Radioelektronik Audio-HiFi-Video 5/2002
Obliczanie elementów
przetwornicy o regulowanym
napiêciu wyjciowym
Podobnie jak dla przetwornicy o sta³ym
napiêciu wyjciowym, dla przetwornicy
o regulowanym napiêciu wyjciowym
(LM2576(HV)-ADJ) _ rys. 12 nale¿y za³o-
¿yæ:
1. wartoæ napiêcia wyjciowego,
2. maksymaln¹ wartoæ napiêcia wejcio-
wego.
3. maksymalny pr¹d obci¹¿enia.
Schemat przetwornicy o regulowanym na-
piêciu wyjciowym przedstawiono na rys.
12.
Wyznaczenie wartoci rezystorów R1
i R2 przy danym napiêciu wyjciowym
Wartoæ rezystora R1 nale¿y przyj¹æ w za-
kresie od 1
÷
5 k
Ω
.
Wartoæ rezystora R2 nale¿y wyznaczyæ
z wyra¿enia:
w którym: U
REF
= 1,23 V.
Obliczenie wartoci indukcyjnoci d³a-
wika L1
Wyznaczenie wartoci E . T [V .
µ
s]
przy czym f jest czêstotliwoci¹ generatora
równ¹ 52 kHz.
Dla obliczonej wartoci ET, wartoæ induk-
cyjnoci d³awika nale¿y wyliczyæ z wykre-
su podanego na rys. 13.
Obliczanie wartoci kondensatora C2
W celu zapewnienia stabilnej pracy prze-
twornicy wartoæ kondensatora C2 powin-
na spe³niaæ zale¿noæ:
[ ][ ]
C
U
U
L H
F
we
wy
2
13 300
≥
⋅
max
µ
µ
(
)
[ ][
]
E T U
U
U
U
f kHz
V s
we
wy
wy
we
⋅ =
−
⋅
⋅
1000
µ
R
R
U
U
wy
REF
2
1
1
=
⋅
−
Jednak w celu osi¹gniêcia zadowalaj¹cej
wartoci napiêcia têtnieñ na wyjciu obli-
czon¹ wartoæ pojemnoci kondensatora
C2 nale¿y kilkakrotnie zwiêkszyæ.
Zasady wyboru diody kluczuj¹cej i kon-
densatora wejciowego C1 s¹ takie sa-
me, jak dla przetwornicy o sta³ym napiêciu
wyjciowym.
Zalecenia dotycz¹ce monta¿u
przetwornicy
W ka¿dym urz¹dzeniu impulsowym mon-
ta¿ ma bardzo istotne znaczenie. Gwa³-
townie prze³¹czane pr¹dy w powi¹zaniu
z indukcyjnoci¹ doprowadzeñ wytwarza-
j¹ przejciowe stany nieustalone, które ob-
ni¿aj¹ sprawnoæ przetwornicy i mog¹
stwarzaæ inne powa¿ne problemy.
Zasada ³¹czenia cie¿ek doprowadzeñ dla
przetwornicy o sta³ym i regulowanym na-
piêciu wyjciowym jest przedstawiona na
rys. 14.
W celu minimalizacji indukcyjnoci cie-
¿ek i pêtli masy, d³ugoæ doprowadzeñ
wskazywanych przez linie pogrubione po-
winna byæ mo¿liwie ma³a.
Nale¿y równie¿ poprowadziæ prawid³owo
cie¿ki masy ³¹cz¹c je do pojedynczego
punktu uziemienia lub do p³aszczyzny ma-
sy. W przypadku wersji z regulowanym
napiêciem wyjciowym rezystory progra-
muj¹ce R1 i R2 powinny siê znajdowaæ
mo¿liwie blisko uk³adu scalonego, aby za-
pewniæ krótkie po³¹czenie z wyprowadze-
niem wejcia dla sygna³u sprzê¿enia zwrot-
nego.
Odprowadzanie ciep³a
Utrzymanie temperatury z³¹cza uk³adu
scalonego w obrêbie dozwolonego zakre-
su bêdzie zapewniaæ poprawn¹ i bezawa-
ryjn¹ pracê przetwornicy.
Ca³kowit¹, wydzielan¹ moc w uk³adzie
mo¿na oszacowaæ jako:
P
U
I
U
U
I U
D
we Q
wy
we
L
SAT
=
⋅ +
⋅ ⋅
przy czym:
I
Q
_ pr¹d spoczynkowy
I
SAT
_ napiêcie nasycenia klucza.
Dopuszczalna temperatura z³¹cza dla uk³a-
du LM2576 wynosi 125
o
C. Aby stworzyæ
pewien margines bezpieczeñstwa powin-
no siê przyjmowaæ temperaturê o 15
o
C
ni¿sz¹. Je¿eli wyznaczona temperatura
pracy z³¹cza jest wy¿sza ni¿ temperatura
bezpieczna, nale¿y zastosowaæ dodatko-
wy radiator.
Przyk³ady zastosowañ uk³adu LM2576
Na rys. 15 przedstawiono przetwornicê
pracuj¹c¹ w konfiguracji buck-boost
umo¿liwiaj¹c¹ uzyskanie napiêcia ujem-
nego o wartoci _12 V przy dodatnim na-
piêciu wejciowym.
Dla napiêæ wejciowych o wartoci
+12 V lub wiêkszych, maksymalny pr¹d
wyjciowy wynosi 700 mA. Przy mniej-
szych obci¹¿eniach minimalne napiêcie
wejciowe mo¿e mieæ wartoæ nawet
+4,7 V. Dla tej konfiguracji pr¹dy prze³¹cza-
PRZETWORNICE DC/DC
(3)
Rys. 12.
Schemat
przetwornicy
o regulowanym
napiêciu
wyjciowym
Rys. 13. Wykres do wyznaczania wartoci
indukcyjnoci d³awika w uk³adzie o regulowanym
napiêciu wyjciowym
Maksymalny pr¹d obci¹¿enia [A]
E
.
T[
V
.
µ
s]
0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0
j¹ce s¹ wiêksze ni¿ dla standardowego
uk³adu obni¿aj¹cego napiêcie, co zmniej-
sza dostêpny pr¹d wyjciowy oraz wyma-
ga zwiêkszenia pojemnoci kondensatora
wyjciowego. Mo¿e to równie¿ byæ przyczy-
n¹ przeci¹¿enia ród³a zasilaj¹cego, je¿e-
li jego wydajnoæ pr¹dowa jest mniejsza ni¿
5 A. W celu unikniêcia tego typu stanów
przejciowych stosowane s¹ uk³ady
27
opónionego w³¹czania przetwornicy lub
blokuj¹ce jej pracê przy obni¿onym napiê-
ciu. Pozwoli to napiêciu wejciowemu na-
rosn¹æ do wystarczaj¹co wysokiego po-
ziomu przed w³¹czeniem klucza.
Zale¿noæ okrelaj¹ca szczytowy pr¹d
prze³¹czany, który odpowiada szczytowe-
mu pr¹dowi d³awika, jest nastêpuj¹ca:
przy czym:
I
L
_ maksymalny pr¹d wyjciowy
L
1
_ indukcyjnoæ d³awika
f
0
_ 52 kHz czêstotliwoæ generatora.
(
)
I
I U
U
U
U U
U
U
f
p
L
we
wy
we
we wy
we
wy
=
+
+
+
⋅
1
2L
1 0
Nale¿y zwróciæ równie¿ uwagê na maksy-
malne napiêcie, które od³o¿y siê na uk³a-
dzie scalonym i diodzie D1. Napiêcie to
jest sum¹ wartoci bezwzglêdnych napiê-
cia wejciowego i wyjciowego. Przyk³ado-
wo: dla napiêcia wyjciowego wynosz¹-
cego _12 V, maksymalne dopuszczalne
napiêcie wejciowe bêdzie mia³o wartoæ
+28 V dla LM2576 oraz +48 V dla
LM2576HV.
Przetwornica przetwarzaj¹ca napiêcie
ujemne na ujemne
Przetwornica tego typu jest przedstawiona
na rys. 16. Dopuszczalny zakres napiêæ
wejciowych wynosi od _5 do _12 V przy
napiêciu wyjciowym wynosz¹cym _12 V.
Ograniczenia wyjciowego pr¹du wynika-
j¹ z dopuszczalnego pr¹du klucza z uwa-
gi na fakt, ¿e w tego typu uk³adzie pr¹dy
prze³¹czania s¹ relatywnie wysokie.
Zasilacz o regulowanym napiêciu
wyjciowym i o ma³ych têtnieniach
na wyjciu
Na rys. 17 przedstawiono zasilacz o regu-
lowanym napiêciu wyjciowym w zakre-
sie od 1,2 do 50 V przy wydajnoci pr¹do-
wej wynosz¹cej 3 A. Zastosowany na wyj-
ciu filtr LC redukuje oko³o 10-krotnie am-
plitudê têtnieñ napiêcia wyjciowego.
Dodatkowe uk³ady blokuj¹ce
i opóniaj¹ce dzia³anie przetwornicy
przy zbyt niskim napiêciu wejciowym
Jak wspomniano wczeniej, w pewnych
zastosowaniach po¿¹dane jest zabloko-
wanie przetwornicy do momentu a¿ na-
piêcie wejciowe osi¹gnie wymagan¹ war-
toæ. Na rys. 18 przedstawiono uk³ad blo-
kuj¹cy przetwornicê dla napiêæ wejcio-
wych ni¿szych od:
U
TH
≈
U
D1
+ 2U
BET1
Podobny skutek bêdzie mia³o opó¿nienie
momentu w³¹czenia przetwornicy.
Na rys. 19 przedstawiono uk³ad opóniaj¹-
cy moment w³¹czenia przetwornicy o 10 ms.
Zmieniaj¹c wartoæ pojemnoci konden-
satora C2, okrelaj¹cego sta³¹ czasow¹,
mo¿na czas opónienia w³¹czenia zmieniæ.
n
Maciej Feszczuk
Radioelektronik Audio-HiFi-Video 5/2002
Rys. 14. Zasada prawid³owego do³¹czania elementów do uk³adu LM2576
a _ wersja o sta³ym napiêciu wyjciowym, b _ wersja o regulowanym napiêciu wyjciowym
a)
b)
Rys. 15. Przetwornica przetwarzaj¹ca napiêcie dodatnie na ujemne o wartoci _12 V. Diodê D1 nale¿y
dobraæ uwzglêdniaj¹c wartoæ napiêcia wejciowego w konkretnym zastosowaniu.
Rys. 16. Przetwornica dostarcza-
j¹ca napiêcia ujemnego
o wartoci _12 V.
Typowe pr¹dy obci¹¿enia:
dla U
we
= _5,2 V _ 400 mA,
dla U
we
= _7 V _ 750 mA
Rys. 17. Zasilacz o regulowanym napiêciu wyjciowym
Rys. 18.
Uk³ad blokuj¹cy
przetwornicê
Rys. 19. Uk³ad opóniaj¹cy w³¹czenie przetwornicy