P

EDEUTOLOGIA

W

YKŁADY

O

PRACOWAŁA

:

M

AJA

B

RZOZOWSKA

2

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 1

21.02.2007

P – poznanie ucznia /drogi poznania ucznia/
E – emocje /ekspresja/
D – deontologia /obowiązki moralne/
E – edukacja /tendencje i zmiany w edukacji/
U – umiejętności
T – twórczość
O – odwaga /obiektywność, opieka/
L – logos /poznawanie czegoś, idea/
O – odpowiedzialność /otwartość/

G – gra /mimiką, słowem, ruchem/

I – inteligencja

A – akceptacja

P

EDEUTOLOGIA

– teoria zawodu nauczyciela

−

P

AIDAGOGOS

– niewolnik, który odprowadzał dzieci wolnych obywateli greckich na plac ćwiczeń

fizycznych. P

EDAGOGIA

,

PAIDEJA

,

PAIDEUTES

P

EDEUTOLOGIA

– twórcą terminu jest J

ÓZEF

M

IRSKI

,

który w 1932r na kongresie Ligii Nowego Wychowania

w Nicei wygłosił referat pt. „P

ROJEKT NAUKI O NAUCZYCIELU

,

CZYLI PEDEUTOLOGII

”.

E

TYMOLOGIA TERMINU PEDEUTOLOGIA

PAIDEUTES

– nauczyciel +

LOGOS

– słowo, nauka

P

EDEUTOLOGIA

jest to dział pedagogiki zajmujący się nauką o nauczycielu. W kręgu zainteresowań tej

dyscypliny są m. in. osobowość nauczyciela, dobór kandydatów do zawodu nauczyciela, system kształcenia i
doskonalenia zawodowego nauczycieli, rozwój zawodowy nauczyciela, przydatność zawodowa nauczyciela,
czy jego tożsamość zawodowa.

T

RZY INTERPRETACJE POJĘCIA NAUCZYCIEL

:

I. N

AUCZYCIEL

to osoba wspierająca profesjonalne zastosowanie pomocy w edukacyjnym wysiłku szkoły.

Sens profesjonalizmu nie łączy się tu z innowacją i jej wdrażaniem, ale scala się z potrzebą kierowania
jednostką jako czynniku efektu w toku nabywania doświadczenia zawodowego. /Profesjonalne
zastosowanie pomocy, oznacza pomoc uczniom, kierowanie nimi, wspieranie ich/ (interpretacja
amerykańskiej encyklopedii pedagogicznej)

II. N

AUCZYCIEL

jest główną osobą przekazującą systematycznie uporządkowaną i porównywalną wiedzę z

różnych dziedzin nauki w szkole i jest obok ojca i matki trzecim głównym czynnikiem wychowawczym.
/wspieranie ucznia, nauczyciel-uczeń-rodzic częścią szkoły/

III. N

AUCZYCIELAMI

są osoby, których profesjonalna działalność obejmuje: przekazywanie wiedzy,

kształtowanie postaw i umiejętności, które są sprecyzowane w formalnych programach kształcenia dla
uczniów i studentów różnych instytucji edukacyjnych. Nauczycielami możemy określać jedynie tych
pracowników szkoły, którzy prowadzą bezpośrednią pracę z uczniami. /nauczyciel zarówno uczy uczniów,
jak i uczy się od uczniów/ (interpretacja uznawana w skali międzynarodowej)

W

YCHOWAWCA

– w wymiarze instytucjonalnym jest to osoba, która ukończyła kierunkowe studia w tym

zakresie i wypełnia zadania wychowawcy w stosunku do swoich podopiecznych. W wymiarze
nieinstytucjonalnym, jest to pewien autorytet, który nie musi mieć wykształcenia pedagogicznego, np. babcia,
dziadek.

W

YCHOWAWCA KLASY

–

jest to nauczyciel, który ma swoją klasę pod opieką. Ma poznać tych uczniów, znać

ich sytuację środowiskową , rodzinną, ma wiedzieć jak funkcjonuje klasa, aranżować spotkania, wyjazdy,
dyskusje, które będą kształtowały autentyczny charakter współpracy.

JAK TO FAJNIE BYĆ NAUCZYCIELEM!!!

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 2

28.02.2007

O

RGANIZOWANIE ŻYCIA KLASY

– patrzenie jacy są uczniowie, jakie są ich możliwości, co ja mogę tutaj

wyeksponować

3

P

OMOC

– nauczyciel pokazuje, tłumaczy, uczeń kolejno ćwiczy pod kontrolą, oraz samodzielne rozwiązuje

podobne przykłady.
M

OBILIZOWANIE UCZNIÓW DO NAUKI

– jeżeli nauczyciel posiada pewną gamę różnorodnych metod,

popartych pewną ciekawością sprawy.

K

OMPETENCJE I KWALIFIKACJE NAUCZYCIELA

:

K

WALIFIKACJE

(łac. qualites – jakość) Jest to zbiór umiejętności, które we wzajemnym powiązaniu

umożliwiają rozwiązywanie różnych zadań w danym obszarze działania.

W

YZNACZNIKI KWALIFIKACJI

:

•

Postawy i nastawienia wobec pracy

•

Stan zdrowotny pracownika

•

Określone umiejętności umysłowe i praktyczne

K

OMPETENCJE

(łac. competentia – doniosłość, uprawnienie) Przez kompetencje rozumiemy pewną

złożoność, której wypadkową tworzą: wiadomości, umiejętności, emocje, postawy, zainteresowania.
Dają uprawnienie do wydawania sądów, podejmowania decyzji.

Wg W

ACŁAWA

S

TRYKOWSKIEGO

wyróżniamy następujące kompetencje:

•

M

ERYTORYCZNE

– odnoszące się do danego przedmiotu nauczania

•

D

YDAKTYCZNO

–

METODYCZNE

– odnoszące się do całościowego warsztatu zawodowego

nauczyciela

•

W

YCHOWAWCZE

– wyznaczające etyczno – moralną stronę współdziałania z uczniami

Wg R

OBERTA

K

WAŚNICY

wyróżniamy następujące kompetencje:

•

P

RAKTYCZNO

–

MORALNE

;

−

I

NTERPRETACYJNE

/potrafimy stawiać pytania o dzisiejszą rzeczywistość, nie w kontekście

‘jak jest?’, ale w kontekście ‘dlaczego tak jest?’, abyśmy umieli dostrzec siebie w
istniejącej rzeczywistości/

−

M

ORALNE

/wyznaczane są przez takt pedagogiczny, czyli indywidualne ustosunkowanie się

do kwestii szacunku ‘ja Ciebie szanuje jako osobę’/

−

K

OMUNIKACYJNE

/stawiam sobie pytanie ‘czy ja potrafię rozmawiać z uczniami’ korzystny

jest układ dialogowy/

•

T

ECHNICZNE

.

−

N

ORMATYWNE

−

M

ETODYCZNE

−

R

EALIZACYJNE

M

ĄDROŚĆ

jest to szczyt umiejętności wglądu w ludzką kondycję, oraz posiadanie bardzo bogatej wiedzy na

temat sposobów dobrego życia i wiedzy na temat schyłku życia. (Berliński paradygmat mądrości)

M

ĄDRY NAUCZYCIEL

to taki nauczyciel z którego działań będzie wypływała mądrość, tzw. mądrość

praktyczna, z którego będzie się wyjawiała pewna osobowość, tożsamość, nauczyciel z workiem pełnym
pomysłów.

W

INCENTY

O

KOŃ

– czynniki tworzące prawdziwego nauczyciela:

•

P

RAWOŚĆ CHARAKTERU I SPRAWNOŚĆ

/konsekwencja i autorytet/

•

K

ONTEKST INTELEKTUALNO

–

KULTUROWY

/rozwijający swoją wyobraźnię poprzez uczestnictwo w

kulturze/

•

P

OSTAWA TWÓRCZA

/nie prowadź tak samo zajęć, ani lekcji/

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 3

07.03.2007

T

RZY GRUPY STRATEGII UCZNIA WOBEC NAUCZYCIELA

:

I.

strategie kooperacyjne

II.

strategie przetrwania

III.

strategie opozycyjne

wycofanie się /czynnik nie określany jako strategia ale mający wpływ/

I.

S

TRATEGIE KOOPERACYJNE

:

1.

P

ODLIZYWANIE SIĘ

, uczeń chce zaprezentować przed nauczycielem swój idealny obraz.

4

2.

A

BY NIE PODPAŚĆ

,

uczeń ma na celu takie działanie, aby jego słowa, czy działania nie zostały

odkryte przez nauczyciela, stosuje kamuflaż

3.

R

YTUALIZM

, uczeń akceptuje metody i środki działania szkoły, ale jest obojętny wobec celów

działania szkoły.

4.

O

PORTUNIZM

, uczeń nie akceptuje metod, środków, ani celów działania, ale chodzi do szkoły.

5.

P

ODPORZĄDKOWANIE OPTYMISTYCZNE

,

uczeń chociaż jeszcze nie zna szkoły, zasad jej

funkcjonowania, chce być dobrym uczniem, chce się w tej szkole sprawdzić.

6.

S

TRATEGIA INSTRUMENTALNA

, polega na tym, że realizuje tylko te cele i założenia z których

osiągnę korzyści (nastawienie na konkretny przedmiot).

II.

S

TRATEGIE PRZETRWANIA

:

1.

S

ZWEJKIZM

,

uczeń zawsze znajduje się w sytuacji, że ma podwładnego i chce osiągać pewne cele,

chce uzyskać jak najwięcej korzyści dla samego siebie, w poczuciu zgodności z wymaganiami
szkoły (wrabianie nauczyciela np. w rozmowę w celu odwlekania lekcji)

2.

P

OZOROWANIE AKTYWNOŚCI

, uczeń chce zostać zauważony przez nauczyciela, ale niekoniecznie

chce odpowiadać (np. podnosi rękę jako któryś z kolei, wiedząc że nie zostanie spytany, zarazem
pokazując swoją aktywność)

3.

S

TRATEGIA UNIKANIA OKREŚLENIA

„

KUJON

”, uczeń przerzuca swoje możliwości na innych, celowo

mistyfikuje że czegoś nie wie, odwraca uwagę innych w stronę kolegi, by spadło z niego określenie
‘kujon’.

4.

S

TRATEGIA LĘKU POŁĄCZONA Z BŁĘDNYMI ODPOWIEDZIAMI

,

uczniowie odczuwający paniczny lęk

przed odpowiedzią ustną, popełniają celowo błąd, by nauczyciel im coś wyjaśnił, nie narażając się
przy tym na negatywne reperkusje.

5.

S

TRATEGIA ODPOWIEDZI NA PYTANIA

, uczeń mimo, że jest niepewny swojej wiedzy wyrywa się do

odpowiedzi, odpowiada coś innego, zagmatwa odpowiedź, ale zostaje zauważony.

6.

S

TRATEGIA UNIKANIA

, uczeń celowo nie chce angażować się w jakiekolwiek działania, nie chce się

angażować.

7.

S

TRATEGIA PODPORZĄDKOWANIA Z DYSTANSEM

, uczeń zrealizuje zadanie postawione przez

nauczyciela, ale wywoła rezonans w klasie (ośmieszy, sprowokuje nauczyciela).

III.

S

TRATEGIE OPOZYCYJNE

:

1.

O

DMOWA WYKONANIA ZDANIA

, uczeń w sytuacji kiedy ma wykonać jakieś polecenie nauczyciela,

np ostentacyjnie mówi żeby sobie sam to zrobił, udaje że robi , celem jest by nauczyciel zapomniał
o jego osobie, przynosi ona negatywne skutki.

2.

S

TRATEGIA CIĄGŁEJ WROGOŚCI

, uczeń ciągle pokazuje że szkoła go nudzi, nie interesuje,

przejawem tej strategii jest looping cool – chłodne spojrzenie, odnoszenie się.

3.

SABOTAŻ

, chodzi tu o wywołanie w klasie zamętu, wyprowadzenie nauczyciela z równowagi np.

poprzez zadawanie głupich pytań, prowokowanie, aby nie można było przeprowadzić lekcji.

4.

R

EBELIA

, jest to odrzucanie przez danych uczniów celów, zadań i środków jakimi dysponuje szkoła,

ponieważ inne cele są dla tej grupy w ej chwili ważniejsze.

W

YCOFANIE SIĘ

, kiedy uczeń kompletnie nie chce chodzić do szkoły, nie interesują go przedmioty, nie

chce współdziałać z nauczycielami, warto wówczas podjąć działania naprawcze, konsultacje z pedagogiem,
psychologiem, zmiana klasy/szkoły.

A

TRYBUTY NAUCZYCIELA

:

•

Styl wejścia do klasy

•

Wzrok, oczy /kontakt wzrokowy/

•

Słuch

•

Głos – modulacja

•

Styl poruszania się po klasie

•

Funkcjonowanie w przestrzenie

•

Strój zewnętrzny

•

Dotyk

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 4

14.03.2007

T

AKT PEDAGOGICZNY

jest to

INDYWIDUALNE USTOSUNKOWANIE SIĘ DO KWESTII SZACUNKU

. Wewnętrzne

przekonanie czy ja zachowuje się właściwie, stosownie w takich sytuacjach, które nie dają mi tak naprawdę
ż

adnych jednoznacznych reguł jak ja mam się zachować. Takt pedagogiczny prowadzi nas do uczestnictwa w

takich sytuacjach, w których ja nie obrażam drugiej osoby, w których wiem jak się zachować.

„Verba docent, exempla trahunt”(łac.)

Słowa uczą, przykłady pociągają

5

J

AN

F

RYDERYK

H

ERBART

w 1802r. w trakcie wykładu stawia tezę: Odpowiedź na pytanie, kto jest złym, czy

dobrym wychowawcą, sprowadza się do odpowiedzi, czy ta osoba rozwinęła w sobie sens taktu. Herbert
twierdzi, że takt jest:
- natychmiastową linią praktyki, działania (nie namyślamy się żeby zachować się taktownie)
- umieszczony miedzy teorią, a praktyką,
- dyspozycją przejawiającą się w formułowaniu orzeczeń chwili i podejmowaniu decyzji.

J

ANUSZ

K

ORCZAK

mówi, że dobry wychowawca popełniony błąd długo pamięta, nie powtarza go. Zły

wychowawca przyczyny swoich porażek kieruje w stronę ucznia. Wychowanek wybaczy wychowawcy nietakt,
ale my musimy sobie zdać z tego sprawę.

O.

B

ERNARD

K

RYSZKIEWICZ

w „Pedagogikum” napisał „Zwracanie uwag, to najczęstszy kamień obrazy;

jakiego tu potrzeba taktu. Z wychowankiem obchodzić się tak delikatnie, jak ze źrenicą oka. Uwagę starać się
jak najbardziej nasycić uprzejmością, słodyczą, łagodnością i możliwie zawsze prywatnie podkreślać dodatnie
strony.”

I

NTERPRETACJE TAKTU

:

1.

Wg Z

YGMUNTA

M

YSŁAKOWSKIEGO

takt pedagogiczny to sfera poszanowania głębokich uczuć i

spraw jednostki. Zaakcentowanie jego wartości i godności.

/komentarz: jak czułby się uczeń w klasie gdyby nauczyciel zadał mu pytanie: Kowalski twojego ojca
już objęli kuratelą, czy jeszcze nie? Brutalne wejście w sferę intymności, godności i brak szacunku.
Interpretacja ta mówi że powinno się umieć: zachować tajemnice, przekazać komunikat we właściwej
formie, przemilczeć, pewne sprawy, dać szansę./

2.

Wg W

INCENTEGO

O

KONIA

takt pedagogiczny to umiejętność zachowania się wychowawcy

w stosunku do wychowanka w sposób opanowany, który zarazem wyznacza stawianie wysokich
wymagań przy zachowaniu maksimum szacunku.

/komentarz: uczniowie lubią wymagających nauczycieli, ale jeśli te wymagania są sensowne
i utwierdzają ich w przekonaniu, że warto się w pewien proces angażować. Kontekst wymagań
twórczych i standardowych, przy zachowaniu maksimum szacunku. (np. wymaganie znajomości linii
brzegowych wszystkich kontynentów; kontekst twórczy - uczniowie geolodzy, geografowie,
antropolodzy itp. kontekst standardowy – po prostu wymaganie; przy zachowaniu maksimum
szacunku, okazanie zaufania, bo wiem, że sobie z tym poradzisz)

3.

Wg J

EAN

L

UC

P

ATRY

takt pedagogiczny jest duszą procesu nauczania i kluczem wypełniającym lukę

pojęciową, między teoria i praktyką.

/komentarz: jak u Herberta/

4.

Wg J

ULIANA

R

ADZIEWICZA

takt pedagogiczny to taki sposób bycia, który nie obraża drugiej osoby,

niezależnie czy jest przedszkolakiem, studentem, czy podwładnym w pracy.

/komentarz: przyszli nauczyciele, swoją profesję rozpoczynają już w przedszkolu, istotą jest
odszukanie sensu osoby, jest ona od początku, niezależnie od pozycji, stanowiska, wieku/

T

AKT PEDAGOGICZNY

jest miarą celowości i użyteczności naszego działania słów, sposobów, całego wpływu

na uczniów. To znaczy, że jeżeli nauczyciel chce nawiązać dobry kontakt z uczniami, to ta miara, ma uchronić
przed tzw. kumplostwem, poddaniem się uczniom, nadmiernym rozumieniem empatii.

C

ZYNNIKI TAKTU

:

1.

POWAGA

,

ALE DOPUSZCZAJĄCA ŻARTY

/tzn. nie twórzmy rygoryzmu, pracujemy i uczymy się

poważnie, przeplatanie elementem dobrego humoru/

2.

DOBROĆ

,

BEZ SŁABOŚCI

/tzn. budowanie przekonania, że z nauczycielem można rozmawiać, dający

szanse, ale mający zasady, które przestrzega/

3.

ŁAGODNOŚĆ

,

BEZ CKLIWOŚCI

/tzn. nie zasłodzić uczniów, unikanie zdrobnień, należy stworzyć klimat

bezpieczeństwa, zachęcający do uczestnictwa w lekcji/

4.

SPRAWIEDLIWOŚĆ

,

BEZ CZEPIANIA

SIĘ

/tzn. sprawiedliwie oceniać i nie komentować tego czepiając się/

5.

PORZĄDEK

,

BEZ PEDANTERII

/tzn. nauczyciel ma zorganizowane środowisko pracy, wie gdzie co ma,

ale nie jest to rygorystyczne/

N

IETAKT PEDAGOGICZNY

W

YBRANE KATEGORIE NIETAKTU PEDAGOGICZNEGO

:

6

1.

N

IETAKT MIMOWIEDNY

, ma miejsce wówczas, kiedy nauczyciel popełnia ewidentne błędy, ale nie

zdaje sobie z tego sprawy i jednocześnie denerwuje się na uczniów, którzy to zauważyli.

2.

N

IETAKT SZKOLARSKI

, ma miejsce wtedy, gdy nauczyciel nadużywa w swoich wypowiedziach

słownictwa uczniów, wówczas ma to oblicze sztuczności.

3.

N

IETAKT FUNKCYJNY

, ma miejsce wówczas, gdy nauczyciel w sposób ostentacyjny podkreśla swoją

przewagę nad uczniami i ich rodzicami.

4.

N

IETAKT STOSUNKÓW INTERPERSONALNYCH W KADRZE PEDAGOGICZNEJ

, charakteryzuje się

plotkarstwem, obgadywaniem, donosicielstwem, lekceważeniem, ignorowaniem innych.

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 5

21.03.2007

C

HARAKTERYSTYCZNE BŁĘDY WYCHOWAWCÓW WG

A

NTONINY

G

URYCKIEJ

:

1.

R

YGORYZM

/komentarz: wysokie wymagania połączone z szacunkiem, mają zupełnie inny kontekst niż

rygoryzm/

2.

A

GRESJA

/komentarz: wyniki badań wskazują, że skala agresji wśród młodzieży w stosunku do

ubiegłych lat się nie zwiększa, natomiast zdecydowanym problemem jest agresja w stosunku uczniowie
– nauczyciele/

3.

H

AMOWANIE AKTYWNOŚCI UCZNIA

/komentarz: brak zachęty do wychodzenia z inicjatywą, przez

odrzucanie wszystkich pomysłów ucznia/

4.

E

KSPONOWANIE SIEBIE

/komentarz: nauczyciel w sposób sztuczny wychwala siebie i swoje

możliwości/

5.

W

YRĘCZANIE

/komentarz: uczeń jest bierny, nauczyciel sam rozwiązuje zadanie pokazując jakie to

proste, nie daje możliwości do uczenia się i zrozumienia czegoś nowego przez samodzielne,
ukierunkowane działanie ucznia/

6.

U

LEGŁOŚĆ

7.

O

BOJĘTNOŚĆ

/komentarz: brak reakcji na problemy, brak pomocy/

8.

I

DEALIZOWANIE UCZNIA

/komentarz: prowadzi do faworyzowania, w klasie wyróżniany jest tylko

faworyzowany uczeń/

9.

N

IEKONSEKWENCJA

/komentarz: ciągłe zmiany decyzji, rezygnacja ze zobowiązań, nie dotrzymywanie

słowa/

Błędy wychowawcze występują i jeśli są nasilone wywołują bardzo negatywne konsekwencje.

Z

ASADY KONSTRUOWANIA SZKOLNYCH PROGRAMÓW WYCHOWAWCZYCH

:

Obecny

ASPEKT PRAKSEOLOGICZNY

(co chcemy zrobić, jak chcemy to zrobić)

Brak

ASPEKTU AKSJOLOGICZNEGO

(po co?, dlaczego?)

J

AROSŁAW

M

ICHALSKI

,

A

RTYKUŁ

„Z

CZYM UCZEŃ POWINIEN WYJŚĆ ZE SZKOŁY

:

NIEZBĘDNIK

WYCHOWAWCZY

”

Propozycje dla uczniów gimnazjum, liceum do dialogu na lekcjach wychowawczych.

1.

Komputer nie zastąpi twojego myślenia.

2.

Ja muskularny, to wcale nie jest priorytetowe.

3.

Naucz się hymnu Polski, historii swojego

kraju.

4.

Nie niszcz swojej tożsamości i kultury.

5.

postrzegaj szkołę, jako miejsce które możesz

polubić.

6.

Nie bój się alternatyw, bo schematy niszczą

twoje możliwości.

7.

Nie powtarzaj że w szkole nic nie można

zrobić, bo będą tak samo mówić inni.

8.

Doceniaj zaufanie, bo jest to droga do

demokracji.

9.

Szanuj życie ludzi światłych.

10.

Ucz się asertywności.

11.

Bądź pracowity, łącz z odpoczynkiem.

12.

Doceniaj prawdę, odrzuć kłamstwo i fałsz.

13.

Nie ignoruj innych.

14.

Nie bój się własnych błędów, tylko stawiaj

pytanie skąd się wzięły.

15.

Odkrywaj się nieustannie, co ostatnio

osiągnąłeś.

W

YBRANE UMIEJĘTNOŚCI SKUTECZNEGO WYCHOWAWCY

:

1.

Zna świat wartości dzieci i młodzieży. Potrafi nawet w chaosie tych wartości odnaleźć odniesienie do

zapoczątkowania dialogu z uczniami.

2.

Rozumienie roli przewodnika wychowanka i wykorzystywanie posiadanych przez niego możliwości.

Umiejętność sprowokowania wewnętrznego, dania takiej myśli, która nie da ci spokoju i która sprawi,
ż

e sama bez żadnego narzucenia, będziesz chcesz się rozwijać.

3.

Nie idealizuję swojej osoby i posiadanych cech, ale ocenia realnie. Wyjście z założenia że ja mogę

popełnić błąd i ty też możesz.

4.

Nawiązywanie do zasady my jesteśmy zespołem, naszym zadaniem jest..., postaramy się wspólnie

rozwiązać problem..., a odrzucenie podejścia jednostronnego, np. musicie to zrobić, to wasza sprawa.

7

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 6

28.03.2007

7

GŁÓWNYCH GRZECHÓW SZKOŁY W ZAKRESIE WSPÓŁPRACY Z RODZICAMI

:

1.

N

IELICZENIE SIĘ Z POTRZEBAMI RODZICÓW

2.

P

OCZUCIE WYŻSZOŚCI

3.

D

ZIAŁANIE Z POZYCJI SIŁY

4.

K

OMPLEKSY

5.

B

RAK MIEJSCA I CZASU

6.

P

RZENOSZENIE ODPOWIEDZIALNOŚCI

7.

S

TEREOTYPY

Przyczyny – brak aktywności nauczycieli i rodziców.

Z

EBRANIE SZKOLNE

– rodzic to nie „dorosły uczeń”! Nauczyciel powinien przyjść wcześniej (niech rodzic nie

czeka przed zamknięta salą), rodzic nie w ławce, ustalić plan spotkania.

Z

EBRANIA SZKOLNE NA ŚWIECIE

:

•

A

USTRALIA

– menadżerskie zarządzanie oświatą. Nauczyciel rozliczany za osiągnięcia – ocenia go też

rada rodziców. Ustalana jest konstytucja – jakie zadania ma każdy (nauczyciel, rodzic, uczeń) oraz
konsekwencje ich nie wykonania.

•

S

ZWECJA

– bardzo nasilony lokalny kontekst funkcjonowania szkoły. Przez istnienie bonów

edukacyjnych jest duża konkurencja między szkołami, wysokie kwalifikacje nauczycieli. Rodzic widzi
efekty swojego zaangażowania.

•

A

NGLIA

– szkoła jako ośrodek kultury, spotkań: wieczór talentów (uczniowie prezentują rodzicom swoje

dokonania, umiejętności), piknik naukowy (jeśli szkoła współpracuje z wyższą uczelnią zaprasza
profesorów, oni robią jakiś ciekawy wykład lub nauczyciele robią mini-szkolenia dla rodziców), kursy
dla rodziców (dziewiarstwo, odrabianie prac domowych z dzieckiem), wspólne zawody sportowe
(zespoły rodzice – uczniowie – nauczyciele)

T

YPY RODZICÓW

:

1.

S

POŁECZNIK

2.

D

YSTYNGOWANY

/w negatywnym znaczeniu ostentacyjny podkreśla swoją wyższość, w pozytywnym

znaczeniu z klasą i kulturą/

3.

Z

ALOTNIK

/nie dziecko, ale on jest ważniejszy/

4.

G

AWĘDZIARZ

/oczekuje od nauczyciela gotowości do słuchania go, zarazem oczekuje szacunku/

5.

Z

ORIENTOWANY

/interesuje się dzieckiem, nauczycielem, szkolą, pyta i oczekuje odpowiedzi

i doradztwa/

6.

P

RAKTYCZNY

/pomoże, ale za coś/

7.

D

ROBIAZGOWY

/zadaje bardzo dużo pytań i chce bardzo dokładnie wiedzieć jak funkcjonuje jego

dziecko w klasie/

8.

O

BOJĘTNY

/nie wie w której klasie jest dziecko, o tym co się z nim dzieje, jak funkcjonuje/

9.

P

ATOLOGICZNY

a)

Prezentujący niski status socjo-kulturowy.

b)

Wykształcony, ale tyran, stawia zbyt duże wymagania.

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 7

11.04.2007

W

ESOŁA ENCYKLOPEDIA SZKOLNA

, np.:

•

L

EKCJA

– czas do przygotowania do przerwy

•

D

ZIOBAK

– uczeń który dużo się uczy

•

M

AC

G

YVER

– konserwator szkolny

•

M

ROWISKO

– pokój nauczycielski

•

W

IELKI

B

RAT

– dyrektor szkoły

•

W

YBAWIENIE

– dzwonek szkolny

•

R

OZPRAWA SĄDOWA

– wywiadówka

•

S

AMOTNY BIAŁY ŻAGIEL

– uczeń zdolny

•

B

YŚ TRAFIONYM

– odpowiadać na lekcji

•

D

OTLENIENIE

– przerwa śródlekcyjna

•

M

AGICZNA KSIĘGA

– dziennik lekcyjny

•

I

GRAĆ Z DIABŁEM

– wagary

Ś

MIECH

jest to dostrzeganie pewnych zabawnych stron życia i specyficzna reakcja naszych mięśni twarzy, przy

której pojawia się dźwięk.

Dlaczego się śmiejemy, czy śmiech zawsze jest kategorią pozytywną?
G

ELOTOLOGIA

– terapia śmiechem

8

P

RZYKŁADOWE RODZAJE ŚMIECHU

:

•

ś

miech radosny

•

ś

miech humorystyczny

•

ś

miech wyładowania

•

ś

miech ignoranta

•

ś

miech unikowy, maska

•

ś

miech społeczny

•

ś

miech asekuracyjny

•

ś

miech poniżający, wywyższający

Litania do uśmiechu

Uśmiechu w bólu głowy

uśmiechu w cierpieniu

uśmiechu gdy pieniędzy do jutra nie starczy

uśmiechu gdy dudek rozkłada swój czubek

bliźni przyszedł do kościoła i na bliźnich warczy

uśmiechu kiedy koza stanęła z zachwytu

ksiądz duszpasterz nie straszy bo wyciągnął nogi

kiedy niewierzący modli się po cichu

prezesowi rosną za uszami rogi

kiedy Ewa Adama wyprowadza z Raju

ciemno coraz drożej niebo z komarami

uśmiechu Baranku Boży zmiłuj się nad nami

Ks. Jan Twardowski

K

OMIZM

– to obiektywne cechy lub zespołu cech rzeczywistości, wywołujących reakcje śmiechu.

D

OWCIP

– jest to intelektualna zdolność operowania pojęciami wywołującymi reakcję śmiechu.

Ż

ART

– jest to rytm dowcipu, nie na serio, ale dla wszystkich.

D

EFINICJE HUMORU

:

−

H

UMOR

to indywidualna refleksja wywołująca reakcję śmiechu nad sprzecznościami rzeczywistości.

Może być wyrażona gestem, spojrzeniem, mimiką, ubiorem, itp.

−

H

UMOR

jest to zdolność dostrzegania zabawnych stron życia, traktowanych zazwyczaj

z wyrozumiałością i pobłażliwością.

P

OZIOMY HUMORU

Nauczyciel mówi coś z zamiarem wywołania śmiechu uczniowskiego:

1.

P

OZIOM NAJWYŻSZY

: uczniowie się śmieją nauczyciel nie.

2.

P

OZIOM ŚREDNI

: śmieją się i uczniowie i nauczyciel

3.

P

OZIOM NAJNIŻSZY

: śmieje się nauczyciel, uczniowie nie.

H

UMOR

,

A NAUCZYCIELE

:

1.

N

AUCZYCIELE Z KTÓRYMI MOŻNA TYLKO PRACOWAĆ

– pełna powaga, rygoryzm i cisza absolutna.

2.

N

AUCZYCIELE Z KTÓRYMI MOŻNA ŚMIAĆ SIĘ I PRACOWAĆ

– więcej jest śmiechu, niż poważnej pracy,

luz, dużo rozśmieszania.

3.

N

AUCZYCIELE Z KTÓRYMI MOŻNA PRACOWAĆ I ŚMIAĆ SIĘ

– poważną pracę przeplata element uśmiechu,

relaksy, element humorystyczny.

4.

N

AUCZYCIELE Z KTÓRYMI NIC NIE MOŻNA ZROBIĆ

– panuje hałas, niekontrolowane sytuacje, wszyscy

robią co chcą, a nauczyciel kompletnie nad tym nie panuje.

HUMOR TO NIE BŁAZNOWANIE!!!
Relaks w nauczaniu wyznacza nam możliwość odreagowania, różnych rzeczy (np. zmęczenia ręki).
Humor ma nam służyć jako pewien atrybut w rozwiązywaniu różnych spraw.
R

ÓŻNE ATRYBUTY HUMORU

:

−

Zmniejsza asymetrie między nauczycielem, a uczniem.

−

Uczy twórczości.

−

Uczy kultury.

−

Pozwala rozwiązywać rozmaite trudności wychowawcze.

−

Umożliwia pogodną konwencje dialogu.

−

Pozwala odkrywać jego walory w różnych dziełach literackich.

−

Uczy krytycznego myślenia.

−

Łączy dotychczasowe doświadczenia z nowymi doświadczeniami.

−

Pozwala na tworzenie zupełnie nowej konwencji metodycznej zajęć.

−

Umożliwia podejmowanie natychmiastowych i słusznych decyzji.

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 8

19.04.2007

R

OZWÓJ ZAWODOWY

jest procesem systematycznym, polega na dostrzeganiu sensu wprowadzania wielorakich

zmian do naszej pracy dydaktyczno-wychowawczej.

9

„zapaleniec”

„zawodowiec”

„wyrzutek”

„obserwator”

wysoki

wysoki

niski

niski

Kompetencje poznawcze

Z

aa

ng

aż

ow

an

ie

e

m

oc

jo

na

ln

e

A

WANS ZAWODOWY

nie jest procesem systematycznym. Obecne standardy awansu nauczycieli, nie świadczą o

ich rozwoju.

R

OZWÓJ ZAWODOWY NAUCZYCIELA

Wg J

AKÓBOWSKIEGO

R

OZWÓJ ZAWODOWY

to proces, którego pomyślny przebieg uwarunkowany jest

gotowością i zdolnością do stałego podnoszenia wiedzy teoretycznej i praktyczniej, oraz podwyższania i
doskonalenia kwalifikacji zawodowych i działań społeczno-zawodowych.

R

OZWÓJ ZAWODOWY

składa się ze wszystkich doświadczeń związanych z naturalnym uczeniem się oraz tych

ś

wiadomych i planowanych działań, których zamierzeniem było bezpośrednie lub pośrednie przyniesienie

korzyści jednostce, klasie lub szkole, a poprzez nie podniesienie jakości nauczania w klasie.
Jest to proces w trakcie którego nauczyciele sami lub z innymi dokonują oceny uaktualnienia i poszerzenia
swojego zaangażowania, które prowadzą do zmiany moralnych celów nauczania.

KONCEPCJA ROZWOJU ZAWODOWEGO

(

UJĘCIA ETAPÓW

):

•

Rozwój zawodowy ujmowany jako

KARIERA WZROSTU NAUCZYCIELI

. Etapy:

1.

W

YBÓR ZAWODU

2.

P

ROFESJONALNY START

(nauczyciel początkujący, stażysta)

3.

P

ROFESJONALNA ADAPTACJA

(pierwsze lata wykonywania zawody nauczyciela)

4.

P

ROFESJONALNA STABILIZACJA

(następuje po 5 latach praktyki nauczania)

5.

W

YPALENIE ZAWODOWE

•

Koncepcja wg Z

ABOROWSKIEGO

:

1.

E

TAP WZORCÓW METODYCZNYCH

/początkujący nauczyciel bezkrytycznie kopiuje rozmaite

sytuacje i rozwiązania, jakie pamięta/

2.

E

TAP KRYTYCZNEJ REFLEKSJI

/motywacja wewnętrzna/

3.

E

TAP SAMOWIEDZY I SAMOKONTROLI

4.

E

TAP TWÓRCZOŚCI

/wprowadzanie uzasadnianych modyfikacji i zmian/

•

Koncepcja wg G

LICKMANA

(wskazuje na poziom kompetencji i zaangażowania):



W

YRZUTEK

– nauczyciel, który nie interesuje się

ż

yciem szkoły i dzieci, chce tylko przeprowadzić lekcję



Z

APALENIEC

– dużo obiecuje, nic nie robi



O

BSERWATOR

– nie jest aktywny w szkole, ale zna

swoją wartość



Z

AWODOWIEC

– profesjonalnie podchodzi do swoich

obowiązków zawodowych, zna specyfikę życia szkoły,
jest kompetentny w obszarze swoich zadań, jest
nastawiony na ciągły rozwój

•

Koncepcja wg D

REYFUSA

:

1.

N

AUCZYCIEL NOWICJUSZ

/dopiero wdraża się w swoje obowiązki, popełnia błędy, nie dostrzega

zależności kształtujących całościowy kontekst jego pracy/

2.

N

AUCZYCIEL ZAAWANSOWANY POCZĄTKUJĄCY

/zminimalizowana percepcja sytuacyjna, patrzy

segmentami, nadając im jednakowe znaczenie, nie patrzy na proces całościowo/

3.

K

OMPETENTNY NAUCZYCIEL

/ma coś do powiedzenia, ciekawie prowadzi lekcje, potrafi

reagować na różne sytuacje dydaktyczne, wychowawcze,

potrafi je rozwiązywać/

4.

B

IEGŁY NAUCZYCIEL

/zna wiele koncepcji, informacji, posiada wiedzę metodyczną, potrafi to

wykorzystywać i modyfikować w zależności od zaistniałych sytuacji/

5.

N

AUCZYCIEL EKSPERT

/jest przewodnikiem, potrafi się kompetentnie wypowiedzieć w różnych

sprawach, jest to specjalista od nauczani, wychowania, metodyki, dydaktyki/

C

ZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA OSIĄGNIĘCIE DANEGO STOPNIA ROZWOJU ZAWODOWEGO

:

10

− O

SOBOWOŚCIOWE

: empatia, takt pedagogiczny, asertywność, kreatywność, cierpliwość, pracowitość.

− Ś

RODOWISKOWE

: dowartościowanie w różnych środowiskach, rodzina.

− Z

AWODOWE

: jakość kształcenia wstępnego, nadążanie za nowościami, spełnienie zawodowe.

− F

INANSOWE

: premie, dodatki wychowawcze, satysfakcjonujące wynagrodzenie.

− K

ULTUROWE

:

wykorzystywanie dóbr kultury, czytelnictwo, tradycje regionalne.

− M

ERYTORYCZNE

: dostępność do wiedzy, wykorzystywanie wiedzy, języki obce.

P

ROBLEMY POCZĄTKUJĄCYCH NAUCZYCIELI

:

•

Utrzymanie dyscypliny w klasie.

•

Motywowanie uczniów.

•

Przyzwyczajenie się do indywidualnych cech uczniów.

•

Wykorzystywanie pomocy naukowych.

•

Koncepcja metodyczna zajęć.

•

Rozwijanie relacji z rodzicami.

•

Rozwiązywanie indywidualnych problemów uczniów.

•

Zagubienie organizacyjne.

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 9

26.04.2007

Przez

CZAS NAUCZANIA

rozumiemy sumę bezpośrednich godzin nauczania, czyli tych, kiedy nauczyciel

bezpośrednio pracuje w klasie, naucza uczniów. (18 godz./tyg.)

CZAS PRACY

to suma czasu nauczania, oraz innych czynności nauczyciela, np. przygotowywanie lekcji,

spotkania z rodzicami itp. (39,15 godz./tyg.)

W

YZNACZNIKI GŁÓWNYCH CZYNNOŚCI NAUCZYCIELSKICH

:

1.

Nauczanie.

2.

Inne formy aktywności w szkole.

3.

Pomoc uczniom w nauce, poza godzinami

lekcyjnymi.

4.

Prowadzenie kół zainteresowań.

5.

Przygotowanie do lekcji.

6.

Konsultacje merytoryczne w sprawie

jakości nauczania.

7.

Współpraca z rodzicami.

8.

Działalność publiczna.

9.

Działalność administracyjna.

10.

Samokształcenie.

P

RZYDATNOŚĆ ZAWODOWA

to określony poziom wykonywania zadań pracowniczych, który wyznaczany jest

wiedzą ogólną, wiedzą zawodową, doświadczeniem, cechami osobowościowymi, fizycznymi, moralnymi, oraz
intelektualnymi.

I

NTERPRETACJE PRZYDATNOŚCI ZAWODOWEJ

:

1.

Wg

T

ADEUSZA

T

OMASZEWSKIEGO

przydatność zawodowa to funkcja kwalifikacji i motywacji. W tym

znaczeniu motywacja jest to zespół procesów inicjowania określonych czynności, ukierunkowanie ich
przebiegu, oraz utrzymanie ich trwania aż do osiągnięcia określonego celu. Wyróżniamy motywację
innowacyjną, oraz motywację zachowawczą. Motywacja innowacyjna prowadzi do zmian, przekształceń,
natomiast motywacja zachowawcza prowadzi do realizacji tylko swoich zadań bez entuzjazmu.

•

Możliwość działania, warto.

•

Działania ograniczone, z czasem nie warto.

•

Brak możliwości działania, nie warto.

Przez kwalifikacje pedagogiczne rozumiemy wiedzę i umiejętności pedagogiczne wspólne dla wszystkich
nauczycieli, ale specyficzne w odniesieniu do danej specjalności zawodowej.

2.

Wg M

IROSŁAWA

F

REJMANA

przydatność zawodowa jest to całokształt funkcjonowania człowieka w

zakresie jego głównej specjalności zawodowej.

3.

Wg Z

OFII

R

ATAJCZAK

przydatność zawodowa to ogół cech człowieka decydujących o powodzeniu na

danym stanowisku pracy, lub w danym zawodzie.

4.

Wg Z

DZISŁAWA

W

ORONIECKIEGO

przydatność zawodowa jest to poziom funkcjonowania nauczyciela

w szkole, czyli poziom wykonywania zadań zawodowych na wszystkich podstawowych miejscach pracy
w szkole. Oznacza to, że nauczyciel da sobie rade na wszystkich stanowiskach np. na zastępstwie).

11

5.

Wg J

AROSŁAWA

M

ICHALSKIEGO

przydatność zawodowa jest to aksjologiczna transformacja

wykształcenia w integralnym polu percepcji rzeczywistości. Nauczyciel ma konkretne wykształcenie, ma
dyplom, który ma służyć dynamice działania. Ma pojmować jako całość rzeczywistość społeczną,
ekonomiczną, szkolną.

W

YBRANE CZYNNIKI

(

DETERMINANTY

)

PRZYDATNOŚCI ZAWODOWEJ

:

1.

O

SOBOWOŚCIOWY

2.

A

KSJOLOGICZNY

3.

W

YKSZTAŁCENIA

/umieć wykorzystać teorię do swojej praktyki, co potrafię/

4.

T

WÓRCZOŚCI

5.

K

RYTYCZNEGO MYŚLENIA

6.

S

POŁECZNY

/nauczyciel nie tylko w szkole, ale i w środowisku, ma oddziaływać na świadomość

ś

rodowiska/

7.

A

RTYSTYCZNY

8.

S

AMOOKREŚLENIA ZAWODOWEGO

/jak ja sam dla siebie interpretuje nauczyciela, w kontekście realnym,

kim jestem jako nauczyciel/

9.

M

ETODYCZNY

10.

K

OMUNIKACYJNY

11.

I

DENTYFIKACJI ZAWODOWEJ

12.

M

OTYWACYJNY

13.

S

AMOKSZTAŁCENIA

O

BSZARY PROBLEMOWE W ZAKRESIE PRZYDATNOŚCI ZAWODOWEJ

:

1.

Prakseologiczny /skuteczne działanie/

2.

Rozpatrujący obiektywne warunki aktywności zawodowej

3.

Poszukiwanie wzorcowych przykładów działalności człowieka w danym zawodzie

4.

Prognozowanie kontekstu przydatności zawodowej

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 10

10.05.2007

W

YPALENIE ZAWODOWE

1.

E

TAP FASCYNACJI

: nauczyciel ma mnóstwo motywacji, jest zadowolony, że ma pracę.

2.

E

TAP STAGNACJI

: realizowanie tego co należy robić, korzystanie ze znanych konspektów, brak urozmaiceń.

3.

E

TAP FRUSTRACJI

: uczeń wróg, nerwowość, uczniowie szybko wyprowadzają go z równowagi.

4.

E

TAP APATII

–

RUTYNA

:

robie to co muszę, nie obchodzi mnie nic, uczniowie są gdzieś daleko

5.

W

YPALENIE ZAWODOWE

:

stan długotrwałego przemęczenia, zniechęcenia, irytacji, niechęci, wykończenia

wykonywana pracą.

U

JĘCIE INTERPRETACYJNE WYPALENIA ZAWODOWEGO

:

 W

G

M

ASLACH

: wypalenie zawodowe jest to zespół fizycznego i emocjonalnego wyczerpania, którego

rezultatem jest rozwój negatywnej samooceny i negatywnego nastawienia do pracy oraz spadek
zainteresowania problemami pacjenta.

 W

G

S

ĘK

: wypalenie zawodowe to zespół objawów pojawiających się u osób wykonujących zawody w

których bliski kontakt z innymi osobami może powodować rezygnację, zniechęcenie, poczucie
bezsilności, brak wpływu na pojawiającą się sytuacje.

E

TAPY WYPALENIA ZAWODOWEGO WG

M

ASLACH

:

1.

E

MOCJONALNE I PSYCHOFIZYCZNE WYCZERPANIE

, którego charakterystyczne cechy są następujące:

bezsilność,

zmęczenie,

osłabienie,

brak

energii,

drażliwość,

konfliktowość,

zaburzenia

psychosomatyczne.

2.

D

EPERSONALIZACJA

– przedmiotowe traktowanie drugiego człowieka. Pojawia się: cynizm, ironia,

rutyna, obojętność na potrzeby innych, lekceważenie, poczucie bezsensu, wycofanie się z życia
społecznego.

3.

O

BNIŻONA SATYSFAKCJA ZAWODOWA

– postrzeganie siebie jako osoby niekompetentnej, nieefektywnej,

z poczuciem braku efektów i sukcesów.

P

RZYCZYNY WYPALENIA ZAWODOWEGO U NAUCZYCIELI

:

1.

C

ZYNNIKI ZWIĄZANE Z WYKONYWANIEM PRACY ZAWODOWEJ

Np. hałas, nachalność uczniów, zbyt częste kontakty z uczniami, nieumiejętność słuchania, agresja,
potrzeba zachowania publicznej twarzy.

2.

C

ZYNNIKI ZWIĄZANE Z FUNKCJONOWANIEM INSTYTUCJI

12

Np. rywalizacja między szkołami, rywalizacja między nauczycielami w jednej szkole, brak
sformułowania praw nauczyciele i zakresu jego obowiązków, rywalizacja związków zawodowych,
rutynizacja pracy, niedogodne godziny pracy, nauczyciel cały czas pod obstrzałem i częste kontrole,
nauczyciel który wykazuje mało efektywności w rozwiązywaniu wielu zadań zawodowych.

3.

C

ZYNNIKI ZWIĄZANE Z CECHAMI OSOBOWOŚCI

Np. nadmierna wrażliwość, wygórowane ambicje, temperament, zaangażowanie, uważanie się za osobę
niezastąpioną w pracy zawodowej.

S

YGNAŁY ŚWIADCZĄCE O NASILANIU SIĘ WYPALANIA ZAWODOWEGO

:

1.

S

TADIUM OSTRZEGAWCZE

– bóle głowy, przewlekłe infekcje, bezsenność. Rada – przemyślany, krótki

odpoczynek.

2.

O

BJAWY TRWAŁE I STAŁE

– wybuchy irytacji, gorsze wykonywanie zadań, traktowanie innych z irytacją.

3.

S

TANY CHRONICZNE

– wrzody żołądka, nadciśnienie, objawy depresji, brak satysfakcji.

E

TAPY WYPALENIA ZAWODOWEGO W RÓŻNYCH UJĘCIACH

:

 W

G

A

MERYKAŃSKIEGO

T

OWARZYSTWA

P

SYCHOLOGICZNEGO

(charakterystyczne etapy):

1.

E

TAP MIODOWY

(

MIESIĄC MIODOWY

) – zauroczenie, zafascynowanie pracą zawodową. Dominuje

energia, optymizm, chęć działania.

2.

P

RZEBUDZENIE

– zauważamy, ze stawiane przez nas cele nie są realistyczne. Nauczyciel zaczyna

coraz intensywniej pracować aby te cele zrealizować.

3.

S

ZORSTKOŚĆ

– realizacja zadań zawodowych wymaga coraz więcej wysiłku, pojawiają się kłopoty i

trudności komunikacyjne ze społecznością danej pracy.

4.

W

YPALENIE PEŁNOOBJAWOWE

– charakterystyczne wyczerpanie fizyczne i psychiczne, pojawiają się

stany depresyjne.

5.

O

DRODZENIE

– pojawiają się możliwości prowadzące do zmiany istniejącej sytuacji, np. ponowne

odkrywanie własnych zainteresowań, talentów, działania twórcze, zmiana stylu życia.

S

TANISŁAW

P

RZYBYSZEWSKI

: „Trzeba się spokojnie wypalić do ostatka, wtedy człowiek będzie naprawdę

szczęśliwy”

S

POSOBY PRZECIWDZIAŁANIA WYPALENIU ZAWODOWEMU

(

RADY

):

− Staraj się stawiać sobie realistyczne cele
− Zadbaj o równowagę pomiędzy pracą a odpoczynkiem.
− Oddziel sferę prywatna od zawodowej.
− Zadbaj o relaks.
− Zadbaj o system wsparcia – rodzina, przyjaciele.

T

YPY NAUCZYCIELI W ODNIESIENIU DO WYPALENIA ZAWODOWEGO

:

 N

AUCZYCIEL ZNUŻONY

– w swych działaniach zawodowych przyjmuje przede wszystkim strategię

wycofywania się, nie wierzy we własne siły, nie zmienia nic w swoim postępowaniu i uważa, że
jakiekolwiek próby i tak nie przyniosą żadnego efektu.

 N

AUCZYCIEL FRENETYCZNY

– w obliczu przeciwieństw i trudnych sytuacji wzmaga swoje siły aby ją

pokonać i osiągnąć sukces. Cechą ich działania jest maksymalny wysiłek.

 N

AUCZYCIEL NIEWYSTARCZAJĄCO STYMULOWANY

– nie są zbytnio zaangażowani w tok pracy, nie są

zbytnio przemęczeni, a i tak są niezadowoleni, że muszą w szkole mieć tak dużo godzin do realizacji.
Powoduje to stan monotonii i schematyzmu.

PEDEUTOLOGIA

WYKŁAD 11

24.05.2007

W kształceniu nauczycieli wyróżniamy dwa modele:

1.

M

ODEL RÓWNOLEGŁY

– polega na tym, że kandydat na nauczyciela podczas studiów pedagogicznych ma

połączone ze sobą przedmioty ogólno pedagogiczne (np. przedmioty społeczne, metodyczne,
specjalnościowe) i w trakcie tych studiów równocześnie odbywa praktykę.

2.

M

ODEL DUALNY

– polega na tym, że kandydat na nauczyciela w pierwszym etapie kształcenia uczy się

wyłącznie wiedzy specjalistycznej (przedmiotowej), po zakończeniu go następuje etap drugi, gdzie uczy
się wyłącznie metodyki danego przedmiotu i praktyki.