1. Przedstaw charakterystykę decyzji podejmowanych na poziomie operacyjnym /
taktycznym / strategicznym.
• Poziom strategiczny – określenie celów cząstkowych potrzebnych do osiągnięcia celu
głównego,
• Poziom taktyczny – określenie sposobu osiągnięcia celu cząstkowego,
• Poziom operacyjny – optymalizacja sposobu wykonania celu cząstkowego
Na poziomie taktycznym osiąga się wyższy poziom racjonalności określając rolom
sztucznej inteligencji zadania właściwe dla ich specyfiki i sytuacji. Kluczowymi zagadnie-
niami są tu:
• określenie zbioru zadań właściwych do wykonania przez daną rolę w danej sytuacji,
• wybór pojedynczego zadania lub listy zadań do realizacji,
• możliwość kolejkowania zadań (planowanie krótkookresowe),
• określenie parametrów do realizacji zadania.
Na poziomie taktycznym równie często występują problemy o różnym stopniu
ustrukturalizowania. Typowym problemem jest wybór pomiędzy kilkoma drogami
postępowania, charakteryzującymi się różnym ryzykiem, kosztami i zyskiem. Rozwiązy-
wać go można przy użyciu klasycznych algorytmów optymalnego doboru.
Określenie zbioru zadań do rozpatrzenia zależy od wielu czynników, w tym psychologii
kreowanej postaci, dlatego najbardziej użytecznym narzędziem są tutaj skrypty sztucznej
inteligencji, zwykle bardziej skomplikowane niż na poziomie operacyjnym.
Poziom decyzji strategicznych jest najbardziej wymagający w stosunku do sztucznej
inteligencji.
• określenie planu osiągnięcia celu głównego, z uwzględnieniem warunków początko-
wych, psychologii gracza kreowanego przez sztuczną inteligencję i jego przeciwników
(ludzkich, komputerowych),
• wyznaczanie celów cząstkowych służących realizacji poszczególnych etapów planu,
• dostosowanie planu do utrudnień lub ułatwień, które wystąpiły w trakcie realizacji
poszczególnych celów cząstkowych,
2. Przedstaw schemat procesu decyzyjnego i przyporządkuj poszczególnym etapom
używane w nim typy systemów informatycznych
W klasycznej teorii decyzji, oznacza grupę logicznie powiązanych ze sobą operacji
myślowych lub obliczeniowych, prowadzących do rozwiązania problemu decyzyjnego
poprzez wybranie jednego z możliwych wariantów działania (decyzji).
W klasycznym procesie decyzyjnym możemy wyróżnić umownie kilka kolejnych faz:
1. identyfikacja sytuacji decyzyjnej
2. sformułowanie problemu decyzyjnego
3. zbudowanie modelu decyzyjnego
4. wyznaczenie decyzji dopuszczalnych i decyzji wystarczających lub decyzji optymalnych
5. podjęcie ostatecznej decyzji
Podjęta decyzja jest zwykle realizowana.
3. Które obszary funkcjonalne przedsiębiorstwa są łatwiejsze / trudniejsze do
informatyzacji i dlaczego.
Najtrudniejsze jest zinformatyzowanie obszarów sprzedaż, marketing, koszty, finanse,
personel i informatyzacja ich jest trudniejsza. Systemy takie są bardzo istotne, i ważne by
charakteryzowały się wysoką niezawodnością, odpornością na awarie i bezpieczeństwem
danych. Cechują się również dużą ilością gromadzonych danych.
Łatwiejsze do informatyzacji są działy takie jak :zaopatrzenie, logistyka, działalność
podstawowa, inwestycje, inne (działalność pomocnicza - np. remontowa).
4. Co oznacza, że problem analityczny jest dobrze / źle ustrukturalizowany.
- problemy ustrukturalizowane:
- cel działań i sposób jego osiągnięcia (zbiór rozwiązań) są w pełni identyfikowalne
- wszystkie istotne parametry i zmienne decyzyjne są policzalne i znane
- cykl działań będących przedmiotem decyzji można jednoznacznie przedstawić jako
algorytm przekształceń logiczno – matematycznych
- mogą być złożonymi / żmudnymi w rozwiązywaniu
- problemy nieustrukturalizowane:
- istnienie wielu decydentów / interesariuszy, z których każdy inaczej widzi problem
- istnienie wielu kryteriów, z reguły nieznanych z góry, pojawiających się podczas oceny
rozwiązań
- znaczny stopień niepewności w odniesieniu do wielu aspektów problemu (nie wszystko
da się wyrazić liczbowo)
- istnienie konglomeratu problemów, bez uwzględnienia których nie można zrozumieć
rozpatrywanego (lub: bez rozwiązania których nie można go rozwiązać)
- nie wiadomo jak określić zbiór rozwiązań
- nie wiadomo jak określić zbiór działań, które mogą prowadzić do implementacji
rozwiązania
- trudne zdefiniowanie procedur decyzyjnych (procedury rozmyte i nie poddające się
algorytmizacji)
5. Czym są systemy klasy DSS i jak można je podzielić.
Systemy klasy DSS to kategoria systemów informatycznych, wspomagających podejmo-
wanie decyzji na bazie dużych kolekcji danych historycznych i szeregu parametrów
sterujących.
Decision Support Systems (DSS) – systemy wspomagające podejmowanie decyzji.
Aplikacje dostarczające informacji i wiedzy, wykorzystywane głównie przez kierownictwo
średniego i wysokiego szczebla oraz analityków korporacyjnych. W efekcie wykorzystania
systemów DSS uzyskujemy raporty i zestawienia, które dostarczane są kierownictwu w
ramach systemów informowania kierownictwa EIS (Executive Information Systems).
Dlatego też często systemy DSS określane są jako specjalizowana forma EIS.
DSSy to systemy komputerowe wyposażone w interaktywny dostęp do danych i modeli,
które wspomagają rozwiązanie specyficznych sytuacji decyzyjnych nie dających się
rozwiązać automatycznie przy użyciu samego komputera.
Wyróżniamy:
- SWD UKIERUNKOWANE NA DANE [DATA DRIVEN DSS]
- SWD UKIERUNKOWANE NA MODELOWANIE [MODEL DRIVEN DSS]
- SWD UKIERUNKOWANE NA WIEDZĘ [KNOWLEDGE DRIVEN DSS]
- SWD UKIERUNKOWANE NA UŻYTKOWNIKA [COMMUNICATIONS DRIVEN DSS]
Ponadto niektórzy wyróżniają w zależności od sposobu współpracy z decydentem:
- passive DSS (jedynie pomoc w procesie podejmowania decyzji, brak konkretnych
rozwiązań lub sugestii dla użytkownika)
- active DSS (formułowanie sugestii dla użytkownika / rozwiązań problemu)
- cooperative DSS (umożliwia decydentowi iteracyjne współdziałanie w kształtowaniu
rozwiązania problemu decyzyjnego, np. what-if)
6. jakie warunki powinny zostac spełnione podczas wdrazania systemu dss lub eis?





















7. Dlaczego używamy narzędzi symulacyjnych w analizie decyzyjnej.
Analiza decyzyjna służy do identyfikowania wszystkich alternatywnych metod
terapeutycznych, przewidzenia skutków zastosowania każdej metody, określenia
prawdopodobieństwa wystąpienia określonych następstw, oceny użyteczności każdego
wyniku i wybrania najkorzystniejszej alternatywy. Do przedstawienia wyników tej analizy
służy model drzewa decyzyjnego, obejmujący wydarzenia losowe i alternatywne decyzje
oraz ich skutki czyli klinicznie ważne następstwa zdrowotne. Poszczególnym wydarze-
niom losowym przypisujemy prawdopodobieństwa a skutkom zdrowotnym użyteczność
lub koszt. Różne sposoby postępowania są porównywane pod względem oczekiwanej
użyteczności, oczekiwanego kosztu lub oczekiwanego współczynnika koszt/użyteczność.
Do przedstawiania procesów powtarzalnych i odwracalnych w czasie używany jest Model
Markowa, umożliwiający analizę decyzyjną tych procesów, na co nie pozwala statyczny
model drzewa decyzyjnego. Analizę decyzyjną przeprowadzamy przy użyciu programów
komputerowych pozwalających na konstruowanie modeli drzew decyzyjnych i modeli
Markowa.
Jednymi słowy chodzi według mnie o to, że narzędzia symulacyjne pomagają nam
rozpatrzyć wiele opcji i wiele skutków poszczególnych decyzji za pomocą wielu metod,
czego nie zrobimy manualnie albo w myślach nie jesteśmy przeiwdzieć. Symulatory
udostępniają nam laboratoryjne warunki gdzie możemy dokonywać testów i sprawdzania
poprawności decyzji. Ale to jestem moje zdanie i jestem otwarty na konstruktywną
krytykę.

8. Czym jest portal korporacyjny?
Portal korporacyjny to platforma informatyczna, która integruje systemy i technologie
informatyczne, dane, informację i wiedzę, funkcjonujące w organizacji oraz jej otoczeniu,
w celu umożliwienia użytkownikom spersonalizowanego i wygodnego dostępu do
danych, informacji, wiedzy, stosownie do wynikających z ich zadań potrzeb, w dowolnym

miejscu i czasie, w bezpieczny sposób i poprzez jednolity interfejs. Za twórców koncepcji
portali korporacyjnych uważa się C.Shilakesa i J. Tylmanna z firmy Merrill Lynch.
Cechy jakimi powinien charakteryzować się portal korporacyjny:
• integracja heterogenicznych danych, ustrukturalizowanych i nieustruklturalozwanych,
pochodzących z organizacji i jej otoczenia;
• integracja niejednorodnych aplikacji;
• dostarczanie informacji użytkownikom, zarówno automatycznie do uprawnionych
użytkowników jak i każdorazowo na ich życzenie;
• dostosowanie interfejsu portalu do do indywidualnych potrzeb;
• dostarczanie szczegółowych informacji i wiedzy dotyczących bardzo konkretnych
dziedzin poszczególnym użytkownikom i grupom użytkowników;
• stworzenie możliwości komunikacji, wymiany informacji i współpracy pomiędzy
poszczególnymi użytkownikami lub grupami użytkowników;
• kategoryzowanie danych, informacji oraz wiedzy dostępnych za pośrednictwem
portalu;
• publikacja i dystrybucja informacji i wiedzy oraz ich rozpowszechnianie wśród
pracowników.

Rzetelność!!

Sprawozdania finansowe są użyteczne jako źródło rzetelnej informacji o przedsiębiorstwie, ponieważ
raporty tego typu są:
-zunifikowane, co zapewnia porównywalność danych pomiędzy różnymi podmiotami gospodarczymi,
-wiarygodne, gdyż sprawozdania te zostały zweryfikowane przez biegłych rewidentów,
-sporządzane zgodnie z regułami określonymi przez przepisy prawa gospodarczego,
-dostępne, gdyż każdy może się z nimi zapoznać ze względu na obowiązek ich upubliczniania w Monitorze
B lub złożenie we właściwym rejestrze sądowym.

ROCZNIK 2004: termin "0"
Grupa B

1)

Etapy analizy finansowej w ujęciu problemowym (dział 01)

Proces analizy finansowej w ujęciu problemowym powinien składać się z następujących,
kolejnych etapów :
- analiza płynności,
- badanie rentowności,
- ocena struktury majątkowo-kapitałowej.
Na każdym z etapów analizy problemowej są przeprowadzane działania analityczne
właściwe dla ujęcia metodologicznego czyli:
- zdefiniowanie i identyfikacja najważniejszych kategorii ekonomicznych,
- przekształcenie dokumentacji do postaci analitycznej,
- analiza dynamiczna,
- analiza strukturalna,
- analiza porównawcza,
- analiza wskaźnikowa,
- analiza przyczynowo- skutkowa.
Zgodnie z ujęciem czasowym każdy etap analizy problemowej (analiza płynności, badanie
rentowności, ocena struktury majątkowo-kapitałowej) będzie rozpoczynał się od studiów
retrospektywnych, a następnie będą prowadzone analizy prospektywne z horyzontem
krótko oraz długoterminowym.

Ze względu na jedność przedmiotu analizy - przedsiębiorstwa, występują

oczywiste korelacje pomiędzy strukturą analizy problemowej, a analizą według
sprawozdań finansowych. Tym samym analiza płynności bazuje na rachunku przepływów
pieniężnych, analiza rentowności opiera się głównie na informacjach zawartych w
rachunku zysków i strat, a ocena sytuacji majątkowo-kapitałowej nierzadko sprowadza
się do wyłącznie do badania bilansu firm. Oczywiście, ze względu na kompleksowość
zjawisk ekonomicznych w praktyce analiza każdego problemu (niezależnie czy dotyczy to
płynności, rentowności czy sytuacji majątkowo-kapitałowej) wymaga dostępu do
informacji zawartych we wszystkich podstawowych sprawozdaniach finansowych.

2)

Rodzajowy układ kosztów - definicja, jakie koszty wchodzą (dział
05)

W porównawczym rachunku zysków i strat koszty są wykazywane w układzie rodzajo-
wym. Ten sposób grupowania kosztów pokazuje, jakie koszty zostały poniesione w
analizowanym okresie. Układ rodzajowy obejmuje tzw. koszty proste o strukturze
jednorodnej odzwierciedlające w sposób bezpośredni wartość zużytych czynników
produkcji. Z tych powodów w układzie rodzajowym nie są uwzględnione koszty
półfabrykatów czy usług wytwarzanych we własnym zakresie. Koszty te bowiem mają
charakter złożony, czyli można w ich strukturze wyróżnić koszty proste, jak: amortyzację,
materiały czy płace. Podział rodzajowy obejmuje tylko koszty podstawowej działalności
operacyjnej, a zatem z wyłączeniem kosztów pozostałej działalności operacyjnej,
działalności finansowej i inwestycyjnej.

3)

Nadwyżka pieniężna, met. bezpośrednia i pośrednia

Sporządzanie rachunku przepływów pieniężnych metodą bezpośrednią wymaga wyodrębnienia

ewidencji analitycznej do kont, na których ujmowane są zmiany gotówki (kasa, rachunek

bankowy, inne środki pieniężne), by osobno ujmować wpływy ze sprzedaży oraz inne wpływy z

działalności operacyjnej oraz wydatki, m. in. z tytułu dostaw i usług, na wynagrodzenia,

ubezpieczenia społeczne, podatki i opłaty o charakterze publiczno – prawnym.

W metodzie pośredniej, wynik finansowy netto jest doprowadzany do wyniku obliczonego

metodą kasową, poprzez korekty przychodów i kosztów o kwoty, które nie wpłynęły lub nie

zostały wydane, oraz uzupełniając wydatki, które nie zostały uwzględnione w obliczaniu wyniku

finansowego, a zwiększyły wartość aktywów.

4)

Zadania statystyki analizy środków trwałych

-

udział w implementacji procesów analizy kosztów i księgowości środków
trwałych

-

kalkulacja, weryfikacja standardowych kosztów produkcji fabryk Colgate-
Palmolive we współpracy z działami zakupów oraz logistyki sporządzana kwar-
talnie jak również ad-hoc,

-

rejestrowanie oraz przygotowywanie zestawień i analiz dt. kosztów produkcji
(stałe, zmienne, operacyjne)

-

rozliczanie odchyleń kosztów standardowych,

-

kreowanie i kontrola automatycznej alokacji kosztów,

-

monitoring, reklasyfikacja oraz tworzenie rezerw na koszty produkcji.

Etapy analizy pasywów (Dział 07)

Analiza pasywów

(sytuacji kapitałowej )

Wstępna analiza

pasywów

Analiza

kapitałów własnych

Analiza

kapitałów obcych

7) Jakie skutki powodują niezapłacenie należności na rzecz przedsiębiorstwa
Cool Złota zasada bilansowa (Dział 07)

finansowania: bilansowa

Złota zasada bilansowa

Majątek

Kapitały

Majątek trwały
=

Kapitały
własne

Majątek
obrotowy =

Kapitały
obce

Majątek
razem

Kapitały
razem

U podstaw złotej zasady bilansowej leży założenie, że majątek źle

zbywalny, a zatem którego posiadanie wiąże się z dużym ryzykiem, powinien
być finansowany w sposób najbardziej bezpieczny. Można uznać, że aktywa
trwałe są majątkiem źle zbywalnym w porównaniu z aktywami obrotowymi.

9)

Zalety systemu ewidencyjno- raportowych
(Dzikowski)

10)

Strukturalizacja systemów decyzyjnych (Dzikowski)

11)

Cechy systemu dss (Dzikowski)

Grupa A - brakuje 3 pytan

1)

Rachunek przepływów pieniężnych - pośrednie i bezpośrednie

Saldo przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej można uzyskać z rachunku
przepływów pieniężnych sporządzonego bądź metodą bezpośrednią, kasową bądź
pośrednią. Aby wyznaczyć cash flow bezpośrednio dokonuje się zestawienia operacyj-
nych wpływów pieniężnych oraz operacyjnych wydatków pieniężnych, tym samym:

przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej =
operacyjne wpływy pieniężne – operacyjne wydatki pieniężne.
W rachunku przepływów pieniężnych sporządzonym za pomocą metody

pośredniej przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej ustala się na podstawie
tzw. nadwyżki finansowej:

przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej = nadwyżka finan-

sowa +/- korekty bilansowe +/- korekty wynikowe,

nadwyżka finansowa = zysk netto + amortyzacja.

Do zysku netto dodaje się amortyzację, gdyż jest to ta pozycja kosztów, która
nie skutkuje wydatkiem pieniężnym. Jeżeli chcemy na podstawie nadwyżki
finansowej obliczyć przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej,
wówczas wynik finansowy należy skorygować do tzw. gotówkowego wyniku
finansowego. Korekty te mają na celu wyeliminowanie czynników wpływają-
cych na zyski firmy, a wynikające z działalności inwestycyjnej (wynik ze
sprzedaży i likwidacji składników działalności inwestycyjnej) i finansowej
(zyski/straty z tytułu różnic kursowych, odsetki i udziały w zyskach).

2)

Kapitał (majątek?) obrotowy netto - wzór i omów (?)

3)

Zadłużenie - na czym polega

4)

Jakie sprawozdania są sporządzane zgodnie z ustawą o
rachunkowości (Dział 01)

Struktura sprawozdania finansowego, jaki jest zobowiązany przygoto-

wywać zarząd przedsiębiorstwa, jest określona przez Ustawę. Zgodnie z art. 45 ust. 2
„sprawozdanie finansowe składa się z: bilansu,rachunku zysków i strat,informacji
dodatkowej, obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe
informacje i objaśnienia”.Dodatkowo duże przedsiębiorstwa przygotowują i publikują
rachunek przepływów pieniężnych oraz zestawienie zmian w kapitale (funduszu)
własnym.

5)

Zasada płynności statycznej (?)

Przedmiotem statycznej analizy płynności finansowej są wiec następujące zagadnienia :
- analiza prawidłowości sfinansowaniu aktywów trwałych
- wskaźniki statycznej oceny płynności finansowej
- ocena zmian wielkości kapitału pracującego
- badanie cyklu konwersji gotówki

6)

Analiza rentowności

Głównym zadaniem analizy rentowności jest zbadanie, czy:
-

przedsiębiorstwo jest rentowne, a zwłaszcza czy rentowność ta jest
oparta na trwałych podstawach ekonomicznych,

-

zyski firmy są porównywalne względem osiąganych przez
przedsiębiorstwa tej samej branży,

-

rentowność kapitału zainwestowanego w majątek firmy jest
konkurencyjna wobec alternatywnych form lokowania środków
finansowych

7) Typy systemów
Cool Zalety systemów transakcyjnych (Dzikowski)
ROCZNIK 2005 termin"0"

1.

Jakie sprawozdania przygotowuje przedsiebiorstwo w zaleznosci od
swojej wielkosci?

Struktura sprawozdania finansowego, jaki jest zobowiązany przygotowywać zarząd
przedsiębiorstwa, jest określona przez Ustawę. Zgodnie z art. 45 ust. 2 „sprawozdanie
finansowe składa się z: bilansu,rachunku zysków i strat,informacji dodatkowej,
obejmującej wprowadzenie do sprawozdania finansowego oraz dodatkowe informacje i
objaśnienia”.Dodatkowo duże przedsiębiorstwa przygotowują i publikują rachunek
przepływów pieniężnych oraz zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym.

2.

Zadania inwentaryzacji

3. Analiza dynamiki i struktury rachunku zysków i strat
Rachunek zysków i strat jest podstawowym źródłem informacji na temat wyników
działalności jednostki gospodarczej. Analiza danych zawartych w tym sprawozdaniu
umożliwia ocenę wyniku finansowego osiągniętego w różnych obszarach działalności.
Wartość bezwzględna wyniku finansowego świadczy o rentowności działalności jednostki
gospodarczej.
Analiza rachunku zysków i strat nie może się ograniczać do interpretacji i oceny
bezwzględnych kwot wyniku finansowego. Analiza ta powinna obejmować także
wielkości, które wyznaczają ten wynik, a zalicza się do nich osiągnięte przychody i zyski
oraz poniesione koszty i straty. Chodzi bowiem o rozpoznanie czynników wpływających
na kształtowanie się wyniku finansowego.
Ocena wyniku finansowego osiągniętego przez jednostkę gospodarczą wymaga
wyznaczenia tendencji jako kształtowania się w określonym przedziale czasowym. W
najmniejszym zakresie będzie to ustalenie zmian, jakie zaszły w poziomie wyniku
finansowego w ciągu danego roku obrotowego. W badaniu tym mogą znaleźć
zastosowanie takie podstawowe mierniki dynamiki, jak:
* przyrosty bezwzględne
* przyrosty względnie
* indeksy dynamiki.
Ważnym źródłem informacji o czynnikach, które wpłynęły na wielkość osiągniętego
wyniku finansowego, jest analiza struktury rachunku zysków i strat. Analiza ta może
polegać na ustaleniu udziału poszczególnych elementów tego rachunku w wielkościach
uznanych za wielkości agregatowe. Najczęściej wielkościami agregatowymi są:
1) wynik brutto
2) przychody ze sprzedaży
3) koszty całkowite.

4.

Rozwiniecie czynnikowe rentownosci finansowej. (model Du
Ponta?)

Wnioski z analizy czynnikowej mogą stanowić podstawę do opracowania programu
działań, których realizacja spowoduje poprawę wyników finansowych.

Rozwinięcia dwuczynnikowe można dokonać dla:

rentowności majątkowej w formie wskaźnika ROA
z czego wynika, że rentowność majątkowa zależy od rentowności handlowej
oraz produktywności kapitału (majątku) przedsiębiorstwa. Tym samym
przedsiębiorstwo może maksymalizować wskaźnik rentowności majątkowej
poprzez stosowanie strategii wysokich cen, dających wysoką zyskowność, ale
kosztem wolumenu sprzedaży lub strategię niskich cen, gdzie niska rentowność
handlowa jest rekompensowana przez wysoki wolumen sprzedaż. Zwykle
jednoczesne maksymalizowanie rentowności handlowej i produktywności nie
jest możliwe, gdyż te dwa mechanizmy ekonomiczne są wzajemnie przeciw-
stawne.

Grupowanie kosztów w

układzie rodzajowym

Koszty materialne

Koszty niematerialne

Amortyzacja

Zuż ycie materiałów i energii

Usługi obc e materialne

Wy nagrodz enia

Ubezpieczenia społeczne

i inne świadc zenia

Podatki i opłaty

Usługi obce niematerialne

Inne kosz ty niematerialne

Inne kos zty materialne