Polityka budżetowa.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

2

Polityka pasywna

– opiera się na koncepcji działania Automatycznych

Stabilizatorów Koniunktury (ASK).

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

ASK:

- mechanizmy wbudowane w system fiskalny

danego kraju;

- zwiększają popyt globalny, gdy wzrost

gospodarczy maleje;

- obniżają popyt globalny, gdy okres ożywienia

gospodarczego;

- działają samoistnie (równolegle ze zmianami

koniunktury), bez

konieczności podejmowania żadnych

dodatkowych decyzji, co do ich zastosowania.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

ASK:

- po stronie dochodów – podatki i ich stawki;

- po stronie wydatków – zasiłki dla bezrobotnych

i inne świadczenia społeczne, które częściowo
rekompensują utracony

dochód.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Działanie automatycznych

stabilizatorów koniunktury

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Faza spowolnienia gospodarczego (kryzysu)

ASK powodują:

- dochody ludności spadają wolniej niż ich dochody

brutto (niższe stawki podatkowe – niższy próg podatkowy);

- powoduje to, iż popyt globalny spada wolniej;

- rezultatem tych działań jest zmiana relacji

pomiędzy

dochodami budżetowymi (spadek) a

wydatkami budżetowymi

(wzrost), czyli samoistne

dostosowywanie się salda budżetowego do wahań
koniunktury (na minus).

(przykład)

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Faza spowolnienia gospodarczego (kryzysu)

Zmiany w saldzie budżetowym:

- pojawienie się deficytu, gdy była równowaga;

- wzrost deficytu, gdy występował wcześniej

deficyt;

- spadek nadwyżki, gdy występowała nadwyżka;

- w najlepszym przypadku: pojawienie się

równowagi, gdy

występowała nadwyżka.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Faza wzrostu gospodarczego (ożywienie)

ASK powodują:

- dochody ludności rosną wolniej niż ich dochody

brutto (wyższe

stawki podatkowe – wyższy próg

podatkowy);

- powoduje to, iż popyt globalny rośnie wolniej (jest

jednak

tendencja wzrostowa);

- rezultatem tych działań jest zmiana relacji

pomiędzy

dochodami budżetowymi (wzrost) a

wydatkami budżetowymi

(spadek), czyli samoistne

dostosowywanie się salda budżetowego do wahań
koniunktury (na plus).

(przykład)

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Faza wzrostu gospodarczego (ożywienia)

Zmiany w saldzie budżetowym:

- pojawienie się nadwyżki, gdy była równowaga;

- wzrost nadwyżki, gdy występowała nadwyżka;

- ograniczenie deficytu, gdy występował wcześniej

deficyt;

- pojawienie się równowagi, gdy występował

dotychczas

deficyt.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Argumenty za stosowaniem polityki pasywnej:

- natychmiastowość działania w sytuacji pogorszenia się

koniunktury gospodarczej;

- mniejsza przypadkowość, większy obiektywizm polityki

budżetowej;

- stabilność zasad polityki budżetowej (pewność procesu

planowania przyszłości).

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Argumenty przeciw ASK:

-trudność związana ze stworzeniem kolejnych

instrumentów, które automatycznie dostosowywałyby się

do zmian w rzeczywistości gospodarczej.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Pasywna polityka budżetowa:

Występuje wówczas, gdy stosowane są dodatkowe
(wybrane) środki, których celem jest:

- przeciwdziałanie wahaniom koniunktury,

- stablizacja cen,

- ograniczenie bezrobocia, itp.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Instrumenty:

- zmiana stawek podatkowych,

- wprowadzanie nowych ulg podatkowych,

- likwidacja dotychczas funkcjonujących ulg

podatkowych,

- zmiana kwot na wydatki publiczne.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Argumenty za stosowaniem polityki aktywnej:

- relatywnie łatwa do prowadzenia (szybkie podjecie

decyzji w odniesieniu do zastosowania określonego środka)

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Argumenty przeciw:

- subiektywny charakter decyzji administracyjnych,

- nadmierna zmienność zasad polityki budżetowej,

- ograniczona skuteczność w wyniku długiego

procesu legislacji

(tzw. Efekt opóźnień czasowych –

zanim instrument zacznie

działać, rzeczywistość

gospodarcza może ulec zmianie)

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Restrykcyjna polityka budżetowa:

- zwana twardą polityką budżetową,

- jej celem jest poprawa stanu finansów publicznych,

również ograniczenie popytu globalnego,

- preferowana w okresach prosperity, by nie dopuścić do

przegrzania koniunktury, a zatem głębszego jej

pogorszenia w przyszłości,

- efektem podejmowanych działań – poprawa salda

budżetowego.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Instrumenty:

- podwyższanie stawek podatkowych,

-objęcie podatkami większej liczby podmiotów,

towarów lub usług (VAT),

- likwidacja dotychczas stosowanych ulg

podatkowych,

- zmiana zasad stosowania ulg podatkowych (efekt

mniejsza

liczba osób skorzysta z ulg podatkowych),

- obniżanie wydatków publicznych.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Ekspansywna polityka budżetowa:

- zwana miękką, łagodną polityką budżetową,

- celem jej jest stymulowanie wzrostu

gospodarczego poprzez

pobudzanie popytu

globalnego w kraju,

- jej efektem będzie zmiana w saldzie budżetu

państwa (in minus),

- powinna być prowadzona w okresach osłabienia

gospodarczego, aby ograniczyć spadek aktywności
gospodarczej.

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Instrumenty:

- obniżanie stawek podatkowych oraz innych

obciążeń fiskalnych,

- wprowadzanie ulg podatkowych,

- zwiększanie skali istniejących ulg podatkowych,

- zwiększanie liczby podmiotów uprawnionych do

korzystania z ulg podatkowych,

- zwiększanie wydatków publicznych,

- wspieranie nowych dziedzin (finansowanie,

dofinansowywanie)

Banki Spółdzielcze – europejski poziom kadr”

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany

pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości