1

1

Ratownictwo techniczne

Ratownictwo techniczne

Pojazdy hybrydowe

Pojazdy hybrydowe

Z. Budziński

Schemat układu hybrydowego

(Toyota PRIUS)

1.

Akumulator kwasowy silnika

spalinowego i instalacji auta 12V

2.

Zestaw ogniw hybrydowych

(łącznie 210 VDC)

3.

Przewody wysokiego napięcia

w izolacji koloru pomarańczowego

4.

Przetwornica

5.

Silnik spalinowy

6.

Silnik elektryczny

7. Prądnica ładująca akumulator
hybrydowy

Widok akumulatora hybrydowego

(Toyota PRIUS)

Akumulator typu niklowo-
wodorkowego (NiMH) o
napięciu 201,6V, składający się
z 28 połączonych szeregowo
ogniw, każde o napięciu 7,2V.

Jako

elektrolit

zastosowano

wodorotlenki potasu i sodu.
Elektrolit jest w postaci żelu i
jest absorbowany przez płytki
elektrod, co eliminuje groźbę
wycieku w razie wypadku.

Akumulator hybrydowy –

położenie montażowe

(Porsche)

1 - akumulator wysokowoltowy
2 - kana

ł

y doprowadzania powietrza (z wn

ę

trza samochodu)

3 - wtyczka serwisowa

4 - przy

łą

cze wysokowoltowe

5 - przy

łą

cza niskowoltowe

6 - obudowa dla 2 elektrycznych wentylatorów
7 - skrzynka zabezpieczaj

ą

ca

2

1

3

4

7

2

5

5

6

2

2

Akumulator wysokowoltowy

(Porsche)

Dane techniczne akumulatora

•

Liczba pojedynczych ogniw: 240 x 1,2 V

•

Napięcie znamionowe: 288V

•

Napięcie robocze od 216 V do 384 V

•

Pojemność: ok. 6 Ah, z czego

wykorzystywane jest około 40%.

•

Wartość energetyczna ok. 1,7 kWh

•

Masa: ok. 80 kg

•

Maks. prądy +120/-180 A

Chłodzenie akumulatora

•

Bierne chłodzenie powietrzem
z wnętrza samochodu

•

2 elektrycznie sterowane
silniki wentylatorów (poprzez BMS)

Elementy bezpiecze

ństwa instalacji hybrydowej

1.

1.Przewody wysokiego napięcia są oznakowane kolorem

pomarańczowym

2.

2. Osłonięte są ochronną izolacją wykonaną z

wytrzymałego na uszkodzenia mechaniczne materiału

3.

3. Poprowadzone są w konstrukcji auta, w potencjalnie

najmniej narażonej na odkształcenia, środkowej części
płyty podłogowej w specjalnym przetłoczeniu

4.

4. Przewody wysokiego napięcia posiadają w swoim

układzie przekaźniki zlokalizowane przy falowniku silnika
elektrycznego wyłączające napięcie przy wyłączonym
zapłonie

5.

5. Układ wysokiego napięcia posiada czujnik przebicia

prądu na masę

6.

6. Czujnik wyłączający zasilanie wysokiego napięcia na

skutek zderzenia auta

7.

7. Układ wyłączający wysokie napięcie, gdy zadziałała

poduszka powietrzna kierowcy

Lokalizacja elementów bezpiecze

ństwa

wtyczka serwisowa i wtyczka bezpieczeństwa

Jak rozpozna

ć pojazd hybrydowy?

A - wskaźnik E-Power

C - wskazanie READY

B - wskaźnik temperatury oleju silnikowego

D - wskazanie przepływu energii na

wyświetlaczu wielofunkcyjnym

3

3

Jak rozpozna

ć pojazd hybrydowy?

Widok deski rozdzielczej

Jak rozpozna

ć pojazd hybrydowy?

komory silnikowe

Porsche

Toyota

Zagro

żenia dla ratowników/postępowanie

Pojazdy hybrydowe mog

ą spowodować liczne zagrożenia podczas

prowadzenia akcji ratowniczo-ga

śniczej, dlatego należy zdać sobie z

nich spraw

ę. Najważniejsze z nich to:

1.

Porażenie prądem z przewodów wysokiego napięcia

2. Skażenie okrytych części ciała elektrolitem z akumulatora
hybrydowego

3. Trujące opary wydobywające się z akumulatora

4. Zatrucie elektrolitem drogą pokarmową

Zagro

żenia dla ratowników/postępowanie

W celu rozłączenia wysokiego napięcia systemu hybrydowego lub elektrycznego należy:

Wyłączyć zapłon przyciskiem POWER w desce rozdzielczej sygnalizowane zgaśnięciem
piktogramu READY na tablicy zegarów.
Wyciągnąć elektroniczny klucz i przenieść go na odległość min. 5m od pojazdu.
Po wykonaniu tych czynności przez 5 min. podtrzymywane jest wysokie napięcie układu
elektrycznego i przez 90s zasilanie układu poduszek powietrznych.
Nie wolno przecinać przewodów zasilających silnik elektryczny. Są to przewody o
dużym przekroju w izolacji koloru pomarańczowego.
Rozłączyć akumulator 12V samochodu silnika spalinowego.

Wyciągnąć

bezpiecznik HEV 20A (kolor żółty) w skrzynce bezpieczników

umiejscowionej nad silnikiem elektrycznym.
Uważać na pracę narzędziami w komorze silnikowej z uwagi na przewody wysokiego
napięcia (kolor pomarańczowy)

Uwaga: Je

żeli nie udało nam się wyłączyć zasilania przyciskiem (potwierdzone

zga

śnięciem kontrolki READY) lub wyjąć kluczyka elektronicznego to musimy

zachowa

ć szczególną ostrożność przy działaniach ratowniczych.

Nie wolno zdejmowa

ć pokrywy i próbować odcinać przewodów akumulatora wysokiego

napi

ęcia.

4

4

Zagro

żenia dla ratowników/postępowanie

W przypadku wystąpienia zagrożenia pożarem należy niezwłocznie

przystąpić do gaszenia.

1.

Pamiętając o ustawieniu pojazdu gaśniczego w bezpiecznej odległości od
strony zawietrznej.

2.

2. Zawsze działać w sprzęcie ochrony dróg oddechowych z powodu
zagrożenia toksycznymi produktami spalania.

3.

Działać z bezpiecznej odległości pamiętając o kierowaniu dymu w bezpieczną
stronę.

4.

Schładzać miejsce, w którym znajduje się akumulator NiMH, by zapobiec
zapaleniu ogniw.

5.

Pamiętać o możliwości wystąpienia wysokiego napięcia na karoserii auta.

Ogniwa akumulatora spalaj

Ogniwa akumulatora spalaj

ą

ą

si

si

ę

ę

intensywnie, gdy

intensywnie, gdy

ż

ż

g

g

ł

ł

ó

ó

wnym

wnym

sk

sk

ł

ł

adnikiem elektrolitu jest s

adnikiem elektrolitu jest s

ó

ó

d i potas.

d i potas.

Zagro

żenia dla ratowników/postępowanie

Podczas rozszczelnienia się baterii wysokiego napięcia wystąpić może bezpośrednie

zagrożenie dla zdrowia ratowników. W akumulatorze znajdują się ogniwa
elektryczne z elektrolitem NiMH w postaci żelowej o pH równym 13.5 dlatego jest
niebezpieczny dla skóry człowieka. Przy skażeniu powierzchniowym należy zdjąć
ubranie do utylizacji, a ciało zmyć wodą przez ok.20 min. lub zneutralizować za
pomocą substancji o odczynie kwaśnym takimi jak rozwór octu lub kwasu bornego
w proporcjach 800g kwasu na 20 l wody.

Uwaga:
1. W czasie usuwania skutków rozszczelnienia akumulatora hybrydowego używać

okulary ochronne, rękawice ochronne i buty gumowe.

2. Podczas stabilizacji auta hybrydowego lub elektrycznego nie podkładać sprzętu pod

pomarańczowe przewody wysokiego napięcia.

3. Mimo odłączenia zasilania silnika spalinowego napęd elektryczny systemu

hybrydowego może być pod napięciem.