Kasjanici

Juliusz Kasjan pochodził ze szkoły Walentyna. Napisał Egzegetyki i O wstrzemięźliwości, czyli o

eunuchi

-

Wszystkie pożycie seksualne jest niedozwolone

-

Eunuchowie – ludzie szczęśliwi

Założenia:

Montanizm

Montanus zaczął działać we Frygii w latach 155-160. Stworzył sektę, do której wkrótce

przyłączyły się 2 kobiety: Pryscylla i Maksymilla. Sekta była tak pociągająca, że w 207 r.

przyłączył się do niej Tertulian.

-

Montan jest obiecanym Parakletem, Pocieszycielem, wpadającym nagle w rodzaj ekstazy,

zachwycenia; głosił wtedy proroctwa

-

Utrzymywano, że przez Montana przemawia Duch Święty, dlatego żądano posłuszeństwa;

-

Odrzucali wszelki autorytet kościelny

-

Zapowiadali rychły koniec świata, na który należy przygotować się przez bardzo surowe

posty i hojne jałmużny

-

Zabraniali zawierania związków małżeńskich

Założenia:

Hegezyp (110-155) – Żyd z pochodzenia. Przebywał w Rzymie za panowania papieża Aniceta.

Jedzie do Rzymu by szukać tam prawdy.

180 rok – pamiętniki w 5 księgach zachowane w pismach Euzebiusza.

Ireneusz z Lyonu (+ ok. 202)

Najważniejszy teolog II wieku. Urodził się około 135 roku w Smyrnie (Azja Mniejsza). We

wczesnej młodości słuchał nauk Polikarpa, biskupa Smyrny, który był uczniem apostołów.

Prawdopodobnie przez pewien czas przebywał w Rzymie. Pojechał potem do Lyonu, a następnie

znów do Rzymu. Gdy tam dotarł został biskupem. Bronił Kościół przed fałszywą gnozą

Walentyna, która szerzyła się w południowej Galii. Nawoływał do pokoju i zgody w czasie

sporów dotyczących daty obchodów Wielkanocy.



W I księdze opisuje szczegółowo błędne nauki gnostyków.



W II księdze odpiera błędy marcjonistów i walentynian.



W III księdze obala błędy fałszywej gnozy, wykładając naukę Kościoła o Bogu i

Chrystusie.



W V księdze wykłada naukę o zmartwychwstaniu ciał.



Zdemaskowanie fałszywej gnozy, cytowane zazwyczaj jako Adversus haereses w 5

księgach:



Dowód prawdziwości nauki apostolskiej

Dzieło uważane za najstarszy katechizm Kościoła katolickiego. Przedstawia naukę

Kościoła o Trójcy Świętej, stworzeniu świata, upadku pierwszych rodziców, Wcieleniu i

odkupieniu.

Z licznych traktatów, napisanych w języku greckim, zachowały się tylko dwa dzieła:

Ireneusz z Lyonu zasługuje na miano „pierwszego teologa wśród Ojców Kościoła”.

Nauka:



Bóg – jest jeden i ten sam, identyczny z Ojcem Chrystusa, Stworzycielem świata i

człowieka. Ojciec zrodził Syna. (przeciw dualizmowi)



Chrystus – jeden i ten sam; Syn Boży, Logos – Słowo, Bóg – Człowiek, Jezus, nasz Pan i

Zbawiciel



Anakefalaiosis (gr. powtórzenie, rekapitulacja) – dzieło naprawy tego, co zostało

zniszczone przez upadek Adama. Chrystus – nowy Adam. Zjednoczenie przez Niego świata

niebieskiego i ziemskiego.



Duch Święty – współwieczny Ojcu i Synowi; istniał przed stworzeniem świata; określany

jako “ręka Boga” oraz “Mądrość”. Syn Boży i Duch Święty są dwiema rękami Boga Ojca,

które miały udział w dziele stworzenia. Duch Święty określany jest też jako “Dar” i

“Namaszczenie”.



Kościół – tylko Kościoły założone przez apostołów mogą służyć jako wzór prawowitego

nauczania wiary. Nieprzerwana sukcesja biskupów w tych Kościołach jest gwarancją

prawdziwej nauki.



Kościół Rzymski – biskupi Rzymu: Paweł, Linus, Anaklet, Klemens, Ewaryst, Aleksander,

Ksystus (Sykstus), Telesfor, Hygin, Pius, Anicet, Soter, Eleuteros. Z Kościołem w Rzymie

musiał się zgadzać każdy Kościół – wszyscy wierni (świadectwo prymatu Kościoła

Rzymskiego)



Eucharystia – Ireneusz jest przekonany o rzeczywistej obecności Ciała i Krwi Chrystusa w

Eucharystii



Maryja – paralela pomiędzy Ewą i Maryją

Patrologia - 11.12.2010

Patrologia Strona 1

Ewa

Maryja

a)

dziewica nieposłuszna

b)

zaślubiona Adamowi

c)

przyczyna śmierci całego rodzaju

ludzkiego

d)

przez niewiarę związała węzeł

nieposłuszeństwa

a)

dziewica posłuszna

b)

zaślubiona Józefowi

c)

przyczyna zbawienia całego rodzaju

ludzkiego

d)

przez wiarę rozwiązała węzeł

nieposłuszeństwa

ŚRODOW ISKO ALEKSANDRYJSKIE

Aleksandria została założona w 332 r. przed Chrystusem, przez Aleksandra Wielkiego. Około

280 r. przed Chrystusem król Ptolemeusz I Soter założył instytucję naukową, którą nazwał

Muzeum (gr. Museion), tj. miejscem poświęconym Muzom. Członkowie Muzeum, powoływani

przez króla spośród najwybitniejszych uczonych, otrzymywali stałe uposażenie. Król

Ptolemeusz II Filadelf założył dla potrzeb Muzeum Wielką Bibliotekę, która w czasach

największego rozkwitu liczyła ok. 700 tysięcy zwojów. (spłonęła w II/I w. p.n.e.) Dzięki

Ptolemeuszom Aleksandria stała się najważniejszym ośrodkiem kulturalno-naukowym świata

starożytnego. Zasłynęła szczególnie dzięki studiom filologicznym, filozoficznym i teologicznym.

W Aleksandrii, zamieszkiwanej przez liczną diasporę żydowską, narodziła się i rozwinęła

kultura hebrajska w języku greckim. Tu na przełomie III/II wieku przed Chrystusem powstała

słynna Septuaginta (grecki przekład Starego Testamentu). W Aleksandrii żył i działał, na

przełomie I w. przed Chrystusem i w. po Chrystusie, Filon, piszący po grecku filozof i teolog

żydowski, przedstawiciel synkretyzmu religijno-filozoficznego i alegorycznej interpretacji Biblii.

W tak ukształtowane środowisko wkracza chrześcijaństwo. Według tradycji podanej przez

Euzebiusza, początki chrześcijaństwa w Aleksandrii związane są z działalnością św. Marka

Ewangelisty: “Ten sam Marek udał się podobno jako pierwszy do Egiptu, opowiadał tam

Ewangelię, którą też napisał, i założył Kościoły, a przede wszystkim Kościół w samej

Aleksandrii”.

Klemens Aleksandryjski (+ przed 215)
Tytus Flawiusz Klemens urodził się ok. 150 r. w rodzinie pogańskiej, prawdopodobnie w

Atenach. Otrzymał wykształcenie w zakresie filozofii i literatury greckiej. W wieku dojrzałym

Klemens został uczniem i asystentem Pantajnosa, kierownika katechetycznego szkoły

aleksandryjskiej, potem jego następcą.



Protreptyk znaty też jako: Zachęta zwrócona do Greków – „zachęca” Greków do

nawrócenia, Klemens krytykuje politeizm i mitologię;



Pedagog – (Wychowawca) pouczenia moralne skierowane do nawróconych, którzy zdaniem

Klemensa, muszą najpierw oczyścić się z wad i nałogów, by stali się gotowi na przyjęcie

pełnej nauki wiary;



Stromaty pełen tytuł: Kobierce zapisków filozoficznych dotyczących prawdziwej wiedzy

(gnozy) – główne dzieło Klemensa, w którym zadaje pytanie „Czy człowiek bogaty może być

zbawiony?” i odpowiada potwierdzająco.

Dzieła:



Chrystus – Boski Logos, działał odwiecznie, współuczestnicząc w akcie stworzenia;

„światło prawdziwe”, odwieczna Mądrość;



Kościół – Bosko-ludzka wspólnota życia, w której partycypują osoby Boskie i osoby

ludzkie, tworząc jeden mistyczny organizm złożony z głowy i ciała.



Małżeństwo i rodzina – święte, ustanowione przez Boga. Klemens broni godności i

świętości małżeństwa przed atakami heretyków, którzy odrzucali instytucję małżeństwa,

pożycie seksualne i rodzenie dzieci. Jako pierwszy pisarz ortodoksyjny, po św. Pawle,

szerzej zajmuje się problematyką małżeńską i rodzinną.



Kerygmat pisemny – wyjaśnia jak pisać o Dobrej Nowinie i czemu ma to służyć

Nauka:

Orygenes (+ ok. 254)

Urodził się w 185 r. w Aleksandrii, w rodzinie chrześcijańskiej. Jego ojciec Leonidas poniósł

śmierć męczeńską w roku 202 podczas prześladowań za Septymiusza Sewera. By wyżywić

rodzinę, Orygenes pracował, jako nauczyciel. Powierzono mu kierownictwo Szkoły

Katechetycznej. W tym czasie pozbawił się męskości. Odbył szereg podróży do: Rzymu, Arabii,

Palestyny, Aten, Cezarei Palestyńskiej, Nikomedii.

Jest twórcą tzw. Heksapli czyli zestawieniu sześciu tekstów ST: orginału hebrajskiego, tekstu

hebrajskiego w transliteracji greckiej oraz czterech przekładów greckich: Akwili, Symmacha,

Septuaginty i Teodocjana.



Dzieła egzegetyczne: scholia (wyjaśnienie trudniejszych miejsc i wyrazów PŚ), homilie

(kazania zawierające objaśnienie poszczególnych tekstów z pouczeniami moralnymi) i

komentarze (zawierające wyjaśnienia filologiczne, filozoficzne, historyczne, tekstualne i

teologiczne z zastosowaniem egzegezy alegorycznej)



Pisma apologetyczne – traktat Przeciw Celsusowi



Pisma dogmatyczne – O zasadach – pierwsza synteza teologiczna myśli chrześcijańskiej
Pisma ascetyczne – O modlitwie – modlitwa błagania, dziękczynienia, prośby, trwania oraz

Dzieła:

Patrologia Strona 2



Pisma ascetyczne – O modlitwie – modlitwa błagania, dziękczynienia, prośby, trwania oraz

Zachęta do męczeństwa



Pismo św. – sens a) werbalny lub historyczny b) duchowy, mistyczny, alegoryczny c)

moralny, budujący



Duch (pneuma) – element boski obecny w duszy



-Dusza (psyche) – posiada wolną wolę, stanowiąc istotę osobowości ludzkiej



Ciało (soma) – ubiór duszy; stworzone przez Boga posiada swoją godność; jest

„świątynią” duszy



Człowiek – jedność psychofizyczna natury człowieka; Orygenes uczy troistości, a zarazem

jedności



Apokatastaza – powszechne przywrócenie wszystkich rzeczy ich stanu pierwotnego, czysto

duchowego



Odpuszczenie grzechów – przez chrzest, ewentualnie poprzez takie środki jak:

męczeństwo, jałmużnę, przebaczenie krzywd wyrządzonych przez bliźnich, nawrócenie

grzesznika oraz miłość.

Nauka:

Patrologia Strona 3