)

koduj

ą

ce 9 genów

•

Nukleokapsyd

•

Lipidowa osłonka

Cohen: Infectious Diseases 3rd edition, Mosby Elsevier 2010

7

GDS_100747_v1 7

CYKL REPLIKACYJNY HIV

http://www.nature.com/nrmicro/journal/v10/n4/fig_tab/nrmicro2747_F1.html

8

GDS_100747_v1 8

http://www.nature.com/nri/journal/v3/n4/fig_tab/nri1058_F1.html

9

GDS_100747_v1 9

EPIDEMIOLOGIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

http://www.amfar.org/unaids-reports-decline-in-hiv-infections-and-aids-deaths/

Report on the Global AIDS Epidemic, 09.2013:

~ 35,3 mln ludzi zaka

ż

onych HIV w 2012

~ 2,3 mln nowych zaka

ż

e

ń

w 2012

~ 1,6 mln zgonów z powodu AIDS w 2012

10

GDS_100747_v1 10

EPIDEMIOLOGIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

11

GDS_100747_v1 11

EPIDEMIOLOGIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

http://www.unaids.org/en/

12

GDS_100747_v1 12

EPIDEMIOLOGIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

13

GDS_100747_v1 13

EPIDEMIOLOGIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

HIV i AIDS w Polsce -

dane od pocz

ą

tku epidemii (1985 r.)

do 30 wrze

ś

nia 2013 roku

17 219 zaka

ż

onych ogółem

(co najmniej 5 997 zaka

ż

onych

w zwi

ą

zku z u

ż

ywaniem narkotyków)

2 975 zachorowa

ń

na AIDS

1 225 chorych zmarło

2011 – 1193 nowo wykrytych zaka

ż

e

ń

HIV; zapadalno

ść

3,1/100 ty

ś

241 zachorowania na AIDS; zapadalno

ść

0,63/100 ty

ś

2012 – 1135 nowo wykrytych zaka

ż

e

ń

HIV; zapadalno

ść

2,95/100 ty

ś

190 zachorowania na AIDS; zapadalno

ść

0,49/100 ty

ś

Choroby zaka

ż

ne i zatrucia w Polsce w 2012 r. Biuletyn NIZP-PZH, Zak

ł

ad Epidemiologii

14

GDS_100747_v1 14

Ś

rednia roczna liczba nowo wykrywanych zaka

ż

e

ń

HIV w latach 2008-2012, według województw.

Dane wg stanu w dniu 30.06.2013 r.

http://www.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/hiv_aids/

15

GDS_100747_v1 15

Ś

rednia roczna zapadalno

ść

na AIDS w latach 2008-

2012, według województw. Dane wg stanu w dniu

30.06.2013 r.

http://www.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/hiv_aids/

16

GDS_100747_v1 16

EPIDEMIOLOGIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Nowo wykrywane zaka

ż

enia HIV w Polsce w latach 2000-2011

Wyra

ź

ny wzrost liczby nowo wykrywanych zaka

ż

e

ń

HIV mo

ż

e mie

ć ź

ród

ł

o

w zwi

ę

kszaj

ą

cej si

ę

liczbie wykonywanych bada

ń

w kierunku HIV, ale tak

ż

e rozwojem

nowej epidemii w grupie homoseksualistów (Raport Krajowego Centrum ds. AIDS)

17

GDS_100747_v1 17

DROGI

ZAKA

Ż

ENIA

HIV

http://www.nckansil.com/transmission-of-hiv-1021746.html

Materia

ł

zaka

ź

ny:

-

krew

- sperma
- wydzieliny pochwy
i szyjki macicy
- mleko kobiece
- p

ł

yn mózgowo-

rdzeniowy
- p

ł

yny ustrojowe

18

GDS_100747_v1 18

DROGI ZAKA

Ż

ENIA HIV

Ryzyko zaka

ż

enia HIV po pojedynczym nara

ż

eniu na materia

ł

zaka

ż

ny w zale

ż

no

ś

ci od rodzaju kontaktu (warto

ś

ci szacunkowe)

G

ł

adysz A., Knysz B.: Diagnostyka, profilaktyka, klinika i terapia zaka

ż

e

ń

HIV/AIDS – wspó

ł

czesne mo

ż

liwo

ś

ci i problemy

19

GDS_100747_v1 19

http://latestwebstuff.com/top-5-myths-busted-about-aids-and-hiv/3054.html

20

GDS_100747_v1 20

Zachorowania na AIDS rozpoznane w latach 2008-

2012, według grupy ryzyka.

Dane wg stanu w dniu 30.06.2013 r.

http://www.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/hiv_aids/

21

GDS_100747_v1 21

PATOGENEZA
ZAKA

Ż

ENIA HIV

http://www.biology.arizona.edu/immunology/tutorials/aids/hivimmune.html

Komórki permisywne:
- limfocyty CD4+
- monocyty/makrofagi
- komórki Langerhansa
- komórki dendrytyczne
- komórki w OUN

22

GDS_100747_v1 22

PATOGENEZA ZAKA

Ż

ENIA HIV

AIDS – zespó

ł

nabytego niedoboru

odporno

ś

ci

23

GDS_100747_v1 23

ODPOWIED

Ź

IMMUNOLOGICZNA

https://sites.google.com/a/luther.edu/pandemic-viruses/hiv/megan-miller

Limfocyty

cytotoksyczne

CD8+ (CTL)

Przeciwcia

ł

a

neutralizuj

ą

ce

24

GDS_100747_v1 24

PRZEBIEG ZAKA

Ż

ENIA HIV

•

Faza wczesna (ostra)

•

Faza zaka

ż

enia bezobjawowego

•

Faza zaka

ż

enia objawowego (AIDS)

http://www.nature.com/nrmicro/journal/v1/n3/fig_tab/nrmicro772_F2.html

25

GDS_100747_v1 25

PRZEBIEG ZAKA

Ż

ENIA HIV

Ab – przeciwcia

ł

a anty-HIV

CD – limfocyty CD4+
p24 – bia

ł

ko kapsydu HIV

RNA – materia

ł

genetyczny HIV

Konieczny G. i wsp.: Diagnostyka zaka

ż

e

ń

HIV

26

GDS_100747_v1 26

Cohen: Infectious Diseases 3rd edition, Mosby Elsevier 2010

27

GDS_100747_v1 27

Cohen: Infectious Diseases 3rd edition, Mosby Elsevier 2010

28

GDS_100747_v1 28

KLASYFIKACJA ZAKA

Ż

ENIA HIV

CDC: na podstawie przebiegu zaka

ż

enia, do celów klinicznych

oraz epidemiologicznych

G

ł

adysz A., Knysz B.: Diagnostyka, profilaktyka, klinika i terapia zaka

ż

e

ń

HIV/AIDS – wspó

ł

czesne mo

ż

liwo

ś

ci i problemy

29

GDS_100747_v1 29

KLASYFIKACJA ZAKA

Ż

ENIA HIV

WHO – choroby wska

ź

nikowe

G

ł

adysz A., Knysz B.: Diagnostyka, profilaktyka, klinika i terapia zaka

ż

e

ń

HIV/AIDS – wspó

ł

czesne mo

ż

liwo

ś

ci i problemy

30

GDS_100747_v1 30

KLASYFIKACJA ZAKA

Ż

ENIA HIV

WHO – choroby wska

ź

nikowe

G

ł

adysz A., Knysz B.: Diagnostyka, profilaktyka, klinika i terapia zaka

ż

e

ń

HIV/AIDS – wspó

ł

czesne mo

ż

liwo

ś

ci i problemy

31

GDS_100747_v1 31

KLASYFIKACJA ZAKA

Ż

ENIA HIV

Do chorób wska

ź

nikowych AIDS

wyst

ę

puj

ą

cych w Polsce nale

żą

m.in.

•

gru

ź

lica

•

pneumocystozowe zapalenie płuc

•

posocznica salmonellozowa

•

nawracaj

ą

ce, bakteryjne zapalenia płuc

•

kandydoza przełyku, oskrzeli, płuc

•

toksoplazmoza OUN

•

zaka

ż

enie CMV

•

mi

ę

sak Kaposiego

•

rak szyjki macicy u kobiet

32

GDS_100747_v1 32

DIAGNOSTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Diagnostyk

ę

zaka

ż

e

ń

HIV w

ś

wietle obecnych przepisów

prawnych mo

ż

na przeprowadzi

ć

:

1. za zgod

ą

pacjenta i na jego

żą

danie

2. w celach diagnostycznych słu

żą

cych rozpoznawaniu choroby

3. podczas kompleksowych bada

ń

kontrolnych stanu zdrowia

pacjenta

4. w przypadku krwiodawców

5. obowi

ą

zkowo w przypadku zwalczania chorób zaka

ź

nych

6. w ramach bada

ń

obowi

ą

zkowych

wynikaj

ą

cych z prawa karnego

w stosunku do osób skazanych

2008, European

Guideline on HIV testing

33

GDS_100747_v1 33

MARKERY ZAKA

Ż

ENIA HIV

przeciwciała anty-HIV

(w klasie IgM/IgG)

RNA HIV

limfocyty T CD4+

antygen p24

http://www.youtube.com/watch?v=Kw_e_O6MdM4

http://www.siklusair.com

www.intechopen.com

34

GDS_100747_v1 34

Okienko serologiczne

http://www.youtube.com/watch?v=Kw_e_O6MdM4

35

GDS_100747_v1 35

MATERIAŁ DIAGNOSTYCZNY

surowica mocz

ś

lina

osocze

pełna krew

zaschni

ę

ta kropla krwi

http://www.youtube.com/watch?v=Kw_e_O6MdM4

36

GDS_100747_v1 36

Zaschni

ę

ta

kropla krwi

(dried blood spot

– DBS)

www.degruyter.com

Bharat Parekh, CDC, Atlanta, GA

37

GDS_100747_v1 37

DIAGNOSTYKA SEROLOGICZNA

W KIERUNKU HIV

1.

Testy przesiewowe

2.

Testy potwierdzenia

Testy przesiewowe powinny by

ć

jak najbardziej czułe,

natomiast testy potwierdzenia jak najbardziej specyficzne.

http://www.youtube.com/watch?v=Kw_e_O6MdM4

38

GDS_100747_v1 38

TESTY PRZESIEWOWE

1. Badanie przesiewowe wykonuje si

ę

przu u

ż

yciu testów

ELISA III lub IV generacji

2. Ujemny wynik tych testów po ok. 12 tyg od ekspozycji

wyklucza zaka

ż

enie

3. W przypadku dwukrotnie dodatniego wyniku testu

przesiewowego nale

ż

y wykona

ć

test potwierdzenia

ELISA : surowica, osocze, zaschni

ę

ta kropla krwi,

ś

lina, mocz

Szybkie testy diagnostyczne:

surowica, osocze,
pełna krew,

ś

lina

39

GDS_100747_v1 39

Wykrywanie przeciwcia

ł

anty-HIV-1 w klasie IgG – 1985, USA

40

GDS_100747_v1 40

Wykrywanie przeciwcia

ł

anty-HIV-1/2 w klasie IgG

41

GDS_100747_v1 41

Wykrywanie przeciwcia

ł

anty-HIV-1/2 w klasie IgG/IgM

42

GDS_100747_v1 42

Wykrywanie przeciwcia

ł

anty-HIV-1/2 w klasie IgG/IgM oraz antygenu p24

43

GDS_100747_v1 43

ELISA

44

GDS_100747_v1 44

ELISA

Diagnostyka i monitorowanie wybranych zaka

ż

e

ń

matka-dziecko. Biomerieux.

45

GDS_100747_v1 45

ELISA

ELISA

Mo

ż

liwe przyczyny w

ą

tpliwych wyników oznacze

ń

serologicznych

Konieczny G. i wsp.: Diagnostyka zaka

ż

e

ń

HIV

46

GDS_100747_v1 46

http://www.youtube.com/watch?v=Kw_e_O6MdM4

47

GDS_100747_v1 47

Detekcja antygenu p24

•

Diagnozowanie noworodkowych zaka

ż

e

ń

HIV

•

Wykrywanie HIV przed serokonwersj

ą

•

Rozbie

ż

no

ść

pomi

ę

dzy testem przesiewowym a testem potwierdzenia

•

Oceny aktywno

ś

ci przeciwwirusowego leczenia anty-HIV

http://scienceray.com/biology/immunology-laboratory-procedures/

48

GDS_100747_v1 48

SZYBKIE TESTY DIAGNOSTYCZNE

ZALETY:

•

Krótki czas wykonania (kilka-30 min)

•

Czuło

ść

i swoisto

ść

zbli

ż

ona do testów immunoenzymatycznych

•

Rekomendowane ze wzgl

ę

du na cz

ę

ste nie zgłaszanie si

ę

po wynik

badania w kierunku HIV, do oceny ekspozycji zawodowej lub
zaka

ż

e

ń

kobiet przed porodem

(nie obj

ę

tych opiek

ą

przedporodow

ą

)

http://www.springerimages.com/Images/RSS/1-10.1007_s00216-010-4011-2-3

www.tradeindia.com

49

GDS_100747_v1 49

SZYBKIE TESTY DIAGNOSTYCZNE

http://www.biomerieux-diagnostics.com/servlet/srt/bio/clinical-diagnostics/dynPage?doc=CNL_PRD_CPL_G_PRD_CLN_46

50

GDS_100747_v1 50

SZYBKIE TESTY DIAGNOSTYCZNE

http://health.howstuffworks.com/medicine/tests-treatment/oral-hiv-test.htm

http://lifebeat.org/safe-sex-info/get-tested/

51

GDS_100747_v1 51

SZYBKIE TESTY DIAGNOSTYCZNE

WADY:

•

Wymagaj

ą

potwierdzenia

•

Brak mo

ż

liwo

ść

i wykrycia antygenu p24 – mo

ż

liwe wyniki fałszywie

ujemne

•

Brak wsparcia w postaci poradnictwa okołotestowego

PTN AIDS zaleca stosowanie przez placówki szybkich testów

diagnostycznych posiadaj

ą

cych certyfikat CE

http://bosonbio.en.alibaba.com/product/502461824-200702332/HIV_rapid_test_card.html

52

GDS_100747_v1 52

TESTY POTWIERDZENIA

1. Testy potwierdzenia wykrywaj

ą

przeciwciała w klasie IgG. Ich

czuło

ść

diagnostyczna jest ni

ż

sza ni

ż

testów ELISA III i IV

2. Testy potwierdzenia nie sa przydatne przed serokonwersj

ą

. Dlatego

tez dopuszczalne jest wykonanie testu potwierdzenia
wykrywaj

ą

cego materiał genetyczny HIV lub antygenemi

ę

p24

(wynik dodatni w 2 niezale

ż

nych badaniach) – rozpoznanie

zaka

ż

enia pierwotnego. Po upływie min. 2 tyg nale

ż

y powtórzy

ć

diagnostyk

ę

serologiczn

ą

Western Blot (WB)

Test liniowej precypitacji (LIA)

Materiał diagnostyczny: surowca, osocze,

zaschni

ę

ta kropla krwi,

ś

lina

53

GDS_100747_v1 53

WESTERN BLOT

54

GDS_100747_v1 54

WESTERN BLOT

Sk

ł

ad antygenów HIV-1

(Ag bia

ł

kowe pochodzenia wirusowego):

- glikoproteiny env (otoczkowe): gp41, gp120, gp160
- bia

ł

ka gag (j

ą

dowe): p18, p24/25, p55

- bia

ł

ka pol (polimerazy): p34, p40, p52, p68

Najnowsze testy WB zawieraj

ą

tak

ż

e Ag otoczki HIV-2 (gp36, sgp105)

http://www.picornot.com

55

GDS_100747_v1 55

WESTERN BLOT

Interpretacja

wyniku

Pozytywny: według zalece

ń

producenta testu

(reakcja Ab z minimum dwoma Ag z ró

ż

nych grup)

Negatywny: brak reaktywno

ś

ci

Po

ś

redni: reakcja Ab z jednym Ag lub dwoma Ag z tej samej grupy

Konieczny G. i wsp.: Diagnostyka zaka

ż

e

ń

HIV

56

GDS_100747_v1 56

WESTERN BLOT

http://westernblot.org/western-blot-test/

57

GDS_100747_v1 57

TEST LINIOWEJ PRECYPITACJI (LIA)

http://jvi.asm.org/content/77/1/744/F1.expansion.html

Antygeny

syntetyczne lub

bia

ł

ka

rekombinowane

Czu

ł

o

ść

: ~ 100%

Swoisto

ść

: ~ 96%

58

GDS_100747_v1 58

(+)

DIAGNOSTYKA ZAKA

DIAGNOSTYKA ZAKA

Ż

Ż

E

E

Ń

Ń

HIV

HIV

(-)

(+)

(-)

(+)

(-)

RNA HIV

ELISA IV (anty-HIV Ab, p24 Ag)

p24

ELISA III (anty-HIV Ab)

Western Blot / LIA

(-)

(+)

Zaka

ż

enie HIV

59

GDS_100747_v1 59

Nowy algorytm diagnostyki zaka

ż

e

ń

HIV – CDC, 2013

http://www.thebody.com/content/69169/its-time-to-dump-the-hiv-western-blot.html

60

GDS_100747_v1 60

DIAGNOSTYKA SEROLOGICZNA

W KIERUNKU HIV

-

Wykrywanie zaka

ż

e

ń

HIV

-

Badanie statusu serologicznego pacjenta

-

Wyst

ę

powanie przeciwciał w populacji

-

Badanie dawców krwi/narz

ą

dów

61

GDS_100747_v1 61

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

cART - skojarzona terapia antyretrowirusowa

•

Zmniejszenie replikacji HIV

•

Odbudowa układu immunologicznego

•

Minimalizacja ryzyka wyst

ą

pienia chorób zwi

ą

zanych

z progresj

ą

zaka

ż

enia (AIDS, choroby wska

ź

nikowe)

•

Zapobieganie selekcji szczepów opornych

•

Wydłu

ż

enie

ż

ycia chorego

•

Poprawa jako

ś

ci

ż

ycia

62

GDS_100747_v1 62

Zasady opieki nad osobami zaka

ż

onymi HIV. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS, 2012

63

GDS_100747_v1 63

•

Zasady opieki nad osobami zaka

ż

onymi HIV. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS, 2013

64

GDS_100747_v1 64

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Leki antyretrowirusowe (ARV)

•

Inhibitory odwrotnej transkryptazy:

– Nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NRTI)
– Nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NNRTI)
– Nukleotydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NtRTI)

•

Inhibitory proteazy (PI)

•

Inhibitory wej

ś

cia

– Inhibitory fuzji (FI)
– inhibitory koreceptora CCR5

•

Inhibitory integrazy

65

GDS_100747_v1 65

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

66

GDS_100747_v1 66

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Nukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NRTI)

Rzadko stosowane:

67

GDS_100747_v1 67

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Nienukleozydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NNRTI)

Rescriptor

delawirydyna

DLV

Intelence

etrawiryna

INN

Nukleotydowe inhibitory odwrotnej transkryptazy (NtRTI)

68

GDS_100747_v1 68

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Inhibitory proteazy

69

GDS_100747_v1 69

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Inhibitory fuzji (FI)

Inhibitory koreceptora CCR5

Inhibitory integrazy

70

GDS_100747_v1 70

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Poł

ą

czenia leków antyretrowirusowych (zmniejszenie liczby

połykanych tabletek – ułatwienie przyjmowania leków)

71

GDS_100747_v1 71

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Zasady opieki nad osobami zaka

ż

onymi HIV. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS, 2013

72

GDS_100747_v1 72

TERAPIA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

•

Leczenie skojarzone co najmniej 3 lekami równocze

ś

nie

•

Ł

ą

czenie leków z ró

ż

nych grup

•

Leczenie do ko

ń

ca

ż

ycia

•

Przestrzeganie zaleconego dawkowania

73

GDS_100747_v1 73

Zasady opieki nad osobami zaka

ż

onymi HIV. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS, 2013

74

GDS_100747_v1 74

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Brak skutecznej szczepionki

Badania kliniczne (I, II, III faza):

- Szczepionki podjednostkowe

- Szczepionki wektorowe

- Szczepionki DNA

Problemy w poszukiwaniu szczepionki:

•

Skomplikowana biologia HIV

•

Trudno

ś

ci w wytworzeniu antygenów wywołuj

ą

cych skuteczn

ą

odpowied

ź

immunologiczn

ą

– zmienno

ść

wirusa

•

Dost

ę

pno

ść

populacji badanej

•

Czas

•

Zagadnienia etyczne

75

GDS_100747_v1 75

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Profilaktyka zbiorowa

•

Edukacja

•

Badania przesiewowe wybranych grup

•

Stosowanie jednorazowego sprz

ę

tu medycznego

•

Programy wymiany igieł

76

GDS_100747_v1 76

PROFILAKTYKA
ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

http://www.nckansil.com/prevention-1021817.html

77

GDS_100747_v1 77

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Profilaktyka indywidualna

•

Stosowanie mikrobiocydów

•

Profilaktyka przedekspozycyjna – PrEP

•

Profilaktyka poekspozycyjna – PEP

•

Obrzezanie

•

Profilaktyka zaka

ż

e

ń

HSV-2

•

Profilaktyka bakteryjnego
zaka

ż

enia pochwy

78

GDS_100747_v1 78

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Profilaktyka przedekspozycyjna (PrEP)

•

Podawanie wybranych leków antyretrowirusowych
przed ekspozycj

ą

na zaka

ż

enie

•

Cel: zahamowanie namna

ż

ania wirusa

po wnikni

ę

ciu do komórek

•

Badania kliniczne leków (faza II i III)

Profilaktyka pokspozycyjna (PEP)

•

Cel: zatrzymanie replikacji HIV w miejscu
jego wnikni

ę

cia oraz jego eliminacja

•

Profilaktyka ekspozycji zawodowych

•

Profilaktyka ekspozycji pozazawodowych

79

GDS_100747_v1 79

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Gruby zawodowe nara

ż

one na zaka

ż

enie HIV:

•

Piel

ę

gniarki

•

Pracownicy laboratoriów

•

Lekarze

•

Sanitariusze

•

Policjanci

•

Słu

ż

ba wi

ę

zienia

W kontakcie zawodowym ryzyko zaka

ż

enia jest zwi

ą

zane z:

- zakłuciem zakrwawion

ą

igł

ą

- zranieniem narz

ę

dziami chirurgicznymi

- kontaktem krwi lub wydzieliny z uszkodzon

ą

skór

ą

- kontaktem krwi lub wydzieliny z błon

ą ś

luzow

ą

80

GDS_100747_v1 80

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Ryzyko ekspozycji uwarunkowane jest:

•

Sytuacj

ą

epidemiologiczn

ą

danej populacji

•

Rodzajem ekspozycji i czasem jej trwania

•

Wielko

ś

ci

ą

eksponowanej powierzchni

•

Obj

ę

to

ś

ci

ą

materiału zaka

ź

nego

•

Osoby b

ę

d

ą

cej potencjalnym

ź

ródłem zaka

ż

enia

Ś

rednie ryzyko ekspozycji w wypadku:

zakłucia igł

ą

– 0,3%

zanieczyszczenie błon

ś

luzowych

lub skóry krwi

ą

– 0,09%

81

GDS_100747_v1 81

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Zasady opieki nad osobami zaka

ż

onymi HIV. Wytyczne Polskiego Towarzystwa Naukowego AIDS, 2013

82

GDS_100747_v1 82

83

GDS_100747_v1 83

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Badanie krwi osoby eksponowanej – 0, 4 tyg, 3 m-ce

Wdro

ż

enie chemioprofilaktyki poekspozycyjnej do 48-72h

(najlepiej 2h po ekspozycji)

Czas trwania profilaktyki: 28 dni

Wytyczne PEP (X 2012): tenofowir + emtrycytabina + raltegrawir

Truvada®

84

GDS_100747_v1 84

PROFILAKTYKA ZAKA

Ż

E

Ń

HIV

Profilaktyka zaka

ż

e

ń

wertykalnych

•

Spadek cz

ę

sto

ś

ci transmisji HIV matka-dziecko

•

Standardowe schematy terapii przeciwwirusowej
z wył

ą

czeniem leków potencjalnie teratogennych

85

GDS_100747_v1 85

LITERATURA

•

Zalecenie PTNAIDS. Zasady opieki nad osobami
zaka

ż

onymi HIV. 2013 -

http://www.ptnaids.pl/attachments/article/20/Rekomendacje%20PT
N%20AIDS%202013.pdf

•

UNAIDS report on the global AIDS epidemic in 2013 -
http://www.unaids.org/en/media/unaids/contentassets/documents/e
pidemiology/2013/gr2013/UNAIDS_Global_Report_2013_en.pdf

•

Mikrobiologia Medyczna. Murray PR, Rosenthal KS, Pfaller
MA. Elsevier; 2011

•

Collier L., Oxford J.: Human virology: a text for students of
medicine, dentistry, and microbiology, 3rd ed. Oxford: Oxford
University Press; 2006

•

Internet…

DZI

Ę

KUJ

Ę

ZA UWAG

Ę