KOSZTY

Obejmują wyrażone w pieniądzu i poniesione w

określonym celu zużycie rzeczowych składników

aktywów trwałych i obrotowych, usług obcych

oraz opłacenie czynnika ludzkiego.

W praktyce do kosztów zalicza się wydatki

związane z opłaceniem niektórych podatków,

ubezpieczeń społecznych itp.

Przedsiębiorstwa mogą ewidencjonować koszty na

trzy sposoby:

1. Tylko w układzie rodzajowym (zespół 4)

2. Tylko w układzie funkcjonalnym (zespół 5)

3. W układzie mieszanym (układ rodzajowy i

funkcjonalny jednocześnie)

Ewidencja układu rodzajowego kosztów odpowiada nam

na pytanie

jakie koszty (jakiego rodzaju koszty) ponosi

przedsiębiorstwo,

Ewidencja kosztów w układzie funkcjonalnym odpowiada

na pytanie

ile wynosi jednostkowy techniczny koszt

wytworzenia wyrobu gotowego,

Najlepszym rozwiązaniem jest dla przedsiębiorstwa

ewidencja kosztów w układzie rodzajowym i

funkcjonalnym jednocześnie.

I wariant ewidencji: ewidencja

kosztów tylko na kontach zespołu

4 (ukł. rodzajowy)

• Stosowany w jednostkach, które

prowadzą niewielką, jednorodną

działalność np. handlu, zakładach

produkcyjnych w których nie

występuje produkcja niezakończona.

W tych jednostkach nie ma

konieczności sporządzania kalkulacji

i kontroli kosztów.

II wariant ewidencji: ewidencja

kosztów tylko na kontach zespołu

5 (ukł. funkcjonalny)

• Rozwiązanie to można stosować w

jednostkach, które prowadzą

różnorodną działalność (np.

produkcyjną, usługową i handlową).

Zachodzi wówczas konieczność

kalkulacji i kontroli kosztów według

miejsc ich powstania.

III wariant ewidencji: ewidencja

kosztów na kontach zespołu 4 i 5

(pełna ewidencja)

• Stosowany w podmiotach

wytwórczych i handlowych o

rozbudowanej strukturze, gdy

niezbędna jest kontrola kosztów

według rodzajów i miejsc ich

powstania.

-Zużycie materiałów i energii
-Usługi obce
-Podatki i opłaty
-Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
-Wynagrodzenia
-Amortyzacja
-Pozostałe koszty (rodzajowe)

Konta układu rodzajowego to:

-Koszty działalności podstawowej (koszty działalności

produkcyjnej, produkcja podstawowa)
-Koszty wydziałowe
-Koszty sprzedaży
-Koszty zakupu
-Koszty działalności pomocniczej, bytowej, socjalnej
-Koszty zarządu
-Koszty handlowe

Konta układu funkcjonalnego to:

Najlepszym rozwiązaniem z punktu widzenia zakresu

informacji jest ujmowanie w przedsiębiorstwie kosztów

na kontach układu rodzajowego i funkcjonalnego

jednocześnie. Przy tym sposobie ewidencji konta

kosztów zespołu 4 grupują koszty proste wg rodzaju,

które równolegle są przeksięgowywane na konta kosztów

zespołu 5 za pośrednictwem konta

„ROZLICZENIE KOSZTÓW”

Ewidencja kosztów wg tej metody przebiega w dwóch etapach:

1) Etap pierwszy to ewidencja kosztów w układzie

rodzajowym

2) Etap drugi to rozliczenie kosztów rodzajowych na

miejsce ich powstawania za pośrednictwem konta
„ROZLICZENIE KOSZTÓW”

Ewidencja kosztów w zespole 4

Wariant I

Różne konta

Konta kosztów

rodzajowych

(1)

Operacje :

1) Ewidencja kosztów w układzie rodzajowym

Ewidencja kosztów w zespole 5

Wariant II

Różne konta

Koszty działalności

podstawowej, Koszty

wydziałowe, Koszty

zakupu, Koszty

sprzedaży, Koszty

działalności

pomocniczej, Koszty

zarządu /

JEDNOSTKI

PRODUKCYJNE/

(2)

Operacje :

2) ewidencja na kontach kosztów według typów działalności

Koszty handlowe /JEDNOSTKI HANDLOWE/

Ewidencja w zespole 4 i 5

Różne konta

Konta kosztów

rodzajowych

(1)

Operacje :

2) ewidencja kosztów w układzie rodzajowym

Rozliczenie

kosztów

Koszty działalności

podstawowej, Koszty

wydziałowe, Koszty

zakupu, Koszty

sprzedaży, Koszty

działalności

pomocniczej, Koszty

zarządu /

JEDNOSTKI

PRODUKCYJNE/

(2)

1) ewidencja na kontach układu funkcjonalnego

Koszty handlowe /JEDNOSTKI

HANDLOWE/

Zakres rachunku kosztów

1) Sprawozdawczy

rachunek kosztów

(rachunkowość finansowa)

4) Rachunek kosztów dla

zarządzania

(rachunkowość zarządcza)

Terminologia sprawozdawczego

rachunku kosztów

Rachunek zysków i strat:

- wariant

porównawczy

(koszty rodzajowe)

- wariant

kalkulacyjny

(koszty wytworzenie

sprzedanych wyrobów gotowych, koszty

sprzedaży, koszty ogólnego zarządu)



Koszty produktów



Koszty okresu

Terminologia sprawozdawczego

rachunku kosztów

• Koszty produktów (koszty produkcyjne)

niesprzedanych

• Wykazywane jako zapasy w aktywach bilansu

• Koszty okresu (koszty nieprodukcyjne)

•

sprzedanych

Wykazywane jako koszt okresu sprawozdawczego

w rachunku zysków i strat