Wycena pozycji wyrażonych w walutach

obcych w sprawozdaniu finansowym

dr Katarzyna Trzpioła

22 luty 2010

Wycena na moment zdarzenia

• Art. 30 ust 2
• Wyrażone w walutach obcych operacje gospodarcze ujmuje się w księgach

rachunkowych na dzieo ich przeprowadzenia odpowiednio po kursie:

• faktycznie zastosowanym w tym dniu, wynikającym z charakteru operacji -

w przypadku sprzedaży lub kupna walut oraz zapłaty należności lub
zobowiązao,

• średnim ogłoszonym dla danej waluty przez NBP z dnia poprzedzającego

ten dzieo - w przypadku zapłaty należności lub zobowiązao, jeżeli nie jest
zasadne zastosowanie kursu, o którym mowa w punkcie powyższym, a
także w przypadku pozostałych operacji.

Wycena na moment zdarzenia

• Wyjątkiem są sytuacje, gdy odrębne przepisy dotyczące środków

pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych krajów Europejskiego

Obszaru Gospodarczego oraz środków niepodlegających zwrotowi,

pochodzących ze źródeł zagranicznych, stanowią inaczej.

Wycena na moment zdarzenia

• Ujęcie przychodu lub kosztu (np. sprzedaż lub zakup materiałów, towarów,

usług) i powstałych w związku z tym rozrachunków - wycena według kursu
średniego NBP ogłoszonego dla danej waluty z dnia poprzedzającego dzieo
operacji.

• Zapłata zobowiązania walutą obcą z rachunku bankowego - wycena po

kursie sprzedaży danej waluty stosowanym przez bank obsługujący
jednostkę, gdy nastąpił zakup waluty od banku (wycena operacji tak jak
dotychczas).

• Wpływ na rachunek waluty obcej z tytułu spłaty należności przez

kontrahenta - wycena nastąpi po kursie zakupu waluty stosowanym przez
bank, z którego usług korzysta jednostka

Wycena na moment zdarzenia

Wpływ waluty na rachunek walutowy zakupionej w kantorze wymiany
walut lub w banku - wycena według kursu kantorowego lub bankowego
(kurs faktycznie zastosowany).

• Wpływ waluty na rachunek walutowy z tytułu spłaty należności przez

kontrahenta – kurs kupna banku lub kurs średni NBP z dnia
poprzedzającego operację

• Zapłata zobowiązao w walucie obcej z rachunku walutowego (kasy)

jednostki - wycena po kursie zastosowanym przy wycenie wpływu tych
walut na rachunek walutowy, przy uwzględnieniu jednej z metod wyceny
rozchodu waluty, tj. LIFO (ostatnie weszło - pierwsze wyszło), FIFO
(pierwsze weszło - pierwsze wyszło) lub przeciętnych cen, a więc metod
wynikających z art. 34 ust. 4 pkt 1-3 ustawy o rachunkowości.

Wycena na moment zdarzenia

• Zapłata zobowiązao walutą zakupioną w kantorze wymiany walut -

wycena według kursu zastosowanego przez kantor.

• Wpłata do kasy waluty wypłaconej z rachunku walutowego - wycena

według kursu średniego NBP z dnia poprzedzającego wpływ na rachunek;
nie stosuje się tu kursu bankowego, gdyż faktycznie nie nastąpiło
przewalutowanie.

• Kompensata – kurs z dnia zarachowania rozrachunków podlegających

kompensacie

Wycena bilansowa

• Nie rzadziej niż na dzieo bilansowy wycenia się wyrażone w walutach

obcych:

składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach

podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów po
obowiązującym na ten dzieo średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty
przez NBP,

gotówkę znajdującą się w jednostkach prowadzących kupno i sprzedaż walut

obcych - po kursie, po którym nastąpił jej zakup, jednak w wysokości nie
wyższej od średniego kursu ogłoszonego na dzieo wyceny dla danej waluty
przez NBP.

Wycena na 31-12-2009

• Tabela kursów nr 255/A/NBP/2009 z dnia 2009-12-31

Nazwa waluty

Kod waluty

Kurs średni

dolar am

erykański

1 USD

2,8503

euro

1 EUR

4,1082

frank szwajcarski

1 CHF

2,7661

funt szterling

1 GBP

4,5986

SDR (MFW)

1 XDR

4,4755

Wycena bilansowa

Przeliczenie według kursu

średniego NBP

Skutki przeszacowania

(różnice kursowe)

Przychody finansowe -

różnice dodatnie

Koszty finansowe

-

różnice ujemne

(z wyjątkami)

Aktywa i pasywa

w walutach obcych

• Dodatnia różnica kursowa
•

gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika aktywów

jest niższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

• gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika pasywów

jest wyższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

• Ujemna różnica kursowa
• gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika aktywów jest

wyższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

• gdy kurs waluty na dzieo powstania (zarachowania) składnika pasywów

jest niższy od kursu średniego waluty na dzieo bilansowy

Wycena na moment zdarzenia

W uzasadnionych przypadkach powstałe na dzieo bilansowy różnice

kursowe zalicza się do kosztu wytworzenia produktów lub ceny nabycia

towarów, a także ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych,

środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych – art.

30 ust 4

Prezentacja

• W rachunku zysków i strat nie wykazuje się odrębnie dodatnich różnic

kursowych w przychodach finansowych, a ujemnych różnic kursowych
w kosztach finansowych, lecz:

• nadwyżkę dodatnich różnic kursowych nad ujemnymi różnicami

kursowymi (wiersz J.V lub G.V) - jako inne przychody finansowe albo

• nadwyżkę ujemnych różnic kursowych nad dodatnimi (wiersz K.IV lub H.IV)

- jako inne koszty finansowe.

Interpretacja

•

„(…)Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ani też przepisy
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - przyp. red.) nie definiują pojęcia
‹‹faktycznie zastosowanego kursu waluty››. Z interpretacji istniejących w tej kwestii
przepisów wynika, iż są to wszelkie kursy walutowe zastosowane przez podatnika,
w tym bankowe, również przy transakcjach walutowych związanych z indywidualną
umową z bankiem. Faktycznie zastosowany kurs walutowy nie jest kursem faktycznie
zrealizowanym, dlatego nie należy go wiązad wyłącznie z sytuacjami związanymi
z zakupem lub sprzedażą walut. Jest to kurs faktycznie użyty m.in. do ustalenia
określonej wartości różnicy kursowej. Faktycznie zastosowany kurs to również taki, po
którym dokonuje się faktycznej wyceny w danym dniu, koniecznej dla ustalenia różnic
kursowych, m.in. w dacie wpływu waluty obcej na bankowy rachunek walutowy. Przy
operacjach bankowych w celu ustalenia różnic kursowych dokonuje się przeliczeo
waluty obcej po kursie bankowym, a więc kursie faktycznie zastosowanym. A zatem
do wyceny wartości wpływu waluty należy przyjmowad kurs bankowy, tj. kurs
faktycznie zastosowany. (…)”

•

Izba Skarbowa w Poznaniu w interpretacji indywidualnej z dnia 10 marca 2008 r., nr
ILPB3/423-12/08-2/HS,

Dziękuję za uwagę

Pytania i wątpliwości:

Katarzyna Trzpioła

[e-mail]

www.taxfin.pl